Opublikowano: 25X1974 68022 KI. 42k,50 MKP G01n33/3« Wspóltwórcy wynalazku: Andrzej Kaczmarek, Pawel Suski, Witold Grabowski, Jerzy Wróbel Wlasciciel patentu: Lódzkie Zaklady Prototypów Maszyn i Urzadzen Przemyslu Lekkiego PROTOMET, Lódz (Polska) Sposób wyznaczania twardosci nawiniecia przedzy w nawojach Przedmiotem wynalazku jest sposób wyznaczania twardosci nawiniecia przedzy w nawojach. Twardosc nawiniecia przedzy na cewce w czasie snucia, przedzenia i przewijania moze byc regulowana w szerokich gra¬ nicach. Wplywa na nia naprezenie przedzy podczas przewijania lub nawijania, twardosc podloza, oraz cha¬ rakterystyka mechaniczna przedzy.Niewlasciwy dobór parametrów nawijania, lub prze¬ wijania przedzy, powoduje przy zbyt miekkim nawinie¬ ciu osypywanie sie nawoju, a przy zbyt twardym — trudnosci w jego odwijaniu, zmniejszenie rezerwy wy¬ dluzenia przedzy i zwiekszenie zrywnosci na krosnie.Odpowiednia twardosc i jej równomiernosc ma takze duze znaczenie w procesie barwienia przedzy w na¬ wojach. Dlatego tez koniecznym jest okreslanie twar¬ dosci nawiniecia przedzy w nawojach w sposób szybki i dokladny.Najczesciej stosowanym sposobem jest reczne docis¬ kanie do nawoju twardosciomierzy sprezynowych, wy- cechowanych w odpowiedniej skali. Sposób ten jest malo dokladny, poniewaz duzy wplyw na wskazania przyrzadu ma sila docisku i sposób wykonywania po¬ miaru. Dokladniej okresla sie twardosc nawiniecia prze¬ dzy w przyrzadzie, w którym czujnik pomiarowy pro¬ wadzony w prowadnicach prostoliniowych zwalniany dzwignia, spada okreslonym ciezarem z okreslonej wy¬ sokosci na nawój.Wada jednak tego sposobu jest uszkadzanie nawoju przez koncówke pomiarowa czujnika w momencie ude- 10 15 20 25 rzenia o nawój. Takze duzy wplyw na wskazania tych przyrzadów ma szybkosc zwalniania dzwigni, urucha¬ miajacej czujnik pomiarowy i wielkosc sily tarcia w prowadnicach.Celem wynalazku jest usuniecie powyzszych wad, za¬ pewnienie pomiaru dokladnego i powtarzalnego, jak równiez zapewnienie nieuszkadzania nawoju w czasie pomiaru. Cel ten zostal osiagniety przez opracowanie sposobu wedlug wynalazku, polegajacego na tym, ze cewke z nawojem podnosi sie mechanicznie w znany sposób, np. sruba do koncówki czujnika pomiarowego zamocowanego na wahaczu ustalonym jednym koncem obrotowo w lozysku, a nastepnie czujnik pomiarowy naciskiem nawoju unosi sie dostrzegalnie do góry, prak¬ tycznie na 2—4 mm i odczytuje stopien twardosci na skali czujnika. Sila nacisku koncówki pomiarowej czuj¬ nika na nawój jest okreslona wymiarami i ciezarem czujnika i wahacza.Pomiar wykonywany sposobem wedlug wynalazku jest pomiarem dokladnym i powtarzalnym, oraz zapewnia nieuszkadzanie nawoju w czasie pomiaru. Przedmiot wynalazku jest wyjasniony blizej na przykladzie wyko¬ nania, który przedstawia urzadzenie do stosowania spo¬ sobu wedlug wynalazku.Urzadzenie sklada sie z wahacza 1, zamocowanego jednym koncem obrotowo w lozysku 2 i spoczywajacego poziomo na ograniczniku ruchu 3, oraz z czujnika — 30 twardosciomierza sprezynowego Shore'a 4, przymocowa- 6802268022 nego do wahacza 1. Sposób wedlug wynalazku polega na tym, ze cewke z nawojem 5 podnosi sie mechanicz¬ nie w znany sposób, np. sruba, lub zebatka, w kierun¬ ku koncówki czujnika 4. Nastepuje zetkniecie sie na¬ woju 5 z koncówka pomiarowa czujnika 4 i jego za¬ dzialanie. Pomiar i jednoczesnie przesuw cewki z na¬ wojem 5 do góry jest zakonczony z chwila, gdy czuj¬ nik pomiarowy 4 uniesie sie dostrzegalnie do góry, praktycznie na 2—4 mm. Stopien twardosci odczytuje sie wtedy na skali czujnika. 10 PL PLPublished: 25X1974 68022 IC. 42k, 50 MKP G01n33 / 3 «Invention co-authors: Andrzej Kaczmarek, Pawel Suski, Witold Grabowski, Jerzy Wróbel Patent owner: Lódzkie Zakłady Prototypów Maszyn and Light Industry Equipment PROTOMET, Lódz (Poland) The method of determining the winding hardness of yarns in coils is determining the winding hardness of the thread in the coils. The hardness of the winding of the yarn on the coil during threading, cutting and rewinding can be adjusted within wide limits. They are influenced by the tension of the yarn during winding or winding, the hardness of the base and the mechanical characteristics of the yarn. Incorrect selection of the winding or winding parameters causes the bundle to shed when the winding is too soft, and when the winding is too hard, it is difficult to wind it. unwinding, reducing the elongation reserve of the yarns and increasing the friability of the loom. Adequate hardness and its uniformity are also of great importance in the process of dyeing yarns in threads. Therefore, it is necessary to determine the winding hardness of the yarn in the bundles in a quick and accurate manner. The most common method is to manually press the spring hardness testers, marked on an appropriate scale, against the bundle. This method is not very accurate, because the pressure force and the method of measuring have a great influence on the indications of the device. The hardness of the winding in the device, in which the measuring sensor guided in the linear guides, released by the lever, falls with a certain weight from a certain height onto the beam, but the disadvantage of this method is the damage to the beam by the measuring tip of the sensor at the moment of impact. 10 15 20 25 for winding. The speed of the lever actuating the measuring sensor and the amount of the friction force in the guides also have a great influence on the indications of these devices. The aim of the invention is to eliminate the above drawbacks, to ensure an accurate and repeatable measurement, as well as to ensure that the bundle is not damaged during the measurement. This aim has been achieved by developing a method according to the invention, consisting in the fact that the coil with the coil is mechanically lifted in a known manner, e.g. a screw to the end of a measuring sensor mounted on a rocker mounted at one end rotatably in the bearing, and then the measuring sensor is lifted by the pressure of the winding. perceptibly upwards, practically at 2-4 mm and reads the degree of hardness on the sensor scale. The force of pressure of the sensor's measuring tip on the coil is determined by the dimensions and weight of the sensor and the rocker arm. The measurement carried out according to the method according to the invention is an accurate and repeatable measurement, and ensures that the coil will not be damaged during the measurement. The subject of the invention is explained in more detail with an example of an embodiment, which shows a device for the application of the method according to the invention. The device consists of a rocker 1, rotatably mounted at one end in a bearing 2 and resting horizontally on the travel stop 3, and a durometer sensor. a spring shaft 4 attached to the rocker 1. The method according to the invention consists in lifting the coil 5 mechanically in a known manner, for example a screw or a gear, towards the tip of the sensor 4. The line 5 contacts the measuring pin of the sensor 4 and activates it. The measurement and, simultaneously, the upward movement of the coil 5 is completed when the sensor 4 rises noticeably upwards, practically by 2 to 4 mm. The degree of hardness is then read off the sensor scale. 10 PL PL