PL227434B1 - Narzędzie do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej i/lub ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego oraz sposób ustalania miejsca implantacji stomatologicznej i sposób ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego - Google Patents

Description

Narzędzie do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej i/lub ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego oraz sposób ustalania miejsca implantacji stomatologicznej i sposób ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego.

Wynalazek dotyczy narzędzia do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej i/lub do ustalania miejsca nacięcia płata dziąsła oraz sposobu ustalania miejsca implantacji stomatologicznej i sposobu ustalania miejsca nacięcia płata. Wynalazek ma zastosowanie w stomatologii, zwłaszcza w przygotowaniach do zabiegu implantacji.

Zabieg implantacji polega na umieszczeniu w kości szczeki lub żuchwy sztucznego korzenia w postaci odpowiednio wyprofilowanego elementu z tytanu. W stanie techniki stosowane są różne techniki wyznaczania miejsca implantacji. Pierwsze, mało popularne to techniki wyznaczania miejsca implantacji poprzez płat dziąsła, tj. płat śluzówkowo-okostnowy. Nowsze, choć również dobrze znane techniki wymagają wcześniejszego usunięcia fragmentu płata śluzówkowo-okostnowego w celu odsłonięcia kości, co przekłada się na większą dokładność zabiegu i mniejsze ryzyko komplikacji. Nowsze techniki wymagają jednak od lekarza zaplanowania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego, tak aby jego brzegi były wystarczająco oddalone od miejsca implantacji. Ma to szczególne znaczenie przy brakach wielozębowych, a szczególnie, wtedy gdy z jednej strony brak jest całkowity uzębienia. Złe zaplanowanie miejsca cięcia może prowadzić do niepowodzenia zabiegu implantacji lub znaczne opóźnienie gojenia się miejsca nacięcia dziąsła w przypadku, gdy znajduje się ono za blisko miejsca implantacji.

Znane są ze stanu techniki narzędzia do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej. Przykładowo z dokumentu US 6347940 znane jest narzędzie do ustalania miejsca implantacji, które posiada część pomiarową w kształcie dwóch równolegle połączonych ze sobą w jednej płaszczyźnie prostokątnych płytek, przy czym pierwsza płytka jest mniejsza i posiada umieszczony centralnie, pojedynczy, otwór a druga płytka jest większa i posiada dwa odpowiednio rozmieszczone dwa otwory. Narzędzie posiada również część uchwytową przyłączoną do zewnętrznego, szerszego boku większej płytki i rozmieszczoną zasadniczo równolegle do tego boku w płaszczyźnie powyżej płaszczyzny płytek. Wymiary płytek są tak dobrane, że wskazują minimalną odległość między zębami, pomiędzy które można wstawić implant bez ryzyka komplikacji zdrowotnych. Położenie otworów do zaznaczania miejsca implantacji jest zaprojektowane dla minimalnych odległości między zębami.

Jednakże wadą tego narzędzia jest to, że zaproponowana konstrukcja nie zapewnia optymalnego wyznaczania miejsca implantacji w przypadku różnych braków międzyzębowych, gdyż wymiary płytek oraz rozmieszczenie otworów są zaprojektowane na stałe. Ponadto wadą jest też konieczność użycia narzędzia znacznikowego o bardzo wąskich rozmiarach, dostosowanych do zaprojektowanych otworów. Dodatkowo, narzędzie to nie nadaje się do ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego przed zabiegiem implantacji.

Znane jest również z dokumentu US 2008/0241784 inne narzędzie do ustalania miejsca implantacji, które posiada część pomiarową zwaną korpusem prowadzącym, stanowiącym zagiętą z jednej strony część końcową korpusu podtrzymującego, przy czym korpus prowadzący ma jeden lub kilka otworów do ustalania punktów wiercenia pod implanty. Korpus prowadzący, posiadający otwory naprowadzające, jest ponadto wyposażony na swoim zewnętrznym boku w linijkę ze skalą.

Mając na uwadze bardzo zróżnicowaną budowę szczęki oraz uzębienia w przypadku różnych osób, również w tym przypadku wadą znanego narzędzia jest to, że nie zawsze umożliwia ono wyznaczenie optymalnego miejsca implantacji ze względu na skończoną ilość zaprojektowanych otworów naprowadzających. Ponadto również to narzędzie nie umożliwia wyznaczenia miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego przed zabiegiem implantacji.

Dlatego też celem wynalazku jest zapewnienie narzędzia oraz sposobu do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej, pozwalającego na planowanie miejsca implantacji nie tylko dla typowych przypadków uzębienia, ale również w przypadkach nietypowych, bez względu na budowę szczęki oraz położenie przestrzenne poszczególnych zębów.

Istota wynalazku polega na tym, że narzędzie do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej zawierające część pomiarową przeznaczoną do wsuwania w przestrzeń braku zębowego, charakteryzuje się tym, że część pomiarowa ma kształt, co najmniej czworoboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym, kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym, dłuższym od boku czołowego, a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi, przy czym kąty pomiędzy bokiem czołowym, a bokami

PL 227 434 B1 prowadzącymi są takie same, wzdłuż boku zewnętrznego część pomiarowa jest połączona z częścią uchwytową, przy czym w części pomiarowej znajduje się, co najmniej na części jej wysokości, mierzonej od boku czołowego do boku zewnętrznego, co najmniej jedna podłużna szczelina do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej, zaś na pozostałej części pomiarowej wykonane są znaczniki, prostopadłe do symetralnej boku czołowego.

Korzystnie, część pomiarowa (1) narzędzia ma kształt sześcioboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym (4), kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym (6), dłuższym od boku czołowego (4), dwa boki prostopadłe do boku zewnętrznego (6) są bokami przedłużającymi (3a, 3b), a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi (5a, 5b).

W innej postaci, istota wynalazku polega na tym, że narzędzie do ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego, charakteryzuje się tym, że zawiera część pomiarową, mającą kształt co najmniej czworoboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym, kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym, dłuższym od boku czołowego, a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi, przy czym kąty pomiędzy bokiem czołowym, a bokami prowadzącymi są takie same, zaś wzdłuż boku zewnętrznego część pomiarowa jest połączona z częścią uchwytową, przy czym na części pomiarowej wykonane są znaczniki, prostopadłe do symetralnej boku czołowego.

Korzystnie, część pomiarowa narzędzia ma kształt sześcioboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym, kolejny, naprzeciwległy do niego jest bokiem zewnętrznym, dłuższym od boku czołowego, dwa boki prostopadłe do boku zewnętrznego są bokami przedłużającymi, a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi.

W jeszcze innej postaci istota wynalazku polega na tym, że sposób ustalania miejsca implantacji stomatologicznej, obejmujący wsuwanie w przestrzeń braku zębowego części pomiarowej narzędzia do ustalania implantacji charakteryzuje się tym, że wsuwane narzędzie ma część pomiarową w kształcie co najmniej czworoboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym, kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym, dłuższym od boku czołowego, a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi, przy czym kąty pomiędzy bokiem czołowym, a bokami prowadzącymi są takie same, zaś wzdłuż boku zewnętrznego część pomiarowa jest połączona z częścią uchwytową, przy czym w części pomiarowej znajduje się, co najmniej na części jej wysokości, mierzonej od boku czołowego do boku zewnętrznego, co najmniej jedna podłużna szczelina do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej, zaś na pozostałej części pomiarowej (1) wykonane są znaczniki, prostopadłe do symetralnej boku czołowego, oraz tym, że wspomniane narzędzie do ustalania implantacji wsuwa się w przestrzeń braku zębowego, tak że bok czołowy przesuwa się w poprzek łuku zębowego w kierunku wnętrza jamy ustnej, aż do momentu, w którym jeden ze znaczników pokryje się z linią, która łączy punkt styczności narzędzia z zębem sąsiadującym z brakiem zębowym i drugi wybrany punkt charakterystyczny, znajdujący się po drugiej stronie braku zębowego, następnie w co najmniej jedną podłużną szczelinę wprowadza się narzędzie do zaznaczania i zaznacza się miejsce implantacji stomatologicznej.

W jeszcze innej postaci istota wynalazku polega na tym, że sposób ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego, charakteryzuje się tym, że obejmuje wsuwanie w przestrzeń braku zębowego części pomiarowej narzędzia do ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego, mającego część pomiarową w kształcie co najmniej czworoboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym, kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym, dłuższym od boku czołowego, a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi, przy czym kąty pomiędzy bokiem czołowym, a bokami prowadzącymi są takie same, zaś wzdłuż boku zewnętrznego część pomiarowa jest połączona z częścią uchwytową, przy czym na części pomiarowej wykonane są znaczniki, prostopadłe do symetralnej boku czołowego, oraz tym, że wspomniane narzędzie wsuwa się w przestrzeń braku zębowego, tak że bok czołowy przesuwa się w poprzek łuku zębowego w kierunku wnętrza jamy ustnej, aż do momentu, w którym jeden ze znaczników pokryje się z linią, która łączy punkt styczności narzędzia z zębem sąsiadującym z brakiem zębowym i drugi wybrany punkt charakterystyczny, znajdujący się po drugiej stronie braku zębowego, następnie do jamy ustnej wprowadza się narzędzie do zaznaczania i zaznacza się miejsce nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego wzdłuż boku prowadzącego, który nie sąsiaduje z żadnym zębem.

Idea budowy narzędzia według wynalazku polega na tym, aby zapewnić elastyczność wyboru miejsca implantacji stomatologicznej, tzn. zapewnić dobór miejsca implantacji z nieskończonej liczby możliwych pozycji wskazywanych przez część pomiarową, jak również łatwość operowania narzędziem w celu odpowiedniego ustawienia narzędzia względem szczęki.

PL 227 434 B1

Dzięki specjalnemu zaprojektowaniu części pomiarowej, tak aby była sześciobokiem, a w szczególności dzięki wprowadzeniu mezjalnego boku przedłużającego i dystalnego boku przedłużającego, możliwe stało się konstrukcyjne połączenie części pomiarowej z częścią uchwytową w tej samej płaszczyźnie, z zachowaniem pełnej funkcjonalności części pomiarowej.

Sposób wyznaczania miejsca implantacji z użyciem narzędzia według wynalazku uwzględnia szczegóły budowy szczęki oraz położenie przestrzenne zębów w granicach ułamków milimetra, co znacznie zwiększa dokładność wyznaczania najbardziej optymalnego położenia implantu. Ponadto budowa narzędzia zapewnia wygodę w użytkowaniu oraz łatwość i niskie koszty produkcji.

Ponadto dzięki zaprojektowaniu geometrii zewnętrznych brzegów narzędzia według wynalazku możliwe jest planowanie miejsca implantacji uzależnione od położenia, nachylenia sąsiednich zębów itp., jak również możliwe jest planowanie optymalnego miejsca nacięcia płata dziąsła.

Dzięki równomiernemu zwężaniu się narzędzia po obydwu stronach części pomiarowej w kierunku strony czołowej, niezależnie od szerokości przestrzeni braku zębowego, w którą wprowadza się narzędzie, możliwe jest wyznaczenie miejsca implantacji pośrodku w tej przestrzeni. Dodatkowo dzięki temu, iż wymiary poszczególnych odcinków części pomiarowej narzędzia w jej najwęższym końcu, tj. od strony czołowej, są ściśle określone, implant nie będzie umieszczony zbyt blisko zębów sąsiednich, a w przypadku dwóch implantacji obok siebie, implanty nie będą umieszczone zbyt blisko siebie.

Dzięki dobraniu wymiarów oraz geometrii części zewnętrznych brzegów części pomiarowej narzędzia według wynalazku, możliwe jest wyznaczenie na ich podstawie bezpiecznego miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego w przypadku ubytków wielozębowych w brakach tzw. międzyzębowych lub ubytków umiejscowionych na skraju szczęki (tzw. braków skrzydłowych), tak aby nie doprowadzić do animizacji płata śluzówkowo-okostnowego, oraz unikając w ten sposób wykonywania miejsca cięcia nad lub w bliskiej okolicy implantacji.

Ponadto niewielka grubość narzędzia umożliwia ustawianie narzędzia w przestrzeniach międzyzębowych niezależnie od pochylenia, przechylenia czy wychylenia zębów.

Dużo zalet wynika również z zaproponowanej konstrukcji uchwytu, który w sposób naturalny stanowi przedłużenie części pomiarowej w tej samej płaszczyźnie, co daje możliwość wykonania narzędzia z jednego kawałka materiału, dzięki czemu upraszcza się znacznie sposób produkcji narzędzia. Geometria uchwytu, w szczególności możliwe kątowe odchylenia od osi prostopadłej do symetralnej części pomiarowej, zapewniają wygodniejsze chwytanie w trakcie pracy, jak również łatwiejsze operowanie narzędziem w jamie ustnej i precyzyjne ustawienie narzędzia względem szczęki.

Narzędzie do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej i/lub ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego oraz sposób ustalania miejsca implantacji stomatologicznej i sposób ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego według wynalazku zostały szczegółowo przedstawione w przykładach realizacji w odniesieniu do załączonych figur rysunku, na których:

- Fig. 1 przedstawia perspektywiczny widok ogólny narzędzia do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej i/lub miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego według pierwszego przykładu realizacji wynalazku;

- Fig. 2 przedstawia widok w powiększeniu części pomiarowej narzędzia do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej i/lub miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego według pierwszego przykładu realizacji wynalazku;

- Fig. 3 przedstawia widok w powiększeniu części pomiarowej narzędzia do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej i/lub miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego według drugiego przykładu realizacji wynalazku;

- Fig. 4 przedstawia widok w powiększeniu części pomiarowej narzędzia według trzeciego przykładu realizacji;

- Fig. 5 przedstawia prawidłowy sposób ustalania miejsca implantacji stomatologicznej według wynalazku;

- Fig. 6 przedstawia nieprawidłowy sposób ustalania miejsca implantacji stomatologicznej według wynalazku;

- Fig. 7 prawidłowy sposób ustalania miejsca implantacji stomatologicznej według wynalazku oraz sposób ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego według wynalazku w przypadku skrzydłowego braku zębowego;

Na fig. 1 oraz fig. 2 przedstawiony został pierwszy przykład realizacji narzędzia według wynalazku, które wraz z narzędziami według pozostałych przykładów realizacji z fig. 3 oraz fig. 4 stanowi minimalny niezbędny zestaw narzędzi do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej i/lub miejsca

PL 227 434 B1 nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego w dowolnej części szczęki przy najczęściej występujących naprawach protetycznych.

Narzędzie do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej i/lub ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego według wynalazku zawiera część pomiarową (1), mającą zasadniczo kształt co najmniej czworoboku, a korzystnie sześcioboku, przeznaczoną do wsuwania w przestrzeń braków zębowych. Jeden z boków części pomiarowej (1) jest bokiem czołowym (4) i dzieli się odpowiednio na co najmniej trzy odcinki, tj. prawy odcinek dystansujący (I), odcinek szczeliny (X), lewy odcinek dystansujący (II).

Bok naprzeciwległy do boku czołowego (4), jest bokiem zewnętrznym (6), który w trakcie operowania narzędziem również znajduje się wewnątrz jamy ustnej. Stanowi on miejsce styku części p omiarowej (1) z częścią uchwytową (2). Korzystnie, boki prostopadłe do boku zewnętrznego (6) to mezjalny bok przedłużający (3a) i dystalny bok przedłużający (3b). Dwa pozostałe boki to mezjalny bok prowadzący (5a) oraz dystalny bok prowadzący (5b), które prowadzą cześć pomiarową (1) w trakcie wprowadzania narzędzia w przestrzeń braku zębowego i pomagają ustawić narzędzie (patrz fig. 2). Jak pokazano na fig. 1, w niektórych przypadkach, boki przedłużające (3a, 3b) mogą być pominięte.

W części pomiarowej (1) znajduje się, co najmniej na części jej wysokości, mierzonej od boku czołowego (4) do boku zewnętrznego (6), co najmniej jedna podłużna szczelina (8) do ustalania miejsca implantacji. Korzystnie znajduje się ona na całej głębokości (IV) części pomiarowej (1) narzędzia (patrz fig. 1, fig. 2). Zastosowanie szczeliny (8), mającej funkcję naprowadzania urządzenia do zaznaczania (9) (nieprzedstawionego) umożliwia dowolne spo zycjonowanie tego narzędzia wzdłuż pewnej osi symetrii obszaru wyznaczonego przez część, pomiarową, po jego odpowiednim ustawi eniu względem pozostałych zębów. Szczelina (8) ma korzystnie szerokość 1,5 mm, przy czym może one mieć inną wartość, dopasowaną do najczęściej używanego urządzenia do zaznaczania (9) miejsca implantacji.

Kąty pomiędzy bokiem czołowym (4), a bokami prowadzącymi (5a, 5b) są takie same, co gwarantuje, że boki prowadzące będą wyznaczały po obu stronach narzędzia miejsca symetrycznie oddalone od planowanego miejsca implantacji. Ta cecha jest szczególnie pożądana w przypadku braku zębowego na skraju szczęki, gdzie miejsce nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego nie może być wyznaczone względem najbliżej położonego zęba. Brak punktu odniesienia w takiej sytuacji może doprowadzić do tego, że płat zostanie nacięty zbyt blisko miejsca implantacji lub nawet nad nim, co może spowodować rozejście płata śluzówkowo-okostnowego a w konsekwencji opóźnienie gojenia, stan zapalny w tej okolicy, zanik kości, martwicę kości, pogorszenie efektu estetycznego lub nawet utratą implantu w wyniku zabiegu.

Narzędzie przedstawione na fig. 1 służy do wyznaczenia miejsca optymalnej implantacji w pojedynczych brakach międzyzębowych (po środku łuku) lub w braku skrzydłowym, gdy plan leczenia zakłada odbudowę tylko jednego zęba implantem zębowym. Narzędzie to służy również do ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego przed tego typu zabiegami.

Jak pokazano na fig. 2, na części pomiarowej (1), równolegle do boku czołowego (3) wykonane są odpowiednie znaczniki (7), wspomagające pozycjonowanie narzędzia, korzystnie w postaci pr ostoliniowych wyżłobień, które tworzą skalę z odpowiednio dobraną podziałką, korzy stnie co 1 mm. Linie znaczników (7) nie rozpoczynają się od krawędzi czołowej (4) lecz w pewnej odległości, na jaką trzeba minimalnie wprowadzić narzędzie w przestrzeń braku zębowego. Specjalista z dzi edziny będzie wiedział, że znaczniki (7) mogą zostać wykonane w dowolnej innej technologii, np. przez naniesienie farby lub innego materiału, a podziałka powinna być możliwie najmniejsza bez uszczerbku dla czytelności.

Linie znaczników (7) umożliwiają precyzyjne pozycjonowanie narzędzia w stosunku do sąsiednich zębów, czy też łuku zębowego w celu wyznaczenia miejsca implantacji, w szczególności względem co najmniej jednego punktu styczności (A) z sąsiednim zębem oraz drugim punktem charakterystycznym (B).

Długość kolejnych linii znaczników (7) od jednego do drugiego boku prowadzącego (5a, 5b) to zmienne odległości dystansujące L1, L2, L3 wzdłuż boków prowadzących (5a, 5b), rozmieszczone równolegle do boku czołowego (4). Dzięki nim, przy zadanej szerokości przestrzeni w braku zębowym, możemy określić, czy narzędzie jest ułożone pod odpowiednim kątem po jego wprowadzeniu w tę przestrzeń braków zębowych. Po drugie, dzięki różnym lecz odpowiednio zaprojektowanym odległościom dystansującym L1, L2, L3,...Ln itd., (tj. zwężającym się kształcie części pomiarowej (1)) możliwe

PL 227 434 B1 jest również wyznaczenie optymalnego miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego, bezpiecznego dla celów zabiegu implantacji.

Wymiary poszczególnych boków oraz odcinków części pomiarowej (1), jak również położenie linii znaczników (7) wynikają z typowych wymiarów szczęki, zębów oraz odległości między zębami u dorosłego człowieka, które uznaje się za zdrowy stan, w przeciwieństwie do stanu patologii.

Między innymi, z badań wynika, iż najmniejsza długość zęba u dorosłego człowieka (czyli najwęższa możliwa przestrzeń do wykonania pojedynczej implantacji) to 5 mm. Wymiar ten jest odzwierciedlony przez najmniejszą odległość dystansującą L1 wzdłuż pierwszej linii znacznika (7).

Największa długość zęba, tj. średnia największa długość naturalnej korony zęba (czyli najszersza przestrzeń możliwa do odbudowy jednym implantem) wynosi 11 mm. Ten wymiar jest odzwierciedlony w ostatniej odległości dystansującej Ln, która jest powieleniem długości boku zewnętrznego (6).

Dodatkowo wymiary L1,...Ln te zapewniają bezpieczną odległość pomiędzy implantem a własnym zębem.

Głębokość (IV) części pomiarowej (1) (patrz fig. 2), mierzona od boku zewnętrznego (6) do boku czołowego (4) może być dowolna w przedziale 10-70 mm, lecz korzystnie wynosi 30 mm. Taka głębokość daje możliwość optymalnej pracy narzędziem, gdyż łatwo jest manewrować w jamie ustnej bez powodowania dyskomfortu dla pacjenta. Szerokość największego zęba wynosi średnio 10-11 mm. Dlatego też narzędzie według wynalazku, a w zasadzie część pomiarowa (1), musi wchodzić w przestrzeń braku zębowego na głębokość co najmniej 5 mm. Wymiar ten jest w korzystnym wariancie odzwierciedlony w odległości od boku czołowego (4), w jakiej zaczynają się linie znaczników (7) oraz w długości dystalnego boku przedłużającego (3b) oraz mezjalnego boku przedłużającego (3a) (patrz, fig. 1 oraz fig. 2), co umożliwia wykonanie wyznaczenie miejsca implantacji w dwóch skrajnych prz ypadkach.

Pozostałe wymiary, w tym wymiar długości mezjalnego lub dystalnego boku prowadzącego (5a, 5b) wynikają z wymiarów podanych powyżej, w tym szerokości szczeliny (8).

Boki (3a, 3b) nie są wymagane w każdym przypadku, tzn. część pomiarowa (1) może być czworobokiem (linie znaczników (7) zaczynają się wtedy już od części uchwytowej) lub pięciobokiem, w zależności od zaprojektowanego nachylenia boków prowadzących (5a, 5b) względem symetralnej boku czołowego (4), które to boki mogą dochodzić do części uchwytowej (2). Przy zbyt dużym kącie zbieżności odsunięcie linii znaczników (7) od części uchwytowej (2) może nie wystarczyć, aby zapewnić wprowadzenie narzędzia na głębokość, na jakiej znajduje się najszersza z linii znaczników (7). W takim przypadku wymagana jest część pomiarowa (1) w kształcie sześcioboku (jak na fig. 2).

Wzdłuż boku zewnętrznego (6) część pomiarowa (1) jest połączona z częścią uchwytową (2), której wzdłużna oś symetrii znajduje się zasadniczo pod kątem większym bądź równym 90 stopni do symetralnej boku czołowego (4). Długość uchwytu wynosi co najmniej 10 mm do 300 mm, optymalnie 150 mm, natomiast szerokość wynosi 1-10 mm, korzystnie 3 mm. Takie położenie kątowe, szerokość oraz długość uchwytu gwarantuje dogodne chwytanie narzędzia przez lekarza, równocześnie zapewniając komfort pacjentowi, który nie będzie odczuwał ruchów wykonywanych przez dłoń lekarza.

Narzędzie do ustalania miejsca implantacji i/lub do ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego jest zasadniczo płaskie. Dzięki temu możliwa jest większa dokładność ustawienia narzędzia w przestrzeni międzyzębowej, szczególnie, gdy sąsiadujące z brakiem zębowym zęby są pochylone. Korzystnie jego grubość wynosi zasadniczo 2 mm, ale specjalista z dziedziny będzie wiedział, iż w zależności od sztywności zastosowanego materiału wymiar ten może być mniejszy lub większy. Korzystnie, część pomiarowa (1) oraz część uchwytowa (2) mają grubości zasadniczo w zakresie od 0,5 do 5 mm. Większe grubości mogą uniemożliwić prawidłowe ustawienie narzędzia w przestrzeni braku zębowego, szczególnie przy nachylonych zębach.

Ponadto narzędzie jest korzystnie wykonane z jednego kawałka materiału, chociaż specjalista będzie wiedział, że część uchwytowa (2) może być wykonana co najmniej w części z innego materiału niż część pomiarowa (1). Możliwość wykonania narzędzia z jednego kawałka materiału zmniejsza koszty produkcji, jak również rozwiązuje problem sterylizacji. Dzięki wykorzystaniu tylko jednego mat eriału, całe narzędzie może być poddawane tym samym technikom sterylizacji bez ryzyka uszkodzenia narzędzia.

Narzędzie jest korzystnie wykonane ze stali chirurgicznej, jednakże specjalista z dziedziny będzie wiedział, że może być wykonane z dowolnego nierdzewnego materiału, mogącego mieć kontakt z tkankami człowieka lub też może być zestawione z elementów wykonanych z takich materiałów.

PL 227 434 B1

Narzędzie z fig. 3 służy do wyznaczenia miejsc wykonania loży dla 2 implantów obok siebie w brakach międzyzębowych takich jak: brak 2 zębów, ale również brak 3 zębów, gdy mamy do wykonania most jednobrzeżny (2 implanty obok siebie) lub też w brakach skrzydłowych takich jak: brak 2 zębów, oraz brak 3 zębów, gdy do wykonania mamy most jednobrzeżny. Narzędzie według drugiego przykładu realizacji różni się od narzędzia według pierwszego przykładu realizacji z fig. 3 ilością szczelin (8) oraz wymiarami. W szczególności dwie szczeliny (8) dzielą w tym przypadku część pomiarową (1) na trzy skrzydła, przy czym w najwęższej części bok czołowy (4) jest podzielony na 5 odcinków (I, II, III, X1, X2) (patrz. fig. 3). Szczeliny (8) są rozmieszczone symetrycznie pod kątem w stosunku do symetralnej boku czołowego (4), tak aby kolejne linie znaczników (7) wyznaczały odległości pomiędzy symetralną boku czołowego (4) a szczelinami (8) o wartości 6, 7, 8 mm itd. Zapewnia to bezpieczne odległości pomiędzy dwoma planowanymi implantami.

Korzystnie, część pracująca (1) według drugiego przykładu realizacji ma następujące wymiary:

- pierwsza odległość dystansująca L1 - 10 mm,

- ostatnia odległość dystansująca Ln, lub też bok zewnętrzny (6) - 22 mm,

- głębokość (IV) części pomiarowej (1) - korzystnie 35 mm,

- prawy odcinek dystansujący (I) - 2,3 mm,

- lewy odcinek dystansujący (III) - 2,3 mm,

- środkowy odcinek dystansujący (II) - 2,3 mm,

- odcinek szczelinowy (X1, X2 ) - korzystnie zasadniczo 1,5 mm,

Na fig. 4 przedstawione zostało narzędzie według trzeciego przykładu realizacji, które służy do wyznaczenia miejsc wykonania loży 2 implantów w brakach międzyzębowych 3 zębów lub w brakach skrzydłowych 3 zębów, gdzie do odbudowy protetycznej ma zostać zastosowany most trzypunktowy oparty na 2 implantach ustawionych w skrajnych pozycjach. Ten wariant narzędzia do ustalania miejsca implantacji lub/i do ustalania miejsca nacięcia płata dziąsła ma również w części pomiarowej (1) 2 szczeliny. Narzędzie z fig. 4 różni się od narzędzia z fig. 3 wymiarami, przy czym część pracująca (1) ma korzystnie następujące wymiary:

- pierwsza odległość dystansująca L1 - 15 mm,

- ostatnia odległość dystansująca Ln, lub też bok zewnętrzny (6) - 33 mm,

- głębokość (IV) części pomiarowej (1) - korzystnie 35 mm,

- prawy odcinek dystansujący (I) - 4 mm,

- lewy odcinek dystansujący (III) - 4 mm,

- środkowy odcinek dystansujący (II) - 4 mm,

- odcinek szczelinowy (X1, X2) - korzystnie zasadniczo 1,5 mm,

Również w tym przypadku szczeliny (8) są rozmieszczone symetrycznie pod kątem w stosunku do symetralnej boku czołowego (4), tak aby kolejne linie znaczników (7) wyznaczały odległości pomiędzy osią symetrii boku czołowego (4) a szczelinami (8) o wartości 6, 18, 6 mm itd. Takie położenie szczelin zapewnia bezpieczne odległości pomiędzy dwoma planowanymi implantami a także pomiędzy implantami a własnymi zębami.

Dzięki odpowiednio dobranej szerokości szczeliny (3), narzędzie według wynalazku może współpracować z różnymi narzędziami do zaznaczania miejsca (nie pokazano). Może to być: skalpel, zgłębnik, sonda periodontologiczna, czy narzędzia rotacyjne do zaznaczania miejsc implantacji zamieszczone w zestawach implantologicznych.

Narzędzie według wynalazku jest korzystnie zaoblone na wszystkich krawędziach, tak aby było bezpieczne w użytkowaniu.

Teraz opisany zostanie sposób wyznaczania miejsca implantacji stomatologicznej według wynalazku, z wykorzystaniem narzędzia do ustalania miejsca implantacji według wynalazku. W zależności od planowanego zabiegu protetycznego oraz od ilości brakujących zębów, lekarz dobiera odpowiednią do sytuacji odmianę narzędzia według wynalazku. Sposób obejmuje etap wprowadzania narzędzia w przestrzeń braku międzyzębowego lub braku skrzydłowego, a następnie etap kątowego ustawiania narzędzia w przestrzeni z brakami zębowymi. W etapie wprowadzania narzędzie według wynalazku wsuwa się intuicyjnie najwęższym bokiem części pomiarowej (1), tj. od strony boku czołowego (4).

Jak pokazano na fig. 5, w przypadku wyznaczania miejsca implantacji w braku międzyzębowym, narzędzie do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej wsuwa się w przestrzeń braku zębowego, tak że bok czołowy (4) przesuwa się w poprzek braku zębowego w kierunku wnętrza jamy ustnej, aż do momentu, w którym boki prowadzące (5a, 5b) zatrzymają się w takich dwóch punktach

PL 227 434 B1 stycznych z zębami sąsiednimi, że wybrana linia znaczników (7) połączy te dwa punkty styczne; Taka pozycja gwarantuje, że szczelina (8) naprowadzająca narzędzie do zaznaczania, np. skalpel, jest ustawiona możliwie najbardziej po środku w przestrzeni braku międzyzębowego, a miejsce implantacji będzie oddalone od punktów charakterystycznych na odpowiednią odległość minimalną.

Nieprawidłowe ułożenie narzędzia w przestrzeni braku zębowego zostało pokazane na fig. 6.

Jak pokazano na fig. 7, w przypadku wyznaczania miejsca implantacji w braku skrzydłowym, narzędzie wsuwamy w przestrzeń braku skrzydłowego, tak że bok czołowy (4) przesuwa się w poprzek szczęki, a jeden z boków prowadzących (5a, 5b) zachowuje ciągłą styczność z najbliższym zębem. Ponieważ w tym przypadku drugi z boków prowadzących (5a, 5b) nie ma punktu styczności z żadnym zębem, to aby prawidłowo ułożyć narzędzie, należy wpierw wybrać linię znacznika (7), która odpowiada odległości dystansującej Lx równej szerokości zęba jednoimiennego (tzn. takiego samego jak brakujący, tylko po drugiej stronie łuku), i wprowadzić narzędzie według wynalazku na taką głębokość i pod takim kątem, aby wybrana linia znacznika (7) łączyła z jednej strony punkt styczności (A) z istniejącym skrajnym zębem i punkt (B) wynikający ze środka wyrostka zębodołowego w przypadku szczęki lub ze środka części zębodołowej w przypadku żuchwy.

W razie braku takiego zęba jednoimiennego, aby zidentyfikować odpowiednią linię znacznika (7), bierze się pod uwagę średnią szerokość odbudowywanego zęba u człowieka.

W obu przypadkach, tj. braku międzyzębowego oraz braku skrzydłowego, narzędzie zostaje zatem ustawione tak, że jeden ze znaczników (7) pokrywa się z linią, która łączy punkt styczności (A) narzędzia z zębem sąsiadującym z brakiem zębowym i drugi wybrany punkt charakterystyczny (B), znajdujący się po drugiej stronie braku zębowego, tj. albo punkt styczności z zębem po drugiej stronie braku zębowego, albo punkt na środku wyrostka lub na środku części zębodołowej.

Ustawienie części pomiarowej (1) narzędzia w stosunku do sąsiednich zębów w taki sposób, że jedna z linii znaczników (7) łączy punkty styczności narzędzia z obydwoma zębami sąsiadującymi z brakiem zębowym lub łączy punkt styczności narzędzia z zębem sąsiadującym z brakiem zębowym i np. punkt na szczycie wyrostka tuż za narzędziem, tj. tuż na krawędzi boku prowadzącego (5a, 5b), pozwala na zawsze prostopadłe ustawienie narzędzia w stosunku do przebiegu łuku zębowego, co umożliwia wszczepienie implantu zawsze pośrodku braku zębowego, lub w przypadku braku skrzydłowego, pośrodku planowanej korony zęba, także zgodnie z krzywizną łuku zębowego, (patrz. fig. 5).

Ostatnim etapem sposobu wyznaczania miejsca implantacji, wspólnym dla obu przypadków braków zębowych, jest etap wprowadzania w szczelinę narzędzia do zaznaczania (9) miejsca implantacji, np. skalpela (nie pokazano) i zaznaczenie punktu implantacji (C).

Teraz opisany zostanie sposób wyznaczania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego według wynalazku, z wykorzystaniem narzędzia do ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego, tożsamego co do budowy z narzędziem do ustalania miejsca implantacji. Sposób ten również zawiera etap wprowadzania narzędzia w przestrzeń braku zębowego oraz etap kątowego ustawiania narzędzia w tej przestrzeni, przy czym sposób ten ma zastosowanie jedynie przy brakach skrzydłowych (przy brakach międzyzębowych nacina się i odpreparowuje się całe dziąsło między zębami). Etap wprowadzania narzędzia w przestrzeń skrzydłowego braku zębowego oraz etap kątowego ustawiania narzędzia w tej przestrzeni są identyczne jak w przypadku sposobu wyznaczania miejsca implantacji w braku skrzydłowym. Trzecim i ostatnim etapem sposobu wyznaczania miejsca nacięcia płata jest etap wprowadzenia narzędzia do zaznaczania, np. skalpela (nie pokazano) do jamy ustnej oraz zaznaczenia miejsca cięcia z wykorzystaniem tego boku prowadzącego (5a, 5b), który nie znajduje się w sąsiedztwie jakiegokolwiek zęba. Krawędź części pomiarowej (1) wzdłuż odpowiedniego boku prowadzącego (5a, 5b), tzn. tego, który nie sąsiaduje z żadnym zębem, wyznacza minimalny bezpieczny dystans od miejsca implantacji, a krzywa cięcia (D) wychodzi w obie strony z punktu (B) znajdującego się na środku wyrostka lub na środku części zębodołowej (patrz. fig. 7).

Claims (19)

1. Narzędzie do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej zawierające część pomiarową przeznaczoną do wsuwania w przestrzeń braku zębowego, znamienne tym, że część pomiarowa (1) ma kształt co najmniej czworoboku, którego jeden z boków jest bokiem czoł owym (4), kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym (6), dłuższym od boku czołowego (4), a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi (5a, 5b), przy czym kąty

PL 227 434 B1 pomiędzy bokiem czołowym (4), a bokami prowadzącymi (5a, 5b) są takie same, wzdłuż boku zewnętrznego (6) część pomiarowa (1) jest połączona z częścią uchwytową (2), przy czym w części pomiarowej (1) znajduje się, co najmniej na części jej wysokości, mierzonej od boku czołowego (4) do boku zewnętrznego (6), co najmniej jedna podłużna szczelina (8) do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej, zaś na pozostałej części pomiarowej (1) wykonane są znaczniki (7), prostopadłe do symetralnej boku czołowego (4).

2. Narzędzie według zastrz. 1, znamienne tym, że część pomiarowa (1) ma kształt sześcioboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym (4), kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym (6), dłuższym od boku czołowego (4), dwa boki prostopadłe do boku zewnętrznego (6) są bokami przedłużającymi (3a, 3b), a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi (5a, 5b).

3. Narzędzie według zastrz. 1, znamienne tym, że wzdłużna oś symetrii części uchwytowej (2) znajduje się zasadniczo pod kątem większym bądź równym 90 stopni do symetralnej boku czołowego (4).

4. Narzędzie według zastrz. 1, znamienne tym, że część uchwytowa (2) ma co najmniej 50 mm długości.

5. Narzędzie według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienne tym, że w części pomiarowej (1) wykonane są dwie podłużne szczeliny (8) rozmieszczone symetrycznie pod kątem w stosunku do symetralnej boku czołowego (4).

6. Narzędzie według zastrz. 1 albo 2, albo 3, albo 4, znamienne tym, że część pomiarowa (1) oraz część uchwytowa (2) są wykonane z jednego arkusza materiału.

7. Narzędzie według zastrz. 5, znamienne tym, że część pomiarowa (1) oraz część uchwytowa (2) mają grubości zasadniczo w zakresie od 0,5 do 5 mm.

8. Narzędzie według zastrz. 5, znamienne tym, że jest wykonane z materiału nierdzewnego i zdatnego do sterylizacji.

9. Narzędzie do ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego, znamienne tym, że zawiera część pomiarową (1) mającą kształt co najmniej czworoboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym (4), kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym (6), dłuższym od boku czołowego (4), a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi (5a, 5b), przy czym kąty pomiędzy bokiem czołowym (4), a bokami prowadzącymi (5a, 5b) są takie same, zaś wzdłuż boku zewnętrznego (6) część pomiarowa (1) jest połączona z częścią uchwytową (2), przy czym na części pomiarowej (1) wykonane są znaczniki (7), prostopadłe do symetralnej boku czołowego (4).

10. Narzędzie według zastrz. 9, znamienne tym, że część pomiarowa (1) ma kształt sześcioboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym (4), kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym (6), dłuższym od boku czołowego (4), dwa boki prostopadłe do boku zewnętrznego (6) są bokami przedłużającymi (3a, 3b), a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi (5a, 5b);

11. Narzędzie według zastrz. 10, znamienne tym, że wzdłużna oś symetrii części uchwytowej (2) znajduje się zasadniczo pod kątem większym bądź równym 90 stopni do symetralnej boku czołowego (4).

12. Narzędzie według zastrz. 9 albo 10, albo 11, znamienne, tym, że w części pomiarowej (1) wykonane są dwie podłużne szczeliny (8) rozmieszczone symetrycznie pod kątem w stosunku do symetralnej boku czołowego (4).

13. Sposób ustalania miejsca implantacji stomatologicznej, obejmujący wsuwanie w przestrzeń braku zębowego części pomiarowej narzędzia do ustalania implantacji, znamienny tym, że wsuwane narzędzie ma część pomiarową (!) w kształcie co najmniej czworoboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym (4), kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym (6), dłuższym od boku czołowego (4), a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi (5a, 5b), przy czym kąty pomiędzy bokiem czołowym (4), a bokami prowadzącymi (5a, 5b) są takie same, zaś wzdłuż boku zewnętrznego (6) część pomiarowa (!) jest połączona z częścią uchwytową (2), przy czym w części pomiarowej (1) znajduje się, co najmniej na części jej wysokości, mierzonej od boku czołowego (4) do boku zewnętrznego (6), co najmniej jedna podłużna szczelina (8) do ustalania miejsca implantacji stomatologicznej, zaś na pozostałej części pomiarowej (1) wykonane są znaczniki (7), prostopadłe do symetralnej boku czołowego (4), oraz tym, że wspomniane narzędzie do ustalania implantacji wsuwa się

PL 227 434 B1 w przestrzeń braku zębowego, tak że bok czołowy (4) przesuwa się w poprzek łuku zębowego w kierunku wnętrza jamy ustnej, aż do momentu, w którym jeden ze znaczników (7) pokryje się z linią, która łączy punkt styczności (A) narzędzia z zębem sąsiadującym z brakiem zębowym i drugi wybrany punkt charakterystyczny (B), znajdujący się po drugiej stronie braku zębowego, następnie w co najmniej jedną podłużną szczelinę (8) wprowadza się narzędzie do zaznaczania (9) i zaznacza się miejsce implantacji stomatologicznej (C).

14. Sposób według zastrz. 12, znamienny tym, że wsuwa się narzędzie do ustalania implantacji mające część pomiarową (1) w kształcie sześcioboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym (4), kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym (6), dłuższym od boku czołowego (4), dwa boki prostopadłe do boku zewnętrznego (6) są bokami przedłużającymi (3a, 3b), a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi (5a, 5b).

15. Sposób według zastrz. 13, znamienny tym, że wsuwa się narzędzie mające w części pomiarowej (1) wykonane dwie podłużne szczeliny (8) rozmieszczone symetrycznie pod kątem w stosunku do symetralnej boku czołowego (4).

16. Sposób ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego, znamienny tym, że obejmuje wsuwanie w przestrzeń braku zębowego części pomiarowej (D narzędzia do ustalania miejsca nacięcia płata śluzówkowo-okostnowego, mającego część pomiarową (1) w kształcie co najmniej czworoboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym (4), kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym (6), dłuższym od boku czołowego (4), a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi (5a, 5b), przy czym kąty pomiędzy bokiem czołowym (4), a bokami prowadzącymi (5a, 5b) są takie same, zaś wzdłuż boku zewnętrznego (6) część pomiarowa (D jest połączona z częścią uchwytową (2), przy czym na części pomiarowej (D wykonane są znaczniki (7), prostopadłe do symetralnej boku czołowego (4), oraz tym, że wspomniane narzędzie wsuwa się w przestrzeń braku zębowego, tak że bok czołowy (4) przesuwa się w poprzek łuku zębowego w kierunku wnętrza jamy ustnej, aż do momentu, w którym jeden ze znaczników (7) pokryje się z linią, która łączy punkt styczn ości (A) narzędzia z zębem sąsiadującym z brakiem zębowym i drugi wybrany punkt charakterystyczny (B), znajdujący się po drugiej stronie braku zębowego, następnie do jamy ustnej wprowadza się narzędzie do zaznaczania (9) i zaznacza się miejsce nacięcia (D) płata śluzówkowo-okostnowego wzdłuż boku prowadzącego (5a, 5b), który nie sąsiaduje z żadnym zębem.

17. Sposób według zastrz. 14, znamienny tym, że wsuwa się narzędzie do ustalania implantacji mające część pomiarową (D w kształcie sześcioboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym (4), kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym (6), dłuższym od boku czołowego (4), dwa boki prostopadłe do boku zewnętrznego (6) są bokami przedłużającymi (3a, 3b), a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi (5a, 5b).

18. Sposób według zastrz. 12, znamienny tym, że wsuwa się narzędzie do ustalania implantacji mające część pomiarową (D w kształcie sześcioboku, którego jeden z boków jest bokiem czołowym (4), kolejny, naprzeciwległy do niego, jest bokiem zewnętrznym (6), dłuższym od boku czołowego (4), dwa boki prostopadłe do boku zewnętrznego (6) są bokami przedłużającymi (3a, 3b), a dwa pozostałe boki są bokami prowadzącymi (5a, 5b).

19. Sposób według zastrz. 13, znamienny tym, że wsuwa się narzędzie mające w części pomiarowej (1 wykonane dwie podłużne szczeliny (8) rozmieszczone symetrycznie pod kątem w stosunku do symetralnej boku czołowego (4).