PL207345B1 - New N-[2-(alkoxy carbonyl) ethyl]-N-alkyl-1-amine-1-desoxy-D-glucitoles and method for their manufacture - Google Patents

New N-[2-(alkoxy carbonyl) ethyl]-N-alkyl-1-amine-1-desoxy-D-glucitoles and method for their manufacture

Info

Publication number
PL207345B1
PL207345B1 PL375250A PL37525005A PL207345B1 PL 207345 B1 PL207345 B1 PL 207345B1 PL 375250 A PL375250 A PL 375250A PL 37525005 A PL37525005 A PL 37525005A PL 207345 B1 PL207345 B1 PL 207345B1
Authority
PL
Poland
Prior art keywords
deoxy
amino
glucitol
alkyl
methyl
Prior art date
Application number
PL375250A
Other languages
Polish (pl)
Other versions
PL375250A1 (en
Inventor
Andrzej Piasecki
Dorota Piłakowska-Pietras
Original Assignee
Politechnika Wroclawska
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Application filed by Politechnika Wroclawska filed Critical Politechnika Wroclawska
Priority to PL375250A priority Critical patent/PL207345B1/en
Publication of PL375250A1 publication Critical patent/PL375250A1/en
Publication of PL207345B1 publication Critical patent/PL207345B1/en

Links

Landscapes

  • Organic Low-Molecular-Weight Compounds And Preparation Thereof (AREA)

Description

Opis wynalazkuDescription of the invention

Przedmiotem wynalazku są nowe niejonowe N-[2-(alkoksykarbonylo)etylo]-N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitole, które wykazują aktywność na granicach międzyfazowych i mogą być wykorzystane jako aktywne składniki przy wytwarzaniu wyrobów chemii gospodarczej, wyrobów kosmetycznych i innych.The subject of the invention is new non-ionic N- [2- (alkoxycarbonyl) ethyl] -N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol, which show activity at interfaces and can be used as active ingredients in the production of household chemicals. , cosmetic products and others.

Przedmiotem wynalazku jest również sposób wytwarzania nowych niejonowych N-[2-(alkoksykarbonylo)etylo]-N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli.The invention also relates to a process for the preparation of new non-ionic N- [2- (alkoxycarbonyl) ethyl] -N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol.

Wykorzystanie 1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu H2NCH2(CHOH)4CH2OH i jego alkilowych pochodnych a zwłaszcza N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu CH3NHCH2(CHOH)4CH2OH - zwyczajowo określanych w literaturze mianem, odpowiednio, glukaminy i N-alkiloglukamin - do wytwarzania substancji wykazujących aktywność na granicach międzyfazowych jest przedmiotem znacznej liczby patentów i publikacji naukowych. To zainteresowanie jest spowodowane dostępnością surowców do ich wytwarzania jak i koniecznością zastąpienia grupy niejonowych związków powierzchniowo czynnych, otrzymywanych z wykorzystaniem toksycznego i niebezpiecznego w użyciu oksiranu lub jego pochodnych, produktami o wysokich parametrach użytkowych i łatwo biodegradowalnych w środowisku naturalnym. Dlatego wykorzystanie cukrów: mono-, di- i wielocukrów, jako półproduktów hydrofilowych do wytwarzania związków powierzchniowo czynnych, stało się obiektem tak szerokiego zainteresowania w ostatnim 20-leciu, co przedstawiono wyczerpująco w opracowaniu B. Burczyk, Novel Saccharide-Based Surfactants, w Novel Surfactants: Preparation, Applications, and Biodegradability, Second Edition, Revised and Expanded (K. Holmberg, Ed.), Marcel Dekker, Surfactant science series, tom 114, New York, 2004, str. 129-192.Use of 1-amino-1-deoxy-D-glucitol H2NCH2 (CHOH) 4CH2OH and its alkyl derivatives, especially N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol CH3NHCH2 (CHOH) 4CH2OH - commonly referred to in the literature as, Glucamines and N-alkylglucamines, respectively - for the production of substances with interfacial activity is the subject of a large number of patents and scientific publications. This interest is caused by the availability of raw materials for their production as well as the necessity to replace the group of non-ionic surfactants, obtained with the use of oxirane or its derivatives, which are toxic and dangerous to use, with products with high utility parameters and easily biodegradable in the natural environment. That is why the use of sugars: mono-, di- and polysaccharides as hydrophilic intermediates in the production of surfactants has become the subject of such wide interest in the last 20 years, which is fully presented in the study by B. Burczyk, Novel Saccharide-Based Surfactants, in Novel Surfactants: Preparation, Applications, and Biodegradability, Second Edition, Revised and Expanded (K. Holmberg, Ed.), Marcel Dekker, Surfactant science series, Vol. 114, New York, 2004, pp. 129-192.

Podstawową grupą powierzchniowo aktywnych pochodnych otrzymywaną głównie z N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu są pochodne acylowe. Sposoby otrzymywania N-alkanoilo-N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli RCON(R')CH2(CHOH)4CH2OH, w dwuetapowych procesach: redukującego aminowania D-glukozy aminami alifatycznymi R'NH2 a najczęściej metyloaminą, w której R' = CH3 i acylowania tak uzyskanych N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli kwasami tłuszczowymi RCOOH lub ich pochodnymi, wybranymi z grupy obejmującej estry małocząsteczkowych alkoholi alifatycznych, bezwodniki lub chlorki kwasowe, są przedmiotem wielu opisów patentowych, np., US Nr 1985424, US Nr 2016962, US Nr 2703798, GB Nr 809060, US Nr 2965576, US Nr 2993887, WO Nr 92/06070, WO Nr 92/06072, WO Nr 92/06984, WO Nr 92/08687, WO Nr 93/03004, US Nr 5194639, US Nr 5338487, US Nr 5380891, US Nr 5571934, US Nr 5625098, US Nr 5646318, US Nr 5723673, US Nr 5770749, US Nr 5777165, DE Nr 199 34 836 C1, EP Nr 1 110 944 A2 lub US Nr 6165972. W publikacjach T. Maugard, M. Remaud-Simeon, D. Petre P. Mosan, Tetrahedron, 53, 5185-5194, 7629-7634 oraz 7587-7594 (1997), opisano wyniki katalizowanej lipazą reakcji transestryfikacji N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu estrami metylowymi kwasów tłuszczowych, w kierunku głównie N-alkanoilo-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli. Właściwości N-alkanoilo-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli opisano obszernie w opracowaniach przeglądowych R.G. Laughlin, Y.-C. Fu, F.C. Wireko, J.J. Scheibel, R.L. Munyon, The Physical Science of N-Dodecanoyl-N-methyl-glucamine, w Novel Surfactants: Preparation, Applications, and Biodegradability, (K. Holmberg, Ed.), Marcel Dekker, Surfactant science series, tom 74, New York, 1998, str. 1-30; R.G. Laughlin, Y.-C. Fu, F.C. Wireko, J.J. Scheibel, R.L. Munyon, N-Alkanoyl-N-Alkyl-1-Glycamines, w Novel Surfactants: Preparation, Applications, and Biodegradability, Second Edition, Revised and Expanded (K. Holmberg, Ed.), Marcel Dekker, Surfactant science series, tom 114, New York, 2004; B. Burczyk, Novel Saccharide-Based Surfactants, w Novel Surfactants: Preparation, Applications, and Biodegradability, Second Edition, Revised and Expanded (K. Holmberg, Ed.), Marcel Dekker, Surfactant science series, tom 114, New York, 2004, str. 129-192; S.B. Sulthana, P.V.C. Rao, S.G.T. Bhat, T.Y. Nakano, G. Sugihara, A.K. Rakshit, Langmuir, 16, 980-987 (2000). W opisie EP Nr 1078978 A1 wykazano, że mieszaniny N-alkanoilo-N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli pochodnych długołańcuchowych kwasów tłuszczowych C7 - C21 i N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli C1 - C8 z oksyetylenowanymi amidami kwasów tłuszczowych C7 C21, są efektywnymi składnikami środków do mycia naczyń i środków piorących. W opisie WO Nr 99/21825 oraz publikacji H.B. Frykman, T. Isbell, S.C. Cermak, J. Surfact. Deterg., 3, 179-183 (2000), opisano sposób wytwarzania z wydajnością 52 - 97% N-(5-hydroksyalkanoilo)-N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli, w reakcji delta-laktonów kwasów tłuszczowych uzyskanych z nienasyconych kwasów tłuszczowych, z N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolami, mogących znaleźć zastosowanie jako łatwo biodegradowalne składniki detergentów. W opisie WO Nr 95/07330 opisano wykorzystanieThe main group of surface-active derivatives obtained mainly from N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol are acyl derivatives. Methods of obtaining N-alkanoyl-N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol RCON (R ') CH2 (CHOH) 4CH2OH in two-stage processes: reductive amination of D-glucose with aliphatic amines R'NH2, most often with methylamine, in which R '= CH3 and the acylation of the N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol so obtained with RCOOH fatty acids or their derivatives, selected from the group consisting of esters of low molecular weight aliphatic alcohols, anhydrides or acid chlorides, are the subject of many descriptions patents, e.g., U.S. No. 1,985,424, U.S. No. 2016962, U.S. No. 2,703,798, GB No. 809,060, U.S. No. 2,965,576, U.S. No. 2,993,887, WO No. 92/06070, WO No. 92/06072, WO No. 92/06984, WO No. 92 / 08687, WO No. 93/03004, US No. 5194639, US No. 5338487, US No. 5380891, US No. 5571934, US No. 5625098, US No. 5646318, US No. 5723673, US No. 5770749, US No. 5777165, DE No. 199 34 836 C1, EP No. 1,110,944 A2 or US No. 6,165,972. In the publications of T. Maugard, M. Remaud-Simeon, D. Petre P. Mosan, Tetrahedron, 53, 5185-5194, 7629-7634 and 7587-7594 (1997) , described Lipase catalyzed transesterification of N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol with fatty acid methyl esters, mainly towards N-alkanoyl-N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol. The properties of N-alkanoyl-N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol have been described extensively in the reviews of R.G. Laughlin, Y.-C. Fu, F.C. Wireko, J.J. Scheibel, R.L. Munyon, The Physical Science of N-Dodecanoyl-N-methyl-glucamine, in Novel Surfactants: Preparation, Applications, and Biodegradability, (K. Holmberg, Ed.), Marcel Dekker, Surfactant science series, vol. 74, New York, 1998 , pp 1-30; R.G. Laughlin, Y.-C. Fu, F.C. Wireko, J.J. Scheibel, R.L. Munyon, N-Alkanoyl-N-Alkyl-1-Glycamines, in Novel Surfactants: Preparation, Applications, and Biodegradability, Second Edition, Revised and Expanded (K. Holmberg, Ed.), Marcel Dekker, Surfactant science series, vol. 114, New York, 2004; B. Burczyk, Novel Saccharide-Based Surfactants, in Novel Surfactants: Preparation, Applications, and Biodegradability, Second Edition, Revised and Expanded (K. Holmberg, Ed.), Marcel Dekker, Surfactant science series, vol. 114, New York, 2004 , pp 129-192; S.B. Sulthana, P.V.C. Rao, S.G.T. Bhat, T.Y. Nakano, G. Sugihara, A.K. Rakshit, Langmuir, 16, 980-987 (2000). EP No. 1078978 A1 shows that mixtures of N-alkanoyl-N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol derivatives of C7-C21 long-chain fatty acids and N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D -glucitols C1 - C8 with ethoxylated C7 C21 fatty acid amides, are effective components of dishwashing agents and washing agents. In WO No. 99/21825 and in H.B. Frykman, T. Isbell, S.C. Cermak, J. Surfact. Deterg., 3, 179-183 (2000), the production method in a yield of 52-97% of N- (5-hydroxyalkanoyl) -N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol by reaction of delta-lactones is described fatty acids obtained from unsaturated fatty acids, with N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol, which can be used as readily biodegradable detergent ingredients. In WO 95/07330 the use is described

PL 207 345 B1PL 207 345 B1

N-alkanoilo-N-(3-metoksypropylo)-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli jako efektywnych środków w kompozycjach do automatycznego mycia naczyń. W opisie US Nr 6515028 B1 przedstawiono N-alkanoilo-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitole z ugrupowaniem acylowym RCO-, w którym R stanowił alifatyczny łańcuch węglowodorowy, podstawnik alkiloaromatyczny, fluorowęglowy lub alkilowy zawierający heteroatomy, jako środki lecznicze w wirusowych zakażeniach wątroby. W opisie US Nr 6010707 opisano sposób wytwarzania N-alkiloaminokarbonylo-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli w reakcji N,N'-karbonylodiimidazolu z długołańcuchowymi aminami alifatycznymi do 1-N-(alkiloaminokarbonylo)imidazoli, które poddawano reakcji z N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolem, uzyskując finalne związki z wydajnością około 80%, jako efektywne składniki preparacji kosmetycznych. W opisie US Nr 6180591 B1 wykazano, że N-alkanoilo-N-(3-dimetyloamino)propylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitole są przydatne jako czynniki zagęszczające wodne roztwory surfaktantów. Otrzymano je w reakcji acylowania N-(3-dimetyloamino)propylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu - wytworzonego w reakcji redukującego aminowania D-glukozy 3-(dimetyloamino)propanodiaminą-1,3 według sposobu przedstawionego w opisie US Nr 4021539 - estrami metylowymi kwasów tłuszczowych według sposobu przedstawionego w opisie DE Nr 195 12 299 A1. Znane są również jonowe pochodne mono funkcyjnych amidów 1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu. W opisach US Nr 2717894, WO Nr 94/12472 i US Nr 6057464, przedstawiono sposoby wytwarzania siarczanów N-alkanoilo-N-(3-dimetyloamino)propylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli w reakcji tych ostatnich z typowymi czynnikami siarczanującymi: oleum, gazowym tritlenkiem siarki, kwasem chlorosulfonowym, kompleksem tritlenku siarki z pirydyną, itp., jako amfoterycznych lub anionowych związków powierzchniowo czynnych o doskonałych właściwościach pianotwórczych. W opisie EP Nr 0 895 979 przedstawiono sposób otrzymywania kationoaktywnych pochodnych 1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli o strukturze HOCH2(CHOH)4CH2N(COR)(CH2)nN+R1R2R3X-, w której -COR stanowi resztę dł ugoł a ńcuchowego kwasu karboksylowego, n = 1 - 4, R1, R2 i R3 stanowią podstawniki alkilowe C1 - C4 lub hydroksyalkilowe a X stanowi atom chlorowca lub CH3OSO3. Związki te otrzymano w reakcjach: redukującego aminowania D-glukozy N,N-dialkiloaminoalkilodiaminami H2N(CH2)nNR1R2, następnie acylowania podstawionych 1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli chlorkami kwasowymi i ostatecznie czwartorzędowania, np. jodometanem. Sposób otrzymywania i właściwości niejonowych pochodnych N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu typu dicephalic, zawierających dwa polarne ugrupowania cukrowe, RCH[CON(CH3)CH2(CHOH)4CH2OH]2, nazywane przez autorów 2-alkilomalono-N-metylo-glukamidami, przedstawiono w opisie patentowym US Nr 5298191 i w publikacji P.C. Griffiths, J.A. Roe, R.L. Jenkins, J. Reeve, A.Y. Cheung, D.G. Hall, A.R. Pitt, A.M. Howe, Langmuir, 16, 9983 - 9990 (2000). Uzyskano je w reakcji diestrów metylowych kwasu 2-alkilomalonowego RCH(COOCH3)2 z N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolem. W publikacji B.L. Bales, R. Ranganathan, P.C. Griffiths, J. Phys. Chem. B, 105, 7465-7473 (2001), badano mieszane micele tych związków z solą sodową siarczanu dodecylu jako medium reakcyjnym. W opisie CN Nr 1169714 opisano sposób wytwarzania innej grupy związków dicephalic. Bezwodnik kwasu 2-dodecylobursztynowego przekształcano w diester metylowy poddawany następnie reakcji z dwiema cząsteczkami N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu, co prowadziło do uzyskania powierzchniowo czynnego diamidu. W opisie US Nr 5863886 przedstawiono sposób otrzymywania powierzchniowo aktywnych amidowych pochodnych N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu typu gemini. W reakcji: chlorków długołańcuchowych kwasów alfa-bromokarboksylowych z N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolem uzyskano N-(alfa-bromoalkanoilo)-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitole, poddawane następnie reakcji z 1,2-dimerkaptoetanem, co prowadziło do 1,2-etylenoditio-bis(N-alkanoilo-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli).N-alkanoyl-N- (3-methoxypropyl) -1-amino-1-deoxy-D-glucitol as effective agents in automatic dishwashing compositions. No. 6,515,028 B1 describes N-alkanoyl-N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol with the acyl moiety RCO-, in which R is an aliphatic hydrocarbon chain, an alkyl aromatic, fluorocarbon or alkyl substituent containing heteroatoms as medications for viral liver infections. No. 6,010,707 describes a method for the preparation of N-alkylaminocarbonyl-N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol by reacting N, N'-carbonyldiimidazole with long-chain aliphatic amines to 1-N- (alkylaminocarbonyl) imidazoles which reacted with N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol, obtaining final compounds with yield of about 80%, as effective ingredients of cosmetic preparations. It has been shown in US 6,180,591 B1 that N-alkanoyl-N- (3-dimethylamino) propyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol are useful as thickening agents for aqueous surfactant solutions. They were obtained in the acylation reaction of N- (3-dimethylamino) propyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol - prepared by the reduction amination of D-glucose with 1,3-(dimethylamino) propanediamine-1,3 according to the method described in US specification. No. 4021539 - fatty acid methyl esters according to the method described in DE No. 195 12 299 A1. Ionic monofunctional 1-amino-1-deoxy-D-glucitol amide derivatives are also known. In U.S. Pat. No. 2,717,894, WO No. 94/12472 and U.S. No. 6,057,464, methods for the preparation of N-alkanoyl-N- (3-dimethylamino) propyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol sulfates by reacting the latter with conventional sulfating agents: oleum, sulfur trioxide gas, chlorosulfonic acid, sulfur trioxide pyridine complex, etc., as amphoteric or anionic surfactants with excellent foaming properties. EP No. 0 895 979 describes the preparation of cationic 1-amino-1-deoxy-D-glucitol derivatives with the structure HOCH2 (CHOH) 4CH2N (COR) (CH2) nN + R 1 R 2 R 3 X - , in which - COR is a residue of l UGOL ńcuchowego a carboxylic acid, n = 1 - 4, R 1, R 2 and R 3 are alkyl radicals C1 - C4 or hydroxyalkyl and X is a halogen atom or CH3OSO3. These compounds were obtained by reductive amination of D-glucose with N, N-dialkylaminoalkyldiamine with H 2 N (CH 2) n NR 1 R 2, followed by acylation of substituted 1-amino-1-deoxy-D-glucitol with acid chlorides and finally quaternization, e.g. with iodomethane. Preparation method and properties of non-ionic dicephalic N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol derivatives, containing two polar sugar groups, RCH [CON (CH3) CH2 (CHOH) 4CH2OH] 2, called by the authors 2-alkyl malono -N-methyl-glucamides, described in U.S. Patent No. 5,298,191 and in PC Griffiths, JA Roe, RL Jenkins, J. Reeve, AY Cheung, DG Hall, AR Pitt, AM Howe, Langmuir, 16, 9983-9990 (2000 ). They were obtained by reacting 2-alkylmalonic acid methyl diesters RCH (COOCH3) 2 with N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol. BL Bales, R. Ranganathan, PC Griffiths, J. Phys. Chem. B, 105, 7465-7473 (2001), the mixed micelles of these compounds were investigated with sodium dodecyl sulfate as the reaction medium. CN specification No. 1169714 describes a process for the preparation of another group of dicephalic compounds. The 2-dodecylsuccinic anhydride was converted to the methyl diester which was then reacted with two N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol molecules, resulting in the surface-active diamide. US Pat. No. 5,863,886 describes the preparation of surface active amide derivatives of N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol of the gemini type. In the reaction of: long-chain alpha-bromocarboxylic acid chlorides with N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol, N- (alpha-bromoalkanoyl) -N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitole was obtained, then reacted with 1,2-dimercaptoethane to give 1,2-ethylenedithio bis (N-alkanoyl-N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol).

Znany jest również sposób otrzymywania wielu powierzchniowo aktywnych pochodnych 1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu zawierających hydrofobowe podstawniki alkilowe. Sposoby wytwarzania N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli w reakcji D-glukozy z aminami alkilowymi i redukcji produktów addycji, są przedmiotem opisów: US Nr 2016962, WO Nr 92/06073, WO Nr 92/08687, WO Nr 93/03004 i US Nr 6365778 B1. W opisie zgłoszeniowym US Nr 2002/0168417 A1 przedstawiono N-(hydroksyalkilo)-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitole jako emulgatory, dyspergatory i adjuwanty w kompozycjach agrochemicznych. Otrzymywano je w reakcjach 1,2-epoksyalkanów lub eterów glicydowych z N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolem w roztworze glikolu propylenowego. Jako aminocukier stosowano również 1-amino-bis(1-dezoksy-D-glucitol), tzw. bissorbityloaminę. W publikacji S. Warwel, K.M. Ruesch, H. Schier, F. Bruse, B. Wiege, European Journal of Lipid Science and Technology, 103, 645-654 (2001) przedstawiono, iż w reakcji estrów metylowych kwasów: 9,10-epoksydekanowego, 10,11-epoksyundekanowego i 13,14-epoksytetradekanowego z N-metylo-1-amino-14There is also a known method of obtaining many surface-active 1-amino-1-deoxy-D-glucitol derivatives containing hydrophobic alkyl substituents. Methods of producing N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol by reacting D-glucose with alkyl amines and reducing addition products are the subject of the following descriptions: US No. 2016962, WO No. 92/06073, WO No. 92/08687, WO No. 93/03004 and US No. 6365778 B1. US Application No. 2002/0168417 A1 describes N- (hydroxyalkyl) -N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol as emulsifiers, dispersants and adjuvants in agrochemical compositions. They were obtained by reactions of 1,2-epoxyalkanes or glycidyl ethers with N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol in propylene glycol solution. 1-Amino-bis (1-deoxy-D-glucitol), the so-called bissorbitylamine. In the publication of S. Warwel, K.M. Ruesch, H. Schier, F. Bruse, B. Wiege, European Journal of Lipid Science and Technology, 103, 645-654 (2001) shows that the reaction of methyl esters of 9,10-epoxydecanoic, 10,11-epoxyundecanoic acids and 13,14-epoxytetradecane from N-methyl-1-amino-14

PL 207 345 B1PL 207 345 B1

-dezoksy-D-glucitolem lub 1-amino-1-dezoksy-D-glucitolem, uzyskano pochodne o strukturze liniowej lub rozgałęzionej typu Y. Ugrupowania estrowe zmydlano następnie ługiem sodowym do postaci soli uzyskując związki anionowe lub hydrolizowano enzymatycznie do wolnych kwasów, uzyskując związki amfoteryczne. Szereg z nich obniżało napięcie powierzchniowe wody do wartości 26-40 mN/m. W publikacji S. Warwel, K.M. Ruesch, H. Schier, F. Bruse, B. Wiege, Tenside, Surfactants, Detergents, 38, 7-14 (2001) wykazano, że w reakcji alfa-epoksyalkanów C4 - C18 z N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolem, N-dodecylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolem lub 1-amino-1-dezoksy-D-glucitolem w roztworze metanolu lub mieszaniny metanolu z wodą uzyskano, odpowiednio, N-(2-hydroksyalkilo)-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitole, N-(2-hydroksyalkilo)-N-dodecylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitole lub N,N-bis(2-hydroksyalkilo)-1-amino-1-dezoksy-D-glucitole z wydajnością 70-100% i o czystoś ci > 95%. W zależ noś ci od struktury uż ytej pochodnej glucitolu uzyskano pochodne liniowe lub rozgałęzione typu Y. Pochodne wykazywały wartości krytycznego stężenia micelizacji (CMC) w zakresie 2-500 mg/dm3. W publikacji S. Warwel, F. Bruese, H. Schier, J. Surfact. Deterg., 7, 181186 (2004), opisano sposób otrzymywania nowych surfaktantów gemini w reakcji alfa,omega-diepoksydów z N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolem. Stosowano N-oktylo-, N-decylo- i N-dodecylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitol oraz diepoksydy zsyntezowane z alfa,omega-diolefin o długości łańcucha alkilowego C8, C9, C10 lub C14. Związki efektywnie obniżały napięcie powierzchniowe do wartości 29-33 mN/m i posiadały wartości CMC w zakresie 3-150 mg/dm3. W publikacji S. Warwel i F. Bruese, J. Surfact. Deterg., 7, 187-193 (2004), opisano kolejną grupę nowych surfaktantów gemini otrzymaną w reakcjach N-oktylo-, N-decylo- i N-dodecylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu z różnymi żywicami epoksydowymi, zwykle technicznymi dieterami glicydowymi dioli. Obniżały one napięcie powierzchniowe wody do 30-34 mN/m i miały bardzo niskie wartości CMC na poziomie 2-35 mg/dm3. Znane są również sposoby wytwarzania materiałów polimerowych podstawionych resztami 1-amino-1-dezoksyD-glucitolu lub jego pochodnymi, związanymi z matrycą polimerową poprzez wiązanie amidowe lub C-N. Substancje te są stosowane jako czynniki kompleksujące do selektywnego usuwania jonów z rozcień czonych roztworów wodnych lub rozpuszczalne w wodzie hydrofilowe polimery. Np. w publikacji T. Qi, A. Sonoda, Y. Makita, H. Kanoh, K. Ooi, T. Hirotsu, Ind. Eng. Chem. Res., 41, 133-138 (2002), opisano żywice do ekstrakcji boranów z wody zawierające funkcję N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu. W publikacji N. Bicak, N. Bulutcu, B. Filiz enkal, M. Gazi, React. Funct. Polym., 47, 175-184 (2001), opisano sposób otrzymywania kopolimerów metakrylanu glicydylu, metakrylanu metylu oraz diwinylobenzenu, modyfikowanych N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolem, jako materiału do usuwania związków boru z wód irygacyjnych. W opisie WO Nr 99/11692 opisano wykorzystanie między innymi N-acryloilo-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu do wytwarzania hydrofilowych kopolimerów. W publikacji C. Gao, Y. Xu, D. Yan, W. Chen, Biomacromolecules, 4, 704-712 (2003) opisano sposób otrzymywania poliestrów o budowie drzewiastej, w reakcji akrylanu metylu z dietanoloaminą lub N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolem jako rozpuszczalnych w wodzie polimerowych materiałów do transportu leków.- deoxy-D-glucitol or 1-amino-1-deoxy-D-glucitol, the derivatives were obtained with a linear or branched structure of the Y type. The ester groups were then saponified with sodium hydroxide to form salts to obtain anionic compounds or enzymatically hydrolyzed to free acids to give compounds amphoteric. A number of them lowered the surface tension of water to the value of 26-40 mN / m. In the publication of S. Warwel, KM Ruesch, H. Schier, F. Bruse, B. Wiege, Tenside, Surfactants, Detergents, 38, 7-14 (2001) it was shown that the reaction of C4 - C18 alpha-epoxyalkanes with N-methyl -1-amino-1-deoxy-D-glucitol, N-dodecyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol or 1-amino-1-deoxy-D-glucitol in methanol solution or a mixture of methanol with water was obtained, suitably, N- (2-hydroxyalkyl) -N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitole, N- (2-hydroxyalkyl) -N-dodecyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitole or N, N-bis (2-hydroxyalkyl) -1-amino-1-deoxy-D-glucitols in a yield of 70-100% and a purity> 95%. Depending on the structure of the glucitol derivative used, linear or branched Y-type derivatives were obtained. The derivatives showed the critical micellization concentration (CMC) values in the range of 2-500 mg / dm 3 . In S. Warwel, F. Bruese, H. Schier, J. Surfact. Deterg., 7, 181186 (2004) describes the preparation of new gemini surfactants by reaction of alpha, omega-diepoxides with N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol. N-octyl-, N-decyl- and N-dodecyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol and diepoxides synthesized from alpha, omega-diolefins with C8, C9, C10 or C14 alkyl chain lengths were used. The compounds effectively lowered the surface tension to the value of 29-33 mN / m and had CMC values in the range of 3-150 mg / dm 3 . In S. Warwel and F. Bruese, J. Surfact. Deterg., 7, 187-193 (2004), describes another group of new gemini surfactants obtained by reacting N-octyl-, N-decyl- and N-dodecyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol with various epoxy resins , usually technical glycide diol diethers. They lowered the surface tension of water to 30-34 mN / m and had very low CMC values of 2-35 mg / dm 3 . There are also known methods of producing polymeric materials substituted with 1-amino-1-deoxyD-glucitol residues or its derivatives linked to a polymer matrix via an amide or CN bond. These substances are used as complexing agents for the selective removal of ions from dilute aqueous solutions or water-soluble hydrophilic polymers. For example, in T. Qi, A. Sonoda, Y. Makita, H. Kanoh, K. Ooi, T. Hirotsu, Ind. Eng. Chem. Res., 41, 133-138 (2002), resins for extracting borates from water containing N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol functionality are described. N. Bicak, N. Bulutcu, B. Filiz enkal, M. Gazi, React. Funct. Polym., 47, 175-184 (2001), describes the preparation of copolymers of glycidyl methacrylate, methyl methacrylate and divinylbenzene modified with N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol as a material for removing boron compounds from irrigation waters . WO 99/11692 describes the use of, inter alia, N-acryloyl-N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol for the preparation of hydrophilic copolymers. C. Gao, Y. Xu, D. Yan, W. Chen, Biomacromolecules, 4, 704-712 (2003) describes the preparation of polyesters with a woody structure by reacting methyl acrylate with diethanolamine or N-methyl-1-amino -1-deoxy-D-glucitol as water-soluble polymeric material for drug transport.

Nie są znane niejonowe pochodne o nazwie N-[2-(alkoksykarbonylo)etylo]-N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitole.There are no known non-ionic derivatives called N- [2- (alkoxycarbonyl) ethyl] -N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitole.

Wynalazek dotyczy nowych niejonowych pochodnych o nazwie N-[2-(alkoksykarbonylo)etylo]-N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitole o wzorze ogólnym 1, w którym R oznacza prosty lub rozgałęziony łańcuch węglowodorowy CnH2n+1, a n zawiera się w granicach od 1 do 18, R1 stanowi krótki łańcuch węglowodorowy CmH2m+1, a m zawiera się w granicach od 1 do 6.The invention relates to new non-ionic derivatives named N- [2- (alkoxycarbonyl) ethyl] -N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitols of the general formula I, in which R is a straight or branched chain hydrocarbon CnH2n + 1 , n is from 1 to 18, R 1 is a short hydrocarbon chain CmH2m + 1, and m is from 1 to 6.

Wynalazek dotyczy także sposobu wytwarzania nowych niejonowych N-[2-(alkoksykarbonylo)etylo]-N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli o wzorze ogólnym 1, w którym R oznacza prosty lub rozgałęziony łańcuch węglowodorowy CnH2n+1, a n zawiera się w granicach od 1 do 18, R1 stanowi krótki łańcuch węglowodorowy CmH2m+1, a m zawiera się w granicach od 1 do 6.The invention also relates to a process for the preparation of the new non-ionic N- [2- (alkoxycarbonyl) ethyl] -N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol of the general formula I, in which R is a straight or branched CnH2n + 1 hydrocarbon chain. , n is from 1 to 18, R 1 is a short hydrocarbon chain CmH2m + 1, and m is from 1 to 6.

Sposób według wynalazku polega na tym, że estry alkilowe kwasu akrylowego o ogólnym wzorze 2, w którym R i n mają podane wyżej znaczenia, ewentualnie w roztworze rozpuszczalnika, poddaje się reakcji z N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolami o wzorze ogólnym 3, w którym R1 i m mają podane wyżej znaczenia, a po zakończonej reakcji usuwa się rozpuszczalnik w razie jego użycia i pozostałość oczyszcza się znanymi sposobami. Ponadto reakcję prowadzi się w temperaturze przewyższającej temperaturę topnienia produktu reakcji, a w przypadku użycia rozpuszczalnika, w temperaturze w zakresie od 30°C do 100°C. Korzystne jest użycie estrów alkilowych kwasu akrylowego i N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli w stosunkach stechiometrycznych. Korzystne jest również prowadzenie reakcji w roztworze propanolu-2.The process according to the invention consists in reacting the acrylic acid alkyl esters of the general formula II in which R and n are as defined above, optionally in a solvent solution, with N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol. of the general formula III in which R 1 and m are as defined above, and after the reaction has ended, the solvent is removed if used, and the residue is purified by known methods. In addition, the reaction is carried out at a temperature in excess of the melting point of the reaction product and, when a solvent is used, at a temperature in the range of 30 ° C to 100 ° C. It is preferable to use the alkyl esters of acrylic acid and N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol in stoichiometric ratios. It is also advantageous to carry out the reaction in 2-propanol solution.

PL 207 345 B1PL 207 345 B1

Nowe niejonowe N-[2-(alkoksykarbonylo)etylo]-N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitole mogą znaleźć zastosowanie jako czynne składniki w wyrobach chemii gospodarczej, przemysłu kosmetycznego, przemysłu włókienniczego i innych. Nowe związki nadają się jako składniki środków myjących, piorących, zwilżających, spieniających, emulgujących, dyspergujących, solubilizujących indywidualnie lub w mieszaninach homologów lub w mieszaninach z innymi substancjami powierzchniowo czynnymi.The new non-ionic N- [2- (alkoxycarbonyl) ethyl] -N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitols can be used as active ingredients in the products of household chemistry, cosmetics industry, textile industry and others. The new compounds are suitable as ingredients in washing, washing, wetting, foaming, emulsifying, dispersing, solubilizing agents individually or in mixtures of homologs or in mixtures with other surfactants.

Zasadnicze korzyści wynikające z wynalazku polegają na wytwarzaniu związków o wysokiej aktywności powierzchniowej i rozpuszczalności w wodzie regulowanej w szerokich granicach długościami podstawników R i R1 z powszechnie dostępnych surowców, tj., N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli, wytwarzanych w reakcji redukującego aminowania odnawialnego surowca naturalnego D-glukozy aminami alifatycznymi oraz estrów alkilowych kwasu akrylowego, otrzymywanych np. w reakcji estryfikacji kwasu akrylowego alkoholami alifatycznymi, prostota realizacji wytwarzania, wysoka selektywność oraz wydajność procesu zbliżona lub równa wydajności teoretycznej, co powoduje brak odpadów z procesu wytwarzania.The main advantages of the invention lie in the preparation of compounds with high surface activity and water solubility regulated within wide limits with the lengths of the R and R 1 substituents from commonly available raw materials, i.e., N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol. , produced in the reductive amination of renewable natural raw material D-glucose with aliphatic amines and alkyl esters of acrylic acid, obtained e.g. by esterification of acrylic acid with aliphatic alcohols, simplicity of production, high selectivity and process efficiency close to or equal to theoretical efficiency, which results in no waste from the manufacturing process.

Sposób według wynalazku jest objaśniony w przykładach wykonania nowych niejonowych N-[2-(alkoksykarbonylo)etylo]-N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli oraz na schemacie przedstawiającym reakcję estrów alkilowych kwasu akrylowego z N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolami.The process according to the invention is explained in the examples of the new non-ionic N- [2- (alkoxycarbonyl) ethyl] -N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol and the scheme showing the reaction of acrylic acid alkyl esters with N-alkyl 1-amino-1-deoxy-D-glucitol.

P r z y k ł a d IP r z k ł a d I

Zawiesinę 23,4 g (0,120 mola) N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu w roztworze 10,3 g (0,120 mola) estru metylowego kwasu akrylowego w 0,10 dm3 propanolu-2 miesza się i utrzymuje w temperaturze 40°C do uzyskania homogeniczności mieszaniny reakcyjnej przez około 12 godz. oraz dodatkowo przez 2 godz. Po zakończonej reakcji odparowuje się rozpuszczalnik uzyskując 33,7 g (100%-wagowych) bardzo dobrze rozpuszczalnego w wodzie N-[2-(metoksykarbonylo)etylo]-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu w postaci całkowicie bezbarwnej lepkiej cieczy o nD20 = 1,492. Widmo 1H NMR (roztwór w CDCI3), δ [ppm] (wartości przesunięcia względem standardu tetrametylosilanu): 2,33 (s, 3H, CH3N), 2,47 - 2,97 (mm, 6H, C(=O)CH2CH2N(CH3)CH2), 3,71 (s, 3H, CH3O), 3,70 - 3,95 (mm, 11H, -(CHOH)4CH2OH).A suspension of 23.4 g (0.120 mol) of N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol in a solution of 10.3 g (0.120 mol) of acrylic acid methyl ester in 0.10 dm 3 of 2-propanol is stirred and kept at 40 ° C until the reaction mixture was homogeneous for about 12 hours. and additionally for 2 hours. After the reaction has ended, the solvent is evaporated off to obtain 33.7 g (100% by weight) of N- [2- (methoxycarbonyl) ethyl] -N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol very well soluble in water in the form of a completely colorless viscous liquid with n D 20 = 1.492. 1 H NMR spectrum (solution in CDCl3), δ [ppm] (offset value relative to tetramethylsilane): 2.33 (s, 3H, CH 3 N), 2.47 - 2.97 (mm, 6H, C (= O) CH2CH2N (CH3) CH2), 3.71 (s, 3H, CH3O), 3.70-3.95 (mm, 11H, - (CHOH) 4CH2OH).

P r z y k ł a d IIP r z x l a d II

Zawiesinę 19,5 g (0,100 mola) N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu w roztworze 10,0 g (0,100 mola) estru etylowego kwasu akrylowego w 0,05 dm3 propanolu-2 miesza się i utrzymuje w temperaturze 80°C do uzyskania homogenicznoś ci mieszaniny reakcyjnej przez około 1 godz. oraz dodatkowo przez 1 godz. w temperaturze 40°C. Po zakończonej reakcji odparowuje się rozpuszczalnik uzyskując 29,5 g (100%-wagowych) bardzo dobrze rozpuszczalnego w wodzie N-[2-(etoksykarbonylo)etylo]-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu w postaci całkowicie bezbarwnej lepkiej cieczy o nD20 = 1,487.A suspension of 19.5 g (0.100 mol) of N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol in a solution of 10.0 g (0.100 mol) of acrylic acid ethyl ester in 0.05 dm 3 of 2-propanol is stirred and kept at 80 ° C until the reaction mixture was homogeneous for about 1 hour. and additionally for 1 hour. at 40 ° C. After the reaction has finished, the solvent is evaporated off to obtain 29.5 g (100% by weight) of N- [2- (ethoxycarbonyl) ethyl] -N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol in the form of a completely colorless viscous liquid with n D 20 = 1.487.

P r z y k ł a d IIIP r z x l a d III

Zawiesinę 19,5 g (0,100 mola) N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu w roztworze 17,0 g (0,100 mola) estru heptylowego kwasu akrylowego w 0,10 dm3 propanolu-2 miesza się i utrzymuje w temperaturze 40°C do uzyskania homogeniczności mieszaniny reakcyjnej przez około 14 godz. oraz dodatkowo przez 1 godz. Po zakończonej reakcji odparowuje się rozpuszczalnik uzyskując 36,5 g (100%-wagowych) surowego produktu w postaci bezbarwnego ciała stałego. Surowy produkt oczyszcza się przez krystalizację z acetonu uzyskując 34,7 g (95%-wagowych) czystego, dobrze rozpuszczalnego w wodzie N-[2-(heptyloksykarbonylo)etylo]-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu o temperaturze topnienia 58 - 60°C. Napięcie powierzchniowe 0,1 i 0,01%-wagowo wodnych roztworów w temperaturze 25°C wynosi, odpowiednio, 47,9 i 64,8 mN/m.A suspension of 19.5 g (0.100 mol) of N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol in a solution of 17.0 g (0.100 mol) of acrylic acid heptyl ester in 0.10 dm 3 of 2-propanol is stirred and kept at 40 ° C until the reaction mixture is homogeneous for about 14 hours. and additionally for 1 hour. After the reaction is complete, the solvent is evaporated off to give 36.5 g (100 wt%) of crude product in the form of a colorless solid. The crude product is purified by crystallization from acetone to yield 34.7 g (95 wt%) of pure, highly water soluble N- [2- (heptyloxycarbonyl) ethyl] -N-methyl-1-amino-1-deoxy-D- glucitol, mp 58-60 ° C. The surface tension of the 0.1 and 0.01 wt% aqueous solutions at 25 ° C are 47.9 and 64.8 mN / m, respectively.

P r z y k ł a d IVP r x l a d IV

Zawiesinę 9,8 g (0,050 mola) N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu w roztworze 9,2 g (0,050 mola) estru oktylowego kwasu akrylowego w 0,07 dm3 propanolu-2 miesza się i utrzymuje w temperaturze 40°C do uzyskania homogeniczności mieszaniny reakcyjnej przez około 14 godz. oraz dodatkowo przez 1 godz. Po zakończonej reakcji odparowuje się rozpuszczalnik uzyskując 18,9 g (99%wagowych) surowego produktu w postaci bezbarwnego ciała stałego. Surowy produkt oczyszcza się przez krystalizację z octanu etylu uzyskując po dwukrotnej krystalizacji 17,5 g (92%-wagowych) czystego, dobrze rozpuszczalnego w wodzie N-[2-(oktyloksykarbonylo)etylo]-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu o temperaturze topnienia 64 - 66°C. Wzór sumaryczny C18H37NO7. Zawartość C, H, N obliczona, odpowiednio, 56,96, 9,83, 3,71%-wagowych; wyznaczona, odpowiednio, 57,12, 9,89, 3,79%-wagowych. Widmo 1H NMR (roztwór w CDCI3), δ [ppm] (wartości przesunięcia względem standardu tetrametylosilanu): 0,85 (t, 3H, J = 6,5 [Hz], CH3(CH2)5CH2CH2), 1,20 - 1,36 (m, 10H,A suspension of 9.8 g (0.050 mol) of N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol in a solution of 9.2 g (0.050 mol) of acrylic acid octyl ester in 0.07 dm 3 of 2-propanol is stirred and kept at 40 ° C until the reaction mixture is homogeneous for about 14 hours. and additionally for 1 hour. After the reaction has ended, the solvent is evaporated off to obtain 18.9 g (99% by weight) of crude product in the form of a colorless solid. The crude product is purified by crystallization from ethyl acetate to give 17.5 g (92% by weight) of pure, highly water-soluble N- [2- (octyloxycarbonyl) ethyl] -N-methyl-1-amino-1- after recrystallization twice. deoxy-D-glucitol, mp 64-66 ° C. Summary formula C18H37NO7. C, H, N content calculated 56.96, 9.83, 3.71 weight% respectively; determined, respectively, 57.12, 9.89, 3.79% by weight. 1 H NMR spectrum (solution in CDCl3), δ [ppm] (offset value relative to tetramethylsilane): 0.85 (t, 3H, J = 6.5 [Hz], CH3 (CH2) 5CH2CH2), 1.20 - 1.36 (m, 10H,

PL 207 345 B1PL 207 345 B1

CH3(CH2)5CH2CH2), 1,52 - 1,64 (m, 2H, CH3(CH2)5CH2CH2), 4,04 (t, 2H, J = 6,8 [Hz], CH3(CH2)5CH2CH2), 2,28 (s, 3H, CH3N), 2,40 - 2,88 (mm, 6H, C(=O)CH2CH2N(CH3)CH2), 3,65 - 4,10 (mm, 11H, -(CHOH)4CH2OH). Napięcie powierzchniowe 0,1 i 0,01%-wagowo wodnych roztworów w temperaturze 25°C wynosi, odpowiednio, 36,7 i 58,5 mN/m.CH3 (CH2) 5CH2CH2), 1.52 - 1.64 (m, 2H, CH3 (CH2) 5CH2CH2), 4.04 (t, 2H, J = 6.8 [Hz], CH3 (CH2) 5CH2CH2), 2.28 (s, 3H, CH3N), 2.40 - 2.88 (mm, 6H, C (= O) CH2CH2N (CH3) CH2), 3.65 - 4.10 (mm, 11H, - (CHOH ) 4CH2OH). The surface tension of the 0.1 and 0.01 wt% aqueous solutions at 25 ° C are 36.7 and 58.5 mN / m, respectively.

P r z y k ł a d VP r z k ł a d V

Zawiesinę 9,8 g (0,050 mola) N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu w roztworze 9,2 g (0,050 mola) estru 2-etyloheksylowego kwasu akrylowego w 0,07 dm3 propanolu-2 miesza się i utrzymuje w temperaturze 40°C do uzyskania homogeniczności mieszaniny reakcyjnej przez około 14 godz. oraz dodatkowo przez 1 godz. Po zakończonej reakcji odparowuje się rozpuszczalnik uzyskując 18,6 g (98%-wagowych) dobrze rozpuszczalnego w wodzie N-[2-(2-etyloheksyloksykarbonylo)etylo]-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu w postaci całkowicie bezbarwnej bezpostaciowej masy. Napięcie powierzchniowe 0,1 i 0,01%-wagowo wodnych roztworów w temperaturze 25°C wynosi, odpowiednio, 39,3 i 59,3 mN/m.A suspension of 9.8 g (0.050 mol) of N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol in a solution of 9.2 g (0.050 mol) of acrylic acid 2-ethylhexyl ester in 0.07 dm 3 of propanol-2 is stirred kept at 40 ° C until the reaction mixture was homogeneous for about 14 hours. and additionally for 1 hour. After the reaction has ended, the solvent is evaporated off to give 18.6 g (98% by weight) of N- [2- (2-ethylhexyloxycarbonyl) ethyl] -N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol in water, in completely colorless amorphous mass. The surface tension of the 0.1 and 0.01 wt% aqueous solutions at 25 ° C are 39.3 and 59.3 mN / m, respectively.

P r z y k ł a d VIP r x l a d VI

Zawiesinę 9,8 g (0,050 mola) N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu w roztworze 12,0 g (0,050 mola) estru dodecylowego kwasu akrylowego w 0,10 dm3 propanolu-2 miesza się i utrzymuje w temperaturze 40°C do uzyskania homogeniczności mieszaniny reakcyjnej przez okoł o 14 godz. oraz dodatkowo przez 1 godz. Po zakończonej reakcji odparowuje się rozpuszczalnik uzyskując 21,6 g (99%-wagowych) surowego produktu w postaci bezbarwnego ciała stałego. Surowy produkt oczyszcza się przez krystalizację z octanu etylu uzyskując po jednokrotnej krystalizacji 20,5 g (94%-wagowych) a po dwukrotnej krystalizacji 19,6 g (90%-wagowych) czystego, trudno rozpuszczalnego w wodzie N-[2-(dodecyloksykarbonylo)etylo]-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu o temperaturze topnienia 77- 78°C. Wzór sumaryczny C22H45NO7. Zawartość C, H, N obliczona, odpowiednio, 60,65, 10,41, 3,23%-wagowych; wyznaczona, odpowiednio, 60,77, 10,38, 3,30%-wagowych. Widmo 1H NMR (roztwór w CDCI3), δ [ppm] (wartości przesunięcia względem standardu tetrametylosilanu): 0,90 (t, 3H, J = 6,5 [Hz], CH3(CH2)5CH2CH2), 1,22 - 1,40 (m, 18H, CH3(CH2)9CH2CH2), 1,56 - 1,70 (m, 2H, CH3(CH2)5CH2CH2), 4,09 (t, 2H, J = 6,8 [Hz], CH3(CH2)5CH2CH2), 2,34 (s, 3H, CH3N) 2,46 - 2,96 (mm, 6H, C(=O)CH2CH2N(CH3)CH2), 3,20 - 3,96 (mm, 11H, -(CHOH)4CH2OH).A suspension of 9.8 g (0.050 mol) of N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol in a solution of 12.0 g (0.050 mol) of acrylic acid dodecyl ester in 0.10 dm3 of 2 -propanol is stirred and kept at 40 ° C until the reaction mixture is homogeneous for about 14 hours. and additionally for 1 hour. After the reaction is complete, the solvent is evaporated off to obtain 21.6 g (99% by weight) of crude product in the form of a colorless solid. The crude product is purified by crystallization from ethyl acetate, yielding 20.5 g (94 wt.%) After recrystallization twice and 19.6 g (90 wt.%) Of pure, sparingly soluble in water N- [2- (dodecyloxycarbonyl) ) ethyl] -N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol, m.p. 77-78 ° C. Summary formula C22H45NO7. C, H, N content calculated respectively to 60.65, 10.41, 3.23% by weight; determined, respectively, 60.77, 10.38, 3.30% by weight. 1 H NMR spectrum (solution in CDCl3), δ [ppm] (offset value relative to tetramethylsilane): 0.90 (t, 3H, J = 6.5 [Hz], CH3 (CH2) 5CH2CH2), 1.22 - 1.40 (m, 18H, CH3 (CH2) 9CH2CH2), 1.56 - 1.70 (m, 2H, CH3 (CH2) 5CH2CH2), 4.09 (t, 2H, J = 6.8 [Hz] , CH3 (CH2) 5CH2CH2), 2.34 (s, 3H, CH3N) 2.46 - 2.96 (mm, 6H, C (= O) CH2CH2N (CH3) CH2), 3.20 - 3.96 ( mm, 11H, - (CHOH) 4CH2OH).

P r z y k ł a d VIIP r o x l a d VII

Zawiesinę 9,8 g (0,050 mola) N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu w roztworze 12,0 g (0,050 mola) estru dodecylowego kwasu akrylowego w 0,10 dm3 propanolu-2 miesza się i utrzymuje w temperaturze 80° C do uzyskania homogenicznoś ci mieszaniny reakcyjnej przez około 1 godz. oraz dodatkowo przez 1 godz. w temperaturze 40°C. Po zakończonej reakcji odparowuje się rozpuszczalnik uzyskując 21,6 g (99%-wagowych) surowego produktu w postaci bezbarwnego ciała stałego. Surowy produkt oczyszcza się przez krystalizację z octanu etylu uzyskując po jednokrotnej krystalizacji 20,5 g (94%-wagowych) N-[2-(dodecyloksykarbonylo)etylo]-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu o wł a ś ciwoś ciach analogicznych do wł a ś ciwoś ci produktu uzyskanego w przykł adzie VI.A suspension of 9.8 g (0.050 mol) of N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol in a solution of 12.0 g (0.050 mol) of acrylic acid dodecyl ester in 0.10 dm3 of 2 -propanol is stirred and kept at 80 ° C until the reaction mixture was homogeneous for about 1 hour. and additionally for 1 hour. at 40 ° C. After the reaction is complete, the solvent is evaporated off to obtain 21.6 g (99% by weight) of crude product in the form of a colorless solid. The crude product is purified by crystallization from ethyl acetate to give 20.5 g (94 wt%) of N- [2- (dodecyloxycarbonyl) ethyl] -N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol after crystallization once. properties analogous to those of the product obtained in example VI.

P r z y k ł a d VIIIP r x l a d VIII

Zawiesinę 7,8 g (0,040 mola) N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu w roztworze 13,0 g (0,040 mola) estru oktadecylowego kwasu akrylowego w 0,10 dm3 propanolu-2 miesza się i utrzymuje w temperaturze 40°C przez około 15 godz. Po zakoń czonej reakcji odparowuje się rozpuszczalnik uzyskując 20,6 g (99%-wagowych) surowego produktu w postaci bezbarwnego ciała stałego. Surowy produkt oczyszcza się przez krystalizację z octanu etylu uzyskując po jednokrotnej krystalizacji 19,8 g (95%-wagowych) a po dwukrotnej krystalizacji 18,7 g (90%-wagowych) czystego, bardzo trudno rozpuszczalnego w wodzie N-[2-(oktadecyloksykarbonylo)etylo]-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu o temperaturze topnienia 94 - 96°C.A suspension of 7.8 g (0.040 mol) of N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol in a solution of 13.0 g (0.040 mol) of acrylic acid octadecyl ester in 0.10 dm 3 of 2-propanol is stirred and kept at 40 ° C for about 15 hours. After the reaction has ended, the solvent is evaporated off to obtain 20.6 g (99% by weight) of the crude product in the form of a colorless solid. The crude product is purified by crystallization from ethyl acetate, yielding 19.8 g (95% by weight) after recrystallization once and 18.7 g (90% by weight) of pure, very sparingly soluble in water N- [2- ( octadecyloxycarbonyl) ethyl] -N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol, mp 94-96 ° C.

P r z y k ł a d IXP r x l a d IX

Naważki 19,5 g (0,100 mola) N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu i 18,4 g (0,100 mola) estru oktylowego kwasu akrylowego miesza się i utrzymuje w temperaturze 90 - 100°C do uzyskania homogeniczności mieszaniny reakcyjnej przez około 5 godz. oraz dodatkowo przez 1 godz. Otrzymuje się 37,8 g (99,7%-wagowych) surowego produktu w postaci bezbarwnego ciała stałego. Surowy produkt oczyszcza się przez krystalizację z octanu etylu uzyskując 27,3 g (72,0%-wagowych) czystego, dobrze rozpuszczalnego w wodzie N-[2-(oktyloksykarbonylo)etylo]-N-metylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu o temperaturze topnienia 64 - 66°C.19.5 g (0.100 mol) of N-methyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol and 18.4 g (0.100 mol) of acrylic acid octyl ester are mixed and kept at 90-100 ° C until obtaining homogeneity of the reaction mixture for about 5 hours. and additionally for 1 hour. 37.8 g (99.7% by weight) of crude product are obtained in the form of a colorless solid. The crude product is purified by crystallization from ethyl acetate to give 27.3 g (72.0 wt%) of pure, highly water soluble N- [2- (octyloxycarbonyl) ethyl] -N-methyl-1-amino-1-deoxy -D-glucitol, mp 64-66 ° C.

PL 207 345 B1PL 207 345 B1

P r z y k ł a d XP r z k ł a d X

Zawiesinę 14,65 g (0,070 mola) N-etylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu w roztworze 16,8 g (0,070 mola) estru dodecylowego kwasu akrylowego w 0,10 dm3 propanolu-2 miesza się i utrzymuje w temperaturze 80°C do uzyskania homogeniczności mieszaniny reakcyjnej przez około 9 godz. oraz dodatkowo przez 1 godz. w temperaturze 40°C. Po zakończonej reakcji odparowuje się rozpuszczalnik uzyskując 31,5 g (100%-wagowych) trudno rozpuszczalnego w wodzie N-[2-(dodecyloksykarbonylo)etylo]-N-etylo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolu w postaci całkowicie bezbarwnej bezpostaciowej masy.A suspension of 14.65 g (0.070 mol) of N-ethyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol in a solution of 16.8 g (0.070 mol) of acrylic acid dodecyl ester in 0.10 dm 3 of 2-propanol is stirred and kept at 80 ° C until the reaction mixture was homogeneous for about 9 hours. and additionally for 1 hour. at 40 ° C. After the reaction has ended, the solvent is evaporated off to give 31.5 g (100% by weight) of sparingly soluble in water N- [2- (dodecyloxycarbonyl) ethyl] -N-ethyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol as completely colorless amorphous mass.

Claims (5)

Zastrzeżenia patentowePatent claims 1. Nowe niejonowe pochodne o nazwie N-[2-(alkoksykarbonylo)etylo]-N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitole o wzorze ogólnym 1, w którym R oznacza prosty lub rozgałęziony łańcuch węglowodorowy CnH2n+1, a n zawiera się w granicach od 1 do 18, R1 stanowi krótki łańcuch węglowodorowy CmH2m+1, a m zawiera się w granicach od 1 do 6.1. New non-ionic derivatives named N- [2- (alkoxycarbonyl) ethyl] -N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitols of general formula I, in which R is a straight or branched chain hydrocarbon CnH2n + 1 , n is from 1 to 18, R 1 is a short hydrocarbon chain CmH2m + 1, and m is from 1 to 6. 2. Sposób wytwarzania nowych N-[2-(alkoksykarbonylo)etylo]-N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitoli o wzorze ogólnym 1, w którym R oznacza prosty lub rozgałęziony łańcuch węglowodorowy CnH2n+1, a n zawiera się w granicach od 1 do 18, R1 stanowi krótki łańcuch węglowodorowy CmH2m+1, a m zawiera się w granicach od 1 do 6, znamienny tym, ż e estry alkilowe kwasu akrylowego o ogólnym wzorze 2, w którym R i n mają podane wyżej znaczenia poddaje się reakcji z N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolami o wzorze ogólnym 3, w którym R1 i m mają podane wyżej znaczenia.2. A method for the preparation of the new N- [2- (alkoxycarbonyl) ethyl] -N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol of general formula I, in which R is a straight or branched chain CnH2n + 1 hydrocarbon, an is from 1 to 18, R 1 is a short hydrocarbon chain CmH2m + 1, and m is from 1 to 6, characterized in that the acrylic acid alkyl esters of the general formula 2, in which R and n are as defined above the values are reacted with N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol of the general formula in which R 1 and m are as defined above. 3. Sposób według zastrz. 2, znamienny tym, że reakcję pomiędzy estrami kwasu akrylowego i N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolami prowadzi się przy równomolowym stosunku reagentów, w temperaturze przewyż szają cej temperaturę topnienia produktu reakcji.3. The method according to p. The process of claim 2, characterized in that the reaction between the acrylic acid esters and the N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol are carried out at an equimolar ratio of the reactants, at a temperature exceeding the melting point of the reaction product. 4. Sposób według zastrz. 2, znamienny tym, że reakcję pomiędzy estrami kwasu akrylowego i N-alkilo-1-amino-1-dezoksy-D-glucitolami prowadzi się w roztworze rozpuszczalnika, przy równomolowym stosunku reagentów, w temperaturze w zakresie od 30°C do 100°C.4. The method according to p. 2. The process according to claim 2, characterized in that the reaction between acrylic acid esters and N-alkyl-1-amino-1-deoxy-D-glucitol is carried out in a solvent solution, with an equimolar ratio of the reactants, at a temperature ranging from 30 ° C to 100 ° C . 5. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że stosuje się rozpuszczalnik w postaci propanolu-2.5. The method according to p. The process of claim 4, wherein the solvent is propanol-2.
PL375250A 2005-05-20 2005-05-20 New N-[2-(alkoxy carbonyl) ethyl]-N-alkyl-1-amine-1-desoxy-D-glucitoles and method for their manufacture PL207345B1 (en)

Priority Applications (1)

Application Number Priority Date Filing Date Title
PL375250A PL207345B1 (en) 2005-05-20 2005-05-20 New N-[2-(alkoxy carbonyl) ethyl]-N-alkyl-1-amine-1-desoxy-D-glucitoles and method for their manufacture

Applications Claiming Priority (1)

Application Number Priority Date Filing Date Title
PL375250A PL207345B1 (en) 2005-05-20 2005-05-20 New N-[2-(alkoxy carbonyl) ethyl]-N-alkyl-1-amine-1-desoxy-D-glucitoles and method for their manufacture

Publications (2)

Publication Number Publication Date
PL375250A1 PL375250A1 (en) 2006-11-27
PL207345B1 true PL207345B1 (en) 2010-12-31

Family

ID=40561375

Family Applications (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
PL375250A PL207345B1 (en) 2005-05-20 2005-05-20 New N-[2-(alkoxy carbonyl) ethyl]-N-alkyl-1-amine-1-desoxy-D-glucitoles and method for their manufacture

Country Status (1)

Country Link
PL (1) PL207345B1 (en)

Cited By (2)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
WO2013050487A1 (en) * 2011-10-05 2013-04-11 Arkema France Polyhydroxyl - substituted amino compounds, polymers containing, and their use
JP2019156826A (en) * 2018-03-07 2019-09-19 国立研究開発法人量子科学技術研究開発機構 Glucamine derivative, metal adsorbent composed of glucamine derivative, metal extraction device having metal adsorbent composed of glucamine derivative, and metal extraction kit

Cited By (4)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
WO2013050487A1 (en) * 2011-10-05 2013-04-11 Arkema France Polyhydroxyl - substituted amino compounds, polymers containing, and their use
JP2014534955A (en) * 2011-10-05 2014-12-25 アルケマ フランス Polyhydroxyl-substituted amino compounds, polymers containing the compounds, and uses thereof
JP2019156826A (en) * 2018-03-07 2019-09-19 国立研究開発法人量子科学技術研究開発機構 Glucamine derivative, metal adsorbent composed of glucamine derivative, metal extraction device having metal adsorbent composed of glucamine derivative, and metal extraction kit
JP7220904B2 (en) 2018-03-07 2023-02-13 国立研究開発法人量子科学技術研究開発機構 Glucamine derivative, metal adsorbent comprising glucamine derivative, metal extractor equipped with metal adsorbent comprising glucamine derivative, metal extraction kit

Also Published As

Publication number Publication date
PL375250A1 (en) 2006-11-27

Similar Documents

Publication Publication Date Title
US6057283A (en) Fatty acid derivatives and their use as surfactants in detergents and cleaners
US5580850A (en) Foaming detergent mixtures
US5798331A (en) Succinic acid derivatives and their use as surfactants
US5534197A (en) Gemini polyhydroxy fatty acid amides
CN100400502C (en) Process for the preparation of highly concentrated flowable aqueous solutions of betaines
US5627144A (en) Composition for enhanced crude oil recovery operations containing hydrochloric acid or hydrofluoric acid, or mixtures thereof with ester quaternary ammonium compounds or/and alkyl quaternary ammonium compounds
US5750733A (en) Hydroxy containing alkyl glycamides, low foaming detergent compositions comprising such and a process for their manufacture
CN108026489B (en) Anionic surfactants
CZ382596A3 (en) Detergent particles
JPS6181498A (en) Peracid and bleacher activator compound and use for cleaningcomposition
JPH08103646A (en) Anionic surface active agent and detergent composition containing same
CN105531256A (en) Process for preparing N-acyl amino acid salts
US5338487A (en) Catalyzed process for glucamide detergents
US5663137A (en) Ultramild surfactant mixtures II
US20010023298A1 (en) Process for preparing fatty acid N-alkylpolyhydroxyamides
WO1999019451A1 (en) Non-aqueous liquid detergent compositions comprising mid-chain branched surfactants
PL207345B1 (en) New N-[2-(alkoxy carbonyl) ethyl]-N-alkyl-1-amine-1-desoxy-D-glucitoles and method for their manufacture
US5811385A (en) High-concentration aqueous ester quat solutions
US5527477A (en) Fabric conditioning molecules derived from glycerol and betaine
CZ278298A3 (en) Low-melting quaternary ethanol-aminoester-halide of carboxylic acid, process of its preparation and use
WO1995033030A1 (en) Liquid detergent composition containing oleoyl sarcosinates and anionic surfactants
JP5582930B2 (en) Antibacterial cationic surfactant
WO1999019450A1 (en) Aqueous and non-aqueous heavy duty liquid detergent compositions comprising mid-chain branched surfactants
US5663138A (en) Fabric conditioning molecules derived from glycerol and betaine
US5952279A (en) Mild detergent mixtures

Legal Events

Date Code Title Description
LAPS Decisions on the lapse of the protection rights

Effective date: 20080520