PL188706B1

PL188706B1 - Lakier elektroizolacyjny poliestroimidowy i sposób wytwarzania lakieru elektroizolacyjnego poliestroimidowego

Info

Publication number: PL188706B1
Application number: PL98325435A
Authority: PL
Inventors: Elżbieta Wardzińska; Piotr Penczek; Barbara Łoś-Kuchta; Jadwiga Stanecka
Original assignee: Inst Chemii Przemyslowej Im Pr
Priority date: 1998-03-19
Filing date: 1998-03-19
Publication date: 2005-03-31
Also published as: PL325435A1

Abstract

1. Lakier elektroizolacyjny poliestroimidowy w postaci roztworu żywicy poliestroimidowej w mieszaninie rozpuszczalników i ewentualnie rozcieńczalników organicznych, z dodatkiem katalizatorów utwardzania, żywicy fenolowej i ewentualnie innych dodatków, znamienny tym, że jako podstawowy rozpuszczalnik organiczny zawiera związek o wzorze ogólnym H3C-OOC-(CH2)n-COO-CH3, w którym n wynosi 2, 3 lub 4, lub mieszaninę takich związków, przy czym zawartość tych związków w łącznej ilości rozpuszczalników i ewentualnie rozcieńczalników organicznych wynosi nie mniej niż 55% wagowych. 3. Sposób wytwarzania lakieru elektroizolacyjnego poliestroimidowego przez rozpuszczenie żywicy poliestroimidowej, katalizatora utwardzania, żywicy fenolowej i ewentualnie innych dodatków w mieszaninie rozpuszczalników i ewentualnie rozcieńczalników organicznych, znamienny tym, że żywicę poliestroimidową rozpuszcza się w rozpuszczalniku stanowiącym związek o ogólnym wzorze ECMKICĄCILU-COO-CH;, w którym n wynosi 2, 3 lub 4, lub ich mieszaninie, a następnie dodaje się ewentualnie rozcieńczalnik i inne rozpuszczalniki organiczne oraz żywicę fenolową, katalizator utwardzania i ewentualnie inne dodatki, przy czym rozpuszczanie żywicy poliestroimidowej w rozpuszczalniku o wzorze ogólnym H3C-OOC-(CH2)n-COO-CH3, przeprowadza się w temperaturze poniżej 230°C.

Description

Przedmiotem wynalazku jest lakier elektroizolacyjny poliestroimidowy, stanowiący roztwór żywicy poliestroimidowej i innych składników w mieszaninie mało toksycznych rozpuszczalników organicznych nie zawierających krezolu oraz sposób wytwarzania lakieru elektroizolacyjnego poliestroimidowego. Lakier przeznaczony jest zwłaszcza do powlekania miedzianych przewodów nawojowych.

Głównym składnikiem znanych lakierów poliestroimidowych do powlekania przewodów nawojowych są żywice poliestroimidowe, które są produktami polikondensacj i i imidyzacji mieszaniny tereftalanu dimetylowego, glikoli, izocyjanuranu tris(2-hydroksyetylowego), bezwodnika trimelitowego i p,p'-diaminodifenylometanu. Poza tym lakiery poliestroimidowe zawierają katalizatory sieciowania, żywice fenolowe i inne dodatki. W znanych rozwiązaniach, dotyczących takich lakierów, wymienia się jako rozpuszczalniki związki fenolowe, zwłaszcza mieszaniny izomerów krezolu, a jako rozcieńczalniki - węglowodory aromatyczne, jak solwentnafta (opisy patentowe USA nr 3 390 11 i 3 425 866 oraz opis patentu polskiego nr 125 456).

Stosowanie krezoli jako rozpuszczalników jest niekorzystne ze względu na toksyczność i przykry zapach. Znany jest lakier poliestroimidowy, nie zawierający krezoli; głównym składnikiem mieszaniny rozpuszczalników i rozcieńczalników jest cykloheksanon (opis

188 706 patentowy polski nr 132 617). Wadą tego znanego rozwiązania jest przykry zapach cykloheksanonu. Poza tym stwierdzono, że powłoki otrzymane przy emaliowaniu drutów miedzianych takim lakierem wykazują szorstkość.

Celem wynalazku było opracowanie bezkrezolowych lakierów poliestroimidowych, które nie zawierałyby rozpuszczalników i rozcieńczalników toksycznych i 'o przykrym zapachu, a ponadto tworzyłyby podczas emaliowania drutów miedzianych powłokę o dużej gładkości.

Okazało się, że lakiery poliestroimidowe, spełniające powyższe wymagania, uzyskuje się przez rozpuszczenie żywicy poliestroimidowej, katalizatorów utwardzania żywicy fenolowej i ewentualnie innych dodatków w rozpuszczalnikach organicznych zawierających jako podstawowy składnik związek o wzorze ogólnym H3C-OOC-(CH₂)n-COO-CH3, w którym n wynosi 2, 3 lub 4, lub mieszaninę takich związków, przy czym zawartość tych rozpuszczalników w łącznej ilości rozpuszczalników i rozcieńczalników organicznych wynosi nie mniej niż 55% wagowych, a zawartość solwentnafty jako rozcieńczalnika wynosi korzystnie nie więcej niż 30% wagowych łącznej ilości rozpuszczalników i rozcieńczalników.

Jako związki o wzorze ogólnym H3C-OOC-(CH₂)n-COO-CH3, stosuje się bursztynian, glutaran lub adypinian dimetylowy. Związki te wytwarza się przez estryfikację metanolem mieszaniny kwasu bursztynowego, glutarowego i adypinowego powstającej jako produkt uboczny przy produkcji kwasu adypinowego. Indywidualne składniki tej mieszaniny estrów metylowych, na przykład glutaran dimetylowy, wydziela się przez destylację frakcjonowaną.

Sposób według wynalazku polega na tym, że rozpuszcza się żywicę poliestroimidową w związkach o wzorze ogólnym H3C-OOC-(CH₂)n-COO-CH3, w którym n ma podane powyżej znaczenia, lub w ich mieszaninie, a następnie dodaje się rozcieńczalnik i ewentualnie inne rozpuszczalniki, takie jak cykloheksanon i węglan propylenu oraz żywicę fenolową, katalizator utwardzania i ewentualnie inne dodatki, np. polihydantoinę .

Inna korzystna odmiana sposobu według wynalazku polega na tym, że do stopionej żywicy poliestroimidowej po syntezie w reaktorze dodaje się w temperaturze 160-210°C na 100 części wagowych żywicy poliestroimidowej 20-40 części wagowych związku o wzorze ogólnym H3C-OOC-(CH₂)n-COO-CH3, w którym n ma podane powyżej znaczenia, lub mieszaniny takich związków, po czym chłodzi się roztwór do temperatury poniżej 50°C i dodaje podczas chłodzenia lub po ochłodzeniu pozostałą ilość związków o wzorze ogólnym H3C-OOC-(CH₂)n-COO-CH3, rozcieńczalnik, ewentualnie inny rozpuszczalnik, oraz żywicę fenolową, katalizator utwardzania i ewentualnie inne dodatki.

Dodatkowa zaleta sposobu według wynalazku polega na tym, że przy tej samej zawartości substancji błonotwórczych uzyskuje się lakier o mniejszej lepkości w porównaniu ze znanymi sposobami. Umożliwia to wytwarzanie lakierów poliestroimidowych o zwiększonej zawartości substancji błonotwórczych i zmniejszonej zawartości rozpuszczalników przy zachowaniu typowej lepkości roboczej.

Przykład I. 750 kg żywicy poliestroimidowej rozpuszcza się w 548 kg glutaranu dimetylowego, po czym dodaje się 180 kg solwentnafty, 200 kg węglanu etylenu, 30 kg żywicy fenolowej i 45 kg ortotytanianu tetrabutylowego. Uzyskuje się lakier poliestroimidowy o zawartości substancji błonotwórczych 45% wagowych, zawartości lotnych rozpuszczalników i rozcieńczalników 55% wagowych i lepkości 126s (kubek Forda nr 4) w temperaturze 23°C. Po naniesieniu na drut miedziany i utwardzeniu uzyskuje się emaliowany przewód nawojowy o wysokiej gładkości powierzchni

Przykład II. 750 kg żywicy poliestroimidowej stopionej w temperaturze 200°C po syntezie w reaktorze chłodzi się mieszając do temperatury 180°C, po czym dodaje się 260 kg mieszaniny bursztynianu, glutaranu i adypinianu dimetylowego, zawierającej te estry metylowe w stosunku wagowym 10:60:30. Uzyskany roztwór chłodzi się stopniowo do temperatury 45°C, dodając jednocześnie 240 kg tej samej mieszaniny estrów metylowych. Następnie dodaje się 200 kg solwentnafty, 75 kg dekaliny, 50 kg żywicy fenolowej i 45 kg polimerycznego tytanianu butylowego. Uzyskuje się lakier poliestroimidowy o zawartości substancji błonotwórczych 48,5% wagowych, zawartości lotnych rozpuszczalników i rozcieńczalników 51,5% wagowych i lepkości 150s (kubek Forda nr 4) w temperaturze 23°C. Po naniesieniu na drut miedziany i utwardzeniu uzyskuje się emaliowany przewód nawojowy o wysokiej gładkości powierzchni.

188 706

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Lakier elektroizolacyjny poliestroimidowy w postaci roztworu żywicy poliestroimidowej w mieszaninie rozpuszczalników i ewentualnie rozcieńczalników organicznych, z dodatkiem katalizatorów utwardzania, żywicy fenolowej i ewentualnie innych dodatków, znamienny tym, że jako podstawowy rozpuszczalnik organiczny zawiera związek o wzorze ogólnym H3C-OOC-(CH2)n-COO-CH3, w którym n wynosi 2, 3 lub 4, lub mieszaninę takich związków, przy czym zawartość tych związków w łącznej ilości rozpuszczalników i ewentualnie rozcieńczalników organicznych wynosi nie mniej niż 55% wagowych.
2. Lakier według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera jako rozcieńczalnik solwentnaftę w ilości nie większej niż 30% wagowych w łącznej ilości rozpuszczalników i rozcieńczalników organicznych.
3. Sposób wytwarzania lakieru elektroizolacyjnego poliestroimidowego przez rozpuszczenie żywicy poliestroimidowej, katalizatora utwardzania, żywicy fenolowej i ewentualnie innych dodatków w mieszaninie rozpuszczalników i ewentualnie rozcieńczalników organicznych, znamienny tym, że żywicę poliestroimidową rozpuszcza się w rozpuszczalniku stanowiącym związek o ogólnym wzorze H3C-OOC-(CH2)n-COO-CH3, w którym n wynosi 2, 3 lub 4, lub ich mieszaninie, a następnie dodaje się ewentualnie rozcieńczalnik i inne rozpuszczalniki organiczne oraz żywicę fenolową, katalizator utwardzania i ewentualnie inne dodatki, przy czym rozpuszczanie żywicy poliestroimidowej w rozpuszczalniku o wzorze ogólnym H3C-OÓC-(CH2)n-COO-CH3, przeprowadza się w temperaturze poniżej 230°C.
4. Sposób według zastrz. 3, znamienny tym, że do stopionej żywicy poliestroimidowej dodaje się w temperaturze 160-210°C na 100 części wagowych żywicy poliestroiraidowej 20-40 części wagowych związku o wzorze ogólnym H3C-OOC-(CH₂)n-COO-CH3, w którym n wynosi 2, 3 lub 4, lub mieszaniny takich związków, po czym uzyskany roztwór chłodzi się do temperatury poniżej 50°C i dodaje się podczas chłodzenia lub po ochłodzeniu pozostałą ilość związków o ogólnym wzorze H3C-OOC-(CH₂)n-COO-CH3, ewentualnie rozcieńczalnik i inny rozpuszczalnik oraz żywicę fenolową, katalizator utwardzania i ewentualnie inne dodatki.