PL166365B1 - Mechanizm zasuwy drzwiowej PL - Google Patents

Abstract

1. Mechanizm zasuwy drzwiowej, zawie- rajacy zebatke sprzegnieta z co najmniej jed- nym ryglem zamykajacym oraz dwie obrotowe tarcze napedowe, zewnetrzna i wewnetrzna, umieszczone po obu stronach zebatki i sprzeg- niete z nia za pomoca zabieraków osadzonych w tych tarczach, znamienny tym, ze zebatka (1) ma ksztaltowy zaczep blokujacy (4), w obsza- rze którego, w polozeniu zebatki odpowiada- jacemu wymaganemu zamknieciu zasuwy, znajduje sie zabierak (5) tarczy zewnetrznej (6). PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest mechanizm zasuwy drzwiowej.

Znane powszechnie mechanizmy zasuwy drzwiowej zawierają zazwyczaj zębatkę połączoną bezpośrednio lub poprzez elementy łącznikowe z co najmniej jednym ryglem zamykającym oraz zabierakową tarczę obrotową, napędzaną przez dowolny mechanizm bębenkowy osadzony w otworze skrzydła drzwiowego. Obrót zabieraka, osadzonego mimośrodowo na zabierakowej tarczy zamka, wywołuje ruch posuwisty zębatki, w kierunku powodującym uruchomienie rygla i jednocześnie ruch posuwisto-zwrotny zębatki w kierunku prostopadłym względem tego pierwszego.

W związku z koniecznością otwierania tego rodzaju zasuwy od wewnątrz zamkniętego nią pomieszczenia, z zębatką współpracuje druga tarcza zabierakowa, osadzona przeciwległe do pierwszej tarczy zabierakowej, po drugiej stronie zębatki i zaopatrzona w dźwignię lub pokrętło usytuowane po wewnętrznej stronie drzwi. Przez zmianę położenia dźwigni lub obracanie pokrętła możliwe jest zamknięcie zasuwy od wewnątrz pomieszczenia lub jej otwarcie, gdy została zamknięta od zewnątrz, przez osobę opuszczającą pomieszczenie.

Opisana konstrukcja zasuwy wykazuje tę zasadniczą wadę, że jest możliwe jej niepowołane otwarcie przez wykonanie otworu w drzwiach, najczęściej w bezpośrednim sąsiedztwie zasuwy i przy użyciu tzw. „lejcy“ uruchomienie pokrętła, powodujące otwarcie zasuwy.

W celu wyeliminowania tej niedogodności znane jest stosowanie mechanizmu pokrętła, które dla otwarcia zasuwy od wewnętrznej strony wymaga wciśnięcia, przed nadaniem mu ruchu obrotowego. Rozwiązanie to nie zapobiega jednakże otwarciu zasuwy od wewnątrz pomieszczenia przez niepowołaną osobę, która do pomieszczenia tego dostała się innym sposobem niż przez drzwi wejściowe.

Dla wyeliminowania tej niedogodności znane jest stosowanie dodatkowej wkładki bębenkowej w obudowie pokrętła, co w sposób znaczący komplikuje konstrukcję zasuwy i tym samym znacząco zwiększa koszty jej wytworzenia.

Mechanizm zasuwy drzwiowej, zawierający zębatkę sprzęgniętą z co najmniej jednym ryglem zamykającym oraz dwie obrotowe tarcze napędowe, zewnętrzną i wewnętrzną, umieszczone po obu stronach zębatki i sprzęgnięte z nią za pomocą zabieraków osadzonych w tych tarczach, zgodnie z wynalazkiem charakteryzuje się tym, że zębatka ma kształtowy zaczep blokujący, w obszarze którego, w położeniu zębatki odpowiadającemu wymaganemu zamknięciu zasuwy, znajduje się zabierak tarczy zewnętrznej.

Korzystnie, zębatkę stanowią połączone ze sobą i równoległe względem siebie, dwa rzędy uzębienia zębatkowego, z których jeden rząd uzębienia zębatkowego współpracuje z zabierakiem tarczy zewnętrznej, zaś drugi z zabierakiem lub zabierakami tarczy wewnętrznej.

Rozwiązanie według wynalazku przy swej niezmiernej prostocie konstrukcji, w skuteczny i niezawodny sposób czyni mechanizm zasuwy, przy pełnym jej zamknięciu od zewnątrz, nieotwieralny od zewnątrz i od wewnątrz przez osoby niepowołane. Również wysiłki zmierzające do

166 365 otwarcia zasuwy od wewnątrz przez zniszczenie pokrętła nie pozwalają na otwarcie zasuwy, ponieważ kształtowy zaczep blokujący jest elementem umieszczonym wewnątrz obudowy zasuwy, a nie na zewnątrz niej.

Przedmiot wynalazku jest poniżej szczegółowo opisany na przykładzie wykonania, uwidocznionym na załączonym rysunku, przedstawiającym mechanizm zasuwy w schematycznym widoku perspektywicznym, bez jej obudowy.

Mechanizm zasuwy, uwidoczniony na rysunku, zawiera zębatkę 1 połączoną przegubowo z ryglem i utworzoną z dwóch rzędów 2 i 3 uzębienia zębatkowego, z których pierwszy rząd 2 uzębienia zębatkowego współpracuje z zabierakiem 5 zewnętrznej tarczy zabierakowej 6, zaś drugi rząd 3 uzębienia zębatkowego współpracuje z zabierakami 7 wewnętrznej tarczy zabierakowej 8. Zębatka 1 jest wyposażona w kształtowy zaczep blokujący 4, przeznaczony do współpracy z zabierakiem 5 zewnętrznej tarczy zabierakowej 6. Zewnętrzna tarcza zabierakowa 6jest napędzana obrotowo kluczem poprzez nieuwidoczniony na rysunku dowolny mechanizm bębenkowy, zaś wewnętrzna tarcza zabierakowa 8 jest napędzana przez najprostsze w swym wykonaniu pokrętło, usytuowane od wewnątrz pomieszczenia, nieuwidocznione na rysunku.

Podstawowe działanie mechanizmu zasuwy pokazanej na rysunku jest typowe i zasadniczo niezmienione w porównaniu z działaniem znanych mechanizmów tego typu.

Tak więc zasuwę doprowadza się w stan zamknięcia przez jednokrotny lub dwukrotny obrót klucza mechanizmu dowolnego zamka, wywołując tym samym ruch posuwisty zębatki 1 i połączonego z nią, w tym przypadku bezpośrednio, rygla. Podczas tego zamykania wewnętrzna tarcza zabierakowa 8 oraz jej pokrętło pozostają w niezmienionym położeniu, albowiem zębatka 1, oprócz ruchu posuwistego w kierunku zgodnym z prowadnicą rygla, wykonuje poprzeczny do tego kierunku ruch posuwisto-zwrotny, wyzębiając się chwilowo ze sprzęgnięcia z zabierakami 7 wewnętrznej tarczy zabierakowej 8. Przy jednokrotnym obrocie klucza zamka i uzyskanym w wyniku tego jednym skoku rygla zamykającego, istnieje możliwość otwarcia zsuwy od wewnątrz przy użyciu pokrętła napędzającego wewnętrzną tarczą zabierakową 8. W tym przypadku zabierak 5 zewnętrznej tarczy zabierakowej 6 znajduje się poza obszarem kształtowego zaczepu blokującego 4.

Przy dwukrotnym, w przypadku zasuwy pokazanej na rysunku, obrocie klucza zamka, czyli przy pełnym zamknięciu zamka, zabierak 5 zewnętrznej tarczy zabierakowej 6 jest wyprowadzany w obszar wnęki kształtowego zaczepu blokującego 4, w wyniku czego nie jest możliwe dokonanie obrotu pokrętła i napędzanej przez nie wewnętrznej tarczy zabierakowej 8, ponieważ zębatka 1, poprzez połączony z nią kształtowy zaczep blokujący 4, napotyka opór zabieraka 5 tej zewnętrznej tarczy zabierakowej 6 i w wyniku tego zostaje zablokowana w swym położeniu zamknięcia. Dokładniej wyjaśniając, należy podkreślić, że w tym ostatnim położeniu zębatki, jest ona zablokowana w taki sposób, iż nie jest możliwe wywołanie przez obrót pokrętła jej ruchu posuwistozwrotnego w kierunkach poprzecznych do jej zasadniczego ruchu posuwistego, powodującego uruchomienie rygla.

Zębatka 1, opisana w przykładzie wykonania, jest pomyślana jako zawierająca dwa rzędy uzębienia zębatkowego 2 i 3, co czyni ją elementem zamka o niewielkim ciężarze i wymagającym optymalnie małego zużycia materiału. Biorąc pod uwagę zasadę działania mechanizmu zasuwy według wynalazku, jest oczywiste, iż zębatka 1 może mieć postać wydłużonej, prostopadłościennej bryły z wykonanym na jednym z jej boków uzębieniem i wystającym z niej kształtowym zaczepem blokującym 4, usytuowanym w takim miejscu zębatki, by możliwa była jego współpraca z zabierakiem 5 zewnętrznej tarczy zabierakowej 6, gdy zębatka znajduje się w swym położeniu, odpowiadającemu położeniu zamknięcia zasuwy, bez względu na wymaganą krotność obrotu klucza w mechanizmie zamka, zależną od jego rodzaju.

4 5

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 1,00 zł.

Claims (2)

Zastrzeżenia patentowe

1. Mechanizm zasuwy drzwiowej, zawierający zębatkę sprzęgniętą z co najmniej jednym ryglem zamykającym oraz dwie obrotowe tarcze napędowe, zewnętrzną i wewnętrzną, umieszczone po obu stronach zębatki i sprzęgnięte z nią za pomocą zabieraków osadzonych w tych tarczach, znamienny tym, że zębatka (1) ma kształtowy zaczep blokujący (4), w obszarze którego, w położeniu zębatki odpowiadającemu wymaganemu zamknięciu zasuwy, znajduje się zabierak (5) tarczy zewnętrznej (6).

2. Mechanizm, według zastrz. 1, znamienny tym, że zębatka (1) ma dwa rzędy (2,3) uzębienia zębatkowego.