PL166102B1 - Urzadzenie do wywolywania ruchu w cieczy szczególnie na powierzchni cieczy PL PL - Google Patents

Abstract

1 . Urzadzenie do wywolywanie ruchu w cieczy szczególnie na powierzchni cieczy, zawartej w base­ nie, zwlaszcza w basenie kapielowym zawierajace element stykajacy sie z wprawiana w ruch ciecza, który to element jest zespolem plywajacym, swobod­ nym wzgledem scianek basenu, zawierajacym dwa korpusy polaczone ze soba zespolem do przemiesz­ czania korpusów wzgledem siebie, znamienne tym, ze jest wyposazone w uklad sterowanie (14) prze­ mieszczaniem wzgledem siebie korpusów (1,5), który zawiera uklad (74) sterowanie predkoscia przemiesz­ czania sie korpusów (1,5) wzgledem siebie, i uklad (75) sterowania faza przemieszczania sie korpusów (1,5) wzgledem siebie, w stosunku do fazy ruchu wytworzonego w cieczy. FIG. 1 PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie do wywoływania ruchu w cieczy, szczególnie na powierzchni cieczy. Ciecz może znajdować się w basenie, szczególne w basenie pływackim.

Znany jest, dzięki dokumentowi EP-A-0 236 653, system generatorowy do sztucznego wytwarzania fal w basenie. Składa się on z dźwignika sztywno połączonego z jedną ścianką basenu, a na wale tłoka dźwignika mieści się pływak. Dźwignik wywołuje ruch posuwisto-zwrotny pływaka w płaszczyźnie poziomej.

Zastosowanie systemu tego rodzaju w basenie pływackim wymaga poważnych prac wzdłuż ścianki basenu, zaś skutek zastosowania takiego systemu w basenie pływackim jest niewielki. Podczas powrotu fali, który spowodowany jest odbiciem fali od ścianki, mogą mieć miejsce następujące przypadki: pływak może przeciwstawić się fali tzn. ruch pływaka może opierać się ruchowi powrotnemu fali, a zatem energia pływaka jest zużywana przeciwko ruchowi powrotnemu fali, albo pływak może działać we wgłębieniu fali, a więc moc przekazywana cieczy przez pływak w celu stworzenia ruchu jest osłabiona, gdyż pływak przesuwa się wciąż w tej samej płaszczyźnie poziomej. Ponieważ pływak pozostaje w tej samej płaszczyźnie poziomej, to tym samym spełnia rolę bariery lub pochłaniacza energii fali odbitej).

Znane jest również urządzenie dla basenu pływackiego zbudowane z płyty pionowej połączonej ze ścianką basenu przegubem z jednej strony, a z drugiej strony dźwignikiem. Znane urządzenie umożliwia tworzenie fal na powierzchni basenu pływackiego, ale zamontowanie* tego

166 102 urządzenia wymaga poważnych prac konstrukcyjnych. Ponadto, energia przekazywana cieczy jest uzależniona od poziomu fali w zetknięciu z płytą. Takie urządzenie zużywa dużo energii przy tworzeniu fal.

Z dokumentu US-A-3 477 233 znane jest ponadto urządzenie do tworzenia ruchu na powierzchni cieczy zawierające obudowę tworzącą pływak, i obciążnik, na którym jest zamontowany motoreduktor, którego wał zawiera korbę. Ta korba jest połączona prętem z czopem, który jest zamontowany w obudowie, w części górnej pływaka. Obciążnik jest podparty co najmniej częściowo na sprężynach. Pływak lub obudowa tego urządzenia jest przycumowana do dwóch pływających korpusów za pomocą giętkich łączników, aby uniknąć znacznych ruchów pływaka na powierzchni cieczy, umożliwiając mu jednakże oscylowanie pionowe. To urządzenie nie nadaje się do skutecznego zastosowania do wytwarzania fal ponieważ nie jest zaopatrzone w układ sterowania przemieszczaniem pływaka względem obciążnika. Jeśli położenie obciążnika względem pływaka nie jest wyprzedzone w fazie o kąt 90*, to ruch wytworzony przez urządzenie będzie przypadkowy, tworząc na przykład fale i fale przeciwne.

Celem wynalazku jest uniknięcie tych niedogodności i wykonanie urządzenia wymagającego tylko niewiele energii do tworzenia fal np. w basenie pływackim.

Urządzenie do wywoływania ruchu w cieczy, szczególnie na powierzchni cieczy, zawartej w basenie, zwłaszcza w basenie kąpielowym, zawierające element stykający się z wprawianą w ruch cieczą, który to element jest zespołem pływającym, swobodnym względem ścianek basenu, zawierającym dwa korpusy połączone ze sobą zespołem do przemieszczania korpusów względem siebie, tworząc ruch w cieczy, zwłaszcza na jej powierzchni, według wynalazku charakteryzuje się tym, że jest wyposażone w układ sterowania przemieszczaniem względem siebie korpusów, który zawiera układ sterowania prędkością przemieszczania się korpusów względem siebie, i układ sterowania fazą przemieszczania się korpusów względem siebie, w stosunku do fazy ruchu wytworzonego w cieczy.

Korzystnie układ sterowania zawiera czujnik pomiaru amplitudy fal.

Korzystnie układ strrwwaila zawiera czujnik pomiaru wzajemnego przemieszczania się korpusów .

Korzystnie układ sterowania zawiera czujnik pomiaru zagłębiania się pierwszego korpusu.

Korzystnie układ steeowania zaniara przyspirszεniomaeoz.

Korzystnie układ steerwania zaniara czujnik ciSneeia..

Korzystnie czujnik pomiaru amplitudy fal jest echosondą.

Korzystnie układ sterowania prędkością i układ sterowania fazą są połączone z czujnikiem prędkości motoreduktora, z czujnikiem synchronizacji układu koobα-koobowód oraz czujnikiem przyspieszenia.

Korzystnie wyjście czujnika prędkości motoreduktora, jak również wyjście czujnika synchronizacji układu korba-korbowód i wyjście czujnika przyspieszenia są połączone z wejściem mikroprocesora, którego wyjście jest połączone z wejściem układu sterującego zasilaniem motoreduktora ze zmienną prędkością.

Korzystnie mikroprocesor zawiera układ pamięci zadanej wielkości prędkości motoreduktora na każdy obrót, połączony z układem pamięci żądanego okresu motoreduktora i, poprzez układ określający odstęp między średnim okresem i okresem żądanym oraz poprzez układ modyfikujący pamięci zadanej prędkości motoreduktora w funkcji odstępu, z układem określającym średni okres kilku obrotów motoreduktora.

Korzystnie wyjście czujnika przyspieszenia jest połączone z wejściem układu przetwarzania określającego średnią wartość czasu trwania sygnałów pochodzących z czujnika przyspieszenia i ich wartości minimalne i maksymalne oraz moment przejścia fal przez wstępnie określony stan, zaś wyjście układu przetwarzania połączone jest, poprzez układ mierzący odstęp między tym momentem i momentem przejścia przez stan skrajny układu korba-ko^owód, z układem porównującym ten odstęp z odstępem optymalnym i wytwarzającym sygnał sterujący zasilaniem motoreduktora. Korzystnie wyjście czujnika przyspieszenia jest połączone z wejściem układu przetwarzania określającego średnią wartość czasu trwania sygnałów pochodzących z czujnika przyspieszenia, ich wartości maksymalne i minimalne, oraz moment przejścia fali przez wstępnie określony stan, zaś wyjście układu przetwarzania połączone jest, poprzez układ mierzący odstęp między tym

166 102 momentem i momentem przejścia przez stan skrajny układu korba-korbowód i poprzez układ przetwarzania określający średni odstęp dla kilku okresów, z upadem porównjjącym ooutap śrrdni z oUstppem optymalnym, i wytwarzającym sygnał sterujący zasilaniem motordakktpra.

Korzystnie wyjście czujnika przyspieszenia jest połączone z wejściem ukłaUu przetwarzania określającego śreUnie wartości sygnałów pochoazących z czujnika przyspieszenia we wstępnie określonym okresie czasu, a także wartości minimalne i maksymalne tych sygnałów, oraz moment przejścia fali przez określony stan, zaś wyjście ukłaUu połączone jest, poprzez ukkaU określający okresy nakłaUania się fal, z ukłaUem wytwarzającym sygnał sterujący zasilaniem motordOuke tora.

Zaletą upząUreniα weUług wynalazku jest lepsze wykorzystanie energii poUczas wywoływania ruchu na powierzchni basenu pływackiego.

W przyp^ku basenu pływackiego, ur^Uzenie weUług wynalazku nie jest sztywno połączone zz ścianką pływalni i nie stanowi prze^^Uy statycznej Ula wywoływania ruchu. Może jeUnak stać się przeszkoUą Uynłmicrną w szczególnym orryoaUkk kieUy to ruch przemieszczający korpusy urząUzenia, jest przesunięty w fazie Uo tyłu o kąt 90* w stosunku Uo ruchu fal. Działanie u^ąU^nia może być tak wyregulowane by uzyskać maksymalną skuteczność. I tak, jeśli chcemy uzyskać ruch o maksymalnej amoliauUzie, to uurądzenie weeług wynalazku wykonuje rruh poazdsuięty w fazie Uo przpUk o kąt 90° w stosunku do rrchu ^tworοηγeh fal.

PrzeUmiot wynalazku jest ueiUpczniony w przykłaUzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1-4 orzeUstłeianą różne pprykłaUy wykonania kr^Uzenia wzU^g wynalazku, fig. 5 - jest wtokiem częściowym zgoUnie z linią przekroju V-V ur^Uzenia oPrzUsaaeipnzgp na fig. 3, fig. 6 jest wtokiem innego orrykkαUu wykonania uaząUzznia wzUług wynalazku wyposażonego w uk^U elektroniczny, fig. 7 - jest wtokiem kolejnego przykłaUu wykonania kr^Uzenia wzUług wynalazku, fig. 8 - jest wtokiem schematycznym szczególnego systemu sterowania przemieszczaniem korpusów jeUzn ezglęUem Urugiego, fig. 9 i 10 - oazeUstawiają położenie korpusów jeUzn wzglęUem Urugiego w poszczególnych orzeUriłkłch czasowych oraz poziom N, w którym rnłnUund się u^ąU^nie wzUług wynalazku, przy czym na fig. 9 - położenie korpusów jzUzn ezglpUem Uaugidgp jest eyprzdarone w fazie o 90* (przesunięcie o jzUną czwartą okresu) w stosunku Uo poziomu N, na którym rnłjUuje się u^ąU^nie, tak, aby osiągnąć maksymalną ampliauUę fal, poUczas gUy na fig. 10 położenie korpusów jzUen wzD^Uzm Urugiego jest opóźnione w fazie o 90° w stosunku Uo poziomu N, na którym znajUuje się kr^Uzenie, fig. 11 - prreUstaeid w^ok schematyczny ukłaUu naUanącegp sygnał w momencie gUy korpus, zwłaszcza korpus pływający ma zostać zanurzony w cieczy, w której lub na powierzchni której wytworzony bpUzie ruch.

M^Uzenie wzUług wynalazku jest przeznaczone Uo wytwarzania ruchu w cieczy, szczególnie na powierzchni 8 cieczy rnαjUunącen się w basenie. UrząUzenie skłaUa się z elementu stykającego się z cieczą, w której lub na powierzchni której tworzy się ruch.

W przykł^^e wykonania orreUstłeionym na fig. 1, element stykający się z cieczą, na powierzchni której ma być wytworzony ruch, stanowi element pływający 1 nie połączony sztywno ze ścianką basenu. Element skłaUł się z: pierwszego korpusu 1 OPzeUttaeionegp w postaci obkUowy lub kaUzi 2 w kształcie stożka ściętego wyposażonego w Uno 3 i krążek 4, oraz z Urugiego korpusu 5 połączonego z pierwszym korpusem 1 co najmniej jeUnym Uźwignikidm 7 służącym Uo przemieszczania Urugiego korpusu 5 wewnątrz obkUowy 2 w stosunku Uo Una 3. Przemieszczanie X korpusów ńeUen ezglęUem Urugiego tworzy ruch cieczy, szczególnie na powierzchni 8 cieczy, np. na powierzchni woUy w pływalni. Uarąazdnie wzUług wynalazku sk^Ua się ze sprężyn 9 służących Uo co najmniej częściowej kompensacji skutku ciążenia Urugiego korpusu 5 na pierwszy korpus 1. Sprężyny 9 opierają się jeUnym zz swych końców o Uno 3 pierwszego korpusu, a płaszczyzna 10 Urugiego korpusu 5 spoczywa na Urugim końcu sprężyn 9. Płaszczyzna 10 jest równoległa Uo Una 3 pierwszego korpusu. Drugi korpus 5 skłaUa się z Uwóch komór 11, 12 pUUridlpnych oU siebie ścianką 6. W komorze górnej 11 mieści się gąbka nasączona woUą, służąca Uo zwiększania ciężaru Urugiego korpusu. Dla zwiększenia ciężaru Urugiego korpusu mogą również być użyte ołowiane pręty itp. Stosowanie gąbki nasączonej woUą umożliwia, Uzięki pUprowłUraniu woUy, zrdUukowαnie całkowitego ciężaru u^ąU^nia, gUy złchoUzi potrzeba usunięcia go z powierzchni woUy lub prze mieszczenia go. Gąbka zapobiega naUmiernemu ruchowi woUy rnajOującdn się w komorze 11. W Urugiej komorze 12 czyli komorze Uolnzj rnajUune się system sterowania 14 pprdmidsrcranidm cięgła

166 102 dźwignika 7, służącego do przemieszczania korpusów jeden względem drugiego. System sterowania 14 składa się z urządzenia regulacji 15 pompy 16 zamontowanej na przewodzie 17 łączącym dolną część 19 dźwignika 7 znajdującą się pod tłokiem 18 ze zbiornikiem 20. Górna część 21 dźwignika 7 umieszczona nad tłokiem 18 jest połączona ze zbiornikiem 20 przewodem 22.

Urządzenie regulacji 15 pompy 16 oddziaływuje na silnik 28, który napędza pompę. Urządzenie regulacji 15 steruje wielkością energii doprowadzanej do silnika pompy. Energia ta jest dostarczana z baterii 23 umieszczonej w drugiej komorze 12. Gdy w systemie sterowania 14 stosuje się sprężony gaz lub gdy zbiornik 20 jest wyposażony w membranę sprężystą, to układ prosty służący do częściowego kompensowania ciążenia drugiego korpusu 5 na pierwszy korpus 1 składa się z dźwignika 7 połączonego ze zbiornikiem 20, i objętość zbiornika 20 powinna być większa niż trzykrotna objętość dźwignika. Gazem może być sprężone powietrze. Objętość zbiornika 20 i ciśnienie gazu są dobrane tak aby uzyskać kompensację proporcjonalną. System, który można stosować do przemieszczania korpusów jeden względem drugiego, składa się z jednostki wytwarzania gazu lub sprężonej cieczy albo zbiornika gazu lub sprężonej cieczy. Gaz lub ciecz sprężona służą do uruchamiania dźwignika. Przykładem jednostki wytwarzania gazu sprężonego jest jednostka, w której ma miejsce reakcja chemiczna i/lub fizyczna, taką jednostką jest np. silnik spalinowy z zapłonem iskrowym lub komora, w której węglik wapnia miesza się z wodą. Z urządzeniem regulacji 15 są połączone różne czujniki, tak by urządzenie mogło uwzględniać położenie korpusów jeden względem drugiego, zanurzenie lub przyspieszenie przekazywane do urządzenia. Urządzenie według wynalazku jest wyposażone w przyspieszeniomierz 24 lub czujnik 25 pomiaru amplitudy fal, taki jak echosonda, czujnik 26 pomiaru stopnia zanurzenia pierwszego korpusu 1, w czujnik 27 pomiaru przemieszczania korpusów 1, 5 jeden względem drugiego oraz czujnik ciśnienia 29. Urządzenie regulacji 15 umożliwia synchronizację przemieszczania się korpusów jeden względem drugiego z ruchem fal. Ciężar drugiego korpusu 5 jest co najmniej 5-krotnie większy od ciężaru pierwszego korpusu 1. Urządzenie typu przedstawionego na fig. 1 zostało zainstalowane na pływalni. Pierwszy korpus 1 stanowiła kadź cylindryczna o wysokości 70 cm i średnicy 78 cm. Była wyposażona w krążek napompowany o średnicy 25 cm, umieszczony w połowie wysokości. Ciężar pierwszego korpusu 1 wynosił 35 kg. Ciężar drugiego korpusu 5 wynosił 170 kg i był przemieszczany względem pierwszego korpusu 1 za pomocą silnika o mocy około 400 W, a sprężyny (stała sprężyn: ± 25N/cm) kompensowały skutek ciążenia drugiego korpusu 5 na pierwszy korpus 1. Maksymalne przemieszczenie korpusów jeden względem drugiego wynosiło około 10,2 cm. Wyregulowano prędkość przemieszczania korpusów jeden względem drugiego, tak by odsuwały się od siebie co najmniej 30 razy na minutę, częstotliwość drgań korpusów jeden względem drugiego była zbliżona do częstotliwości rezonansowej fal (w przybliżeniu do 0,5%). Urządzenie według wynalazku po umieszczeniu i uruchomieniu na powierzchni basenu pływackiego (50 m ), wywołało po 3-5 minutach fale o wysokości 80 cm. Urządzenie według wynalazku samoistnie lokowało się w najdogodniejszym miejscu basenu pływackiego do tworzenia fal. Jest oczywiste, że gdyby urządzenie zostało zanurzone w cieczy, to mogłoby się samo ulokować w najdogodniejszym miejscu w celu uzyskania maksymalnego mieszania cieczy. Urządzenie według wynalazku przedstawione na fig. 1 składa się z urządzenia regulacji połączonego z echosondą. Urządzenie to umożliwia synchronizację ruchu korpusów jeden względem drugiego, w zależności od położenia w stosunku do fali. Urządzenie według wynalazku może również mieć zastosowanie w tworzeniu przeciwfal, tzn. w tworzeniu np. ruchu na powierzchni wody przeciwstawiającego się falom utworzonym w sposób naturalny lub sztuczny. Urządzenie według wynalazku może być zastosowane również w związkach ciekłych wielofazowych, takich jak związki cieczy nie mieszających się ze sobą, o różnej gęstości. W takim przypadku, urządzenie według wynalazku jest częściowo pływające - w przypadku cieczy o wyższej gęstości.

Figura 2 przedstawia drugą postać wykonania urządzenia. W tej postaci wykonania dźwignik 7 służący do przemieszczania pierwszego korpusu 1 w stosunku do korpusu 5 zawiera motoreduktor 30 wprawiający w ruch obrotowy wał 31 zgodnie z kierunkiem strzałki Y, oraz pasek zaciskowy lub kabel 32 rozciągający się pomiędzy wałem 31 i drugim korpusem 5. Motoreduktor 30 jest zamontowany na płycie 34 spoczywającej na obrzeżu górnym 33 korpusu 1. Urządzenie działa następująco. W czasie motoreduktor 30 zostaje uruchomiony tak, by pasek zaciskowy 32 owinął się wokół wału 31 powodując przemieszczanie się korpusów 1 i 5 jeden względem drugiego. Po upływie

166 102 czasu Vp przerywa się dopływ prądu zasilającego motoreduktor 30, tak by na skutek działania ciążenia drugiego korpusu, pasek zaciskowy lub kabel 32 odwinął się błyskawicznie. Podczas odwijania się paska zaciskowego lub kabla, wał 31 obraca się zgodnie z kierunkiem strzałki Z. Obracający się wał umożliwia silnikowi napędzającemu, uruchomienie prądnicy prądu stałego, to z kolei umożliwia sterowanie, dzięki pomiarowi napięcia, opadaniem drugiego korpusu 5 w stosunku do pierwszego korpusu 1. Następnie, gdy drugi korpus 5 przestanie opadać w stosunku do pierwszego korpusu, motoreduktor 30 jest tak zasilany, aby mógł napędzać wał 31 zgodnie z kierunkiem strzałki Z, w celu podniesienia korpusu 5 w stosunku do korpusu 1. Cykl funkcjonowania urządzenia według wynalazku przebiega jak wyżej. W omawianym urządzeniu regulacji podlegają: ciężar drugiego korpusu 5, wysokość wznoszenia się drugiego korpusu, szybkość hamowania spowodowanego przez motoreduktor podczas opadania drugiego korpusu oraz moc silnika napędzającego reduktor w celu uzyskania żądanego czasu ttwania ruuhu.

Figury 3 i 4 przedstawiają inne rozwiązanie dźwignika 7 przemieszczania korpusów 1, 5 jeden względem drugiego. Na fig. 3 przedstawiono dźwignik 7, zawierający motoreduktor 40 wprawiający w ruch obrotowy tarczę 41, na obudowie której znajdują się cztery ceowniki 42. Motoreduktor 40 umieszczony jest za tarczą 41 i jest sztywno połączony z płytą 43 spoczywającą na obrzeżu górnym pierwszego korpusu 1. Drugi korpus 5 jest połączony z cięgłem 44, nad którym jest ramię 45 połączone z nim przegubowo. Cięgło 44 może przesuwać się wewnątrz tulei 46 połączonej sztywno z pierwszym korpusem 1. Na wolnym końcu ramienia 45 znajduje się sworzeń 47 wprowadzony do rowków ceownika 42 (zob. fig. 5). Funkcjonowanie takiego urządzenia przebiega następująco. Podczas półobrotu A tarczy 41, ramię 45 i cięgło 44 unoszą się do góry,' podnosząc jednocześnie korpus 5. Podczas drugiego półobrotu S tarczy, sworzeń 47 nie jest wprowadzony do rowka ceownika 42, a w wyniku działania siły ciążenia na drugi korpus 5, cięgło 44 i ramię 45 przesuwają się szybko wewnątrz tulei.

Figura 4 przedstawia w przekroju inny wariant zespołu 7 dźwignika mogącego mieć zastosowanie w urządzeniu według wynalazku. Zespół 7 dźwignika zawiera dźwignik 50, przy czym cięgło 51 tłoka 52 dźwignika 50 jest sztywno połączone z drugim korpusem 5. Dźwignik 50 lub dokładniej komora 53 dźwignika umieszczona nad tłokiem 52 jest połączona przewodem, 55 z pompą 54. Gdy urządzenie według wynalazku jest zastosowane w basenie' pływackim, to pompa może czerpać wodę z basenu i działać na tłok 52. DŹDignin 5r, szzywwn połączoon z dnnm 3 krrpusu 1 ma na jednym końcu zawór 56 obracający się w ol^^ł waau '7 ( ssrzałka Q). Zamknięcie 56 zapewnia zatrzask 58 sterowany elektrycznie (ruch zatrzasku zgodnie ze strzałką P).

Gdy tłok 52 znajduje się w górnym położeniu, zatrzask 58 jest tak wysterowany by zawór 56 mógł obracać się wokół wału 57.

Obracanie się lub otwieranie zaworu 56 dokonuje się dzięki działaniu siły ciążenia na korpus 5 i mimośrodkowości wału 57, bowiem wał 57 nie jest umieszczony wzdłuż osi symetrii zaworu 56.

Działanie siły ciążenia na korpus 5 umożliwia usunięcie wody znajdującej się w komorze 53 dźwignika 50 do momentu, w którym sworzeń 59 sztywno połączony z tłokiem 52, styka się z końcem zaworu i powoduje jego obracanie się oraz zamknięcie za pomocą zatrzasku. Cykl funkcjonowania urządzenia przebiega jak wyżej. Zamiast używać zespołu 7 dźwignika, do przemieszczania korpusów 1, 5 jeden względem drugiego, można zastosować układ składający się z drążka, drążka-korby, krzywki itp. Układ drążek-korba zostanie dalej opisany przy omawianiu urządzenia przedstawionego na fig. 6.

Korzystnie środek ciężkości korpusu 5 znajduje się w pobliżu środka wyporu lub środka pływania urządzenia, tak aby zapewnić stabilność położenia równowagi.

Figura 6 przedstawia urządzenie w widoku poprzecznym w innej formie wykonania. Urządzenie składa się z obudowy kulistej 2 i korpusu 5 połączonego z obudową 2 dźwignikiem 7.

Korpus 5 składa się z szeregu tarcz 119 z perforacją środkową, w której mieści się trzpień 120, wykonany z kompozytowego tworzywa sztucznego takiego jak sztywny nylon np. z E r t a 1 o n u produkcji firmy Erta. W otworze środkowym trzpienia może znajdować się pręt lub cięgło prowadzące 121, sztywno połączone z. obudową 2. Zastosowanie Ertalonu ogranicza siły tarcia zachodzące podczas przesuwania się trzpienia 120 wzdłuż cięgła 121.

166 102

Zespół składa się z: silnika 122 zamontowanego na drugim korpusie 5, przy czym wał 123 napędza reduktor 124, a układ silnik-reduktor jest oznaczony oznaczeniem 150; korby 125 napędzanej przez wał 140 reduktora 124; drążka 126 połączonego jednym końcem za pomocą czopa 127 z korbą 125, a drugim końcem za pomocą czopa 128 z cięgłem 121.

Obracające się wał 123 i wał 140 wprawiają w ruch obrotowy korbę 125 i od tego momentu następuje przemieszczanie się korpusu 5 (strzałka 0) wzdłuż pręta lub cięgła 121. Pomiędzy czopem 128 i korpusem 5 rozciąga się jedna lub więcej sprężyn 9 kompensujących częściowo skutek ciążenia. Urządzenie zawiera układ sterowania na zewnątrz kuli. Steruje on zasilaniem motoreduktora 150 przez kabel 129, połączony ze skrzynką 141, od której pochodzą dwa przewody 142 do zasilania motoreduktora 150 oraz przewody 143, 144, 145 do przyspieszeniomierza 77, synchronizatora 76 położenia układu korba-drążek i prędkościomierza 60. Kabel 129 umożliwia transmisję sygnałów pochodzących od czujników do układu sterowania. Kabel 129 umożliwia także urządzeniu według wynalazku przedstawionemu na fig. 6 swobodne przemieszczanie się po powierzchni 8. Układ sterowania steruje zasilaniem motoreduktora 150. Prąd o napięciu wahającym się od 0 do 24 V przekazywany jest kablem 129, do motoreduktora 150. Układ umożliwia uzyskanie błędu prędkości poniżej - 0,5%, co nie znaczy, że napięcie jest stałe. Zasilanie takie zapewnia regulację pracy umożliwiającą hamowanie lub przyspieszanie, to znaczy zmiany wartości prędkości obrotowej, przy czym kierunek obrotowy pozostaje ten sam.

Urządzenie przedstawione na fig. 7 składa się z obudowy kulistej 2, w której przemieszcza się korpus 5, w którym znajduje się otwór środkowy, przez który przechodzi element sterujący 155 sztywno połączony z obudową kulistą 2. Element sterujący 155 w kształcie tulei. Korpus 5 zawiera: komorę 152, którą dla zwiększenia ciężaru korpusu 5 napełnia się wodą; motoreduktor 150 napędzający poprzez wał 140, korbę 125 połączoną za pomocą czopa 127 z końcem drążka 126, którego drugi koniec jest sztywno połączony za pomocą czopa 128, z elementem sterującym 155; układ sterowania 14; pompę 151 do opróżniania komory 152.

Obudowa kulista 2 ma w dowolnej części wgłębienie, w którym mieści się bateria 158, która zasila prądem urządzenie, jak również pompy 151 do opróżniania i pompy 161 do napełniania komory 152. Bateria 158 jest przymocowana do obudowy 2 za pomocą prętów gwintowanych i śrub 170. Urządzenie jest wyposażone w element 9 służący do częściowego kompensowania działania ciążenia na korpus 5. Element 9 stanowi sprężyna rozciągająca się pomiędzy czopem 128 i motoreduktorem 150 sztywno połączonym z komorą 152. Pompa do napełniania 161 jest zamontowana na obudowie kulistej 2. Pompa do napełniania 161 i pompa do opróżniania 151 są połączone ze sobą kanałem 153. Kanał 153 składa się z komory 156, której objętość odpowiada wolnej przestrzeni powstałej we wgłębieniu, w którym mieści się bateria 158, rurociągu utworzonego przez tuleję 155 i z przewodu giętkiego 159 przechodzącego pomiędzy pompą opróżniającą 151 i tuleją 155. Aby umożliwić napełnianie i opróżnianie komory 152, pomiędzy komorą 152, a obudową kulistą 2 jest przeprowadzona rurka 162, przez którą powietrze jest usuwane z komory 152 lub doprowadzane do kokomory 152. Rurka 162 przechodzi przez przejście utworzone przez przewód giętki 159 w kanale 153 i wychodzi z tego kanału przez wylot 163 tulei 155 przeciwległej do baterii 158. Klapa 164 otworu przepuszczającego rurkę 162 zamyka koniec 163 tulei 155 przeciwległej do baterii 158. Przejście, znajdujące się w przewodzie giętkim 159, służy do wprowadzania rurki 162 do kanału 153. Powierzchnia przejścia jest większa od powierzchni przekroju poprzecznego rurki 162. Powstały w ten sposób łącznik 184, łączący kanał 153 z górną częścią komory 152, ma niewielkie wymiary w porównaniu z przekrojem poprzecznym przewodu giętkiego 159, dzięki temu można uniknąć zjawiska syfonowego w kanale 153.

Poniżej zostaną pokrótce opisane czynności związane z napełnianiem i opróżnianiem komory

152.

W celu napełnienia komory 152 wodą, pompa 161 wtłacza ją do komory 156, następnie kanałem 153 doprowadza ją do komory 152. Woda przepływa przez nieczynną w tym czasie pompę opróżniającą 151. Podczas tej czynności, powietrze w komorze 152 jest usuwane rurką 162. Należy zauważyć, że po całkowitym usunięciu powietrza, pracująca pompa 161 przepuszcza wodę rurką 162. Moda uchodzi wylotem przyległym do pokrywy 164. W ten sposób uzyskujemy urządzenie wyposażone w fontannę. Gdy pompa 161 przestaje działać, połączenie 184 zapobiega zjawisku syfonowemu, przy którym woda pozostaje w komorze 152. Aby opróżnić komorę 152, należy uruchomić pompę 151 (pompa

166 102

161 nie pracuje). Pompa 151 wtłacza wodę do kanału 153. Woda wypływa dalej na zewnątrz przez pompę 161. Układ sterowania 14 otrzymuje sygnały od szybkościomierza 60 silnika 122 napędzającego reduktor 124, od synchronizatora 76 oraz przyspieszeniomierza 77. Prąd z baterii 158 jest doprowadzany przewodami 169 do układu sterowania. Układ sterowania 14 modyfikuje prąd przed doprowadzeniem go przewodami 160 do silnika 122 napędzającego reduktor 124. Baterię 158 można ponownie naładować prądem przejściowym poprzez sprzężenie indukcyjne. Dla sprzężenia indukcyjnego, na obudowie znajduje się połowa obwodu magnetycznego 132 i uzwojenie 133 owinięte wokół połowy obwodu magnetycznego 132. Uzwojenie jest połączone poprzez prostownik (zawierający układ elektroniczny) 139 z baterią 158. Dla ponownego naładowania baterii 158, wystarczy umieścić naprzeciw połowy obwodu magnetycznego 132 drugą połowę 134 tego obwodu i połączyć uzwojenie 138 drugiej połowy obudowy 134 ze źródłem prądu przemiennego.

Figura 8 przedstawia układ sterowania przemieszczaniem korpusów jeden wzzlęęem drugiego.

Układ sterowania składa się z:

- układu 74 automatycznego sterowania prędkością motoreduktora, którego zadaniem jest modyfikacja zasilania motoreduktora w celu uzyskania odpowiedniej prędkości obrotowej (przykładowo, prędkość obrotowa wału reduktora 124 wynosi: 20 do 60 obrotów/minutę), dostatecznie bliskiej żądanej prędkości (np. z dokładnością do ± 0,5%);

- układu 75 sterującego fazą przemieszczania się korpusów względem siebie w stosunku do fazy ruchu tworzonego w cieczy lub na jej powierzchni (układ sterowania).

Układ 74 automatycznego sterowania prędkością jest połączony z szybkościomierzem 60 silnika 122 napędzającego reduktor 124 i z synchronizatorem 76 wału 140 reduktora 124, tzn. układu drążek-korba. Szybkościomierz 60 wytwarza częstotliwość proporcjonalną do prędkości motoreduktora, zaś synchronizator 76 wytwarza sygnał przy skrajnym położeniu układu korba-korbowtód. Układ 75 sterowania fazowego jest połączony z przyspieszeniomierzem 77 i synchronizatorem 76. Urządzenie sterujące, składające się z układu 74 automatycznego sterowania prędkością i układu 75 sterowania fazowego, stanowi część mikroprocesora 78 przedstawionego linią przerywaną. Mikroprocesor 78 nadaje sygnał w stronę układu 131 zasilania silnika 122 napędzającego reduktor 124. Układ 74 automatycznego sterowania prędkością silnika składa się z: układu 81 pamięci wartości zadanej prędkości motoreduktora, przekazywanej kablem 82 do układu 131 zasilania; układu 83 pamięci wartości żądanej okresu motoreduktora; układu 106 odczytu sygnałów nadchodzących od czujników; układu 107 kontrolnego, określającego czy obrót motoreduktora jest zakończony, w przypadku negatywnym, z układu 107 kontrolnego wysyłany jest sygnał zwrotny do układu 106 odczytu; układu 84 przetwarzania sygnałów pochodzących od szybkościomierza 60 i synchronizatora 76, którego zadaniem jest określanie średniego okresu motoreduktora (średnia dla kilku obrotów motoreduktora); układu 85 określającego istniejący odstęp pomiędzy średnim okresem wyznaczonym przez układ 84, a wartością okresową przechowywaną w układzie 83 pamięci; układu 86 modyfikującego zadaną wartość przechowywaną w układzie 81 pamięci, w zależności od mierzonego odchylenia (np. przez zwiększenie lub zmniejszenie wartości zadanej równej odchyleniu pomnożonemu przez stałą), aby uzyskać regulację prędkości silnika.

Układ 75 sterowania fazowego składa się z: układu 93 odczytu sygnałów pochodzących od przyspieszeniomierza 77; układu 94 odczytu sygnałów pochodzących od synchronizatora 76; układu 95 kontrolnego określającego czy obrót motoreduktora jest zakończony, w przypadku negatywnym, z układu kontrolnego wysyłany jest sygnał zwrotny do układu 94 odczytu; układu 87 przetwarzania sygnałów pochodzących od przyspieszeniomierza 77, przy czym układ 87 wyznacza okres trwania fali, średni okres fal (średnia dla określonego czasu), amplitudę minimalną i maksymalną fal, oraz, na podstawie tych wartości, układ wyznacza moment przejścia fali przez określony stan; układu 98 badającego częstotliwość rezonansową (za pomocą transformaty Fouriera lub Hamiltona); układu 88 wyznaczającego średnią prędkość motoreduktora i porównującego moment przejścia fali przez określony stan (np. stan, w którym fala osiąga średni poziom) z momentem przejścia układu drążek-korba przez położenie skrajne, tzn. układu wyznaczającego różnicę pomiędzy fazą motoreduktora i fazą fali; układu 89 przetwarzania różnic fazowych wyznaczonych przez układ 88 (układ 89 określa średnie przesunięcie fazowe i porównuje z wartością zadaną przechowywaną w układzie 90 pamięci; układu 99 kontrolnego, w którym prędkość (częstotliwość obrotowa) motoreduktora jest porównywana z częstotliwością rezonansową fal, i w którym to

166 102 układzie kontrolnym amplituda fal jest porównywana z wartością uprzednio określaną (10 cm, co stanowi około 10% średnicy obudowy kulistej), jeśli różnica pomiędzy prędkością motoreduktora i częstotliwością rezonansową jest mniejsza niż 5%, lub jeśli amplituda jest wyższa od wartości uprzednio określonej, to wartość różnicy średniej fazy jest przekazywana do układu 91, w innych przypadkach sygnał przekazywany jest ponownie do układów odczytu 93, 94 dla nowego cyklu automatycznego sterowania fazowego; układu 91 modyfikującego wartość zadanej prędkości silnika przechowywaną w układzie 92 pamięci, przy czym wartość zadana jest przekazywana do układu 131 zasilania motoreduktora, a cykl automatycznego sterowania zaczyna się od nowa od układów 93, 94 odczytów.

Ponieważ korekta różnicy fazowej dokonywana jest poprzez zmianę prędkości motoreduktora, w układzie (91) porównuje się odstęp średni z odstępem optymalnym, stanowiącym moment przejścia przez stan korba-korbowód i poprawia się różnice istniejące między tymi odstępami za pomocą sygnału sterującego motoreduktora. Układ 91 wyznacza zarówno kierunek korekcji prędkości motoreduktora, to znaczy określa, czy prędkość ta ma ulec zwiększeniu czy też zmniejszeniu, jak też wyznacza wartość zmiany prędkości motoreduktora, niezbędnej do uzyskania odpowiedniej korekty różnicy fazowej. W celu osiągnięcia szybkiej korekty odchylenia warunków pracy urządzenia od warunków optymalnych, w układzie 91 następuje wzmocnienie wartości odchylenia, poprzez przemnożenie wartości odchylenia przez współczynnik wzmocnienia. Tak więc zmianę wartości prędkości motoreduktora konieczną do kompensacji różnicy fazowej stanowi wartość minimalna różnicy pomiędzy uprzednio określoną maksymalną zmianą prędkości motoreduktora i iloczynem współczynnika wzmocnienia pomnożonego przez zmierzoną różnicę fazową. Układ 91 zawiera bramkę służącą do zmieniania prędkości bazowej motoreduktora, gdy liczba przeprowadzonych korekt w tym samym kierunku jest zbyt duża.

Mikroprocesor może zawierać układ modyfikujący żądane wartości różnicy fazowej (układ 90 pamięci) i prędkości (układ 83) pamięci w celu dokonania zmiany rodzaju ruchu fal lub przemieszczania urządzenia według wynalazku w basenie pływackim, szczególnie na jego powierzchni. Prarmlrtzcariie urządzenia może nastąpić w wyniku tworzenia zmiennych różnic fazowych.

Na fig. 9 i 10 - przedstawiono, zmienne w funkcji czasu, położenie korpusów jeden względem drugiego oraz poziom N, na którym znajduje się urządzenie według wynalazku.

Na fig. 9 uwidoczniono położenie korpusów jeden względem drugiego, przy wytwarzaniu fal o amplitudzie maksymalnej. Jak to można zauważyć, korpus 5 przesuwając się w stosunku do obudowy 2 wyprzedza falę w fazie o 90°, tzn. że korpus 5 znajduje się w położeniu środkowym gdy urządzenie według wynalazku jest na poziomie maksymalnym lub minimalnym fali (czas tp t3, tj), a w położeniu skrajnym znajduje się, gdy urządzenie jest na poziomie średnim (czas t₂, t4). Korpus 5 znajduje się w skrajnym dolnym położeniu w czasie t2, następującym o jedną czwartą okresu wcześniej niż czas tg, w którym fala osiąga poziom minimalny. Jeśli chcemy w sposób natychmiastowy osłabić fale w basenie pływackim, to należy zmienić fazę przemieszczania korpusów, tak by to przemieszczenie było opóźnione w fazie o 90° w stosunku do ruchu fal. Na fig. 10 urządzenie według wynalazku jest opóźnione w fazie o 90° w stosunku do fali. W czasie t2 korpus 5 znajduje się w położeniu środkowym, a poziom fali jest na poziomie maksymalnym.

U czasie t3, poziom jest poziomem pośrednim pomiędzy poziomem maksymalnym i poziomem średnim, a korpus 5 zbliża się do szczytu obudowy 2. W czasie t4, korpus 5 sąsiaduje ze szczytem obudowy 2, a urządzenie znajduje się na poziomie pośrednim pomiędzy poziomem maksymalnym i poziomem średnim. W czasie tg, korpus 5 opuszcza się i osiąga położenie środkowe w czasie tg. Poziom N jest natomiast w czasie tg poziomem minimalnym. Aby przywrócić sytuację, w której ruch urządzenia według wynalazku wyprzedza falę w fazie 90° (położenie przedstawione na fig. 10) należy zmienić prędkość obrotową silnika w czasie tg (moment, w którym położenie drążek-korba jest położeniem skrajnym czyli punktem bezruchu na dnie - jest to położenie przedstawione na fig. 6) Na fig. 10 przedstawiono również położenie korby przez cały czas. Na tej figurze punkt C jest połączeniem korba-drążek, linia T jest położeniem korby w stosunku do punktu C. W przypadku przedstawionym na fig. 10 zmniejszono prędkość obrotową silnika o połowę w czasie tg, tak by po dokonaniu półobrotu korba korpusu 5 przylegała do szczytu obudowy 2, a urządzenie znajdowało się na poziomie średnim (czas t^). Pomiędzy czasem tg i t^g, korpus 5 przechodzi z położenia przylegającego do dna obudowy 2 do położenia przyległego do szczytu obudowy 2. W czasie t^, normalna prędkość obrotowa silnika jest przywrócona.

166 102

Urządzenie według wynalazku posiada również układ nadawania sygnału w momencie, w którym korpus, szczególnie korpus pływający, ma być zanurzony w cieczy, w której lub na powierzchni której ma być tworzony ruch, jak również wyznaczania odpowiedniego momentu zanurzania. Układ ten, przedstawiony na fig. 11, składa się z przyspieszeniomierza 200 połączonego z mikroprocesorem 201. Dzięki sygnałom nadawanym przez przyspieszeniomierz 200 do mikroprocesora 201, mogą być określane: okres, poziomy minimalne i maksymalne fali oraz moment, gdy fale wywołane ruchem na powierzchni cieczy lub ruchem wewnątrz tej cieczy przechodzą przez określony stan (szczególnie w przypadku basenu pływackiego - stan, w którym fala osiąga poziom średni).

Za pomocą tych wartości, mikroprocesor, poprzez układ 202 badania, wyznacza za pomocą transformaty Fouriera lub Hamiltona, częstotliwości rezonansowe fal w basenie pływackim. Gdy częstotliwość rezonansowa zostanie wyznaczona, mikroprocesor wyznacza okres rezonansowy fali i określa moment, w którym korpus pływający ma być zanurzony. Następnie mikroprocesor przekazuje sygnał do systemu ostrzegawczego 203: Takim sygnałem może być sygnał dźwiękowy lub świetlny itp., informujący, że należy zanurzyć korpus pływający. System ostrzegawczy 203 zawiera układ 204 wyprzedzający sygnał momentu zanurzenia, z uwzględnieniem czasu reakcji człowieka. Odpowiada to szczególnemu przypadkowi urządzenia przedstawionego na fig. 6, w którym mikroprocesor wyznacza czas skoku silnika potrzebny do uzyskania lub maksymalnego zbliżenia się do obliczonego okresu rezonansowego fali (zakłada się wartość odchylenia 0,5%). Wyznaczona przez mikroprocesor wartość czasu skoku silnika jest magazynowana w pamięci 83 układu 74 automatycznego sterowania prędkością.

Korpus pływający może również zawierać ciśnieniomierz 205 służący do określania siły wywieranej przez człowieka pływającego podczas zanurzania korpusu. Pomiar ciśnienia może być przeprowadzony za pomocą korpusu pływającego z tworzywa giętkiego. Siła wywierana przez człowieka pływającego powoduje odkształcenie korpusu i w konsekwencji zmianę objętości korpusu pływającego, jak również i ciśnienia wewnątrz korpusu. Wartość zmierzonego ciśnienia jest przekazywana do mikroprocesora w celu uwzględnienia tej zmiany przy wyznaczaniu momentu zanurzenia korpusu dla uzyskania fali o amplitudzie maksymalnej. Energia niezbędna dla funkcjonowania urządzenia według wynalazku może być dostarczana przez baterie, ogniwa słoneczne, baterie ponownie ładowane poprzez sprzężenie indukcyjne itp. Jako przyspieszeniomierz można użyć czujnika do mierzenia naprężeń, wyrażającego ruch ładunku. Układ sterowania urządzenia według wynalazku może być umieszczony na zewnątrz lub wewnątrz urządzenia. Urządzenie może być wyposażone w nadajnik-odbiornik sygnałów np. fal radiowych, sygnały te są odbierane lub nadawane przez nadajnik-odbiornik połączony z mikroprocesorem. Dla basenów o niedużych wymiarach (np. o powierzchni do 50 m ) energia niezbędna do uzyskiwania fal o dużej amplitudzie za pomocą urządzenia przedstawionego na fig. 5 (średnica obudowy kulistej ± 0,75 m) jest rzędu 100 W. Energię tę można zredukować do około 40 W, gdy chcemy otrzymać fale o słabej amplitudzie (całkowity ciężar urządzenia: ± 100 kg). Urządzenie według wynalazku może być zastosowane w basenach krytych, lub półkrytych, w których można uzyskać ruchy rezonansowe, jak w pływalniach, oczyszczalniach wody, a także w procesach chemicznych. Korzystnie ruch korpusów jeden względem drugiego jest pionowy. Może on jednak być i poziomy. Ruch może być ciągły lub przerywany, sinusoidalny lub impulsowy. W przypadku pływalni, korzystne może być umieszczenie, wzdłuż ścianek, bloków służących do zmniejszania głębokości pływalni, a tym samym do ograniczania wysokości fal przy ściankach. Doświadczenia wykazały również, że ruchy wody w pobliżu dna pływalni wywołane falowaniem mają szczególny charakter i powodują, że brud osiada w ściśle określonych miejscach dna pływalni. Ułatwia to oczyszczanie pływalni, gdyż brud znajduje się w wiadomych miejscach. Doświadczenia wykazały również, że w zależności od wzbudzenia (ciągłe lub przerywane, sinusoidalne lub impulsowe) można uzyskiwać fale różnego rodzaju jak np. pojedyńcze fale itp.

166 102

166 102

FIG. 4

FIG. 5

166 102

166 102

FIG. 7

166 102

FIG. 8

166 102

FIG. 10 —I-1-Β-1-1-1-1-1-Γ—.....I-1-1-1-1-τ—-1-1-1-1-,

Μ *2 *3 U *5 *6 *7 *8 *9 bo *11 *12 *13 *14 *15 *16 *17 *18 *19 *20 ^ΤΊ0^[ © ΘΘ0ΘΘΘΘ©

FIG.11

166 102

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 1,00 zł.

Claims (1)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Urządzenie do wywoływania ruchu w cieczy, szczególnie na powierzchni cieczy, zawartej w basenie, zwłaszcza w basenie kąpielowym zawierające element stykający się z wprawianą w ruch cieczą, który to element jest zespołem pływającym, swobodnym względem ścianek basenu, zawierającym dwa korpusy połączone ze sobą zespołem do przemieszczania korpusów względem siebie, znamienne tym, że jest wyposażone w układ sterowania (14) przemieszczaniem względem siebie korpusów (1,5), który zawiera układ (74) sterowania prędkością przemieszczania się korpusów (1,5) względem siebie, i układ (75) sterowania fazą przemieszczania się korpusów (1,5)

   względem siebie, w stosunku do fazy ruchu wytworzonego w cieczy. t y m, że uułłd sterowania (14) za- 2. Urządzeni wweług zastrz. 1, z n a m i e n n e wiera czujnik (25) pomiaru amplitudy fal. 3. Urrąązeeie «wedłu zastrz. 2, z n a m i e n n e tym, że uułaa sterowania (14) za- wiera czujnik (27) pomiaru wzajemnego przemieszczania się korpusów (1 ,5). 4. G^zązceni wweZug zastrz. 3, z n a m i e n n e tym, że uukłz sterowania (14) za-

   wiera czujnik (26) pomiaru zagłębiania się pierwszego korpusu (1).

   5. Urządzeni wweług zastrz. 4, z n a m lenne t y tn, że uułłd steroz-eia (14) za- wiera pΓzyspeesaeneomearz (24). 6. U^zdzenie wweZug zastrz. 5, z n a m i e n n e t y m. że uułłd sterowzniz (14) zz- wiera czujnik (29) ciśnienia. 7. DUrzdzenie wweZug zastrz. 1. z n a m i e n n e t y m, że uuład sterowania (14) za- wiera czujnik (27) pomiaru wzajemnego pazemiasaczznez się korpusów - (1 ,5). 8. dUz^dzenie według zastrz. 7, z n a m i e n n e t y m, że układ sterowania (14) za- wiera czujnik (26) pomiaru a-gaębeaee- i się pierwszego korpusu (1). 9. Urządzenie Według zastrz. 8, z n a m i e n n e t y m, że uuład sterow-eia (14) za-

   wiera przyspieszeniomierz (24).

   10. U^^zdzen eeddłg z astrz. a, z. n a m i e η n e t y m, że tkła, sterowanik -zzl ea- wiera czujnik (29) ciśnienia. 11. UΓząazzaae eedZłu z astrz. -, z. n a m i e η n e t y m, że tkłm, sterowen^ za ziter czujnik (26) pomiaru zagłębienia się pierwszego korpusu (1) 12. UΓrąazzaai «wedłu zastrz. -i, z n amienne t y m, że układ ziłłzawnia ow-n zawiera przyspieszeniom^^ (24). 13. UΓrąazznae «wedłu zastrz. -2, z a m i e π n e t y m, że zkład zikłzaznia U-n zawiera czujnik (29) ciśnienia. 14. U^^ądzen ezeZau zastrz. a, z. 1 a m i e η n e t y m, że tkła, sterowanuk -ZzI ero wiera przyspeesaaniomeera (24). 15. Urządzeni zedług wedtrz. as, z a m i e n n n t y m, te ukłal słerowania )14) zawiera czujnik (29) ciśnienia. 16. Uradzenie «wedłu zastrz. 1, z n a m i e η n e t m m z ez kł-az taa-zzieżz 114) aa- wiera czujnik (29) ciśnienia. 17. Urządzenie według zastrz. 2, z n a m i e π n e t y m, że czujnik (25) pomizau amplitudy fal jest echosondą· 18. Urządzeni według zastrz . 1, z n a z i i η n e t y m, te układ (74) sterowania

   prędkością i układ (75) sterowania fazą są połączone z czujnikiem (60) prędkości motoreduktora, z czujnikiem (76) synchronizacji układu korba-korbowód oraz czujnikiem (77) przyspieszenia.

   19. Urrzózeeie według zastrz. 18, znamienne tym, te wyjście czujnika (60) prędkości motoreduktora, jak również wyjście czujnika (76) synchronizacji układu korba-korbowód i wyjście czujnika (77) przyspieszenia są połączone z wejściami mikroprocesora (78),

   166 102 którego wyjście jest połączone z wejściem układu (131) sterującego zasilaniem motoreduktora (150) ze zmienną prędkością.

   20. Urządzenie według zastrz. 19, znamienne tym, te mikroprocesor (78) zawiera układ pamięci (81) zadanej wielkości prędkości motoreduktora (150) na każdy obrót, połączony z układem pamięci (83) żądanego okresu motoreduktora (150) i , pppzzez ukła) (85 ) określający odstęp między średnim okresem i okresem żądanym oraz poprzez układ modyfikujący (66) pamięci zadanej prędkości motoreduktora (180) w funkcji odstępu, z układem (84) określającym średni okres kilku obrotów motoreduktora (180).

   21. Urządzenie według zastrz. 19, znamienne tym, te wyjście czujnika (77) przyspieszenia jest połączone z wejściem układu przetwarzania (87) określającego średnią wartość czasu trwania sygnałów pochodzących z czujnika przyspieszenia (77) i ich wartości minimalne i maksymalne oraz moment przejścia fal przez wstępnie określony stan, zaś wyjście układu przetwarzania (87) połączone jest poprzez układ (88) mierzący odstęp między tym momentem i momentem przejścia przez stan skrajny układu korba-korbowód, z układem (91) porównującym ten odstęp z odstępem optymalnym i wytwarzającym sygnał sterujący zasilaniem motoreduktora (150).

   22. Urządzenie według zastrz. 19, znamienne tym, że wyjście czujnika (77) przyspieszenia jest połączone z wejściem układu przetwarzania (87) określającego średnią wartość czasu trwania sygnałów pochodzących z czujnika przyspieszenia (77), ich wartości maksymalne i minimalne, oraz moment przejścia fali przez wstępnie określony stan, zaś wyjście układu przetwarzania (87) połączone jest poprzez układ (88) mierzący odstęp między tym momentem i momentem przejścia przez stan skrajny układu korba-korbowód, i, poprzez układ przetwarzania (89) określający średni odstęp dla kilku okresów, z układem (91) porównującym odstęp średni z odstępem optymalnym, i wytwarzającym sygnał sterujący zasilaniem motoreduktora (150).

   23. Urządzenie według zastrz. 19, znamienne tym, że wyjście czujnika (77) przyspieszenia jest połączone z wejściem układu przetwarzania (87) określającego średnie wartości sygnałów pochodzących z czujnika przyspieszenia (77) we wstępnie określonym okresie czasu, a także wartości minimalne i maksymalne tych sygnałów, oraz moment przejścia fali przez określony stan, zaś wyjście układu (87) połączone jest, poprzez układ (98) określający okresy nakładania się fal, z układem (91) wytwarzającym sygnał sterujący zasilaniem motoreduktora (150).