PL164853B1

PL164853B1 - Srodek mlkroblocydowy i chwastobójczy PL

Info

Publication number: PL164853B1
Application number: PL90285732A
Authority: PL
Inventors: Hsu Adam Chi-Tung
Original assignee: Rohm & Haas
Priority date: 1989-06-22
Filing date: 1990-06-21
Publication date: 1994-10-31
Also published as: PL285732A1; KR910000676A; DD295365A5; ZA904776B

Description

Przedmiotem wynalazku jest środek mikrobiocydowy i chwastobójczy zawierający nowe związki propargilowe. Związek „propargilowy jest związkiem zawierającym grupę propargilową -CH2-C = CH; w związku chlorowcopropargilowym końcowy atom wodoru jest zastąpiony atomem chlorowca.

Niektóre grupy związków jodopropargllowych proponowano już jako związki mikrobiocydowe, ale żaden ze związków z tych grup nie osiągnął handlowego sukcesu. Stosowane w opisie określenie „środek mikrobiocydowy obejmuje środki bakteriobójcze, grzybobójcze i algicydy, lecz nie ogranicza się do nich, a działanie mikrobiocydowe odnosi się zarówno do usuwania mikroorganizmów takich jak bakterie, grzyby i glony, jak i do hamowania ich wzrostu.

Z publikacji amerykańskiego zgłoszenia patentowego US-A-4616004 znane jest działanie grzybobójcze związków o wzorze 6, a w US-A-4639460 przedstawione są związki o wzorze 7 jako

164 853 związki o działaniu grzybobójczym. W publikacji US-A-4520023 przedstawione są 3-(3-jodopropargilo)-benzo-l,2,3-triazolin-4-ony i ich zastosowanie jako środków mikrobiocydowych. W publikacji JP-A-60/218379 (Nippon Noyaka KK) ujawnione są związki o wzorze 8. Przyłączenie dalszej niepodstawionej grupy propargilowej w pozycji 4 daje związek o działaniu chwastobójczym. Oba związki zostały otrzymane przez reakcję halogenku 2-propynylu z pochodną 1,2,4triazolin-5-onu. Nie ma informacji o tym, że inny pokrewny związek może być aktywny.

W znanym stanie techniki nie ma żadnych informacji, że związki stosowane w środku według wynalazku mogą być wykorzystywane do zwalczania mikroorganizmów.

Celem wynalazku jest dostarczenie nowych środków do zwalczania mikroorganizmów.

Środek według wynalazku zawiera jako substancję czynną nowy związek o wzorze ogólnym 1, w którym Y i Z, każdy niezależnie, oznacza O, S lub lub N-R; X oznacza H, J lub Br; A i R każdy niezależnie oznacza prostołańcuchową lub rozgałęzioną grupę (Ci do Ci8)alkilową; grupę (C3 do C))cykloalkilową; grupę (C3 do C6)alkenylową; grupę (C3 do C6)alkinylową z wyjątkiem propargilowej; grupę (C7 do Ci2)aralkilową; grupę (C6 do Ci2)arylową ewentualnie podstawioną jednym lub większą liczbą atomów chlorowca, grupą (Ci do C4)alkilową lub chlorowcoalkilową, (Ci do C4)alkoksylową, nitrową, cyjanową, karboksylo(Ci do C4)alkoksykarbonylową, (Ci do C4)alkilotio, grupą S(O)_nR , gdzie n ma wartość i lub 2, a R oznacza grupę (Ci do C4)alkilową; grupę 2-tienylową, 3-tienylową, 2-furylową, 3-furylową, 2-pirydylową, 3-pirydylową lub 4-pirydylową, z których każda jest ewentualnie podstawiona atomem chlorowca lub grupą nitrową; lub oznacza atom wodoru, z tym ograniczeniem, że R oznacza H tylko wtedy, gdy X oznacza J lub Br.

Środek zawiera także znane substancje pomocnicze, takie jak dopuszczalny w rolnictwie nośnik, czynnik kosmetyczny, olej chłodząco-smarujący, mydło lub syntetyczny detergent, stabilizator związku propargilowego, materiał błonotwórczy lub podobne.

Korzystne są środki według wynalazku, które jako substancję czynną zawierają związek o wzorze i, w którym A lub R, każdy niezależnie oznacza atom wodoru, grupę metylową, etylową, izopropylową, 4-chlorofenylową, 3-chlorofenylową, 2-metylofenylową, 4-metylofenylową, 3metylofenylową, 2-tienylową, 2-nitrofenylową, 3-nitrofenylową, 4-trifluorometylofenylową, 2metoksyfenylową, 4-metoksyfenylową, 3-metoksyfenylową, 4-bromofenylową, 2-fluorofenylową, 2-chloro-4-nitrofenylową, 2,4-dichlorofenylową, 3,4-dichlorofenylową, 2,4,5-trichlorofenylometylową, n-butylową, t-butylową, allilofenylową, 4-nitrofenylową, 3-fluorofenylową, i-naftylową, 2-naftylową, 3-pirydylową, 3-bromofenylową, 3-etoksyfenylową, n-propylową, 2-chlorofenylową, 2-propynylową, 3-jodo-2-propynylową, cykloheksylową, 2-furylową, 3,5-dimetoksyfenylową, 2,5-dimetoksyfenylową, 3,4,5-trimetoksyfenylową, 2,5-dichlorofenylową, n-heptylową lub metylo-n-butylową; a pozostałe podstawniki mają znaczenia określone powyżej.

Środek według wynalazku zawierający nowe związki propargilowe może być stosowany jako środek mikrobiocydowy lub chwastobójczy.

Zastosowanie mikrobiocydowe lub chwastobójcze mają szczególnie środki zawierające związki o wzorze i, w których X = Br lub J (związki chlorowcopropargilowe); natomiast związki, w których X = H mogą być korzystnie stosowane jako środki chwastobójcze. ,

W związkach o działaniu chwastobójczym Z korzystnie oznacza grupę N-R, w której R jest niższą grupą alkilową, taką jak metylowa lub etylowa i A oznacza grupę fenylową ewentualnie podstawioną. Zwykle korzystne są również związki 5-onowe (Y = C).

Dla działania mikrobiocydowego korzystne są związki jodopropargilowe, to znaczy te, w których X oznacza J. Korzystne sę również związki 5-onowe, to znaczy te, w których Y = 0).

Środki według wynalazku mają szeroki zakres użyteczności i służą do ochrony przed mikroorganizmami lub do zwalczania mikroorganizmów z różnych grup obejmujących grzyby, bakterie, glony, wirusy i drożdże oraz do zwalczania chwastów. Środki mikrobiocydowe korzystnie są stosowane do ochrony drewna, farb, kleju, lepiszcza, papieru, tkanin, skóry, tworzyw sztucznych, tektury, smarów, kosmetyków, żywności, uszczelnień, pasz i przemysłowej wody chłodzącej przed mikroorganizmami.

Środki według wynalazku przeznaczone do stosowania mikrobiocydowego lub chwastobójczego mogą zawierać od 0,000i do 99,9999% związku o wzorze i, korzystnie od 0,0005 do 95%.

164 853

Poniżej wymienione są poszczególne dziedziny przemysłu i zastosowania środków według wynalazku o działaniu mikrobiocydowym:

Przemysł	Zastosowanie
1	2
spoiwa, szczeliwa łańcuch rolnictwo - żywność	spoiwa, uszczelnienia złącz rurowycn, szczeliwa pomocnicze środki konserwujące, substancje czynne dla rolnictwa, chemiczne środki konserwujące dla rolnictwa, preparaty ochronne dla rolnictwa, zabezpieczanie żywności dla zwierząt, środki chemiczne dla mleczarni, zabezpieczanie nawozów sztucznych, zabezpieczanie żywności, środki chemiczne dla przetwórstwa żywności, zabezpieczanie ziarna, środki ochrony stosowane po zbiorach, przetwórstwo cukru, tytoń
materiały konstrukcyjne	asfalt/beton, modyfikatory cementu, wyroby konstrukcyjne, dachowe masy uszczelniające, tynki syntetyczne, ścienne masy uszczelniające, cement na spoiny
kosmetyki i wyroby toaletowe	kosmetyki, surowe materiaty do kosmetyków , wyrobów toaletowych, wyroby toaletowe
środki dezynfekcyjne, bakteriobójcze emulsje, dyspersje	środki bakteriobójcze, środki dezynfekcyjne wodne dysperjje, pigmenty dyspergowane, lateksy, emulsje fotograficzne, zawiesiny pigmentowe, lateksy polimeryczne
preparaty stosowane w gospodarstwie domowym	środki do tkanin, środk, do nadawania potysku, woski, detergenty do ręcznego mycia naczyń, surowce, ciekłe detergenty, mydła do rąk
przetwórstwo przemysłowe, różne	farby, kąpiele, płukani do elektroosadzanaa, wstępna obróbka przed elektroosadzaniem, kąpiele po elektroosadzaniu, zabezpieczanie płynów przemysłowych, kąpiele pasteryzacyjne, zabezpieczanie procesów pomocniczych
oczyszczanie wody przemysłowej	płuczk, poweetrzne, wieże chłodzące, woda chłodząca, zabezpieczanie wodą, obróbka listew i elementów budowlanych drewnianych wież chłodzących, podgrzewacze, pasteryzacja w browarach, wodne układy chłodzące w obiegu zamkniętym
pralnie	produkty w gospodarstw© domowym , arty- kuły wyprane, woda do prania, pranie i odkażanie
skóra, wyroby ze skóry	skóra wyprawiona ί , wyroby ze skóy surowej i wyprawionej
smary, płyny hydrauliczne	smary ί ptyny samochodowe, smaiy do przenośników, smary stałe, płyny hydrauliczne, smary
urządzenia medyczne	enzymy , zestawy nia medyczne
obróbka metali i zastosowania związane zwalczanie odoru (substancja czynna)	chłodziwa , czyszczeme metai, , ptyny do obróbk, metaii kondycionowanle pow^dzza, ściółka db zwierząt , nieczystości kocie, preparaty do toalet chemicznych, dezodoranty, nawilżacze, dezodoranty przemysłowe, preparaty sanitarne, muszle toaletowe
farby i powłoki papier i ścier drzewny, ich produkty	emuljje , aarby materiaty absorbujące z ρ3ρϊεπι i śtieru drzewnego, materiały opakowaniowe z papieru i ścieru drzewnego, papier, wyroby papiernicze, obróbka papieru, opakowania do mydła, ścier drzewny, wyroby ze ścieru drzewnego
papiernia	środk , śluzobyścze do ρ3ρίεπ , zawiesiny masy celuoozowej i papierniczej

164 853

1	2
rafinacja ropy naftowej, paliwa	paliwa lotnicze (paliwa do silników turboodrzutowych, gaz lotniczy), surowe oleje, komory spalania, olej napędowy do silników wysokoprężnych i turbinowych, zawiesiny węglowe, dodatki do paliw napędowych, oleje napędowe, paliwa, benzyna, oleje opałowe, węglowodory, nafta, gaz płynny, surowce petrochemiczne, produkty naftowe - składowanie, transport i wytwarzanie, obiegowe produkty naftowe, resztkowe oleje napędowe, oleje turbinowe
chemikalia do fotografii i procesy	procesy fotograficzne, woda do mycia, phi kanie, fotograficzny proces technologiczny, chemikalia do obróbki płyt fotograficznych (wywoływacze, utrwalacze, itd.)
drukowanie	roztwory do natryskiwama (drukowania), składniki farby drukarskiej (pigmenty, żywice, rozpuszczalniki, itd.), farby drukarskie
środki odkażające (aktywne)	środki odkażające, środk, odkażające dla mleczarni, dentystyczne środki odkażające, środki odkażające przy fermentacji, środki odkażające przy wytwarzaniu żywności, środki odkażające przy przetwórstwie żywności, środki odkażające w medycynie, środki odkażające przy wytapianiu tłuszczu, weterynaryjne środki odkażające
mydła, detergenty, środki czyszczące	środ k, czyszc^ce, detergenty, domowe środk, czyszczące, przemysłowe środki czyszczące, ciekłe mydła, środki do usuwania smarów i olejów, mydła sproszkowane, surowe materiały do wyrobów czyszczących, mydła, środki powierzchniowo czynne
wyroby włókiennicze	włókniny, tkaniny workowe, brezent, wyroby brezentowe, podłoże dywanów, dywany, tkaniny, tkaniny powlekane, firanki, draperie, tkaniny techniczne, włókna, geotkaniny, wyroby wykonane z tkanin, dzianiny, siatki, włókniny, liny, pledy, akcesoria włókiennicze, wyroby włókiennicze, tekstylia, obicia tapicerskie, tkaniny, przędza
włókiennicze procesy technologiczne	utrwalacze farbiarskie, barwniki, środki smarujące do włókien, modyfikatory chwytu, klejonki, płyny w obróbce wyrobów włókienniczych
środki lecznicze (aktywne lub ochronne)	zdrowie zwierząt (weterynaria, akwakultura, zęby, zdrowie ludzi, farmaceutyczne) terapeutyczne
oczyszczanie wody	złoża węgla drzewnego, żywice dejonizacyjne, filtry, przepony, membrany w osmozie odwróconej, ultrafiltry, oczyszczanie wody, rury do oczyszczania wody, przewody rurowe
zastosowanie drewna różne	bejce do drewna, drewno, wyroby z drewna alkohole, woda lub żele wprowadzające uwarstwienia, ceramika, wymywanie opakowań soczewek kontaktowych, zespoły obwodów elektronicznych, chemikalia dla elektroniki, enzymatyczne wytwarzanie żywności, enzymy, przemysł enzymów, poduszki żelowe, środki przeciw porostom morskim, środki przeciwko pleśni, drewno, tworzywa sztuczne, pralnia, górnictwo, naturalne lateksy kauczukowe, wody wtryskowe na polu naftowym włącznie ze wzmożonym odzyskiwaniem płynów wtryskowych, wierceniem, łamaniem i płynami uzupełniającymi, rury, tworzywa, układy polimeryczne, polimery i żywice (syntetyczne i naturalne), zabezpieczanie reagentów, kauczuk, wyroby kauczukowe, środki do usuwania skóry, stałe powłoki ochronne/dekoracyjne, bejca, baseny pływackie, obróóki śziokó w, złoża wody

164 853

Ilość stosowanego związku zależy od rodzaju zastosowania. Użyteczne ilości dla poszczególnych zastosowań są podobne do ilości stosowanych dla innych związków mikrobiocydowych.

Środki według wynalazku mogą być stosowane w kombinacji z innymi mikrobiocydami.

Związki o wzorze 1 można wytwarzać różnymi sposobami. Jedna z odpowiednich metod polega na reakcji związku o wzorze 9 ze związkiem o wzorze LCH2C = CH, w którym L oznacza grupę opuszczającą, w obecności zasady takiej jak węglan potasu. Odpowiednie grupy opuszczające obejmują atomy chlorowca takie jak Br lub Cl, grupę sulfonylową, taką jak p-MePhSOzO- lub p-N02PhS020-. Otrzymuje się w ten sposób związek o wzorze 5. Te związki można następnie dalej poddawać reakcji z czynnikiem jodującym lub bromującym w celu otrzymania odpowiedników jodopropargllowych lub bromopropargilowych.

Odpowiednie czynniki jodujące lub bromujące obejmują na przykład jod, brom, związek jodo-aminowy taki jak kompleks morfoliny z jodem, kompleks morfoliny z bromem, Nbromosukcynoimid (MBS) i N-jodosukcynoimid (NIS), przy czym ten ostatni związek jest najkorzystniejszy.

Gdy stosuje się jod, brom lub związek jodo-aminowy, powinna być również stosowana zasada korzystnie wodorotlenek sodu lub potasu i rozpuszczalnik powinien być również stosowany taki jak metanol, etanol i wodny roztwór etanolu. Gdy stosuje się NIS lub NBS, należy stosować katalizator taki jak na przykład azotan srebra lub podobny, w obecności rozpuszczalnika, takiego jak aceton, keton metylowoetylowy, tetrahydrofuran i podobny.

Czas reakcji wynosi około 20 minut do około 24 godzin, a temperatura reakcji około 0°C do około 25°C.

Następujące przykłady ilustrują wynalazek. Wszystkie części i procenty są wagowe, jeżeli nie podano inaczej.

Poniżej wymienione są niektóre reprezentatywne związki stosowane jako substancje czynne w kompozycji według wynalazku:

1. 2-(4-chlorofenyIo)-4-(3-jodopropargilo)-1,3,4-oksadiazolin-5-on

2. 2((2-metyloffnylo))4--3-jodopropaΓgiIo)-l,3,4-oksadiazolin(5-on

3. 2-(4-mety[of'enylo))4--3-jodopropargilo)-1,3,4-oksadiazolin-5-on

4. 2-(3-metyloffnylo))4-(3-jodopropargilo)-1,3,4-oksadiazolin(5-on

5. 2-(2-chlorofenylo)-4-(3-JodopΓOpaΓgilo)-1,3,4-oksadiazolin-5-on

6. 2((3-chlorofenylo))4--3--odopropargilo)-1,3,4-oksadiazolin(5-on

7. 2-(2-tienylo)-4-(3-jodopΓopargilo)-l,3,4~oksadiazolin(5-on

8. 2(n(propylo-4-(3-(odopropargilo)-1,3,4-oksadiazolin(5-on

9. 2-(4-nitrofenylo)-4-(3-jodopropargilo)-1,3,4-oksadiazolin-5-on

10. 2-(3-nltrofenylo)-4-(3--odopropargilo)-1,3,4-oksadiazolin-5(On

11. 2-(2-nitΓofenylo)-4--3-(odopropargllo)-1,3,4-oksadiazolin(5(On

12. 2-(4-trifluorometylofenylo)-4-(3-(odopropargilo)-1,3,4-oksadiazolm-5-on

13. 2-(2-metoksyfenylo))4--3-jjDdopropargilo)-1,3,4-oksadiazolin-5-on

14. 2((4-metoksyfenylo))4-(3-jodopropargilo)-1,-,4-oksadiazolin-5-on

15. 2-(3-metoksyfcnylo))4--3-Jodopropargilo)-1 J^-oksadiazolin^-on

16. 2-(4-bromofenylo)-4--3-jc)dopropargilo)-1,3,4-oksadiazolin-5-on

17. 2-(2-Ωuorofenylo)-4-(3-jodopropargilo)-1,3,4-oksadiazolin-5-on

18. 2-(2-furylo)-4--3-jodopropargllo)-1,3,4-oksadiazolin-5(On

19. 1 ((--jodopropargilo)(3((4-metylofenylo-(4-etylo-1 ^^-triazolin^-on

20. l((-(jodopropargilo)(3-(4-chlorofenylo)(4(etylo-1,2,4-triazolin-5-on

21.1 ((3-jodopropargilo)-3-fenylo-4-etylO( 1,2,4-triazolin-5-on

22. l((-(Codopropargilo)(3((4(nitrofenylo)(4-etylo-1,2,4-triazolin-5(On

23. l-(-(jodopropargiIo)-3-(4-metoksyfenylo)-4-etylo-1,2,4-triazolin-5(On

24. l((3(jodopropargilo)-3-(2-tienylo)-4-etylo-1,2,4-triazolm-5-on

25. 1((--(odopropargilo)-3((3(metylofenylo)-4-etylo-1,2,4-triazolin-5(On

26. |((3(Codopropargilo)-3-(2(metylofenylo-(4-etylo-1,2,4-triazolin-5-on

27. l-(-(jodopropargilo)-3-(3(Πuorofenylo-(4(etylo-1,2,4-triazolin(5-on

28. l-(3(jodopropargilo)-3-(1(naftylo--4-etylo-1,2,4-triazolin-5-on

164 853

Ί

29. 1-(3-jodopropargilo)-3-(2-naftylo)-4-etylo-1,2,4-triazolin-5-on

30. l-(3-jodopropargilo)-3-(4-bromofenylo)-4-etyIoi,2,4-triazolin-5-on

31.1 -(3-jodopropargilo)-3-(2-fluorofenylo)-4-etylo-1,2,4-triazolin-5-on

32. 1-(3-jodopropargilo)-3-(4-fluorofenylo)-4-etylo-1,2,4-tnazolin-5-on

33. 1-(3-jodopropargilo)-3-(3-pirydyIo)-4-etylo-1,2,4-tnazolin-5-on

34. 1 -(3-jodopropargllo)-3-(2-metoksyfenylo)-4-etylo-1,2,4-triazolin-5-on

35. 1-(3-jodopropargilo)-3-(3-nitrofenylo)-4-etylo- 1,2,4-triazolin-5-on

36. 1-(3-jodopropargilo)-3-(3-chloIofenyio)-4-etylo-i,2,4-triazolin-5-on

3Ί. 1 -(^-jodopropargilo^-^-bromofenylo^-etylo-1,2,4-triazolin-5-on

38. 1-(3-Jodopropargilo)-3-(3-metoksyfenylo)-4-etylo-1,2,4-triazolin-5-on

39. 1-(3-Jodopr^o^f^^rgillo)-^3^-^(3-etoksyfenylo)-4-etylo-1,2,4-triazolin-5-on

40. 1 -(3-jodopropargilo)-3-(4-metylofenylo)-4-n-butylo- 1,2,4-triazolin-5-on

41. 1-(3-jodopropargilo)-3-(4-metylofenylo)-4---propylo-1,2,4-triazolin-5-on

42. 1-(3-jodopropargilo)-3-n-propyIo-4-etylo-1,2,4-triazolin-5-on

43. 1-(3-Jodopropargllo)-3-(4-chIorofenylo)-4-fenylo-1,2,4-triazolin-5-on

44. 1-(3-jodoprof^^i^g;ilo)-3-(2-chlorofenylo)-4-etyl(o-1,2,4-triazolin-5-on

45. 1-(3-jodopropargilo)-3-(4-chlorofenyIo)-4-(4-chlorofenylo)-1,2,4-triazolin-5-on

46. 1-(3-jodopropargilo)-3-(4-chlorofenylo)-4-(4-metylofenylo)-1,2,4-triazolin-5-on

4Ί. 1-(3-Jodopropargilo)-3-metylo-4-fenylo-1,2,4-tπazoiin-5-on

48. 1-(3-jodopropargilo)-3-metylo-4-(4-chlorofenylo)-1,2,4-triazolin-5-on

49. 1-(3-jodopropargilo)-4-(4-chlorofenylo)-1,2,4-triazolin-5-on

50. 1-(3-jodopropargilo)-4-fenylo-l,2,4-triazolin-5-on

51. 1-(3-jodopropaΓgίlo)-3-(4-bromofenyio)-4-metylo-1,2,4-triazolin-5-on

52. 1 -O-jodopropargilo^-^-chlorofenylo^-metylo- 1,2,4-triazolin-5-on

53. 1-(3-jodopropargilo)-3-(4-fluorofenyIo)-4-metylo-1,2,4-triazolin-5-on

54. 1-(3-jodopropargilo)-3-(3-chlorofenylo)-4-metylo- 1,2,4-triazolin-5-on

55. 1-(3-jodopropargilo)-3-(3-bromofenylo)-4-metylo-1,2,4-triazolin-5-on

56. 1 -(3-jodopropaggllo)-3-(3-fluorofen ylo)-4-metylo-1,2,4-tnazolin-5-on

5Ί. 1-(3-jodopropargilo)-3-(2-nuorofenylo)-4-metylo-1,2,4-triazolin-5-on

58. 1-(3-jodopropargilo)-3-t-butyio-4-fenylo-1,2,4-triazolin-5-on

59. 2-fenylo-4-jodopropargilo-1,2,4-tiadiazolo-5-on

Tabela 1 przedstawia budowę i własności fizyczne tych i innych reprezentatywnych związków o wzorze 2 (oksadiazolonów), o wzorze 3 (triazolonów) i o wzorze 4 (tiodiazolonów). Dla związków nr 1 do 121 X oznacza J, dla związku nr 122 do 148 X oznacza H.

Tabela 1

Nr	Wzór	A	R	Temperatura topnienia	Przesunięcia NMR (ppm)
1	2	3	4	5	6
1	2	4-Cl-Ph	-	151-152°C
2	2	2-Me-Ph	-	152-154⁰C
3	2	4-Me-Ph	-	174-175°C
4	2	3-Me-Ph	-	114-115°C
5	2	2-Cl-Ph	-	i04-i07°C
6	2	3-Cl-Ph	-	124-126’C
Ί	2	2-tiofen	-	1^^^151°C
8	2	n-propyl	-	42-46°C	4.60 (2H, s, CH₂), 2.55 (2H, t, CH₂), 1.Ί4 (2H, m, CH2), 1 02 (3H, t, CH3)
9	2	4-NO2-Ph	-	176-178°C
10	2	3-NOs-Ph	-	99,5-102°C
11	2	2-NO2-Ph	-	116—120°C
12	2	4-CF3-Ph	-	144-147°C
13	2	2-MeO-Ph	-	π5-11Ί°ο
14	2	4-MeO-Ph	-	171 — 73°C
15	2	3-MeO-Ph	-	128-130°C
16	2	4-Br-Ph	-	159-162°C

164 853

1	2	3	4	5	6
17	2	2-F-Ph	-	139-142°C
18	2	furyl-2	-	140-142°C
19	3	4-Me-Ph	Et	141-145°C
20	3	4-Cl-Ph	Et	115-120°C
21	3	Ph	Et	144-148°C
22	3	4-NOa-Ph	Et	184-187°C
23	3	4-OMe-Ph	Et	olej	7 20 (4H, aromatyczny H), 4.75 (2H, s, CH₂), 3.84(3H, s, CH₃), 3 75 (2H, q, CH₂), 1.28 (3H, t, CH₃)
24	3	2-tiofen	Et	134-136°C
25	3	3-Me-Ph	Et	olej	7.34 (4H, m, arom. H), 4.78 (2H, s, CH₂), 3 80 (2H, q, CH₂), 2.40 (3H, s, CH₃), 1.25 (3H, t, CH₃)
26	3	2-Me-Ph	Et	olej	7.35 (4H, m, arom. H), 4.80 (2H, s, CH₂), 3.56 (2H, q, CH₂, 2.29 (3H, s, CH₃), 1.12 (3H, t, CH₃)
27	3	2-F-Ph	Et	104-107°C
28	3	1-naftyl	Et	148-152°C
29	3	2-naftyl	Et	63-70°C
30	3	4-Br-Ph	Et	125-126°C
31	3	2-F-Ph	Et	121—124°C
32	3	4-F-Ph	Et	108-111°C
33	3	3-pyridyl	Et	129—131°C
34	3	2-OMe-Ph	Et	127-130°C
35	3	3-NO₂-Ph	Et	153-158°C
36	3	3-Cl-Ph	Et		7.60 (4H, m, arom. H), 4.81 (2H, s, CH₂), 3,85 (2H, q, CH₂), 1.32 (3H, t, CH₃)
37	3	3-Br-Ph	Et		7.80 to 7.40 (4H, m, arom. H), 4.80 (2H, s, CH₂), 3.84 (2H, q, CH₂), 1.30 (3H, t, CH₃)
38	3	3-OMe-Ph	Et		7.50 to 7.00 (4H, m, arom. H), 4.80 (2H, s, CH₂), 3.85 (4H, r, CH₃&CH₂), 1.30 (3H, t, CH₃)
39	3	3-OEt-Ph	Et		7.50 to 7.00 (4H, m, arom. H), 4.80 (2H, s, CH₂), 4.10 (2H, q, CH₂), 3.84 (2H, q, CH₂), 1.46(3H, t, CH₃), 1.26 (3H, t, CH₃)
40	3	4-Me-Ph	n-Bu		7.40 (4H, q, arom. H), 4.78 (2H, s, CH₂), 3.80 (2H, t, CH₂), 2.44 (3H, s, CH₃), 1.62 (2H, m, CH₂), 1.30 (2H, m, CH₂), 0.85 (3H, t, CH₃)
41	3	4-Me-Ph	i-pro		7.38(4H, q, arom. H), 4. (2H, s, CH₂), 4.26 (1H, m, CH), 2.45 (3H, s, CH₃), 1.55 (6H, d, 2-CH₃) 1.55 (6H, d, 2-CH₃)
42	3	n-prop	Et	89-93°C
43	3	4-Cl-Ph	Ph	193-195°C
44	3	2-Cl-Ph	Et	86-89°C
45	3	4-Cl-Ph	4-Cl-Ph	171—177°C
46	3	4-Cl-Ph	4-Me-Ph	179-183°C
47	3	Me	Ph	179-182°C
48	3	Me	4-Cl-Ph	129—131°C
49	3	H	4-Cl-Ph	147-149°C
50	3	H	Ph	192-193°C
51	3	4-Br-Ph	Me	I45-15O°C
52	3	4-Cl-Ph	Me	148-152°C
53	3	4-F-Ph	Me	122-125°C
54	3	3-CI-Ph	Me	78-82°C
55	3	3-Br-Ph	Me	89-94°C
56	3	3-F-Ph	Me	I24-129°C
57	3	2-F-Ph	Me	121-126°C
58	3	t-Butyl	Ph	I7O-174°C
59	4	Ph	-	117-119°C
60	2	1-naftyl	-	167-I69°C
61	2	Me	-	90-96°C
62	2	n-Ci7H35	-	41-46°C
63	2	n-CłHg	-	olej	4.60 (2H, s, CH₂), 2.60 (2H, t, CH₂), 1.70

(2Η, m, CH₂), 1.42 (2H, m, CH₂), 0.95 (3H, t, CH₃)

164 853

i	2	3	4	5
64	2	t-C4H9	-	90-93°C
65	2	3-Br-Ph	-	i27-i29°C
66	2	4-F-Ph	-	i27-i29°C
67	2	3-F-Ph	-	i27-i29°C
68	2	Ph	-	i37-i39°C
69	2	2-EtO-Ph	-	i38-i42°C
70	2	3-EtO-Ph	-	i29-i32°C
7i	2	2-CU-NO₂-Ph	-	!51^i66°C
72	2	4-Ph-Ph	-	i83-i86°C
73	2	3,5-(OMe)₂-Ph	-	i6i—i65°C
74	2	2,5-(OMe)2-Ph	-	i44-i47^eC
75	2	3,4,5-(OMe)3-Ph	-	i35-i37°C
76	2	2,5-C,₂-Ph	-	i2i-i23°C
77	2	n-Heptyl	-	olej
78	3	t-Bu	3-F-Ph	i5i-i60°C
79	3	t-Bu	Me	olej
80	3	t-Bu	Et	olej
8i	3	Me	Et	olej
82	3	n-Bu	Et	olej

4.62 (2H, s, CH2), 2.58 (2H, t, CH2), i.70 (2H, m, CH2), i.32 (i2H, m, 4CH2), 0.90 (3H, t, CH3)

4.72 (2H, s, CH2), 3.42 (3H, s, CH3), i.40 (9H, s, 3CH3)

4.70 (2H, s, CH2), 3.88 (2H, q, CH2), i .38 (i2H, m, 4CH3)

4.68 (2H, s, CH2), 3.72 (2H, q, CH2), 2.26 (3H, s, CH3), i.30 (3H, t, CH3)

4.82 (2H, s, CH2), 3.70 (2H, q, CH2), 2.40 (2H, t, CH2), i.66(2H, m, CH2), i.38 (5H, m), 0.98 (3H, t, CH3)

83	3	t-Bu	3-MeO-Ph	i68-i70°C
84	3	n-Pr	4-Cl-Ph	50-56°C
85	3	n-Pr	Ph	iO6-ii2°C
86	3	t-Bu	4-Cl-Ph	i6S-i7i °C
87	3	Me	4-Me-Ph	i66-i70°C
88	3	Me	4-MeO-Ph	200-203°C
89	3	n-Pr	4-MeO-Ph

90	3	n-Pr	3-MeO-Ph	iO9-ii2°C
9i	3	n-Pr	2-MeO-Ph

92	3	Me	n-Hexyl	olej
93	3	Me	Benzyl	i70—i72°C
94	3	Me	Cyclohexyl	103-i06°C
95	3	H	3-Cl-Ph	i 12-ii5°C
96	3	H	3-Me-Ph	i53-i56°C
97	3	H	2-Me-Ph	i32-i34°C
98	3	H	2-CI-Ph	i39-i40°C
99	3	H	4-Me-Ph	i65-i70°C
i 00	3	H	n-Bu	66-70°C
i0i	3	H	Et	olej
i02	3	H	4-F-Ph	i24-I27°C
i03	3	H	4-MeO-Ph	ii7-i20°C
i04	3	H	4-NO₂-Ph	i65-i66°C
i05	3	H	4-Br-Ph	i75-i77°C
i 06	3	H	2,4-Cl₂-Ph	i48-i5i°C
i07	3	H	3,4-CI₂-Ph	i60—i6i°C
i08	3	H	3,5-Cl₂-Ph	i0i-i05'°C
i 09	3	H	3-F-Ph	i72-i75°C
i i0	3	H	3-Br-Ph	105-ii0°C
iii	3	H	2-F-Ph	ii5-i20°C
ii2	3	H	Cyclohexyl	ii8-i22°C
ii3	3	H	Benzyl	ii9-i24°C

7.22 (4H, q, arom. H), 4.76 (2H, s, CH2), 3.85 (3H, s, CH3),2.40 (2H, t, CH2), i.58 (2H, m, CH2), 0.90 (3H, t, CH3)

7.55-7.02 (4H, m, arom. H), 4.78 (2H, s, CH2), 3.86 (3H, s, CH3), 2.32 (2H, q, CH2), i .60 (2H, m, CH2), 0.90 (3H, t, CH3)

4.70 (2H, s, CH2), 3.60 (2H, t, CH2), 2.26 (3H,s,CH3), i.64(2H,m,CH2), i.34 (6H, m, 3CH2), 0.9i (3H, t, CH3)

7.42 (iH, s) 4.64 (2H, s, CH₂), 3.70 (2H, q, CH₂), i.34 (3H, t, CH3)

164 853

1	2	3	4	5	6
114	3	H	n-Hexyl	olej	7.45 (1H, s, olefinowy H), 4 74 (2H, s, CH2), 3.64 (2H, t, CH2), 1.72 (2H, m, CH2), 1.35 (6H, m, 3CH2), 0.90 (3H, t, CH3)
115	3	H	2,6-Cl2-Ph	115-120°C
116	3	H	3,5-Me2-Ph	80-85°C
117	3	H	2,4-Mea-Ph	119-124°C
118	3	H	4-Et-Ph	129-132°C
119	3	H	3-Et-Ph	82-87°C
120	3	H	n-Octyl	olej	7.44 (1H, s, olefinowy H), 4.72 (2H, s, CH2), 3 62 (2H, t, CH2), 1.72 (2H, m, CH2), 1.30 (10H, m, 5CH2), 0.90 (3H, t, CH3)
121	3	H	n-Dodecyl	50-52°C

(Dla wszystkich związków poniżej X = H)

122	3	Ph	Et	olej
123	3	4-Me Ph	Et	98-100°C
124	3	2-Cl Ph	Et	80-85°C
125	3	4-MeOPh	Et	olej
126	3	4-NO2 Ph	Et	150-154°C
127	3	2-tienyl	Et	57-60°C
128	3	3-Me Ph	Et	78-80°C
129	3	2-Me Ph	Et	72-75°C
130	3	3-Cl Ph	Et	82-85°C
131	3	3-F Ph	Et	57-60°C
132	3	3-Br Ph	Et	91-93°C
133	3	4-Br Ph	Et	124-127°C
134	3	2-F Ph	Et	97-100°C
135	3	4-F Ph	Et	62-65°C
136	3	2-EtO Ph	Et	K^0^^112°C
137	3	3-MeO Ph	Et	91-94°C
138	3	3-NOz Ph	Et	103-109°C
139	3	2-MeO Ph	Et	100-105°C
140	3	3-EtO Ph	Et	89-91°C
141	3	2,5-diCl Ph	Et	93-99°C
142	3	4-Br Ph	Me	85-90°C
143	3	4-Cl Ph	Me	99-102°C
144	3	4-F Ph	Me	82-85°C
145	3	3-Cl Ph	Me	96-99°C
146	3	3-Br Ph	Me	99-101°C
147	3	3-F Ph	Me	78-80°C
148	3	2-F Ph	Me	85-89°C

Przykład I. Sposób wytwarzania 2-(4-chlorofenylo)-4-(3-jodopropargilo)-1,3,4-oksadiazolin-5-onu (związek nr 1).

Do zawiesiny 8,53 g (0,05 mola) w 100 ml chlorku metylenu znajdującej się w kolbie reakcyjnej wyposażonej w pręt mieszadła magnetycznego, wlot azotu, wkraplacz i wylot połączony z rozcieńczonym roztworem zasady do łapania gazowego HC1, wkroplono 5,94 g (0,03 mola) chloromrówczanu trichlorometylu. Po zakończeniu dodawania, mieszaninę reakcyjną ogrzewano do wrzenia pod chłodnicą zwrotną przez 2 godziny. Mieszaninę reakcyjną ochłodzono do temperatury pokojowej i wylano do mieszaniny 500 ml wody i 200 ml heksanu i mieszano przez 10 do 20 minut. Otrzymany osad zebrano przez filtrację próżniową i przemyto heksanem otrzymując stały produkt. Produkt wysuszono na powietrzu w temperaturze pokojowej przez noc otrzymując 5,5 g (60% wydajności) 2-(4-chlorofenylo)-1,3,4-oksadiazolin-5-onu w postaci stałej substancji o temperaturze topnienia 225-227°C. Widma NMR i IR wykazały żądaną strukturę. Produkt stosowano w następnym etapie bez dalszego oczyszczania.

Do zawiesiny 2g (0,01 mola) 2-(4-chlorofenylo)-1,3,4-oksadiazolin-5-onu w 50ml acetonu dodano 2 g (0,015 mola) węglanu potasu, a następnie 1,6 g (80% w toluenie, 0,0106 mola) bromku propargilu, mieszając indukcyjnie w atmosferze azotu przez 3 godziny. Mieszaninę reakcyjną ochłodzono do temperatury pokojowej. Zawiesinę odsączono przez filtrację próżniową i stałą substancję przemyto acetonem. Przesącz zatężono do około 10 ml i wylano do 200 ml. Otrzymany osad zebrano przez filtrację próżniową i przemyto wodą i heksanem otrzymując 0,85 g (wydajność

164 853

36%) po wysuszeniu na powietrzu, 2((4-chlorofenylo))4-pΓopaΓgilo-1,3,4-oksadiazolin-5(Onu w postaci stałej substancji o temperaturze topnienia 125-127°C. Widma NMR i IR wykazały żądaną strukturę. Związek stosowano w następnym etapie bez dalszego oczyszczania.

Do zawiesiny 0,6 g (0,00256 mola- 2-(4-chlorofenylo)-4-pΓopargilo-1,-,4-oksadiazolin(5-onu w 20 ml acetonu, mieszając indukcyjnie w temperaturze pokojowej dodano 0,6g (0,00266 moli-) N-jodosukcynoimidu, a następnie 0,040g (0,00024 mola) azotanu srebra . Mieszaninę reakcyjną mieszano w temperaturze pokojowej przez godzinę. Zawiesinę przesączono grawitacyjnie i stałą substancję spłukano acetonem. Przesącz wylano do 300 ml wody. Otrzymany osad zebrano przez filtrację próżniową i wysuszono na powietrzu otrzymując 0,8g (wydajność 92%i) 2-(4-chlorofenylo)-4-(3-(odopropaΓgilo)-1,-,4(Oksadiazolin(5(Onu w postaci stałej substancji o temperaturze topnienia 151-152°C. Widmo protonowe NMR było zgodne z żądaną strukturą.

Przykład II. Sposób wytwarzania l-(3(jodopropargilo)---(4(Chlorofenylo)(4-etylo-1,3,4triazolin-5-onu (związek nr 20).

Do zawiesiny 98,5 g (0,05 mola) 4-chlorobenzhydrazydu w 100 ml tetrahydrofuranu w temperaturze pokojowej, powoli dodając 4,2 g (0,05 mola) etyloizocyjanianu, mieszając indukcyjnie. Reakcja była słabo egzotermiczna i mieszanina reakcyjna przekształciła się w gęstą pastę. Mieszanie kontynuowano przez dalsze 30 minut, po czym stałą substancję zebrano przez filtrację próżniową i przemyto małą ilością tetrahydrofuranu i wysuszono otrzymując 11,6 g (96,6% wydajności) 1-(4-chlorobenzoilo)-4(etylosemikarbazydu w postaci białej stałej substancji o temperaturze topnienia 242-243°C. 10 g (0,0414 mola) powyższego semikarbazydu rozpuszczono w 100 ml 1 N roztworu wodorotlenku sodu mieszając przez 16 godzin. Roztwór ochłodzono do około 10°C w łaźni lodowej i zobojętniono stężonym kwasem solnym do pH 2. Otrzymaną białą stałą substancję zebrano przez filtrację próżniową i przemyto wodą otrzymując 8,65 g (93,5% wydajności) 2-(4chlorofenylo)-4-etylo-1,2,4-triazolin-5-onu w postaci białej stałej substancji o temperaturze topnienia 190-197°C. Widma protonowe NMR było zgodne z żądaną strukturą.

Do roztworu 2,23 g (0,01 mola) 3-(4^c^l^lorofenylo)-^'^;^-^i^tt^do-1,2,4-triazolin-5-Qnu w 40 ml suchego acetonu, dodano w temperaturze pokojowej 1,67 g (0,012 mola) węglanu potasu, a następnie 1,8 g (80% w toluenie, 0,012 mola) bromku propargilu. Następnie mieszaninę reakcyjnę ogrzewano we wrzeniu pod chłodnicą zwrotną mieszając przez 6 godzin. Mieszaninę ochłodzono do temperatury pokojowej i rozpuszczalnik odparowano otrzymując pozostałość. Produkt oczyszczano przez krystalizację z układu heksan/eter otrzymując 1,8 g (69,2% wydajności) 1propargilQ-3-(4-chlQrofenylo)-4-etylo-1,2,4-triazQlin(5-onu w postaci białej stałej substancji o temperaturze 115-119°C. Widma protonowe NMR było zgodne z żądaną strukturą.

Do roztworu 1,0g(3,82 mmoli) 1-prQpargilQ(-((4-chlorofenylo--4-etylo-1,2,4-triazolm-5-onu w 20 ml suchego acetonu dodano 0,95 g (4,2 mmoli) N-jodosukcynimidu, a następnie 50 mg (0,29 mmola) azotanu srebra, mieszając indukcyjnie w temperaturze pokojowej. Mieszaninę reakcyjną mieszano przez godzinę. Otrzymaną zawiesinę przesączono i przesącz wylano do 250 ml wody. Powoli wytrącała się żółtawa stała substancja, którą zebrano przez filtrację próżniową i przemyto wodą otrzymując 1,12 g (76% wydajności) 1-(3-(odoprQpargilQ)---(4-chlorofenylo)-4-etylo-1,2,4triazolin^-onu w postaci jasnożółtej stałej substancji o temperaturze topnienia 115-120°C. Widmo protonowe NMR było zgodne z żądanym związkiem.

Przy kład III. Sposób wytwarzania 2-fenylo-4-(odopropargilo-1,-,4-tiadiazQlin-5-onu (związek nr 59).

A. Sposób wytwarzania tiobenzhydrazydu.

Zimny roztwór 12,25 g (57,6 mmoli) kwasu S((tiQbenzoilQ--tiQglikQlowegQ w 60 ml (60 mmoli NaOH) 1 N NaOH powoli dodawano do roztworu 6g (123,8 mmoli) monohydratu hydrazyny w 5 ml wody w temperaturze około 5°C, mieszając indukcyjnie. Po zakończeniu dodawania, otrzymaną żółtą zawiesinę mieszano w temperaturze pokojowej przez godzinę. Mieszaninę ochłodzono do 5°C i zakwaszono stężonym HCl do pH 6. Żółtą stałą substancję zebrano przez filtrację próżniową i przemyto wodą otrzymując 3,70 g produktu po wysuszeniu na powietrzu o temperaturze topnienia 66-68°C.

B. Sposób wytwarzania 2-fenylo-1,3,4-tiadiazQlm(5-onu.

164 853

Do roztworu 3,7 g (23,34 mmoli) tiobenzhydrazydu w 50 ml chlorku metylenu znajdującego się w kolbie reakcyjnej wyposażonej w mieszadło magnetyczne, wlot azotu i wylot połączony z łapaczem zawierającym rozcieńczony roztwór NaOH, dodano 4 g (20,2 mmoli) chloromrówczanu trichlorometylu. Mieszaninę reakcyjną mieszano w temperaturze pokojowej przez godzinę. Mieszaninę rozcieńczono 100 ml chlorku metylenu i przemyto 3 razy po 50 ml solanki. Warstwę organiczną wysuszono nad MgSO4. Po odsączeniu środka suszącego, przesącz zatężono. Otrzymaną pozostałość roztarto z heksanem i stały produkt zebrano przez filtrację próżniową otrzymując 3,7g proszku o temperaturze topnienia 140-143°C.

C. Sposób wytwarzania 2-fenylo-4-propargilo-1,3,4-tiadiazolin-5-onu.

Do roztworu 3g (16,85 mmoli) 2-fenylo-1,3,4-tiadiazolin-5-onu w 30 ml suchego acetonu w atmosferze azotu, mieszając indukcyjnie dodano 3g (22 mmole) węglanu potasu, a następnie 3g (80% w toluenie, 20 mmoli) bromku propargilu w temperaturze pokojowej. Mieszaninę ogrzewano w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną przez godzinę. Mieszaninę reakcyjną ochłodzono do temperatury pokojowej i stałą substancję odsączono przez filtrację próżniową. Przesącz rozcienczono 200 ml eteru i przemyto 2 razy po 50 ml solanki. Warstwę organiczną wysuszono nad siarczanem sodu. Po wysuszeniu odsączono środek suszący i przesącz zatężono do około 5 ml. Dla wytrącenia produktu dodano heksan. Produkt zebrano przez filtrację próżniową i przemyto niewielką ilością heksanu otrzymując 2g 2-fenylo-4-propargilo-1,3,4-tiadiazolin-5-onu w postaci proszku o temperaturze topnienia 73-75°C.

D. Sposób wytwarzania 2-fenylo-4-jodopropargilo-1,3,4-tiadiazolin-5-onu.

Do roztworu 1,6 g (7,4 mmoli) 2-fenylo-4-propargilo- 1,3,4-tiadiazolin-5-onu w 25 ml suchego acetonu, mieszając indukcyjnie dodano katalityczną ilość 0,1 g (0,58 mmola) azotanu srebra, a następnie 1,85 g (8,15 mmoli) N-jodosukcynimidu. Mieszaninę mieszano w temperaturze pokojowej przez 20 godzin. Substancję stałą odsączono przez filtrację próżniową stosując filtr celitowy. Przesącz rozcieńczono 200 ml wody i ekstrahowano 2 razy po 100 ml octanu etylu. Warstwę organiczną przemyto 2 razy po 50 ml wody, solanką i wysuszono nad siarczanem sodu. Odsączono środek suszący i przesącz zatężono. Otrzymaną pozostałość roztarto z heksanem i produkt zebrano przez filtrację próżniową otrzymując 1,75 g półkrystalizowanego związku o temperaturze topnienia 117-119°C. Widmo proteinowe NMR wykazało żądany związek.

Przykład IV. Mikrobiocydowa ocena związków.

Następujące oceny przeprowadzono na związkach o wzorze 1, w którym X = J.

Wartość minimalnego stężenia hamującego (MIC) otrzymuje się przeprowadzając test z pożywką bulionową i dwukrotnym rozcieńczaniem w następujący sposób: Przygotowuje się podstawowy roztwór lub dyspersję badanego związku w mieszaninie 5:2:2 acetonu, metanolu i wody, otrzymując ciekły środek typowo o stężeniu 1%. Roztwór ten dozuje się do pożywki w takiej ilości, aby uzyskać początkowo stężenie w teście wyjściowym 500 ppm, 250 ppm i 125 ppm związku.

Każde naczynie w serii rozcienczeń, z wyjątkiem pierwszego, zawiera równą objętość pożywki bez związku. Pierwsze naczynie zawiera dwukrotną objętość pożywki z wyjściowym stężeniem badanego związku. Połowę pożywki z pierwszego naczynia przenosi się do drugiego naczynia. Po wymieszaniu, połowę uzyskanej objętości usuwa się z drugiego naczynia i przenosi się do trzeciego naczynia. Cały cykl powtarza się do uzyskania kolejnych stężeń 500, 250,125,63, 31,16, 8 i 4ppm lub 250,125,63,32, 16,8,4,1,0,5,0,25 i 0,12 (lub 100,50,25,12,5,6,2, 3,1,1,6 i 0,8) odpowiednio.

Każde naczynie następnie zaszczepia się zawiesiną komórek odpowiedniego badanego organizmu. Bakterie wzrastają w pożywce, grzyby na skosach agarowych, a glony wzrastają w środowisku wieży chłodzącej w czasie i temperaturze odpowiedniej dla badanego gatunku. Na koniec okresu wzrostu, pożywkę wiruje się w celu zdyspergowania komórek. W przypadku grzybów zbiera się zarodniki odpipetowując wodę na skos usuwając zarodniki za pomocą jałowej pętli. Zawiesinę komórek/zarodników standaryzuje się regulując czas inkubowania, temperaturę i objętość rozpuszczalnika. Następnie zawiesinę stosuje się do zaszczepienia naczyń zawierających związek z pożywką bulionową. Następnie naczynia inkubuje się w odpowiedniej temperaturze. Po inkubacji naczyń bada się wzrost/brak wzrostu. Minimalne stężenie hamujące (MIC) określa się jako najmniejsze stężenie związku, które powoduje całkowite zahamowanie wzrostu badanego organizmu.

164 853 i3

Organizmy badane w celu przedstawienia działania mikrobiocydowego obejmują:

Bakterie: Pseudomonas fluorescens (Ps. fl.), gram-ujemne, Pseudomonas aerugenosa (Ps. ae.), gram-ujemne, Escherichia coli (E. c.), gram-ujemne, Staphylococcus aureus (S. a.), gram-dodatnie. Grzyby: Aspergillus niger (A. n), Aureobasidium pullulans (A. p).

Glony: Chlorella pyroidenosa (patrz Tabela 5).

Tabela 2 Ocena biocydowa

Wyniki testu na mininalne stężenie hamujące (MIC) MIC (ppm)

Związek nr	Psfl	Psae	Ecol	Saur	Amg	Apul
i	2	3	4	5	6	7
i	>i00	>i00	>i00	>i00	<0,8	<0,8
2	>i00	>i00	>i00	>i00	<0,8	<0,8
3	i 00	>i00	>i00	>i00	>i00	<0,8
4	i00	>i00	>i00	>i00	2	<0,8
5	>i00	>i00	>i00	50	<0,8	<0,8
6	>i00	>100	>i00	i3	<0,8	<0,8
7	50	50	25	i3	<0,8	<0,8
8	50	i00	25	25	<0,8	<0,8
9	>i00	>i00	>i00	>i00	<0,8	<0,8
i0	i3	i3	i3	6	<0,8	<0,8
ii	50	i00	>i00	50	<0,8	<0,8
i2	>i00	>i00	>i00	>i00	<0,8	<0,8
i3	>500	>500	>500	>500	250	8
i4	>500	>500	>500	>500	500	32
i5	>500	i25	>500	>500	63	<4
i6	>500	125	i25	>500	i25	<4
i7	>>500	>500	>500	>500	8	<4
i8	>500	>500	>500	>500	<4	<4
i9	i 00	25	50	25	<0,8	<0,8
20	i 00	25	50	i3	<0,8	<0,8
2i	>i00	100	50	25	<0,8	i,6
22	>i00	>i00	>i00	50	6,3	3
23	>i00	>i00	>i00	50	i3	3
24	>i00	>i00	>i00	i 00	6	3
25	>i00	>i00	50	25	<0,8	<0,8
26	>i00	>i00	50	i,6	<0,8	i,6
27	50	i00	>i00	i00	i 00	2
28	>i00	>i00	>i00	50	25	<0,8
29	i 00	>i00	>i00	25	6,3	<0,8
30	>i00	>i00	50	i3	<0,8	<0,8
3i	>i00	50	50	25	i,6	<0,8
32	i 00	50	50	25	<0,8	<0,8
33	>i00	50	25	25	i3	25
34	>i00	>i00	>i00	50	i3	i3
35	>i00	>i00	>i00	50	25	6
36	i 00	>i00	>i00	>i00	<0,8	3
37	i 00	i00	>i00	100	<0,8	3
38	>i00	i00	>i00	>i00	2	6,3
39	>i00	>i00	>i00	>i00	2	6,3
40	>i00	>i00	>i00	>i00	50	25.
4i	>i00	>i00	>i00	>i00	6,3	6,3
42	>i00	>i00	>i00	50	i3	6
43	i 00	50	>i00	>i00	6	<0,8
44	>i00	>i00	>i00	25	i3	6
45	>i00	>i00	>i00	>i00	>i00	>i00
46	>i00	>i00	>i00	>i00	>i00	>i00
47	63	63	63	i25	i6	8
48	i6	250	250	32	i6	<4
49	32	32	63	i25	8	<4
50	>500	>500	>500	>500	63	<4

164 853

1	2	3	4	5	6	7
51	63	250	63	63	32	<4
52	63	250	32	125	32	<4
53	16	63	32	32	<4	<4
54	16	125	32	32	8	<4
55	16	125	32	32	8	<4
56	16	125	16	32	<4	<4
57	32	125	32	63	8	<4
58	16	125	63	125	32	16
59	250	>250	>250	250	<4	4
61	250	125	32	32	<4	<4
62	250	250	250	250	<4	<4
63	250	250	250	500	<4	<4
64	250	250	250	500	<4	<4
65	250	250	250	500	<4	<4
66	8	63	32	250	<4	<4
67	8	32	16	<4	<4	<4
68	63	125	>500	125	<4	16
69	>250	>250	>250	>250	4	>250
70	63	63	>500	125	<4	-
71	125	63	>500	250	8	-
72	>500	>500	>500	>500	>500	>500
73	>250	>250	>250	>250	>250	>250
74	>250	>250	>250	>250	250	>250
75	>250	>250	>250	>250	>250	8
76	>250	>250	>250	>250	2	8
77	-	63	>250	8	<0,12	16
78	-	-	-	-	-	-
79	-	-	-	-	-	-
80	32	250	250	32	4	-
81	32	250	250	63	16	-
82	32	125	250	32	2	-
83	125	250	>250	250	32	-
84	63	250	250	63	16	8
85	125	>250	>250	63	16	8
86	>250	>250	>250	>250	32	32
87	-	>250	>250	>250	8	-
88	-	>250	>250	>250	63	-
89	-	>250	>250	250	16	8
90	-	>250	>250	250	32	16
91	-	>250	>250	>250	>250	>250
92	-	250	>250	125	4	4
93	-	125	>250	63	8	8
94	-	>250	>250	250	16	8
95	32	250	>250	63	<0,12	-
96	125	>250	>250	>250	<0,12	-
97	63	>250	>250	125	4	4
98	63	>250	>250	125	4	4
99	>250	>250	>250	>250	8	4
100	63	125	125	125	1	2
101	63	250	>250	63	16	8
102	63	>250	250	63	0,25	2
103	125	>250	>250	63	1	4
104	63	125	125	63	<0,12	<0,12
105	125	250	>250	>250	<0,12	<0,12
106	125	>250	>250	>250	>250	>250
107	-	125	>250	250	2	16
108	250	>250	>250	250	2	4
109	>250	>250	>250	>250	32	16
110	-	>250	>250	125	2	1
111	-	>250	>250	>250	2	1
112	-	>250	>250	>250	2	2
113	-	>250	>250	>250	0,25	0,25
114	-	>250	>250	>250	-	-
115	-	250	>250	250	32	16
116	-	>250	>250	250	16	8
117	-	>250	>250	>250	32	8
118	-	63	250	250	16	8
119	-	125	>250	250	32	8
120	-	63	>250	4	<0,12	<0,12
121	-	>250	>250	>250	<250	>250

164 853

Przykład V. Badanie grzybobójczych własności związków na roślinach in vitro.

W tekście stosuje się następujące organizmy: PYU Pythium ultimum (Oomycete); PHY Phytophthora capsici (Oomycete); PIR Piricularia oryzae (Ascomycete); HEL Cochliobolus sativus (Ascomycete); BOC Botrytis cinerea (Ascomycete); FUS Fusarium roseum (Ascomycete); SEP Septoria nodorum (Ascomycete); RHI Rhizoctonia solani (Basidiomycete); XAN Xanthomonas campestris (bakterie).

Metody:

1. Utrzymanie hodowli: Przenoszenie w etapach 1 i 2 dokonuje się w osłonie przepływu laminarnego. Wszystkie 8 grzybów i bakterie stosowane w teście, przenosi się i utrzymuje na płytkach agarowych ziemniaczano-dekstrozowych, co tydzień (2 płytki na organizm). Stosuje się organizmy w następującym wieku: a/jednotygodniowe: PYU, PHY, RHI; b/ dwutygodniowe: XAN, PIR, BOC, HEL, FUS, SEP. Pythium ultimum i Phytophthora capsici przenosi się do wytrząsanej hodowli na bulionie z asparaginą-sacharozą (ASB). Rhizoctonia solani, Fusarium roseum i Xanthomonas campestris utrzymuje się w bulionie z ekstraktem drożdżowym-dekstrozą (YDB) na wytrząsarce. Każdą z kolb hodowlanych zaszczepia się 6 kawałkami grzybni (z wyjątkiem Pythium, który jest zaszczepiony tylko za pomocą 3 kawałków), wziętymi z płytek PDA. Wszystkie ciekłe hodowle stosuje się po 2 dniach wzrostu.

2. Wytwarzanie materiału do szczepienia. Konidia i grzybnie z PIR, BOC, HEL i SEP zdrapuje się lekko do YDB tak, że głównie konidia stosuje się jako materiał do szczepienia. Zawiesinę konidiów filtruje się przez podwójną warstwę gazy, aby usunąć grudki grzybni. Jedna płytka produkuje dostateczną ilość konidiów lub grzybni do zaszczepienia 100 ml YDB. Hodowlę bulionową XAN wylewa się (1 ml hodowll/WOml bulionu) do YDB. Kultury PYU, PHY, PHI i FUS rozdrabnia się (2-3,5 sekundy rozrywa się w mieszarce) i wszystkie oprócz Pythium i Phytophthora filtruje się przez podwójną warstwę sterylnej gazy, aby usunąć duże grudki grzybni. Po 10 ml roztworów kultury R. solanki i E. roseum dodaje się do 90 ml ASB i 10 ml P. capsici dodaje się do 90 ml ASB. 2 ml roztworu kultury P. ultimum dodaje się do 98 ml ASB. Należy zachować ostrożność, aby nie zaszczepić zbyt dużej ilości (np. roztwory powinny być całkowicie klarowne, jednak gdy wystawione są na światło powinno być widoczne słabe zmętnienie), bowiem wzorce nie będą zachowywać się właściwie.

Mieszaniny materiału do zaszczepiania umieszcza się na płytkach do mikromianowania stosując 12-kroplową pipetkę. 175 μΐ (dawka pojedyncza) lub 100μΐ (test dawka-odpowiedź) bulionu z materiałem do szczepienia umieszcza się w każdym wgłębieniu do mikromianowania. Zaszczepione płytki umieszcza się w lodówce przez noc. Wykonuje się dwa powtórzenia dla każdej próby.

3. Dodawanie związku. Tę operację przeprowadza się pod wyciągiem. Do wgłębień sześciu płytek do mikromianowania dodaje się najpierw 245 μΐ wody. 10 mg związków, które stanowi substancję czynną środka, umieszcza się w 1ml 1:1 acetonu.metanolu, otrzymując ciekły środek według wynalazku, 5 μΐ roztworu odpipetowuje się do wgłębień mieszaniny płytek zawierających sterylną wodę według siatki. Na płytkę przypada 45 związków i 3 zabiegi kontrolne. Wykonuje się 2 powtórzenia dla każdego zabiegu. 25 μΐ roztworu przenosi się do zaszczepionych płytek za pomocą replikatora z 96 dołkami. Replikator stearylizuje się palącym się alkoholem, spłukuje się wodą sterylną i osusza bibułą sterylną między każdym przenoszeniem.

Tabela 3

Wyniki testów grzybobójczych roślin in vitro

Związek	(ppm) dawka					% zwalczania
PYU	XAN	PIR	PHY	BOC	HEL	RHI	PUS	SBP
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
1	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
2	25	95	0	75	95	0	75	100	100	95
3	25	100	0	75	75	0	90	95	100	95
4	25	100	0	95	95	0	100	90	100	100
5	25	100	0	100	100	50	95	100	100	100

164 853

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
6	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
7	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
8	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
9	25	0	0	0	0	0	75	90	100	0
10	25	50	0	0	100	0	90	0	100	100
II	25	100	0	100	95	90	95	100	100	100
12	25	95	0	95	90	50	100	90	100	100
13	25	100	0	100	100	0	100	100	100	100
14	25	100	0	100	100	0	100	100	100	100
15	25	100	0	100	100	0	100	100	100	100
16	25	100	0	100	100	0	100	100	100	100
17	25	95	0	100	100	0	100	95	100	100
18	25	-	0	100	100	75	100	100	100	100
19	25	100	0	100	100	0	95	100	100	100
20	25	100	0	100	100	0	95	100	100	100
21	25	100	0	100	100	0	100	100	100	100
22	25	100	0	100	100	0	100	100	100	100
23	25	100	0	100	100	0	100	100	100	100
24	25	100	0	100	100	95	100	100	100	100
25	25	100	0	100	100	0	100	75	100	100
26	25	100	0	100	100	75	100	100	100	100
27	25	100	0	95	100	0	75	95	90	50
28	25	95	0	100	100	0	95	100	95	100
29	25	100	0	100	100	0	100	100	95	75
30	25	100	0	100	100	0	100	100	100	100
31	25	100	0	100	100	0	100	100	100	100
32	25	100	0	100	100	0	100	100	100	100
33	25	100	0	100	100	0	100	100	100	100
34	25	50	0	100	50	0	0	50	0	75
35	25	0	0	0	0	0	0	0	0	0
36	25	50	0	100	100	0	100	100	90	100
37	25	-	-	-	-	-	-	-	-	-
38	25	90	0	100	95	0	100	100	100	-
39	25	100	0	100	100	0	100	100	100	100
40	25	50	0	100	50	0	0	0	50	75
41	25	0	0	0	0	0	0	0	0
42	25	50	0	100	100	0	100	100	90	100
43	25	90	0	100	95	0	100	100	100	-
44	25	90	0	100	95	0	100	100	100	-
45	25	0	0	90	0	0	0	0	50	0
46	25	0	0	100	0	0	50	50	100	0
47	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
48	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
49	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
50	25	100	0	95	100	100	95	95	95	95
51	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
52	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
53	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
54	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
55	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
56	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
57	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
58	25	100	0	100	100	90	100	100	100	100
59	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
60	25	0	0	100	0	0	50	0	0	0
61	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
62	25	0	0	0	0	0	0	0	0	0
63	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
64	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
65	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
66	25	100	0	95	100	100	100	100	100	100
67	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
68	25	100	0	100	100	90	100	100	100	100
69	25	100	0	100	95	50	95	50	0	95
70	25	100	0	100	100	75	100	100	100	100
71	25	100	0	100	100	90	100	100	100	100
72	25	100	0	100	100	0	50	75	0	95

164 853

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
73	25	0	0	0	50	0	50	0	0	0
74	25	100	0	100	100	0	75	100	0	0
75	25	90	0	75	90	0	0	100	0	0
76	12	0	0	100	100	0	0	50	0	50
77	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
78	25	100	0	100	100	0	75	100	100	100
79	25	100	0	100	100	75	100	100	100	50
80	25	100	0	100	100	50	100	100	100	50
81	25	100	0	100	100	0	100	100	0	0
82	25	100	0	100	1(00	100	100	100	100	100
83	25	100	0	100	100	0	75	100	100	50
84	25	100	0	100	100	50	100	100	100	100
85	25	100	0	100	100	50	100	100	100	100
86	25	100	0	100	100	100	75	100	100	100
87	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
88	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
95	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
96	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
97	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
98	25	-	-	-	100	-	-	100	100	-
99	25	-	-	-	100	-	-	100	100	-
100	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
101	25	100	0	100	100	90	100	100	100	100
102	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
103	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
104	25	100	0	-	100	95	0	90	90	100
105	25	100	0	-	100	100	75	100	100	100
106	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
107	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
108	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
109	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
110	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
111	25	100	50	100	100	100	100	100	100	100
112	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100
113	25	100	0	100	100	1(00	100	100	100	100
114	25	100	0	100	100	100	100	100	100	100

Przykład VI. Ocena grzybobójczego działania związków.

Związki według wynalazku badano pod względem ich działania grzybobójczego in vivo wobec mączniaka rzekomego ogórka (CDM), zarazy ryżowej (RB), rizoktoniozy ryżowej (RSB), później rdzy pomidorów (TLB), mączniaka prawdziwego pszenicy (WPM), rdzy łodyg pszenicy (WSR) i rdzy liści pszenicy (WLR) i wyniki przedstawiono w tabeli nr 4. W testach na zbożach (z wyjątkiem ryżu stosowanego do testowania zarazy ryżowej), rośliny przycinano około 24 godzin przed stosowaniem związku grzybobójczego, aby otrzymać jednolitą wysokość roślin i ułatwić równomierne nanoszenie związku i zaszczepianie grzybem. Związki rozpuszczono w mieszaninie 2:1:1 wody, acetonu i otrzymując środek wg wynalazku z postaci ciekłej opryskano nim rośliny, pozostawiono do wyschnięcia (4 do 6 godzin), a następnie rośliny zaszczepiono grzybem. W każdej próbie wykorzystywano rośliny, które były opryskane mieszaniną wody, acetonu i metanolu i zaszczepiono grzybem. Pozostałą część techniki każdego testu podano poniżej i wyniki przedstawiono jako procentowe zwalczanie choroby (procent roślin traktowanych środkami według wynalazku wykazujących oznaki lub objawy choroby w porównaniu z nietraktowanymi roślinami kontrolnymi).

Mączniak rzekomy ogórka (CDM): Pseudoperonospora cubensis utrzymywano na liściach żywych roślin ogórków Merketer w stałej temperaturze pokojowej 20°C do 25°C w wilgotnym powietrzu z umiarkowaną intensywnością oświetlenia przez 7 do 8 dni. Wytworzono zawiesinę wodną zarodników z zakażonych liści, a stężenie zarodników doprowadzono do około 100000 na ml wody.

Sadzonki ogórków Marketer zakażono przez opryskiwanie spodniej strony liści rozpylaczem DeYilbiss, aż małe kropelki obserwowano na liściach. Zakażone rośliny inkubowano w komorze

164 853 mgły przez 24 godziny w temperaturze około 22°C i następnie kolejno inkubowano przez 6 do 7 dni w regulowanej temperaturze 18°C do 24°C i we mgle. Siedem dni po zakażeniu, oznaczano procentowe zwalczanie choroby.

Zaraza ryżowa (RB): Rośliny ryżu Nato zakażono Piricularia oryzae (około 20000 konidiów na ml) przez opryskiwanie liści i łodyg pistoletem natryskowym, aż zaobserwowano jednolitą warstwę materiału zakażającego na liściach. Zakażone rośliny inkubowano w wilgotnym otoczeniu (24°C do 30°C) przez około 24 godziny, następnie umieszczono w szklarni (21°C do 24°C). Siedem do ośmiu dni po zakażeniu, oznaczono procentowe zwalczanie choroby.

Rizoktoniczna ryżowa (RSB): Pellicularia filamentosa (f. sp. sasiki) hodowano na autoklawowanej mieszaninie poruszonych nasion ryżu i bulionu ziemniaczano-dekstrozowego (100 g nasion ryżu na 30 ml bulionu ziemniaczano-dekstrozowego) w 500 ml kolbie Erlenmayera. Po 10 dniach kulturę zmieszano w mieszalniku otrzymując jednolitą substancję do zakażania. W przybliżeniu jedną łyżeczkę do herbaty materiału do zakażania opryskano powierzchnię gleby wśród sadzonek ryżu Lebonnet w każdej doniczce o średnicy 7,5 cm. Zakażone sadzonki inkubowano przez 5 dni w komorze wilgotnościowej (30°C do 32°C). Procentowe zwalczanie choroby oznaczono bezpośrednio po usunięciu sadzonek z komory.

Późna rdza pomidorów (TLB): Phytophthora infestans hodowano na czterotygodniowych roślinach pomidorów Pixie w pomieszczeniu o regulowanej atmosferze (18°C do 21°C i 100% wilgotność względna). Po przechowywaniu, zarodniki zmyto z liści wodą i zdyspergowano rozpylaczem DeVilbiss na trzytygodniowych roślinach pomidorów Pixie, które opryskano uprzednio badanymi środkami grzybobójczymi. Zakażone rośliny umieszczono w komorze wilgotnościowej w temperaturze 21°C i stałym zamgleniu przez 24 godziny do zainfekowania. Następnie rośliny przeniesiono do pomieszczenia o regulowanym środowisku jak powyżej i oznaczono po trzech dniach inkubowania. Poziom zwalczania choroby przedstawiono jako procentowe zwalczanie cztery dni po zakażeniu i pięć dni po opryskaniu związkami.

Mącznik prawdziwy pszenicy (WPM): Erysiphe graminis (f. sp. tritici) hodowano na sadzonkach pszenicy Pennol w pomieszczeniu o regulowanej temperaturze 18°C do 25°C. Zarodniki mączniaka strząsano z hodowanych roślin na sadzonki pszenicy Pennol. które uprzednio opryskano związkiem grzybobójczym. Zakażone sadzonki utrzymywano w pomieszczeniu o regulowanej temperaturze 18°C do 25°C i nawadniano podglebie. Procentowe zwalczanie choroby oceniono 8 do 10 dni po zakażeniu.

Rdza łodyg pszenicy (WSR): Puccinia graminis (f. sp. tritici Race 15B-2) hodowano na sadzonkach pszenicy Wanzer przez okres 14 dni w szklarni. Zawiesinę wodną zarodników z zakażonych roślin otrzymano i stężenie zarodników doprowadzono do około 200000 zarodników na ml wody demineralizowanej. Rośliny pszenicy Wanzer, które uprzednio traktowano związkami grzybobójczymi, zakażono przez nanoszenie zawiesiny zarodników rdzy łodyg pszenicy, aż do spłynięcia rozpylaczem DeVilbiss pod ciśnieniem powietrza 5 funt/cal2. Po zakażeniu rośliny umieszczono w wilgotnym pomieszczeniu w temperaturze w przybliżeniu 24°C, gdzie były wystawione na następujące warunki świetlne: 12 godzin ciągłej ciemności i następnie minimum 3 do 4 godzin światła o natężeniu około 500 kandeli/stop. Temperatura w komorze nie przekraczała 30°C. Na koniec okresu oświetlenia, rośliny umieszczono w szklarni, gdzie rośliny mogły wzrastać przez okres dwóch tygodni i w tym czasie oznaczono procentowe zwalczanie choroby.

Rdza liści pszenicy (WLR): Puccinia recóndita (f. sp. tritici Races PKB i PLD) hodowano na siedmiodniowej pszenicy (Fielder) przez 14 dni w szklarni. Zarodniki zebrano z liści za pomocą odśrodkowego odpylacza próżniowego lub przez osiadanie na folii aluminiowej. Zarodniki oczyszczono przez przesianie przez sito o oczkach 250 mikronów i przechowywano lub stosowano świeże. Do przechowywania stosowano zamykane torby w zamrażarce o ultraniskich temperaturach. Gdy są składowane, zarodniki muszą być poddane wstrząsowi cieplnemu przez 2 minuty w temperaturze 4°C przed użyciem. Zawiesinę zarodników wytwarza się z suchego uredia przez dodanie 20 mg (9,5 min.) na ml oleju Sotrol. Zawiesinę dozuje się w żelatynowe kapsułki (o pojemności 0,7 ml), które przyłącza się do rozpylacza oleju. Jedną kapsułkę stosuje się na powierzchnię doniczki 142 cm2 z siedmiodniową pszenicą Fielder. Po oczekiwaniu przez 15 minut na odparowanie oleju z liści pszenicy, rośliny umieszczono w ciemnej komorze mgłowej (tempera164 853 i9 tura i8-20°C i i00% wilgotności względnej) na 24 godziny. Następnie rośliny umieszczono w szklarni na okres inkubacyjny i notowano po i0 dniach poziom choroby. Testy na działanie ochronne i leczące przeprowadzano dzień po i dwa dni kolejno przed opryskaniem roślin badanymi chemikaliami.

Tabela 4

Wyniki testu szklarniowego w zwalczaniu chorób roślin

Związek	Dawka pp^m	% zwalczanie
CDM	RB	SNW	TLB	WLR	WPM
i	2	3	4	5	6	7	8
i	200	90	0	80	0	50	0
2	200	80	75	80	0	90	75
3	200	70	0	80	0	50	85
4	200	90	90	90	0	80	75
5	200	0	75	50	90	80	75
6	200	80	75	90	0	90	75
7	200	50	90	80	50	0	0
8	200	0	50	0	0	0	0
9	200	0	0	0	0	50	0
i0	200	50	90	80	0	80	75
ii	200	50	0	80	0	50	50
i2	200	0	0	0	0	0	0
i3	200	0	0	0	0	0	0
i4	-	-	-	-	-	-	- .
i5	200	0	0	0	0	50	0
i6	200	0	0	0	0	50	0
i7	200	0	50	0	0	80	0
i8	200	-	75	50	0	80	0
i9	200	75	0	0	80	90	0
20	200	90	75	50	70	80	75
2i	200	80	0	50	80	50	0
22	200	50	50	50	0	50	0
23	200	50	75	0	70	50	75
24	200	70	0	50	95	80	85
25	200	90	90	80	95	80	0
26	200	0	0	0	95	0	50
27	200	80	0	0	85	80	0
28	200	70	75	0	80	80	0
29	200	90	0	50	80	80	90
30	200	95	0	0	80	80	75
3i	200	50	90	50	85	80	75
32	200	0	0	50	90	80	0
33	200	0	0	0	70	50	85
34	200	90	99	80	80	80	85
35	200	70	-	0	0	50	0
36	200	70	-	50	85	95	0
37	200	0	50	0	0	25	75
38	200	70	0	0	0	0	0
39	200	0	0	50	90	80	0
40	200	50	0	0	80	50	90
4i	200	0	0	0	70	50	85
42	200	0	-	0	85	50	0
43	200	70	-	-	0	50	0
44	200	70	-	50	85	95	0
45	200	0	50	0	0	25	75
46	200	70	0	0	0	0	0
47	200	0	-	50	-	80	0
48	200	50	-	50	-	50	90
49	200	0	-	80	85	50	0
50	200	0	-	0	0	50	0
5i	200	0	-	0	90	50	0
52	200	0	-	0	0	80	0
53	200	0	-	0	0	80	0
54	200	0	-	80	0	80	85

164 853

1	2	3	4	5	6	Ί	8
55	200	70	-	50	0	80	0
56	200	0	-	50	0	80	50
57	200	70	-	80	85	80	100
58	200	95	-	0	70	90	90
59	200	90	0	50	0	50	0
60	200	85	-	0	0	0	0
61	200	0	-	-	50	0	0
62	-	-	-	-	-	.	.
63	200	90	-		50	90	0
64	-	-	-	-	-		-
65	200	90	-	-	90	90	0
66	200	75	-	-	0	99	0
67	200	85	-	-	95	90	0
68	200	50	-	-	50	99	0
69	-	-	-	-	-	-	-
70	200	80	-	-	0	0	0
71	-	-	-	-	-	-	-
72	-	-	-	-	-	-	-
73	200	90	-	-	0	85	85
74	200	0	-	-	50	75	0
75	200	0	-	-	0	95	0
76	200	90	-	-	0	95	0
77	-	-	-	-	-	-	-
78	-	-	-	-	-	-	-
79	200	75	-	-	75	85	0
80	200	50	-	-	75	75	0
81	200	0	-	-	0	75	0
82	200	50	-	-	0	0	0
83	200	85	-	-	75	95	0
84	-	-	-	-	-	-	-
85	-	-	-	-	-	-	-
86	200	75	-	-	85	75	0
87	-	-	-	-	-	-	-
88	200	90	-	-	0	0	0
89	-	-	-	-	-	-	-
90	-	-	-	-	-	-	-
91	-	-	-	-	-	-	-
92	200	70	-	-	-	95	0
93	200	95	-	-	0	75	0
94	200	100	-	-	0	90	0
95	-	-	-	-	-	-	-
96	200	90	-	-	0	99	0
97	-	-	-	-	-	-	-
98	200	90	-	-	90	95	0
99	-	-	-	-	-	-	-
100	-	-	-	-	-	-	-
101	200	0	-	-	0	0	0
102	200	0	-	-	0	75	0
103	200	0	-	-	0	50	0
104	-	-	-	-	-	-	-
105	-	-	-	-	-	-	-
106	-	-	-	-	-	-	-
107	-	-	-	-	-	-	-
108	-	-	-	-	-	-	-
109	-	-	-	-	-	-	-
110	200	-	-	50	75	80	0
111	-	-	-	-	-	-	-
112	-	-	-	-	-	-	-
113	-	-	-	-	-	-	-
114	200	-	-	50	75	90	0
115	-	-	-	-	-	-	-
116	200	100	-	-	75	90	0

164 853

Tabela 5

Wyniki testu przeciw zielonym glonom

Mio(ppm) Chlorella
85	0,25
87	4
88	0,12
89	0,12
90	0,12
107	0,12
108	8
109	8
110	4
111	250
112	0,250
113	8
114	8
120	125
121	0,12

Przykład VII. Aktywność chwastobójcza środków według wynalazku.

W celu wykazania aktywności chwastobójczej stosowano następującą procedurę. Nasiona wybranych roślin, które określono poniżej, wysilano w doniczkach. Przygotowano płyny do oprysku rozpuszczając substancję czynną środka w odpowiednim rozpuszczalniku, zwykle w acetonie. Środki stosowano przedwschodowo, bezpośrednio po wysianiu, opryskując nimi powierzchnię ziemi, w ilości dostarczającej 4800g/ha substancji czynnej. Następnie doniczki nawilżono przez polanie wodą. W teście powschodowym badanym środkiem opryskiwano rośliny, które wzeszły i rosły przez 10 do 21 dni. Każdą serię badanych roślin wybierano ze względu na jednorodność, wielkość i stopień rozwoju. Rośliny w teście powschodowym nawilżano tylko przez nawodnienie od spodu.

Stan wzrostu roślin obserwowano po około 10-21 dniach od naniesienia badanego środka i oceniano w skali 0-100, w której 0 oznacza brak aktywności a 100 oznacza całkowite zwalczenie.

Poniżej przedstawiono gatunki badanych chwastów i symbole stosowane do ich oznaczenia: BYG - proso japońskie (Echinocloa crus-galli); CKL - rzepień pospolity (Xanthium strumarium); FOX - włośnica zielona (Setaria viridis); JON - trawa Jonsona (Sorghum halepense); MG - wilec purpurowy (Ipomoea lacunosa); NUT - cibora jadalna (Cyperus esculentus); PIG - komosa biała (Amaranthus retroflexus); SMT - rdest ostrogorzki (Polygonum lapathifolium); VEL - zaślaz pospolity (Abutilon theophrasti); WO - owies głuchy (Avena fatua).

W tabeli 6 przedstawione są wyniki badań środków według wynalazku na aktywność chwastobójczą.

Tabela 6

Aktywność chwastobójcza

Związek nr	BYG	CKL	FOX	JON	MG	NUT	PIG	SMIT	VEL	VO
25	100	0	85	50	35	0	100	100	55	20
27	100	0	99	90	85	15	99	0	70	70
31	0	0	99	75	100	0	100	100	100	55
32	0	0	100	0	0	0	0	80	0	0
34	100	0	100	20	25	0	100	95	35	60
36	95	0	100	0	0	0	100	40	0	15
37	65	0	100	0	0	0	100	15	0	30
38	25	0	95	0	0	0	-	85	0	0
57	60	25	20	0	0	0	-	35	35	0

-X

Ν-Ν

WZÓR 1

Ν-Ν

A-4'o>=O

WZÓR 2

N- N~

A—^5=0 i

R

WZÓR 3

164 853

N-N A -<.'_S9=O

Ξ -X

WZÓR 4 = -H

N-N

A—(' )=Y

WZÓR 5

O

R¹S^Z

C N

WZÓR 6

WZÓR 7

- N^^-

N^=O i

H

WZÓR 8

N- NH A—i>_z)=\

WZÓR 9

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.

Cena 10 000 zł

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Środek mikrobiocydowy i chwastobójczy zawierający substancję czynną oraz znane środki pomocnicze, znamienny tym, że jako substancję czynną zawiera nowy związek propargilowy, przedstawiony wzorem 1, w którym Y i Z każdy niezależnie oznacza O, S lub N-R; X oznacza H, Br lub J; A i R każdy niezależnie oznacza prostołańcuchową lub rozgałęzioną grupę (C1 do C1s)alkilową; grupę (C3 do Cs)cykloalkilową; grupę (C3 do C6)alkenylową; grupę (C3 do C6)alkinylową z wyjątkiem propargilowej; grupę (C7 do C^aralkilową; grupę (C6 do C12)arylową ewentualnie podstawioną jednym lub większą liczbą atomów chlorowca, grupą (C1 do C4)alkilową lub chlorowcoalkilową, grupą (C1 do C4)alkoksylową, grupą nitrową, cyjanową, karboksylo(C1 do C4)alkoksykarbonylową, grupą (C1 do C4)alkilotio, grupą S(O)nR², w której n ma wartość 1 lub 2 i R²oznacza grupę (C1 do C4)alkilową; grupę 2-tienylową, 3-tienylową, 2-furylową, 3-furylową, 2pirydylową, 3-pirydylową lub 4-pirydylową, z których każda jest ewentualnie podstawiona atomem chlorowca lub grupą nitrową; lub oznacza H, z tym ograniczeniem, że R oznacza H tylko wtedy, gdy X oznacza J lub Br.
2. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera związek o wzorze 1, w którym A lub R każdy niezależnie oznacza atom wodoru, grupę metylową, etylową, izopropylową, 4-chlorofenylową, 3-chlorofenylową, 2-metylofenylową, 4-metylofenylową, 3-metylofenylową, 2-tienylową, 2-nitrofenylową, 3-nitrofenylową, 4-trifluorometylofenylową, 2-metoksyfenylową, 4metoksyfenylową, 3-metoksyfenylową, 4-bromofenylową, 2-fluorofenylową, 2-chloro-4-nitrofenylową, 2,4-dichlorofenyIową, 3,4-dichlorofenylową, 2,4,5-trichlorofenylometylową, n-butylową, t-butylową, allilofenylową, 4-nitrofenylową, 3-fuorofenylową, 1-naftylową, 2-naftylową,
3-pirydylową, 3-bromofenylową, 3-etoksyfenylową, n-propylową, 2-chlorofenylową, 2-propynylową, 3-jodo-2-propynylową, cykloheksylową, 2-furylową, 3,5-dimetoksyfenylową, 2,5-dimetoksyfenylową, 3,4,5-trimetoksyfenylową, 2,5-dichlorofenylową, n-heptylową lub metylo-n-butylową: a pozostałe podstawniki mają znaczenia podane w zastrz. 1.

3. Środek według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że zawiera związek o wzorze 1, w którym X oznacza J lub Br, korzystnie J, a pozostałe podstawniki mają znaczenia podane w zastrz. 1.
4. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera związek o wzorze 1, w którym Y oznacza O, a pozostałe podstawniki mają znaczenia podane w zastrz. 1.
5. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera związek o wzorze 1, w którym Z oznacza N-R, a pozostałe podstawniki mają znaczenia podane w zastrz. 1.
6. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera związek o wzorze 1, w którym Z oznacza O lub S, a pozostałe podstawniki mają znaczenia podane w zastrz. 1.