PL160863B1 - Sposób wytwarzania karbamlnianu celulozy - Google Patents

Abstract

1. Sposób wytwarzania karbaminianu celulozy w reakcji celulozy z mocznikiem, zaansiesarsy tym, że masę celulozową, poddaną ewentualnie degradacji do stopnia polimeryzacji w zakresie 300-700, poddaje się aktywacji za pomocą gazowego amoniaku w drodze obróbki masy celulozowej, zawierającej 1-100% Wagowych wilgoci w stosunku do masy celulozowej, gazowym amoniakiem w czasie 1-3000 minut, zwłaszcza 30-600 minut, po czym wprowadza się do struktury celulozy mocznik w postaci stałej lub roztworu, zwłaszcza w postaci nasyconego, wodnego roztworu mocznika, przy zachowaniu modułu celulozy do roztworu mocznika wynoszącego 1:2 do 1:20 w czasie 1-600 minut, po czym mieszaninę fizyczną celulozy z mocznikiem poddaje się ogrzewaniu w czasie 1-600 minut w temperaturze 130-170°C, a następnie otrzymany karbaminian celulozy oczyszcza się. 4. Sposób wytwarzania karbaminianu celulozy w reakcji celulozy z mocznikiem, znamienny tym, że masę celulozową, poddaną ewentualnie degradacji do stopnia polimeryzacji 300-700, poddaje się działaniu mocznika w postaci stałej lub postaci roztworu, zwłaszcza nasyconego, wodnego roztworu mocznika, przy zachowaniu modułu celulozy do roztworu mocznika wynoszącyego od 1:2 do 1:20 w czasie 1-600 minut, po czym po usunięciu nadmiaru roztworu, poddaje się masę celulozową zawierającą mocznik aktywacji za pomocą gazowego amoniaku w czasie 1-3000 minut, zwłaszcza 30-600 minut, po czym ogrzewa się otrzymaną mieszaninę w czasie 1-600 minut w temperaturze 130-170°C, a następnie otrzymany karbaminian celulozy oczyszcza się.

Description

Znany jest z opisu patentowego USA nr 2 134 825 oraz z opracowań opuolikowanych w czasopismach: Teectile Research Jurnal, t. 31 a. 460 1981 r., Cellulose Chemiitry and Technology, t. 12, s. 671, 1978 r. i t. 16, s. 465, 1982 r., Jurnal of Applied Polymer Science, t. 26, s. 2105,

1981 r., a także z polskiego opisu pat^nico/egi nr 150 981 i europejskiego opisu paterliMegi nr 178 292, sposóc otrzymywania karbaminianu celulozy, w drodze reakcji celulozy, uprzednio poddanej działaniu wodorotlenków/ metali alkalicznych, jak wodorotlenku sodowego lub potasowego, z mocznikiem, prowadzonej w tempera turze 13O-133°C, po czym otrzymany proaukt oczyszcza się od nlepΓzetaaiowaΓltgo mocznika i produktów jego rozkładu w drodze wielokrotnego przemywania. SposÓD ten wymaga stosowania celulozy o obniżonej wriości średniego stopnia polimeryzacji uzyskiwanej poprzez degradację tego polimeru prowadzoną w droaze utleniania alkalicelulozy, otrzymanej w wyniku ooróbki celulozy odpowiednimi wodorotlenkami mt^^i alkalicznych. Otrzymany w ten sposób karbaminiar. celulozy, charakteryzujący się Mętnością ugrupowań kariaIinianowych w pozycji 2 i 3 miru glukozowego, przy jednoczesnej znacznej mel^óoio.miI^,no!ίci podstawienia, nie zezwala na otrzymanie włókien celulozowych o poprawnycn własnościach fizyko-mechanicznych i uzytkow.ycn. Wytworzone z tak otrzymanego kaΓiaminianu celulozy stabilne roztwory charakteryzują się nisku:. stężeniem polimeru, rzędu 1 - 2 % lub tez wykazują tendencję do szybkiego żelowania przy równoczesnej znacznie utrudnionej filtaacyjności, co λ konsekwencji nie zezwala na w/tworzenie włókien czy folii nadających się ao praktycznego stosowania.

Z opisów patentowych Finlandii nr 61 033, Wiilkiej Brytanii nr 2 164 941, KRD nr 201 908 i nr 214 135, Usa nr 4 404 369 oraz z publikacji w czasopiśmie Kemira Uews, nr 2, s. 8, 1987 r., z moiiΐgafii w Cellulose Btructure, Mociiication and doo 'J sis, Wydano'.ict^wo John Wiey and Sons,

Inc., Rowy Jork, 1986 r. , Cellulose anc Its Denivatives, Wyawwictwo

Elias Harowora Lta., Nowy Jork, 1935 r. oraz z :i^neΓiałóo· konferencyjnych 14 IFATCC Congress, Tampere, Finlandia, 1987 r. i 23 Internαtioial l.αn-lαdt Fibres Cor.gress, Dorno im, Austria, 1984, 1984 r. znany jest sposób otrzymywania karbaminianu celulozy, polegający na tym, ze celulozę, w celu obniżenia jej średniego stopnia polimeryzacji, podciaje się działaniu e^romieiioo,ania

160 863 radiacyjnego promieniami beta lub gama, przy dawce wynoszącej 0,5-10 Łrad, do osiągnięcia wartości tego pa ram itru około 400, po czym otrzymaną masę celulozową obraDia się ciekłym amoniakiem z rozpuszczonym w nim mocznikiem dla zwiększenia jej reaktywności i wprowadzenia mocznika do struktury polimeru. Następnie mieszaninę fizyczną celulozy z mocznikiem ^poddaje się ogrzewanw w tempera turze ^powyzej 13⁰°C. Znan^y jest także z europejskiego opisu patentowego nr 57 105 sposób otrzymywania karbaminianu celulozy, opisany wyżej, przy zastosowaniu masy celulozowej poddanej uprzednio degradacji utleniającej w środowisku alkalicznym. Z opisu patenoowego RFN nr 3 508 611 znany jest sposób otrzymywania celulozy w reakcji celulozy, poddanej degradacji radiacyjnej i ciekłego amoniaku, z biuretem w tempera turze powyżej 170°C.

Znany jest również z polskiego opisu patenoowego nr 159 085 sposób wytwarzania karbaminianu celulozy w reakcji celulozy poddanej uprzednio degradacji enzymatycznej za pomocą preparatu enzymatycznego zawierającego glukanazy do osiągnięcia średniego stopnia polimeryzacji w zakresie 300-700, z mocznikiem, wprowadzonym w etapie traktowania celulozy ciekłym amoniakiem zawiera,jącyrn rozpuszczony mocznik w ilości 1-15 % w czasie od 1 minuty do 12 godzin, po czym, po odparowaniu nadmiaru amoniaku, otrzymaną mieszaninę fizyczną z mocznikiem ogrzewa się w czasie 30-600 minut w temperaturze 11.0-160^.

Znane sposoby otΓcymywania karbaminianu celulozy przy stosowaniu ciekłego amoniaku, jako środka zwiększającego reaktywność celulozy, wymagają stosowania niskich temperatur rzęcu - 35°C oraz skomplikowanych urządzeń ciśne^nOowych zabezpieczającycn przeprowadzenie procesu, co znacznie utrudnia proces technologiczny. Nadto stosowanie ciekłego gm^t1i.aku stwarza również określone zagrożenie, zarówno dla oosługi jak i dla aparatury, przy równoczesnym zwiększeniu kosztów procesu.

Z polskiego opisu pate^ow-ego nr 151 598 znany jest sposób wytwarzania pochodnych celulozy zawierających azot, zwłaszcza karbaminianów celulozy, w drodze reakcji celulozy, mocznika i amoniaku w temperaturze ao 160°C, metodą okresową lub ciągłą, w obecności katalizaoorów typu węglanów meali alkalicznych. Wyyworzone pochodne celulozy tworzą roztwory o stężeniu do 5 % wagow/ych w wodnym roztworze wodorotlenku sodowego. Roztwory te posiadają wysoką wartość współczynnika filtaccy^jności K w zakresie 400-18000 oraz dużą skłonność do żelowania i są nieprzydatne do wytwarzania włókien i folii.

Sposób wytwarzania karbaminianu celulozy w reakcji celulozy z mocznikiem według wynalazku, polega na tym, ze masę celulozową poddaną ewentualnie degradacji do uzyskania stopnia polimeryzacji w zakresie 300-700, poddaje się aktywacji za pomocą gazowego amoniaku w drodze obróbki masy celulozow/ej, zawierającej 1-100 % w;agowych wilgoci w stosunku ao masy celulozowej, gazowym amoniakiem w czasie 1-3000 minut, zwłaszcza 30-600 minut, po czym wprowadza się do struktury celulozy mocznik w postaci stałej lub roztworu, zwłaszcza w postaci nasyconego wodnego roztworu mocznika, przy zgcr.twιr.iu modułu celulozy do roztworu mc;^r^].ka wynoszącego 1:2 do 1:20, w czasie 1-600 minut, po czym mieszaninę fizyczną celulozy z mocznikiem poadaje się ogrzewaniu w czasie 1-600 minut w tempera turze 130-170°C, a następnie w znany seosót oczyszcza się otrzymany iarbaminian celulozy.

160 863

Sposób wytwarzania karbaminianu celulozy, w reakcji celulozy z mocznikiem, według wynalazku polega także na tym, że masę celulozową poddaną ewentualnie degradacji do stopnia polimeryzacji 300-700, poddaje się działaniu mocznika w postaci stałej lub w postaci roztworu, zwłaszcza nasyconego wodnego roztworu mocznika, przy zachowaniu modułu celulozy do roztworu mocznika wynoszącego od Ii2 do 1:20, w czasie 1-600 minut, po czym po usunięciu nadmiaru roztworu, poddaje się masę celulozową zawierającą mocznik aktywacji za pomocą gazowego amoniaku w czasie 1-3000 minut, zwłaszcza 30-600 mnut, po czym ogrzewa się otrzymaną mieszaninę w czasie 1-600 minut w temperaturze ¹³O-¹⁷O°C, a następnie ocz^yszcza w znan^y sposó^b o^trzyman^y karbaminian celulozy. W sposobie wytwarzania karbaminianu celulozy według wynalazku aktywację celulozy za pomocą gazowego amoniaku prowadzi się metodą statyczną w drodze przepuszczania gazowego amoniaku przez nieruchomą warstwę celulozy z szybkością nie nizszą niz 1 część objętościowa gazowego amoniaku na 1 część wagową celulozy na 1 godzinę, zwłaszcza 10-1000 części objętoścówwych gazowego amoniaku na 1 część wagową celulozy na 1 godzinę, bądź tez metodą dynamiczną w drodze traktowania gazowym amoniakiem, z szybkością nie nizszą niz 1 część objętoścoowa gazowego amoniaku na 1 część wagową celulozy na 1 godzinę, zwłaszcza 10-1000 części objętościowych gazowego amoniaku na 1 część wagową celulozy na 1 godzinę, masy celulozowej znajdującej się w ciągłym ruchu, po czym mieszaninę celulozy z mocznikiem ogrzewa się i oczyszcza w znany sposób otrzymany karoaminian celulozy.

W sposobie według wynalazku degradację msy celulozowej, w celu uzyskania stopnia polimeryzacji w zakresie 300-700, prowadzi się za pomocą preparatu enzymatycznego zawierającego glukanazy o aktywności enzymatycznej do kar^ks^etylocelulozy /CMC/ ni.e nizszej niz l⁰ J/cm^ i aktywności enzymat^ycznej do celuloz^y FPU ni.e nizszej ni.z °,² J/cm^, korzystnie zawieraj^ące^go endo-l,4-^beta-glukanazę, w tempera turze ¹⁰-5⁰°^C w czasie o^{d 1} minuty do 24 godzin.

Zaletą sposobu wodług wynalazku jest możliwość wytwarzania karbaminianu celulozy przydatnego do wytwarzania włókien i folii celulozowej w drodze zastosowania prostej operacji technologicznej zwązanej z aktywacją celulozy za pomocą gazowego amaniaku. Działanie gazowego am^r^iaku na celulozę w obecności wilgoci, a także mocznika,.powoduje zwiększenie jej reaktywności w wyniku zmian struktury nadmooekularnej polimeru prowadzących do zwiększenia powwerzchni wewwętrznej celulozy, ułatwiającej penetrację mocznika oraz obniżającej jej krystaliczność. Zaletą jest także możliwość wykorzystania prostej aparatury stosowanej powszechnie w przemyśle chemicznym. Karbaminian celulozy wytworzony sposobem według wynalazku charakteryzuje się równomiernym podstawieniem ugrupować karbammianowych zezwala jącym, przy zawartości 1-2 % azotu, na otrzymywanie roztworów przędzalniczych o lepkości w zakresie 30-80 sekund, zezwalające na wytworzenie włókien i folii celulozowej o poprawnych własnościach fizyko-mechanicznych. Badania spektrof coome tt^^^czne w podczerwieni karbaminianu celulozy, otrzymanego sposobem według wynalazku, wykazują ooscność w widmie produktu pasma absor^pcyjne^go przy Uczcie falowe^{j 172}0-¹⁷¹⁰ cm”\, charakterystycznego dla grupy karbonylkowej w ugrupowaniu karbaminraiowym oraz pasma a^orpc^nego ^prz^y Ucztie ^fa^(^we^{j 16} 3⁰ cm”\ charaicte rysyycznego dl.a grupy - NH - w ugrupowaniu ka^am^Ła^/ym. Dyfraktogramy rentgenowskie otrzymanego produktu wskazują na występowanie w nim ord.rat polimorficznej odpowiadającej celulozie III. Sposób według wynalazku lmoiliwia także zmnejszenie zuzycia energii, w stosunku do znanych sposobów o minimum 20-50 %, w wyniku zastosowania aktywacji celulozy gazowym amoniakiem, która także zapewnia znaczne uproszczenie procesu technologicznego wytwarzania karbaminianu celulozy przy równoczesnym podwyższeniu jego wydaaności.

160 863

Zaletą sposobu według wynalazku jest możliwość stosowania masy celulozowej o obniżonym stopniu polimeryzacji wytwarzanej w drodze jej degradacji, zwłaszcza metodą enzymatyczną, za pomocą enzymów typu glukanazy, które w trakcie hydrolizy enzymatycznej atakują wiązania beta-1,4-glukozydowe przy równoczesnym dodatoowym zwiększeniu reaktywności masy celulozowej. Sposobem według wynalazku wytwarza się pochodną celulozy dającą roztwory przęaza lnicze w wodnych roztworach wodorotlenków alkalicznych, przydatne do formowania włókien i folii, a także gąbek czy osłonek celulozowych. Sposób ter. umaoliwia odejście oa metody wiskozowej wytwarzania włókien celulozowych, wymagającej stosowania dwusiarczku węgla dla otrzymania rozpuszczalnej pochodnej w postaci celulozoksantogenianu sodowego, który zastosowany do wytwarzania włókien powoduje emisje toksycznego dwusiarczku węgla i siarkowodoru, powodujących zanieczyszczenie środowiska ekologicznego oraz zatruwanie ludzi. Sposób według w^J^al.azku ilustrują bliżej podane niżej przykład y.

Frzykład I. Do mieszalnika wyposażonego w poziomie mieszadło wprowadzono 100 części wagowych celulozy o nazwie handlowej KC3K, poddanej uprzednio degradacji utleniającej w środowisku alkalicznym, charakteryzującej się średnm stopniem polimeryzacji DF=420, indeksem krystaliczności oznaczonym metodą rentgenowską KrJ=71,6 % oraz wilgotnością równą 8,9 %, po czym, przy ciągłym Meszaniu, przepuszczono przez masę celulozową gazowy amoniak w czasie 2 godzin, przy przepływie gazow/ego gmoI^i.gku 200 części objętościwwych na 1 część wagową celulozy i 1 godzinę. Następnie wprowadzono co mieszalnika 250 części wagowych nasyconego, wodnego roztworu Mc^I^i.kJ i całość mieszano w tempera turze otoczenia przez dalsze 60 po czym odciśnięto nadmiar roztworu mocznika, cainowując wartość stopnia odprasowania równego 3,5. Oddcśniętą Meszaninę fizyczną celulozy i mocznika rozdrobniono w szarpaczu w ciągu 5 Miiu^, a następnie ogrzewano w czasie 90 min. w tempera turze 135°C, po czym otrzymany produkt ochłodzono i przemyto wodą do całkowitego usunięcia niepΓzetaaiOwantgo mocznika i produktów jego rozkładu oraz wysuszono do stałej masy. Otrzymano 96 części wagowych kgrbaminianu celulozy w postaci włóknistej masy o barwie białej, zawierającego 1,18 % gzotu i ulegającego rozpuszczeniu w 9 % wodnym roztworze wodoioilezku sodowego w temperaturze -5°C. Otrzymany produkt charakteryzował się obecnością w widMe absorpcyjnym w podczerwieni pasma przy liczcie falowej 1720 ^^-·\ charakterystycznego ^dla ^gru^py karbionylowe^j w u^gru^pov;aniu karb^jMni^jaowym oraz ^pgsma a^bsorpcyjnego przy liczcie falowej I⁶³⁰ cm charakteiy^- stycznego dla grupy - NH - w ugrupowaniu kJΓbJmiziznoΛym.

Frzykład XI. Do szarpacza wprowadzono 200 części wagowych celulozy degradowanej o własnościach jak w przykładzie I, po czym przy ciągłej pracy urządzenia dodawano 500 części wagowych nasyconego wodnego roztworu mocznika, g następnie proogαcono proces szarpania przez 15 minut. Otrzymaną masę celulozową zawierającą mocznik wprowadzono do kolumny, przez którą przepuszczono w ciągu 3 godzin gazowy amoniak, przy przepływie 10 części ob ję coś co <3wy ch gazowego amoniaku na 1 część wagową celulozy na 1 godzinę. Następnie mieszaninę fizyczną celulozy z moiznikiea ogrzewano dwuetapowo w temperaturze 140°C, odpowiednio przez 1 goazinę oraz 0,5 godziny, po czym otrzymany produkt oczyszczono jak w przykładzie I.

Ortimaro 198 części wagowych karoaminignu celulozy w postaci włóknistej o parnie białej, charakteryzującego się zawartością azotu 0,43 % orjz W3V= 61 %, nadto dostateczną rozpuszczalnością w 4 % wodnym roztworze wodorotlenku sodowego w temperaturze -5⁰C. Badania spektrofot^metr/ozne w pod160 863 czerwieni wykazały obecność pasma absorpcyjnego przy liczbie falowej 1710 cm ^char^akteryatycznego dj.a gru^py ka^onylowej ugru^powania karbaminian°w^ego oraz pasma a^bsor^pc^yjnego ^prz^y licibie ^falowej ¹⁶3⁰ cm^-1, charakterystycznego dla grupy - NH - w ugrupowaniu karbaminianowym. Badania rentgenograficzne wykazały wartość indeksu krystaliczności KrJ= 89,4 %·

Przykład HI. Do szarpacza jak w przykładzie II wprowadzono 100 części wagowycn zdegradowanej celulozy, typu KCBK, o własnościach jak w przykładzie I oraz 500 części wagowych nasyconego, wodnego roztworu mocznika, po czym, przy ciągłym mieszaniu, prowadzono proces nasycania w czasie 30 minut. Następnie odciśnięto nadmiar roztworu mocznika do uzyskania stopnia odprasowania równego 3.5· Odprasowaną msę celulozową zawierającą mocznik rozdrobniono w szarpaczu w czasie 5 minut, a następnie aktywowano amoniakiem w kolumnie, przepuszczając gazowy am^ni.ak przez warstwę celulozy w ciągu 2 godzin z szybkością przepływu gazowego amoniaku równą 200 części objętoś^wi^-ych na 1 część wagową celulozy na 1 godzinę. Otrzymaną mieszaninę fizyczną celulozy z mocznikiem ogrzewano w ciągu 2 godzin w tempera turze 140°C, po czym wytworzony produkt oczyszczono jak w przykładzie I. Otrzymano 101 części wagowych karbaminianu celulozy w postaci włóknistej masy o barwie białej, zawierającego 1,2 % azotu, charakteryzującego się dobrą rozpuszczalnością w 9 % wodnym roztworze wodorotlenku sodowego w temperaturze -5°C. Badania spektrofooometryczne w pocczerwieni wykazały obecność ^pasma a^bsor^pc^yjnego ^prz^y licztiie igłowej ¹⁷²⁰ cm^-^, chara^kterystycznego dla grupy karbonylowej w ugrupowaniu kaΓbaminianowym oraz pasma absorpcyjnego ^prz^y liczbie ^falowe^j I⁶³⁰ cm, cliara^kterystycznego ^dla ^gru^py - KH - w ugrupowaniu karbaminianowym. Otrzymany proaukt cnarakteryzował się wartością indeksu krystaliczności KrJ = 87,5 % oznaczonego metodą rentgenograficzną.

Przykład IV. Do szarpacza wprowadzono 200 części wagowych celulozy typu KCBK nie poddanej degradacji o DP=99O i WHV= 47,9 % oraz 40 części wagowych mocznika, po czym prowadzono proces mieszania w tempera turze otoczenia przez 30 minut. Następnie otrzymaną mieszaninę celulozy i mocznika wprowadzono do kolumny, przez którą przepuszczono w czasie 4 godzin w tempera turze otoczenia gazowy amoniak, przy przepływie 5 części objętościowych amoniaku na 1 część v/agową celulozy na 1 godzinę. Następnie uzyskany półprodukt ogrzewano w tempera turze 140°C w czasie 2 godzin, po czym otrzymany produkt oczyszczano jak w przykładzie I. Otrzymano 190 części wagowych karbaminianu celulozy w postaci włóknistej masy o barwie białej, charakteryzującego się zawartością azotu 1,39 % oraz słabą rozpuszczalnością w 9 % wodnym roztworze wodorotlenku sodowego w temperaturze -5°C. Badania spektrofotometryczne w podczerwieni wykazały onecaość pasma aosorpcyjnego przy liczoie falowej 1715 cm ^x, charakterystycznego dla grupy karbonylowej ugrupowania kaΓnamialanowego oraz pasma absorpcyjnego przy liczbie falowe,) ^{16 30} cm} charaktery stycznego di.a ^gru^py - ^KH - ugrupownia karbaminianów ego.

Przykład V. Do mieszalnika oprowadzono 100 części wagowych celulozy typu KCBK o własnościach jak w przykładzie IV oraz 200 części wagowych roztworu buforowego w postaci wodnego roztworu kwasu cytrynow/ego o pH= 4,8 w czasie 0,5 godziny w temperaturze otoczenia. Następnie zawartość mieszalnika odprasowano co uzyskania stopnia odprasowania równego 3,0, po czym celulozę rozdrobniono w szarpaczu w czasie 2 godzin, rozdrobnioną celulozę wprowadzono do mieszalnika wraz z 1700 częściami objętoClnowyml roztworu enzymatycznego, typu celulaz, o aktywności CLC= 1 J/ml, po czym prowadzono hydrolizę enzym tyczną w tempera turze 46°C w czasie 5 godzin. Po zakończeniu procesu uzyskaną ma9ę celulozową przemywano dwukrotnie wodą do

160 863 całkowitego usunięcia preparatu enzym tycznego oraz rozdrobniono w szarpaczu w czasie 5 minut.

Uzyskano 90 części wagowych degradowarej masy celulozowej o DP= 350 c wilgotności 50 % wagowych, którą wprowadzono do szarpacza wraz z 45 częściami wagowymi mocznika oraz 21,6 częściami objętości owymi wody. Zawartość ezarpacza mieszano w czasie 30 minut, a następnie poddawano działaniu gazowego amoniaku w temperaturze otoczenia w czasie 2 go^^l.n, przy przepływie 10 części objęt^c^i^ców/ych gazowego amoniaku na 1 część wagową celulozy i 1 godzinę. Po zakończeniu procesu aktyw/acji mieszaninę celulozy z mocznikiem ogrzewano przez 1 godzinę w temperaturze 138°C, po czym oczyszczono uzyskany produkt jak w przykładzie I. Otrzymano 92 części wagowe karbaminianu celulozy w postaci białej włóknistej masy, zawierającej 1,2 % wagowych azotu oraz charakteryzującego się dobrą rozpuszczalnością w 9 % wodnym roztworze Aooorotlenku sodowego w tempera turze -5^CC. Badania spektrofotometryczne w podczerwieni wykazały obecność pasma aosorpcyjnego przy liczbie falowej ¹⁷²⁰ crn“\, c^harakterystyczr.eg^{o dl}a ^gru^py ka^ony^lowe^j u^grupiwania brbmir.iani^we^go oraz pasca aborcyjnego ^prz^y liczbie falowe^{j 16}3⁰ cm^- odpowiadającej drganiem grupy - Mi - w ugrupowaniu karba-dniaoOT,ym.

Claims (6)

1. Sposób oytwarzania karbaminianu celulozy o reakcji celulozy z mocznikiem, znamienny tym, ze masę celulozooą, poddaną eoentualnie degradacji dt stopnia polimeryzacji o zakresie 300-700, poddaje się aktyoacji za pomocą gazooego amoniaku o drodze obróbki masy celulozooej, zawierającej 1-100 % oagooych oilgoci w stosunku do masy celulozooej, gazooym amoniakiem o czasie 1-3000 minut, zołaazcza 30-600 minut, po czym oprooadza się do struktury celulozy mocznik o postaci stałej lub roztooru, zołaszcza o postaci nasyconego, oodnego roztooru mcznika, przy zachooaniu modułu celulozy do roztooru mocznika oynoszącego 1:2 do 1:20, o czasie 1-600 minut, po czym mieszaninę fizyczną celulozy z mocznikiem poddaje się ogrzeoar.iu o czasie 1-600 Mnut o temperaturze ¹³°-l^7O°^C, a nast^ępnie o^trzyman^y kartaminian celulozy oczyszcza się.

2. Sposób oedług zastrz. 1, znamienny tym, ze aktyoację celulozy za pomocą gazooego amoniaku provadzi się metodą statyczną o drodze przepuszczania gazooego amoniaku przez nieruchomą oarstoę celulozy z szybkością nie nizszą niz 1 część objętoścoowa gazooego amoniaku na 1 część oagooą celulozy na 1 godzinę, zołaszcza 10-2000 części objętoścoowych gazooego amoniaku na 1 część oagooą celulozy na 1 godzinę bądź tez metodą dynamiczną o drodze trakoooania gazooym amoniakiem, z szybkością nie nizszą niz 1 część oojętoścoowa gazooego amoniaku na 1 część oagooą celulozy na 1 godzinę, zołaszcza 10-1000 części oojętościowych gazowego amoniaku na 1 część oagooą celulozy na 1 godzinę, masy celulozooej znajdującej się o ciągłym ruchu.

3. Sposób oedług zastrz. 1, z n a m i e η n y t y m, ze degradację celulozy prooadzi si? za pomocą preparatu enzym tycznego zaoierającego glukanazy o aktywności enzymatycznej do karooksyrnetylocelulozy nie nizo szej niz 10 J/cnr i aktywności enzymatycznej o stosunku oo celulozy nie nizszej niz ^{0,2 J}/cm\ ^korzystnie zaoierającego ^00-^ 4-be ta -^glukanazę , o temperaturze 10-50°C o czasie od 1-1440 minut.

4. Sposób oytwarzania karbaminianu celulozy o reakcji celulozy z mocznikiem, znamienny tym, ze masę celulozooą, poddaną eoentualnie degradacji do stopnia polimeryzacji 300-700, poddaje się działaniu mocznika, o postaci stałej lub o postaci roztooru, zołaszcza nasyconego, oodnego roztooru mocznika, przy zachowanlu modułu celulozy do roztooru mocznika oyucszącego od 1:2 ao 1:20, o czasie 1-60C minut, po czym, po usunięciu nadmiaru roztooru, poddaje się msę celuoozową zaoierającą mocznik aktyoacji za pomocą gazosoego amr^iaku o czasie 1-3000 minut, zołaszcza 30-600 minut, po czym ogrzewa się otrzymaną mieszaninę o czasie 1-600 minut o temperaturze 13O-17O°C, a następnie otryymany karbaminian celulozy oczyszcza się.

5. Sposót oedług zastrz. 4, znamienny t y n, ze aktyoację celulozy za pomocą gazottego amoniaku prooadzi się metodą statyczną o drodze przepuszczania gazooego amoniaku przez nieruchomą oarstoę celulozy

160 863 z szybkością nie nizszą niz 1 część objętościowa gazowego amoniaku na 1 część iwagową celulozy na 1 godzinę, zwłaszcza 10-2000 części oojętościowych gazowego amDni.aku na 1 część wagową celulozy na 1 godzinę bądź tez metodą dynamiczną w drodze trakoowania gazowym amoniakiem, z szybkością nie nizszą niz 1 część wagową celulozy na 1 godzinę, zwłaszcza 101000 części objętościowych gazowego amoniaku na 1 część wagową celulozy na 1 godzinę, masy celulozowej znajdującej się w ciągłym ruchu.

6. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, ze degradację celulozy pro.waazi się za pomocą preparatu enzym tycznego zawiera jącego glukanazy o aktywności enzymtycznej do karooksyramtylocelulozy nie niższej niz 10 J/cm^ i aktywności enzym-tyczne j w stosunku do celulozy nie ni.zszeji nⁱz ⁰,² J/cm^, ^korzystnie zażerającego endo-1^,4-bfta-gluKariazę ^, w temperaturze 10-50^OC w czasie 1-1440 minut.

rrzedmaotern wynalazku jest sposób wytwarzania karbaminianu celulozy.