PL158079B1

PL158079B1 - Method of dyeing polyamide and/or proteinous fibre products

Info

Publication number: PL158079B1
Application number: PL27328688A
Authority: PL
Inventors: Chrystian Przybylski; Jan Baraniak; Anna Polka; Wojciech Szafnicki; Miroslaw Muszynski
Original assignee: Os Bad Rozwojowy Przem Barwni
Priority date: 1988-06-22
Filing date: 1988-06-22
Publication date: 1992-07-31
Also published as: PL273286A1

Abstract

Method for dyeing products from polyamide and/or protein fibres based on applying to an ideally cleaned product a process of dyeing with complex metallic sulphurous pigments in the ratio 1:2 in the presence of acids or acid-creating agents or mixtures and possibly assisting agents at a raised temperature, and then rinsing the dyed product with finishing agents, particularly agents with a softening or anti-static effect, in particular, the new agents contain 80-99 moles of nitrogen chromo-complex dye in the ratio 1:2 for formula 1, in which M and M<1> are identical or different and marked with transparent cations, 20-1moles of nitrogen chromo-complex dye in the ratio 1:2 for formula 2, in which X and X<1> are identical or different and marked by transparent cations.<IMAGE>

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób barwienia wyrobów z włókien poliamidowych i/lub proteinowych na kolor czarny.The subject of the invention is a method of dyeing polyamide and / or protein fiber products black.

Znany jest z Kolorindex'u 80 oznaczony numerem 163/8-04 azowy barwnik chromokompleksowy 1 : 2 o wzorze 1, który został wprowadzony na rynek jako marki: Wofalanschwarzbraun BL i Irgalanbraunviolctt DL.It is known from Kolorindex 80 marked with the number 163 / 8-04 azo chromocomplex dye 1: 2 with the formula 1, which was marketed as the brands: Wofalanschwarzbraun BL and Irgalanbraunviolctt DL.

Uzyskiwane przy pomocy tego barwnika wybarwienia wyrobów z włókien poliamidowych i/lub proteinowych charakteryzują się stosunkowo niską użytecznością praktyczną. Jest on bowiem w procesie barwienia mało wydajny, charakteryzuje się stosunkowo niską rozpuszczalnością. Wybarwienia posiadają bardzo nieciekawy mocnoczerwony odcień, wykazując przy tym niepożądany efekt połysku metalicznego, tzw. brązowienie, szczególnie w mocniejszych wybarwieniach. Natomiast wybarwienia o niższej intensywności są nierównomierne, zwłaszcza na poliamidzie, różnice strukturalne włókna nie są kryte w zadawalającym stopniu, a szary kolor uzyskiwanych wybarwień charakteryzuje się tępym, brunatnawo-czerwonym odcieniem.The dyes of polyamide and / or protein fiber products obtained with this dye are of relatively low practical utility. It is inefficient in the dyeing process and is characterized by a relatively low solubility. The dyes have a very uninteresting, strong red shade, showing the undesirable effect of metallic gloss, the so-called browning, especially in stronger colors. On the other hand, the dyes of lower intensity are uneven, especially on polyamide, the structural differences of the fiber are not covered to a satisfactory degree, and the gray color of the dyes obtained is characterized by a dull, brownish-red shade.

Ze względu na te wady barwnik o wzorze 1 nie wykazuje większego zainteresowania u odbiorców. Duże zapotrzebowanie istnieje natomiast na czernie o odcieniach błękitnym i zielonym. Dalsze badanie prowadzono więc w tym kierunku. W wyniku tych badań okazało się możliwe otrzymanie czerni o wymaganych własnościach kolorystycznych na drodze zniuansowania barwnika chromokompleksowego 1:2 o wzorze 1, w którym M i M1 są jednakowe lub różne i oznaczają bezbarwne kationy, barwnikiem chromokompleksowym l :2 o wzorze2, w którym X i X¹ są jednakowe lub różne i oznaczają bezbarwne kationy, znanym m.in. z polskich opisów patentowych nr 51940 i nr 140 749. Barwnik o wzorze 2 stosowany jest do barwienia wyrobów z włókien poliamidowych i/lub proteinowych na kolor oliwkowy.Due to these drawbacks, the dye of formula 1 does not show much interest to customers. However, there is a great demand for blue and green shades. Further research was therefore conducted in this direction. As a result of these studies, it turned out that it was possible to obtain black with the required color properties by shading the 1: 2 chromocomplex dye of formula 1, in which M and M1 are the same or different and represent colorless cations, with the l: 2 chromocomplex dye of formula 2, in which X and X ¹ are the same or different and represent colorless cations, known e.g. from Polish patents No. 51940 and No. 140 749. The dye of formula 2 is used to dye polyamide and / or protein fiber products olive green.

Sposób barwienia wyrobów z włókien poliamidowych i/lub proteinowych według wynalazku polegający na poddaniu, korzystnie wypranego wyrobu procesowi barwienia sulfonowymi barwnikami metalokompleksowymi 1: 2 w obecności środków kwasowych lub kwasotwórczych oraz mieszanin tych środków oraz ewentualnie środków pomocniczych w podwyższonej temperaturze, a następnie płukaniu wybarwionego wyrobu oraz ewentualnej obróbce środkami wykańczającymi, zwłaszcza środkami o działaniu zmiękczającym i antyelektrostatycznym, charakteryzuje się tym, że stosuje się nowe środki barwiące zawierające na 80-99 gramocząsteczek barwnika chromokompleksowego o wzorze 1 i 20-1 gramocząsteczek barwnika chromokompleksowego o wzorze2.The method of dyeing polyamide and / or protein fiber products according to the invention, which consists in subjecting the preferably washed product to the dyeing process with sulphonic metal complex dyes 1: 2 in the presence of acidic or acid-forming agents and mixtures of these agents and, optionally, auxiliaries at elevated temperature, and then rinsing the dyed product and possible treatment with finishing agents, in particular with softening and anti-electrostatic agents, is characterized by the use of new coloring agents containing 80-99 gram particles of chromocomplex dye of formula 1 and 20-1 gram particles of chromocomplex dye of formula 2.

Wchodzące w skład środka barwiącego w określonej wyżej proporcji barwniki o wzorach 1 i 2, pomimo Lslolnyd, różnic wc właściwościach fizykochemicznych i kolorystycznych, jak dość duże różnice w rozpuszc/alnościach, nic pokrywające się krzywe wyczerpywania, wykazują nieoczekiwanie pełną zgodność zachowania się w procesie barwienia, bez względu na realizowany wariantThe dyes of formulas 1 and 2 included in the coloring agent in the above proportion, despite Lslolnyd, differences in physicochemical and color properties, such as quite large differences in solubility, no overlapping depletion curves, show unexpectedly full compliance in the dyeing process regardless of the variant implemented

158 079 barwienia, zapewniając jednocześnie całkowitą powtarzalność uzyskiwanych wybarwień. Niewielki udział w środku barwiącym barwnika o wzorze 2 eliminuje efekt brązowienia. Wybarwicnia, bez względu na ich intensywność, są równomierne, a uzyskiwane w niskich intensywnościach szarzenie charakteryzują się bardzo żywym odcieniem.158 079 colors, while ensuring complete reproducibility of the obtained colors. A small proportion of the dye of formula 2 in the coloring agent eliminates the browning effect. The coloration, regardless of its intensity, is even, and the graying obtained at low intensities is characterized by a very vivid shade.

Sposób barwienia według wynalazku może być szczególnie polecany do barwienia wełny, a zwłaszcza luźnego włókna, kabla, przędzy i miękkich tkanin. Barwienie najkorzystniej jest prowadzić z kąpieli słabo kwaśnych od kwasu octowego, przy czym użycie środka pomocniczego nie jest konieczne. Natomiast wyroby z włókien poliamidowych zaleca się barwić w obecności niejonowych środków pomocniczych wykazujących powinowactwo do barwników np. w obecności produktów addyćji tlenku etylenu do mieszaniny amin tłuszczowych znanych jako Rokamin S-22bądź SR-22. Środki te stosuje się w ilości 0,5-1,0%. Przy barwieniu mieszanek wełna/poliamid dla uzyskania równomiernego pokrycia obydwu składników należy stosować środki wyrównujące, które blokują poliamid, przykładowo anionowe środki będące kompozycją sulfonowych i oksyctylowanych pochodnych alkilobenzenu znane pod nazwą PolanolS lub ST.The dyeing method according to the invention may be especially recommended for dyeing wool, in particular loose fiber, trench, yarn and soft fabrics. The dyeing is most preferably carried out from weakly acid acetic acid baths, the use of an auxiliary agent is not necessary. On the other hand, products made of polyamide fibers are recommended to be dyed in the presence of non-ionic auxiliaries showing affinity to dyes, e.g. in the presence of ethylene oxide addition products to a mixture of fatty amines known as Rokamin S-22 or SR-22. These agents are used in the amount of 0.5-1.0%. When dyeing wool / polyamide blends, leveling agents that block the polyamide should be used to obtain an even coverage of both components, for example anionic compositions of sulfone and oxyctylated alkyl benzene derivatives known as PolanolS or ST.

Dzięki dobrej rozpuszczalności środka barwiącego w zimnej i gorącej wodzie sposób według wynalazku może być realizowany metodą ciągłą, a także w barwieniu poliamidowej przędzy dywanowej metodą „Space deying“.Due to the good solubility of the dyeing agent in cold and hot water, the method according to the invention can be carried out in a continuous process as well as in the "Space deying" dyeing of polyamide carpet yarns.

Wybarwienia wyrobów z włókien poliamidowych i/lub proteinowych otrzymywane sposobem według wynalazku odznaczają się interesującym, nieznacznie czerwonym odcieniem koloru czarnego i dobrym poziomem odporności na światło, czynniki mokre i tarcie.The dyes of the polyamide and / or protein fiber products obtained by the process according to the invention are distinguished by an interesting, slightly red shade of black, and a good level of fastness to light, wet agents and friction.

Wynalazek ilustrują, niżej podane przykłady, w których części i procenty oznaczają części i procenty wagowe, a stopnie temperatury podano w stopniach Celsjusza.The invention is illustrated by the following Examples in which parts and percentages are parts and percentages by weight and degrees of temperatures are in degrees Celsius.

Przykład I. 100 części dzianiny poliamidowej artykuł 07636/111 barwi się w aparacie ciśnieniowym School w kąpieli o składzie: 3 części środka barwiącego zawierającego 90 gramocząsteczek barwnika chromokompleksowego o wzorze 1, 10 gramocząsteczek barwnika o wzorze 2, 0,3 części Rokaminu SR-22, 4 części kwasu octowego 40% i 3000 części wody, krotność kąpieli 1 : 30. Dzianinę wprowadza się do kąpieli o temperaturze 40°C, ogrzewa w czasie 45 minut do temperatury 105°C i utrzymuje w tej temperaturze w czasie 45 minut. Następnie kąpiel schładza się do temperatury 70°C. Wybarwioną dzianinę dokładnie płucze się w ciepłej i zimnej wodzie, a następnie suszy. Wysuszoną dzianinę napawa się środkiem zmiękczającym o charakterze niejonowym znanym jako Rokacet S-7, który stanowi produkt przyłączenia tlenu etylenu do nasyconych kwasów tłuszczowych. Otrzymuje się intensywne, równomierne wybarwienie dzianiny w kolorze czarnym o nieznacznie czerwonym odcieniu, które posiada bardzo dobre odporności na czynniki mokre, światło i tarcie, zarówno przed jak i po procesie napawania środkiem zamiękczającym.Example 1 100 parts of polyamide knitted fabric article 07636/111 is dyed in the School pressure apparatus in a bath composed of: 3 parts of a dyeing agent containing 90 gram particles of chromocomplex dye of formula 1, 10 gram particles of dye of formula 2, 0.3 parts of the SR-22 Year , 4 parts of 40% acetic acid and 3000 parts of water, bath ratio 1:30. The knitted fabric is introduced into the bath at 40 ° C, heated for 45 minutes to 105 ° C and kept at this temperature for 45 minutes. The bath is then cooled to 70 ° C. The dyed fabric is thoroughly rinsed in warm and cold water and then dried. The dried knitted fabric is filled with a softening agent of a non-ionic nature known as Rokacet S-7, which is the product of the addition of ethylene oxygen to saturated fatty acids. An intense, uniform dyeing of the knitted fabric is obtained in black with a slightly red shade, which has very good resistance to wet factors, light and rubbing, both before and after the softening process.

Przykład II. 100 części tkaniny wełnianej płaszczowej artykuł 6339/427 barwi się w barwiarce pasmowej Haspel w kąpieli o składzie: 3 części środka barwiącego zawierającego na 85 gramocząsteczek barwnika chromokompleksowego o wzorze 1, 15 gramocząsteczek barwnika chromokompleksowego o wzorze 2, 2 części kwasu octowego 40% i 2000 części wody. Krotność kąpieli 1 : 20. Tkaninę wprowadza się do kąpieli o temperaturze 40°C, ogrzewa się w czasie 60 minut do wrzenia, utrzymuje w tej temperaturze w czasie 60 minut. Następnie kąpiel schładza się do temperatury 60-70°C. Tkaninę płucze się w wodzie o temperaturze 40°C i suszy. Otrzymuje się intensywne, równomierne wybarwienie tkaniny w kolorze czarnym o nieznacznym czerwonym odcieniu, dobrych odpornościach na czynniki mokre, światło i tarcie.Example II. 100 parts of the coat wool fabric article 6339/427 is dyed in a Haspel dye dye in a bath composed of: 3 parts of a dyeing agent containing 85 gram particles of chromo complex dye of formula 1, 15 gram particles of chromo complex dye of formula 2, 2 parts of acetic acid 40% and 2000 parts of the water. The ratio of the bath is 1:20. The fabric is placed in the bath at 40 ° C, heated to boiling for 60 minutes, and kept at this temperature for 60 minutes. The bath is then cooled to 60-70 ° C. The fabric is rinsed in water at 40 ° C and dried. An intense, uniform dyeing of the fabric in black with a slight red shade, good resistance to wet factors, light and rubbing is obtained.

Przykład III. 100 części przędzy dywanowej, w skład której wchodzi 70% wełny i 30% włókna poliamidowego, barwi się w aparacie AHIBA w kąpieli o składzie: 3 części środka barwiącego zawierającego na 90 gramocząsteczek barwnika chromokompleksowego o wzorze 1 10 gramocząsteczek barwnika chromokompleksowego o wzorze 2, 1 część Polanolu ST, 4 części kwasu octowego 40% i 4000 części wody. Krotność kąpieli 1 : 40. Przędzę wprowadza się do kąpieli o temperaturze 40°C, ogrzewa w czasie 30 minut do temperatury wrzenia i dalej barwi się we wrzeniu w czasie 60 minut. Następnie schładza się do temperatury 60°C i płucze przędzę w ciepłej, a później w zimnej wodzie. Wypłukaną przędzę suszy się. Otrzymuje się intensywne wybarwienie w kolorze czarnym o nieznacznym czerwonym odcieniu oraz dobrych odpornościach na czynniki mokre, tarcie i światło. Włókna wełniane i poliamidowe są zabarwione w tej samej intensywności.Example III. 100 parts of carpet yarn, which consists of 70% wool and 30% polyamide fibers, is dyed in the AHIBA apparatus in a bath composed of: 3 parts of a dyeing agent containing for 90 grams of chromo complex dye of formula 1 10 gram particles of chromo complex dye of formula 2, 1 part of Polanol ST, 4 parts of acetic acid 40% and 4000 parts of water. Bath ratio is 1:40. The yarn is introduced into a bath at 40 ° C, heated for 30 minutes to the boiling point and further dyed under reflux for 60 minutes. It is then cooled to 60 ° C and the yarn is rinsed in warm then cold water. The rinsed yarn is dried. An intense black dyeing is obtained with a slight red shade and good resistance to wet factors, abrasion and light. Wool and polyamide fibers are dyed with the same intensity.

158 079158 079

Przykład IV. 100 g tkaniny z jedwabiu naturalnego barwi się w aparacie AHIBA w kąpieli o składzie: 5 części środka barwiącego zawierającego na 85 gramocząsteczek barwnika chromokompleksowego o wzorze 1,15 gramocząsteczek barwnika chromokompleksowego o wzorze 2,0,5 części Rokaminu SR-22,5 części siarczanu amonowego, 5 części kwasu octowego 40% i 4000 części wody. Krotność kąpieli 1: 40. Tkaninę wprowadza się do kąpieli o temperaturze 40°C, ogrzewa w czasie 45 minut do wrzenia, utrzymuje w tej temperaturze w czasie 45 minut. Następnie kąpiel schładza się do temperatury 60°C. Tkaninę płucze się w ciepłej, później w zimnej wodzie i suszy. Otrzymuje się intensywne, równomierne wybarwienie w kolorze czarnym o nieznacznym czerwonym odcieniu i dobrych odpornościach na światło, tarcie i czynniki mokre.Example IV. 100 g of natural silk fabric is dyed in the AHIBA apparatus in a bath with the following composition: 5 parts of a dyeing agent containing 85 gram particles of a chromocomplex dye with the formula of 1.15 gram particles of a chromocomplex dye with the formula of 2.0.5 parts of Rokay SR-22.5 parts of sulfate ammonium, 5 parts of 40% acetic acid and 4000 parts of water. The ratio of the bath is 1:40. The fabric is placed in the bath at 40 ° C, heated to boiling for 45 minutes, and kept at this temperature for 45 minutes. The bath is then cooled to a temperature of 60 ° C. The fabric is rinsed in warm water, then in cold water and dried. An intense, uniform black color is obtained with a slight red tinge and good fastness to light, friction and wet factors.

Zakład Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.Department of Publishing of the UP RP. Circulation of 90 copies

Cena 5000 zł.Price PLN 5,000.

Claims

Patent claim

A method of dyeing products made of polyamide and / or protein fibers consisting in subjecting the preferably washed product to the dyeing process with sulphonic metal complex dyes 1: 2 in the presence of acid or acid-forming agents or mixtures of these agents and, optionally, auxiliaries at elevated temperature, and then rinsing the dyed product and possible treatment finishing agents, in particular agents with a softening and antistatic effect, characterized in that new coloring agents are used containing 80-99 gram particles of azo chromocomplex dye I: 2 of the formula 1, in which M and M1 are the same or different and represent colorless cations, 20-1 gram molecules of the 1: 2 azo chromocomplex dye of Formula 2, wherein X and X1 are the same or different and represent colorless cations.