Przedmiotem wynalazku jest elektromechaniczny uklad napedu pojazdów z maszynami elek¬ trycznymi polaczonymi szeregowo, stosowany w napedach pojazdów i maszynach samojezdnych.Znany z polskiego opisu patentowego nr 117 984 inercyjny uklad akumulacji energii w nape¬ dzie pojazdu zasilanego z zespolu silnik cieplny — generator pradu, wyposazony jest w blok regulacji silników trakcyjnych wraz z silnikami trakcyjnymi polaczonymi poprzez przekladnie z kolami jezdnymi pojazdu oraz zawiera co najmniej jeden bezwladnik polaczony z elektrycznym silnikiem bezwladnika za posrednictwem przekladni, przy czym elektryczny silnik bezwladnikajest polaczony poprzez blok automatycznej stabilizacji mocy z generatorem pradu polaczonym za pomoca walu z silnikiem cieplnym oraz poprzez blok automatycznej stabilizacji mocy i blok regulacji silników trakcyjnych z silnikiem trakcyjnym.Ponadto silnik bezwladnika ma czujniki funkcyjno — przetwarzajace polaczone z blokiem automatycznej stabilizacji mocy oraz poprzez blok automatycznej stabilizacji mocy polaczone sa z generatorem pradu wraz z blokiem regulacji silników trakcyjnych. Wada takiego ukladu jest sterowanie w obwodzie pradowym, co wiaze sie z kosztownym i zlozonym ukladem sterowania, zwlaszcza maszyn o znacznych mocach znamionowych przy spelnieniu warunku stabilnej pracy silnika cieplnego ze stala moca.Uklad wedlug wynalazku wyróznia sie tym, ze maszyna elektryczna pracujaca jako silnik lub pradnica polaczona jest pierwszym biegunem poprzez pierwszy lacznik sterowany z pierwszym biegunem maszyny elektrycznej pracujacej jako pradnica, której drugi biegun jest polaczony poprzez drugi lacznik sterowany i trzeci lacznik sterowany oraz czwarty lacznik sterowany z jednym biegunem polaczonych równolegle silników trakcyjnych lub jednym biegunem silnika trakcyjnego w polaczeniu szeregowym. Maszyna elektryczna pracujaca jako silnik lub pradnicajest polaczona równiez drugim biegunem za pomoca piatego lacznika sterowanego poprzez pierwszy lacznik sterowany z pierwszym bigunem maszyny elektrycznej pracujacej jako silnik lub pradnica, który poprzez szósty lacznik jest polaczony z drugim biegunem maszyny elektrycznej pracujacej jako pradnica.POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA URZAD PATENTOWY PRL2 143 090 Zgodnie z wynalazkiem uklad pozwala na sterowanie niskopradowych obwodów wzbudzania maszyn elektrycznych przy zachowaniu stalej mocy silnika cieplnego poprzez sterownik w obudo¬ wie wzbudzania maszyny elektrycznej pracujacej jako pradnica, co zapewnia ekonomiczna eks¬ ploatacje silnika cieplnego. Ponadto, uklad pozwala na zmniejszenie mocy silnika cieplnego, jak równiez na stosowanie maszyn elektrycznych o róznych parametrach nominalnych w zaleznosci od zastosowania. Pozwala równiez na róznorodnosc polaczen elektrycznych realizowanych za pomoca laczników sterowanych umozliwiajacych równolegla wspólprace silników trakcyjnych podczas przyspieszania pojazdu oraz szeregowa wspólprace tych silników podczas hamowania odzyskowego pojazdu. Zastosowanie przekladni miedzy bezwladnikiem a maszyna pradu stalego, której przelozenie jest odpowiednio dobierane do faz ruchu pojazdu, co zapewnia maksymalna efektywnosc przemian energetycznych podczas wydatkowania energii ze zródel elektrycznych polaczonych szeregowo, a w szczególnosci podczas rekuperacji energii kinetycznej pojazdu. Zasto¬ sowanie przekladni o zmiennym przelozeniu oraz zmienne polaczenia silników trakcyjnych w zaleznosci od warunków ruchu, umozliwia rozszerzenie zakresu predkosciowego hamowania odzyskowego (rekuperacja energii), co powoduje zwiekszenie skutecznosci hamowania pojazdu.Przedmiot wynalazkujest uwidoczniony w przykladzie wykonania na rysunku, który na fig. 1 przedstawia schemat blokowy ukladu, zas na fig. 2 — schemat funkcjonalny polaczen obwodów glównych przekazywania energii.Jak uwidoczniono na fig. 1 rysunku, bezwladnik 1 jest poprzez przekladnie 2 o zmiennym przelozeniu, polaczony z maszyna pradu stalego MSP pracujaca jako silnik lub pradnica, pola¬ czona elektrycznie z blokiem sterowania BS, z którym jest polaczona maszyna elektryczna pracu¬ jacajako pradnica MP sprzezona mechanicznie poprzez przekladnie 3 z silnikiem cieplnym SC oraz silniki trakcyjne ST, których wal sprzezony jest mechanicznie poprzez przekladnie 5 z kolami jezdnymi pojazdu 6.W pokazanym na fig. 2 rysunku ukladzie, jeden biegun maszyny elektrycznej pracujacej jako silnik lub pradnica MSP jest polaczony elektrycznie poprzez lacznik sterowany A z jednym biegunem maszyny MP, zas drugi biegun jest bezposrednio polaczony z jednym biegunem zespolu silników trakcyjnych ST,do którego równolegle jest wlaczony lacznik F oraz polaczony poprzez lacznik D z drugim biegunem maszyny MP. Ponadto równolegle do maszyny MSP i lacznika A jest wlaczony lacznik B, zas równolegle do maszyny MP i lacznika A wlaczonyjest lacznik C, zas lacznik E laczy zespól silników ST z jednym z biegunów maszyny MP oraz laczników C, D, natomiast równolegle do zespolu silników ST jest wlaczony poprzez rezystor R lacznik G.Uklad dziala w sposób nastepujacy.Uklad zawiera dwie grupy sprzezonych laczników stero¬ wanych, z których jedna grupe stanowia laczniki A, B, C, zas druga grupe stanowia laczniki D, E, F, G, zapewniajace polaczenie szeregowe lub równolegle maszyny MSP i maszyny MP oraz zespolu silników trakcyjnych ST. Takie polaczenia umozliwiaja efektywne przetwarzanie energii silnika cieplnego SC i bezwladnika 1 w energie kinetyczna pojazdu oraz zapewniaja uzyskanie skutecznej rekuperacji energii kinetycznej pojazdu podczas hamowania.Laczniki sterowane A, B, C, D, E, F, G sterowane sa w bloku sterowania BS, do którego podawane sa sygnaly kierujacego pojazdem.Podczas rozbiegu pojazdu lacznik Ajest zamkniety, zas laczniki B i C sa otwarte, lacznik Djest otwarty i laczniki E i F sa zamkniete, co odpowiada polaczeniu szeregowemu maszyny MSP i maszyny MP oraz polaczeniu równoleglemu silników ST.Podczas ruchu pojazdu z predkoscia ustalona lacznik A jest zamkniety, zas laczniki B, C sa otwarte, a lacznik D zamkniety i laczniki E i F sa otwarte co odpowiada polaczeniu szeregowemu maszyny MSP i maszyny MP oraz polaczeniu szregowemu silników ST. Hamowanie rekuperacyjne pojazdu realizowane jest przy polaczeniu szeregowym silników ST z maszyna MSP, poprzez zamkniecie laczników A i D oraz otwarcie laczników B, C, E, F.Inne hamowanie rekuperacyjne pojazdu przeprowadzone jest przy pomocy przelaczników silników ST w zakresie ich pracy pradnicowej, zasilajacych wówczas pracujacych jako silnik maszyne MSP, wówczas laczniki A, B E, F sa otwarte, zas laczniki C i D zamkniete albo laczniki A, B, D otwarte, a laczniki C, E, F zamkniete.Uklad umozliwia prace równiez w przypadku awarii maszyny MSP, wówczas laczniki A, C sa otwarte, zas lacznik B jest zamkniety, przy czym polaczenie silników ST moze byc szeregowe —143 090 3 lacznik D zamkniety, zas laczniki E, F otwarte lub równolegle — lacznik D otwarty, zas lacznik E, F zamkniete. Hamowanie w tym przypadku jest realizowane przez wlaczenie rezystora R za pomoca lacznika G.W przypadku awarii maszyny MP i przekladni 3 lub silnika SC przy zasilaniu z maszyny MSP, laczniki A, B sa otwarte, zas lacznik C jest zamkniety przy pracy szeregowej lub równoleglej silników ST. Pozwala to na hamowanie rekuperacyjne z akumulacja energii w bezwladniku 1.Zastrzezenie patentowe Elektromechaniczny uklad napedu pojazdu z maszynami elektrycznymi polaczonymi szere¬ gowo zawierajacy co najmniej jeden bezwladnik sprzezony mechanicznie przez przekladnie z co najmniej jedna maszyna elektryczna pracujaca jako silnik lub pradnica, silnik cieplny sprzezony mechanicznie z maszyna elektryczna pracujaca jako pradnica z bloku napedowego zlozonego z elektrycznych silników trakcyjnych, napedzajacych poprzez przekladnie kola jezdne, znamienny tym, ze maszyna elektryczna pracujaca jako silnik lub pradnica (MSP) polaczona jest pierwszym biegunem poprzez pierwszy lacznik sterowany (A) z pierwszym biegunem maszyny elektrycznej pracujacej jako pradnica (MP), której drugi biegunjest polaczony poprzez drugi lacznik sterowany (D) i trzeci lacznik sterowany (E) oraz czwarty lacznik sterowany (F) zjednym biegunem polaczo¬ nych równolegle silników trakcyjnych (ST) lub jednym biegunem silnika trakcyjnego (ST) w polaczeniu szeregowym, ponadto maszyna elektryczna pracujaca jako silnik lub pradnica (MSP) jest polaczona drugim biegunem za pomoca piatego lacznika sterowanego (B) poprzez pierwszy lacznik sterowany (A) z pierwszym biegunem maszyny elektrycznej pracujacej jako silnik lub pradnica (MSP), który poprzez szósty lacznik (C) jest polaczony z drugim biegunem maszyny elektrycznej pracujacej jako pradnica (MP).143090 MSP FIG.1 FIG2 Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz Cena 220 zl PLThe subject of the invention is an electromechanical drive system for vehicles with electric machines connected in series, used in drives of vehicles and self-propelled machines. The inertial energy accumulation system known from the Polish patent specification No. 117 984 in the drive of a vehicle powered by a set of heat engine - current generator, equipped with is in the control block of traction motors with traction motors connected via gears to the vehicle's road wheels and contains at least one inertia motor connected to the electric inertia motor via a gear, where the electric inertia motor is connected through the automatic power stabilization unit with the current generator connected by the shaft with a heat engine and through the block of automatic power stabilization and control block of traction motors with a traction motor. In addition, the inertia motor has functional and processing sensors connected to the block of automatic power stabilization and through the automatic power stabilization unit is connected to the current generator with the traction motor control block. The disadvantage of such a system is the control in the current circuit, which is associated with an expensive and complex control system, especially machines with significant power ratings while meeting the condition of stable operation of a heat engine with constant power. The system according to the invention is distinguished by the fact that an electric machine working as a motor or The generator is connected by the first pole through the first pole controlled with the first pole of the electric machine operating as a generator, the second pole of which is connected by the second controlled switch and the third controlled switch, and the fourth switch controlled with one pole of parallel-connected traction motors or with one pole of the traction motor in series connection . The electric machine working as an engine or generator is also connected to the second pole by the fifth connector controlled by the first connector controlled with the first crest of the electric machine working as a motor or generator, which through the sixth connector is connected to the second pole of the electric machine working as a generator. PATENT PRL2 143 090 According to the invention, the system enables the control of low-voltage excitation circuits of electric machines while maintaining a constant power of the heat engine through a controller in the excitation housing of the electric machine operating as a generator, which ensures economic operation of the heat engine. Moreover, the system allows for the reduction of the heat engine power as well as the use of electric machines with different nominal parameters depending on the application. It also allows for a variety of electrical connections realized by means of controlled connectors, enabling parallel cooperation of traction motors during vehicle acceleration and series cooperation of these motors during regenerative braking of the vehicle. The use of a gear between the inertia element and the DC machine, the gear ratio of which is appropriately selected for the vehicle movement phases, which ensures maximum efficiency of energy transformations during the expenditure of energy from electric sources connected in series, in particular during the recuperation of the kinetic energy of the vehicle. The use of a gear with a variable ratio and variable connections of the traction motors depending on the traffic conditions, makes it possible to extend the speed range of regenerative braking (energy recuperation), which increases the braking efficiency of the vehicle. The subject of the invention is shown in the example of the drawing shown in Fig. 1. shows a block diagram of the system, and in fig. 2 - a functional diagram of the connections of the main energy transmission circuits. As shown in fig. 1 of the figure, the inverter 1 is through a gear 2 with a variable ratio, connected to the MSP DC machine operating as a motor or generator, fields It is electrically connected to the BS control unit, to which the electric machine is connected, working as a generator MP, mechanically connected through gears 3 with the heat engine SC and traction motors ST, the shaft of which is mechanically coupled through gears 5 to the vehicle's road wheels 6.W shown in 2 of the drawing, fig ie, one pole of an electric machine operating as an MSP motor or generator is electrically connected via a switch controlled A to one pole of the MP machine, and the other pole is directly connected to one pole of the ST traction motor unit, to which the F switch is connected in parallel and connected via the switch D with the other pole of the MP machine. Moreover, in parallel to the MSP machine and the A connector, connector B is switched on, and parallel to the MP machine and connector A, connector C is switched on, and the E connector connects the set of ST motors with one of the poles of the MP machine and connectors C, D, while parallel to the set of ST motors is switched on through the resistor R switch G. The system operates as follows. The circuit includes two groups of coupled controlled switches, one group of which are A, B, C switches, and the second group are D, E, F, G switches, ensuring connection in series or in parallel of the MSP machine and the MP machine as well as the set of ST traction motors. Such connections make it possible to efficiently convert the energy of the SC heat engine and the inertia 1 into kinetic energy of the vehicle and ensure effective recuperation of the kinetic energy of the vehicle during braking. Controlled switches A, B, C, D, E, F, G are controlled in the control block BS, to which signals the driver of the vehicle. During the vehicle's acceleration, junction A is closed, junction B and C are open, junction D is open and connectors E and F are closed, which corresponds to the serial connection of the MSP machine and the MP machine and the parallel connection of the ST motors. fixed speed vehicle, coupler A is closed, couplings B, C are open and coupler D is closed and couplings E and F are open, which corresponds to the serial connection of the MSP machine and the MP machine and the serial connection of the ST motors. Recuperative braking of the vehicle is carried out by connecting the ST motors in series with the MSP machine, by closing the connectors A and D and opening the connectors B, C, E, F. Other recuperative braking of the vehicle is carried out using switches of the ST motors in the scope of their generator operation, supplying then working as an engine of MSP machine, then connectors A, BE, F are open, connectors C and D closed or connectors A, B, D open, and connectors C, E, F closed. The system also enables work in the event of failure of the MSP machine, then switches A, C are open, switch B is closed, but the connection of ST motors may be in series - 143 090 3 switch D closed, switches E, F open or in parallel - switch D open, switch E, F closed. In this case, braking is performed by switching on the resistor R with switch G. In case of failure of MP machine and gear 3 or SC motor when powered by MSP machine, switches A, B are open, switch C is closed when ST motors are operated in series or in parallel. This allows for recuperative braking with the accumulation of energy in the inertia 1. Patent claim Electromechanical drive system of a vehicle with electric machines connected in series, including at least one inertia mechanically connected through a gear with at least one electric machine working as an engine or generator, a heat engine connected mechanically with an electric machine working as a generator from a drive block consisting of electric traction motors, driving road wheels through gears, characterized in that the electric machine working as a motor or generator (MSP) is connected with the first pole through the first controlled switch (A) with the first pole of the machine Electricity working as a generator (MP), the second pole of which is connected by the second controlled switch (D) and the third controlled switch (E) and the fourth switch controlled (F) by one pole of parallel-connected traction motors (ST) or by one pole of the motor traction unit (ST) in series connection, in addition, the electric machine operating as a motor or generator (MSP) is connected with the second pole by the fifth controlled switch (B) through the first controlled switch (A) to the first pole of the electric machine operating as a motor or generator (MSP) ), which through the sixth connector (C) is connected to the second pole of the electric machine working as a generator (MP) .143090 MSP FIG.1 FIG2 Pracownia Poligraficzna UP PRL. Mintage 100 copies Price PLN 220 PL