Przedmiotem wynalazku jest wyrzutnia elektro¬ nowa przeznaczona do, urzadzen elektronowiazko- wych duzej mocy zwlaszcza do spawania i to¬ pienia metali.Wyrzutnie elektronowe stosowane w urzadze¬ niach elektronowiazkowych duzej mocy skladaja sie zwykle z trzech elektrod, katody, elektrody sterujacej i anody, przy czym do prawidlowej pra¬ cy wyrzutni wymagane jest dokladne wspólosio¬ we ustawienie tych elektrod. W celu zapewnienia wspólosiowosci, elektrody wyrzutni umieszcza sie zwykle miedzy dwoma poziomymi plytami, które ze wzgledu na pionowe usytuowanie osi wyrzutni podczas pracy, nazywane sa plyta górna i dolna.Do górnej plyty za pomoca wkretów i izolatorów przytwierdza sie katode i elektrode sterujaca a w otworze dolnej plyty osadza sie anode w ksztalcie pierscienia. , Po zluzowaniu wkretów mocujacych, zamocowa¬ nie katody i elektrody sterujacej umozliwia prze¬ mieszczanie tych elektrod wzgledem nieruchomo osadzonej anody, co pozwala na wspólosiowe usta¬ wienie tych elektrod. Czynnosc ustawiania elek¬ trod wyrzutni, nazywana justowaniem wyrzutni w znanych rozwiazaniach nastrecza niekiedy wiele trudnosci. Dokladnosc ustawienia elektrod wyrzut¬ ni w znacznym stopniu zalezy od dokladnosci wy¬ konania i zamocowania obydwóch plyt, górnej i dolnej, które obok elektrod stanowia istotne ele- t menty wyrzutni elektronowej duzej mocy. Dolna plyta w srodkowej czesci jest zwykle zaopatrzona w wystajacy na zewnatrz gwintowany króciec* który umozliwia umocowanie wyrzutni w gwinto- 5 wanym otworze komory urzadzenia elektronowiaz- kowego.Niedogodnoscia znanych rozwiazan wyrzutni elektronowych jest sztywne osadzenie pierscienio¬ wej anody wzgledem komory urzadzenia elektro- 10 nowiazkowego. Polozenie anody wyznacza wpraw¬ dzie polozenie osi wyrzutni elektronowej ale unie¬ mozliwia przesuniecie jej wzgledem pozostalych zespolów urzadzenia elektronowiazkowego a zwla¬ szcza wzgledem osi soczewki magnetycznej umiesz- 15 czonej ponizej wyrzutni elektronowej. Ponadto w urzadzeniach elektronowiazkowych do obróbki me¬ tali wystepuje destrukcyjne dzialanie par metali i jonów wytwarzanych w komorze roboczej urza¬ dzenia, które przedostaja sie do wyrzutni elektro¬ do nowej i powoduja uszkodzenia lub zanieczyszcze¬ nia elektrod wyrzutni co pociaga za soba koniecz¬ nosc czestej wymiany tych elementów a wiec czes¬ te, uciazliwe rozmontowywanie i ponowne usta¬ wianie elektrod wyrzutni. Przy czestym rozbiera- 25 niu wyrzutni zaciera sie luib ulega uszkodzeniu gwint na króccu mocujacym wyrzutnie na urza¬ dzeniu elektronowiazkowym narazony podczas pra¬ cy wyrzutni na dzialanie wysokiej temperatury.Powoduje to niedokladne usytuowanie wyrzutni 30 wzgledem urzadzenia po kazdorazowym kolejnym 136 391136 391 3 4 zamocowaniu i stanowi istotna niedogodnosc tego rozwiazania.Istote wynalazku stanowi wyrzutnia elektrono¬ wa zaopatrzona w górna plyte z przymocowana do niej katoda i elektroda sterujaca oraz w dolna plyte z pierscieniowa anoda osadzona w otworze po srodku plyty, w której dolna plyta jest zaopa¬ trzona po srodku w wystajaca na zewnatrz pro¬ wadnice w ksztalcie walca a na obrzezu w dwa jednakowe, przeciwlegle polozone wyciecia przy¬ stosowane do bagnetowego zamocowania wyrzutni i w trzy wkrety równo oddalone od srodka plyty, rozmieszczone co H2K°, wystajace koncami na zew¬ natrz dolnej plyty a nad tymi wycieciami i wkre¬ tami w górnej plycie sa wykonane otwory umozli¬ wiajace dostep do tych elementów.Dwa przeciwlegle wyciecia w dolnej plycie wy¬ rzutni przystosowane do bagnetowego zamocowania wyrzutni na urzadzeniu elektronowiazkowym oraz prowadnica wystajaca na zewnatrz ze srodkowej czesci tej plyty umozliwiaja jednoznaczne i nie¬ skomplikowane ustalenie polozenia wyrzutni na powierzchni urzadzenia elektronowiazkowego na¬ wet w przypadkach wielokrotnego zdejmowania i zakladania wyrzutni, co stanowi cenna zalete tego rozwiazania.Inna zaleta jest latwe justowanie wyrzutni przez pochylenie jej osi za pomoca trzech wkretów, roz¬ mieszczonych na dolnej plycie wyrzutni w odste¬ pach co 1210°, dostepnych przez otwory w górnej plycie. Budowe wyrzutni wyjasniono na przykla¬ dzie wykonania przedstawionym na rysunku, n* którym fig. 1 przedstawia wyrzutnie w widoku z boku a fig. 2 dolna plyte wyrzutni w przekroju wykonanym wzdluz linii A-^A w widoku z góry.Do górnej plyty 1 jest przymocowana za pomo¬ ca izolatorów katoda 2 oraz sterujaca elektroda 3.Górna plyta 1 jest trwale polaczona z dolna plyta 4 za pomoca wsporników 5. W otworze wykona¬ nym po srodku dolnej plyty 4 jest osadzona ano¬ da 6. Na brzegu dolnej plyty 4 sa wykonane dwa przeciwlegle wyciecia 7 przystosowane do bagne¬ towego zamocowania dolnej plyty 4 na powierzch¬ ni elektronowiazkowego urzadzenia 8 zaopatrzo¬ nego w zaczepy 9 w postaci wkretów. Prowadnica 10 wystajaca na zewnatrz srodkowej czesci dolnej plyty 4 jest przystosowana do wsuniecia z nie¬ wielkim luzem w otwór elektronowiazkowego urza¬ dzenia 8. Trzy wkrety 11 równo oddalone od srod¬ ka dolnej plyty 4 i rozmieszczone na niej co 1E0° wystaja na zewnatrz dolnej plyty 4 i opieraja sie koncami o powierzchnie elektronowiazkowego urzadzenia 8. Za pomoca tych wkretów II ustala sie polozenie wyrzutni wzgledem obrabianego przedmiotu po czym dokreca sie wkrety stanowiace zaczepy 9 dostepne przez otwory w górnej plycie 1 co umozliwia trwale zamocowanie wyrzutni na urzadzeniu elektronowiazkowym.Zastrzezenie patentowe Wyrzutnia elektronowa zaopatrzona w górna ply¬ te z przymocowana do niej katoda i elektroda sterujaca oraz w dolna plyte z pierscieniowa ano¬ da osadzona w otworze po srodku tej plyty, nia* mienna tym, ze dolna plyta (4) jest zaopatrzona po srodku w wystajaca na zewmafoz prowadmice (10) w ktsztaicie walca a na obrzeziu w dwa jedna¬ kowe .przeciwleiglle polozone wyciecia (7) przysto¬ sowane do bagnetowego zamocowania wyrzutni i w trzy wkrety (11) rozmieszczone co 1120P wysta¬ jace koncami na zewnatrz dolnej plyty (4) a nad tymi wycieciami i wkretami w górnej plycie (1) sa wykonane otwory umozliwiajace dostejp do tych elementów. io 15 20 25 30A -A fig. i Rg.2 PLThe subject of the invention is an electron gun intended for high-power electron-beam devices, especially for welding and melting metals. Electron guns used in high-power electron-beam devices usually consist of three electrodes, a cathode, a control electrode and an anode, with therefore, for the proper operation of the launcher, an exact co-ordination of these electrodes is required. In order to ensure coaxiality, the electrodes of the launcher are usually placed between two horizontal plates, which, due to the vertical position of the launcher axis during operation, are called the upper and lower plates. To the upper plate, the cathode and the control electrode are attached to the upper plate with screws and insulators, and in the hole in the lower the plates are embedded in the anode in the shape of a ring. After loosening the fastening screws, the fastening of the cathode and control electrode allows these electrodes to be moved relative to the fixed anode, allowing the electrodes to be aligned coaxially. The operation of aligning the electrodes of the launchers, called alignment of the launchers in the known solutions, is sometimes difficult. The accuracy of the positioning of the electrodes of the launchers depends to a large extent on the accuracy of the manufacture and mounting of the two plates, the upper and the lower, which, apart from the electrodes, are essential elements of a high-power electron gun. The bottom plate in the central part is usually provided with an outwardly projecting threaded socket * which allows the attachment of the launcher in the threaded opening of the chamber of the electron beam device. The disadvantage of known solutions of electron guns is the rigid seating of the anode ring relative to the chamber of the electromagnetic device. . The position of the anode determines the position of the axis of the electron gun, but it does not allow its shift with respect to the other assemblies of the electron beam device, and in particular with respect to the axis of the magnetic lens located below the electron gun. In addition, in electron beam devices for metal processing, there is a destructive effect of metal vapors and ions generated in the working chamber of the device, which enter the electrode to the new one and cause damage or contamination of the electrodes of the launcher, which entails the necessity of frequent replacement of these elements, and thus the part of the cumbersome disassembly and re-setting of the electrodes of the launcher. During frequent disassembly of the launcher, the thread on the socket fastening the launchers on the electron beam device is damaged, which is exposed to high temperature during the operation of the launcher. This causes inaccurate positioning of the launcher 30 in relation to the device after each subsequent attachment 136 391136 391 3 4 The invention is based on an electron gun provided with an upper plate with a cathode and control electrode attached to it, and a lower plate with an anode ring seated in a hole in the center of the plate, in which the lower plate is fitted in the center to the outwardly projecting cylinder-shaped guide and to the rim into two identical, opposite cuts for the bayonet fastening of the launcher and three screws equally distant from the center of the plate, spaced at H 2 K °, protruding at the ends to the outside of the lower plate and above these cuts and screws in the upper plate are holes made possible two opposite cuts in the lower launcher plate adapted to bayonet mounting of the launcher on the electron beam device and the guide protruding outwards from the central part of this plate enable clear and uncomplicated determination of the position of the launcher on the surface of the electron beam device, even in It is a valuable advantage of this solution. Another advantage is the easy alignment of the launcher by tilting its axis with three screws, located on the lower plate of the launcher at intervals of 1210 °, accessible through the holes in the upper plate . The structure of the launchers is explained on the basis of the embodiment shown in the drawing, in which FIG. 1 shows the launchers in a side view and FIG. 2 shows the lower launcher plate in a sectional view along line A-A in a plan view. cathode 2 fixed by insulators and control electrode 3. Upper plate 1 is firmly connected to lower plate 4 by brackets 5. Anode 6 is seated in the hole made in the center of the lower plate 4. two opposite cuts 7 are made, adapted to the swamp-like fastening of the bottom plate 4 to the surface of the electron beam device 8 provided with hooks 9 in the form of screws. The guide 10 protruding outside the middle part of the bottom plate 4 is adapted to be inserted with a little slack into the hole of the electron beam device 8. Three screws 11 are equidistant from the center of the bottom plate 4 and spaced at 1E0 ° on it project outwards to the bottom plate. plates 4 and rest their ends against the surface of the electron beam device 8. By means of these screws II, the position of the launcher is established in relation to the workpiece, and then the screws 9 are tightened, which are hooks 9, accessible through the holes in the upper plate 1, which enables the launcher to be permanently attached to the electron-beam device. The electron gun is provided with an upper plate with a cathode and control electrode attached thereto, and a lower plate with an anode ring seated in a hole in the center of this plate, but the lower plate (4) is provided with a protruding center plate on the zewmaphosis the guides (10) are in the shape of a cylinder and on the rim there are two one-piece cuts (7) adapted to the bayonet fastening of the launcher and three screws (11) spaced at 1120P protruding ends outside the lower plate (4) and above these cuts and screws in the upper plate (1) there are holes allowing access to these items. and 20 25 30A -A Fig. and Rg.2 PL