Przedmiotem wynalazku jest mechanizm stosowany w urzadzeniach transportu pionowego, do linowego napedu wyciagów.Znane rozwiazania mechanizmów napedowych stanowia zestaw elementów zlozony z silnika elektrycznego, sprzegiel, hamulca, przekladni redukcyjnych, zebatych lub slimakowych — przeno¬ szacych moment obrotowy na wspólpracujacy z lina nosna beben napedowy.Lina nosna moze byc mocowana do bebna na stale, wzglednie moze byc na nim ciernie przewijana. Wymaganym jest by mechanizm napedowy umozliwial reczne opuszczenie lub podnoszenie kabiny wyciagu, niezbedne w sytuacji na przyklad uszkodzenia silnika lub instalacji sterujacej, zaniku napiecia w zasilajacej sieci elektrycznej oraz przy pracach konserwacyjnych. Do tego celu sluzy kolo pokretne do recznego napedu osadzane na pierwszym wale reduktora lub drugim koncu walu silnika.W niektórych, specyficznych warunkach technicznych, korzystnym z uwagi na jednostkowy charakter i prostote wykonania byloby zastosowanie do napedu wciagów silnikowych zwanych elektrowciagami. Stosowanie ich eliminowane jest jednak brakiem mozliwosci recznego napedu bebna napedowego.Rozwiazanie mechanizmu napedowego wedlug wynalazku umozliwic ma wykorzystanie elek- trowciagów do napedu wyciagów pionowych. W tym celu opracowano mechanizm skladajacy sie z ustalonych do ramy: elektrowciagu oraz ciernego zespolu zdawczego, który zlozony jest z kola zdawczego, hamulca, urzadzenia blokujacego oraz pokretla recznego. Lina nosna z bebna elek¬ trowciagu przewinieta jest przez zamocowane do kabiny kolo posrednie i powrotnie na kolo zdawcze. Koniec liny obciazony jest przeciw ciezarem prowadzonym w szybie wyciagu.Rozwiazanie takie umozliwia awaryjne przemieszczanie kabiny, przez odblokowanie unieru¬ chomionego podczas normalnej eksploatacji kola zdawczego i przez reczne pokrecanie przy zwalnianym hamulcu uzyskuje sie zmiane dlugosci galezi liny, na której podwieszona jest kabina.Przy wiekszych udzwigach wymagana ciernosc zespolu zdawczego otrzymac mozna przez zastoso¬ wanie dodatkowych wspólpracujacych w ukladzie linowym kól zdawczych.Pelne zrozumienie wynalazku umozliwi opis przykladowych rozwiazan przedstawionych w ujeciu schematycznym na rysunku, którego fig. 1 pokazuje mechanizm z wspólpracujacymi w2 135 761 ukladzie napedowym kabina i przeciwciezarem, fig. 2 cierny zespól zdawczy w przekroju poprzecz¬ nym wedlug linii I-I z fig. 1, natomiast fig. 3 przedstawia schemat mechanizmu stosowanego dla wyciagu o znacznym udzwigu Mechanizm napedowy mocowany jest w maszynowni wyciagu nad szybem. Do ramy 2 ustalony jest elektrowciag 1 oraz cierny zespól zdawczy 3. Zespól zdawczy 3 tworzy lozyskowana w ramie 2 os linowego kola zdawczego 31, hamulec 32 typu normalnie zacisnietego, sterowany recznie nieuwidoczniona na rysunku dzwignia, sworzniowe urzadzenie blokujace 33 kolo zdawcze 31 wzgledem ramy 2 oraz mocowane na koncu osi pokretlo reczne 34. Kabina 5 poruszajaca sie w prowadnicach szybu 8 posiada mocowane na górnej powierzchni linowe kola posrednie 51. W szy¬ bie 8 znajduje sie równiez przeciwciezar 6 podwieszony na kole linowym 61. Lina nosna 4 od bebna elektrowciagu 1 przewinieta jest przez kola posrednie 51 kabiny 5, powrotnie wprowadzonajest do maszynowni gdzie opasuje kolo zdawcze 31, nastepnie po przewinieciu przez kolo linowe 61 przeciwciezaru 6 zamocowana jest swym koncem w uchwycie 7 w maszynowni. Przedstawiony na fig. 3 mechanizm napedowy posiada rozbudowany zespól zdawczy 3, który w celu powiekszenia ciernosci ma uklad linowy kól zdawczych 31 i 35 dajacy w wyniku zwielokrotniony kat opasania.Normalna eksploatacja wyciagu odbywa sie przy zablokowanym zespole zdawczym 3, co w wyniku daje sytuacje warunków pracy typowych jak dla wciagarki bebnowej. W przypadku awarii, po odblokowaniu urzadzenia 33, kabine 5 mozna opuszczac zwalniajac recznie hamulec 32. Przy masie przeciwwagi 6 równej masie kabiny 5, kabina obciazona dodatkowym udzwigiem bedzie miala tendencje do opadania. Predkosc opadania kontrolowana jest sila hamowania. Podnoszenie lub opuszczanie nieobciazonej kabiny 5 uzyskuje sie bez wiekszego wysilku przez obrót pokretlem 34 kola zdawczego 31 przy zwolnionym hamulcu 33.Zastrzezenia patentowe 1. Mechanizm napedowy wyciagu pionowego, sytuowany w maszynowni ponad szybem i przemieszczajacy podwieszona na linie nosnej kabine, odciazona przeciwciezarem, znamienny tym, ze stanowi go zamocowany do ramy (2) elektrowciag (1) oraz cierny zespól zdawczy (3), który sklada sie z kola zdawczego (31), hamulca (32), urzadzenia blokujacego (33) oraz pokretla recznego (34), przy czym lina nosna (4) z bebna elektrowciagu (1) kolejno przewinietajest przez zamocowane do kabiny (5) kolo posrednie (51) i kolo zdawcze (31), a jej koniec obciazony jest przeciwciezarem (6). 2. Mechanizm wedlug zastrz. 1,znamienny tym, ze cierny zespól zdawczy (3) posiada wspól¬ pracujace w ukladzie linowym dodatkowe kola zdawcze (35).135 761 3_ 21 33 32 3i fig-2 fa.i 35 3i fio.3 PL