Przedmiotem wynalazku jest srodek chwasto¬ bójczy z odtrutka. Srodki chwastobójcze niszcza lub modyfikuja wzrost roslin np. przez zabijanie, opóznianie, defoliacje, wysuszanie, regulowanie, hamowanie rozwoju, rozkrzewianie, stymulowanie lub karlowacenie. Termin „roslina" odnosi sie do wszystkich fizycznych czesci rosliny i obejmuje na¬ siona, sadzonki, odrostki, korzenie, bulwy, pnie lodygi, listowie i owoce. „Wzrost rosliny" obej¬ muje wszystkie fazy jej rozwoju od kielkowania nasion do naturalnego lub spowodowanego usta¬ nia zycia.Srodki chwastobójcze sa zwykle stosowane do zwalczania lub wypleniania chwastów. Zdobyly one duze powodzenie na rynku, poniewaz okazalo sie, ze ich stosowanie moze dac wzrost wielkosci plonów i zmniejszenie kosztów zbioru plonów.Najpopularniejsze metody stosowania srodków chwastobójczych obejmuja: wprowadzenie do gle¬ by przed zasianiem roslin, zastosowanie do bruz¬ dy do nasion i otaczajacej gleby, traktowanie powierzchni obsianej gleby przed wzejsciem ros¬ lin oraz traktowanie roslin i gleby po wzejsciu roslin.Producent srodka chwastobójczego podaje zwy¬ kle szereg dawek stosowanych i stezen okreslo¬ nych z punktu widzenia maksymalnego zwalcze¬ nia chwastów. Zakres dawek zmienia sie od oko¬ lo 0,0111 do 56 kilogramów na hektar i wynosi zwykle od 0,112 do 28 kg/ha. Termin „ilosc chwa¬ lo 15 20 25 30 stobójczo skuteczna" oznacza ilosc zwiazku chwa¬ stobójczego zwalczajaca lub modyfikujaca wzrost roslin. Ilosc, jakiej nalezy uzyc w konkretnym przypadku zalezy od wielu czynników lacznie z wrazliwoscia poszczególnych chwastów oraz ogól¬ ne ograniczenia kosztów.Najwazniejszym czynnikiem wplywajacym na przydatnosc danego srodka chwastobójczego jest jego selektywnosc wzgledem upraw. W pewnych przypadkach uprawa uzytkowa jest wrazliwa na dzialanie srodka chwastobójczego. Ponadto nie¬ które zwiazki chwastobójcze sa fitotoksyczne dla pewnych gatunków chwastów a dla innych nie.Aby byc skutecznym, srodek chwastobójczy moze tylko w minimalnym stopniu powodowac uszko¬ dzenie uprawy uzytkowej, a korzystnie nie powi¬ nien powodowac zadnych uszkodzen, niszczac jed¬ noczesnie w maksymalnym stopniu gatunki chwa¬ stów rosnacych w tej uprawie.W celu zapewnienia korzystnych efektów zasto¬ sowania srodków chwastobójczych oraz minimal¬ nego uszkodzenia upraw opracowano wiele odtru¬ tek. Zmniejszaja lub eliminuja uszkodzenia upraw, zasadniczo nie oslabiajac niszczacego wplywu srodka chwastobójczego na gatunki chwastów.Omówiono to np. w opisach patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki nr nr 3 959 304, 3 989 503, 4 021224 i 4 021229 oraz w belgijskim opisie pa¬ tentowym nr 846 894.Nie ustalono dokladnego mechanizmu, w wyni- 130 877130 877 3 ku którego odtrutka zmniejsza uszkodzenie upra¬ wy przez substancje chwastobójcze. Wplyw od¬ trutki moze byc zaradczy, zaklócajacy, ochronny lub przeciwdzialajacy. W niniejszym opisie „od¬ trutka" oznacza zwiazek o ustalonej selektywno¬ sci dzialania na chwasty, tzn. o ciaglej fitotok¬ sycznosci wzgledem gatunków chwastów i zmniej¬ szonej lub braku fitotoksycznosci wzgledem ga¬ tunków roslin uprawnych. Termin „ilosc odtru- wajaco skuteczna" oznacza ilosc odtrutki, która przeciwdziala ritotoksycznej reakcji rosliny upraw¬ nej na substancje chwastobójcza.Substancje chwastobójcze typu tiokarbaminia- nów sa szczególnie skuteczne do zwalczania chwastów typu traw wystepujacych w wielu róz¬ nych uprawach, np. jeczmienia, kukurydzy, ba¬ welny, soczewicy, orzechów ziemnych, grochu, ziemniaków, soji, szpinaku, tytorihi i pomidorów.Czesto skuteczne zastosowanie takich substancji chwastobójczych wymaga dodatku odtrutki. Obec¬ nie stwierdzono, ze szkodliwemu dzialaniu tiokar- baminianów wobec roslin uzytkowych mozna sku¬ tecznie zapobiec, stosujac je wespól z okreslona od¬ trutka w postaci srodka chwastobójczego wedlug wynalazku.Zgodny z wynalazkiem srodek chwastobójczy z odtrutka zawiera chwastobójczo skuteczna ilosc co najmniej jednego tiokarbaminianu o ogólnym wzorze 2, w którym Rx oznacza rodnik alkilowy o 1—6 atomach wegla, R2 oznacza rodnik alkilo¬ wy o 1—6 atomach wegla lub rodnik cykloheksy- lowy albo Rx i R2 lacznie stanowia lancuch alki- lenowy o 4—10 atomach wegla, R3 oznacza rod¬ nik alkilowy o 1—6 atomach wegla, rodnik chlo- rowcoalkilowy, w którym chlorowiec oznacza chlor, brom lub jod a alkil ma 1—6 atomów weg¬ la, rodnik alkenylowy o 2—6 atomach wegla, rod¬ nik chlorowcoalkenylowy w którym chlorowiec oznacza chlor, brom lub jod a alkenyl ma 2—6 atomów wegla, rodnik benzylowy lub chlorowco- podstawiony rodnik -benzylowy, w którym chlo¬ rowiec oznacza chlor, brom lub jod, oraz ewen¬ tualnie obojetny nosnik i/lub substancje pomocni¬ cze, a cecha tego srodka jest to, ze jako odtrut¬ ke zawiera 2,2-dwumetylo -3-(dwuchloroacetylo)-5- -(etylosulfonylometylo-l,3-oksazolidyne o wzorze 1.Dla przykladu, aktywnymi tiokarbaminianami o wzorze 2 sa N,N-dwupropylotikarbaminian¦¦ S-ety- lowy, N,N-dwuizobutylotiokarbaminian S-etylowy, N,N-dwupropylotiokarbaminian S-etylowy, N,N- -butyloetylotiokarbaminian S-propylowy, N,N-dwu- izopropylotiokarbaminian S-(2,3,3-trójchloroallilo- wy), N-etylo-N-cykloheksylotiokarbaminian S-ety¬ lowy, heksahydro-lH-azepinokarbotiolan-1 S-ety¬ lowy, heksanydro-l,4-azepinokarbotiolan-l izopro¬ pylowy, N,N-dwu-II-rz.-butylotiokarbaminian S- -benzylowy, N,N-dwuetylotiokarbaminian S-(4-chlo- robenzylowy) i ich kombinacje.Srodek chwastobójczy wedlug wynalazku wyka¬ zuje chwastobójcza selektywnosc, dzieki zawarto¬ sci odtrutki o wzorze 1. Stosuje sie go w miej¬ scu, gdzie pozadana jest ochrona upraw. Mezna nim traktowac glebe, nasiona wykielkowane i rozwiniete rosliny. 10 15 20 25 30 Tiokarbaminiany stanowiace skladnik srodka wedlug wynalazku sa dostepne w handlu lub mo¬ ga byc wytwarzane sposobami podanymi w opi¬ sach patentowych Stanów Zjednoczonych Amery¬ ki nr nr 2 913 327, 2 983 747, 3 133 947, 3 185 720 oraz 3 198 786. 2,2-Dwumetylo-3-(dwuchloroaeety- lo)-5-(etylosulfonylometyl) -1,3-oksazolidyn^ mozna wytworzyc w nastepujacy sposób. Sporzadza sie roztwór zawierajacy 8,3 g (0,041 mola, 85% kwasu) kwasu m-chloronadbenzoesowego w 100 ml dwuchlorometanu i ogrzewa go do temperatury 30°C. Do roztworu dodaje sie 0,5 g i 0,6 g 2,2-dwu- metylo-3-(dwuchloroacetylo)-5-(etylotiometylo)-ok- sazolidyny w 10 ml dwuchlorometanu a tempera¬ tura wzrasta do wrzenia. Mieszanine utrzymuje sie w temperaturze wrzenia pod chlodnica zwrot¬ na, oziecia do —5°C i saczy. Przesacz prze¬ mywa sie trzy razy roztworem wodoroweglanu sodowego, raz woda i raz nasyconym roztworem chlorku sodowego. Przesacz osusza sie i usuwa sie rozpuszczalnik, otrzymujac biala substancje stala, która rozciera sie z heksanem i suszy. Wy¬ dajnosc wynosi 4,1 g 2,2-dwumetylo-3-(dwuchloro- acetylo)-5-(etylosulfonylometylo)-l,3-oksazolidyny.Temperatura topnienia = 121—126°C. Strukture potwierdza widmo w podczerwieni.Podstawowe roztwory substancji chwastobój¬ czych sporzadza sie przez rozcienczenie potrzeb¬ nej ilosci kazdej substancji w wodzie. Przyklady skladu roztworów i stosowanych dawek zestawio¬ no w tabeli 1.Tabela 1 Podstawowe roztwory substancji ehwastobójczyeh 40 50 53 Nazwa substan¬ cji chwastobój¬ czej VERNAM R 6E (N,N-dwupropylo- tiokarbaminian S- -propylowy) EPTAM R 6E [ (N,N-dwupropylo- tiokarbaminian S- -etylowy) Sklad ±Sn 390 2340 954 II 400 400 150 Zastosowanie [ • • OM ii 5 5 5 <* I i 1,12 6,72 | 6,72 * Masa wyrazona w mg odnosi sie do ilosci substan¬ cji w postaci preparatu. Stosowane preparaty za¬ wieraly okolo 72% aktywnego zwiazku chwastobój¬ czego.** Wymiary plaskich pojemników wynosily 14,91 X 24,1£ cm. Dawka okolo 4 mg/pojemnik odpowiada daw¬ ce 1,12 kg/ha.Substancje chwastobójcza wprowadzono do gle¬ by przed siewem roslin lub po siewie roslin i przed wzejsciem roslin. W pewnych przypadkach uzycia substancji przed siewem roslin, wprowa¬ dzono do gleby sama substancje chwastobójcza w celu przygotowania do zastosowania odtrutki5 do bruzdy, w innych przypadkach roztwór sub¬ stancji chwastobójczej mieszano w zbiorniku z roztworem odtrutki przed wprowadzeniem do gle¬ by.Roztwory podstawowe odtrutki sporzadza sie przez rozcienczenie do pozadanego stezenia po¬ trzebnej ilosci kazdej odtrutki w acetonie. Przy¬ klady skladu roztworów, dawek i metod zastoso¬ wania podano w tabeli 2.Tabela 2 Podstawowe roztwory odtrutki Odtrutka: 2,2-dwumetylo-3-(dwuchloroacetylo)- -5-(etylosulfonylo)-l,3-oksazolidyna 1 Sklad j od- | trutka (mg) 95 20 aceton (ml) 15 20 1 Zastosowanie ml/po- jem- | nik 0,30 2,00 kg/ha 1,12 0,56 Metoda IF* PPI** * IF = powierzchniowe zastosowanie odtrutki do bruz¬ dy.** PPI = wprowadzenie przed zasianiem roslin.Roztwory odtrutki zastosowano na powierz¬ chnie gleby do bruzdy lub wprowadzano przed umieszczeniem roslin. We wszystkich przypad¬ kach wprowadzenia przed roslinami, przed wpro¬ wadzeniem do gleby odtrutke mieszano w zbior¬ niku z substancja chwastobójcza. Przy zastosowa¬ niu do bruzdy z kazdego pojemnika pobrano prób- ke 473 cm3 gleby zawierajacej uprzednio wprowa¬ dzona substancje chwastobójcza i zatrzymano. Po wyrównaniu gleby i uformowaniu bruzd wprowa¬ dzano nasiona roslin uprawnych chwastów na glebokosci 1,27 cm.Kazdy pojemnik podzielono na pól drewniana przegroda. Roztwór podstawowy odtrutki rozpy¬ lono bezposrednio na nasiona i glebe w otwarta oruzde po jednej stronie przegrody. Nasiona na calej powierzchni zostaly nastepnie przykryte od¬ sunieta uprzednio ziemia. Sektory pojemników nie traktowane odtrutka porównywano obserwu¬ jac róznice, które wykazywalyby na boczne prze¬ mieszczanie sie odtrutki w glebie.Pojemniki kontrolne zawieraly rosliny potrak¬ towane jedynie substancja chwastobójcza. Wszy¬ stkie plaskie pojemniki umieszczono w szklarni, gdzie utrzymywano temperature od 21,1 do 32,2°C.Pojemniki spryskiwano w miare potrzeby woda w celu zapewnienia dobrego wzrostu roslin. Gie¬ ta stosowana we wszystkich opisanych badaniach byla gleba piaszczysto-gliniasta potraktowana do¬ stepnym w handlu srodkiem grzybobójczym N- -[(trójchlorometyló)-tio]-4-cykloheksenodwukarbo- imidem-1,2 w ilosci 50 czesci na milion (ppm) oraz nawozem sztucznym 18-18-18 zawierajacym po 18% wagowych azotu, pieciotlenku fosforu i tlen¬ ku potasu.Stopnie uszkodzenia badano po czterech tygod¬ niach od zastosowania odtrutki. Skutecznosc od* 877 6 trutki okreslano na podstawie wizualnego porów¬ nania uszkodzenia roslin uprawnych jakie nasta¬ pilo na powierzchniach doswiadczalnych z uszko¬ dzeniami na powierzchniach kontrolnych. Roslina- . mi badanymi z uwagi na uszkodzenia wywolane srodkami chwastobójczymi byly sorgo (Sotho ma¬ ili), pszenica, bawelna, ryz, jeczmien, kukurydza i soja. W badaniach stosowano nastepujace gatun¬ ki chwastów: chwastnice jednostronna (Echino- } chloa crusgalii), wlosnice (Setaria viridis) i trzcine (Serghum bicolor).Klucz do tabeli 3 i 4 Substancje chwastobójcze VERNAM R — N,N-dwupropylotiokarbaminian S-propylowy EPTAM R — N,N-dwupropylotiokarbaminian S-etylowy RONEET R — N-etylo-N-cykloheksylotiokarba- minian S-etyloWy Metody zastosowania PES = Powierzchniowe zastosowanie substancji - chwastobójczej do gleby po wprowadzeniu nasion i przed wzejsciem roslin.IF = Powierzchniowe zastosowanie odtrutki do bruzdy (gleba uprzednio potraktowana tyl¬ ko substancja chwastobójcza).PPI = Wprowadzenie substancji chwastobójczej lub odtrutki przed zasianiem roslin. Jeze¬ li zarówno substancja chwastobójcza jak i odtrutka wprowadzane byly przed rosli¬ nami, stosowano roztwór otrzymany przez zmieszanie w zbiorniku.TM = Roztwór substancji chwastobójczej i od¬ trutki sporzadzony przez zmieszanie w zbiorniku.Gdy nie zastosowano odtrutki, w kolumnie „dawka odtrutki" pojawia sie slowo „zadna". Sa to kontrolne powierzchnie kazdej uprawy. Wyniki podane w tyn? wierszu oznaczaja procentowe zniszczenie utrzymujace sie na kazdej uprawie w . przypadku potraktowania jej tylko substancja chwastobójcza w okreslonej dawce. Wszystkie daw¬ ki srodka chwastobójczego i odtrutki podane sa w kg/ha. u Stopnie uszkodzenia Uszkodzenie uprawy (tabela 3) lub chwastów (tabela 4) okreslone jest jako procent uszkodzenia roslin w porównaniu z ocena ogólnego nieuszkp- 5 dzonego stanu roslin. Uszkodzenie roslin jest fun¬ kcja liczby roslin uszkodzonych i zakresem'uszko¬ dzenia kazdej rosliny. Wartosci te ustalane sa po czterech tygodniach od zastosowania samej sub¬ stancji chwastobójczej lub substancji chwastóbój- , czej w polaczeniu z odtrutka.Odsylacz (*) w tabeli 3 oznacza, ze odtrutka sku¬ teczna jest w zmniejszaniu uszkodzenia roslin uprawnych srodkiem chwastobójczym. Nawias wo¬ kól liczby oznacza,, ze badanie* prowadzono wiecej 35 niz raz i ze wyniki byly nieprzekonujace. . _.130 877 Tabela 3 Skutecznosc odtruwania Substan¬ cja chwa¬ stobójcza VERNAM VERNAM VERNAM VERNAM VERNAM VERNAM VERNAM EPTAM EPTAM EPTAM EPTAM EPTAM EPTAM 1 EPTAM EPTAM EPTAM RONEET RONEET RONEET RONEET RONEET RONEET RONEET RONEET Dawka substancji chwasto¬ bójczej 1,12 1,12 6,72 6,72 6,72 6,72 6,72 6,72 6,72 6,72 6,72 6,72 6,72 6,72 6,72 6,72 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 Metoda stosowa¬ nia sub¬ stancji PPI PPI PPI PPI PPI PPI PPI PPI PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI PPI PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI PPI PPI Dawka odtrutka zadna 5,60 zadna 5,60 zadna 1,12 5,60 zadna 0,014 0,028 0,056 zadna 0,0056 0,0075 0,0112 0,0224 zadna 0,56 1,12 2,24 5,60 1 zadna 1,12 5,60 Metoda stosowa¬ nia odtrut¬ ki IF IF IF IF PPI/TM PPI/TM PPI/TM — PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI/TM — PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI/TM ~~ IF IF Sorgo 1 % uszko¬ dzenia 90 *15 — — — — — — — — — — 80 *65 *50 *50 *40 90 *40 *50 1 Przenica % uszko¬ dzenia 95 95 — — — — — — i — — — Bawelna % uszko¬ dzenia 55 *50 — — — — — — — — — Ryz % uszko¬ dzenia 98 *90 — — — 1 — — — — — — Jeczmien % uszko¬ dzenia 85 85 — — i — — — — — — Kukurydza % uszko¬ dzenia _ — 90 *0 85 0 *0 *0 97 95 95 *90 ?75 Soja % uszko¬ dzenia 1 — 55 (35) 50 50 (50) — 1 — — — —. — — 1 — 1 — 1 Tabela 4 Skutecznosc dzialania chwastobójczego Substancja chwastobójcza Nazwa VERNAM VERNAM VERNAM r. EPTAM EPTAM EPTAM EPTAM EPTAM ftONEET RÓNEET RONEET RONEET HÓNEEt RÓNEEt RÓNEEt RÓNEEt Dawka 6,72 6,72 0,72 6,72 6,72 6,72 6,72 6,72 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 3,36 , 3,36 3.36 Metoda stosowania substancji chwasto¬ bójczej PPI PPI PPI PPI PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI PPI PPI Odtrutka Dawka zadna 1,12 5,60 zadna 0,0056 0,0059 0,0112 0,0224 zadna 0,50 1,12 2,24 5r00 zadna ' 1,12 5,60 Metoda IF IF PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPI/TM PPT/TM IF , IF Chwast- nica jedno¬ stronna 100 100 100 97 97 97 97 97 Wlosnica 100 100 100 97 97 97 97 97 90 90 90 90 90 100 100 100 Trzcina 99 99 99 99 99 | 100 j 100 100130 877 9 Tabela 4 wskazuje, ze odtrutka nie ma wply¬ wu na chwasty, tzn. uszkodzenie chwastów srod¬ kiem chwastobójczym utrzymuje sie nawet w obecnosci odtrutki.Jak wynika z przeprowadzonych badan, 2,2-dwu- metylo-l,3(dwuchloroacetylo)-5-(etylosulfonylome- tylo)-l,3-oksazolidyna wykazuje dobra skutecznosc jako odtrutka dla róznych opraw. Uzycie jej nie spowodowalo zmniejszenia zniszczenia chwastów srodkiem chwastobójczym.Z substancji chwastobójczych i odtrutki sporza¬ dza sie preparaty nadajace sie do bezposredniego traktowania upraw i chwastów. Preparat moze zawierac albo sama odtrutke albo substancje chwastobójcza i odtrutke. W dalszej czesci opisu okreslenie „skladnik glówny" oznacza albo sama odtrutke, albo mieszanine substancji chwastobój¬ czej i odtrutki. Preparaty stosuje sie w miejscu, gdzie pozadane jest ustalenie selektywnosci chwa¬ stobójczej metoda konwencjonalna. „Miejscem" moze byc gleba, nasiona wykielkowane i rozwi¬ niete rosliny.Preparaty maja zwykle postac*pylów, zwilzal- nych proszków, granulek, roztworów lub "koncen¬ tratów do emulgowania. Pyly sa swobodnie ply¬ nacymi preparatami zawierajacymi skladnik glów¬ ny na odpowiednim nosniku. Wielkosc czastek nosników wynosi zwykle 30 do 50 mikrometrów.Przykladami odpowiednich nosników sa talk, ben¬ tonit, ziemia okrezemkowa oraz pirofilit. Prepa¬ rat zawiera na ogól do 50% skladnika glównego.Moze on równiez zawierac srodki zapobiegajace zbryleniu i srodki antystatyczne. Pyly mozna roz¬ pylac z samolotów za pomoca rozpylaczy wysieg¬ nikowych i recznych.Zwilzalne proszki sa drobno sproszkowanymi preparatami zawierajacymi odpowiedni nosnik po¬ laczony ze skladnikiem glównym, zawierajacymi dodatkowo jeden lub wiecej srodków powierz- chniowo-czynnych. Srodek powierzchniowo-czyn- ny sprzyja szybkiemu rozproszeniu proszku w osrodku wodnym, tworzac zawiesine nadajaca sie do rozpylania.Mozna stosowac bardzo wiele srodków powierz- chniowo-czynnych, np. dlugolancuchowe alkoho-* le tluszczowe oraz sole metali alkalicznych siar¬ czanowych alkoholi tluszczowych, sole kwasów sulfonowych, estry dlugolancuchowych kwasów tluszczowych, alkohole wielowodorotlenowe z wol¬ nymi grupami wodorotlenowymi, omega-podsta- wione glikole polietylenowe o wzglednie dlugim lancuchu. Wykaz srodków powierzchniowo-czyn- nych nadajacych sie do zastosowania w rolnictwie mozna znalezc w opracowaniu Wade Van Valken- burga „Pesticide Formulations" (Marcel Dekker, Inc., N. Y., 1973) na str. 79—84.Granulki zawieraja skladnik glówny na obojet¬ nym odpowiednim nosniku o wielkosci czastek okolo 1 do 2 mm srednicy. Granulki mozna wy¬ twarzac przez rozpylenie roztworu skladnika glów¬ nego*-w lotnym rozpuszczalniku na nosnik granu¬ lowany. Przykladami odpowiednich nosników do wytwarzania granulek sa glina, wermikulit, tro¬ ciny oraz granulowany wegiel. Koncentraty do 10 emulgowania skladaja sie z olejowego roztworu skladnika glównego i srodka emulgujacego. Przed uzyciem koncentrat rozciencza sie woda w^celu utworzenia zawieszonej emulsji kropelek oleju. 5 Stosowanymi emulgatorami sa zwykle mieszani¬ ny anionowych i nieanionowych srodków powierz- chniowo-czynnych. Koncentrat moze równiez za¬ wierac inne dodatki, jak srodki sprzyjajace two¬ rzeniu zawiesiny lub srodki zageszczajace. 10 Gdy skladnik glówny jest mieszanka odtrutki i substancji chwastobójczej, stosunek odtrutki do substancji chwastobójczej wynosi zwykle od 0,001 do 30 czesci wagowych odtrutki w ilosci wagowej srodka chwastobójczego. Oprócz skladnika glów- 15 nego, nosnika i srodków pomocniczych, preparaty zawieraja zwykle wiele dodatków. Naleza do nich skladniki obojetne, nosniki rozcienczajace, rozpu¬ szczalniki organiczne, woda, olej i woda, emulsje wody w oleju, nosniki pylów i granulek oraz po- M wierzchniowo-czynne srodki zwilzajace, rozpra¬ szajace i imulgujace. Moga one równiez zawierac nawozy sztuczne np. azotan amonowy, mocznik i superfosfat. Moga takze zawierac srodki wspoma¬ gajace ukorzenianie i wzrost, np. kompost, obor- 05 nik, humus i piasek.Odtrutke i substancje chwastobójcza *raz srod¬ ki odtruwajace wedlug wynalazku mozna stoso¬ wac ^w uprawach przez dodanie skladnika glów¬ nego do wody nawadniajacej dostarczanej na w miejsce uprawy, -JTaka metoda umozliwia.^pene¬ tracje srodków do gleby wraz z absorbcja wody.Innym rozwiazaniem jest zastosowanie skladnika, glównego do gleby, w postaci roztworu w odpo¬ wiednim rozpuszczalniku. Czesto stosowanymi w 35 tym wypadku rozpuszczalnikami sa nafta, olej napedowy, ksylen/frakcje ropy naftowej oraz aromatyczne frakcje ropy naftowej bogate w me- tylowane naftaleny. Podobnie jak pyly, roztwory plynne mozna rozpylac z samolotu za pomoca roz- 40 pylaczy wysiegnikowych i recznych.Zastrzezenie patentowe 45 Srodek chwastobójczy z odtrutka, zawierajacy chwastobójczo skuteczna ilosc co najmniej jedne¬ go tiokarbaminianu o ogólnym wzorze 2, w któ¬ rym R2 oznacza rodnik alkilowy o 1—6 atomach wegla, R2 oznacza rodnik alkilowy o 1—6 atomach M wegla lub rodnik cykloheksylowy albo Ri i Rj lacznie stanowia lancuch alkilenowy o 4-?10 ato¬ mach wegla, Rt oznacza rodnik alkilowy o 1—6 atomach wegla, rodnik chlorowcoalkilowy, w któ¬ rym chlorowiec oznacza chlor, brom lub jod a 55 alkil ma 1—6 atomów wegla, rodnik alkenylowy o 2—6 atomach wegla, rodnik chlorowoalkenylo- wy, w którym chlorowiec oznacza chlor, brom lub jod a alkenyl ma 2—6 atomów wegla, rodnik benzylowy lub chlorowco-podstawiony rodnik ben- 60 zylowy, w którym chlorowiec oznacza chlor, brom lub jod, oraz ewentualnie obojetny nosnik i/lub substancje pomocnicze, znamienny tym, ze jako odtrutke zawiera 2,2-dwumetylo-3-(dwuchloroace- tylo)-5-(etylosulfonylometylo)-l,3-oksazolidyne o 05 wzorze 1.130 877 O I O CHL-GH—CH,-S -C2H5 Gi2CH-C-Nv O 0 C CH3 CH3 Wzór 1 /N-C-S-R3 R2 Wzór 2 PZGraf. Keszalin A-24 80 A-4 Cen» 100 il PL PL