Przedmiotem wynalazku jest uk2ad do odtwarzania oraz uwydatniania informacji o szczegó¬ lach pionowych obrazu w odbiorniku telewizji kolorowej, zawierajacym filtr grzebieniowy lub podobny uklad przeznaczony do oddzielenia skladowych luminancji i chrominancji sygnalu tele¬ wizyjnego bez uwydatnienia sygnalów zaklócajacych, takich jak szum.W systemach telewizji kolorowej takich, jakie sa opracowane dla Stanów Zjednoczonych Ameryki, skladowe luminancji i chrominancji sygnalu telewizyjnego obrazu kolorowego miesz¬ cza sie wewnatrz pasma czestotliwosciowego, zajetego przez sygnal wizyjny* Przy tym te skla¬ dowe sa rozmieszczone w pasmie czestotliwosciowym w taki sposób, ze skladowe luminancji o czestotliwosciach stanowiacych wielokrotnosci czestotliwosci odchylania linii sa przeplatane ze skladowymi chrominancji stanowiacymi nieparzyste wielokrotnosci czestotliwosci równej po¬ lowie czestotliwosci odchylania linii. Znane sa rózne uklady filtrów grzebieniowych, prze¬ znaczonych do odseparowywania skladowych luminancji i chrominancji sygnalu wizyjnego• Nie¬ które z takich filtrów sa opisane w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 143 397 wydanym na rzecz D.D. Holmesfs oraz w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 096 516 wydanym na rzecz D.H. Pritchard^, jak równiez w publikacjach, zacyto¬ wanych w tych opisach patentowych.Sygnal luminancji uzyskiwany po przetworzeniu sygnalu wizyjnego przez filtr grzebienio¬ wy, który pojawia sie na wyjsciu filtru grzebieniowego, poddawany jest tak zwanemu "grzebie- niowaniu" w calym zajetym przez ten sygnal pasmie, "Grzebieniowanie" w górnej czesci p^sma czestotliwosciowego, która to czesc sygnal luminancji dzieli ze skladowymi chrominancji syg¬ nalu, w wymagany sposób wplywa na eliminowanie skladowych chrominancji. Przedluzenie tego Mgrzebieniowaniaw na dolna czesó pasma czestotliwosciowego, która nie jest dzielona ze skla¬ dowymi chrominancji jednakze nie wplywa na potrzebne usuniecie skladowych chrominancji i sluzy tylko do niepotrzebnego usuniecia skladowych luminancji. Skladowe w dolnej czesci tego niedzielonego pasma, które poddawane sa takiemu przetwarzaniu, zawieraja informacje o szcze¬ gólach pionowych obrazu przenoszonych przez sygnal luminancji. Zachowanie tych szczególów pionowych jest pozadane ze wzgledu na koniecznosc zapobiegania pogorszeniu sie rozdzielczos-2 129 458 ci pionowej, który to parametr zalezy od calosci informacji przenoszonej przez skladowa lurainancji odtwarzanego obrazu.Jedno z rozwiazan zapewniajace zachowanie informacji o szczególach pionowych przewidu¬ je zastosowanie filtru dolnoprzepustowego, zalaczonego na wyjsciu filtru grzebieniowego, na którym pojawiaja sie poddane obróbce grzebieniowej skladowe chrominancji. Górna czesto¬ tliwosc graniczna tego filtru lezy ponizej pasma, zajmowanego przez skladowe chrominancji, na przyklad ta czestotliwosc moze wrnosic 2 MHz. Filtr powoduje, ze skladowe o czestotli¬ wosciach mniejszych od czestotliwosci mieszczacych sie w pasmie zajetym przez skladowe chrominancji, uzyskiwane na wyjsciu filtru grzebieniowego, sa selektywnie doprowadzane do obwodu sumujacego, w którym selektywnie doprowadzane sygnaly sa sumowane z poddanymi obrób-j ce grzebieniowej skladowymi luminancji uzyskiwanymi na wyjsciu filtru grzebieniowego.Sygnal wyjsciowy uzyskiwany na wyjsciu obwodu sumujacego zawiera poddane obróbce grzebie¬ niowej skladowe wielkiej czestotliwosci, zajmujace pasmo czestotliwosciowe lezace powyzej górnej czestotliwosci granicznej filtru, z którego usuniete sa skladowe chrominancji, oraz nie poddane obróbce grzebieniowej skladowe luminancji malej czestotliwosci o "plaskim" widmie czestotliwosciowym, które maja byó zachowane.Czasem pozadane jest uwydatnienie informacji dotyczacej szczególów pionowych odtwarza¬ nego obrazu poprzez dodanie na powrót do sygnalu luminancji wiekszego sygnalu niosacego informacje o szczególach pionowych, niz to jest wymagane do odtworzenia sygnalu luminancji w jego postaci pierwotnej, to znaczy sygnalu luminancji o plaskiej charakterystyce ampli- tudowo-czestotliwosciowej. Dodatkowy sygnal zawierajacy informacje o szczególach pionowych obrazu sluzy nastepnie do przeksztalcenia charaktervstyki widmowej, polegajacego na uwydat¬ nieniu skladowych przenoszacych informacje o szczególach pionowych tak, aby zwiekszyc roz¬ dzielczosc obrazu odtwarzanego.W przypadku sygnalów luminancji o malym poziomie, jednakze, takie uwydatnienie powo¬ duje wytwarzanie widzialnych efektów w warunkach, gdy obecne sa produkty interferencji szumowej nakladane na informacje dotyczaca szczególów pionowych w sygnale luminancji* Równiez w tym przypadku w sposób niepozadany uwydatniane sa zmiany odstepu czerni w kolej¬ nych liniach, o ile sa obecne w sygnale wizyjnym. Zjawisko zmiany odstepu czerni w kolej¬ nych liniach jest wyrazem interferencji sygnalów o malym poziomie, przejawiajacej sie przy zmianie poziomu czerni sygnalu wizyjnego w kolejnych liniach i moze byc, na. przyklad, wy¬ wolane wzajemnym odstrojeniem sie obwodów przetwarzania sygnalów w urzadzeniu nadawczym transmitujacym program telewizyjny. Interferencja wywolana zmianami odstepu czerni w kolej¬ nych lfnlach jest szczególnie zauwazalna w przypadku sygnalów wizyjnyoh o malym poziomie wynoszacym okolo 5% wartosci maksymalnej amplitudy sygnalu wizyjnego i powoduje wytworze¬ nie obiektywnie widocznych efektów na odtwarzanym obrazie, które sa w sposób niepozadany wzmacniane, jezeli ma miejsce uwydatnienie szczególów pionowych.Technika minimalizacji zaklócajacych efektów szumowych i innych skladowych niepozada¬ nych w sygnale wizyjnym przewiduje sie zastosowanie srodków zwykle odnoszacych sie do tak zwanego "wygladzania", polegajacego na eliminowaniu malych skoków amplitudy sygnalu- zawie¬ rajacego skladowe szumowe, jak to zostalo opisane, na przyklad, w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3 715 477.Przedmiotem wynalazku jest uklad do odtwarzania i uwydatniania szczególów pionowych obrazu telewizyjnego, przeznaczony dla urzadzenia przetwarzajacego sygnal wizyjny, zawie¬ rajacy zródlo sygnalu wizyjnego, wytwarzajace sygnal wizyjny zawierajacy skladowe luminan¬ cji i chrominancji, rozmieszczone wewnatrz pasma czestotliwosciowego zajmowanego przez syg¬ nal wizyjny w sposób przeplatany, filtr grzebieniowy polaczony z wyjsciem zródla sygnalu wizyjnego, przeznaczony do wytwarzania na pierwszym wyjsciu przetworzonego sygnalu lumi¬ nancji o charakterystyce amplitudowo-widmowej, której maksima odpowiadaja czestotliwosciom równym calkowitym wielokrotnosciom czestotliwosci odchvlania linii, a zera - nieparzystym wielokrotnosciom polowy czestotliwosci odchylania linii i do wytwarzania na drugim wyjsciu129458 3 przetworzonego sygnalu chrominancji o charakterystyce amplitudowo-widmowe j, której maksi¬ ma odpowiadaja nieparzystym wielokrotnosciom polowy czestotliwosci odchylania linii, a zera - calkowitym wielokrotnosciom czestotliwosci odchylania linii, przy czym. sygnaly uzyskiwane na drugim wyjsciu filtru grzybieniów?:go zawieraja skladowe odwzorowujace infor-i macje luminancyjna dotyczaca szczególów pionowych, usunieta z przetworzonego sygnalu lu- minancji, uzyskiwanego n«l pierwszym wejsciu filtru grzebieniowego, uklad przetwarzajacy sygnal -chrominancji dolaczony do drugiego wyjscia filtru grzebieniowego przeznaczony do wytwarzania'sygnalów róznicowych kolorów R-Y, B-Y, G-Y, uklad przetwarzajacy sygnal lumi¬ nancji dolaczony do pierwszego wyjscia filtru, grzebieniowego poprzez filtr dolnoprzepustó¬ wy, macierz, której wejscia sa polaczone z wyjsciami ukladu przetwarzajacego sygnal chro¬ minancji i z wyjsciem ukladu przetwarzajacego sygnal luminancji, i której wyjscia sa po¬ laczone z elektrodami sterujacymi kineskopu kolorowego. Zgodnie z wynalazkiem uklad zawie¬ ra obwód nielinearny, którego pierwsze vajscie jest polaczone z drugim wyjsciem filtru grzebieniowego, drugie wejscie - z pierogzym wyjsciem filtru grzebieniowego poprzez filtr dolnoprzepustowy, i którego wyjscie jest polaczone z wejsciem ukladu przetwarzajacego sygnal luminancji. Przy tym obwód nielinearny ma charakterystyke przenoszenia, zapewniaja¬ ca przetwarzanie sygnalów, zawierajacych informacje o szczególach pionowych, o malej ampli¬ tudzie ze wzmocnieniem wiekszym od zera i przetwarzanie sygnalów, zawierajacych informacje o szczególach pionowych, o sredniej amplitudzie ze wzmocnieniem wiekszym od pierwszego wzmocnienia.Obwód nielinearny zawiera pierwszy obwód sygnalowy ras jacy charakterystyke przenosze¬ nia, zapewniajaca przesylanie sygnalów zabierajacych informacje o szczególach pionowych ze wzmocnieniem wiekszym od zera, którego wejscie jest polaczone z wyjsciem filtru grzebienio-* wego, drugi obwód sygnalowy majacy charakterystyke przenoszenia zapewniajaca eliminowanie sygnalów, zawierajacych informacje o szczególach pionowych o mplej amplitudzie i wzmocnie¬ nie sygnalów zawierajacych informacje o szczególach pionowych o sredniej amplitudzie, któ-i rego wejscie jest polaczone z wyjsciem filtru grzebieniowego, oraz obwód sumujacy, które¬ go oba wejscia sa polaczone z wyjsciami pierwszego i drugiego obwodów sygnalowych. Korzysta nym jest, gdy obwód nielinearny zawiera wejsciowy filtr dolnoprzepustowy, którego wejscie jest polaczone z wyjsciem filtru grzebieniowego i którego wyjscia sa polaczone z wejsciami pierwszego i drugiego obwodów sygnalowych• przedmiot wynalazku v przykladzie wykonania jest odtworzony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia schemat blokowy czesci kolorowego odbiornika telewizyjnego, w którym zastosowany jest uklad wedlug wynalazku; fig. 2 przedstawia schemat ideowy obwodu nadaja¬ cego sie do zastosowania w ukladzie z fig. 1, a fig. 3# fig* 4 1 fig» 5 aa wykresami od¬ wzorowujacymi charakterystyki przenoszenia ukladu z fig. 1, które sa podane celem lepsze¬ go zrozumienia dzialania ukladu wedlug wynalazku.Przedstawione na fig. 1 zródlo 10 calkowitego sygnalu wizyjnego obrazu kolorowego, zawierajacego skladowe luminancji i chrominancji dostarcza sygnaly wizyjne do wejscia filtru grzebieniowego 15 zrealizowanego w znanym ukladzie, który jest zrealizowany z wy¬ korzystaniem przyrzadów o sprzezeniu ladunkowym /Chargo Coupled Device - OCD/, Skladowe luminancji i chrominancji maja widma czestotliwosciowe mieszczace sie w sposób przeplata¬ ny, w pasmie czestotliwosciowym sygnalu wizyjnego* Skladowa luminancji zajmuje stosunkowo szerokie pasmo czestotliwosciowe od zera /skladowa stalopradowa/ do okolo 4 MHz. Górna czestotliwosc graniczna skladowej luminancji jest oddalona, od skladowej chrominancji, któ¬ ra zawiera sygnal podnosnej o czestotliwosci równej 3f58 MHz, zmodulowanej amplitudowo i fazowo informacja o kolorzei Charakterystyka amplitudowo-czestótliwosciowa filtru grzebieniowego 15 z punktu wi¬ dzenia przetwarzania skladowej luminancji m* maksima w punktach odpowiadajacych czestotli¬ wosciom równym wielokrotnosciom czestotliwosci odchylania linii równej okolo 15 734 Hz i obejmuje skladowe stalopradowe lub skladowe o czestotliwosci zerowej, a zera w punktach odpowiadajacych nieparzystym wielokrotnosciom polowy czestotliwosci odchylania linii, lacz-4 ' 129 458 nie z czestotliwoscia podnosnej koloru równa okolo 3,58 MHz. Charakterystyka amplitudowo- czestotliwosciowa filtru grzebieniowego 15 z punktu widzenia przetwarzania skladowej chro¬ minancji ma maksima w punktach odpowiadajacych wielokrotnosciom polowy czestotliwosci od¬ chylania linii lacznie z czestotliwoscia 3,58 MHz i zera w punktach odpowiadajacych wielo¬ krotnosciom czestotliwosci odchylania linii* Sygnal luminancji Y uzyskiwany po przetworzeniu nygnalu wizyjnego przez filtr grze¬ bieniowy 15 jest doprowadzany przez filtr doInoprzepustowy 22 i rezystor wazacy 2& do jednego z wejsc obwodu sumujacego 30. Filtr 22 jest przeznaczony do przepuszczania wszyst¬ kich skladowych luminancji o czestotliwosciach mniejszych od czestotliwosci granicznej równej okolo 4 MHz i sluzy do eliminowania skladowych szumowych i skladowych sygnalów ze¬ garowych pelniacych funkcje sygnalów przelaczajacych potrzebnych do zapewnienia wlasciwego, dzialania filtru grzebieniowego 15 w przypadku, gdy ten filtr jest zbudowany z wykorzysta¬ niem przyrzadów o sprzezeniu ladunkowym.Sygnal chrominancji C, uzyskiwany po przetworzeniu sygnalu wizyjnego przez filtr grzebieniowy 15 jest doprowadzany do ukladu przetwarzania sygnalu chrominancji 64, wytw?i- rzajacego róznicowe sygnaly koloru R-Y, B-Y, G-Y , i do wejscia filtru dolnoprzepustowego 35, przeznaczonego do odtwarzania informacji odwzorowujacej szczególy pionowe obrazu.Uklad 64 zawiera filtr przeznaczony do przepuszczania tylko sygnalów o takich czestotli¬ wosciach, które mieszcza sie w pasmie czestotliwosciowym odpowiadajacym widmu czestotli¬ wosciowemu sygnalu chrominacjii Filtr 35 ma charakterystyke przenoszenia, której górna czestotliwosó graniczna wynosi okolo 1f8 MHz. Filtr ten selektywnie przepuszcza tylko te ze skladowych obecnych na drugim wyjsciu filtru grzebieniowego 15, których czestotliwosci sa mniejsze od górnej czestotliwosci granicznej jego charakterystyki przenoszenia. Sklado¬ we majace czestotliwosci mieszczace sie w tym obszarze pasma czestotliwosciowego odwzorowu¬ ja szczególy pionowe obrazu przenoszone przez skladowa luminancji, które nie wystepuja ^ w sygnale luminancji uzyskiwanym na pierwszym wyjsciu filtru grzebieniowego, które musza byc odtworzone .sygnalem luminancji, aby zapobiec stratom rozdzielczosci pionowej przy od¬ twarzaniu obrazu; Takie odtworzenie szczególów pionowych oraz uwydatnienie szczególów pionowych realizowane jest w sposób nastepujacy. Sygnaly przenoszace informacje o szczegó¬ lach pionov/ych sa doprowadzane z wyjscia filtru 35 przez obwód A sygnalowy przeznaczony do odtwarzania szczególów pionowych, skladajacy sie z filtru doInoprzepustowego 42 i re¬ zystora wazacego 48 do jednego z wejsó obwodu sumujacego 60. Czestotliwosó graniczna filt¬ ru dolnoprzepustowego 42 wynosi okolo 2 MHz.Charakterystyka przenoszenia obwodu A jest liniowa i swiadczy o tym, ze ten obwód ma uprzednio ustalone wzmocnienie dla sygnalów o biegunowosci dodatniej i ujemnej. Wartosó wspólczynnika wzmocnienia obwodu odtwarzania szczególów pionowych korzystnie odpowiada takiej wartosci wspólczynnika, który w danym ukladzie jest wymagany do odtwarzania malych skoków amplitudy skladowych odwzorowujacych szczególy pionowe w sygnale luminancji tak, ii odtworzony sygnal luminancji ma zasadniczo plaska charakterystyke widmowa w zakresie malych sygnalów przenoszacych informacje o szczególach pionowych. Nalezy przy tym zazna- czyó, ze wartosc wzmocnienia w obwodzie odtwarzania szczególów pionowych jest funkcja wielu róznych czynników, w tym równiez charakterystyk przenoszenia obwodów zalaczonych na wyjsciach filtru grzebieniowego 15 i toru 32 przetwarzania sygnalów luminancji, w którym sa przetwarzane sygnaly z odtworzonymi skladowymi szczególów pionowych oraz wzglednych wartosci sygnalów pojawiajacych sie na wyjsciach filtru grzebieniowego 15, na przyklad.Sygnaly odwzorowujace szczególy pionowe z filtru 35 sa równiez doprowadzane do wejs¬ cia obwodu B zapewniajacego uwydatnienia szczególów pionowych. Ten obwód B sklada sie z polaczonych szeregowo z nieliniowego obwodu przetwarzania sygnalu 50, filtru dolnoprze¬ pustowego 52 i rezystora wazacego 58. Sygnaly przetwarzane w obwodzie B sa doprowadzane do drugiego wejscia obwodu sumujacego 60, który sumuje sygnaly z odtworzonymi szczególami pionowymi przesylane obwodem A oraz sygnaly z uwydatnionymi szczególami pionowymi przeay-129 458 5 lane obwodem B. W wyniku uryskuje sie sygnal wyjsciowy bedacy wlasciwa odpowiedzia na in¬ formacje wejsciowe.Polaczenie filtru 35 szczególów pionowych z filtrem 42 odtworzenia szczególów piono¬ wych okresla obwód pasmowy odtwarzania szczególów pionowych A, a polaczenie filtru 35 szczególów pionowych z filtrem 52 ustala obwód pasmowy uwydatniania szczególów pionowych B, przez co oaiaga sie eilne tlumienie skladowych chrominancji. W tym przykladzie filtT dol- noprzepustowy 52 ma górna czestotliwosc graniczna równa okolo 1,8 MHz, przez co uzvskuje sie tlumienie sygnalów, majacych czestotliwosci mieszczace sie w pasmie czestotliwosciowym przeznaczonym dla sygnalu chrominancji 1 powyzej granic tego pasma. Filtr 52 sluzy do po¬ lepszania wyrazistosci obrazu w szczególnosci z punktu widzenia efektów, j^kie moga poja¬ wiac sie jako widoczne zaklócenia w obrazach przylegajacych do konców przekatnych wyswiet¬ lanej tablicy kontrolnej.Uklad 50 przetwarzania sygnalów zawiera diodowy obvód eliminujacy, którego schemat ideowy jest przedstawiony na fig. 2, skladajacy sie z diod 51 1 53, które sa polaczone ze soba równolegle z tym, ze kierunki przewodzenia tych diod sa przeciwne tak, iz kazda z tych diod przewodzi prad elektryczny w odpowiedzi na sygnaly o przeciwnych biegunowos- ciach, odpowiednio. Amplitudowo-czentotliwosciowa charakterystyka przenoszenia ukladu przetwarzania sygnalów 50, jak równiez charakterystyka przenoszenia dla sygnalów doprowa¬ dzanych do drugiego wejscia obwodu sumujacego 60 przesylanych przez obwód B, jest przedstaw wiona na fig. 4; Ponizsze wyjasnienia, dotyczace odpowiedzi na sygnaly o dodatniej biegu¬ nowosci + , dotycza równiez sygnalów o biegunowosci ujemnej - • Obwody eliminujace, wygladzajace i wzmacniajace, wchodzace w sklad ukladu przetwarza¬ nia sygnalów 50 zapewniaja charakterystyke przenoszenia /wzmocnienia/, jak na fig. 4f w trzech obszarach I, II iIII dla sygnalów o trzech uprzednio ustalonych zakresach amplitudy sygnalów przenoszacych informacje o szczególach pionowych. Obwód eliminujacy ma charakte¬ rystyke przenoszenia odpowiadajaca wzmocnieniu zerowemu w pierwszym obszarze dla sygnalów o malych poziomach, to znaczy dla sygnalów, których amplituda wvnosi nie wiecej niz 5^ amplitudy maksymalnie mozliwej. Oznacza to, ze obwód eliminujacy zapobiega uwydatnieniu sygnalów o malych poziomach w obwodzie B wraz z szumami i innymi skladowymi zaklócajacymi.Stopien wzmacniajacy* wchodzacy w sklad ukladu przetwarzania sygnalów 50 wzmacnia sygnaly, przenoszace informacje o szczególach pionowych, majace srednie amplitudy, to zmodsy sygna¬ ly, których amplitudy wynosza okolo 5% do A0% amplitudy maksymalnie mozliwej, wewnatrz obszaru II przy wspólczynniku równym okolo 3, na przyklad, celem uwydatnienia inforcacji o szczególach pionowych i zwiekszenia kontrastowosci obrazu wyznaczonej tym obszarem.Sygnaly przenoszace informacje o szczególach pionowych, majace wzglednie duze amplitudy, to znaczy sygnaly odpowiadajace duzej kontrastowosci fragmentów obrazu takich, jak napisy, sa wygladzane, to znaczy amplitudy sa zmniejszane lub tlumione, jak wynika z charakterys¬ tyki amplitudowej w obszarze III - celem wyeliminowania nadmiernej kontrastówosci obrazu i zapobiezenia zamazaniu obrazu na ekranie kineskopu, które, mówiac inaczej niszcza lub pogarszaja szczególy pionowe.Sygnal sumaryczny przenoszacy Informacje o szczególach pionowych, uzyskiwany na wyjs¬ ciu obwodu sumujacego 60 odznacza, sie charakterystyka amplitudowo-widmowa, odpowiadajaca charakterystyce przenoszenia przedstawionej na fig. 5« Charakterystyka przenoszenia przed¬ stawiona na fig. 5 reprezentuje calkowita charakterystyke przenoszenia, uwzgledniajaca charakterystyke przenoszenia przedstawiona na fig. 3 /dla obwodu A odtwarzania szczególów pionowych/ oraz charakterystyke przedstawiona na. fig. 4 /dla obwodu B uwydatnienia szcze¬ gólów pionowych/.Kalezy zaznaczyc, ze w obszarze I /odtwarzanie szczególów pionowych/ informacja o szczególach pionowych przenoszona jest sygnalami o msilym poziomie, moze zostac odtworzona do wartosci wystarczajacej dla zachowania normalnej rozdzielczosci w kierunku plono^-y*1, zapewnianej trescia luminancyjna odtwarzanego obrazu; Wvbór wzmocnienia, obwodu odtwarzania6 129 458 szczególów pionowych, jaki wynika z charakterystyki przenoszenia dla obszaru I /patrz fig* 1 i 3/ obejmuje rozwazanie, jakie wvniki sa do zaakceptowania w danym systemie prze¬ twarzania sygnalu wizyjnego; Na przyklad, jezeli wzmocnienie obwodu odtwarzania szczególów pionowych jest zbyt duze, interferencja skladowych o malym poziomie odwzorowujac/ch zmia¬ ny odstepu czerni w kolejnych liniach sto je sie latwo zauwazalna. Jezeli wzmocnienie w obwodzie odtwarzania szczególów pionowych jest zbyt m^le, znaczny wplyw sumo*Faniaf to zna¬ czy maksyma i zera na róznych czestotliwosciach, przejawia sie wówczas w obszarze czesto¬ tliwosciowym ponizej 2 MHz, zajetym przez skladowe przenoszace informacje o nzczercólach pionowych, co powoduje straty informacji o szczególach pionowych, przenoszonej nyn:nalair.i majacymi maly poziom. Tak wiec nachylenie charakterystyki przenoszenia w obszarze I odpo¬ wiada takiej wartosci wspólczynnika y/zmocnienia sygnalu, jaka jpst niezbedna do uzyskania pozadanej charakterystyki widmowej sygnalu odpowiedzi, to znaczy plaskiej eharnkterystyki widmowej sygnalu luminancji, bez wproiradze-nia bedacych nie do przyjecia efoktów ubocznych.Charakterystyka amplitudowa widmowa sygnalu odpowiedzi dla obszaru I, j^ka jent wyznaczo¬ na obwodem A odtwarzania szczególów pionowych, korzystnie odwzorowuje ustalone wspólzalez¬ nosci z charakterystyka przenoszenia obwodu sygnalowego, który doprowadza poddany obróbce "grzebieniowania" sygnal luminancji z wyjscia filtru grzebieniowego 15 do obwodu sumuja¬ cego 30, W obszarze II/uwydatnienie szczególów pionowych /wprowadza sie odpowiednie uwydat¬ nienie szczególów pionowych poprzez zapewnienie dodatkowego wzmocnienia sygnlów, majacych srednie amplitudy, w sposób, który jest uwazany za korzystny z punktu widzenia polepszenia rozdzielczosci odtwarzanego obrazu. Poniewaz tylko sygnaly poddawane przetwarzaniu przez obwód uwydatnienia sa wygladzane pod wzgledem wartosci amplitudy, a sygnal;? przetwarzane przez obwód odtwarzania sa przesylane ze wzmocnieniem, zapewniajacym odtworzenie szczegó¬ lów pionowych, "zamazywanie" w obrazie informacji dotyczacej szczególów pionowych, przeka¬ zywanej sygnalami o malym poziomie, jest eliminowana, a uwydatnienie skladowych zaklócaja¬ cych o malych poziomach obejmujacych produkty interferencji szumów i zmiar odstepu ozerni w kolejnych liniach w sposób istotny ograniczane do dopuszczalnego minimum.Nalezy równiez zaznaczyó, ze dzialanie opisanego ukladu przetwarzania sygnalów zawie¬ rajacych informacje o szczególach pionowych nie zalezy od zmian poziomu stp.lopradowego skladowej luminancji. Dzieki sposobowi wytwarzania przez filtr grzebieniowy sygnalu chro¬ minancji, polegajacemu na zastosowaniu znanego procesu sumowania-odejmowania sygnalów, uzyskiwany w wyniku przetwarzania przez filtr grzebieniowy sygnalu wizyjnego sygnal chro¬ minancji zawiera skladowa stalopradowa. Skladowa stalopradowa sygnalu chrominancji dlatego nie wplywa na zmiane etalopradowej skladowej polaryzacji na wyjsciu filtru grzebieniowego, z którego wyprowadzany jest sygnal chrominancji• Oddzielenie sygnalu, zawierajacego infor¬ macje o szczególach pionowych od sygnalu wyjsciowego chrominancji, uzyskiwanego na wyjsciu filtru grzebieniowego moze byó dlatego zrealizowane w sposób uprzednio ustalony wzgledem skladowej stalopradowej, która odpowiada "srodkowi" eliminowania /ograniczania/. Poniewaz poziom odniesienia, wzgledem którego realizowane jest eliminowanie, jest ustalony uprzed¬ nio, zakres ograniczania sygnalów jest dobrze zdefiniowany i sluzy do zapewnienia dobrze zdefiniowanych zakresów odtwarzania, uwydatniania i ograniczania, jak opisano powyzej.Przetworzony sygnal zawierajacy informacje o 'szczególach pionowych, pojawiajacy sie na wyjsciu obwodu sumujacego 60 jest sumowany w obwodzie sumujacym 30 z przetworzona przez filtr grzebieniowy Bygnalem luminancji doprowadzanym poprzez filtr 22. Sygnal wyjs¬ ciowy z obwodu sumujacego 30 odpowiada zrekonstruowanej skladowej luminancji sygnalu wi¬ zyjnego, zawierajacego informacje o szczególach pionowych odtworzonych i uwydatnionych w opisany powyzej sposób. Zrekonstruowana skladowa luminancji nastepnie doprowadza sie do ukladu 32 przetwarzania sygnalu luminancji Y. Wzmocniony sygnal luminancji Y z ukladu 32 i sygnaly róznicowe koloru z ukladu przetwarzania sygnalu chrominancji 64 sa sumowane w ukladzie macierzowym 68, w wyniku czego uzyskuje sie sygnaly kolorów podstawowych R, B, G.12945^ 1 Te sygnaly sa nastepnie w sposób odpowiedni doprowadzane do elektrod sterujacych kineskopu kolorowego 70.Rezystory walace 28, AB i 58 maja rezystancje, którvch wartosci sa proporcjonalne do wartosci sygnalu luminancji uzyskiwanego na wyjsciu filtru grzebieniowego oraz sygnalew zawierajacych informacje o szczególach pionowych, które to sygnaly sa sumowane celem uzys¬ kania wymaganego poziomu skladowej luminancji, która pojawia sie na wejsciu obwodu suiruja- cego 30. Opóznienia w obwodach przesylania annalów A i B sa wyrównywane filtrami 42 i 52 odpowiednio. Natomiast opóznienia sygnalów przesylanych z wyjscia sygnalu luminancji filt¬ ru grzebieniowego 15 dc pierwszego wejscia obwodu sumujacego 30 przesylanych obwodem A i opóznienia sygnalów przesylanych z wyjscia sygnalu chrominancji filtru grzebieniowego 15 do drugiego wejscia obwodu sumujacego 30 obwodem B sa odpowiednio wyrównywane filtrem 22 oraz filtrami 35, 42 i 52 zalaczonymi w obwodzie, sygnalowym odtwarzania i uwydatniania szczególów pionowych. Chociaz obwody sumujace 60 i 30 sa pokazane na fig. 1 jako osobne zespoly, naleza miec na uwadze, ze te dwa obwody sumujace moga zostac zastapione jednym ukladem sumujacym majacym trzy wejscia, przeznaczonym do sumowania sygnalu luminancji uzyskiwanego na wyjsciu filtru grzebieniowego 15 z sygnalami zawierajacymi informacje o szczególach pionowych doprowadzanymi obwodami A i B, Zastrzezenia patentowe 1; Uklad do odtwarzania i uwydatniania szczególów pionowych obrazu telewizyjnego przeznaczony dla urzadzenia przetwarzajacego sygnal wizyjny, zawierajacy zródlo sygnalu wizyjnego wytwarzajace sygnal wizyjny zawierajacy skladowe luminancji i chrominancji roz¬ mieszczone wewnatrz pasma czestotliwosciowego zajmowanego przez sygnal wizyjny w sposób przeplatany, filtr grzebieniowy polaczony z wvjsciem zródla sygnalu wizyjnego, przezna¬ czony do wytwarzania na pierwszym wyjsciu przetworzonego sygnalu luminancji o charakterys¬ tyce amplitudowo-widmowej, której maksima odpowiadaja czestotliwosciom równym calkowitym wielokrotnosciom czestotliwosci odchylania linii, a zera - nieparzystym wielokrotnosciom polowy czestotliwosci odchylania linii i do wytwarzania na drugim wyjsciu przetworzonego sygnalu chrominancji o charakterystyce amplitudowo-widroowej, której maksima odpowiadaja nieparzystym wielokrotnosciom polowy czestotliwosci odchylania linii, a zera - calkowitym wielokrotnosciom czestotliwosci odchvlania linii, przy czym sygnaly uzyskiwane na drugim wyjsciu filtru grzebieniowego zawieraja skladowe odwzorowujace informacje luminancvjna do¬ tyczaca szczególów pionowych usunieta z przetworzonego sygnalu luminancji uzyskiwanego na pierwszym wyjsciu filtru grzebieniowego, uklad przetwarzajacy sygnal chrominancji do¬ laczony do drugiego wyjscia filtru grzebieniowego przeznaczony do wytwarzania sygnalów róznicowych kolorów R-Y, B-Y, G-Y, uklad przetwarzajacy sygnal luminancji dolaczony do pierwszego wyjscia filtru grzebieniowego poprzez filtr dolnoprzepustowy, macierz, której wejscia sa polaczone z wyjsciami ukladu przetwarzajacego sygnal chrominancji i z wyjsciem ukladu przetwarzajacego sygnal luminancji, i której wyjscia sa polaczone z elektrodami sterujacymi kineskopu kolorowego, znamienny tym, ze zawiera obwód nieli- nearny /35,'A, B, 60, 30/, którego pierwsze wejscie jest polaczone z drugim wyjsciem filtru grzebieniowego /15/, drugie wejscie - z pierwszym wyjsciem filtru grzebieniowe¬ go /15/, poprzez filtr dolnoprzepustowy /22, 28/, i którego wyjscie jest polaczone z wej¬ sciem ukladu przetwarzajacego sygnal luminancji /32/, przy czym obwód nielinearny /35, A, B, 60, 30/ ma charakterystyke przenoszenia zapewniajaca przetwarzanie sygnalów, zawiera¬ jacych informacje o szczególach pionowych, o malej amplitudzie ze wzmocnieniem wiekszym od zera i przetwarzaniu sygnalów, zawierajacych informacje o szczególach pionowych o sred¬ niej amplitudzie ze wzmocnieniem wiekszym od pierwszego wzmocnienia* 2. Uklad wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze obwód nielinearny /35, A, B, 60, 30/ zawiera pierwszy obwód sygnalowy /A/ majacy charakterystyke przenoszenia8 129 458 zapewniajaca przesylanie gvgnalów zawierajacych informacje o szczególach pionowych ze wzmocnieniem wiekszym od zer:if którego wejscie jest polaczone z wyjsciem filtru grzebienio¬ wego /15/t drugi obwód sygnalowy /B/, majacy charakterystyke przenoszenia zapewniajaca eliminowanie sygnalów, zawierajacych informacje o szczególach pionowych, o malej amplitu¬ dzie i wzmocnieniu sygnalów zawierajacych informacje o szczególach pionowych o sredniej amplitudzie, którego wejacie jest polaczone z wyjsciem filtra grzobicniowero /l5/f oraz obwód sumujacy /60/, którego oba wejscia 3a polaczone z wvjsciami pierwszego /a/ i drugie¬ go/B/ obwodów sygnalowych• 3. Uklad wedlug zastrz. 1 lub 2, znamienny tym, ze nielinearny obwód /35f A, B, 60, 30/ zawiera wejsciowy filtr dolnoprzepustowy /35/f którego wejscie jest polaczone z wyjsciem filtru grzebieniowego /15/ i którego wyjscia sa polaczone z wejscia¬ mi pierwszego /A/ i drugiego /B/ obwodów sygnalowych. 10- fimpUtuda 4 ^0 Usuniete szczegóty pionowe [Y : CzastatLtJnosd Fig. I.Przetworzony ^r&ninancjc (c)Weiscie o 4 ^51 "i » Ograniczony: suqnaL J A L_™_Jjfl_ I ' i/VUizrinfnin N wyjscie wyjscie wyjscie iin ^c~ wyjsciowy jObszar Ogranie / Fig. 2. wejscie Fig. 3. wejscie Fig.4. —* wejscie m Fig.5, PL PL PL PL PL