Przedmiotem wynalazku jest czujnik do pomiaru tlenu rozpuszczo¬ nego w cieczach, zwlaszcza w roztworach wodnych, przeznaczony do okresowych lub ciaglych pomiarów zawartosci tlenu rozpuszczonego w cieczach, szczególnie zas w roztworach wod¬ nych, sciekach, wodzie i innych cieczach* Przedmiot wynalazku ma zastosowanie do kontroli procesów oczyszczania wód i scieków w gospodarce wodno-sciekowej zwiazanej z ochrona naturalnego srodowiska.Stan techniki. Znane sa z dokumentacji katalogowej firmy Wissench - Techn.Werkstatten/WTV7/, RFN, 1 979, czujniki tlenowe, zwane sondami lub elektrodami tlenowymi.Czujniki te sa zbudowane z korpusu uksztaltowanego w postaci rurki wewnatrz której jest wbudowany termistor oraz przewody odprowadzajace sygnal elektryczny z ogniwa pomiarowego.Calosc wnetrza korpusu jest zalana trwale masa zywiczna. W dolnej czesci korpusu jest usytuowane ogniwo pomiarowe z polaryzacja napiecia wraz z elektrodami, zlota katoda i srebrna anoda. W ogniwie jest zastosowany elektrolit podtrzymywany bezposrednio przez membrane wykonana z folii z tworzywa sztucznego, nalozonej bezposrednio na katode i pod¬ trzymywana przez cylindryczny krazek z gumy. Na zewnatrz ogniwa jest nasadzony cylindrycz¬ ny koszyk równiez z tworzywa sztucznego zaopatrzony w symetrycznie wyciete otwory ulatwia¬ jace przeplyw badanego medium. Oslona ogniwa posiada moletowana powierzchnie dla ulatwie¬ nia dokrecania i odkrecania koszyka. Górna czesc korpusu jest zaopatrzona w uszczelniajaca nakretke i jednoczesnie mocujaca przewód elektryczny czujnika.2 129 256 Istota wynalazku* Czujnik do pomiaru tlenu wedlug wynalazku ma w górnej, gwintowanej czesci gniazda kompletnego, wkrecony pojemnik elektrolitu, który w górnej czesci oslania¬ jacej anode posiada otwór do wprowadzania elektrolitu, zas od strony katody na wspomiany pojemnik jest nasadzona cylindryczna i elastyczna tulejka mocujaca membrane i zabezpiecza¬ jaca pojemnik przed wyciekaniem elektrolitu. Pojemniki elektrolitu czujników laboratoryj¬ nych i przemyslowych posiadaja jednakowa konstrukcje umozliwiajaca droge wymiany odpowied¬ niej membrany, ich stosowanie w warunkach laboratoryjnych i przemyslowych o odpowiednim zakresie pomiarowym, Swiadczy to o uniwersalnosci przedmiotowego czujnika. Dzieki prostej konstrukcji czujnik.jest latwo rozbieralny, co umozliwia szybka wymiane jego elementów, regeneracje czy tez naprawe w przypadku uszkodzenia.Objasnienie rysunku. Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykladzie wykonania na rysunku, przedstawiajacym schemat czujnika.Przyklad realizacji wynalazku. Czujnik tlenowy wedlug wynalazku jest zbudowany z korpusu 1 uksztaltowanego w postaci walca o jednakowej srednicy. Korpus ten w dolnej czesci jest zaopatrzony w kielichowy, cylindryczny kolnierz 2. W górnej czesci korpusu 1 jest nasadzona nakretka 3 uszczelniajaca i mocujaca elektryczny kabel 4, przy pomocy uszczelniajacego pierscienia 5$ stozkowej tulejki 6 i gwintowanej tulejki 7. Y/ dolnej czesci korpusu 1 jest usytuowane gniazdo kompletne 8 zawierajace termistor 9, zespól elektrod 10 oraz uszczelniajace pierscienie 11 i 12, przy czym termistor 9 jest uszczelniony elastyczna zywica 13« W kielichowy kolnierz 2 dolnej czesci korpusu 1 jest wkrecone gniazdo kompletne 8 zaopatrzone w górnej wewnetrznej czesci w gwint, zas w srod¬ kowej zewnetrznej czesci posiada wyciecie dla umieszczenia koncówki 14 termistora 9.«V cz^sc gwintowana gniazda 8 jest wkrecony pojemnik elektrolitu 15. Pojemnik ten w górnej czesci oslaniajacej anode, posiada otwór 16 sluzacy do napelniania pojemnika elektrolitu 15 roztworem elektrolitu.Na pojemnik 15 od strony katody jest nasadzona cylindryczna, elastyczna tulejka 17 mocujaca membrane 18 i jednoczesnie zabezpieczajaca pojemnik 15 przed wyciekaniem elektro¬ litu. Pojemnik elektrolitu 15 jest osloniety cylindrycznym koszykiem 19, który w górnej czesci jest zaopatrzony w owalne wyciecia 20. Koszyk 19 jest wymieniany na hermetyczny zbiornik zabezpieczajacy przed wyparowaniem elektrod.Dzialanie czujnika. Czujnik wedlug wynalazku pracuje na zasadzie ogniwa galwanicznego ze srebrna katoda i cynkowa anoda. Elektrody sa umieszczone w wypelnionym cieklym elektro¬ litem pojemniku 15, który od badanej cieczy jest oddzielony membrana teflonowa. Rozpusz¬ czony w badanej próbce tlen dyfunduje przez juembrane do warstwy elektrolitu znajdujacej sie pomiedzy membrana a powierzchnia katody, gdzie ulega redukcji wedlug równania: 0 + 2H 0 + 4e ^4 OH"". Jednoczesnie na anodzie przebiega reakcja utleniania cynku Zn ^Zn + 2e. W wyniku przebiegu przytoczonych reakcji natezenie pradu powstajace w ogniwie jest wprost proporcjonalne do cisnienia czastkowego tlenu rozpuszczonego w badanej cieczy przy stalej temperaturze.Kompensacje wplywu temperatury na wielkosc dyfuzji tlenu przez membrane uzyskano przez zastosowanie termistorowego ukladu kompensacji temperatury, na którego wyjsciu otrzymuje sie sygnal napieciowy zalezny liniowo od cisnienia czastkowego tlenu.129 256 3 Zastrzezenie patentowe Czujnik do pomiaru tlenu rozpuszczonego w cieczach, zwlaszcza w roztworach wodnych, zbudowany z korpusu uksztaltowanego w postaci walca o jednakowej srednicy, przy czym korpus ten w dolnej czesci zawiera gniazdo kompletne skladajace sie z termistora, zespolu elektrod oraz z uszczelniajacych pierscieni i gniazdo to jest wkrecone w kielichowy kol¬ nierz dolnej czesci korpusu, zas w górnej czesci korpusu jest usytuowana nakretka mocujaca i uszczelniajaca kabel elektryczny przy pomocy pierscieni, stozkowej tulejki i tulejki gwintowanej, znamienny tym, ze w górnej gwintowanej czesci gniazda komplet¬ nego /8/ jest wkrecony pojemnik elektrolitu /15/, który w górnej czesci oslaniajacej anode zawiera otwór /16/, zas od strony katody, na pojemnik /15/ jest nasadzona cylin¬ dryczna i elastyczna tulejka /17/ mocujaca membrane /'\6/ i zabezpieczajaca pojemnik /15/ przed wyciekaniem elektrolitu*129 2S6 Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz.Cena 100 zl PLThe subject of the invention is a sensor for measuring dissolved oxygen in liquids, especially in aqueous solutions, intended for periodic or continuous measurements of the dissolved oxygen in liquids, especially in aqueous solutions, wastewater, water and other liquids. control of water and sewage treatment processes in water and sewage management related to the protection of the natural environment. State of the art. They are known from the catalog documentation of the company Wissench - Techn.Werkstatten / WTV7 /, Germany, 1 979, oxygen sensors, called probes or oxygen electrodes.These sensors are made of a body shaped in the form of a tube inside which is a thermistor and cables leading the electric signal from measuring cell. The entire interior of the body is permanently sealed with a resin mass. In the lower part of the body there is a voltage polarization measuring cell with electrodes, a gold cathode and a silver anode. The cell uses an electrolyte supported directly by a membrane made of a plastic film applied directly to the cathode and supported by a cylindrical rubber disc. On the outside of the cell there is a cylindrical basket also made of plastic, provided with symmetrically cut holes facilitating the flow of the tested medium. The cell cover has a knurled surface to facilitate tightening and unscrewing the basket. The upper part of the body is provided with a sealing nut and at the same time securing the sensor's electric cable.2 129 256 Summary of the invention * The sensor for measuring oxygen according to the invention has in the upper, threaded part of the socket, a screw-on electrolyte container, which in the upper part of the anode cover has a hole for electrolyte introduction, and from the cathode side, a cylindrical and flexible sleeve holding the membrane is attached to the said container and protects the container against electrolyte leakage. The electrolyte reservoirs of laboratory and industrial sensors have the same structure, enabling the replacement of the appropriate membrane, their use in laboratory and industrial conditions with an appropriate measuring range, which proves the universality of the sensor in question. Due to the simple design of the sensor, it is easily disassembled, which enables its elements to be quickly replaced, regenerated or repaired in the event of damage. The subject matter of the invention is shown in an example of embodiment in the drawing showing a diagram of a sensor. An embodiment of the invention. The oxygen sensor according to the invention consists of a cylinder-shaped body 1 of the same diameter. In the lower part the body is equipped with a flared cylindrical flange 2. In the upper part of the body 1 there is a nut 3 for sealing and fixing the electric cable 4, by means of a sealing ring 5 $, a conical sleeve 6 and a threaded sleeve 7. Y / lower part of the body 1 there is a complete socket 8 containing a thermistor 9, a set of electrodes 10 and sealing rings 11 and 12, the thermistor 9 is sealed with a flexible resin 13 ". The socket flange 2 of the lower part of the body 1 has a screwed complete socket 8 provided in the upper internal part with a thread, and in the central outer part there is a cutout for receiving the tip 14 of the thermistor 9. In the threaded part of the socket 8 there is a screwed electrolyte reservoir 15. This reservoir has an opening 16 in the upper part that covers the anode, for filling the electrolyte reservoir 15 with electrolyte solution. A cylindrical, flexible power sleeve 17 is mounted on the container 15 on the cathode side jaca membrane 18 and, at the same time, protecting the container 15 against electrolyte leakage. The electrolyte container 15 is capped by a cylindrical basket 19, which is provided with oval cuts 20. The basket 19 is replaced by an airtight tank preventing the electrodes from evaporating. Operation of the sensor. The sensor according to the invention works on the principle of a galvanic cell with a silver cathode and a zinc anode. The electrodes are placed in a container 15 filled with liquid electrolyte, which is separated from the liquid being tested by a Teflon membrane. Oxygen dissolved in the test sample diffuses through the juembrane into the electrolyte layer between the membrane and the cathode surface, where it is reduced according to the equation: 0 + 2H 0 + 4e ^ 4 OH "". At the same time, the zinc oxidation reaction with Zn ^ Zn + 2e takes place at the anode. As a result of the above-mentioned reactions, the current intensity generated in the cell is directly proportional to the partial pressure of oxygen dissolved in the tested liquid at a constant temperature. Compensation of the temperature influence on the amount of oxygen diffusion through the membrane was obtained by using a thermistor temperature compensation system, at the output of which a voltage dependent signal is obtained linearly from the partial pressure of oxygen. 129 256 3 Patent claim A sensor for measuring oxygen dissolved in liquids, especially in aqueous solutions, made of a body shaped like a cylinder of the same diameter, the body in the lower part containing a complete seat consisting of a thermistor, the electrode assembly and sealing rings and the socket is screwed into the flared flange of the lower part of the body, and in the upper part of the body there is a nut that fixes and seals the electric cable with the help of rings, conical sleeve and an electrolyte container / 15 / which has an opening / 16 / in the upper part of the anode, and on the cathode side, a cylinder / 15 / is attached to the container / 15 / ¬ drastic and flexible sleeve / 17 / fixing membrane / '\ 6 / and protecting the container / 15 / against leakage of electrolyte * 129 2S6 Pracownia Poligraficzna UP PRL. Mintage 100 copies Price PLN 100 PL