PL125837B1 - Universal joint - Google Patents

Description

Opis patentowy opublikowano: 15.06.1985 CZYTELNIA Ur*edu Patentowego Twórcawynalazku Uprawniony zpatentu: Gelenkwellenbau GmbH., Essen (Republika Federalna Niemiec) Przegub krzyzakowy Wynalazek dotyczy przegubu krzyzakowego, skladajacego sie z dwóch widelek z otworami, w których jest utrzymywany i osiowo ustalany krzyzak czopowy z cylindrycznymi czopami lozysko¬ wymi, w danym wypadku w wydrazonych cylindrycznie korpusach lozyskowych zawierajacych korpusy walcowe lub slizgowe, przy czym krzyzak czopowy ma otwór przebiegajacy centrycznie, prostopadle do plaszczyzny czopa, a widelki przegubu maja otwór umieszczony osiowo.W znanych przegubach krzyzakowych (DE-PS 2 711 177), które sa przeznaczone do zastoso¬ wania w walcarkach jest wprawdzie przewidziany ogranicznik kata, który pracuje niezaleznie od kata obrotu i od momentu obrotowego przenoszonego przez wal przegubowy. Niekorzystne jest jednakze przy tym to, ze przy wymianie walców wprawdzie kat walu przegubowego moze byc ograniczony, jednakze nie zawszejest zapewnione, ze przy dwóch lub wiecej walach przegubowych,^ które maja wzajemnie rózniace sie katy pochylenia, przylaczeniowe rozety walców wszystkich walów przegubowych sa ustawione równolegle do siebie. Taniedogodnosc odbija sie niekorzystnie przy wymianie walców, poniewaz kazdorazowo jest wymieniany komplet walców. skladajacy sie co najmniej z dwóch walców. Korzystny czas przygotowawczo-zakonczeniowy osiaga sie jedynie wtedy, gdy przy zabudowie kompletu walców, przylaczeniowe rozety walców sa odpowiednio ustawione.Wychodzac z tego, zadaniem wynalazku jest takie uksztaltowanie walu przegubowego, bez ograniczenia srednicy obrotu, ze kat zgiecia kazdego przegubu krzyzakowego podczas unierucho¬ mienia walu przegubowego moze byc ograniczony do dowolnej wartosci.W celu rozwiazania tego zadania wedlug wynalazku jest przewidziane, ze sworzen, wycho¬ dzacy z otworu w pierwszych widelkach przegubu, jest polaczony z drugimi widelkami przegubu i jest umieszczony ruchomo katowo w ruchomym promieniowo elemencie pierwszych widelek przegubu i ze element jest ustalany przez urzadzenie ustalajace w kazdym dowolnym polozeniu.Korzystne jest przy tym, ze mozna nastawiac dowolny kat zgiecia, który moze byc dobrany niezaleznie od kata obrotu walu przegubowego. Dlatego przy wymianie walców jest mozliwe, ze przylaczeniowe rozety walców moga byc ustalane w polozeniu, które istnialo przed demontazem kompletu walców. Jest przy tym nieistotne, jaki kat pochylenia maja waly przegubowe.Aby zapewnic odpowiednie zakleszczenie przylaczeniowych rozet walców w odpowiednim polozeniu, wedlug dalszej istotnej cechy wynalazkujest przewidziane, zejako urzadzenie ustalajace\ } V ( \ 2 125 837 jest przewidziana czesc dociskowa, uruchamiana hydraulicznie, pneumatycznie lub mechanicznie i prowadzona w otworze przebiegajacym osiowo. Zaleta jest przy tym to, ze do wytworzenia sily dzialajacej na urzadzenie ustalajace mozna uzyc srodka, przykladowo hydraulicznego, znajduja¬ cego sie juz w klatce walcowniczej.Wedlug dalszego uksztaltowania jest przewidziane, ze pomiedzy powierzchnia czolowa czesci dociskowej a powierzchnia elementu, zwrócona do czesci dociskoweji/lub powierzchnia elementu, zwrócona do wybrania widelek przegubu, jest umieszczona czesc posrednia z materialu o wysokim wspólczynniku tarcia. W tego rodzaju czesciach posrednich, przykladowo wykladzinach ciernych, mozliwe jest ustalenie bez wiekszych przeszkód odpowiednich czesci wytworzonych ze stali na odpowiedni wspólczynnik, w celu utrzymania odpowiedniego polozenia wzniosu katowego. Jest dalej przewidziane, ze jako urzadzenie ustalajace jest przewidziana czesc dociskowa, uruchamiana hydraulicznie, pneumatycznie lub mechanicznie, która wspólpracuje ze sworzniem przez element kulisty. Przez tego rodzaju silownik naciskowy, takze po demontazu kompletu walców, juz nastawiony kat moze byc korygowany lub zmieniany, poniewaz ten silownik naciskowy dziala na sworzen pod katem prostym.Aby caly wal przegubowy mozna bylo dowolnie nastawiac, przy czym jego przeguby krzyza¬ kowe sa umieszczone na kazdym koncu, wedlug dalszego uksztaltowania jest przewidziane, ze przy zastosowaniu dwóch przegubów krzyzakowych, polaczonych przez wal posredni, sworzen jest umieszczony w pierwszych widelkach przegubu i ze wal wewnetrzny przebiega od pierwszych widelek jednego przegubu krzyzakowego do pierwszych widelek drugiego przegubu krzyzako¬ wego, przy czym wal wewnetrzny, przebiegajacy wewnatrz walu posredniego, jest ulozyskowany ruchomo katowo w jednakowej odleglosci od obydwu przegubów krzyzakowych. Ponadto pod¬ pora posrednia walu wewnetrznego ma niejednakowa odleglosc od obydwu przegubów krzyzakowych.Uprzywilejowane przyklady wykonania wedlug wynalazku sa przedstawione na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia wal przegubowy w widoku ogólnym z przylaczeniowa rozeta walca, fig. 2 — dalsza postac wykonania walu przegubowego równiez w widoku ogólnym z przylaczeniowa rozeta walca, fig. 3 — przegub krzyzakowy, odpowiadajacy fig. 1, z hydraulicznym urzadzeniem ustalajacym, fig. 4 — wal przegubowy, na którego koncu sa przewidziane dwa przeguby krzyza¬ kowe i urzadzenie ograniczajace kat, fig. 5 — przegub krzyzakowy, odpowiadajacy fig. 3, z promieniowo umieszczonym urzadzeniem ustalajacym, fig. 6 — przekrój wedlug fig. 5, wzdluz linii A, fig. 7 — dalsza odmiana urzadzenia ustalajacego w przekroju, fig. 8 — urzadzenie ustalajace w przekroju z pojedynczym cylindrem, fig. 9 — urzadzenie ustalajace w przekroju, w którym sworzen jest umieszczony na stale w widelkach przegubu.Wal przegubowy, pokazany na fig. 1, jest przedstawiony w uproszczeniu i sklada sie zasadni¬ czo z walu posredniego 1 i przegubu krzyzakowego 2. Przegub krzyzakowy 2 posiada widelki 3 i 4, w których otworach jest umieszczony krzyzak czopowy 5. Widelki 4 przegubu sa polaczone z przylaczeniowa rozeta 6 walca, w której otworze 7 moze byc umieszczony czop 8 walca 9. Dla polepszenia wprowadzenia czopa 8 do otworu 7, obie te czesci posiadaja plaskie sfazowania. Z tej figuryjest wyraznie widoczne, ze przy wymianie walca w walcowni, przy czym wal przegubowy 1 z przylaczeniowa rozeta 6 musi byc oddzielony od walca 9, ponowny montaz czopa 8 jest polaczony z trudnosciami, gdy przylaczeniowa rozeta 6 zwisa przez swój ciezar wlasny.Ze wzgledu na czas montazu wal przegubowy 1 jest zaopatrzony w przylaczeniowa rozete 6, poniewaz przeniesienie momentu obrotowegojest zapewnione przez ksztalt, odbiegajacy od przek¬ roju kolowego. Polaczenie kolnierzowe przez sruby, wzglednie zlaczenie na prasie ze wzgledu na czas jest za drogie. Ograniczenie katowe przylaczeniowej rozety 6 nastepuje przez sworzen 10, który przebiega od widelek 4 przegubu, przez otwór 11 krzyzaka czopowego 5 do widelek 3. Przez urzadzenie ustalajace 12 moze byc ustalany kazdy dowolny k£t.Figura 2 pokazuje wal przegubowy, w którym wal posredni 1 niesie na swoich koncach przegub krzyzakowy 2. Obydwa przeguby krzyzakowe 2 posiadaja krzyzak czopowy 5, przez którego otwór 11 przebiega sworzen 10, potrzebny do ograniczania katowego. W zasadzie odpo¬ wiada to uproszczonemu przedstawieniu czescijuz przedstawionych na fig. 1 jednakze z ta róznica, ze obydwa sworznie 10 od strony zwróconej do walu posredniego 1 sa umieszczone osiowo i125 837 3 ruchowo katowo w wale wewnetrznym 13. Tenwal wewnetrzny 13jest podparty w otworze 14 walu posredniego 1. Jako podpora 15 sluzy pierscien z cylindrycznym otworem wewnetrznym i kulista powierzchnia zewnetrzna tak, ze wal wewnetrzny 13 moze wykonywac ruchy osiowe, a takze ruchy katowe. Przez to podparcie wal wewnetrzny 13 J/iala jako przekladnia, mianowicie w ten sposób, ze przy symetrycznym podparciu walu wewnetrznego 13 kat jednego przegubu kr/\ zakowego 2 jest przeciwny o jednakowa wielkosc od kata drugiego przegubu krzyzakowego.Na figurze 3 jest przedstawiony w powiekszonej podzialce przegub krzyzakowy odpowiada¬ jacy fig. 1. Sklada sie on zasadniczo z widelek 3 i 4 przegubu oraz krzyzaka czopowego 5. Krzyzak czopowy 5 posiada w swojej osi otwór 11, przez który przechodzi sworzen 10. Sworzen 10 jest wewnatrz otworu 11 ulozyskowany osiowo i ruchomo katowo przez element 16 kulisty od zewnatrz, który posiada cylindryczny otwór. W widelkach 4 przegubu sworzen 10 jest przez inny element 17 utrzymywany ruchomo katowo w jego otworze 18.Natomiast w widelkach 3 przegubu sworzen 10 jest utrzymywany przez promieniowo ruchomy element 19, w którego otworze srodkowym jest umieszczony pierscien 20, zaopatrzom w kulista powierzchnie zewnetrzna. Element 19 umieszczony w wybraniu 21 ruchomo promieniowo, przy czym obydwie powierzchnie czolowe sa zaopatrzone w wykladzine 22, której material posiada wysoki wspólczynnik tarcia. Na ten element W dziala w osiowym kierunku czesc dociskowa 23, która w tym przykladzie wykonania jest zasilana hydraulicznie przez przewód 24. Przy wzniosie katowym przegubu krzyzakowego element 19 porusza sie promieniowo na zewnatrz tak, ze nim przylaczeniowa rozeta 6 oddzieli sie od czopa 8 walca, jest ustalany w swoim polozeniu przez hydraulicznie lub pneumatycznie zasilana czesc dociskowa 23. Dzieki temu, ze wybranie 21 jest wykonanejako wydrazenie, a element 19jest tarczowy, moze nastepowac ustalenie kata ugiecia dla kazdej dowolnej wartosci.Na figurze 4 jest pokazany wal przegubowy, odpowiadajacy fig. 2, przy czym chodzi tu o wal posredni 1 oraz obydwa przeguby krzyzakowe 2. Zasadniczo ten wal przegubowy odpowiada przegubowi pojedynczemu, juz wyjasnionemu na fig. 3, który tutaj takzejest zaopatrzony kazdora¬ zowo w krzyzak czopowy 5 z otworem srodkowym 11, przez który przechodzi sworzen 10 i jest ulozyskowany osiowo i ruchomo katowo. W widelkach 4 przegubu sa utrzymywane ruchomo katowo obydwa sworznie 10, zasadniczo jak przedstawiono na fig. 3.Ponadto w widelkach 3 przegubu, w tym przykladzie wykonania, nie jest przewidziane zadne urzadzenie ustalajace, lecz za posrednictwem walu wewnetrznego 13 wznios katowy jednego przegubujest przenoszony na kat o odwrotnym znaku drugiego przegubu. Do tego wal wewnetrzny 13 jest zaopatrzony na obydwu koncach w otwór, z którego wychodzi sworzen 10 i jest utrzymy¬ wany ruchomo katowo przez pierscien 20 z kulista powierzchnia zewnetrzna. Sam wal wewnetrzny 13jest umieszczony w otworze 14 walu posredniego 1 równiez ruchomo katowo i osiowo przesuw¬ nie w odpowiednio uksztaltowanej podporze 15. W tej postaci wykonania jest mozliwe, ze przyla¬ czeniowa rozeta dla widelek przegubu pierwszego przegubu krzyzakowego jest ustawiona równolegle w kazdym polozeniu, przy symetrycznym umieszczeniu podpory 15 walu wewnetrzne¬ go 13. Jezeli tego rodzaju symetria nie jest pozadana, to mozna przez asymetryczne umieszczenie podpory 15 uzyskac dodatnie lub ujemne przelozenie.Na figurze 5 jest pokazana dalsza postac wykonania ogranicznika kata, chodzi tutaj ponownie w zasadzie o przegub krzyzakowy z widelkami 3 i widelkami 4, przy czym w ich otworach jest umieszczony krzyzak czopowy 5. Otwór srodkowy 11 krzyzaka czopowego 5 ponownie sluzy do podparcia sworznia 10, przy czym sworzen jest umieszczony dalej równiez ruchomo katowo w widelkach 4 przegubu, a widelki 3 przegubu maja urzadzenie ustalajace 12, które dziala na kulowy element 25, umieszczony na koncu sworznia 10. Jezeli przy wzniosie katowym sworzen 10 jest promieniowo odchylany, to mozna odpowiednio zasilac cisnieniem czesci dociskowe 23 i ustalac przyjety wtedy kat.Na figurze 6 jest przedstawione w przekroju urzadzenie ustalajace 12 z fig. 5. W wybraniu 21 widelek 3 przegubu sa umieszczone ruchomo promieniowo czesci dociskowe 23 i zaczepione do sworzni 10 tak, ze po przyjeciu ustalonego kata i przy zasilaniu cisnieniowym przez urzadzenie ustalajace 12 czesc dociskowa 23 jest unieruchamiana na drodze hydraulicznej lub pneumatycznej, £ zatem kat przegubu krzyzakowego jest ustalony.4 125837 Na figur/c 7 jest pokazana dalsza postac wykonania urzadzenia ustawiajacego 12, przy czym w tym przykladzie wykonania sa zastosowane trzy tloki tak, ze przy zasilaniu cisnieniowym czesci dociskowych 23 sworzen 10 moze byc ustalany w kazdym dowolnym polozeniu, gdy do montazu walców jest potrzebny odpowiedni kat.W urzadzeniu ustalajacym 12 przedstawionym na fig. 8 jest przewidziana jedynie jedna czesc dociskowa 23, która dziala na sworzen 10. Przy tym sa mozliwe ograniczenia katowe, które leza prostopadle do osi walu przegubowego.Figura 9 pokazuje natomiast urzadzenie nastawcze 12, w którym sworzen 10 jest zamocowany do ramion 27 widelek przegubu przez laczaca czesc 26. Przy wzniosie katowym przegubu element 19 porusza sie promieniowo na zewnatrz i moze byc ostatecznie ustalony w odpowiednim poloze¬ niu przez urzadzenie nastawcze 12. PL PL PL PL PL

Claims (7)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Przegub krzyzakowy, skladajacy sie z dwóch widelek z otworami, w których jest utrzymy¬ wany i osiowo ustalany krzyzak czopowy z cylindrycznymi czopami lozyskowymi, w danym wypadku w wydrazonych cylindrycznie korpusach lozyskowych, zawierajacych korpusy walcowe lub slizgowe, przy czym krzyzak czopowy ma otwór przebiegajacy centrycznie prostopadle do plaszczyzny czopa, a widelki przegubu maja otwór umieszczony osiowo, znamienny tym, ze sworzen (10), wychodzacy z otworu w pierwszych widelkach (3) przegubu, jest polaczony z drugimi widelkami (4) przegubu i jest umieszczony ruchomo katowo w ruchomym promieniowo elemencie (19) pierwszych widelek (3) przegubu i ze element (19) jest ustalany przez urzadzenie ustalajace (12) w kazdym dowolnym polozeniu.

2. Przegub wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze sworzen (10), w obszarze pomiedzy krzyza¬ kiem czopowym (5) a widelkami (3) przegubu jest polaczony mocno z drugimi widelkami (4) przegubu za pomoca czesci (26), laczacej ramiona (27) widelek.

3. Przegub wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako urzadzenie ustalajace (12) jest przewi¬ dziana czesc dociskowa (23), uruchamiana hydraulicznie, pneumatycznie lub mechanicznie i prowadzona w osiowo przebiegajacym otworze.

4. Przegub wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze pomiedzy powierzchnia czolowa czesci doci¬ skowej (23), a powierzchnia elementu (19), zwrócona do czesci dociskowej (23) i/lub powierzchnia elementu (19), zwrócona do wybrania (21) widelek (3) przegubu, jest umieszczona czesc posrednia (22) z materialu o wysokim wspólczynniku tarcia.

5. Przegub wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako urzadzenie ustalajace (12) jest przewi¬ dziana czesc dociskowa (23) uruchamiana hydraulicznie, pneumatycznie lub mechanicznie, która przez kulisty element (25) wspólpracuje ze sworzniem.

6. Przegub wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze przy zastosowaniu dwóch przegubów krzyza¬ kowych (2), polaczonych przez wal posredni (1), sworzen (10) jest umieszczony w pierwszych widelkach (3) przegubu i, ze wal wewnetrzny (13) przebiega od pierwszych widelek (3) jednego przegubu krzyzakowego (2) do pierwszych widelek (3) drugiego przegubu krzyzakowego (2), przy czym wal wewnetrzny (13), przebiegajacy wewnatrz walu posredniego (1), jest ulozyskowany ruchomo katowo w jednakowej odleglosci od obydwu przegubów krzyzakowych (2).

7. Przegub wedlug zastrz. 6, znamienny tym, ze podpora posrednia (15) walu wewnetrznego (13) ma niejednakowa odleglosc od obydwu przegubów krzyzakowych (2).J 25 837 l 6 7 / 11 v5 8 \h 91 FIG.1 / L_J «? 4 10 11 » FI6.2125837 FIG. 4125837 FIG 6125837 PracowniaPoligraficzna UP PRL. Naklad 100 Cena 100 zl PL PL PL PL PL