Opis patentowy opublikowano: 15.04.1983 118893 Int. C1.3 B64D 27/00 CZY i LLNIA Urzedu Patenioweon Twórcy wynalazku: Hubert Nowak, Eugeniusz Ulanowicz, Julian Kaminski Uprawniony z patentu: Wytwórnia Sprzetu Komunikacyjnego „PZL- -Rzeszów", Rzeszów; Osrodek Badawczo-Rozwo¬ jowy Napedów Lotniczych, Rzeszów (Polska) Sposób i przyrzad do ustawienia silnika na platowcu samolotu — — smiglowca Sposób i przyrzad do ustawienia silnika na pla¬ towcu samolotu-smigiowca znajduje zastosowanie zwlaszcza podczas przeprowadzania pierwszego montazu silnika na platowcu samolorfu-smiglowca jak i w folku przeprowadzania wyimiany silników w zwiazku z przeprowadzanymi reinonteim silni¬ ków lub samolotu-^smiglowca.;Zniany jest sposób ustawiania silnika na pla¬ towcu samolotu^smiglowca polegajacy na bezpOr- srednim ustawieniu siMkansilników na platowcu za pomoca ciegien, iktórych regulacje dlugosci prze¬ prowadza sie na stanowisku montazowym mane^ wraujac silnikiem ustawionymi w przyrzadzie mon¬ tazowym albo podwieszonym na specjalnych pod¬ nosnikach.Znanie sposoby ustawienia silnika na platowcu samoflotunsimigiowca posiadaja te niedogodnosc, ze w trakcie montaiziu zachodzi poftrzeiba nianewrowa- nia silnikiem, którego ciezar waha s(ie w grani¬ cach 140 KG ,do 250 KG co utrudnia manewro- (wanie i wykonywanie czynnosci montazowych u- istawienia, polaczeniia z przekladnia glówna i pla- towcem oraz wykonywaniem czynnosci konforol- nych: sprawdzenie polozenia silnika wzgledem przekladni i kadlubem platowca zwlaiazcza ze wzgledu na znaczny ciezar silnika.Znane przyrzady do montowania silnika posia¬ daja skomplikowana budowe i ultoudiniaja czynno- sci menewrowania sdlndJkiem w czasie montazu w 10 15 20 25 zwiazku z koniecznoscia ustawienia silnika w kil¬ ku polozeniach wzgledem przekladni i kadlubu sa- molottu^sniiglowca oraz potrzeba wykonania do¬ datkowych ruchów ustawczych w plaszczyznie pio- nowej i poziomej.Celiem wynalazku jest usuniecie wymienionych niedogodnosci zwlaszcza wyeliminowanie koniecz¬ nosci manewrowania silnikiem oraz zapewnienia powtarzalnosci ustawienia, zamiennosci i pewnosci monitowania.Postawiony cel osiagnieto prziez opracowanie no¬ wego sposobu montazu wedlug wynalazku, które¬ go istota polega na ustawieniu na plycie nosnej- -ramie nosnej samolotu^smiiglowca, przekladni glównej napedu smigla i przykreceniu jej sruba¬ mi do plyty nosnej-ramy nosnej samoiotu-simi- giowca, zainstalowania, ustalenia i przymocowania przyrzadu do ustawienia isilnika do [kolnierzy prze¬ kladni glównej (smigla za pomoca srub oraz usta¬ lenia wlasciwego polozenia przyrzadu do ustawien nia silnika, przymocowanie ciegien mocujacych i ustalenie ich dlugosci, sprawdzenie .polozenia przy- irzadu do ustawienia silnika wzigledeim przekladni glównej smigla, plyty nosnej-raimy nosnej samolo- tu-smiglowca za pomoca ukladu pomiarowego na przyklad lunety celowniczej i obiektywu celowni¬ czego, albo przyrzadów czujnikowych albo fotoko^ morki albo mostku tenzometryczinego, po czym na¬ lezy odkrecic sruby mocujace ciegna i sruby la- 118 893118 893 25 30 czace przyrzad do ustawienia sOnika z kolnierza- imi przekladni glównej smigla i jej zdjecie, a na¬ stepnie zalozenie anzeczywiistego silnika w miejsce prtzytrtzajdu.Przyrzad do ustawienia isiilnika wedlug wymalaz- ¦ ku sklada siie z kolnierza, który na obwodzdie lub (czesci obwodu posiada otwory sluzace do przymo¬ cowania ciegien, polaczonego za posrednictwem trzpienia z dnugiim kolnierzem posiadajacytm na obwodzie otwory sluzace do polaczenia go z kol- 10 nderzem walu napedowego przekladni glównej smi¬ gla za pomoca smub, przy czytm trzpien sluzy do mocowania lunety celowniczej i obiektywu albo innych urzadzen pcniiarowych sluzacych do spraw- dzenia_ (polozenia przyrzadu do ustawienia silnika 15 wzgledem przekladni giównep smigla i plyty no¬ snej 4ramy nosnej samolotu-smiglowca oraz spraw¬ dzenia odksztalcen przyrzadu do ustawienia sil¬ nika wyniklych w czasie montazu.Zaleta sposobu wedlug wynalazku i zaistosowa- 20 nda przymzajdu do ustawienia silnika jest prostota postepowania w czaisde montowania — latwosc u- sitaflenda, wyznaczenia polozenia przyrzadu do u- stawienda silnika wzgledem przekladna glównej smagla i plyty nosnej-ramy nosnej samolotu^sim- glowca, pozwalajacych na uzyskanie powtarzalno- sci i nJBLaiwodnocoi pracy zespolu silnik-przekla- dnia glówna smigla, a dzieki zmniejszeniu cieza¬ ru przyrzadu .do ustawienia silnika latwosc ma¬ newrowania w trakcie montazu i poprawa warun¬ ków bezpieczenstwa pracy.Przedmiot wyinailazlku jiest dokladniej opisany, natomiast przyrzad do ustawienia silnika jesit przedstawiony na zalaczonym rysunku, na którym/ 35 fig. 1) przedstawia widok wzdluzny pnzyinzadu do ustawienia allndika zmontowanego z przekladnia glówna wamika nosnego; fig. 2 — widok czolowy polaczenia przyrzadu do ustawiania silnika z ply¬ ta nosna-rama nosna ^omolortUr-saTiiglowca za po- 40 moca ciegien nosnych; fig. 3 — widok wzdluzny przyrzadu do ustawienia silnika; fig. 4 — widok w przekroju A—A kolnierza pnzyraadu do usta¬ wienia silnika wraz z otworami do mocowania ciegien; fig. 5 — inny sposób rozwiazania, budo^-f 45 wy przyrzadu ido ustawienia silnika; fig. 6 — wi¬ dok czolowy przyrzadu do uistawienaa silnika; fig. 7 — w widoku wizdluznym i pólprizekrotjju poka¬ zuje kolejny przyklad rozwiazania budowy przy¬ rzadu do ustawienia silnika jako konstrukcje tu- 50 lejowo^kratownioawa; fig. 8 — schematycznie przyjrzad do ustawienia saflnaka wraz z nwzliwysmi ukladami koniroIlnoiponiiADOwyiiii: luneta celow¬ nicza i obiektywem celowniczym i spotaoibem tcli umocowania; wiraz z ukladem czujników i ton roz- 55 stawienia w czasie pomiaru; fig. 9 — schematycz¬ nie przyirzad do ustawienia sillnóka z ukladem ioon- troOno-poandajrowyim z zastosowaniem foto-komór- 'ki i sposobem jej rozmieszczenia. HymuaM fig. 1— 9 przedstawiaja istote przyrzadu do ustawienia sM- 60 nika, który jest czescia, elementem sposobu usta¬ wienia silnika na plaitowcu 6amoQotu-smi®lowca. sposób ustawienia silnika^silników lotniczych na platowou samo(lotuHsmaglowca polega na ^prowa¬ dzeniu zamiast rzeczywistego ^iinaiir^ przyrzadu 1 65 do uisltawienia silnika, przymocowaniu przyrzadu 1 do ustawienia silnika za pomoca srulb 16 do kol¬ nierza 17 przekladni glównieij wirnika 18 z jednej istrony i za pomoca ciegien 19 z regllowana dlugo¬ scia do plyty 20 ramy nosnej samolotunsmiglow- ca, ustalenisu dlugosci ciegien 19 oraz ustaleniu i sprawdzeniu polozenia przyrzadu 1 do ustawie¬ nia silnika wzgledem przekladni gl6wnej 18 wdr- nilka nosnego i kadluba sanifolotu-snuglowca, za pomoca ukladu konrtroMoipomiiarowego 21 — lu¬ nety celowniczej 4 i obiektywu celowniczego' 5, albo zespolu czujników 11, aifbo fotokomórki 12, przy czym naólkorzystniej nalezy stosowac lunete celownicza 4, która mocuje sie w gniezdizie prze- ikladmi glównej 18 wirnika nosnego za posrednic¬ twem tulei 15, zas obiektyw celowniczy 5 w gniez- idzie piasty kolnierza (przyrzadu 1 do ustawienia Po ustawieniu w okreslonym polozeniu przy¬ rzadu 1 do ustawienia silnika, sanulby 22 i 145 od¬ kreca sie, przyrzad 1 do ustawienia silnika zde|j- rnuije sie, a w jego miejisce mocuje sie silniik lot¬ niczy.Rrzyrzad 1 do ustawienia silnika wedlug wyna¬ lazku zbudowany jest z kolnierza 23 posiadaja¬ cego na obwodzie afljbo jego czesci otwory 6 slu¬ zace do przymocowania ciegien 19 z zamontowa¬ nymi tulejkami barylkowymi 7 i kolnierza 2, na obwodzie którego rozmieszczone sa otwory 8 na 'sruby laczace 22 (Otwory w kolnierzach 23 i 2 sa rozmieszczone identycznie jak otwory w kolnie¬ rzach silnika lotniczego) wzajemnie polaczonych trzpieniem 3 albo pretami 9 i wzmocnione zebra¬ mi 10 oraz ukladu ikonitrolno^pomiarowego 21: lu¬ nety celowniczej 4 i obiektywu celowniczego 5, albo zespolu czujników 11, alibo tez fotokomórki 12, której glowice pomiatrowa 14 mocuje sie w gniezdzie piaisty kolnierza 23, a glowice swietlna 13 mocuje sie w gniezdzie przekladni glównej 18 wirnika nosnego za posrednictwem tuflefi 15 po¬ zwalajacej na ustalenie i sprawdzenie polozenia przyrzadu 1 do ustawienia sfiniika wzgledem prze¬ kladni glównej 18 wirnika i kadluba samoiotu- -smaglowca zgodnie z warunkami technicznymi.Zastosowanie sposobu ustanusentia gfflnAfc^ na pla¬ towcu samroiabu-smigloTwca i przyrzadu do ustawie¬ nia sJOniika pozwala na proste, latwe i bezpiecz¬ ne manipuLowanie w czasie wykonywania czynno- soi «»nia«iwycn.Sposób ustawiania silnika lotnliczego i przyrza¬ du do ustawienia saflnika wedlug wynalazku moze byc wykorzystany przy montowaniu silników Lot¬ niczych turbinowych i silników lotniczych tloko¬ wych na samoloiach-smiglowcach i tym podobnych srcidkach diDansportowycih.Zastosowanie sposobu ustawienia JaJbiAicg lotni¬ czego wedlug wynalazku pozwala na zmniejlszende pracocnlonnoisci montazu, zwiekszenie dokladnosci i poprawienie wajruników bezpdeczensltwa pracy.Zastrzezenia patentowie 1. Sposób ustawienia silnika na platowcu flamo- lotUHSmiglowca, lnamien&y tym, ze pffzyraajd (1)118 893 6 do ustawienia silnika ustawia sie w miejiseu pnae- znaozKMiyim dla silnika lotniczego, nastepnie kol¬ nierz (2) skreca isie z kolnierzieni przieklaidmd glów¬ nej (17) za pomoca srub (22), a dalej kolejno u- stala sie dlugosc ciegien nosnych (19) i przykreca sie je doi kolnierza (23) slubami (16) sprawdzajac równo¬ czesnie polozenie1 przyrzadu (1) do ustawienia silnika wzgledem przekladni glównej (18) wirnika nosnego za pomoca ukladu kontrolno^poimiarowego (21) — lunety celowniczej (4) zamocowanej w wewnetrz¬ nym otworze walka (15) przekladni glównej (18) i obiektywu celowniczego (5), zamocowanego w gniezdzie przyrzadu (1) do ustawienia silnika, po czym odkreca sie sruby (16 i 22) zidejmuje przy¬ rzad (1) ido ustawienia [silnika zaklada siie sdilnik lotniczy i srubami (16 i 22) przymocowuje sie go. 10 15 do kolnierza przekladni glównej (17) oralz ciegien (19). 2. Przyrzad do ustawienia silnika na platowcu samolotunsmiglowca, znamienny tym, ze ma kol¬ nierz (23), posiadajacy na obwodzie lulb jego cze¬ sci oitwory (6) z tulejkami barylkowymi (7) slu¬ zacymi do mocowania ciegien mocujacych (19) i kolnierz (2) posiadajacy oitwory (8) na ofbwodizie^ przy czym kolnierze (23 i 2) sa wzajemnie pola¬ czone trzpieniem drazonym (3) alibo pretami (9) tworzacych korpus przyrzadu (1) do ustawienia silnika ciraz ma uklad konitroinoHpomiarowy (21), zlozony z luneity celowniczej (4) i ofotiektyrwu ce¬ lowniczego (5) do ustaflenaa i sprawdzenia polo¬ zenia przyrzadu (1) do ustawiania silnika wzgle¬ dem przekladni glównej (18) i kadlulbu Bamolotu- -smiglowca.F^. 1118 893 W F,g.2118 893 A-A fig.A118 893 23 4 Ir//r7l.¥ J2_ 7 6 } fig- 5 tfg-e118 893 1 11 3 £l ^ 15 4 j I trpi 23 %8 14 1 IZ 13 €5 i z.Lf \w| « f'9-9 PLThe patent description was published: April 15, 1983 118893 Int. C1.3 B64D 27/00 CZY and LLNIA Urzedu Patacjon Inventors of the invention: Hubert Nowak, Eugeniusz Ulanowicz, Julian Kaminski Authorized by the patent: Wytwórnia Sprzetu Komunikacyjnego "PZL- -Rzeszów", Rzeszów; Osrodek Badawczo-Rozwojowy Napedów Lotniczych, Rzeszów (Poland) Method and device for setting the engine on the airframe of a helicopter Airplane The method and device for setting the engine on the plane of a helicopter plane is used especially during the first assembly of the engine on a helicopter self-color plane as well as in the folk of carrying out the replacement of engines in connection with the reinonteim of engines or a helicopter plane.; There is a known method of setting the engine on the plane of a helicopter, which consists in direct setting the strength of the engines on the airframe by means of strings, ¬ are carried out on the assembly stand by means of a motor placed in the assembly device or The disadvantage of the installation of the engine on the airframe of a self-flotation aircraft has the disadvantage that during assembly there is a maneuvering of the engine, the weight of which fluctuates (ie within 140 kg, up to 250 kg, which makes maneuvering difficult ( carrying out and carrying out assembly operations, placing, connecting with the main gear and the plane, and performing conformal operations: checking the position of the engine with respect to the gear box and the airframe, especially due to the considerable weight of the engine. Well-known devices for assembling the engine have a complicated structure and ultimately enhance the maneuvering of the sdlndJk during assembly due to the need to set the engine in several positions with respect to the gearbox and the hull of the helicopter, and the need to make additional adjustments in the vertical and horizontal planes. The object of the invention is to eliminate the above-mentioned disadvantages, in particular to eliminate the need to maneuver the engine and to ensure repeatability of alignment, interchangeability and certainty of monitoring. The goal was achieved by developing a new method of assembly according to the invention, the essence of which is to set the main gear of the propeller drive on the carrier plate - aircraft carrier - helicopter and screwing it with bolts to the carrier plate - carrier frame of the aircraft, installing, fixing and fixing the device for setting and the engine to the main gear flanges (propellers with screws and setting the correct position of the device for setting the engine , attaching the mounting strings and determining their length, checking the position of the engine alignment device along the main propeller gearbox, the carrier plate of the helicopter-plane using a measuring system, for example a telescope and a sighting lens, or sensing devices or a photocopy or a tensometric bridge and then add y unscrew the bolts securing the tie rods and the bolts of the pulley - 118 893118 893 25 30 connecting the tool for aligning the engine with the flange of the main propeller gear and taking it off, and then installing the real engine in the place of the propeller shaft. it consists of a flange which has holes on its perimeter or (part of the circumference has holes for attaching the strands), connected via a pin to a long flange having holes on its perimeter for connecting it to the flange of the main drive shaft with a smith smub, at the reading the mandrel is used to mount a telescope and lens or other measuring devices for checking (position of the device for setting the engine 15 in relation to the main gear of the propeller and the base plate of the helicopter carrier frame and checking the deformation of the device of the engine resulting from the assembly. The advantage of the method according to the invention and the use of and in order to set the engine there is the simplicity of the assembly process - ease of u-sitaflenda, determining the position of the device for the engine positioning in relation to the gearbox of the main sail and the carrier plate of the aircraft ^ - the headlamp, allowing for repeatability and nJBL smoothness of work of the engine assembly - curses the main propeller, and thanks to the reduction of the weight of the device, it is easier to maneuver the engine during assembly and the safety conditions are improved. The subject of the engine is described in more detail, while the device for setting the engine is shown in the enclosed the drawing, in which Fig. 1) shows a longitudinal view of the gear set for positioning the allndik assembled with the main gear of the carrier; Fig. 2 is a frontal view of the engine locator connection to the support-support frame and the omolortur-saTi helicopter by means of the lifting cables; Fig. 3 is a longitudinal view of the apparatus for positioning the engine; Fig. 4 is a sectional view A-A of the pegraad flange for positioning the engine with holes for fixing the strings; Fig. 5 shows another method of designing the device and positioning the motor; Fig. 6 is an end view of the engine disassembly device; Fig. 7 is a perspective view and a half-length view showing another example of an arrangement of an apparatus for positioning an engine as a funnel-truss structure; Fig. 8 shows a schematic view of the setting of the snare with various coniroIlnoiponii systems ADOwyiiii: the sighting telescope and the sighting lens and the spotoib of the mount; swirl with the array of sensors and the tone of setting during the measurement; Fig. 9 is a schematic view of a device for positioning a silencer with an ioontroOno-postandayer system with the use of a photo-cell and its arrangement. Figures 1-9 show the essence of the device for aligning the SM60 which is part of the method of aligning an engine on an AmoQotumhair plasma vessel. the method of setting the engine of the aircraft engines on the plane of the ship is to guide instead of the actual winding device 1 65 for engine alignment, fix the device 1 for positioning the engine by means of bolts 16 to the flange 17 of the gear, mainly the rotor 18 of one and with the help of strings 19 with adjustable length to the plate 20 of the carrier frame of a helicopter, determining the length of the strings 19 and determining and checking the position of the device 1 for setting the engine with respect to the main gear 18 of the carrier and the hull of the helicopter, by means of a countermeasurement system 21 - a sight tube 4 and a sighting lens' 5, or a set of sensors 11, or a photocell 12, whereby a sighting telescope 4 should be used most preferably, which is attached in the socket by the main rotor 18 of the carrier via the median with the sleeve 15, and the aiming lens 5 in the socket is placed on the flange hub (of the device 1 to be set. the position of tool 1 for positioning the engine, the sanulba 22 and 145 turn off, the tool 1 for positioning the engine disengages and the aircraft engine is attached in its place. Figure 1 for positioning the engine according to the invention it consists of a flange 23 with holes 6 on its periphery or parts of it for fastening the strings 19 with mounted barrel sleeves 7 and a flange 2 with holes 8 on its perimeter for connecting screws 22 (Holes in the flanges 23 and 2 are arranged identically to the holes in the flanges of the aircraft engine) interconnected by a mandrel 3 or rods 9 and reinforced with ribs 10 and the icon-tracking system 21: targeting gun 4 and aiming lens 5, or a set of sensors 11, alibo also photocells 12, the post-windage head 14 of which is fastened in the seat of the foam collar 23, and the light head 13 is fastened in the main gear seat 18 of the carrier rotor by means of a tuffle 15 which allows to determine and check the position of the device 1 for setting the spine in relation to the main gear 18 of the rotor and the hull of the aircraft in accordance with the technical conditions. The application of the method of establishing a smooth AFC on the site of the samarib-propeller and the set-up device allows for simple, easy and safe manipulation during the performance of the activity and operation. The method of positioning the airport engine and the device for setting the fireplighter according to the invention can be used in the assembly of aircraft turbine engines and aircraft piston engines The use of the method of setting the aviation JaJbiAic, according to the invention, allows to reduce the workload of the assembly, increase the accuracy and improve the guideline of the planes of the helicopter. from pffzyraajd (1) 118 893 6 d o the engine settings are set at the position of the aircraft engine, then the flange (2) is turned and connected to the main flange (17) with the bolts (22), and then the length of the lifting strings ( 19) and are screwed to the flange (23) with the wedges (16), while checking the position1 of the tool (1) for setting the engine in relation to the main gear (18) of the impeller using the measuring control system (21) - the sighting scope (4) the shaft (15) of the main gear (18) and the aiming lens (5) mounted in the inner hole of the shaft (15), mounted in the socket of the tool (1) for adjusting the engine, and then unscrewing the screws (16 and 22) and taking the tool (1) and settings [the engine is put on the aircraft engine and fastened with the screws (16 and 22). 10 15 for main gear flange (17) oral with string (19). 2. Device for setting the engine on the airframe of a helicopter, characterized in that it has a flange (23) having on its periphery or its parts, holes (6) with barrel bushings (7) for fastening the fastening strings (19) and a flange (2) having holes (8) on the side of the pipe, where the flanges (23 and 2) are mutually connected by a wire pin (3) or by rods (9) forming the body of the device (1) for positioning the engine and a conitro-metering system ( 21), consisting of a sight luneite (4) and a sight target (5) to fix and check the position of the engine alignment device (1) relative to the main gear (18) and the bomber-helicopter fuselage. 1118 893 WF, g. 218 893 AA fig. A118 893 23 4 Ir // r7l. ¥ J2_ 7 6} fig- 5 tfg-e118 893 1 11 3 £ l ^ 15 4 j I trpi 23% 8 14 1 IZ 13 € 5 and z.Lf \ w | «F'9-9 PL