Przedmiotem wynalazku jest kineskop masko¬ wy. • W kineskopach kolorowych zawierajacych maski szczelinowe wiazki eilekitromowe przechodza przez szczeliny maski i padaja na ekran o strukturze mozaikowej. Polozenie szczelin maski jest takie, ze kazda wiazka uderza w ©kran i pobudza ele¬ menty luniinujace jednej barwy. Zwykle matska jest zamiocowana w sztywnej rannie, która jest zawieszona wewnatrz baniki kineskopu.W czasie pracy kineskopu maskowego elekrtiro- ny uderzajace w maske powoduja jej ogrzewa¬ nie. Poniewaz brzegi maisikd sa przytwierdzone do ramy odprowadzajacej cieplo, miedizy srodikiiem a brzegami maski powstaje róznica temperatur.Z powodu róznicy temperatur srodek maski, brze¬ gi maski i rama rozszerzaja sie' zdroznymi szyb¬ kosciami. Róznica w szybkosci rozszerzania po¬ woduje wygiecie okreslonych powierzchni maski w kierunku ekranu. Wygiecie to. ma nieznaczny wplyw na polozenie plamki wybierajacej .wzgiled- dem odpowiedniego elementu luimiinoforow^o w srodku ekranu, poniewaz kierunek projekcji wiaz¬ ki do elementów luiminoforowyich pozostaje nie¬ zmieniony przy zmianach qdHeg.osci maski od e- kraniu. Nie nastepuje wygiecie brzegów maski, gdyz sa one przymocowani na stale do raimy ze¬ wnetrznej. Dlatego maksymalny blad polozenia plamki wybierajacej spowodowany przeiz wygiecie 10 15 20 25 30 pojawia sie w przyblizeniu w polowie ..odleglosci miedzy srodkiem maski a jej brzegiem, Blad po¬ lozenia plamki jiest definiowany jako wielkosc o jaka wiazka elektronowa jest przesunieta wzgle¬ dem danego elementu Iluminujacego. Ze wizgledu na wygiecie maski wiazki elektronowe przecho¬ dzace przez nia przesuwaja sie wzgledem danego elementu kiimunofoirowego ekranu.Opisywany efekt wygiecia pojawia sie po 3 do 5 minutach pracy laimpy i dofmamujjie w dzialaniu lampy kineskopowej przez nastepne 10 do 15 mi¬ nut. Po osiagnieciu tamjperaiturowego staniu usta¬ lonego blad polozenia plamki wybierajacej spo^ wodowany przez rozszerzenie maski jest kompen- sowany przez element noisny ramy czaily na tem¬ perature, który przesuwa zeispól maska — rama w kierunku ekranu. Taki eftemetrat noisny kom¬ pensujacy temperaturowo znany jest z opisu pa¬ tentowego Stanów Zjedinoiczonycn Ameryki nr 3 803 436.Innym problemem zwiazanym z wygieciem sa znieksztalcenia pecherzykowe. Pecherzykii powsta¬ ja podczas pracy lampy i sa spowodowane przez wzorzec wizyjny taki jak Utrzymujaca sie biala plamka na obrazie telewizyjnym, kt6ra powoduje lokalne podgrzanie sie czesci maski..Celem wynalazku jest opracowanie kineskopu maskowego, w którym zapewnione jest zmniej¬ szenie efektu odchylenia plaimM wyfaierajacej spo- 113 474113 4 S wodowanego wygieciem maski w porównaniu ze znanymi kineskopami.Cel wynalaaku zoistal osiagniety przez to, ze w kineskopie maskowym zawierajacymi perforowa¬ na maske cieniowa dila trafiania wiazek elektro- 8 nów w elementy luminoforu na katodotanine- scencyjnym elkranie odleglosc pomiedzy maska a ekranem z/mienia sie w przyblizeniu proporcjo- 'nalmle do zmian odleglosci pomiejdzy sasiednimi szczelinami maski, a co najimnieij czesc maski ma zwiekszona krzywizne tak, ze stosunek maksi¬ mum do minimum odleglosci miedzy maska a e- kranem dla wymienionej czesci jest wiejkszy niz 1,15. Stosunek ten wystepuje miedzy brzegiem a srodkiem maski.Korzystnie jes/t, gdy odleglosc miedzy maiska a ekranem zmienia sie w przyblizeniu proporcjo^ nalnie do zimiain odleglosci miedzy sasiednimi szczelinami maski," a stosunek zmian odleglosci ^ 20 miedtzy maska a ekranem zmienia co naijmniej raz polaryzacje od srodka do brzegu maski oraz, ze odleglosc rjomtiedzy maska" a ekranem kineskopu w kierunku od srodka do brzegu maiski najpierw wtorasta a nastepnie maleje.Korzystnie, gdy ekran kineskopu zawiera ele¬ menty luiminoforowe w postaci pionowych pa^ sków, wówczas szczeliny w masce sa szczelnaimi pionowymi." Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przy- 3e kladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia kineskop maskowy znanego typu w przekroju osiowym, fig. 2 — fragment ekranu z prawidlowo polozona plaimka wybierajaca, fig. 3 — fragment ekiranu z tak odchyltona pilarka, ze 35 zauwazalne jest zmniejszenie jaskrawosci koloru, fig. 4 — fragment ekiranu z tak odchylona plam¬ ka, ze zauwazalne Jest zmniiejszeniie czystosci ko¬ loru, fig. 5 — wykres bledu polozenia plamki w polowie odleglosci miejdzy srodikiem a brzegiem 40 maski w funkcji czasu, fig. 6 — w powiekszeniu fragment maski i ekranu w mliejiscu oznaczonym na fig.' 1 odnlosnilkiem 6, fig. 7 — schematycznie zaleznosci geoimetryazne miedzy wiazka elektrono¬ wa, maska i ekranem w rzucie bocznym, fig. 8 — 45 plyte czolowa lampy z maska znanego typu w widoku od tylu i czesciowym przekroju, fig. 8A, 8B, 8C — fragmenty maslki oznaczone, na fig. 8 w powiekszeniu, fig. 9 — plyte czolowa lampy z maska wedlug wynalazku w widoku od tylu i cze- 50 sciowym przekroju, fig. 9A, 9B i 9C — fragmen¬ ty maslki oznaczone na fig. 9 w powiekszeniu, fig. 10 — kineskop maskowy z plaska plyta czo¬ lowa w widoku z boku, z czesciowym przekro¬ jem, fig. 11 — inne rozwiazanie kineskopu masko- 55 wego z plaska plyta czolowa.Figura 1 przedstawia prostokatny kineskop ma¬ skowy znanego typu, z prózniowa banka szkla^ na 20 skladajaca sie z prostokatnej czesci 22 z milskowo zagietymi brzegami i szyjki 24, pola- 60 czonyeh czescia stozkowa 26. Piroitbkaltna czesc 22 zawiera ' plyte czolowa 28 i scianke boczna 30, która jest przytwierdzona do krawejdizi- czesci stoz¬ kowej 26. Ekran 32 w poistadi trójkolorowej mo- zaikd" jest uimaeszozony na wewnetrznej stronie *5 4 plyty czolowej 28. Ekran 32 stanowi siatke kimi- noforowych pasków, przy czym paski te przebie- gaja zasadniczo równolegle do osi pionowej lam¬ py.Obszar miedzy paskami lidminbifbrowymi jest wypelniony materialem pochlaniajacym swiatlo.W okreslonym polozeniu wzgledem ekranu 32 jest zamocowana w sposób umozliwiajacy demon¬ taz wieloszczelinowa maska 34. W szyjce 24 usy¬ tuowana jest wyrzuJtnia elektronowa 36 z trze¬ ma katodami ustawionymi w jednej linii, wy¬ twarzajaca trzy wiazlki elektronowe 38B, 3SR i 38G kierowane wzdluz zbieznych torów przez ma¬ ske 34 na ekran 32. Przez przylozenie do jarzma 40 odpowiedniego napiecia trzy wiazki 38B, 38R i 38G zostaja poddane dzialaniu pól magnetycz¬ nych odchylania pionowego i poziomego, które powoduja przesuwanie wiazek po ekranie 32 po¬ ziomo i pionowo w prostokatnym obszarze obra¬ zu.Dla uproszczenia na fig. 1 nie pokazano krzy-~ wizny torów wiazek odchylonych w plaszczyznie odchylania. Natomiast zostaly pokazane schema¬ tycznie wiazki z chwilowym odchydeniem w plasz¬ czyznie odchylania P-P.Chociaz niniejszy wynalazek opisany zostal w odniesieniu "do kineskopu maskowego z ekranem paskowym i wyrzutnia o katodach ustawionych w jednej linii, jednak nadaje sie do zastosowania równiez w kineskopie maskowym z ekranem punktowym i wyrzutnia elektronowa, w której dziala elektronowe ustawione sa na wierzchol¬ kach trójkata równobocznego, jak równiez w kine¬ skopach kolorowych. innych typów.Dla pelnego zrozumienia niniejszego wynalazku nalezy zdefiniowac pojejcie bledu (polozenia ^plam¬ ki wybierajacej na ekranie. Fig. 2, 3 i 4 przed¬ stawiaja plamke wytwarzana przez wiazke elek¬ tronowa 38G uderzajaca we fragment ekiranu 32.Kazdy pasek lumiinujacy 42R, 42G i 42B jest; od¬ dzielony od sasiedniego paska obszarem pokrytym matieprialem pochlaniajacym swiatlo 44. Szerokosc wiazki 38G jest nieco wieksza od szerokosci od¬ powiadajacego jej paska lumiinoforowego 42G. Od¬ pisana struktura ekranu okreslana jest dalej ja¬ ko struktura matrycowa z uijemna tolerancja i szczególnie korzystna konstrukcja ekranu dla re¬ alizacji niniejszego wynalazku.Niniejszy wynalazek mozna jednak równiez sto¬ sowac w kineskopach z ekranami o' strukturze matrycowej o dodatniej tolerancji, w których pa¬ ski luminoforowe poprzedzielane materialem po¬ chlaniajacym swiatlo sa szersze od odjpowieidnich wiazek jak równiez w kineskopach z ekranami o innej strukturze. Na fig. 2 wiazka elektronowa 38G dokladnie pokrywa odipowiedni pasek lumi¬ noforowy 42G, to znaczy zajmuje najkorzystniej¬ sze polozenia dla dobrego odfbioru barwy. W trak¬ cie nagrzewania sie kineskopu maska ulega od¬ ksztalceniu i nastepuje przesuniecie jej srodka w kierunku ekranu. Wiazka. 38G przesuwa sie wów¬ czas wzgledem odpowiedniego paska luiminofoTo- wego 42G, co przedstawia f fig. 3. Naistepiulje wte¬ dy spadek intensywnosci koloru zielonego, a na-\ 113 474 5 *' * wet w przypadku przesuniecia wiazki w obszar sasiedniego paska 42B, co przedstawia fig. 4, zmniejszenie czystosci koloru.Jak juz wspomniano odksztalcenie maski wy¬ nika z jej nierównoimiernego nagrzewania. Na fig. 5 przedstawiono wylkres w funkcji cizaisu bledu polozenia plamki odpowiadajacej danemu koloro¬ wi na pasku luminoforowym znajdujacym sie w polowie odleglosci miedzy srodkiem i brzegiem ekranu. Krzywa 50 nakreslona linia ciagla sta¬ nowi wykres bledu polozenia plamki dla znanych kineskopów, a krzywa 52 nakreslona lliiriia prze¬ rywana dla kineskopu wedlug % wynalazku. Wierz¬ cholki krzywych 50 i 52 pojawiaja sie po uply¬ wie 3 do 5 mliimuit od chwili wlaczenia lampy.Nastepnie wartosc bledu zmniejsza sie w mliare ogrzewania sie maski./Wybrzuszenie maski nastepuje, gdy czesc maski przesuwa sie w kierunku ekranu, podczas gdy . brzegi maski poizosltaja w polozeniu pierwotnym.Efekt takiego przesuniecia przedstawia fig. 6.Maska jest przedstawiona w dwu polozeniach: ja¬ ko niieogrzana i niewygiejta oznaczona .przez 34 i jako ogrzana i wygieta oznaczona przez 34'. Gra¬ nice czesci wiazki 38G przepuszczanej przez szcze¬ line nieogrzanej maskii 34 sa zaznaczone liniami przerywanymi 39, a granice czesci wiazki prze¬ chodzacej przez te sama szczeline wygietej maski 34' sa zaznaczone liniami kropkowanymi i kre¬ skowanymi 39'. Odleglosc ,:x" pokazana na fig. 6 okresla blad polozenia plamiki spowodowany przez odksztalcenie maski. Jak widac, w wyniku wy¬ brzuszenia maski *plamlka na ekranie 32 przesuwa sie w kieruniku jego srodka.W miare nagrzewania sie maski nastejpuje zirnndejiszeinie róznic temperaturowych w jej obje¬ tosci, a w zwiazku z tym zmniejszenie odksztal- cenia. Ogrzewanie maski powoduje rozszerzanie maski, a wiec i przesuwanie szczelin w masce równolegle do ekranu. To skierowane na zewnatrz przesuniecie powoduje wzrastanie bledlu poloze¬ nia plamki w miare oddalania siie od srodlka ekra¬ nu. Jednoczesnie wystepowanie efektów zmniej¬ szania sie odksztalcenia maisiki i jej rozszerzanie powoduja prawidlowe us.tawianie szczelin maski wzgledem odpowiednich pasków luniinoforowych.Rozszerzanie sie maski powoduje jednak wy¬ stepowanie wiekszego bledu w brzegowych obsza¬ rach ekranu. W celiu zmniejszenia lub wyelimi¬ nowania bledu polozenia plamki w - brzegowych obszarach ekranu zespól maski powinien byc za¬ wieszony na elementach nosnych, czulych na tem¬ perature, które przesuwaja zespól maski w kie¬ runku ekranu. Poniewaz tego rodzaju koimpensa- f cja spelnia swoje zadanie jedynie wtedy, gdy nie ma gradientu temperatury miedzy • fragmentami masiki zamocowanej w ramie .nosnej, w obszarze srodkowym ekranu pojawi sie resztkowy blad po¬ lozenia plamki. Nalezy równiez zauwazyc, ze od¬ prowadzanie . ciepla z polaczonych z rama nosna elementów, brzegowych dokonywane jest szybciej niz z pozostalych obszarów maski, i wobec tego okreslone odksztalcenie maski wystepuje zawsze, mimo zastosowania komjpen&acjH temperaturowej.Figura 7 przedstawia zaleznosci geometryczne w kineskopie maskowym. Linda P—P okresla po¬ dobnie jak na fig. 1 plaszczyzne odchylenia. Od¬ leglosc plaszczyzny P^-P od ekranu 32 jest ozna¬ czona przez „L", a odstep miedzy maska 34 a e- kranem 32, mierzony równolegle do osi A—A jest oznaczony przez „q", „S" reprezenftiuje odle¬ glosc glównej osi lampy A—A od srodka 54 wiaz¬ ki elektronowej przechodzacej prztez plaszczyzne odchylania P—P, a „a" jest rozstawieniem srod¬ ków szczelin maski 34. Zaleznosci miedzy, wymie¬ nionymi parametrami okresla w przytoczeniu rów¬ nanie: La J^ niniejszym wynalazku celem zmniejszenia e- fektów wygiecia, maska 56 jest bardziej zakrzy¬ wiona niz maski w znanych kineskopach o po¬ dobnej konstrukcji, przez co zapewnia sie wieksza mozliwosc zmiany „q'\ Równoczesnie wartosc „a" jest zmieniana proporcjonalnie do „q". To wla¬ snie rózni kineskop wedlug wynalazku od zna¬ nych kineskopów z ekranem o strukturze pasko¬ wej, gdzie „a" bylo stale dla calej maski, a „a" zmienialo sie tyllko w zaleznosci od „L" i „S".Figury 8, 8A, SB i 8C przedstawiaja znana ma¬ ske o promieniu krzywilzny równym 1 m oraz w powiekszeniu wycinki ze srodka 60, brzegu 62 i obszaru w polowie odleglosci miedzy srodkiem a krawedzia 64. Wartosc „a** i szerokosc szcze¬ liny sa podane w * miiltaelfcraeh. Wartosc „a" jest w obszarze calej maski jednakoiwa i wynosi 0,77* • 1'03 m. Natomiast szeroikosdi szczelin sa najwiek¬ sze w srodku maski i staja sie coraz mniejisze w miare zblizania sie do jej krawedzi.W kineskopie stanowiacym wyikonande niniej¬ szego wynalazku przyklad pokazany na fig. 9, 9A, 9B i 9C promien zakrzywienia maski 60 wy¬ nosi 0,85 m, rozstawienie szczelin maslki 56 ma¬ jacej wieksza krzywizne rosna od 0,77'(10"3 m w srodku 66 maski do 0,885'ilO-3 m w punkcie srod¬ kowym 68, do 1-ilO-3 m na brzegu 70 maski.Gdyby w masce 56 z fig. 9 byly uzyte te same szerokosci szczelin jak w znanej masce 34 z fig. 8,-jej sprawnosc przenoszenia zmniejszylaby sie ponizej dopuszczalnego poziomu. Dlatego tez sze¬ rokosc szczelin zostala zwiekszona w sttoisunku do szerokosci szczelin w masce znanego typu. Bo rzeczywiscie, gdyby wartosc „a" byla zmieniona do 0,77-10-8 m w srodku maski do 1,14•llO"3 m na jej brzegu,, to szerokosc szczelin moglaby byc utrzymywana, jako stala, wynoszaca 0,15• 10~3 m dla calej maski. Zwiekszenie szerokosci szczelin jest bardzo pozadane ze wzgledu na ula/twienie produkcji maski.Tablica I zawiera stosunki odleglosci maslki od ekranu, przy czym „q" mierzone jest równolegle do glównej osi kineskopu dla dwu znanych kine¬ skopów i dla dwu kineskopów skonstruowanych wedlug niniejiszego wynalazku. W pierwszej ko¬ lumnie jest podany stosunek odleglosci „q" przy brzegu maski zmierzony na wietózej osi tej ma" 10 15 20 25 30 35 40 45 . 50 55 60113 474 ski do odleglosci „q" a srodlku maski. Druga ko¬ lumna pokazuje ten sam stosunek w przypadku zmierzenia odleglosci „q" przy brzegu maski na przekatnej maski.¦*" Tablica I 19" — 90° znany kineskop 25" — 110° znany kineskop 25" kineskop 1 wig niniej¬ szego wymalaizku | 25" kineskop 2 \ Os glówna q s srodek q M3 i,ao 1,47 . a;5c Prze¬ katna q srodek q 1»1|2 1,09 1,45 1,48* | Nalezy zauiwazyc, ze stosunki odleglosci „qM przy brzegu i w srodku maski sa w kineskopach wedlug wynalazku znacznie wlejksze od takich sa¬ mych stosunków w znanyioh kineskopach. Dla o- bu kineskopów wedlug wynalazku stosunki od¬ leglosci „qM przy brzegiu i w srodku- maski sa wieksze od 1,15.Przez zwiejkszenie krzywizny' maski od warto¬ sci promienia 1 m do 0,85 m zmniejsza sie za¬ równo wybrzuiszanie maslki jak i zwiazane z nim bledy polozenia plamki. Zwiekszenie krzywizny umniejsza podatnosc na odksztalcenia, a wiec i stopien wybrzuszania sie maiski. Ponadto, jak to wynika z zaleznosci geometrycznych, gdy kineskop zostanie uruchomiony i maska nagrzeje sie, punkt na masce majacej wieksza krzywizne pnzeibyiwa krótszy odcinek w kierunku ekranu od analogicz¬ nego punkitu znajdujacego sie na masce o miniiej- sizej krzywiznie dla danego rozszerzenia maiski.W przypadku wyzej okreslonych krzywliizn ma¬ sek zmlniejisza sie wygiecie liulb przesuniecie frag¬ mentu maski w kierunku ekranu od okolo 48*10~8 m dla maisiki o promieniu 1 m do oikolo 30-110-6 m dla promienia krzyiwiizny 0$5 m. Zwiekszenie „a" umozldwia zwiekszenie tolerancji polozenia pHaimki na pasiku luniinofioirowym znajdujacym sie poza srodkiem.Odleglosc miejdzy paskami na ekranie nie moze byc zbyt duza, gdyz moze to dawac gruboziarni- stosc. Dlatego dobierana odleglosc maisi byc kom¬ promisem miedzy mozliwyim zwiekszeniem tole¬ rancji i akceptowana gmbóziarnistoscaa linii.Przez dopuszczenie malych wartosci „a" na srod¬ ku ekranu a duzych wartosci „a" na brzegach, uzyskujie sie dobry obraz na ekranie.Tablica II przedstawia wyniki ponriiaru tole¬ rancji i bledu polozenia plamki wybierajacej spo¬ wodowanego wygieciem maski dla znanego kine¬ skopu i dla kineskopu z maska o wiekszej krzy- wiznie od maski znanego kineskopu (promien 0,S5 m do 1 m) w polowie odleglosci miejdzy srod¬ kiem i krawedzia maski. Wszystkie wartosci sa podane w metrach. 10 15 20 29 JO 40 45 50 55 *¦ Kineskop znany Kineskop wedlug | wynalazku Tablica II Dopusz¬ czalna to¬ lerancja (M53-ao-3 0,007-110-* Blad po¬ lozenia .pdamiki A,079-J10-» o,ote6-ao-3 Rózinlica - -^0,006 «,oon | es Zwiekszenie dopuszczalnej tolerancji w kine¬ skopie wedlug wynalazku jest spowodowane przez zwiekszenie odleglosci „a" i zmniejiszenie bledu polozenia plaimiki wybierajajcej przez zwiekszenie krzywizny maski. Dlatego przez zwiekszenie za¬ krzywienia maski i zwiejkszenie odleglosci „a" efektywny blad polozenia plamki w punkcie e- kranu, gdzie efekty wygiecia sa najwieklsze, moze byc znacznie zmniejszone na przyklad wedlug da¬ nych z tablicy II o 0,027 nIO-3 m.Chociaz opisana tu zoistala maska o zwiekszonej krzywiznie i zróznicowanej odleglosci „a" zasto¬ sowana w kineskopie z zakrzywiona plylta czolo¬ wa, niniejszy wynalazek nadaje sie do wykorzy¬ stania równiez w kineskopach z plaska plyta czo¬ lowa. Poprzednio, chociaz maska przeznaczona do Wspólpracy z ekranem o strukturze paskowej nie miala dokladanie takiej samej krzywlizny jak wspólpracujaca z nia plyta czolowa, ale maska i plyta czolowa byly* zasadniczo równolegle.Zastosowanie plaskiej plyty czolowej jest ko¬ rzystne gdyz umoizlii/wiia zwiejkszenie kata widze¬ nia bez znieksztalcenia czesci obrazu. Fig. 10 przedstawia kineskop 72 z zakrzywiona maska 74 i z plaska plylta czolowa 76. Odleglosc „q" jest w tym kineskopie znacznie wieksza na brzegach maski w porównaniu z jej srodkiem, a odleglosc „a" miedzy szczelinami maski zwieksza ^sie w kierunku od srodka do brzegów dla zapewnienia odpowiedniego rozmieszczenia pasków luminofo- rowych na ekranie.Idea zwiekszania krzywizny maski wzglejdem krzywizn stosowanydh w kineskopach znanego ty¬ pu dla zmniejszania odksztalcenia moze zostac wykorzystana nie tylko w przypadku masek p ksztaltach sferycznych. Jak pokazano na fig. 11 krzywizna maski 78 w kineskopie z plaska plyta czolowa 80 moze mie*c ksztalt falisty celem wzmocnienia konstrukcji maski. W tym przypad¬ ku odleglosc „q" wzrasta, a nastepnie zmniejsza sie od srodka do brzegu maiski. Wartosc „a" zmie¬ nia sie zatem proporcjonalnie do zmian „q" wzra¬ stajac i zmniejszajac sie od srodka do brzegu ma¬ ski.Istota niniejszego wynailaizku, na której opiera¬ ja sie opisane konstrukcje masek, jest polaczenie zwiejkazonego zakrzywienia maiski ze zróznicowa¬ niem wartosci odleglosci „a" w miare oddalania sie od srodka ekranu. W niektórych kineskopach konwiencjonalnych odleglosc „q" maski od ekranu5 113 iii jest wieksza na krawedziach maski niz w jej srodku. Jezeli niniejszy wynalazek zostanie za¬ stosowany w takim kineskopie odleglosc maski od ekranu bedzie zmieniac sie w Jeszcze wieksizym zakresie.Nalezy zauwazyc, ze wynalazek mozna równiez zastosowac w kineskopach, w których „q" przy ihrzegiu maski jest mniejsze niiz ,,q" w srodku ma¬ ski. W takim przypadku wykorzystanie istoty niniejszego w_ynalaziku spowoduje zimiiany odleglo- Sci Mq" w wiekszym zakresie niz w innych zna¬ nych kineskopach. Taka zrmiana moze nie poja¬ wic sie w kineskopie o wiekszym „q" na brzegu od „q" w srodkiu, ale moze pojawic sie w kine¬ skopie o mniejszym „q" na brzegu Oid „q" w srod¬ ku- liub w kineskopie o stalym „q'\ W ten sposób wynalazek nie moze byc porównywany ze zna¬ nymi wynalazkami, gdyz bierze sie tu pod uwage wartosc stosuinku „q" na krawedzi i „q" w srod¬ ku oiraz zmiane „q" a nie tylko wzgledny wy¬ miar „q". Taki sam zwiazek dotyczy „a", gdyz wymiar „a" zmienia sie proporcjonalnie do zmian Zaleznosc q = La 3S umozliiwia wlasciwe roz- 10 Zastrzezenia patentowe 15 mieszczenie elementów luminoforowycA na ekra¬ nie, to znaczy ustalenie polozenia trójek elemen¬ tów luminoforowych miedzy soba, gdzie odleglosc 30 miedzy punktami lub paskami w trójce jest taka sama jak odleglosc miedzy sasiednimi punktami lub liniami róznych trójeik. 1. Kineskop maskowy zawierajacy perforowana maske cieniowa dla trafiania wiazek eiek/bronów o w elementy luminoforu na katodolumiimescenicyj- nym ekranie, znamienny tym, ze odleglosc (q) pomiedzy maska (34, 56, 74) a ekranem (32) zmie¬ nia sie w przyblizeniu proporcjonalnie do zmian odleglosci (a) pomiedzy sasiednimi szczelinami w maski, a co najmniej czesc maski ma zwiekszona krzywizne tak, ze stosunek maksimum do mini¬ mum odleglosci (q) miedzy maska a ekranem dla wymienionej czesci jest wiekszy niz 1,16. 2. Kineskop maskowy wedlug zastrz. 1, zna¬ mienny tym, ze wymieniony stosunek odleglosci (q) miedzy maska (34, 74) a ekranem (32) wy¬ stepuje w kierunku miedzy bnzegiiem a srodkiem maski. 3. Kineskop maskowi zawierajacy perforowa¬ na maske cieniowa dla trafiania wiazek elektro¬ nów w elementy luminoforu na katodolumiines- cencyjinym ekranie, znamienny tym, ze odleglosc (q) pomiedzy maska (7&) a ekranem (32) zmienia sie w przyblizeniu proporcjonalnie, do zmian od- 25 legloisai (a) pomiedzy sasiednimi szczelinami ma¬ ski a stosunek zmian odleglosci miedzy maska (74, 78) a ekranem (32) zjmienia co najmniej raz polaryzacje w obszarze od srodka (G6) do brzegu (70^ maski. 4. Kineskop niasikowy, wedlug zastrz. 3, zna¬ mienny tym, ze odleglosc pomiedzy maska (50) a ekranem (32) kineskopu w kierunku od srodka do brzegu najpierw wzrasta a nastepnie maleje. 20 44' m 44 JIAS^lis 4fi ^S-s- -JJHEj.BA- J^.BB- JJZj-BC.J^Sj.3.—JFEj-BA- J1A.3B- _J1Z/-3C.JjA.iD JEj-lL t)N-3, zam. 7&0/81 Cena 45 zl PLThe present invention relates to a mask picture tube. • In color picture tubes containing slotted masks, eilekitrome beams pass through the slits of the mask and strike the tiled screen. The position of the mask slots is such that each beam hits the tap and excites the luinating elements of one color. Usually, the mother is attached to a rigid wound which is suspended inside the tube of the tube. During mask tube operation, the elec- trirons hitting the mask cause it to heat. As the edges of the maisikda are attached to the heat-draining frame, a temperature difference is created between the center and the edges of the mask. Due to the temperature difference, the center of the mask, the edges of the mask, and the frame widen at different speeds. The difference in the rate of expansion causes certain surfaces of the mask to bend towards the screen. You bend it. it has a slight effect on the position of the scanning spot with respect to the corresponding luimiinophore element in the center of the screen, since the projection direction of the bundle into the luiminophore elements remains unchanged as the mask qdHeg is changed from ejecting. The edges of the bonnet are not bent as they are permanently attached to the outer shell. Therefore, the maximum error in the position of the selection spot caused by the bending of 10 15 20 25 30 appears approximately in the middle of the distance between the center of the mask and its edge. The spot error is defined as the amount by which the electron beam is shifted relative to the given element. Illuminating. From the view of the mask bend, the electron beams passing through the mask move with respect to a given element of the kiimunofoir screen. The described bending effect occurs after 3 to 5 minutes of laimpy operation and is experienced in the operation of the cathode ray tube for the next 10 to 15 minutes. Upon reaching a steady state, the selection spot error caused by the expansion of the mask is compensated by the frame bearing member at temperature which moves the mask-frame towards the screen. Such a temperature compensating noise effect is known from US Pat. No. 3,803,436. Another problem with bending is bubble distortion. Bubbles formed during lamp operation and are caused by a visual pattern such as a lingering white spot in the television image which causes local heating of the mask portion. The object of the invention is to provide a mask picture tube which is provided to reduce the effect of the deflection plaimm. The aim of the Extractor was achieved by the fact that in a mask cathode ray tube containing a shadow mask perforated on the screen to hit the phosphor elements on the cathodotanine-scene electro-screen the distance between the mask and the screen changes approximately in proportion to the changes in the distance between the adjacent slots of the mask, and at least part of the mask has an increased curvature so that the ratio of the maximum to minimum distance between the mask and the e-cap for the mentioned part is greater than 1.15. This ratio occurs between the edge and the center of the mask. Preferably, it is when the distance between the mask and the screen changes approximately proportionally to the winter of the distance between the adjacent mask slots, "and the ratio of changes in the distance ^ 20 between the mask and the screen changes at least once. the center-to-edge polarities of the mask, and that the distance between the mask and the CRT screen from the center to the edge of the screen is first tapped and then decreasing. Preferably, when the screen of the picture tube contains luiminophore elements in the form of vertical stripes, then the slits in the mask are vertically sealed. "The subject of the invention is shown in the example of the embodiment in the drawing, in which Fig. 1 shows a mask picture tube of a known type in an axial section, Fig. 2 - a screen fragment with a correctly positioned selecting screen, Fig. 3 - a fragment of an eciran with a saw that is tilted so slightly that a reduction in color brightness is noticeable, Fig. 4 - fragment of ekiran with such a deflected spot and that there is a noticeable decrease in the purity of the color, Fig. 5 - a graph of the spot position error in the middle of the distance between the center and the edge 40 of the mask as a function of time, Fig. 6 - in enlargement, a fragment of the mask and the screen in the area marked in Fig. 1 with reference to 6, Fig. 7 - schematic geoimetric relationships between the electron beam, mask and screen in side view, Fig. 8 - 45 front plate of a lamp with a mask of a known type in a rear view and partial section, Figs. 8A, 8B, 8C - pieces of butter, marked in enlargement in Fig. 8, Fig. 9 - front plate of a lamp with a mask according to the invention in a rear view and a partial section, Figs. 9A, 9B and 9C - pieces of butter marked in Fig. 9 in enlarged view, Fig. 10, partial sectional side view, flat faceplate mask picture tube, Fig. 11 another embodiment of the flat faceplate mask picture tube. Fig. 1 shows a rectangular cathode ray tube with a flat face plate. A bar of a known type, with a vacuum glass bank 20 consisting of a rectangular part 22 with milky-curved edges and a neck 24, interconnecting 60 conical parts 26. The pyroite part 22 comprises a face plate 28 and a side wall 30 which is fixed to the edge of the conical section 26. Screen 32 in the tricolor poistadi, the mosaic "is arranged on the inner side * 5 4 of the faceplate 28. The screen 32 is a grid of mimenophore stripes, the stripes running essentially parallel to the vertical axis of the lamp. The area between the lidmine stripes is filled with light-absorbing material. In a specific position relative to the screen 32, a multi-gap mask 34 is mounted in such a way that it can be removed from the multi-slit mask 34. An electron beam 36 with three cathodes aligned to produce three electron beams 38B is located in the neck 24. 3SR and 38G are guided along converging paths by masks 34 to the screen 32. By applying a suitable voltage to the yoke 40, the three bundles 38B, 38R and 38G are subjected to magnetic fields of vertical and horizontal deflection which cause the bundles to move along the screen 32. horizontally and vertically in the rectangular area of the image. For the sake of simplicity, Fig. 1 does not show the curvature of the paths of the deflected bundles h in the swivel plane. Instead, the bundles with the instantaneous deviation in the deflection plane of the PP are schematically shown. While the present invention has been described with reference to "a strip-screen mask picture tube and an in-line cathode launcher, it is also suitable for use in a mask picture tube. a dot screen and an electron gun in which the electron guns are positioned on the vertices of an equilateral triangle as well as in color kinoscopes of other types. For a full understanding of the present invention, the concept of error (the position of the selection spot on the screen) should be defined. 2, 3 and 4 show the spot produced by the electron beam 38G hitting a fragment of ekiran 32. Each luminous strip 42R, 42G and 42B is; separated from the adjacent strip by an area covered with a matieprial absorbing light 44. The width of the 38G beam is slightly larger than the width of the corresponding 42G luminophore strip. The screen aspect is hereinafter referred to as a negative tolerance matrix structure and a particularly advantageous screen structure for practicing the present invention. However, the present invention is also applicable to cathode ray tubes with positive tolerance matrix structure screens in which the stripes are The phosphors separated by light-absorbing material are wider than the corresponding bundles, as well as in picture tubes with screens of a different structure. In FIG. 2, the electron beam 38G exactly covers the corresponding phosphor strip 42G, that is, it occupies the most advantageous positions for good color perception. As the cathode ray tube heats up, the mask deforms and its center moves towards the screen. Bundle. 38G then shifts with respect to the corresponding strip of luiminophore 42G, which is shown in Fig. 3. The decrease in the intensity of the green color will then become apparent, and even when the beam is shifted into the area of the adjacent strip 42B. 4, a reduction in the purity of the color. As already mentioned, the deformation of the mask is due to its uneven heating. Fig. 5 shows a plot as a function of the exact position error of the spot corresponding to a given color on the phosphor strip located halfway between the center and the edge of the screen. The curve 50 is the solid line, which is the spot error plot for the known CRT, and the curve 52 is the broken line for the tube according to the invention. The tops of the curves 50 and 52 appear 3 to 5 millimeters after the lamp is turned on. The error value then decreases as the mask warms. The mask bulging occurs as part of the mask moves towards the screen while. the edges of the mask are in the original position. The effect of such a shift is shown in Fig. 6. The mask is shown in two positions: unheated and unbent, indicated by 34, and as heated and bent, indicated by 34 '. The boundaries of the portion of the bundle 38G passing through the slot of the unheated mask 34 are indicated by dashed lines 39, and the boundaries of the portion of the bundle passing through the same slit of the curved mask 34 'are shown by dotted and dashed lines 39'. The distance,: x "shown in Fig. 6, represents an error in the position of the macula caused by deformation of the mask. As can be seen, due to the deformation of the mask, the spot on the screen 32 moves in the direction of its center. As the mask heats up, there is no temperature difference in Its volume, and therefore reduce distortion. Heating the mask causes the mask to expand, so that the slits in the mask move parallel to the screen. This outward shift causes the error in the position of the spot to increase as it moves away from the center of the screen. At the same time, the effects of reducing the deformation of the maisika and its expansion cause the correct alignment of the mask gaps with the corresponding luinophore strips. However, the expansion of the mask causes a greater error to appear in the edge areas of the screen. If there is a spot position error in the - edge areas of the screen, the mask assembly should be suspended from temperature-sensitive bearers that move the mask assembly towards the screen. Since this type of co-compensation is only effective when there is no temperature gradient between the mask fragments fixed in the support frame, a residual spot position error will appear in the center area of the screen. It should also be noted that leading. the heat from the edge elements connected to the support frame is achieved faster than from the remaining areas of the mask, and therefore a specific deformation of the mask always occurs despite the use of a temperature com- plex. Figure 7 shows the geometrical relationships in the mask picture tube. Linda P-P determines the plane of deviations similar to Fig. 1. The distance of the plane P1 -P from the screen 32 is denoted by "L", and the interval between mask 34 and screen 32, measured parallel to the axis A-A, is denoted by "q", "S" represents the distance The head of the main axis of the A-A tube from the center 54 of the electron beam passing through the P-P deflection plane, and "a" is the center spacing of the mask slots 34. The relationships between the parameters mentioned are determined in the following equation: In the present invention, in order to reduce the bending effects, mask 56 is more curved than the masks of known cathode ray tubes of similar design, thus providing greater opportunity to change "q". At the same time, the value "a" is changed proportionally to "Q". This is precisely the difference between the picture tube according to the invention and the known picture tube with a strip-shaped screen, where "a" was constant for the whole mask, and "a" changed only depending on "L" and "S". 8, 8A, SB and 8C represent the known mask with a radius of curvature of 1 m and, in enlargement, the sections from the middle 60, edge 62 and the area halfway between the center and edge 64. The value of "a ** and the width of the gap are given in * miiltaelfcraeh. The value of "a" is equal in the area of the entire mask and amounts to 0.77 * • 1'03 m. In contrast, the width of the slits are the largest in the center of the mask and become smaller as they approach the edge of the mask. In the present invention, the example shown in Figs. 9, 9A, 9B and 9C the radius of curvature of the mask 60 is 0.85 m, the spacing of the butter slots 56, the least curvature, increases from 0.77 '(10 "3 m in the center of to 0.885 µl0-3 m at the center point 68, to 1 µlO-3 m at the edge 70 of the mask. If mask 56 of Figure 9 had used the same slot widths as the known mask 34 of Figure 8, - its transfer efficiency would be reduced below the permissible level. Therefore, the width of the slots was increased in relation to the width of the slots in the mask of a known type. Indeed, if the value of "a" was changed to 0.77-10-8 m in the center of the mask to 1 , 14 • 10 "3 m at its edge, then the width of the slots could be kept constant at 0.15 • 10 ~ 3 m for the whole mask. Increasing the width of the slots is highly desirable in order to facilitate mask production. Table I contains the ratio of the distance between the butter and the screen, where "q" is measured parallel to the main axis of the kinescope for two known kinescopes and for two CRTs constructed according to the present invention. The first column gives the ratio of the distance "q" at the edge of the mask as measured on the far axis of this axis is "10 15 20 25 30 35 40 45. 50 55 60 113 474 ski to the distance" q "at the center of the mask. The second column shows the same ratio when measuring the distance "q" at the edge of the mask on the diagonal mask. "Table I 19" -90 ° known tube 25 "-110 ° known tube 25" tube 1 wig of the present drawing. | 25 "tube 2 \ Principal qs center q M3 i, ao 1.47. a; 5c Diagonal q center q 1 · 1 · 2 1.09 1.45 1.48 * It should be noted that the ratios of the distance "qM at the edge and in the center of the mask are much larger in the picture tubes according to the invention than the same ratios in the known picture tubes. For the eyes of the cathode ray tube according to the invention, the distance ratios "qM at the edge and in the middle of the mask are greater than 1.15. By increasing the curvature of the mask from a radius of 1 m to 0.85 m, the shedding of butter is also reduced. and the associated errors in the position of the spot. Increasing the curvature reduces the susceptibility to deformation, and thus the degree of bulging of the material. Moreover, as is evident from the geometrical dependence, when the cathode ray tube is started and the mask heats up, the point on the mask having the greater curvature towards the screen would be a shorter distance towards the screen than the corresponding point on the mask with the lowest curvature for the given mask extension. In the case of the aforementioned curvatures, the bending or shifting of the mask part towards the screen is reduced from about 48 * 10 ~ 8 m for maisiki with a radius of 1 m to about 30-110-6 m for a radius of curvature of 0 $ 5 m. a "allows to increase the tolerance of the position of the pH tube on the luniinophilic strip located outside the center. The distance between the stripes on the screen must not be too large, as this may result in a coarse-graining. Therefore, the selected distance must be a distance between the distance between gmbóznistoscaa line. By allowing small values of "a" in the middle of the screen and large values of "a" at the edges, you get good image on the screen. Table II shows the results of the tolerance and position error of the selection spot due to mask bending for a known kinescope and for a mask cathode ray tube with a greater curve than that of a known cathode ray tube (radius 0, S5 m to 1). m) halfway between the center and the edge of the bonnet. All values are given in meters. 10 15 20 29 JO 40 45 50 55 * ¦ Kinescope known Kinescope according to | of the invention Table II. Permissible tolerance (M53-ao-3 0.007-110- * Position error. pdamika A, 079-J10- "o, ote6-ao-3 Rosinella - - ^ 0.006", oon | es The increase in the permissible tolerance in the kinoscopy according to the invention is caused by increasing the distance "a" and reducing the error in the position of the selection plaim by increasing the curvature of the mask. Therefore, by increasing the curvature of the mask and increasing the distance "a" effective position error of the spot at the point of the faucet where the effects of bending are greatest, it can be significantly reduced, for example, according to the data in Table II, by 0.027 nm-3 m. Although the mask described here has an increased curvature and a variable distance "a" used in a cathode ray tube with a curved forehead plate The present invention is also applicable to flat faceplate CRTs. Previously, although a mask designed to work with a strip-shaped screen did not have the same curvature as the coefficient of the screen. the faceplate working with it, but the mask and the faceplate were essentially parallel. The use of a flat faceplate is advantageous as it allows you to enlarge the viewing angle without distorting part of the image. Fig. 10 shows a cathode ray tube 72 with a curved mask 74 and a flat faceplate 76. The distance "q" in this cathode ray tube is much greater at the edges of the mask compared to its center, and the distance "a" between the mask slots increases away from the center. to the edges to ensure the proper placement of the phosphor strips on the screen. The idea of increasing the curvature of the mask relative to the curvature used in cathode ray tubes of a known type to reduce distortion can be used not only in the case of spherical-shaped masks. As shown in FIG. 11, the curvature of the mask 78 in the cathode ray tube 80 may have an undulating shape to enhance the structure of the mask. In this case, the distance "q" increases and then decreases from the center to the edge of the mask. The value of "a" thus changes in proportion to the change in "q" increasing and decreasing from the center to the edge of the mask. The essence of the present invention, on which the described structures of the masks are based, is the combination of the abnormal curvature of the mask with the variation in the value of the distance "a" as it moves away from the center of the screen. In some conventional picture tubes the distance "q" of the mask from the screen 5 113 iii is greater at the edges of the mask than at the center of the mask. If the present invention is used in such a picture tube, the distance between the mask and the screen will vary even more. It should be noted that the invention is can also be used in picture tubes where "q" at the edge of the mask is less than "q" in the center of the mask. In this case, using the essence of the present invention will cause cold distances Mq "to a greater extent than in other known picture tubes. Such a variation may not appear in a cathode ray tube with a greater "q" edge than "q" in the center, but may appear in a kinescope with a smaller "q" edge at the center O and d "q" in the center. constant "q" kinescopes In this way, the invention cannot be compared with known inventions, because the value of the ratio "q" on the edge and "q" in the middle and the change of "q" is taken into account here, and not only relative dimension "q". The same applies to "a", since the dimension "a" changes proportionally to the changes. The relationship q = La 3S makes it possible to properly divide the phosphor elements on the screen, that is to say the position of the three phosphor elements between themselves , where the distance between points or stripes in a trio is the same as the distance between adjacent points or lines of different triplets. 1. A mask tube containing a perforated shadow mask for hitting the bundles of electrons / harrows to the phosphor elements on a cathodolumimetric screen, characterized in that the distance (q) between the mask (34, 56, 74) and the screen (32) changes to approximately proportional to the variation in the distance (a) between adjacent mask slots, and at least a portion of the mask has an increased curvature such that the ratio of the maximum to the minimum distance (q) between the mask and the screen for said portion is greater than 1.16. 2. A mask picture tube according to claim 1; 1, characterized in that said ratio of the distance (q) between the mask (34, 74) and the screen (32) extends in the direction between the mouth and the center of the mask. 3. A mask picture tube comprising a perforated shadow mask for hitting the electron beams on the phosphor elements on a cathodoluminescent screen, characterized in that the distance (q) between the mask (7 ") and the screen (32) changes approximately proportional to changes in the distance (a) between adjacent mask slits and the ratio of changes in the distance between mask (74, 78) and screen (32) will change at least one time the polarities in the area from the center (G6) to the edge (70% of the mask. 4). A flat tube as defined in claim 3, characterized in that the distance between the mask (50) and the screen (32) of the tube in the center-to-edge direction first increases and then decreases. 20 44 'm 44 JIAS ^ Nov 4fi ^ Ss - -JJHEj.BA- J ^ .BB- JJZj-BC.J ^ Sj.3. — JFEj-BA- J1A.3B- _J1Z / -3C.JjA.iD JEj-lL t) N-3, order 7 & 0/81 Price PLN 45 PL