Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do za¬ bezpieczania stalego polozenia elementu zalewa¬ nego cieklym metalem, zwlaszcza stopem alumi¬ nium.W procesie technologicznym wykonywanie odle¬ wów, na przyklad ze stopów aluminium, niejed¬ nokrotnie konieczne jest aby odlew zawieral ele¬ ment (elementy) wykonane z innego metalu niz odlew. W praktyce dokonuje sie tego przez za¬ lewanie cieklym metalem elementów umieszczo¬ nych w formie odlewiniczej, najczesciej metalowej.Metalowe elementy, na przyklad tulejki, zawiesza sie w formie odlewniczej za pomoca sprezystych ukladów. Podczas zalewania formy cieklym meta¬ lem uklady te traca jednak swoje wlasnosci, co powoduje opadanie zawieszanych elementów i umiejscawianie ich w innych czesciach formy (od¬ lewu).Celem wynalazku jest usuniecie wymienionych wad, a zagadnieniem technicznym, wymagajacym rozwiazania dla osiagniecia tego celu, jest opraco¬ wanie konstrukcji urzadzenia, umozliwajacego u- mocowanie elementu w dowolnym miejscu formy odlewniczej, bez koniecznosci jego zawieszania.Urzadzenie wedlug wynalazku sklada sie z opra¬ wy majacej przelotowy otwór, w którym umiesz¬ czona jest tuleja zaopatrzona w co najmniej jedna kulke, wspólpracujaca z umieszczona w tej tulei 10 15 as 30 stozkowo uksztaltowana czescia trzpienia osadzo¬ nego srubowo w oprawie urzadzenia.Urzadzenie umozliwa znaczne zmniejszenie ilo¬ sci odlewów wadliwych, zmniejszenie kosztów wy¬ konania oprzyrzadowania oraz pozwala na opano¬ wanie technologii odlewania, w której przewidu¬ je sie zalewanie elementów stanowiacych czesci skladowe wykonywanych odlewów.Przedmiot wynalazku uwidoczniony jest w przy¬ kladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urzadzenie w widoku od strony wneki formy, a fig. 2 — urzadzenie w przekroju osio¬ wym. m Jak pokazano na fig. 1 i 2, urzadzenie sklada sie z oprawy 1, majacej na swoim koncu przeloto¬ wy otwór, w którym umieszczona jest wymienna tuleja 2, zaopatrzona w kulke 3, która wspólpra¬ cuje z umieszczona w tulei 2, stozkowo uksztal¬ towana czescia trzpienia 4, osadzonego za pomoca gwintu w wspomnianym otworze oprawy 1 urza¬ dzenia.Urzadzenie przedstawione w przykladzie wyko¬ nania dziala nastepujaco. Obrót trzpienia 4 w o- prawie 1 powoduje jego osiowe przemieszczenie, a w wyniku tego stozkowo uksztaltowana kon¬ cówka trzpienia oddzialywiujac na kulke 3 powo¬ duje jej promieniowe przemieszczenie i docisnie¬ cie do wewnetrznej powierzchni zalewanej wklad- 110 922110 922 ki 5. Sprawia to, ze wkladka 5 podczas zalewania i krzepniecia metalu w formie jest unieruchomio¬ na, zajmujac okreslone stale polozenie. Po zakrze¬ pnieciu i ostygnieciu odlewu do wymaganej tem¬ peratury, • obrM—trapienia 4 w przeciwnym niz ifp&e&hio "kierunku ¦ powoduje ustanie nacisku na l^ulke 3, co umozliwia wyjecie oprawy 1 wraz z tuleja 2 i trzpieniem 4 z formy odlewniczej. Za- l&n|f wj^^aj|&, j^zbstaje w zakrzepnietym odle¬ wie -'-¦'-¦¦ v 10 Zastrzezenie patentowe Urzadzenie do zabezpieczania stalego polozenia elementu zalewanego cieklym metalem, zwlaszcza stopem aluminium, znamienne tym, ze w oprawie (1) ma umieszczona wymienna tuleje (2) zaopa¬ trzona w co najmniej jeden element (3), korzyst¬ nie w postaci kulki, wspólpracujacy z- umieszczo¬ na w tulei (2) stozkowo uksztaltowana czescia trzpienia (4) osadzonego srubowo w oprawie (1).R9.1 DN-3, zam. 95/81 Cena 45 zl PLThe subject of the invention is a device for securing the permanent position of an element flooded with liquid metal, especially aluminum alloy. In the technological process, making castings, for example from aluminum alloys, it is often necessary that the casting contains an element (elements ) made of a different metal than cast. In practice, this is done by pouring liquid metal into elements placed in a casting mold, usually metal. Metal elements, for example bushings, are suspended in the casting mold by means of resilient systems. However, while pouring the mold with liquid metal, these systems lose their properties, which causes the suspended elements to fall down and locate them in other parts of the mold (casting). The aim of the invention is to remove the above-mentioned defects, and a technical issue that requires a solution to achieve this goal, is to develop the construction of the device, which allows to fix the element in any place of the casting mold, without the need to suspend it. According to the invention, the device consists of a support having a through-hole in which a sleeve with at least one ball is placed, cooperating with 10 15 as 30 conically-shaped part of the spindle, which is screw-mounted in the housing of the device. ¬ there is a flooding of elements that are components of the performance The subject of the invention is illustrated in an exemplary embodiment in the drawing, in which Fig. 1 shows the device in a view from the mold recess, and Fig. 2 shows the device in an axial section. As shown in Figs. 1 and 2, the device consists of a mount 1 having a through hole at its end, in which a replaceable sleeve 2 is placed, provided with a ball 3 which cooperates with the sleeve 2, conically a formed part of a pin 4 inserted by means of a thread in said hole in the device mount 1. The device shown in the embodiment works as follows. The rotation of the mandrel 4 in the axis 1 causes its axial displacement, and as a result, the conically shaped tip of the mandrel acting on the ball 3 causes its radial displacement and pressing against the inner surface of the poured cartridge - 110 922 110 922 ki 5. that the insert 5 is immobilized during the pouring and solidification of the metal in the mold, occupying a predetermined position. After the casting has chilled and cooled down to the required temperature, rotating 4 in the opposite direction than ifp & e & h < 0 > causes the pressure on the bolt 3 to cease, which makes it possible to remove the mount 1 together with the sleeve 2 and mandrel 4 from the mold. Za- l & n | f wj ^^ aj | &, j ^ b is formed in the solidified casting -'- ¦'-¦¦ v 10 Patent claim Device for securing the fixed position of an element flooded with a liquid metal, especially an aluminum alloy, characterized in that the housing (1) has a replaceable sleeve (2) provided with at least one element (3), preferably in the form of a ball, cooperating in the sleeve (2) with a conically shaped part of the pin (4) screw in housing (1) R9.1 DN-3, order 95/81 Price PLN 45 PL