NL9301960A - Inrichting voor het mechanisch expanderen van een buis of buisdeel. - Google Patents

Description

Korte aanduiding: Inrichting voor het mechanisch expanderenvan een buis of buisdeel.

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op eeninrichting voor het mechanisch expanderen van een buis ofbuisdeel, omvattende een huis, een spreidkop, welke spreidkopeen spreiddoorn, die een vanaf een kopvlak daarvan toenemendeen door een buitenvlak begrensde dwarsdoorsnede heeft, en metde spreiddoorn samenwerkende en tegen het huis gesteundespreidbekken omvat, en een hydraulische cilinder, waarvan decilinderwand tegen het huis steunt en de zuiger via een stangis verbonden met de spreiddoorn, die daardoor in zijn lengterich¬ting bewogen kan worden ten opzichte van de spreidbekken voorhet in in hoofdzaak radiale richting bewegen van de spreidbekken.

Een dergelijke inrichting is algemeen bekend en wordtin het bijzonder toegepast voor het bewerken van een uiteindevan een metalen buis of buisdeel, bijvoorbeeld een buisbocht,met een diameter die ligt tussen enkele tientallen en honderdenmillimeters. Door de bewerking wordt bijvoorbeeld de diametervan een uiteinde van de buis zodanig vergroot dat een zelfdebuis op de wijze van een mof verbinding daarmee kan wordenverbonden. Door de vorm van de spreidbekken geschikt te kiezenkan ook een andere vorm, bijvoorbeeld een hoekige of juist eenconische vorm, aan het uiteinde van een buis of buisdeel wordengegeven. Ook kan een dergelijke inrichting worden gebruikt voorhet rondrichten van een enigzins vervormd buiseinde.

Bij het mechanisch expanderen van een metalen buis moetdoor de hydraulische cilinder een grote kracht worden uitgeoefendop de spreiddoorn, opdat de spreidbekken met zeer grote krachttegen de wand van de buis worden gedrukt. De druk van dehydraulische olie, die door afzonderlijke persmiddelen via eenhogedrukslang aan de cilinder wordt toegevoerd, bedraagt daarbijenkele honderden bar en de kracht in de verbindingsstang tussende cilinder en de spreiddoorn kan enkele tientallen tonnenbedragen. Als een gevolg van deze op de onderdelen uitgeoefendezeer grote krachten moeten dergelijke inrichtingen noodzakelij¬kerwijs uiterst robuust worden uitgevoerd.

De tot op heden bekende inrichtingen van het bovengenoemdetype zijn gebaseerd op in dit vakgebied algemeen gebruikelijkeconstructietechnische grondslagen, waardoor de inrichtingen,met het oog op de vereiste robuustheid, een hoog gewicht hebben.Dit heeft het nadeel dat zij in de praktijk alleen geschiktzijn voor gebruik op een min of meer vaste locatie, bijvoorbeeldin een constructiebedrijf.

De uitvinding beoogt bovengenoemd nadeel op te heffenen maatregelen voor te stellen die leiden tot een verminderingvan het gewicht van een dergelijke inrichting, teneinde eeninrichting te verschaffen die draagbaar is.

Dit oogmerk wordt volgens een eerste aspect van deuitvinding bereikt door een inrichting van het in de aanhefgenoemde type, die is gekenmerkt doordat tenminste despreiddoorn, de stang en de cilinder zijn vervaardigd uit metalenwaarvan de verhouding [MPa/(kg/m3) ] tussen de 0,2% rekgrens[MPa] en de soortelijke massa [kg/m3] aanzienlijk groter isdan die van constructiestaal. Met voordeel zijn ook despreidbekken uit een dergelijk materiaal vervaardigd.

Bij voorkeur is de verhouding tussen de 0,2% rekgrens[MPa] en de soortelijke massa [kg/m3] groter dan 0.100[MPa/ (kg/m3) ].

De uitvinding gaat uit van de gedachte dat door hetgebruik van dergelijke metalen het mogelijk wordt een inrichtingte verkrijgen waarvan de robuustheid ten minste overeenkomtmet die van bekende inrichtingen, terwijl het gewicht van deinrichting zodanig is dat de inrichting door één persoon kanworden gehanteerd. Voor het bereiken van het gestelde doelgeschikte metalen zijn bijvoorbeeld Ultra-Hoge-Rekgrens metalen.De 0,2% rekgrens van staalsoorten van deze kwaliteit bedraagtgewoonlijk meer dan 1300 Mpa, zodat bij een soortelijke massavan ongeveer 8000 kg/m3 een verhouding van 0.160 [MPa/(kg/m3) ]aanwezig is. Andere geschikte metalen zijn bijvoorbeeld Maragingstaal, titanium, titanium-legeringen, en hoogwaardigealuminiumlegeringen, zoals AlCuMgZN-legeringen. Dergelijkematerialen worden in het bijzonder in de vliegtuigbouw reedsjaren toegepast voor extreem hoogbelaste onderdelen. De toepassing volgens de uitvinding van dergelijke, voor hetvervaardigen van een mechanische expansie-inrichting ongebruike¬lijke metalen brengt zeer hoge materiaal- en vervaardigingskostenmet zich mee. Door het ondanks deze hoge kosten op de wijzevan de uitvinding draagbaar uitvoeren van de expansie-inrichtingkunnen echter grote economische voordelen worden behaald bijhet gebruik van de inrichting. Zo moest tot op heden voor hetbewerken van een vrachtwagenlading buizen de lading eerst wordengelost en in een fabriekshal worden opgeslagen. Vervolgensmoesten de buizen één voor één naar de vast opgestelde expansie-inrichting worden gebracht en bewerkt. Tenslotte moesten dande bewerkte buizen weer op de vrachtwagen worden geladen. Metde draagbare inrichting volgens de uitvinding behoeven de buizenniet meer van de vrachtwagen te worden gehaald, maar kan debewerking door één enkele persoon op de vrachtwagen plaatsvinden.Tevens kan met de inrichting volgens de uitvinding de bewerkingplaatsvinden bij de diverse leveranciers van buizen, die danzelf niet over een dergelijke inrichting behoeven te beschikken.Door de draagbare uitvoering van de inrichting kan derhalveeen grote besparing in tijd en loonkosten worden verkregen,waardoor de hoge investeringskosten van de inrichting kunnenworden terugverdiend. Een ander belangrijk voordeel van deinrichting volgens de uitvinding is dat deze kan worden toegepastvoor het ter plaatse bewerken van reeds gemonteerde buizen ofbuisdelen, bijvoorbeeld bij een chemische fabriek, hetgeen metde bestaande inrichtingen ten gevolge van hun grote gewichtonmogelijk is.

Volgens de in het kenmerk van conclusie 3 beschrevenmaatregel kan ook een reductie van het gewicht ten opzichtevan bekende inrichtingen worden gerealiseerd. Volgens conclusie3 wordt een inrichting van de in de aanhef van conclusie 3genoemde soort verschaft, die wordt gekenmerkt doordat despreiddoorn in de richting vanaf zijn kopvlak achtereenvolgenseen eerste gebied en een tweede gebied omvat, waarbij in heteerste gebied het buitenvlak een grotere hoek insluit met delangsas van de spreiddoorn dan in het langere tweede gebied,en omvat elke spreidbek een met de spreiddoorn samenwerkend glijvlak dat in de richting naar de cilinder een eerste gebieden een tweede gebied heeft, waarbij het glijvlak in het eersteen in het tweede gebied een hoek met de langsas van despreiddoorn insluit die respectievelijk overeenkomt met de hoekvan het buitenvlak in het eerste en het tweede gebied van despreiddoorn. Hierdoor wordt bereikt dat bij het begin van hetexpanderen de spreidbekken relatief sneller naar buiten wordenbewogen dan daarna. Dit is mogelijk omdat in eerste instantiede voor het in de buis plaatsen van de spreidkop benodigdespeling moet worden overbrugd en omdat vervolgens de teverrichten vervormingsarbeid bij het begin van het expanderenvan het metalen buisdeel nog relatief gering is. Door dezemaatregel is de totale benodigde lengte van de spreiddoornkleiner dan wanneer deze zou zijn voorzien van een buitenvlakmet een enkele constante hoek. Dit leidt dus tot een reductievan het gewicht van de inrichting, in het bijzonder omdat doordeze maatregel de slag van de hydraulische cilinder, en daardoorde lengte van de cilinder, korter kan zijn dan bij bekendeinrichtingen met een constante hoek. Het is duidelijk demaatregelen volgens conclusie 1 en/of 2 en conclusie 3 elkafzonderlijk tot de volgens de uitvindinggedachte beoogdegewichtsreductie leiden, maar dat door combinatie van demaatregelen en verdere gewichtsreductie kan worden verkregen.

Bij voorkeur is de spreiddoorn hol uitgevoerd. Despreiddoorn is wat het volume betreft een groot onderdeel vande inrichting en door het hol uitvoeren daarvan wordt dus eenaanzienlijke verdere reductie van het gewicht van de geheleinrichting bereikt. Daarbij wordt opgemerkt dat in het bijzonderdoor de toepassing van de eerder genoemde materialen met eenzeer hoge sterkte een holle uitvoering mogelijk is. De wanddie het meestal polygonale buitenvlak van de spreiddoorn vormt,zou anders de daarop uitgeoefende krachten, in het bijzonderbij dikwandige buizen, niet kunnen weerstaan en de spreiddoornzou dan massief moeten worden uitgevoerd zoals bij de bekendeinrichtingen.

In een volgende voorkeursuitvoeringsvorm is het kopvlakvan de spreiddoorn voorzien van een boring waar een schroefbout doorheen steekt, die in een van binnenschroef draad voorzieneboring in het uiteinde van de stang van de cilinder isgeschroefd. Hierdoor kan de lengte van de stang en derhalvede bijdrage daarvan aan het gewicht van de inrichting minimaalworden gehouden. Door middel van de schroefbout kan despreiddoorn desgewenst door een andere spreiddoorn wordenvervangen. Bij voorkeur zijn de spreidbekken hol uitgevoerd.Met deze maatregel wordt hetzelfde oogmerk bereikt als doorhet hol uitvoeren van de spreiddoorn.

In weer een andere voorkeursuitvoeringsvorm zijn hethuis en de spreidbekken voorzien van samenwerkende geleide-uitsteeksels en geleide-uitsparingen voor het ten opzichte vande langsas van de inrichting in radiale richting geleiden vande spreidbekken. Aangezien de verplaatsing van de spreidbekkenten opzichte van het huis kleiner is dan de verplaatsing tenopzichte van de spreiddoorn kan hierdoor de afmeting van degeleiding klein zijn en dus licht worden uitgevoerd. Verderis door het ontbreken van een geleidingen voor de spreidbekkenop de spreiddoorn een eenvoudige uitvoering van de spreiddoornmogelijk.

Bij voorkeur zijn de geleide-uitsparingen en geleide-uitsteeksels zodanig gevormd dat de tussen een spreidbek enhet huis aanwezige speling bij het radiaal naar buiten bewegenvan de spreidbek tenminste in een deel van het bewegingstrajectvan de spreidbek toeneemt. Hierdoor wordt een vastklemmen ofzwaar lopen van de spreidbek vermeden, waardoor de geleidinglicht kan worden uitgevoerd.

Verder is het voordelig indien het buitenvlak van despreiddoorn is voorzien van een slijtagebestendig bekleding,bij voorkeur een titaniumcarbide laag. Dit leidt tevens toteen reductie van de wrijving tussen de spreidbekken en despreiddoorn, waardoor de aan te brengen krachten en dus hetgewicht van de gehele inrichting worden verminderd.

De uitvinding verschaft tevens een inrichting volgensde aanhef van conclusie 10, die wordt gekenmerkt doordat hethuis aan de naar de door de cilinder beweegbare doorn gekeerdezijde is voorzien van een vaste doorn, waarbij de vaste doorn tegengesteld is gericht ten opzichte van de beweegbare doornen de doorns zodanig zijn uitgevoerd dat zij verschuifbaar inelkaar kunnen grijpen, waarbij elke spreidbek een glijvlak heeft,waarvan een eerste deel samenwerkt met de beweegbare doorn eneen tweede deel samenwerkt met de vaste doorn. Door dezemaatregel kan een gewichtsreductie ten opzichte van bekendeinrichtingen worden verkregen. Dit omdat de wri jvingsverliezendie bij de spreidbekken optreden in deze uitvoering klein zijn.De door de cilinder uit te oefenen kracht kan daardoor kleinerzijn en daardoor kunnen de onderdelen van de inrichting lichterworden uitgevoerd dan bij bekende inrichtingen. Ook de maatregelvolgens conclusie 10 leidt al dan niet in combinatie met eenof meer van de hiervoor beschreven maatregelen tot de realisatievan de uitvindingsgedachte.

De uitvinding zal hierna nader worden toegelicht aande hand van in de tekening weergegeven uitvoeringsvoorbeeldenvan de inrichting volgens de uitvinding. Daarbij toont: fig. 1 een schematische langsdoorsnede van eenuitvoeringsvoorbeeld van een eerste uitvoeringssvorm van deinrichting volgens de uitvinding, fig. 2 een aanzicht vanaf de kopse zijde van het huisvan de inrichting in fig.l, fig. 3 een zijaanzicht van een spreidbek van de inrichtingin fig. 1, fig. 4 een onderaanzicht van de spreidbek in fig. 3,fig. 5 een aanzicht overeenkomstig fig. 1 van een tweedeuitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding, enfig. 6 een schematische langsdoorsnede van een derdeuitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding.

De in fig. 1 getoonde draagbare inrichting is bestemdvoor het mechanisch expanderen van een uiteinde van een in hetbij zonder metalen buisleiding of buisdeel. De inrichting heefteen huis 1 dat in hoofdzaak wordt gevormd door een holcilindrisch lichaam. Verder omvat de inrichting een spreidkop2, die bestaat uit een holle spreiddoorn 3 en een zestalspreidbekken 4. De spreiddoorn 3 heeft een vanaf een kopvlak 5 daarvan naar het andere uiteinde toenemende zeshoekige, dooreen buitenvlak 6 begrensde dwarsdoorsnede. De spreiddoorn 3zou ook een andere polygonale of zelfs een conische vorm kunnenhebben. De spreidbekken 4 liggen elk met een glijvlak 7 tegeneen bijbehorend gedeelte van het buitenvlak 6 van de spreiddoorn3 aan. Daartoe ligt om de gezamenlijke cirkelvormige buitenomtrekvan de spreidbekken 4 een verende O-ring 8. Elke spreidbek 4is in radiale richting ten opzichte van het huis i geleid opeen later te beschrijven wijze. De in fig. 1 getoondespreidbekken 4 zijn geschikt voor het bewerken van een buisof buisdeel met een binnendiameter tussen 70 en 90 mm. Doorhet vervangen van de set spreidbekken 4 door een set spreidbekkenmet een grotere radiale afmeting kan de inrichting wordenaangepast voor het bewerken van een buis met een groterebinnendiameter. Tevens dient dan de O-ring 8 door een groterexemplaar te worden vervangen.

De inrichting omvat verder een dubbelwerkende hydraulischecilinder 10 met een cilinderwand ll en zuiger 12. De zuiger12 is voorzien een langs de cilinderwand schuivende afdichting13. De cilinder is tegen het huis gesteund doordat decilinderwand 11 aan het huis 1 is vastgeschroefd. De zuiger12 is via een stang 14, die één geheel vormt met de zuiger 12,en een schroefbout 15 verbonden met de spreiddoorn 3. Daarbijsteekt de stang 15 door een kopwand 16 van de cilinder 10,waarbij de kopwand is voorzien van afdichtingen 17 en 18. Voorhet in fig. 1 naar links bewegen van de zuiger 12 wordt viaeen aansluiting 19 hydraulische olie onder druk toegevoerd.Indien de zuiger 12 naar rechts moet worden bewogen, wordthydraulische olie toegevoerd aan de aansluiting 20. Bij hetmechanisch expanderen van een buis met de getoonde inrichtingwordt olie onder druk toegevoerd aan de aansluiting 19,bijvoorbeeld met een druk van 700 bar. Hierdoor beweegt despreiddoorn 3 in de richting van zijn langsas langs deglijvlakken 7 van de spreidbekken 4. Als een gevolg daarvanzullen de spreidbekken 4 in radiale richting naar buiten bewegenen krachtig tegen de wand van de te bewerken buisleidingaandrukken.

De inrichting omvat verder een drietal op regelmatigeafstanden rondom het huis 1 geplaatste aanslagen 22 voor hetbepalen van de stand van de spreidkop 2 ten opzichte van dete bewerken buis. Elke aanslag 22 is door middel van een bout23 losneembaar aan het huis 1 bevestigd en kan al naar gelangde diameter van de te bewerken buis door een daaraan aangepasteaanslag worden vervangen.

Voor de vervaardiging van de getoonde inrichting isvolgens de uitvindingsgedachte gebruik gemaakt van een aantalvoor een dergelijke inrichting ongebruikelijke metalen. Hierdoorkan een inrichting met een dusdanig gering gewicht wordenverkregen dat de inrichting als draagbaar kan worden aangemerkt.Zo heeft het de voorkeur het huis 1, met uitzondering van degeleiding van de spreidbekken 4, en de cilinder 10 tevervaardigen uit een hoogwaardige aluminiumlegering, met nameeen AlCuMgZn- of AlCuMg-legering. Het cilindrische deel vanhet huis 1 en de cilinder 10 van de getoonde inrichting zijnvervaardigd uit een AlZnMgCu-legering, werkstofnummer 3.4365,waarvan de 0.2% rekgrens 450 MPa en de soortelijke massa 2800kg/m3 bedraagt. De verhouding tussen deze twee waarden is dan 0.161. De holle spreiddoorn 3 is vervaardigd uit gehard staal,werkstofnummer 1.2379, dat een thermische behandeling heeftondergaan voor het bereiken van een hardheid van 60 Rc. Despreidbekken 4 zijn uitgevoerd in hetzelfde metaal als despreiddoorn 3. De schroefbout 15 is vervaardigd uit Maragingstaal, werkstofnummer 1.6358 of 1.2709. Indien staal metwerkstof nummer 1.2709 wordt toegepast bedraagt de 0.2% rekgrens1900 MPa bij een soortelijke massa van 8100 kg/m3.

Teneinde het gewicht van de inrichting nog verder tekunnen verminderen is er volgens de uitvinding in voorzien datde spreiddoorn 3 in de richting vanaf zijn kopvlak 5 achtereen¬volgens een eerste gebied 25 en een tweede gebied 26 omvat,waarbij in het eerste gebied 25 het buitenvlak 6 een groterehoek insluit met de langsas van de spreiddoorn 3 dan in hetlangere tweede gebied 26. Tevens heeft elke spreidbek 4 eenmet de spreiddoorn 3 samenwerkend glijvlak 7, dat in de richtingnaar de cilinder 10 een eerste gebied 30 en een tweede gebied 32 heeft, waarbij het glijvlak 7 in het eerste en m het tweedegebied een hoek met de langsas van de spreiddoorn 3 insluitdie respectievelijk overeenkomt met de hoek van het buitenvlak6 in het eerste 25 en het tweede gebied 26 van de spreiddoorn3. Hierdoor wordt bereikt dat bij het begin van het expanderende spreidbekken 4 relatief sneller naar buiten worden bewogendan daarna. Dit is mogelijk omdat in eerste instantie de voorhet in de buis plaatsen van de spreidkop 2 benodigde spelingmoet worden overbrugd en omdat vervolgens de te verrichtenvervormingsarbeid bij het begin van het expanderen van hetmetalen buisdeel nog relatief gering is. Door deze maatregelis de totale benodigde lengte van de spreiddoorn 3 kleiner danwanneer deze zou zijn voorzien van een buitenvlak 6 met eenenkele constante hoek. Dit leidt dus eveneens tot een reductievan het gewicht van de inrichting, in het bijzonder omdat doordeze maatregel de slag van de hydraulische cilinder 10, endaardoor de lengte van de cilinder, korter kan zijn dan bijbekende inrichtingen met een constante hoek.

Een andere maatregel volgens de uitvinding die is gerichtop een gewichtsbesparing wordt gevormd door de radiale geleidingvan de spreidbekken 4, die nader zal worden toegelicht aan dehand van de fig. 1-4. Het in fig. l getoonde huis 1 omvat aanzijn kopse zijde een ring 29 waaraan zes T-vormige geleide-uitsteeksels 33 zijn gevormd. De ring 29 is vervaardigd uiteen hoogwaardige staalsoort met een taai breukgedrag. Dehartlijnen van de T-vormige geleide-uitsteeksels 33 lopen radiaalten opzichte van de langsas van het huis en sluiten eenonderlinge hoek van 60 graden in. Elke spreidbek 4 is, zoalsuit fig. 3 blijkt, voorzien van een T-vormige uitsparing 34,waarin een T-vormig geleide-uitsteeksel 33 van de ring 29 metenige speling past. Volgens de uitvinding lopen de zijranden35 van een uitsteeksel 33 niet evenwijdig aan elkaar, maar lopenzij enigzins naar elkaar toe. Aangezien de daarmee samenwerkendewanddelen 36 van een spreidbek 4 wel evenwijdig aan elkaar lopen,zal bij een naar buiten bewegen van de spreidbek 4 de spelinggeleidelijk toenemen. Hierdoor wordt vermeden dat de spreidbek4 door wringing ten gevolge van de grote daarop uitgeoefende krachten op de geleiding vastloopt. Op deze wijze kan degeleiding betrekkelijk licht worden uitgevoerd. In fig 2. zijnverder van schroefdraad voorziene gaten 39 te herkennen voorhet opnemen van de bouten van de aanslagen 22 (zie fig. 1).

In fig. 4 is te herkennen dat de spreidbekken 4 zoveelmogelijk hol zijn uitgevoerd. Hiertoe is elke spreidbek 4voorzien van een verdiept gedeelte 38.

Door het nemen van de hierboven beschreven maatregelenis een mechanische expansie-inrichting verkregen waarvan hettotale gewicht nog geen 19 kg bedraagt, inclusief de in decilinder 10 aanwezige hydraulische olie. Met deze inrichtingkunnen bewerkingen worden uitgevoerd die tot op heden slechtsmogelijk waren met inrichtingen waarvan het gewicht ongeveer150 kg bedroeg. De getoonde inrichting kan door één enkelepersoon worden gehanteerd, waardoor de investeringskosten tengevolgen van de toegepaste kostbare materialen kunnen wordenterugverdiend. Ook kan de inrichting volgens de uitvinding,vanwege het zeer lage gewicht, in veel meer gevallen wordeningezet dan de bekende inrichtingen, bijvoorbeeld op moeilijkbereikbare plaatsen.

Fig. 5 toont een uitvoeringsvorm die met de aan de handvan de fig. 1-4 beschreven uitvoeringsvorm als belangrijkverschil heeft dat voor het spreiden van de spreidbekken dedoorn door de hydraulische cilinder ten opzichte van het huiswordt weggedrukt. Aangezien de hier toegepaste onderdelen inhoofdzaak overeenkomen met de hiervoor beschreven uitvoeringsvormzijn zij voorzien van dezelfde verwijzingscijfers. Deuitvoeringsvorm in fig. 5 heeft ten opzichte van de eerderbeschreven uitvoeringsvorm het voordeel dat een groter werkzaamoppervlak van de zuiger ter beschikking staat voor het uitoefenenvan de voor het mechanisch expanderen vereiste kracht. Voorhet uiteen bewegen van de spreidbekken bij het expanderen wordthier olie onder hoge druk toegevoerd aan de aansluiting 20 vande cilinder 10. De op de onderdelen van de getoonde inrichtingwerkende krachten kunnen door deze uitvoering met constructiefnog lichtere maatregelen worden opgevangen.

Fig. 6 toont een uitvoeringsvorm waarin een hydraulische cilinder 50 via een stang 51 verbonden is met een beweegbaredoorn 52. De doorn 52 is op de stang geschroefd met een bout53. De cilinder 50 steunt tegen een huis 54 dat aan zijn vrijeeinde een vast doornvormige deel 55 begrenst. De doorn 52 enhet doornvormige deel 55 zijn zodanig uitgevoerd dat zijschuivend in elkaar grijpen. Verder omvat de getoonde inrichtingspreidbekken 56 die elk met een glijvlak 57 tegen de beide doornsaan worden gehouden door een om de spreidbekken 56 gelegenveerelement 58. Elke spreidbek 56 bestaat uit twee delen 58,59. Hierbij werkt het door deel 58 gevormde glijvlakdeel 61samen met de vaste doorn 55 en het door deel 59 gevormdeglijvlakdeel 60 samen met de beweegbare doorn 52. Door dezedeling van de spreidbekken in een radiaal vlak van de inrichtingwordt een verklemmen van de spreidbekken bij het expanderenvermeden. Bij het bedienen van de cilinder 50 zullen despreidbekken ter hoogte van het snijlijn van de beide doorns52, 55 blijven liggen en radiaal naar buiten worden gedwongen.Door deze uitvoeringsvorm wordt bereikt dat de wrijvingsverliezenvan de spreidbekken minimaal zijn, waardoor de door de cilinderuit te oefenen kracht kleiner is dan bij bekende inrichtingenen de onderdelen dus lichter kunnen worden uitgevoerd. De keuzevan de in dit voorbeeld toegepaste materialen komt overeen metde materiaalkeuze die is beschreven aan de hand van de in fig.1 getoonde inrichting. Hierdoor is het gewicht van de in fig.6 getoonde inrichting eveneens zodanig laag gewicht dat dezedraagbaar is.

Claims (11)

1. Inrichting voor het mechanisch expanderen van een buisof buisdeel, omvattende een huis, een spreidkop, welke spreidkopeen spreiddoorn, die een vanaf een kopvlak daarvan toenemendeen door een buitenvlak begrensde dwarsdoorsnede heeft, en metde spreiddoorn samenwerkende en tegen het huis gesteundespreidbekken omvat, en een hydraulische cilinder, waarvan decilinderwand tegen het huis steunt en de zuiger via een stangis verbonden met de spreiddoorn, die daardoor in zijn lengterich¬ting bewogen kan worden ten opzichte van de spreidbekken voorhet in in hoofdzaak radiale richting bewegen van de spreidbekken,met het kenmerk, dat tenminste de spreiddoorn (3;52,55), destang (14;51) en de cilinder (10,50) zijn vervaardigd uit metalenwaarvan de verhouding [MPa/(kg/m3) ] tussen de 0,2% rekgrens[MPa] en de soortelijke massa [kg/m3] aanzienlijk groter isdan die van constructiestaal.

2. Inrichting volgens conclusie 1, met het kenmerk, datde verhouding tussen de 0,2% rekgrens [MPa] en de soortelijkemassa [kg/m3] groter is dan 0.100 [MPa/(kg/m3) ].

3. Inrichting voor het mechanisch expanderen van een buisof buisdeel, omvattende een huis, een spreidkop, welke spreidkopeen spreiddoorn, die een vanaf een kopvlak daarvan toenemendeen door een buitenvlak begrensde dwarsdoorsnede heeft, en metde spreiddoorn samenwerkende en tegen het huis gesteundespreidbekken omvat, en een hydraulische cilinder, waarvan decilinderwand tegen het huis steunt en de zuiger via een stangis verbonden met de spreiddoorn, die daardoor in zijn lengterich¬ting bewogen kan worden ten opzichte van de spreidbekken voorhet in in hoofdzaak radiale richting bewegen van de spreidbekken,met het kenmerk, dat de spreiddoorn (3) in de richting vanafzijn kopvlak (5) achtereenvolgens een eerste gebied (25) eneen tweede gebied (26) omvat, waarbij in het eerste gebied (25)het buitenvlak (6) een grotere hoek insluit met de langsas van de spreiddoorn (3) dan in het langere tweede gebied (26) , endat elke spreidbek (4) een met de spreiddoorn (3) samenwerkendglijvlak (7) omvat dat in de richting naar de cilinder (10)een eerste gebied (30) en een tweede gebied (32) heeft, waarbijhet glijvlak in het eerste en in het tweede gebied (30,32) eenhoek met de langsas van de spreiddoorn (3) insluit dierespectievelijk overeenkomt met de hoek van het buitenvlak inhet eerste en het tweede gebied (25,26) van de spreiddoorn.

4. Inrichting volgens een of meer van de voorgaandeconclusies, met het kenmerk, dat de spreiddoorn (3;52,55) holis uitgevoerd.

5. Inrichting volgens conclusie 4, met het kenmerk, dathet kopvlak (5) van de spreiddoorn (3;52) is voorzien van eenboring waar een schroefbout (15;53) doorheen steekt, die ineen van binnenschroefdraad voorziene boring in het uiteindevan de stang (14;51) van de cilinder (10;50) is geschroefd.

6. Inrichting volgens een of meer van de voorgaandeconclusies, met het kenmerk, dat de spreidbekken (4) hol zijnuitgevoerd.

7. Inrichting volgens een of meer van de voorgaandeconclusies, met het kenmerk, dat het huis (1/29) en despreidbekken (4) zijn voorzien van samenwerkende geleide-uitsteeksels (33) en geleide-uitsparingen (34) voor het tenopzichte van de langsas in radiale richting geleiden van despreidbekken (4).

8. Inrichting volgens conclusie 7, met het kenmerk, datde geleide-uitsparingen (34) en geleide-uitsteeksels (33) zodanigzijn gevormd dat de tussen een spreidbek (4) en het huis (1,29)aanwezige speling bij het radiaal naar buiten bewegen van despreidbek (4) tenminste over een deel van het bewegingstrajeetvan de spreidbek toeneemt.

9. Inrichting volgens een of meer van de voorgaandeconclusies, met het kenmerk, dat het buitenvlak (6) van despreiddoorn (3) is voorzien van een slijtagebestendig bekleding.

10. Inrichting voor het mechanisch expanderen van een buisof buisdeel, omvattende een huis, een spreidkop, welke spreidkopeen spreiddoorn, die een vanaf een kopvlak daarvan toenemendeen door een buitenvlak begrensde dwarsdoorsnede heeft, en metde spreiddoorn samenwerkende en tegen het huis gesteunde i spreidbekken omvat, en een hydraulische cilinder, waarvan decilinderwand tegen het huis steunt en de zuiger via een stangis verbonden met de spreiddoorn, die daardoor in zijn lengterich¬ting bewogen kan worden ten opzichte van de spreidbekken voorhet in in hoofdzaak radiale richting bewegen van de spreidbekken,i met het kenmerk, dat het huis (54) aan de naar de door decilinder (50) beweegbare doorn (52) gekeerde zijde is voorzienvan een vaste doorn (55), waarbij de vaste doorn (55)tegengesteld is gericht ten opzichte van de beweegbare doorn(52) en de doorns (52,55) zodanig zijn uitgevoerd dat zij) verschuifbaar in elkaar kunnen grijpen, waarbij elke spreidbek(56) een gl ij vlak (57) heeft, waarvan een eerste deel (60)samenwerkt met de beweegbare doorn (52) en een tweede deel (61)samenwerkt met de vaste doorn (55). 5

11. Inrichting volgens conclusie 10, met het kenmerk, dat elke spreidbek (56) in een radiaal vlak van de inrichting gedeeldis uitgevoerd, zodat een eerste deel (59) van de spreidbek heteerste deel van het glijvlak (60) omvat, dat samenwerkt metde beweegbare doorn (52), en een tweede deel (58) van de) spreidbek het tweede deel van het glijvlak (61) omvat, datsamenwerkt met de vaste doorn (55).