NL9001674A

NL9001674A - Werkwijze voor het doden van enterobacterien in voedingsmiddelen en voederbestanddelen.

Info

Publication number: NL9001674A
Application number: NL9001674A
Authority: NL
Original assignee: Norvidan Machineries B V
Priority date: 1990-07-23
Filing date: 1990-07-23
Publication date: 1992-02-17

Description

Werkwijze voor het doden van enterobacteriën in voedingsmiddelen en voederbestanddelen

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor het doden van enterobacteriën in voedingsmiddelen en diervoeders en bestanddelen daarvan.

Besmetting van voedingsmiddelen en bestanddelen daarvan door bacteriën is een groot probleem zowel in de levensmiddelenindustrie als in de diervoederindustrie. De besmetting kan plaatsvinden op het gerede produkt, maar ook op de grondstoffen voor de voedingsmiddelen. Dit laatste is vooral een probleem, wanneer bij de verwerking van grondstoffen tot voedingsmiddel geen steriliserende omstandigheden optreden, zoals in het bijzonder in de mengvoederindustrie het geval kan zijn. Een besmetting van een van de grondstoffen leidt dan tot een besmetting van het gerede voedingsmiddel.

Potentieel ziekte verwekkende bacteriën zijn in het bijzonder de enterobacteriën. Schadelijke bacteriegeslachten zijn onder meer Staphylococcus, Enterococcus, Enterobacter Escherichia, Klebsiella, Bacillus, Salmonella, Yersinia, Pseudomonas, Clostridium, Campylobacter, enz. In economisch opzicht is de besmetting met Salmonella het grootste probleem.

Bij uiteenlopende grondstoffen voor de voedingsindustrie doet zich besmetting voor. Het gaat daarbij zowel om grondstoffen van plantaardige oorsprong als van dierlijke oorsprong. In onderstaande tabel I is de besmettingsgraad van een aantal grondstoffen, gemiddeld over verschillende bronnen in verschillende landen, ter illustratie weergegeven.

TABEL I

Grondstof % positief op Salmonella

Zonnebloemmeel 25,0

Screenings 20,0

Vette soja 11,5

Sojameel 9.2

Tapiocameel 6,0

Gerst 3.3

Rijst 3,3

Oliezaadmeel 2,3

Tarwe 0,9

Verenmeel 27,0

Vismeel 23,0

Vlees- en beendermeel 23,0

Kalkmeel 3,0

Van de methoden ter bestrijding van besmetting van voedingsmiddelen en bestanddelen daarvan door bacteriën is thermische behandeling de meest gangbare. Afhankelijk van de omstandigheden zoals temperatuur, vochtgehalte, behandelingsduur, is er daarbij sprake van sterilisatie of pasteurisatie. Warmtebehandeling kan plaatsvinden in aanwezigheid van lucht of onder anaërobe omstandigheden. Ook behandeling met stoom wordt toegepast voor het pasteuriseren van voedingsmiddelen. Afhankelijk van de kwaliteitseisen, de mate van besmetting en de aard van de te ontsmetten waar worden meestal temperaturen tussen 70°C en 140°C toegepast. Een voor de ontsmetting van grondstoffen voor mengvoeders gangbare behandeling vindt plaats gedurende 4 minuten bij een temperatuur van 85°C en een vochtgehalte van 15$. Belangrijkste nadelen van de thermische behandeling zijn het hoge energieverbruik en de aantasting van de voedingswaarde en de smaakeigenschappen, bijvoorbeeld doordat eiwitten worden gedenatureerd of andere kwetsbare voedingscomponenten worden ontleed.

Andere methoden voor het bestrijden of voorkomen van besmetting door bacteriën zijn het begassen van de grondstof of het produkt, bijvoorbeeld met ethyleen, ammoniak (DD-A-231.281), CFK's (US-A-3.723.i36), ethyleenoxide (SU-A-249.566) of kooldioxide, en het toevoegen van desin-fectiemiddelen zoals antibiotica (bijvoorbeeld EP-A-292.191). Deze behandelingswijzen zijn in het algemeen duur en/of onvoldoende effectief. Het begassen heeft nadelen uit procestechnisch en milieukundig oogpunt en het toevoegen van antibiotica aan diervoeders heeft bezwaren in verband met ontwikkeling van resistentie en aanwezigheid van restgehalten in slachtdieren en dierprodukten.

Gevonden is nu een werkwijze die aan de bovengenoemde bezwaren tegemoet komt. De werkwijze volgens de uitvinding wordt gekenmerkt, doordat men het voedingsmiddel of het bestanddeel ervan gedurende ten minste één minuut onder een druk van ten hoogste 100 mbar houdt. Verrassenderwijs bleek, dat bij een dergelijke werkwijze de in het voeder-bestanddeel aanwezige bacteriën, in het bijzonder enterobacteriën, meer in het bijzonder Salmonella, grotendeels worden gedood.

De werkwijze volgens de uitvinding heeft het voordeel, dat deze met veel minder energieverbruik gepaard gaat dan een thermische behandeling. Bovendien heeft deze werkwijze nauwelijks of geen invloed op het voedingsmiddel zelf, waarbij alle waardevolle bestanddelen intact blijven en er ook geen nieuw materiaal wordt toegevoegd. Bijkomende voordelen zijn, dat bij deze werkwijze stankstoffen grotendeels worden verwijderd en het vochtgehalte van het produkt naar wens kan worden geregeld.

De temperatuur waarbij de werkwijze wordt uitgevoerd, kan bijvoorbeeld worden gekozen tussen ongeveer omgevingstemperatuur en een temperatuur, waarbij door het thermisch effect sterilisatie optreedt. Met voordeel wordt tussen ongeveer omgevingstemperatuur en ongeveer 50 °C gewerkt.

Bij voorkeur werkt men bij een zodanige combinatie van temperatuur en druk, dat de waterdampspanning in de buurt ligt van de heersende druk. Bij voorkeur past men een druk toe van ten hoogste 50 mbar. Wanneer de werkwijze wordt uitgevoerd bij omgevingstemperatuur, past men met de meeste voorkeur een druk van 5“30 mbar toe. De bacterie dodende werking kan verder worden verbeterd, wanneer men de drukverlaging snel laat verlopen, dat wil zeggen de te ontsmetten stoffen in korte tijd, bijvoorbeeld binnen 1 seconde, overbrengt van de omgevingsdruk naar de verlaagde druk, bijvoorbeeld 25 mbar.

De tijd gedurende welke de verlaagde druk wordt toegepast, is afhankelijk van de aard van het voedingsmiddel, de besmettingsgraad en de gewenste ontsmettingsgraad en verder van het vochtgehalte en andere factoren. In het algemeen voert men de drukverlaging gedurende ten minste één minuut uit. Bij voorkeur wordt de verlaagde druk ten minste 5 minuten toegepast.

Volgens de onderhavige uitvinding worden onder voedingsmiddelen en bestanddelen daarvan alle voor de voeding van mens of dier bestemde waren en grondstoffen verstaan. Derhalve kunnen met de werkwijze volgens de uitvinding zowel gerede voedingsmiddelen voor mens en dier als grondstoffen van plantaardige en dierlijke herkomst voor dergelijke voedingsmiddelen worden ontsmet. In het bijzonder heeft de werkwijze volgens de uitvinding voordeel voor het ontsmetten van grondstoffen voor mengvoeders. Bijzonder gunstige resultaten worden verkregen met het ontsmetten van vismeel en vlees- en beendermeel.

Met de werkwijze volgens de uitvinding kunnen diverse bacteriën worden bestreden. De werkwijze is toepasbaar voor het doden van entero-bacteriën en aanverwante bacteriën, waarvan in de inleiding voorbeelden zijn genoemd. In het bijzonder wordt de werkwijze toegepast voor het doden van Salmonellabacteriën.

De behandeling van de voedingsmiddelen en bestanddelen met verlaagde druk kan, indien gewenst, worden gecombineerd met andere behandelingen ter verlaging van het bacteriëngehalte, bijvoorbeeld een thermische behandeling. Aldus kan met een combinatie van lage druk en verhoogde temperatuur hetzij onder mildere omstandigheden een zelfde ontsmettingsgraad als met een conventionele thermische behandeling worden be- reikt, hetzij bij dezelfde temperaturen als bij de conventionele methode een betere ontsmetting worden bereikt.

De uitvinding heeft eveneens betrekking op een inrichting voor het uitvoeren van de hierboven beschreven werkwijze, ten minste omvattende een vacuümruimte, toevoer- en afvoersluizen voor het toevoeren resp. afvoeren van te ontsmetten waren, middelen voor het regelen van de verblijftijd van de waren in de vacuümruimte en een of meer vacuümpompen.

Een voorbeeld van een inrichting die bruikbaar is voor de onderhavige werkwijze, is weergegeven in de bijgaande figuur. De in de figuur weergegeven inrichting is bijzonder geschikt voor het ontsmetten van grondstoffen voor mengvoeder. Hierbij wordt de grondstof via toevoerstuk 1 beurtelings verdeeld over twee toevoersluizen 2 die door middel van pomp 3 op een enigszins verlaagde druk kunnen worden gebracht. Deze toevoersluizen worden beurtelings bediend om een zoveel mogelijk continue procesgang te bereiken. De grondstof komt vervolgens in de vacuümruimte 4 die met behulp van pomp 5 op de verlaagde werkdruk wordt gehouden. De afgezogen lucht met vocht en eventuele andere componenten wordt via verzamelvat 6 door een dubbelwandige condensor 7 geleid. In de vacu-umruimte 4 bevinden zich een of meer transportbanden 8 die de grondstof door de ruimte verdelen. Zo nodig kan de vacuümruimte met behulp van verwarmingselement 9 op een verhoogde temperatuur worden gebracht. Wanneer de te behandelen grondstof lang genoeg aan de verlaagde druk is blootgesteld, verlaat deze via uitlaatsluis 10 de vacuüminrichting.

Claims

1. Werkwijze voor het doden van enterobacteriën in voedingsmiddelen en bestanddelen daarvan, met het kenmerk dat men het voedingsmiddel of bestanddeel daarvan gedurende ten minste één minuut onder een druk van ten hoogste 100 mbar houdt.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk dat men een druk van ten hoogste 50 mbar toepast.

3. Werkwijze volgens conclusie 2, met het kenmerk dat men een druk van 5-30 mbar toepast.

4. Werkwijze volgens een der conclusies 1-3* met het kenmerk dat men de druk gedurende ten minste 5 minuten toepast.

5. Werkwijze volgens een der conclusies 1-5, met het kenmerk dat men tegelijkertijd of aansluitend een thermische behandeling toepast.

6. Werkwijze volgens een der conclusies 1-5, met het kenmerk dat men een temperatuur van 15~55°0 toepast.

7· Werkwijze volgens een der conclusies 1-6, met het kenmerk dat men het voedingsmiddel of bestanddeel daarvan binnen 1 seconde van atmosferische druk naar de verlaagde druk brengt.

8. Werkwijze volgens een der conclusies 1-7, met het kenmerk dat men enterobacteriën doodt in mengvoeders of grondstoffen daarvoor.

9. Werkwijze volgens een der conclusies 1-8, met het kenmerk dat men Salmonellabacteriën doodt.

10. Inrichting voor het uitvoeren van de werkwijze volgens een der conclusies 1-9, ten minste omvattende een vacuümruimte, toevoer- en afvoersluizen voor het toevoeren resp. afvoeren van de te ontsmetten waren, middelen voor het regelen van de verblijftijd van de waren in de vacuümruimte en een of meer vacuümpompen.