NL8105840A - Werkwijze voor het omzetten van azijnzuuranhydride. - Google Patents

Description

*

Werkwijze voor het omzetten van azijnzuuranhydride.

De uitvinding heeft betrekking op de bereiding van ethylideendiacetaat en in het bijzonder op de bereiding van deze 5 ester door de inwerking van waterstof op azijnzuuranhydride.

Ethylideendiacetaat is een chemisch tussenprodukt van primair commercieel belang omdat het gemakkelijk kan worden omgezet in een aantal verschillende chemicaliën, die bij tonnen in de handel worden gebracht. Volgens een bekende omzettingsmethode 10 wordt ethyieendiacetaat gemakkelijk overgevoerd in vinylacetaat plus azijnzuur, zie Kirk-Othmer "Encyclopedia of Chemical Technology”, (2nd ed.), vol. 21, blz. 321, Interscience, New York (1970). Volgens een ander welbekend omzettingsproces, kan ethylideendiacetaat worden overgevoerd in azijnzuuranhydride plus aceetaldehyde, 15 zie Kirk-Othmer "Encyclopedia of Chemical Technology", (2nd ed.), vol. 8, blz. 410-413, Interscience, New York (1965). Gewezen wordt ook op het Amerikaanse octrooischrift 2.425.389, als indicatief voor de flexibiliteit van ethylideendiacetaat als chemisch tussenprodukt .

20 Men heeft verschillende werkwijzen voor het bereiden van ethylideendiacetaat voorgesteld. Een dergelijke wijze komt neer op reaktie van aceetaldehyde en azijnzuuranhydride, waarbij het e-thylideendiacetaat wordt geproduceerd als tussenprodukt bij de bereiding van vinylacetaat, een proces, dat in beperkte mate op com-25 merciele schaal is gebruikt, zie "Hydrocarbon Process" 44 (11), 287 ¢1965). Het Britse octrooischrift 1.538.782 beschrijft een andere werkwijze voor het bereiden van ethylideendiacetaat, waarbij men gebruik maakt van de carbonylering van methylacetaat of dimethylether in aanwezigheid van waterstof. Het Amerikaanse oc-30 trooischrift 3.579.566 behandelt organische zuuranhydriden als azijnzuuranhydride, met waterstof in aanwezigheid van een katalysator, die een complex omvat van een edel metaal uit groep VIII met een bifiele ligand, behorende tot de trihydrocarbylfosfinen, -ar-sinen of -stibinen. De voorbeelden van dit Amerikaanse octrooi-35 schrift laten de bereiding van ethylideendiacetaat uit azijnzuur- 8105840 2 ψ Λ % anhydride volgens deze methode zien.

De voorbeelden van dit Amerikaanse octrooischrift 3.579.566 tonen echtèr aan, dat de geproduceerde hoeveelheid ethy-lideendiacetaat betrekkelijk klein is ten opzichte van de uit het 5 gebruikte azijnzuuranhydride theoretisch produceerbare hoeveelheid. Hoewel in dit Amerikaanse octrooischrift het algemene proces wordt geïllustreerd met de in bijgaand reaktieschema A weergegeven afgekorte vergelijking, luidt de volledige vergelijking als weergegeven in bijgaand reaktieschema B.

10 Wanneer R in deze reaktieschema's -CH^ voorstelt, wordt de behandeling van azijnzuuranhydride met waterstof weergegeven. Met andere woorden bij een dergelijke reaktie wordt er 1 mol azijnzuur gevormd per mol geproduceerd ethylideendiacetaat. Wedijverende reakties hebben de neiging andere produkten als aceet-15 aldehyde en ethylacetaat te vormen tot schade van de ethylideendi-acetaatopbrengst.

Bovendien zijn de edelmetalen uit groep VIII, te-weten ruthenium, rhodium, palladium, osmium, iridium en platina betrekkelijk duur, maar het is tot dusver als essentieel beschouwd 20 ze bij de omzetting van azijnzuuranhydride in ethylideendiacetaat te gebruiken.

De uitvinding geeft nu een verbeterde werkwijze voor de bereiding van ethylideendiacetaat uit azijnzuuranhydride, waarbij men geen edeLmetalen uit groep VIII behoeft te gebruiken. 25 Volgens de uitvinding laat men azijnzuuranhydride met waterstof reageren onder gebruikmaking van een molybdeen-nikkel of een wolfraam-nikkel co-katalysator in aanwezigheid van een promotor, die een organofosforverbinding of een organostikstofverbinding omvat, waarin fosfor en stikstof driewaardig zijn en in aan-30 wezigheid van een jodide. Er werd verrassenderwij-ze ontdekt, dat deze co-katalysator in combinatie met het promotor-jodidesysteem van het aangegeven karakter omzetting van azijnzuuranhydride in ethylideendiacetaat niet slechts bij betrekkelijk lage drukken en ook zonder gebruik van dure edel metalen uit groep VIII mogelijk 35 maakt, maar ook tot aantrekkelijke ethylideendiacetaatopbrengsten 8105840 t * 3 leidt.

Aldus laat men volgens de uitvinding waterstof met azijnzuuranhydride reageren in aanwezigheid van een jodide, bijvoorbeeld een koolwaterstofjodide, in het bijzonder een lager 5 alkyljodide als methyljodide. Aldus kan men in een representatief geval ethylideendiacetaat doeltreffend bereiden door azijnzuuranhydride met waterstof te laten reageren in aanwezigheid van methyl-jodide en in aanwezigheid van het bovenbeschreven co-katalysator-promotorsysteem. De reaktie wordt steeds onder watervrije omstan-10 digheden uitgevoerd.

Bij het uitvoeren van de werkwijze van de uitvinding is een groot temperatuursgebied geschikt, bijvoorbeeld 50-250°C, maar temperaturen van 100-200°C worden bij voorkeur gebruikt en in het algemeen gebruikt men liefst temperaturen van 100-160°C.

15 Men kan lagere temperaturen dan de bovengenoemde gebruiken, maar die leiden tot lagere reaktiesnelheden en men kan ook hogere temperaturen gebruiken, maar daaraan is geen bijzonder voordeel verbonden. Bij voorkeur voert men de reaktie bij een nagenoeg konstan-te temperatuur uit.

20 De reaktietijd is ook geen parameter van de werk wijze en hangt grotendeels af van de gebruikte temperatuur, maar de reaktietijd bedraagt bijvoorbeeld in het algemeen 0,1 tot 4 uur.

De reaktie wordt uitgevoerd onder superatmosferische drukken, maar uitermate hoge drukken, die speciale hoge drukapparatuur vereisen, 25 zijn niet nodig. In het algemeen wordt de reaktie doeltreffend uitgevoerd door een partiele waterstofdruk te gebruiken van bij voorkeur 350 tot 1400QkPa en liefst van 2100 tot 4900 kPa, hoewel ook partiele waterstofdrukken van 7 tot 70000 kPa worden gebruikt. Meestal gebruikt men drukken van minder dan 14000 kPa. Door de 30 partiele waterstofdruk op de aangegeven waarde te houden, zijn er altijd voldoende hoeveelheden van dit reagens aanwezig. De totaal-druk is bij voorkeur de voor het in^standx'houden van de vloeistof-fase vereiste druk en men kan de reaktie goed uitvoeren in een autoclaaf of soortgelijke inrichting.

35 Aan het einde van de gewenste verblijftijd wordt 8105840 4 het reaktiemengsel in zijn verschillende bestanddelen gescheiden, bijvoorbeeld door destillatie. Bij voorkeur leidt men het reaktie-produkt in een destillatiezone, die een kolom voor gefraktioneerde destillatie kan zijn, of een reeks kolommen, waarin het niet ge-5 reageerd hebbende azijnzuuranhydride, azijnzuur, andere bijproduk-ten, indien aanwezig en andere vluchtige bestanddelen als methyl-jodide, doeltreffend van het produkt, ethylideendiacetaat, worden gescheiden. De kookpunten van deze verschillende verbindingen liggen voldoende ver uiteen, zodat scheiding door conventionele des-10 tillatie geen bijzonder probleem is. Om dezelfde reden kan men het hoger kokende ethylideendiacetaat gemakkelijk van de betrekkelijk niet vluchtige katalysatorcomponenten afdestilleren.

De waterstof wordt bij voorkeur in nagenoeg zuivere vorm als in de handel verkrijgbaar, gebruikt, maar er kunnen des-15 gewenst inerte verdunningsmiddelen als koolmonoxyde, kooldioxyde, stikstof, methaan en edelgassen aanwezig zijn. De aanwezigheid van inerte verdunningsmiddelen heeft geen schadelijke invloed op de reaktie, maar hun aanwezigheid maakt het nodig de totaaldruk te verhogen teneinde de gewenste partiele waterstofdruk te handhaven.

20 De waterstof moet evenals andere reagentia echter nagenoeg droog zijn, dat wil zeggen de waterstof en andere reagentia moeten redelijk watervrij zijn. De aanwezigheid van ondergeschikte hoeveelheden water, zoals in de technische vormen van de reagentia kan worden aangetroffen, is echter volkomen aanvaardbaar. Het verdient 25 de voorkeur de hoeveelheid vocht tot een minimum te beperken, aangezien werd gevonden, dat de aanwezigheid van water een schadelijke invloed op de activiteit van het co-katalysator-promotorsysteem heeft.

De co-katalysatorcomponenten kunnen in elke hand-30 zame vorm wórden gebruikt, bijvoorbeeld in de nulwaardigp toestand of in elke hogere valentievorm. Zo kunnen bijvoorbeeld het nikkel, het molybdeen of het wolfraam de metalen zelf in fijnverdeelde vorm zijn, of een organische of anorganische verbinding, die de co-katalysatorcomponenten doeltreffend in het reaktiesysteem kan 35 invoeren. Goede voorbeelden van dergelijke verbindingen zijn het 8105840 ?. * 5 carbonaat, oxyde, hydroxyde, bromide, jodide, chloride, oxyhaloge-nide, hydride, lager alkanolaat (methanolaat), fenolaat, of molyb-deen-, wolfraam- of nikkelcarboxylaten, waarin, het carboxylaation is afgeleid van een alkaanzuur met 1-20 koolstofatomen, zoals ace-5 taten, butyraten, decanaten, lauraten, benzoaten, enzovoort. Insgelijks kan men complexen van allerlei co-katalysatorcomponenten gebruiken, bijvoorbeeld carbonylen en metaalalkylen, evenals che-laten, associatieverbindingen en enolzouten. Voorbeelden van andere complexen zijn bis(trifenylfosfine)nikkeldicarbonyl, tricyclopenta-10 dienyltrinikkeldicarbonyl, tetrakis(trifenylfosfiet)nikkel en overeenkomstige complexen van de andere componenten, zoals molybdeen-hexacarbonyl en wolfraamhexacarbonyl. Tot de bovengenoemde kata-lysatorcomponenten behoren complexen van de co-katalysatorcomponenten met organische promotorliganden, afgeleid van de hier onder be-15 schreven organische promotoren.

De bijzondeie voorkeur verdienende elementaire vormen, verbindingen, die jodide zijn en organische zouten, bijvoorbeeld zouten van het monocarbonzuur, dat met het gebruikte anhydride overeenkomt. Bovengenoemde verbindingen en complexen zijn na-20 tuurlijk slechts voorbeelden van geschikte vormen van de nikkelen co-katalysatorcomponenten.

De gebruikte nikkel- en co-katalysatorcomponenten kunnen onzuiverheden bevatten die normaliter aanwezig zijn in de in de handel verkrijgbare metalen en metaalverbindingen en behoe-25 ven niet verder gezuiverd te worden.

De promotor is, zoals gezegd, een organofosfor-of stikstofverbinding, waarin P en N driewaardig zijn. De organo-fosforpromotor is bij voorkeur een fosfine, bijvoorbeeld een fos-fine met de formule waarin , R2 en hetzelfde of 30 verschillend kunnen zijn en alkyl-, cycloalkyl-, aryl- of amide-groepen, bijvoorbeeld hexamethylfosfortriamide, of halogeenatomen zijn, welke bij voorkeur 1-20 koolstofatomen bevat in geval van alkyl- en cycloalkylgroepen en 6-18 koolstofatomen in geval van arylgroepen. Goede voorbeelden van hydrocarbylfosfinen zijn tri-35 methylfosfine, tripropylfosfine, tricyclohexylfosfine en trifenyl- 8105840 *. · 6 fosfine.

Bij voorkeur is de organostikstofpromotor een tertiair amine of een· polyfunktionele stikstofbevattende verbinding als een amide, een hydroxyamine, een ketoamine, een di-, tri- of 5 ander polyamine of een stikstofbevattende verbinding met 2 of meer andere funktionele groepen. Goede voorbeelden van organostikstof-promotoren zijn 2-hydroxypyridine, 8-chinolinol, 1-methylpyrroli-dinon, 2-imidazolidon, Ν,Ν-dimethylacetamide, dicyclohexylacetamide, dicyclohexyImethylamine, 2,6-diaminopyridine, 2-cbinolinol, N,N-10 diethyltoluamide en imidazool.

Hoewel de organische promotoren in het algemeen gescheiden aan het katalysator systeem worden toegevoegd, is het ook mogelijk ze toe te voegen als complexen met de co-katalysator-metalen, zoals bis(trifenylfosfine)nikkeldicarbonyl en tetrakis-15 (trifenylfosfiet)nikkel. Men kan ook zowel vrije organische pro motoren als complexe promotoren gebruiken. Zelfs wanneer men een complex van de organische promotor en de co-katalysatormetalen gebruikt, kan men ook vrije organische promotor toevoegen.

De hoeveelheid van elke co-katalysatorcomponent 20 is in geen enkel opzicht kritisch en ook geen parameter van de werkwijze van de uitvinding en kan over een groot gebied variëren. Zoals bekend is de gebruikte hoeveelheid katalysator de hoeveelheid, die de gewenste geschikte en redelijke reaktiesnelheid oplevert, aangezien reaktiesnelheid door de hoeveelheid katalysator wordt 25 beïnvloed. In wezenvergemakkelijkt echter elke katalysatorhoeveel-heid de grondreaktie en kan derhalve als een katalytisch effectieve hoeveelheid worden beschouwd. Met name gebruikt men echter elke katalysatorcomponent in een hoeveelheid van 1 mol per 10-10000 molen azijnzuuranhydride, bij voorkeur van 1 mol per 100-5000 molen azijn-30 zuuranhydride en liefst van 1 mol per 500-1000 molen azijnzuuranhydride.

De verhouding van nikkel tot de andere co-katalysatorcomponent kan variëren. Bij voorkeur b.edraagt deze 1 mol nik-kelcomponent per 0,01-100 molen van de andere co-katalysatorcom-35 ponent en bij voorkeur wordt de nikkelcomponent gebruikt in een 8105840 7 hoeveelheid van 1 mol per 0,1-20 molen, liefst van 1 mol per 1-10 molen van de andere co-katalysatorcomponent.

De hoeveelheid organische promotor kan ook sterk variëren, maar bijvoorbeeld gebruikt men deze in een hoeveelheid 5 van 1 mol per 0,1-10 molen co-katalysatorcomponenten, bij voorkeur van 1 mol per 0,5-5 molen, liefst van 1 mol per 1-5 molen co-katalysatorcomponenten.

De hoeveelheid jodidecomponent kan eveneens variëren, maar deze component moet in het algemeen aanwezig zijn in een 10 hoeveelheid van tenminste 10 molen (uitgedrukt als jodium) per 100 molen azijnzuuranhydride. Met name gebruikt men 10-50 molen jodide per 100 molen azijnzuuranhydride, bij voorkeur 17-35 molen per 100 molen. Gewoonlijk gebruikt men niet meer dan 200 molen jodide per 100 molen azijnzuuranhydride. De jodiderest moet natuurlijk niet 15 aan het systeem worden toegevoegd als een koolwaterstofjodide, maar kan worden geleverd als een ander organisch jodide of als het hy-drojodide of een ander anorganisch jodide, bijvoorbeeld een zout, zoals een alkali- of ander metaalzout, of zelfs als elementair jodium.

20 De werkwijze van de uitvinding kan desgewenst in aanwezigheid van een oplosmiddel of verdunningsmiddel worden uitgevoerd. Gewoonlijk is een oplosmiddel niet nodig. Het oplosmiddel of verdunningsmiddel kan elk organisch oplosmiddel zijn, dat onder de procesomstandigheden inert is, bijvoorbeeld koolwaterstof-25 fen, bijvoorbeeld octaan, benzeen, tolueen, xyleen en tetraline, of halogeenkoolwaterstoffen als chloorbenzenen, bijvoorbeeld tri-chloorbenzeen, of carbonzuren, bijvoorbeeld azijnzuur, of esters, als methylacetaat en cellosolveacetaat, enzovoort. Oplosmiddelen, die de voorkeur verdienen, zijn azijnzuur en trichloorbenzeen.

30 Azijnzuur is in het algemeen als eventueel oplosmiddel het geschiktste. Bij een geschikte keuze van oplosmiddel of verdunningsmiddel houdt men rekening met het kookpunt, dat voldoende moet verschillen van dat van de andere componenten in het reaktiemengsel om het gemakkelijk door destillatie te kunnen afscheiden.

35 Een bijzondere uitvoeringsvorm van de katalysator, 8105840 V , 1 8 die de molybdeen-nikkel of wo Ifraam-nikkel co-katalysatorcomponent, de organische promotorcomponent en de jodidecomponent bevat, kan worden weergegeven met de formule X:T:Z:Q, waarin X molybdeen of wolfraam voorstelt, T nikkel voorstelt, waarbij X en T in nulwaardi-5 ge toestand of in de vorm van een halogenide, een oxyde, een car-boxylaat met 1—20 koolstofatomen, een carbonyl of een hydride verkeren, Z een jodidebron voorstelt, die waterstofjodide, jodium, een alkyljodide met een alkylgroep met 1-20 koolstofatomen of een alkalijodide is en Q een organofosforverbinding of een organo-10 stikstofverbinding voorstelt, waarin fosfor en stikstof driewaardig zijn. Bij voorkeur is een dergelijke stikstof- of fosforver-binding een verbinding, waaraan boven reeds de voorkeur is gegeven en in de vorm, die de meeste voorkeur verdient, is Q een fosfine met de formule als boven gedefinieerd, in het bijzonder

15 een koolwaterstof fosfine, waarbij de molverhouding van X tot T

0,1-10:1, de molverhouding van X + T tot Q 0,05-20:1 en de molverhouding van Z tot X + T 1-1000:1 bedraagt.

De bovenbeschreven reaktie leent zich natuurlijk gemakkelijk voor continu bedrijf, waarbij reagentia en katalysator 20 continu aan de geschikte reaktiezone worden toegevoerd en het re-aktiemengsel continu wordt gedestilleerd ter afscheiding van de vluchtige organische bestanddelen en ter verkrijging van een netto produkt, dat nagenoeg bestaat uit ethylideendiacetaat, waarbij de andere organische componenten worden teruggeleid en in geval van 25 reaktie in vloeistoffase ook een katalysatorrestenbevattende frak-tie wordt teruggeleid.

Ook kan de katalytische reaktie van de werkwijze van de uitvinding natuurlijk desgewenst in dampfase worden uitgevoerd door zodanige regeling van de totaaldruk ten opzichte van 30 de temperatuur, dat de reagentia in dampvorm verkeren, wanneer zij met de katalysator in aanraking komen. Als men in dampfase werkt en als men in vloeistoffase werkt kunnen de katalysatorcomponenten desgewenst op een drager worden aangebracht, dat wil zeggen zij kunnen worden gedispergeerd op een drager van het gebruikelijke 35 type, zoals aluminiumoxyde, siliciumdioxyde, siliciumcarbide, zir- 8105840 «r .·*> 9 koniumoxyde, kool, bauxiet, attapulgusklei, enzovoort. De kataly-satorcomponenten kunnen op de gebruikelijke wijze op de dragers worden aangebracht, bijvoorbeeld door de drager te impregneren met een oplossing van de katalysatorcomponent. De concentraties 5 op de drager kunnen sterk variëren, bijvoorbeeld van 0,01 gewZ tot 10 gew% of hoger. Goede bedrijfsvoorwaarden voor het werken in dampfase zijn met name een temperatuur van 100-350°C, bij voorkeur van 150-275°C en liefst van 175-255°C, een druk van 7-35000 kPa, bij voorkeur van 4193-10500 kPa en liefst van 1050-3500 kPa, met 10 ruimtelijke doorstroomhoeveelheden van 50-10000 per uur, bij voorkeur van 200-6000 per uur en liefst van 500-4000 per uur (standaard-temperatuur en druk). Indien de katalysator, zich op een drager bevindt wordt de jodidecomponent in de reagentia opgenomen en niet op de drager aangebracht.

15 De volgende voorbeelden lichten de uitvinding toe.

Voorbeeld I.

Men vult een uit Hastelloy-C vervaardigd drukvat met een mengsel, dat 30,25 gew% azijnzuuranhydride, 56 gewZ methyl- jodide, 1,25 gewZ bistrifenylfosfinenikkeldicarbonyl, 5 gewZ tri- 20 fenylfosfine, 2,5 gew% molybdeenhexacarbonyl en 5 gewZ azijnzuur bevat. Men spuit het vat met argon door en brengt het met kool- monoxyde onder een overdruk van 2100 kPa en met waterstof onder een overdruk van 4200 kPa. Daarna verhit men het vat onder roeren op 145°C en bij deze temperatuur bedraagt de druk 6580 kPa over-, , overdruk 25 druk. Het vat wordt verder onder druk gebracht tot 8400 kPa /onder gebruikmaking van waterstof en wordt onder deze druk gehouden door eventueel waterstof aan te voeren, waarbij de temperatuur op 145°C gehandhaafd blijft. Na een reaktietijd van 8 uur toont gaschroma-tografische (GC) analyse van het reaktiemengsel aan, dat het 13,1 30 gewZ ethylideendiacetaat bevat.

Voorbeeld II

Men vult een drukvat als beschreven in voorbeeld I met een mengsel, dat 46 gewZ azijnzuuranhydride, 46 gewZ methyl-jodide, 1 gewZ bistrifenylfosfinenikkeldicarbonyl, 4 gewZ trifenyl-35 fosfine en 2 gewZ molybdeenhexacarbonyl bevat. Men spuit het vat 8105840 10 met argon door en brengt het onder een overdruk van 1400 kPa met koolmonoxyde en onder een overdruk van 2800 kPa met waterstof. Daarna verhit men het vat onder roeren op 155°C en bij deze temperatuur bedraagt de druk 5320 kPa overdruk. Men brengt het vat onder 8400 5 kPa overdruk met waterstof en handhaaft deze druk door indien nodig waterstof aan te voeren, terwijl men de temperatuur op 155°C houdt. Na een reaktietijd van 2 uur en 15 minuten toont GC-analyse van het reaktiemengsel aan, dat het 9,6 gew% ethylideendiacetaat bevat.

Voorbeeld III..

10 Men gebruikt opnieuw een drukvat als beschreven in voorbeeld I en vult de reaktor met een mengsel, dat 46 gew% a-zijnzuuranhydride, 46 gew% methyljodide, 1 gêwZ bistrifenylfosfine-nikkeldicarbonyl, 4 gew% trifenylfosfine en 2 gew% molybdeenhexa-carbonyl bevat. Men spuit het vat met argon door en brengt het met 15 waterstof onder een overdruk van 2800 kPa en verhit het onder roeren op 155°C. Bij deze temperatuur bedraagt de druk 4270 kPa overdruk. Men brengt het vat daarna met waterstof onder een overdruk van 8400 kPa en handhaaft deze druk door indien nodig waterstof aan te voeren, terwijl men de temperatuur op 155°C houdt. Na een 20 reaktietijd van 2 uur toont GC-analyse van het reaktiemengsel aan, dat het 12 gew% ethylideendiacetaat bevat.

Voorbeeld IV

Men herhaalt voorbeeld I maar vervangt molybdeen-hexacarbonyl door wolfraamhexacarbonyl. Na een reaktietijd van 25 8 uur komt het reaktiemengsel overeen met dat, wat in voorbeeld I

werd verkregen.

Voorbeeld V

Men herhaalt voorbeeld I, maar vervangt molybdeen-hexacarbonyl door chroomhexacarbonyl. Na een reaktietijd van 8 uur 30 toont GC-analyse van het reaktiemengsel aan, dat.het slechts sporen ethylideendiacetaat bevat.

Voorbeeld VI

Als men voorbeeld I herhaalt onder gebruikmaking van een ekwivalente hoeveelheid nikkelhexacarbonyl als nikkelcompo-35 nent en een ekwivalente hoeveelheid imidazool in plaats van tri- 8105840 5 11 fenylfosfine, blijkt het reaktiemengsel 8 gew% ethylideendiacetaat te bevatten.

e 8105840

Claims (5)

1. Werkwijze voor het omzetten van azijnzuuranhy-dride, met het kenmerk, dat men het azijnzuuranhydride met waterstof laat reageren in aanwezigheid van een katalysator, die een mo-lybdeen-nikkel of een wolfraam-nikkel co-katalysatorcomponent omvat, 5 in aanwezigheid van een jodide en in aanwezigheid van een promotor, die een organofosforverbinding of een organostikstofverbinding omvat, waarin fosfor en stikstof driewaardig zijn.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, mét het kenmerk, dat de co-katalysatorcomponent molybdeen-nikkel omvat.

3. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de promotor een fosfine is.

4. Werkwijze volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat de co-katalysator molybdeen-nikkel omvat en de promotor een fosfine is.

5. Werkwijze, produkt of inrichting of combinatie daarvan, als beschreven in de beschrijving en/of voorbeelden. % 20 8105840