NL8103228A

NL8103228A - Reinigingssamenstellingen, hun bereiding en hun toepas- sing als toevoegsels voor brandstoffen.

Info

Publication number: NL8103228A
Application number: NL8103228A
Authority: NL
Original assignee: Inst Francais Du Petrole
Priority date: 1980-07-08
Filing date: 1981-07-06
Publication date: 1982-02-01
Also published as: DE3126404A1; GB2080313B; FR2486538A1; JPS5740591A; IT1137275B; DE3126404C2; BE889483A; US4375974A; NL189138B; CA1157647A; JPH0237958B2; GB2080313A; FR2486538B1; IT8122766A0

Description

% - j*.

«A1 t 813152/Ar/mk

Korte aanduiding: Reinigingssamenstellingen, hun bereiding en hun toepassing als toevoegsels voor brandstoffen.

Door Aanvraagstersworden als uitvinders genoemd: Paul MALDONADO, Choua 5 COHEN en Bernard SILLION.

De uitvinding heeft betrekking op reinigingssamenstellingen, hun bereiding, hun toepassing als toevoegsels voor benzine en de verkregen verbeterde benzinesamenstellingen met goede roestwerende en 10 reinigende eigenschappen in de carburator en de inlaatsystemen. Deze rei-nigingssaraenstellingen zijn gekenmerkt door het feit, dat zij verkregen zijn door reactie van een specifiek polyamine met een samengesteld mengsel, dat verkregen is door partiele condensatie van een onverzadigd anhydride met een alkeen.

15 Onregelmatig stationair lopen en afslaan van automotoren met een carburator zijn reeds lang bekend als problemen, die gepaard gaan met de werking van automobielen.

Eén van de oorzaken van het onregelmatig stationair lopen en het afslaan is de opeenhoping van afzettingen op de smoorklep 20 van de carburator en de omgevende wand. De opeenhoping van afzettingen hindert de normale stroming van lucht in de carburator, hetgeen leidt tot mengsels, die rijk zijn aan brandstoffen· De afzettingen kunnen bijvoorbeeld gevormd worden door opeenhoping van verontreinigingen of stof uit de lucht of afkomstig van terugvoer van de gassen van het carter.

25 Daarnaast ondergaan deze mengsels, die buitengewoon rijk zijn aan brandstoffen, en onvolledige verbranding, waardoor de luchtverontreiniging toeneemt door toename van het gehalte aan deeltjes gedeeltelijk verbrande brandstof.

De moderne carburatoren met een groot vermogen bezitten 30 een ingewikkelde structuur. Zelfs wanneer er weinig afzettingen en residuen zijn, verstoort hun aanwezigheid in de fijne regelorganen van deze carburatoren hun werking aanzienlijk. Dit leidt in het bijzonder tot een slechte samenstelling van het brandstof/luchtmengsels, zodat de verhouding ^ CO/CO^ toeneemt.

35 De maatregelen om dit te verhelpen omvatten de kostbare periodieke reiniging van de carburator en de inlaatkleppen, of verhoging van het normale toerental bij het stationair lopen, hetgeen een grotere moeilijkheid bij het besturen van het voertuig en een onnodige verhoging van het brandstofverbruik veroorzaakt.

k0 Het is bekend, dat de in de carburator aanwezige afzet- 8103228 f

* I

-2- tingen verminderd kunnen worden of de opeenhoping van deze afzetting verhinderd kan worden door het gebruik van brandstoffen, die bepaalde toevoegsels bevatten, die men reinigingsmiddelen voor carburatoren noemt.

Naast reinigingstoevoegsels voor carburatoren vereisen 5 de moderne carburatoren andere toevoegsels ter verbetering van het gedrag van de brandstof, bijvoorbeeld degene, die een roestwerende bescherming en een beperking van afzettingen in het inlaatsysteem leveren· Bij voorkeur moeten de toevoegsels meerdere funkties uitoefenen·

Hoewel talrijke toevoegsels met verscheidene funkties 10 voorgesteld zijn, zijn vele van hen niet aanvaardbaar, omdat zij ongewenste effecten veroorzaken, of toegepast moeten worden in buitensporig grote hoeveelheden om de gewenste eigenschappen te geven.

Het Amerikaanse octrooischrift 3*920.698 beschrijft stikstofverbindingen, die uitstekende reinigende, corrosiewerende en rijp-15 werkende eigenschappen bezitten. De produkten van dit octrooischrift verwijderen echter niet volledig de afzettingen, die zich op de warme oppervlakken van het inlaatcircuit vormen.

De uitvinding heeft tot doel om een groep van toevoegsels te verschaffen, die multifunktionele eigenschappen bezitten, met in-20 begrip van roestwerende en reinigende eigenschappen in de carburator, geen hinderlijke afzettingen geven op de kleppen en andere warme delen van het inlaatcircuit en toegepast kunnen worden in een concentratie, die gewoonlijk tussen 10 en 500 gew.delen per miljoen ten opzichte van het gewicht van het koolwaterstofmengsel ligt, zonder dat deze grenzen dwingend voor-25 geschreven zijn.

In het algemeen kan men de produkten der uitvinding definiëren als de produkten, die gevormd worden door reactie van een poly-amine met een samengesteld mengsels, dat verkregen wordt door de partiële condensatie van een onverzadigd anhydride met een alkeen (R), waarbij het 30 anhydride bij voorkeur in overmaat wordt toegepast. In deze definitie moet de uitdrukking samengesteld mengsel opgevat worden in de zin van het geheel van de door reactie van het anhydride met het alkeen verkregen produkten, de overmaat anhydride en de eventuele omzettingsprodukten daarvan.

De alkenen, die volgens de uitvinding toegepast kunnen 35 worden, kunnen al dan niet vertakt zijn. Ze bevatten met voordeel tenminste 10 koolstofatomen per molecuul en bij voorkeur 20-200 koolstofatomen per molecuul.

De onverzadigde anhydriden kunnen de algemene formules 1 2 1 en 1' van het formuleblad bezitten, waarin R en R al dan niet gelijk kO zijn en een waterstofatoom of een eenwaardige koolwaterstofgroep met 8103228 ï* t -5- if 1-30 koolstofatomen, bij voorkeur 1-12 koolstofatomen voorstellen, R en R^ waterstofatomen of eenwaardige koolwaterstoffen met 1-5 koolstof atomen z 5 voorstellen en Rv en R een waterstofatoom kunnen zijn of tezamen een tweewaardige groep met 1 of 2 koolstof atomen, in de vorm van een endo-5 cyclische groep, kunnen vormen, De polyaminen met rechte keten bezitten de algemene formule 2 van het formuleblad, waarin R’ een verzadigde of onverzadigde, rechte of vertakte alifatische groep met 6-30 koolstof-atomen voorstelt, n een geheel getal .van 2-5 en m een geheel getal van 1-10 is.

10 Eén van de kenmerken van de uitvinding is, dat men de reactie van het alkeen R met het anhydride met formule 1 of 1' zodanig regelt, dat deze reactie niet volledig is* Aan het einde van deze reactie blijft een overmaat van 20-80$, bij voorkeur 30-70$ van het anhydride met formule 1 of 1' over.

15 ' Als bruikbare alkenen met lange keten kunnen als bij zonder voordelige voorbeelden genoemd worden: - polymeren, die in hoofdzaak gebaseerd zijn op eenheden, die afgeleid zijn van monoalkenen met 2-5 koolstofatomen, bijvoorbeeld etheen, propeen, buteen, isobuteen en penteen. Het kunnen homopolymeren zijn, zoals poly- 20 isobuteen, of copolymeren van twee of meer van deze alkenen, bijvoorbeeld copolymeren van etheen en propeen, van buteen en isobuteen, van propeen en isobuteen; - copolymeren van monoalkenen met 2-5 koolstofatomen, waarin een kleiner gedeelte van de monomeren, bijvoorbeeld 1-20 mol.$, bestaat uit niet ge- 25 conjugeerd dialkeen met 4—18 koolstofatomen, bijvoorbeeld een copolymeer van isobuteen en butadieen-1,2, of een copolymeer van etheen, propeen en 1,^-hexadieen; enzovoort.

- oligomeren met een eindstandige dubbele binding, die verkregen zijn door kraken van polymeren met de eerderbeschreven structuren.

30 Van de bruikbare maleinezuuranhydriden met formule 1 kunnen als bijzonder voordelige voorbeelden genoemd worden: - maleinezuuranhydride zelf; - mono- en dimethylmaleinezuuranhydride; - mono- en diethylmaleinezuuranhydride; 35 - mono- en dipropylmaleinezuuranhydride; - mono- en di-isopropylmaleinezuuranhydride; - mono- en di-dodecylmaleinezuuranhydride.

Als anhydriden met formule 1’ kunnen genoemd worden: - tetrahydroftaalzuuranhydride;

JfO - endomethyleentetrahydroftaalzuuranhydride; 8103228 t “ -4- - methylnadinezuuranhydride.("anhydride methyl nadique").

Als bruikbare polyaminen met rechte keten met formule 2 kunnen als bijzonder voordelige voorbeelden genoemd worden: - N-oleyl-propaandiaraine 5 - N-stearyl-propaandiamine - N-isostearyl-propaandiamine - N-oleyl-dipropyleentriamine - N-stearyl-dipropyleentriamine - N-isostearyl-dipropyleentriamine 10 - de mengsels van twee of meer van de eerdergenoemde aminen.

Voor de bereiding van de produkten der uitvinding voert men de condensatie van de reagentia in twee trappen uit. In de eerste trap condenseert men het alkeen R met een anhydride met formule 1 of 1', 15 waarbij men zodanig te werk gaat, dat aan het einde van deze trap een overmaat van 20-80$, bij voorkeur 30-70$ van het uitgangsanhydride met formule 1 of 1' overblijft. In de tweede trap laat men het in de eerste trap verkregen mengsel reageren met een amine met formule 2. De eerste trap kan uitgevoerd worden met of zonder oplosmiddel, doch. bij voorkeur 20 zonder oplosmiddel. De reactietemperatuur ligt gewoonlijk tussen 140 en 250°C en bij voorkeur tussen 160 en 230°C. De duur van de eerste trap ligt met voordeel tussen 2 en 24 uren, bij voorkeur tussen 4 en 8 uren. Het anhydride met formule 1 of 1' wordt gewoonlijk toegepast in een hoeveelheid van 1-2,5 mol, bij voorkeur 1,1-1,5 mol per mol alkeen. Wanneer het 25 een polymeer betreft, verstaat men onder ”mol alkeen” het aantal gemiddelde molecuulgewicht.

De tweede trap van de bereiding van de reinigingssamen-stellingen is de reactie van het amine met formule 2 met het reactiemeng-sel van de eerste trap. De reactie kan zonder oplosmiddel uitgevoerd 30 worden, doch bij voorkeur gebruikt men een aromatische koolwaterstof met een kookpunt tussen 70 en 250°C, bij voorbeeld tolueen, de xylenen, di-isopropylbenzeen, of een aromatische fraktie met het gewenste kooktraject. Men werkt bij voorkeur als volgt: men voegt het polyamine beetje bij.beetje toe onder handhaving van de temperatuur beneden 80°C en bij voorkeur 35 beneden 40°C. Men verhoogt vervolgens de temperatuur op 120-200°C om het gevormde water te verwijderen, hetzij door meeslepen met een inert gas, zoals stikstof of argon, hetzij door azeotropische destillatie met het gekozen oplosmiddel. De duur van de tweede trap na de toevoeging van het polyamine ligt met voordeel tussen 2 en 8 uren en bij voorkeur tussen 3 40 en 6 uren. Het polyamine met formule 2 wordt gewoonlijk toegepast in een 8103228 -V > -5- hoeveelheid van 0,9-1,2 mol, bij voorkeur 1,0-1,1 mol per mol in de eerste trap toegepast anhydride met formule 1 of 1’.

Deze produkten worden toegepast als toevoegsels voor brandstoffen. Ze bieden het voordeel, dat ze verschillende eigenschappen 5 bezitten; ze oefenen een oppervlakte-aktieve werking uit, bezitten goede filmvormende eigenschappen en geven aan de metalen oppervlakken een verbeterde corrosiebestendigheid; ze bezitten bovendien een voldoende grote thermische stabiliteit om niet zelf bij te dragen aan de vorming van afzettingen en ze verhinderen door hun filmvormende werking, die bij hoge 10 temperatuur gehandhaafd wordt, de gewoonlijk door de smeeroliedeeltjes of de meer of minder in de warmte ontlede aromatische of alkenische produkten gevormde afzettingen.

De produkten der uitvinding kunnen toegepast worden in automobielbrandstoffen in concentraties van bijvoorbeeld 10-500 en bij 15 voorkeur 20-300 gew.delen per miljoen zonder e'en troebeling te veroorzaken, zelfs bij lage temperatuur, en ze kunnen zonder bezwaren met andere gebruikelijke toevoegsels gecombineerd worden. De betreffende automobielbrandstoffen zijn benzines (gasolines) voor motoren met een bestuurde ontsteking, waarvan tenminste 90$ van de bestanddelen koken tussen 30 en 20 210°C.

De uitvinding zal nader toegelicht worden door de hiernavolgende, niet beperkende voorbeelden.

VOORBEELD I

In een reactievat met roerder van 1000 cm3» voorzien van 25 een verhittingssysteem, brengt men 185 g (0,2 mol) van een vloeibaar poly-isobuteen met een raolecuulgewicht van 920 en 25,7 g (0,26 mol) maleinezuur-anhydride. Men verwarmt het mengsel onder roeren gedurende 6 uren op 196°C. Op dat moment neemt men door middel van het ultraviolet-absorptiespectrum bij 290 nanometer waar, dat 0,1½ mol niet omgezet maleinezuuranhydride 30 over is (omzetting van het maleinezuuranhydride: k6%).

Na afloop van deze eerste trap laat men de temperatuur dalen, waarna men het reactiemengsel verdunt met 2t) g xyleen. Men voegt vervolgens bij normale temperatuur en onder roeren aan het reactiemengsel een oplossing van 93 g (0,26 mol) van een in de handel verkrijgbaar di-35 amine (molecuulgewicht: 357), dat in hoofdzaak N-oleyl 1,3-propaandiamine bevat, in 70 g xyleen toe, waarbij men ervoor zorgt dat de temperatuur van het mengsel tijdens de toevoeging niet boven kO°Q stijgt. Na toevoeging van het amine verwarmt men het mengsel onder koken onder terugvloeikoeling van de xyleen gedurende 3 uren met azeotropische extractie van het 40 tijdens deze laatste trap gevormde water.

8103228 -6-

Na afloop van deze tweede trap wint men 4,7 ml water (0,26 mol) in het extractievat, hetgeen overeenkomt met één mol water per anhydridegroep, die in het reactiemengsel gebracht is. Men wint daarnaast het bruinrode reactiemengsel, waarvan het gehalte aan aktief materiaal in 5 xyleen 51$ bedraagt.

VOORBEELD II

Men gaat te werk onder dezelfde omstandigheden als beschreven in Voorbeeld I, waarbij de in de eerste trap toegepaste hoeveelheid maleinezuuranhydride echter 0,36 mol en de in de tweede trap toege-10 paste hoeveelheid oleylpropaandiamine 0,36 mol bedraagt.

VOORBEELD III

Men gaat te werk onder dezelfde omstandigheden als beschreven in Voorbeeld I, waarbij men de eerste trap echter uitvoert in diisopropylbenzeen, in tegenstelling tot voorbeeld I, waarin zonder op-15 losmiddel werd gewerkt. Hiertoe voegt men 140 g diisopropylbenzeen in de eerste trap toe en verdunt na afloop van de eerste trap met slechts 70 g xyleen. Men voert de tweede trap uit als in Voorbeeld I.

VOORBEELD IV

Men werkt onder dezelfde omstandigheden als beschreven 20 in Voorbeeld I, waarbij men in de tweede trap het als oplosmiddel toegepaste xyleen echter vervangt door een aardoliefraktie met een aromatisch karakter met de volgende eigenschappen: dichtheid bij 15°C 0,8763

Destillatie bij een druk van 759 mm (ASTM D-850)

25 ^Beginpunt 161°C

^Eindpunt 185°C

' Ontvlambaarheidspunt in een besloten ruimte (ASTM D-56) 43°C.

VOORBEELD V

30 Men werkt onder dezelfde omstandigheden als beschreven

in Voorbeeld I, waarbij men echter de in de eerste trap toegepaste hoeveelheid polyisobuteen vervangt door 35»6 g (0,2 mol) tetrapropyleen. VOORBEELD VI

In een reactievat met roerder van 1000 cm3, voorzien 35 van een verhittingssysteem, brengt men 185 g (0,2 mol) van een vloeibaar polyisobuteen met een molecuulgewicht van 920 en 46,8 g (0,3 mol) tetra-hydroftaalzuuranhydride. Men verhit het mengsel onder roeren 6 uren op 196°C. Na afloop van deze eerste trap (omzetting van het anhydride: 47$) laat men de temperatuur dalen en verdunt het reactiemengsel vervolgens met 40 232 g van de in Voorbeeld IV beschreven aardoliefraktie. Men voegt vervol- 8103228 -7- gens bij normale temperatuur en onder roeren een oplossing van 97»5 g (0,3 mol) N-oleyl 1,3-propaandiamine in hetzelfde oplosmiddel toe, waarbij men ervoor zorgt dat de temperatuur van het mengsel tijdens de toevoeging niet boven 60°C stijgt. Na de toevoeging van het amine verhit men 5 het mengsel 3 uren onder koken onder terugvloeikoeling met azeotropische extractie van het tijdens de laatste trap gevormde water. Men wint 5*4 nil water (0,3 mol), hetgeen overeenkomt met 1 mol gevormd water per anhydri-degroep, die in het reactiemengsel is gebracht. Het toevoegsel wordt verkregen in oplossing in de aardoliefraktie met een concentratie van onge-10 veer 50# (gewicht/gewicht).

VOORBEELD VII

Men werkt onder dezelfde omstandigheden als in Voorbeeld II, waarbij men de 0,36 mol oleylpropaandiamine vervangt door 0,36 mol N-isostearyldipropyleendiamine.

15 Men verkrijgt op dezelfde wijze een oplossing met onge veer 50 gew·# toevoegsel.

VOORBEELD VIII

Men herhaalt Voorbeeld VT, waarbij men het tetrahydro-ftaalzuuranhydride vervangt door 40,6 g (0,26 mol) nadinezuuranhydride en 20 het oleylpropaandiamine door 85 g (0,26 mol) N-isostearyl 1,3-propaandi-amine. Men wint 4,7 ml water (0,26 mol). De verkregen oplossing van het toevoegsel bezit een concentratie van ongeveer 50 gew.#.

VOORBEELD IX

Men herhaalt Voorbeeld VI, waarbij men het tetrahydro-25 ftaalzuuranhydride vervangt door 63,7 g (0,35 mol) methylnadinezuuranhy-dride en het oleylpropaandiamine door 114,5 g (0,35 mol) N-stearyl 1,3-propaandiamine. Men wint 6,3 ml water (0,35 mol). De verkregen oplossing van het toevoegsel bezit een concentratie van ongeveer 50 gew·#·

De omzetting van het anhydride tijdens de eerste trap 30 bedroeg 38,5# in Voorbeeld VIII, 40# in Voorbeeld IX en respektievelijk 44#, 46#, 54# en 4?# in de Voorbeelden II, III, V en VI.

PROEVEN MET DE PRODÏÏKTEN.

De op de in de Voorbeelden I en II beschreven wijze bereide produkten zijn toegepast als toevoegsels in benzines en de eigen-35 schappen van de aldus verkregen benzinemengsels zijn onderzocht in een bepaald aantal proeven, die hierna beschreven zullen worden.

a) Thermische_stabiliteit_volgens_de_ISD-methode.

De ISD-methode (Induction System Deposit) wordt uitgevoerd volgens de laboratoriummethode, die in het Southwest Research 40 Institute (San Antonio, Texas) door A.A Jonston en E. Dimitroff wordt 8103228 y V' " -8- toegepast, SAE Transaction, Vol. 75, bladzijden 885-891, Artikel 660 703 (1969).

Deze methode maakt het mogelijk om de thermische stabiliteit van een toevoegsel opgelost in een superbrandstof te bepalen door 5 de passage van de brandstof over de warme oppervlakken van een werkende motor en in het bijzonder de inlaatkleppen na te bootsen.

De produkten van de voorbeelden I en II worden in een concentratie van 250 ppm gew.delen per miljoen aan de superbrandstof toegevoegd. De resultaten zijn vermeld in Tabel A. Voorts zijn de resultaten 10 met een superbrandstof, die slechts 100 ppm van een in de handel verkrijgbaar toevoegsel A bevat, vermeld.

_TABEL A_ * 1—·—- Proeven Afzettingen op warme oppervlakken

Onderzochte produkten ——bij 200°C in mg (iSD-proef) 15 Superbrandstof + verbinding van q

Voorbeeld I a 250 ppm

Superbrandstof + verbinding van q ^

Voorbeeld II a 250 ppm

Superbrandstof + commercieel toe- ^ g 20 voegsel A a 100 ppm

Deverbindingen van de Voorbeelden III, IV en V gaven een afzetting van minder dan 0,2 mg bij de ISD-proef.

b) Corrosieproef.

De produkten van de Voorbeelden I en II zijn nogmaals 25 toegepast in een superbrandstof in een concentratie van 100 gew.delen per miljoen.

Bij de corrosieproef bestudeert men de corrosie van cylindervormige proefstukjes van gepolijst gewoon staal door synthetisch zeewater volgens de gemodificeerde norm ASTM D 665 (temperatuur 32,2°C; 50 duur 20 uren).

De resultaten zijn vermeld in Tabel B, waarin tevens ter vergelijking de resultaten zijn vermeld, die verkregen werden met de superbrandstof zonder toevoegsel en met de superbrandstof met een in de handel verkrijgbaar toevoegsel B in dezelfde concentratie van 100 gew. 35 delen per miljoen.

8103228 t0 -9- _TABEL· B__I_ ~~~~—Proeven Corrosie %

Onderzochte produkten '—-—___

Superbrandstof zonder toevoegsel 100 5

Superbrandstof + verbinding van

Voorbeeld I a 100 ppm 0,1 _ _______ •Superbrandstof + verbinding van ^Voorbeeld II a 100 ppm 0 * 10 -Superbrandstof + commercieel toevoegsel B a 100 ppm 95

De proeven met de produkten van de Voorbeelden III-V leidden tot corrosies van het oppervlak tussen 0,1 en 5$.

c) Proeven met de proefbank voor vervuiling van de 15 carburator.

De proef met de proefbank voor de vervuiling van carburatoren is uitgevoerd volgens de door ELF/IFP voorgestelde methode BNPe S5 GTL.

Volgens deze methode waardeert men bij een motor op de 20 proefbank het vermogen van een brandstof om een carburator schoon te houden. De proef duurt 12 uren en omvat twee perioden van 6 uren, gescheiden door een stop van 18 uren. De vervuiling van de carburator wordt bevorderd door terugvoer van een gedeelte van de uitlaatgassen naar de inlaat. Door visuele waardering van de carburator worden de resultaten op 25 kwantitatieve wijze uitgedrukt van 0 tot 10, waarbij 10 een nieuwe carburator en 0 een vervuilde carburator aanduidt.

De waardering houdt rekening met de aanwezigheid, de kleur en de plaats van de afzettingen in de carburator en op de inlaat-klep.

30 De produkten van de voorbeelden I en II werden toegepast in een hoeveelheid van 2^0 gew.delen per miljoen ten opzichte van de superbrandstof. De resultaten zijn vermeld in Tabel C, waarin ter vergelijking eveneens de resultaten zijn vermeld, die verkregen zijn met de superbrandstof zonder toevoegsel en de superbrandstof met een in de handel verkrijg-35 baar toevoegsel B in een hoeveelheid van 276 gew.delen per miljoen.

bo 8103228

V V

-10- _TABEL C__ ~—-—Motorproeven Vervuiling van de carburator Onderzochte produktên~~—eindwaardering op 10

Superbrandstof zonder toevoegsel 3,0 ^ Superbrandstof + verbinding van

Voorbeeld I a 250 ppm 8,1

Superbrandstof + verbinding van

Voorbeeld II a 250 ppm 8,1

Superbrandstof + commercieel toe-10 voegsel B a 276 ppm 7,b5 d) Proeven op de proefbank voor de vervuiling vande inlaatkleppen.

De proef op de proefbank voor de vervuiling van de inlaatkleppen is uitgevoerd volgens de door de afdeling voor onderzoek en 15 ontwikkeling van het Duitse BP Aktiengesellschaft in Hamburg voorgestelde methode.

Deze methode heeft tot doel om op de proefbank het vermogen van superbrandstoffen met toevoegsels om de inlaatkleppen schoon te houden, te bepalen. Volgens de proef voorziet men een 1,25 Opel. Kadett 20 motor met een dubbele carburator. Hierdoor kan men tegelijkertijd een toevoegsel in twee verschillende concentraties of twee verschillende toevoegsels of een superbrandstof met toevoegsel en dezelfde superbrandstof zonder toevoegsel beproeven. Volgens de proef wordt een opeenvolging van het gedrag bij normaal toerental en bij stationair lopen bij 35, 50 en 80 km per 25 uur nagebootst.

Het werkprogramma op de proefbank is als volgt:

Duur van de proef-40 uren: 30 seconden stationair draaien met 100 toeren .per minuut 1 minuut bij 3000 toeren per minuut (gelijk aan 80 km 30 per uur) 1 minuut bij 1300 toeren per minuut (gelijk aan 35 hm per uur) 1 minuut bij 1850 toeren per minuut (gelijk aan 50 km per uur).

35 Aan het eind van de proef wordt de toestand van de in laatkleppen gewaardeerd in milligrammen afzetting per klep, waardoor de brandstof met het toevoegsel gekwalificeerd wordt ten opzichte van de brandstof alleen. De in de Voorbeelden I en III bereide produkten zijn toegepast in een hoeveelheid van 250 gew.delen per miljoen in de supergo brandstof. De resultaten zijn vermeld in Tabel D, waarin ter vergelijking 8103228 -11- eveneens de resultaten zijn vermeld, die verkregen zijn met de superbrand- stof zonder toevoegsel en met de superbrandstbf met 167 gew.delen per miljoen van een in de handel verkrijgbaar toevoegsel A.

_TABEL D_ 5 ——Motorproeven Vervuiling van de inlaatkleppen in

Onderzochte produkten —------- mg afzetting/klep

Superbrandstof zonder toevoegsel 256 - 287

Superbrandstof + verbinding van ;Voorbeeld I a 250 ppm j 82

10 J J

iSuperbrandstof + verbinding van I j

Voorbeeld III a 250 ppm j 99 i

Superbrandstof + commercieel toe- ' ] voegsel A a 167 ppm j 259 15 De produkten van de Voorbeelden IV tot en met IX zijn op dezelfde wijze onderzocht. Ze bezitten eveneens goede reinigende eigenschappen en gaan de vervuiling van de kleppen tegen.

8103228

Claims

1. Stikstof-bevattende samenstelling met reinigende eigenschappen, met het kenmerk, dat deze bereid is volgens een 5 werkwijze, waarbij men: a) tijdens een eerste trap tenminste een onverzadigd anhydride laat reageren met tenminste één alkeen, waarbij de reactie onderbroken wordt wanneer tenminste 20$ en ten hoogste 8C$ van het anhydride gereageerd heeft, en 10 b) tijdens een tweede trap het tijdens de eerste trap verkregen produkt laat reageren met een polyamine met de algemene formule 2 van het formuleblad, waarin R* een eenwaardige alifatische groep met 6-30 koolstofatomen voorstelt, n een geheel getal van 2-5 en m een geheel getal van 1-10 is.

2. Samenstelling volgens conclusie 1,met het ken-15 merk, dat de eerste trap van de bereiding een verhitting op 1^0-250°C en de tweede trap van de bereiding een verhitting op 120-200°C omvat.

3. Samenstelling volgens conclusie 1 of 2, m e t het kenmerk, dat men in de eerste trap van de bereiding 1-2,5 mol onverzadigd anhydride per mol alkeen en in de tweede trap van de bereiding 20 0,9-1,2 mol polyamine per mol aan het begin van de eerste trap toegepast onverzadigd anhydride toepast. k, Samenstelling volgens conclusie 3, met het ken merk, dat men in de eerste trap van de bereiding 1,1-1,5 mol onverzadigd anhydride per mol alkeen toepast. 25 5· Samenstelling volgens één der conclusies 1-*f, met het kenmerk, cht het alkeen 20-200 koolstof atomen bevat.

6. Samenstelling volgens één der conclusies 1-5, m e t het kenmerk, dat het onverzadigde anhydride de algemene formule 1 2 1 van het formuleblad, waarin R‘ 'en R elk een waterstofatoom of een een- 30 waardige koolwaterstofgroep met 1-30 koolstofatomen, of de algemene for- k 5 mule 1' van het formuleblad bezit, waarin R en R elk een waterstofatoom of een eenwaardige koolwaterstofgroep met 1-5 koolstofatomen voorstellen 3 6 en R en R elk een waterstofatoom voorstellen of tesamen een tweewaardige groep met 1 of 2 koolstofatomen in de vorm van een endocyclische groep 35 vormen.

7· Samenstelling volgens één der conclusies 1-6, met het kenmerk, dat men bij de bereiding het onverzadigde anhydride kiest uit maleinezuuranhydride, de monomethyl-, dimethyl-, monoethyl-, diethyl-, monopropyl-, dipropyl-, monoisopropyl-, diisopropyl-, monodode-ifO cyl- en didodecyl-maleinezuuranhydriden, tetrahydroftaalzuuranhydride, 81 0 3 2 2 8 -15- ** _£* endomethyleentetrahydroftaalzuuranhydride, raethylnadinezunranhydride en hun mengsels en het polyamine uit N-oleylpropaandiamine, N-stearylpropaan-diamine, N-isostearylpropaandiamine, N-oleyldipropyleentriamine, N-stearyl-dipropyleentriamine en N-isostearyldipropyleentriamine en hun mengsels· 5 8· Toepassing van een samensti-ling volgens één of meer der conclusies 1-7 als reinigend toevoegsel voor automobielbenzine·

9. Brandstofsamenstelling, met het kenmerk, dat deze een grotere hoeveelheid van tenminste één automobielbenzine en een hoeveelheid van 10-500 gew.delen per miljoen van tenminste één samenstel- 10 ling volgens één der conclusies 1-7» bevat.

10. Brandstofsamenstelling, met het kenmerk, dat deze een grotere hoeveelheid van tenminste één automobielbenzine en een hoeveelheid van 20-300 gew.delen per miljoen van tenminste één samenstelling volgens één der conclusies 1-7 bevat. 15 8103228 r1n J , o R2^ ï O (1) 4 ?3 0 R6 (1’) H2N { (CHz)n- NH -^R· (2) « 8103228