NL2001534C2

NL2001534C2 - Inrichting, systeem en werkwijze voor het schoonmaken van een karkas of karkasdeel van geslacht gevogelte.

Info

Publication number: NL2001534C2
Application number: NL2001534A
Authority: NL
Inventors: Adrianus Josephes Van Den Nieuwelaar; Maurice Eduardus Van Esbroeck; Albertus Theodorus Johannes Joseph Cornelissen
Original assignee: Stork Pmt
Priority date: 2008-04-29
Filing date: 2008-04-29
Publication date: 2009-10-30
Also published as: US20110059684A1; BRPI0911810B1; WO2009134123A1; ES2400007T3; US8585473B2; DK2276349T3; EP2276349B1; BRPI0911810A2; EP2276349A1

Description

P29235NL00/NBL

Korte aanduiding: Inrichting, systeem en werkwijze voor het schoonmaken van een karkas of karkasdeel van geslacht gevogelte

De uitvinding heeft betrekking op een inrichting, systeem en werkwijze voor het schoonmaken van een karkas of karkasdeel van geslacht gevogelte.

5 Het verwijderen van vel van karkassen of karkasdelen van geslacht gevogelte is bijvoorbeeld bekend uit EP 0244887. Hierin wordt beschreven dat het te verwijderen vel (in dit geval het borstvel) eerst wordt opgespannen. Daarna wordt een snede in het strakgespannen vel gemaakt, waarna het vel van de onderliggende borstfilet wordt losgetrokken door middel van rollen die voorzien zijn van een profiel.

10 Het verwijderde borstvel heeft een commerciële waarde. De prijs die ervoor betaald wordt is echter sterk afhankelijk van de kwaliteit. Hierbij speelt de mate van vervuiling een rol: hoe schoner het borstvel, hoe hoger de kwaliteit en dus de prijs.

Voordat het borstvel verwijderd wordt, heeft het karkas of karkasdeel al een aantal bewerkingen ondergaan. Bij een van die bewerkingen is het inwendige weefsel van de nek 15 (zoals bijvoorbeeld het spierweefsel, de nekwervels, een deel van de luchtpijp en een deel van de slokdarm) ten minste grotendeels verwijderd. Bij deze bewerking blijft echter vaak een deel van het nekvel “leeg” aan het karkas of karkasdeel hangen. Dit aanhangende, in hoofdzaak “lege” nekvel blijkt in de praktijk vaak sterker vervuild te zijn dan het borstvel. Het nekvel is relatief vaak vervuild met bijvoorbeeld kropresten, botresten of bloed.

20 Bij het oogsten van het borstvel komt het aanhangende nekvel vaak mee met het geoogste borstvel. Door de vervuiling van het nekvel gaat echter de algemene kwaliteit van het geoogste vel achteruit. Voor de afnemers van het borstvel is een dergelijke vervuiling van het geoogste vel steeds vaker onacceptabel.

Het doel van de uitvinding is een verbeterde inrichting, systeem en werkwijze voor het 25 schoonmaken van een karkas of karkasdeel van geslacht gevogelte te verschaffen. Een karkas of karkasdeel kan bijvoorbeeld een front half, een borstkap of geslacht en vervolgens panklaar gemaakt gevogelte zijn.

Het doel van de uitvinding wordt bereikt met de inrichting volgens conclusie 1, het systeem volgens conclusie 7 en de werkwijze volgens conclusie 10.

30 Bij de met de inrichting en werkwijze volgens de uitvinding te bewerken karkassen of karkasdelen ligt het aanwezige borstvel en ten minste een deel van het vel in het overgangsgebied tussen borstvel en nekvel ten minste deels aan tegen het spierweefsel van de borstfilet. Het inwendige weefsel van de nek is ten minste voor het grootste deel -2- verwijderd, zodat het in hoofdzaak lege nekvel vrijhangt van de rest van het karkas of karkasdeel.

In een voordelige uitvoeringsvorm hangt het te bewerken karkas of karkasdeel aan een productdrager met de nekzijde omlaag, zodat het nekvel vrij omlaag hangt. Dit kan eenvoudig 5 gerealiseerd worden met productdragers die onder een transporthangbaan bevestigd zijn.

Een grijper grijpt aan op het nekvel, waarna in een oprekstation een kracht, bijvoorbeeld een trekkracht, op het nekvel wordt uitgeoefend. Deze kracht zet het vel op spanning, maar de uitgeoefende kracht is niet voldoende om het nekvel los te scheuren van het te bewerken karkas of karkasdeel. De kracht die op het nekvel wordt uitgeoefend is zo groot dat het vel uit 10 het overgangsgebied tussen nekvel en borstvel wordt opgerekt en los komt van het onderliggende spierweefsel.

Als een karkas of karkasdeel wordt bewerkt dat met de nek omlaag gericht is, kan het nekvel bijvoorbeeld verder omlaag getrokken worden. Bij voorkeur wordt dan het overgangsgebied tussen borstvel en nekvel zo ver omlaag getrokken dat het lager dat het 15 spierweefsel van de borstfilet komt te liggen.

Vervolgens wordt een snede gemaakt in het vel van het overgangsgebied tussen borstvel en nekvel. Deze snede kan door het vel heen gaan of het vel zodanig insnijden dat het nekvel losgescheurd wordt van het borstvel door de spanning die de trekkracht in het borstvel veroorzaakt. Als het nekvel en het borstvel van elkaar gescheiden zijn, is uiteraard 20 de trekkracht op het borstvel verdwenen.

Door de elasticiteit van het velweefsel zal het vel aan de borstzijde van de gemaakte snede in belangrijke mate terugkeren naar de positie die het innam voordat er een kracht op werd uitgeoefend. Het spierweefsel van de borstfilet is dan weer grotendeels bedekt door het borstvel. Bij de juiste positionering van de snede zal er geen of vrijwel geen vrij hangend 25 velweefsel meer aanwezig zijn. Het deel van het vel dat normaal gesproken het meest vervuild is, is zo van het karkas of karkasdeel verwijderd. Het vel dat nog aanwezig is kan daardoor separaat van dit vervuilde deel geoogst worden, waardoor het meer geld opbrengt. Verder ziet de borstfilet met alleen het tegen het spierweefsel aanliggend vel er aantrekkelijker uit, zodat als het als “borstvlees met vel” verkocht wordt het voor de 30 consument aantrekkelijker gepresenteerd kan worden.

Een verder voordeel van de inrichting en de werkwijze volgens de uitvinding is dat er weinig of geen risico is dat de borstfilet tijdens het lossnijden van het nekvel door het mes dat het nekvel lossnijdt beschadigd wordt. Dit komt doordat het mes het nekvel op enige afstand van het spierweefsel van de borstfilet doorsnijdt of insnijdt.

35 De grijper kan in principe elke constructie zijn die aangrijpt op het nekvel. Zo is het mogelijk om de grijper uit te voeren in de vorm van grijperrollen die voorzien zijn van een profiel. Het profiel grijpt aan op het nekvel. Door de draaiing van de grijperrollen wordt -3- vervolgens een trekkracht op het nekvel uitgeoefend. Het profiel op de grijperrollen kan elke geschikte vorm hebben, en dus bijvoorbeeld schroeflijnvormig zijn of recht en evenwijdig aan de langsas van de grijperrollen. In een andere uitvoeringsvorm is de grijper uitgevoerd als een klem met twee bekdelen, waartussen het nekvel ingeklemd kan worden. In weer een 5 andere uitvoeringsvorm is de grijper uitgevoerd met een of meer spiesen die het nekvel doorsteken of ten minste deels in het nekvel steken.

De uitvinding zal hierna verder worden toegelicht aan de hand van de tekening, waarin op niet-beperkende wijze een aantal uitvoeringsvormen worden getoond.

10 De tekening toont in:

Fig. 1: een overzicht van de werkwijze volgens de uitvinding,

Fig. 2: een eerste uitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding,

Fig. 3: de uitvoeringsvorm van fig. 2, in vooraanzicht,

Fig. 4: een variant van de uitvoeringsvorm van fig. 2 en fig. 3, 15 Fig. 5: de variant van fig. 4, in vooraanzicht,

Fig. 6: een verdere variant van de uitvoeringsvorm van fig. 2 en fig. 3,

Fig. 7: de variant van fig. 6, in vooraanzicht,

Fig. 8: een variant van de uitvoeringsvorm van fig. 4 en fig. 5,

Fig. 9: de variant van fig. 8, in vooraanzicht, 20 Fig. 10: een tweede uitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding,

Fig. 11: een variant van de uitvoeringsvorm volgens fig. 10,

Fig. 12: een variant van de uitvoeringsvorm volgens fig. 11,

Fig. 13: een verdere variant van de uitvoeringsvorm van fig. 10,

Fig. 14: een variant op de uitvoeringsvorm van fig. 13, 25 Fig. 15: een variant van de uitvoeringsvormen van fig. 2 en fig. 6,

Fig. 16: een variant van de uitvoeringsvormen van fig. 4 en fig. 8,

Fig. 17: een verdere variant van de uitvoeringsvorm van fig. 10,

Fig. 18: een verdere variant,

Fig. 19: een verdere uitvoeringsvorm, 30 Fig. 20: de anatomie van de nek van een kip.

Fig. 1a toont een karkas of karkasdeel 1 van geslacht gevogelte. In dit voorbeeld is het karkas of karkasdeel een panklaar gemaakt karkas van geslacht gevogelte, nog met vleugels 5, maar de uitvinding is ook toepasbaar op bijvoorbeeld front halves en borstkappen, al dan 35 niet met vleugels of delen van vleugels. Het karkas of karkasdeel 1 omvat borstvel 2, nekvel 3 en vel 4 in het overgangsgebied tussen nekvel en borstvel. Het inwendige weefsel van de nek is in hoofdzaak verwijderd voordat de werkwijze volgens de uitvinding wordt uitgevoerd. Het -4- kan zijn dat er nog van resten van het spierweefsel of ander weefsel van de nek aanwezig zijn, maar het nekvel is in hoofdzaak “leeg” en daarmee slap.

Fig. 1b toont het uitoefenen van een trekkracht F op het nekvel. Hierdoor wordt het nekvel, het vel in het overgangsgebied tussen nekvel en borstvel en ten minste een deel van 5 het borstvel uitgerekt. Door de trekkracht komt het vel 4 in het overgangsgebied tussen nekvel en borstvel vrij te liggen van het spierweefsel van de borstfilet. In dit voorbeeld ligt het betreffende deel van het vel onder de borstfilet (gezien in verticale richting), zoals getoond is fig. 1b.

Fig. 1c toont een snede 10 die wordt gemaakt in het vel in het overgangsgebied tussen 10 nekvel en borstvel. Deze snede 10 zorgt ervoor dat het borstvel niet langer aan de trekkracht wordt onderworpen.

Fig. 1d toont de situatie na het uitvoeren van de werkwijze volgens de uitvinding. Het borstvel is -mede door zijn elastische eigenschappen- teruggeveerd en bedekt het grootste deel van de borstfilet. De rand 11 van het vel waarlangs de snede 10 is gemaakt ligt aan 15 tegen het spierweefsel van de borstfilet. Doordat op het moment van snijden het vel dat doorgesneden of ingesneden wordt niet tegen de borstfilet aan ligt, is het risico op beschadiging van de borstfilet door het mes dat het vel doorsnijdt of insnijdt gering.

De werkwijze volgens de uitvinding is geschikt om automatisch te worden uitgevoerd, dat wil zeggen dat er gebruik wordt gemaakt van een inrichting die alle stappen van de 20 werkwijze of ten minste een deel van de stappen van de werkwijze uitvoert.

Fig. 2 en fig. 3 tonen een eerste uitvoeringsvorm van een inrichting volgens de uitvinding. Fig. 2 is een zijaanzicht, fig. 3 toont de inrichting van fig. 2 gezien tegen de transportrichting T in. In fig. 3 is voor de overzichtelijkheid een deel van as 21 en aandrijving 22 uit de tekening weggelaten.

25 In dit voorbeeld is de inrichting voorzien van twee grijperrollen 15, die elk voorzien zijn van een schroeflijnvorming profiel 16. De grijperrollen 15 zijn roteerbaar om hun langsas; tijdens bedrijf draaien de grijperrollen 15 tegen elkaar in, zoals getoond is door de pijlen R in fig. 3. Karkassen of karkasdelen 1 zijn bevestigd in productdragers 50. De productdragers worden in transportrichting T langs een baan bewogen.

30 Als het vrij hangende nekvel 3 van karkas of karkasdeel 1 binnen het bereik van de schroeflijnvormige profielen 16 van de grijperrollen 15 komt, wordt het door deze profielen vastgegrepen. De grijperrollen 15 draaien tegen elkaar in en trekken het nekvel 3 omlaag terwijl de productdrager 50 die het betreffende karkas of karkasdeel 1 draagt dit karkas of karkasdeel 1 verder transporteert in de transportrichting T. De grijperrollen 15 met de 35 profielen 16 oefenen door hun draaiing een trekkracht F in verticale richting uit op het nekvel 3. Eventueel kan door de transportsnelheid van de productdrager 50 een additionele trekkracht in horizontale richting worden opgewekt. Door de trekkracht op het nekvel 3 wordt -5- ook het vel 4 in het overgangsgebied tussen nekvel en borstvel en het borstvel 2 omlaag of schuin omlaag getrokken. Bij voorkeur is de inrichting voorzien van geleidingen 17 die er voor zorgen dat het karkas of karkasdeel 1 niet omlaag getrokken wordt door de grijperrollen 15. De geleidingen 17 ondersteunen in dit voorbeeld de vleugels 5. Door deze ondersteuning, die 5 overigens ook op een ander deel van het karkas of karkasdeel 1 zou kunnen aangrijpen, wordt de trekkracht F effectief gebruikt voor het trekken aan het nekvel 3.

Stroomafwaarts (gezien in transportrichting T) van de grijperrollen 15 is een roterend mes 20 opgesteld. De verticale afstand van dit mes 20 ten opzichte van de productdragers 50 is zo gekozen dat het mes 20 een snede 10 maakt in het vel 4 in het overgangsgebied 10 tussen nekvel en borstvel, welk vel 4 omlaag getrokken is ten opzichte van de positie die het van nature inneemt door de trekkracht F die op het nekvel 3 wordt uitgeoefend. Mes 20 is aangebracht op as 21 en wordt aangedreven door aandrijving 22.

Bij voorkeur is de verticale afstand tussen mes 20 en productdragers 50 instelbaar zodat de plaats van de snede geoptimaliseerd kan worden.

15 Mes 20 maakt een snede 10 waardoor het nekvel 3 gescheiden wordt van het vel 4 uit het overgangsgebied en van het borstvel 2. In dit voorbeeld snijdt het mes 20 het vel door, al kan de trekkracht F die door de grijperrollen 15 wordt uitgeoefend er voor zorgen dat het nekvel 3 deels wordt losgescheurd voordat de gehele snede 10 is gemaakt.

Fig. 4 en fig. 5 tonen een variant van de uitvoeringsvorm van fig. 2 en fig. 3. In het 20 voorbeeld van fig. 4 en fig. 5 zijn de grijperrollen 15 voorzien van een rechtlijnig profiel 18. De werking van deze variant is hetzelfde als de werking van de in fig. 2 en fig. 3 getoonde uitvoeringsvorm.

Fig. 6 en fig. 7 tonen de uitvoeringsvorm van fig. 2 en fig. 3, maar nu met front halves als te bewerken karkassen of karkasdelen 1. De in de variant van fig. 6 en fig. 7 toegepaste 25 productdragers 51 zijn ingericht op het dragen van front halves, maar kunnen bijvoorbeeld ook borstkappen vasthouden.

Fig. 8 en fig. 9 tonen de uitvoeringsvorm van fig. 4 en fig. 5, met de rechtlijnige profielen 18 op de grijperrollen 15, maar nu met front halves als te bewerken karkasdelen 1. De in de variant van fig. 8 en fig. 9 toegepaste productdragers 51 zijn ingericht op het dragen van front 30 halves, maar kunnen bijvoorbeeld ook borstkappen vasthouden.

Fig. 10 toont een tweede uitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding. In het voorbeeld van fig. 10 worden karkassen 1 bewerkt. De karkassen zijn panklaar gemaakte karkassen van geslacht gevogelte, die worden gedragen door productdragers die aangrijpen op pootdelen 6 van het karkas.

35 In de uitvoeringsvorm van fig. 10 omvat de inrichting volgens de uitvoering meerdere grijpers 30, die elk twee bekdelen 30a, 30b hebben. De bekdelen 30a, 30b zijn scharnierbaar ten opzichte van elkaar zodat de grijper 30 een open en een gesloten stand heeft. In dit -6- voorbeeld is er een drukveer 31 aangebracht tussen de bekdelen 30a,30b zodat de grijper 30 open staat als er verder geen kracht op wordt uitgeoefend. De vakman zal begrijpen dat dit ook op andere manieren gerealiseerd kan worden, bijvoorbeeld door het gebruik van gewichten.

5 In de uitvoeringsvorm van fig. 10 zijn meerdere grijpers 30 aangebracht op een eindloze ketting 31. De steek tussen opeenvolgende grijpers 30 is gelijk aan de steek tussen opeenvolgende productdragers 50. De vakman zal begrijpen dat in plaats van de eindloze ketting 31 ook bijvoorbeeld een eindloze band of snaar kan worden toegepast. De ketting wordt aangedreven door motor 32. Als de motor 32 de ketting 31 aandrijft, worden de 10 grijpers 30 langs een baan bewogen. Tijdens de beweging langs deze baan bewegen de grijpers 30 ten minste een deel van de tijd synchroon met de productdragers 50, met dezelfde snelheid en op dezelfde steekafstand als de productdragers 50. De inrichting volgens fig. 10 omvat tevens grijpergeleiders 33a, 33b. Deze zorgen ervoor dat de bekdelen 30a, 30b van de open stand naar de gesloten stand worden gebracht en enige tijd in de gesloten stand 15 worden gehouden als de grijpers 30 de grijpergeleiders 33a, 33b passeren.

In gebruik komt een grijper 30 tijdens het volgen van de door de ketting 31 opgelegde baan op een gegeven moment onder een te bewerken karkas of karkasdeel 1 terecht, en wel zodanig dat het vrijhangende deel van het nekvel 3 tussen de bekdelen 30a,30b komt te hangen (situatie zoals getoond in fig. 10, ten aanzien van het aan de linkerzijde weergegeven 20 karkas). De grijper 30 beweegt met dezelfde snelheid als de productdrager 50 die het te bewerken karkas of karkasdeel 1 vast heeft. Hierdoor blijft het nekvel 3 tussen de bekdelen 30a, 30b hangen.

De grijper komt tijdens de verdere beweging tussen de grijpergeleiders 33a,33b terecht die de bekdelen 30a, 30b naar elkaar toe bewegen om de grijper 30 te sluiten, tegen de 25 werking van drukveer 31 in. Als de grijper 30 gesloten is, klemt deze het vrijhangende deel van het nekvel 3 vast tussen de bekdelen 30a,30b.

De baan van de grijpers loopt weliswaar in hetzelfde verticale vlak als de productdragers 50 met de karkassen of karkasdelen 1, maar de verticale afstand a tussen een grijper 30 en de zich daar boven bevindende productdrager 50 wordt stroomafwaarts 30 geleidelijk groter. In fig. 10 is afstand a1 dus kleiner dan afstand a2. Doordat de verticale afstand a tussen de grijper 30 en de zich boven de betreffende grijper bevindende productdrager 50 groter wordt, wordt door de gesloten grijper 30 een trekkracht uitgeoefend op het nekvel 3. Dit is getoond bij het middelste karkas in fig. 10. Het vergroten van de afstand a kan worden bereikt door de baan van de grijpers naar beneden te laten lopen ten 35 opzichte van de baan van de productdragers, door de baan van de productdragers naar boven te laten lopen ten opzichte van de baan van de grijpers of door zowel de baan van de productdragers naar boven te laten lopen als de baan van de grijpers naar beneden.

-7-

Door de trekkracht op het nekvel 3 wordt ook het vel 4 in het overgangsgebied tussen nekvel en borstvel en het borstvel 2 omlaag getrokken. Wederom zorgen de geleidingen 17 er voor dat het karkas of karkasdeel 1 ondersteund wordt en de trekkracht effectief wordt benut voor het verplaatsen van het vel 4.

5 De inrichting omvat verder een roterend mes 20. De verticale afstand van dit mes 20 ten opzichte van de productdragers 50 is zo gekozen dat het mes 20 een snede 10 maakt in het vel 4 in het overgangsgebied tussen nekvel en borstvel, welk vel 4 omlaag getrokken is ten opzichte van de positie die het van nature inneemt door de trekkracht die door de grijpers 30 op het nekvel 3 wordt uitgeoefend. Mes 20 is aangebracht op as 21 en wordt aangedreven 10 door aandrijving 22.

Mes 20 maakt een snede 10 waardoor het nekvel 3 gescheiden wordt van het vel 4 uit het overgangsgebied en van het borstvel 2. In dit voorbeeld snijdt het mes 20 het vel door, al 15 kan de trekkracht die door de grijper 30 wordt uitgeoefend er voor zorgen dat het nekvel 3 deels wordt losgescheurd voordat de gehele snede 10 is gemaakt.

Nadat het nekvel 3 is losgesneden van de rest van het karkas of karkasdeel 1 passeert de grijper 30 keerrol 34. De grijper 30 komt buiten het bereik van de grijpergeleiders 33a,33b, waardoor de drukveer 31 de bekdelen 30a,30b uit elkaar scharniert en de grijper 30 dus 20 opent.

Fig. 11 toont een variant van de uitvoeringsvorm volgens fig. 10. In de variant van fig.

11 wordt de inrichting toegepast met front halves als te bewerken karkasdelen 1. De in de variant van fig. 11 toegepaste productdragers 51 zijn ingericht op het dragen van front halves, maar kunnen bijvoorbeeld ook borstkappen vasthouden. De werking van de variant van fig.

25 11 is verder gelijk aan de werking van de uitvoeringsvorm van fig. 10.

Fig. 12 toont een verdere variant van de uitvoeringsvorm van fig. 11. Bij deze variant wordt gebruik gemaakt van de mogelijkheid om de productdrager 51 te verzwenken om as 52 om de afstand tussen productdrager 51 en grijper 30 te vergroten. Deze manier van het vergroten van de genoemde afstand kan worden toegepast als alternatief voor of in 30 aanvulling op de met betrekking tot fig. 10 aangegeven mogelijkheden voor het vergroten van de afstand tussen een grijper en de zich boven deze grijper bevindende productdrager.

Fig. 13 toont een verdere variant van de uitvoeringsvorm van fig. 10. In de uitvoeringsvorm van fig. 13 worden grijpers 30 toegepast die voorzien zijn van een kam 35 met scherpe punten 36. Deze scherpe punten 36 grijpen het nekvel 3 vast. Fig. 13 toont deze 35 variant in combinatie met productdragers 50 die aangrijpen op de pootdelen 6 van de karkassen of karkasdelen 1. Het zal de vakman duidelijk zijn dat deze variant ook kan worden toegepast voor het bewerken van front halves of borstkappen, waarbij bijvoorbeeld de reeds -8- getoonde productdragers 51 die geschikt zijn voor het vasthouden van front halves of borstkappen worden toegepast. De werking van de variant van fig. 13 is verder gelijk aan de werking van de uitvoeringsvorm van fig. 10.

Fig. 14 toont een variant op de uitvoeringsvorm van fig. 13. In de variant van fig. 14 5 worden grijpers 37 toegepast die elk voorzien zijn van een enkele scherpe punt 38. De scherpe punt 38 grijpt het nekvel 3 vast. Fig. 14 toont deze variant in combinatie met productdragers 50 die aangrijpen op de pootdelen 6 van de karkassen of karkasdelen 1. Het zal de vakman duidelijk zijn dat deze variant ook kan worden toegepast voor het bewerken van front halves of borstkappen, waarbij bijvoorbeeld de reeds getoonde productdragers 51 10 die geschikt zijn voor het vasthouden van front halves of borstkappen worden toegepast. De werking van de variant van fig. 14 is verder gelijk aan de werking van de uitvoeringsvorm van fig. 13.

Fig. 15 toont een variant van de uitvoeringsvormen van fig. 2 en fig. 6. In de variant van fig. 15 wordt een statisch mes 40 met snijkanten 41a, 41b toegepast in plaats van het 15 roterende mes 20 op as 21, welk roterend mes 20 aangedreven wordt door aandrijving 22. Bij voorkeur vormen de snijkanten 41a, 41b samen een V-vorm, zodat het nekvel 3 het statisch mes 40 niet gemakkelijk kan passeren zonder ingesneden of doorgesneden te worden. De werking van de variant van fig. 15 is verder gelijk aan de werking van de uitvoeringsvormen van fig. 2 en fig. 6.

20 Fig. 16 toont een variant van de uitvoeringsvormen van fig. 4 en fig. 8. In de variant van fig. 16 wordt een statisch mes 40 met snijkanten 41a, 41b toegepast in plaats van het roterende mes 20 op as 21, welk roterend mes 20 aangedreven wordt door aandrijving 22. Bij voorkeur vormen de snijkanten 41a, 41b samen een V-vorm, zodat het nekvel 3 het statisch mes 40 niet gemakkelijk kan passeren zonder ingesneden of doorgesneden te worden. De 25 werking van de variant van fig. 16 is verder gelijk aan de werking van de uitvoeringsvormen van fig. 4 en fig. 8.

Het zal de vakman duidelijk zijn dat ook bij de andere uitvoeringsvormen die getoond zijn in plaats van een roterend mes 20, een statisch mes 40 kan worden toegepast.

Fig. 17 toont een verdere variant van de uitvoeringsvorm van fig. 10. In deze 30 uitvoeringsvorm wordt de werkwijze volgens de uitvinding in een carrouselmachine uitgevoerd in plaats van in een machine met een lijnopstelling. Het sluiten van de grijper 30 en het naar beneden bewegen van de grijper 30 ten opzichte van het te bewerken karkas of karkasdeel 1 worden in deze variant aangestuurd door curvebanen 45a, 45b met curverollen 46 a, 46b. Zoals in fig. 17a en fig. 17b is getoond, kan gebruik worden gemaakt van een 35 statisch mes 40, dat op een vaste positie is opgesteld (dit mes draait dus niet mee met de carrousel). Als alternatief, zoals fig. 17 c toont, kan ook gebruik worden gemaakt van een -9- roterend mes 20. Ook het roterend mes 20 is dan op een vaste positie opgesteld, en draait dus niet mee met de carrousel.

In deze variant zijn de bewegende delen van de grijpers 30 afgeschermd door schermen 47. Deze dragen bij aan de veiligheid voor de personen die zich in de nabijheid van 5 de machine bevinden.

In een verdere variant, die getoond is in fig. 18, wordt een kracht op het nekvel uitgeoefend die onder een hoek (groter dan 0°) staat met de richting van het borstbeen van het te bewerken karkas of karkasdeel.

In een verdere uitvoeringsvorm, die getoond is in fig. 19, wordt de kracht op het nekvel 10 uitgeoefend door een geleider, die het nekvel opzij trekt. De afstand tussen grijper en productdrager kan dan constant blijven, al is dat niet noodzakelijk.

Fig. 20 toont de anatomie van de nek van een kip. Hierin zijn verschillende delen te onderscheiden. Delen A en D (inclusief deel F, dat onderdeel is van deel D) vormen samen de regio colli ventralis. A is hierbij het anterior deel, D het posterior deel. De caudale 15 begrenzing van het posterior deel D van de regio colli ventralis is bij benadering V-vormig en volgt in hoofdzaak het verloopt van de spieren Pectoralis superficialis over het V-been (claviculum). Het posterior deel D omvat ook gebied F, de kropregio.

De nekregio omvat verder de regio colli lateralis, die in fig. 20 is aangeduid met de letter C. Aan beide zijden van de nek bevindt zich een dergelijke regio.

20 Aan de rugzijde bevindt zich de regio colli dorsalis. Deze is in fig. 20 aangegeven met de letters B, E en H. De letter B geeft hierbij het dorsum anterius colli aan, de letter E het dorsum posterius colli en de letter H de regio interscapularis. De regio interscapularis H is het deel tussen de schouderbladen. Het schoudergebied zelf is in fig. 20 aangegeven met de letter G.

25 De grenzen van de verschillende genoemde gebieden zoals aangegeven in fig. 20 zijn slechts indicatief.

Streeplijn 10 geeft globaal de ligging van een snede aan die in een voordelige uitvoeringvorm van de werkwijze en inrichting volgens de uitvinding gerealiseerd kan worden. Hierbij worden de initieel nog aanwezige delen van het vel van de regio colli ventralis A, D 30 (inclusief ten minste een deel van het vel in de kropregio F), de regio colli lateralis C, het dorsum anterius colli B en het dorsum posterius colli E van het karkasdeel losgesneden. Het vel in de regio interscapularis H blijft geheel often minste grotendeels achter op het karkasdeel.

In een voordelige variant wordt al het vel uit de kropregio verwijderd.

35 Bij andere soorten gevogelte die op grote schaal gebruikt worden voor menselijke consumptie ziet de anatomie van de nekregio er veelal in grote lijnen hetzelfde uit.

-10-

In het voorgaande zijn verschillende uitvoeringsvormen en varianten van de inrichting volgens de uitvinding beschreven. Het zal voor de vakman duidelijk zijn dat deze uitvoeringsvormen en varianten, alsmede afzonderlijke aspecten daarvan, met elkaar gecombineerd kunnen worden.

5

Claims

1. Inrichting voor het schoonmaken van een karkas of karkasdeel van geslacht gevogelte, welk karkas of karkasdeel ten minste nog een deel van de borstfilet en vel omvat, welk vel ten 5 minste een deel van het borstvel, ten minste een deel van het nekvel en ten minste een deel van het vel in het overgangsgebied tussen borstvel en nekvel omvat, waarbij het aanwezige borstvel en het vel in het overgangsgebied tussen borstvel en nekvel ten minste deels aanliggen tegen het spierweefsel van de borstfilet, van welk karkas of karkasdeel het inwendige weefsel van de nek in hoofdzaak verwijderd is, 10 welke inrichting omvat: een grijper voor het aangrijpen op een aanhangend deel van het nekvel van het karkas of karkasdeel, een oprekstation, welk oprekstation is ingericht om een kracht op het door de grijper aangegrepen nekvel uit te oefenen zodanig dat het vel in het overgangsgebied tussen 15 borstvel en nekvel opgerekt wordt en loskomt van het spierweefsel van de borstfilet, een mes dat ingericht is om het opgerekte vel in het overgangsgebied tussen borstvel en nekvel in te snijden of door te snijden terwijl het nekvel in het oprekstation aan de kracht onderworpen is.

2. Inrichting volgens conclusie 1, waarbij de kracht in het oprekstation via de grijper wordt uitgeoefend.

3. Inrichting volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij het oprekstation twee roteerbare grijperrollen omvat die voorzien zijn van een profiel. 25

4. Inrichting volgens conclusie 2, waarbij de profielen op de grijperrollen de grijper vormen.

5. Inrichting volgens een van de conclusies 1-3, 30 waarbij de grijper twee bekdelen omvat.

6. Inrichting volgens een van de voorgaande conclusies, waarbij de grijper een spies of kam omvat die voorzien is van een of meer punten voor het doorsteken van het nekvel. 35

7. Systeem voor het schoonmaken van een karkas of karkasdeel van geslacht gevogelte, -12- welk karkas of karkasdeel ten minste nog een deel van de borstfilet en vel omvat, welk vel ten minste een deel van het borstvel, ten minste een deel van het nekvel en ten minste een deel van het vel in het overgangsgebied tussen borstvel en nekvel omvat, waarbij het aanwezige borstvel en het vel in het overgangsgebied tussen borstvel en nekvel ten minste deels 5 aanliggen tegen het spierweefsel van de borstfilet, van welk karkas of karkasdeel het inwendige weefsel van de nek in hoofdzaak verwijderd is, welk systeem omvat: een of meerdere productdragers, een transportsysteem voor het in een transportrichting langs een baan bewegen van de 10 productdrager, een inrichting volgens een van de voorgaande conclusies, welke inrichting zodanig is opgesteld ten opzichte van de baan van de productdrager dat een op de productdrager aangebracht karkas of karkasdeel kan worden bewerkt door de inrichting.

8. Systeem volgens conclusie 7, waarbij de afstand tussen de grijper en de baan van de productdrager bij het binnenkomen van een product in het oprekstation kleiner is dan ter plaatse van het mes.

9. Systeem volgens conclusie 7 of 8, 20 waarbij het systeem tevens een inrichting voor het oogsten van borstvel omvat.

10. Werkwijze voor het schoonmaken van een karkas of karkasdeel van geslacht gevogelte, welk karkas of karkasdeel ten minste nog een deel van de borstfilet en vel omvat, welk vel ten 25 minste een deel van het borstvel, ten minste een deel van het nekvel en ten minste een deel van het vel in het overgangsgebied tussen borstvel en nekvel omvat, waarbij het aanwezige borstvel en het vel in het overgangsgebied tussen borstvel en nekvel ten minste deels aanliggen tegen het spierweefsel van de borstfilet, van welk karkas of karkasdeel het inwendige weefsel van de nek in hoofdzaak verwijderd is, 30 welke werkwijze de volgende stappen omvat: het aanbrengen van het te bewerken karkas of karkasdeel op een productdrager, welke productdrager in een transportrichting beweegbaar is langs een baan, het met een grijper aangrijpen op een aanhangend deel van het nekvel van het te 35 bewerken karkas of karkasdeel, -13- het uitoefenen van een kracht op het door de grijper aangegrepen nekvel, zodanig dat het vel in het overgangsgebied tussen borstvel en nekvel opgerekt wordt en loskomt van het spierweefsel van de borstfilet, het insnijden of doorsnijden van het opgerekte vel in het overgangsgebied tussen 5 borstvel en nekvel terwijl het nekvel aan de kracht onderworpen is.

11. Werkwijze volgens conclusie 10, waarbij de kracht wordt uitgeoefend door het vergroten van de afstand tussen grijper en productdrager. 10

12. Werkwijze volgens conclusie 10 of 11, waarbij de werkwijze tevens de stap van het oogsten van borstvel omvat.

13. Borstvel, geoogst met de werkwijze volgens conclusie 12. 15

14. Werkwijze volgens conclusie 10,11 of 12, waarbij het te bewerken karkas of karkasdeel initieel nog vel omvat uit een of meer van de volgende anatomische gebieden: regio colli ventralis, anterior deel 20 - regio colli ventralis, posterior deel, regio colli lateralis, dorsum anterius colli, dorsum posterius colli, en waarbij dit vel tijdens het uitvoeren van de werkwijze verwijderd wordt van het karkas of 25 karkasdeel, en waarbij eventueel op het karkas of karkasdeel aanwezige vel in de regio interscapularis niet verwijderd wordt.

15. Werkwijze volgens conclusie 10, 11, 12 of 14 30 waarbij het vel van de kropregio van het karkas of karkasdeel verwijderd wordt. 35