TR2023018935T2 - Hafi̇f takti̇k uçak - Google Patents

Abstract

Mevcut buluş havacılıkla, özellikle de düşük radar imzasına sahip hafif taktik uçakla ilgilidir. Teknik başarım, radar imzasında bozulma olmadan uçağın stabilitesinin ve kontrol edilebilirliğinin artmasıdır. Hafif taktik uçak, gelişmiş yan kuyruk kirişlerine sahip bir gövde, kanat dış panelleri, bir kuyruk düzeneği, bir hava girişi, bir güç ünitesi ve bir itici nozuldan oluşmaktadır. Yan kuyruk kirişleri ileri düzeydedir ve yatay eksende dönebilen uç kısımlara sahiptir. Kanat dış panelleri oldukça eğimli olarak tasarlanmıştır ve menteşeli ön kenarlardan, iç elevonlardan ve dış elevonlardan oluşmaktadır. Kuyruk düzeneği V şeklinde tasarlanmıştır ve hem yatay hem de dikey kuyruk görevi gören tamamen hareketli kanatçıklar içermektedir. Hava girişi, gövdenin alt kısmında yer almakta ve gövdeyi alt taraftan kısmen kapatmaktadır.. (ŞEKİL 1)

Description

TARIFNAME HAFIF TAKTIK UÇAK Teknik Alan Bulus havacilikla, özellikle de düsük radar imzali hafif taktik uçaklarla ilgilidir. Önceki Teknik Teknigin bilinen durumunda süpersonik dönüstürülebilir bir uçak bilinmekte olup (bakiniz olan bir gövde ve V seklinde bir kuyruk düzenegi içermektedir. Bununla birlikte, burada bahsedilen uçak tasariminin, yetersiz uçak stabilitesi ve kontrol edilebilirliginin yani sira oldukça genis radar Imzasi (tespit edilebilirligi) gibi dezavantajlari bulunmaktadir. Yine teknigin bilinen durumunda düsük radar Imzasina sahip ve kuyruksuz aerodinamik semaya göre tasarlanan, yatay kuyruk kismi olmayan V seklinde kuyruk düzenegi bulunan Lockheed F- 117A Nighthawk hava araci da bilinmektedir. Söz konusu uçagin kanadinda hareketli elevonlar bulunmaktadir. Bu elevonlar uçagin yalpa/yatis ve yunuslama hareketlerinin kontrolünü saglamakta ve tamamen hareket edebilen dikey kuyruk düzenegi ise dönme/sapma kontrolünü saglamaktadir. Ancak bu hava aracinin dezavantaji da zayif kalkis ve inis performansi ile yetersiz stabilitesi ve kontrol edilebilirligidir. Bulusun Kisa Açiklamasi Mevcut bulusun amaci, halihazirda bilinen hava araçlarinin dezavantajlarinin üstesinden gelmektir. Mevcut bulus sayesinde elde edilen teknik basarim, radar imzasinda (tespit edilebilirlik) kötülesme olmaksizin hava araci stabilitesinin ve kontrol edilebilirliginin arttirilmasidir. Bulusa göre hafif taktik uçak, yan kuyruk kirislerine sahip bir gövde, kanat dis panelleri, bir kuyruk düzenegi, bir hava girisi, bir güç ünitesi ve bir itici nozul içermektedir. Yan kuyruk kirisleri Ileri düzeydedir ve uç kisimlari yatay bir eksende dönebilir niteliktedir. Kanat dis panelleri yüksek derecede egimli olarak tasarlanmistir ve menteseli ön kenarlardan, iç elevonlardan ve dis elevonlardan olusmaktadir. Kuyruk düzenegi V seklinde tasarlanmis olup hem yatay hem de dikey kuyruk görevi gören tamamen hareketli kanatçiklar içermektedir. Hava girisi, gövdenin alt kisminda yer almakta ve gövdeyi alt taraftan kismen kaplamakta ve kapatmaktadir. ltici nozul, dönebilir bir sekilde ve gövde simetri ekseni boyunca düzenlenmistir; itici nozul, uçus kontrolü ve operasyonel ayarlar için kullanilmakta olup dikey bir düzlemde döndürülebilir sekilde yapilandirilmaktadir. ltici nozul, dönebilir bir sekilde ve gövde simetri ekseni boyunca düzenlenmistir; itici nozul, uçus kontrolü ve operasyonel ayarlar için kullanilmakta olup her yöne yönlendirilebilen bir ünite olarak yapilandirilmaktadir. Tümüyle hareketli V seklindeki kanatçiklarin pivot (dönme) eksenleri, gövde eksenine dik olarak yönlendirilmektedir. Tümüyle hareketli V seklindeki kanatçiklarin pivot eksenleri, panellerin ön kenarina dogru kaydirilmaktadir. Tüm hava girisi ön kenarlari geriye dogru süpürülmüs (bakacak veya egimli olacak) sekilde yapilandirilmistir. Sekillerin Kisa Açiklamasi Bulus, ekte sunulan ve asagida kisaca tanimlanan sekillerle daha ayrintili olarak açiklanmaktadir: Sekil 1, mevcut bulusa göre hava aracinin üstten görünümünü göstermektedir. Sekil 2, mevcut bulusa göre hava aracinin önden görünümünü göstermektedir. Sekil 3, mevcut bulusa göre hava aracinin yandan görünümünü göstermektedir. Bulusun Detayli Açiklamasi Bulus konusu hafif taktik uçak, gelismis yan kuyruk kirislerine (2) ve bir güç ünitesinin hava girisine (10) sahip bir gövde (1), dis panellere sahip bir kanat (3) ve V seklinde bir kuyruk düzenegi (4) içermektedir. Hava girisi (10), gövdenin (1) alt kisminda yer almakta ve gövdenin (1) alt tarafini kismen kaplamaktadir (bkz. Sekil 2). Kanadin (3) dis panelleri yatik yüksek açili (40-55°) tasarlanmis olup, yönlendirilebilir kanat ön kenarlari (6) içermektedir. Kanadin (3) dis panelinin arka kenarinda iç elevonlar (7) ve dis elevonlar (8) bulunmaktadir. Yan kuyruk kirislerinin (2) uçlarinda asansör görevi görecek sekilde yapilandirilmis dönebilen parçalar (5) bulunmaktadir. V seklindeki kuyruk düzenegi (4) tamamen hareketli olarak tasarlanmis olup ayni zamanda hem yatay hem de dikey kuyruk düzenegi olarak islev görmektedir. Bahsedilen V seklindeki kuyruk düzenegi (4), uzunlamasina bir kanalda es fazli sapma ile, enlemesine bir kanalda ise diferansiyel sapma ile uçagin kontrolünü saglamaktadir. Ayrica, V seklindeki kuyruk düzenegi (4), tüm uçus hizlarinda bir yön kanalinda stabilite ve kontrol edilebilirlik saglamakta ve hava freni islevi görebilmektedir. Yeterli statik stabilitenin olmadigi süpersonik uçus hizlarinda yön stabilitesi, tümüyle hareketli V seklindeki dikey kuyruk düzeneginin (4) kanatçiklarinin saptirilmasiyla saglanmaktadir. Atmosferde düzensizlikler veya sert rüzgarlar olmasi durumunda, bunlara karsi koymak üzere tümüyle hareketli V seklindeki kuyruk düzeneginin (4) kanatçiklarinin es fazli sapmasi, yön kanalinda gerçeklestirilmektedir. Bu çözüm ile kuyruk düzenegi alaninin azaltilmasina olanak taninmakta ve bu sayede hem kuyruk düzeneginin hem de tüm uçagin agirligi ve sürüklenmesi azaltilmaktadir. Yön kanali kontrolü, tümüyle hareketli V seklindeki (4) dikey kanatçiklarin es fazli sapmasiyla gerçeklestirilmekte ve hava freni etkisi, V seklindeki kuyruk düzeneginin (4) diferansiyel sapmasiyla üretilmektedir. Tümüyle hareketli V seklindeki kanatçiklarin pivot eksenleri, gövde eksenine dik olarak yönlendirilmistirve her bir kanatçik ön kenarina dogru kaydirilmistir. Kaldirma kuvvetini arttirmak amaciyla yalpa ve yunuslama kanallarinda kontrol için yüksek kaldirma cihazlari (3) bulunmaktadir. Menteseli kanat ön kenari (6), kritik hücum açisini arttirmak ve kanat (3) etrafinda soksuz bir akis saglamak, kalkis, inis, manevra yapma ve ses hizinin altinda düsük hizda seyir sirasinda bir "kutup egrisi" uçusu gerçeklestirmek için kullanilmaktadir. Elevonlar (7, 8), ayni fazda yukari ve asagi sapma ile uçagi yunuslamada kontrol etmek, kanadin orta yüzey kamburunun artmasi nedeniyle farkli modlarda ayni fazda asagiya dogru sapma sirasinda kaldirma kuwetini artirmak, diferansiyel sapma ile yatis/yalpa hareketi kontrolünü gerçeklestirmek için tasarlanmistir. Hava freni islevleri gerçeklestirilirken, elevonlar (7, 8), toplam yunuslama momentinde sifir artisla aerodinamik sürüklenmeyi artiracak sekilde diger kontrol yüzeyleriyle birlikte saptirilmaktadirlar. Yukari ve asagi saptirilarak yönlendirme yapildiginda, yan kuyruk kirislerinin dönebilen parçalari (5), kaldirma asansörü olarak islev gören yunuslama kontrolünü uygulamak için kullanilmakta; kalkis ve inis modlarinda kanat kaldirma kuwetini arttirmak için elevonlarin (7, 8) saptirilmasindan kaynaklanan negatif yunuslama momentini dengelemek için hizmet etmektedirler. Hava freni islevleri gerçeklestirilirken, dönebilen parçalar (5) sürüklenme artisi saglamak ve toplam yunuslama momentinde sifir artis elde etmek için diger kontrol elemanlariyla birlikte sa pma ktadirlar. Tüm hava girisi ön kenarlarinin geriye dogru kivrilmis tasarimi, hava aracinin radar imzasini azaltmaktadir. Uçak motorunun hareketli itici nozulu (9), gövdenin simetri ekseni boyunca konumlandirilmistir; itici nozul (9) uçus kontrolü, dengeleme ve operasyonel ayarlar için kullanilmakta olup ya sadece dikey bir düzlemde yukari ve asagiya dogru saptirilabilen, ya da her yöne yönlendirilebilen bir ünite olarak tasarlanabilmektedir. Mevcut tüm kontrol yüzeyleri (V seklindeki kuyruk düzenegi, ön kenar kulakçiklari, elevonlar, gövde yan kirislerinin hareketli parçalari) ayni anda saptirildiginda aerodinamik sürtünmeyi arttirmakta ve sürüklenme kulakçiklari olarak islev görmektedir. Bu kontrol elemanlarinin tümü uçak yapisinda saglandiginda, boylamsal ve yönsel kontrol kanallarinda dengesiz statik kararsizlik bölgelerini 15° ve daha fazla hücum açilarina dogru kaydirarak kaldirma kapasitelerini artirmak ve bu tür aerodinamik konfigürasyonun sürüklenmesini azaltmak için birlikte çalisirlar. Hava araci modelinin hesaplamalari ve rüzgar tüneli testleriyle dogrulanan bu konfigürasyon, bilinen esdegerlerle karsilastirildiginda seyir, manevra yapma ve kalkis-inis performans özelliklerini önemli ölçüde iyilestiren islevsel hücum açilari ve kaldirma-sürüklenme oranlarina ulasmayi mümkün kilmaktadir. Mevcut bulusa göre hafif taktik uçagin buraya kadar açiklanan konfigürasyonu, uçagin radar imzasini artirmadan herhangi bir uçus modunda maksimum uçak kontrol edilebilirligini saglamaktadir. TR TR

Claims (1)

1.STEMLER Yan kuyruk kirislerine sahip bir gövde, kanat dis panelleri, bir kuyruk düzenegi, bir hava girisi, bir güç ünitesi ve dönebilen bir itici nozul içeren, içerisinde bahsedilen yan kuyruk kirislerinin ileri düzeyde yapilandirilmis olup yatay olarak dönebilen uç kisimlara sahip oldugu, bir hafif taktik uçak olup, yüksek derecede egimli olan bahsedilen kanat dis panellerinin menteseli ön kenarlar, iç elevonlar ve dis elevonlar içermesiyle; bahsedilen kuyruk düzeneginin V seklinde tasarlanmis olup hem yatay hem de dikey kuyruk görevi görecek sekilde yapilandirilmis tamamen hareketli kanatçiklar içermesiyle; bahsedilen hava girisinin ise gövdenin alt kisminda yer almasiyla ve gövdeyi alt taraftan kismen kapatmasiyla karakterize edilmektedir. lstem 1'e göre hafif taktik uçak olup bahsedilen dönebilen itici nozulun gövde simetri ekseni boyunca düzenlenmesi ve uçus kontrolü, dengeleme ve operasyonel ayar uygulayacak sekilde yapilandirilmasi ve dikey bir düzlemde döndürülebilir sekilde yapilandirilmasiyla karakterize edilmektedir. lstem 1'e göre hafif taktik uçak olup bahsedilen dönebilen itici nozulun gövde simetri ekseni boyunca düzenlenmesi ve uçus kontrolü, dengeleme ve operasyonel ayar uygulayacak sekilde yapilandirilmasi ve her yöne yönlendirilebilen bir ünite olarak yapilandirilmasiyla karakterize edilmektedir. lstem 1'e göre hafif taktik uçak olup bahsedilen, tamamen hareket eden V-sekilli kanatçiklarin dönme ekseninin, gövde eksenine dik olarak yönlendirilmis olmasidir. lstem 4'e göre hafif taktik uçak olup bahsedilen tümüyle hareketli V seklindeki kanatçiklarin dönme ekseninin, panellerin ön kenarina dogru kaydirilmasiyla karakterize edilmektedir. lstem 4'e göre hafif taktik uçak olup bahsedilen hava girisinin gövdenin alt kisminda düzenlenmesi ve gövdeyi alt taraftan kismen kapatmasiyla karakterize edilmektedir. lstem 4'e göre hafif taktik uçak olup bahsedilen tüm hava girisi ön kenarlarinin geriye dogru süpürülmüs olarak yapilandirilmasiyla karakterize edilmektedir. HAFIF TAKTIK UÇAK Mevcut bulus havacilikla, özellikle de düsük radar imzasina sahip hafif taktik uçakla ilgilidir. Teknik basarim, radar imzasinda bozulma olmadan uçagin stabilitesinin ve kontrol edilebilirliginin artmasidir. Hafif taktik uçak, gelismis yan kuyruk kirislerine sahip bir gövde, kanat dis panelleri, bir kuyruk düzenegi, bir hava girisi, bir güç ünitesi ve bir itici nozuldan olusmaktadir. Yan kuyruk kirisleri ileri düzeydedir ve yatay eksende dönebilen uç kisimlara sahiptir. Kanat dis panelleri oldukça egimli olaraktasarlanmistirve menteseli ön kenarlardan, iç elevonlardan ve dis elevonlardan olusmaktadir. Kuyruk düzenegi V seklinde tasarlanmistir ve hem yatay hem de dikey kuyruk görevi gören tamamen hareketli kanatçiklar içermektedir. Hava girisi, gövdenin alt kisminda yer almakta ve gövdeyi alt taraftan kismen kapatmaktadir.. TR TR