TR2023003577T2 - Para yöneti̇m si̇stemi̇ ve elektroni̇k i̇mza ci̇hazi - Google Patents

Abstract

Mevcut buluş, güvenlik anlamında mükemmel derecede başarılı olan ve yönetim hedefi olarak kurallara uygun parayı içeren bir para yönetim sistemini temin etmektedir. Bir işlem bilgisi yönetim cihazı bir kullanıcı terminalinden birinci Tr bilgisini almakta; bir hesap bilgisi yönetim cihazı işlem bilgisi yönetim cihazından ikinci Tr bilgisini almakta; işlem bilgisi yönetim cihazı hesap bilgisi yönetim cihazından üçüncü Tr bilgisini almakta; bir para bilgisi yönetim cihazı işlem bilgisi yönetim cihazından dördüncü Tr bilgisini almakta; işlem bilgisi yönetim cihazı para bilgisi yönetim cihazından beşinci Tr bilgisini almakta; işlem bilgisi yönetim cihazı bir kullanıcı terminaline altıncı Tr bilgisini göndermekte; işlem bilgisi yönetim cihazı, söz konusu işlem bilgisi yönetim cihazında birinci ila altıncı Tr bilgisini depolamakta ve hesap bilgisi yönetim cihazı ile para bilgisi yönetim cihazı, Tr bilgisi yönetim cihazından birinci ila altıncı Tr bilgisini almakta ve bilgiyi sırasıyla hesap bilgisi yönetim cihazında ve para bilgisi yönetim cihazında depolamaktadır. Tr ifadesi, işlem sözcüğünün kısaltmasıdır.

Description

TARIFNAME PARA YÖNETIM SISTEMI VE ELEKTRONIK IMZA CIHAZI Teknik Alan Mevcut bulus, paranin yönetimiyle ve elektronik imzalarla ilgilidir. Alt Yapi Paranin yönetilmesine yönelik bir sistem önerilmistir (bakiniz, PTL1). Atif Listesi Patent Literatürü PTL1: 6316530 sayili Japon patenti Teknik Sorun Mevcut bulusun bir uygulamasinin amaci, güvenlik anlaminda mükemmel derecede basarili olan ve yönetim hedefi olarak kurallara uygun parayi içeren bir para yönetim sisteminin temin edilmesidir. Sorunun çözümü Mevcut bulus asagidaki uygulamayi içermektedir. Uygulamaya uygun bir para yönetim sistemi bir islem bilgisi yönetim cihazini, bir hesap bilgisi yönetim cihazini ve bir para bilgisi yönetim cihazini içeren bir para yönetim sistemi olup burada, islem bilgisi yönetim cihazi bir kullanici terminalinden birinci islem bilgisini almakta; hesap bilgisi yönetim cihazi islem bilgisi yönetim cihazindan ikinci islem bilgisini almakta; islem bilgisi yönetim cihazi hesap bilgisi yönetim cihazindan üçüncü islem bilgisini almakta; para bilgisi yönetim cihazi islem bilgisi yönetim cihazindan dördüncü islem bilgisini almakta; islem bilgisi yönetim cihazi para bilgisi yönetim cihazindan besinci islem bilgisini almakta; islem bilgisi yönetim cihazi kullanici terminaline altinci islem bilgisini göndermekte; islem bilgisi yönetim cihazi, söz konusu islem bilgisi yönetim cihazinda birinci ila altinci islem bilgisini depolamakta; hesap bilgisi yönetim cihazi islem bilgisi yönetim cihazindan birinci ila altinci islem bilgisini almakta ve bilgiyi söz konusu hesap bilgisi yönetim cihazinda depolamakta ve para bilgisi yönetim cihazi islem bilgisi yönetim cihazindan birinci ila altinci islem bilgisini almakta ve bilgiyi söz konusu para bilgisi yönetim cihazinda depolamaktadir. Bulusun Avantajli Etkileri Mevcut bulusun bir uygulamasi uyarinca, güvenlik anlaminda mükemmel derecede basarili olan ve yönetim hedeflerinde kurallara uygun parayi içeren bir para yönetim sistemi temin edilebilmektedir. Çizimlerin Kisa Açiklamasi Sekil 1A, Uygulama 1'e uygun bir para yönetim sistemine ait bir konfigürasyon örnegini tasvir eden bir diyagramdir. Sekil 18, islem bilgisine ait bir örnektir. Sekil 1C, hesap bilgisine ait bir örnektir. Sekil 1D, para bilgisine ait bir örnektir. Sekil 1E, Uygulama 1'e uygun para yönetim sistemine ait bir çalisma örnegini tasvir eden bir diyagramdir. Sekil 1F, islem bilgisinin depolanmasi durumunu açiklamaya yönelik bir diyagramdir. Sekil 1G, hesap bilgisinin güncellenmesi durumunu açiklamaya yönelik bir diyagramdir. Sekil 1H, para bilgisinin güncellenmesi durumunu açiklamaya yönelik bir diyagramdir. Sekil 2A, Uygulama 2'ye uygun bir para yönetim sistemine ait bir konfigürasyon örnegini tasvir eden bir diyagramdir. Sekil 28, elektronik imzalarin ilistirildigi islem bilgisine ait bir örnegi gösteren bir tablodur. Sekil 3, Uygulama 3'e uygun islem bilgisine ait bir örnegi gösteren bir tablodur. Sekil 4, elektronik imzalarin ilistirildigi hesap bilgisine ait bir örnegi gösteren bir tablodur. Sekil 5, elektronik imzalarin ilistirildigi para bilgisine ait bir örnegi gösteren bir tablodur. Sekil 6, bir elektronik imza cihazina ait bir konfigürasyon örnegini gösteren bir tablodur. Ayrintili Agiklama Uygulama 1'e Uygun Para Yönetim Sistemi (100) Sekil 1A, Uygulama 1'e uygun bir para yönetim sistemine (100) ait bir konfigürasyon örnegini tasvir eden bir diyagramdir. Sekil 1A'da gösterildigi gibi, Uygulama 1'e uygun para yönetim sistemi (100) bir islem bilgisi yönetim cihazini (110), bir hesap bilgisi yönetim cihazini (120) ve bir para bilgisi yönetim cihazini (130) içermektedir. Para Yönetim Sistemi (100) Para yönetim sistemi (100), paranin yönetilmesine yönelik bir sistemdir. Mevcut uygulamada, bütün paralara bir para numarasi atanmakta olup para bu yolla yönetilmektedir. Para tipleri konusunda bir sinirlama mevcut degildir. Para, kurallara uygun para veya resmi olmayan para seklinde olabilmektedir. Para, kripto para veya kripto olmayan para seklinde olabilmektedir. Para, devlet tarafindan kontrol edilen para seklinde olabilmekte ya da özel bir kurulus, sirket ve benzerleri tarafindan yönetilen para seklinde olabilmektedir. Para, örnegin puan ve bölgesel promosyon kuponu seklinde olabilmektedir. Paranin Gönderilmesi Para yönetimi, paranin gönderilmesini içermektedir. Mevcut uygulamada, paranin gönderilmesi, hesap bilgisinin (B) ve para bilgisinin (C) degistirilmesi yoluyla gerçeklestirilmektedir. Mevcut tarifnamede, hesap bilgisinin (B) ve para bilgisinin (C) degistirilmesi amaciyla üretilen talepler ve yanitlar "islem" olarak adlandirilmakta ve islemlere iliskin geçmis "islem bilgisi (A)" olarak adlandirilmaktadir. Islem bilgisinin (A), hesap bilgisi (B) ile para bilgisinin (C) degistirilmesi amaciyla üretilmis olan talep ve yanitlara ait bir geçmis gibi görülmesi mümkündür. Islem Bilgisi Yönetim Cihazi (110) Islem bilgisi yönetim cihazi (110), islem bilgisinin (A) yönetilmesine yönelik bir cihazdir. Islem bilgisi yönetim cihazinin (110) örnegin bir sunucu cihaz seklinde olmasi mümkündür. Islem Bilgisi (A) Islem bilgisinin (A) kullanilmasi durumunda, hesap bilgisi (B) ve para bilgisindeki (C) degisikliklere dair dogru bir geçmisin takip edilmesi mümkün olmakta ve sonuç olarak, hesap bilgisi (B) ve para bilgisindeki (C) kuraldisi degisiklikler saptanabilmekte ve kuraldisi olarak degistirilen hesap bilgisi (B) ve para bilgisi (C) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Öte yandan hesap bilgisi (B) ve para bilgisi (C) kullanilarak, islem bilgisindeki (A) kuraldisi bir degisikligin saptanmasi ve kuraldisi olarak degistirilen islem bilgisinin (A) dogru içerige tekrar kavusturulmasi mümkün degildir. Dolayisiyla mevcut uygulamada, islem bilgisi (A) yalnizca islem bilgisi yönetim cihazinda (110) degil, ayni zamanda hesap bilgisi yönetim cihazi (120) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) da depolanmaktadir. Böylece, islem bilgisi yönetim cihazi (110), hesap bilgisi yönetim cihazi (120) ve para bilgisi yönetim cihazi (130) içinden birinde depolanan islem bilgisinin (A) kuraldisi olarak degistirilmesi durumunda bile, bu kuraldisi durum geri kalan iki cihazda depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak saptanabilmekte ve kuraldisi olarak degistirilen islem bilgisi (A) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Örnegin, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisinin (A) kuraldisi olarak degistirilmesi durumunda, hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan islem bilgisi (A) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisi (A) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Dolayisiyla mevcut uygulamaya göre islem bilgisi (A), hesap bilgisi (B) ve para bilgisi (C) içinden hangisinin kuraldisi olarak degistirildigine bakilmaksizin, bu kuraldisi durum saptanabilmekte ve kuraldisi olarak degistirilen bilgi dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Örnegin, hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan hesap bilgisinin (B) kuraldisi olarak degistirilmesi durumunda, islem bilgisi yönetim cihazi (110), hesap bilgisi yönetim cihazi (120) ve para bilgisi yönetim cihazi (130) içinden en az birinde depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak, kuraldisi olarak degistirilen hesap bilgisi (B) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Ayrica, yukarida ifade edildigi gibi, örnegin islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisinin (A) kuraldisi olarak degistirilmesi durumunda, hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan islem bilgisi (A) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisi (A) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Ayrica, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisinin (A) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan para bilgisinin (C) kuraldisi olarak degistirilmesi durumunda, hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan islem bilgisi (A) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisi (A) dogru içerige tekrar kavusturulabilmekte ve hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan islem bilgisi (A) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan islem bilgisi (A) (veya islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan dogru içerige tekrar kavusturulmus islem bilgisi (A)) içinden en az biri kullanilarak, para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan para bilgisi (C) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Böylece mevcut uygulama uyarinca, güvenlik anlaminda mükemmel derecede basarili olan ve yönetim hedeflerinde kurallara uygun parayi içeren para yönetim sistemi (100) temin edilebilmektedir. Sekil 18, islem bilgisine (A) ait bir örnektir. Sekil 1B'de gösterildigi gibi, islem bilgisi (A) örnegin bir islem numarasini, bir islem tipini, bir gönderi kaynagi hesap numarasini, bir gönderi hedefi hesap numarasini, bir gönderi tutarini ve bir tarih/saati içermektedir. Bu veri ögeleri, örnegin birbiriyle bir tablo formatinda iliskilendirilerek depolanabilmektedir. Daha belirgin bir ifadeyle, bu veri ögeleri tablodaki ayni bir satirda, her biri farkli bir sütunda yer alacak biçimde depolanabilmektedir. Bu veri ögeleri yalnizca örnektir ve islem bilgisinin (A) yukaridakilerden baska veri ögelerine yer vermesi de mümkündür. Gönderi kaynagi hesap numarasi, gönderi hedefi hesap numarasi ve gönderi tutarina islem bilgisinde (A) her zaman yer verilmeyebilmektedir. Yukarida ifade edildigi üzere, islem bilgisi yönetim cihazi (110), hesap bilgisi yönetim cihazi (120) ve para bilgisi yönetim cihazi (130) bu veri ögelerini depolamaktadir. lslem Numarasi Islem numarasi, bir islemin belirlenmesine yönelik bir numaradir. Islem numarasi, örnegin sayisal bir dizilimi ve bir karakter dizilimini içermektedir. lslem Tipi Islem tipi, islemin tipinin belirlenmesine yönelik bir numaradir. Islem tipleri arasinda örnegin gönderi talebi, hesap bilgisi teyit talebi, hesap bilgisi teyit yaniti, para bilgisi teyit talebi, para bilgisi teyit yaniti ve gönderi yaniti yer almaktadir. Gönderi kaynagi hesap numarasi, gönderi kaynaginin hesap numarasinin belirlenmesine yönelik bir numaradir. Gönderi kaynagi hesap numarasi, örnegin sayisal bir dizilimi ve bir karakter dizilimini içermektedir. Gönderi kaynagi hesap numarasi tercihen, islem bilgisine bir elektronik imzanin ilistirildigi ve elektronik imzanin ilistirilmesi ve dogrulanmasi amaciyla gizli anahtarli kriptosistemin kullanildigi durumda (bir kullaniciya veya bir cihaza ait bir kriptografik anahtarin her bir cihaz arasinda paylasildigi durumda) gönderi kaynaginin kullanicisina ait kriptografik anahtari (örnegin anahtar numarayi) belirleyebilen bilgidir. Öte yandan, islem bilgisine bir elektronik imzanin ilistirildigi ve elektronik imzanin ilistirilmesi ve dogrulanmasi amaciyla açik anahtarli kriptosistemin kullanildigi durumda, gönderi kaynagi hesap numarasi tercihen, gönderi kaynaginin kullanicisina ait açik anahtari belirleyebilen bilgidir. Gönderi Hedefi Hesap Numarasi Gönderi hedefi hesap numarasi, gönderi hedefinin hesap numarasinin belirlenmesine yönelik bir numaradir. Gönderi hedefi hesap numarasi, örnegin sayisal bir dizilimi ve bir karakter dizilimini içermektedir. Tipki gönderi kaynagi hesap numarasinda oldugu gibi, gönderi hedefi hesap numarasi tercihen, gönderi hedefinin kullanicisina ait kriptografik anahtari (örnegin anahtar numarayi) belirleyebilen bilgi veya gönderi hedefinin kullanicisina ait açik anahtari belirleyebilen bilgidir. Gönderi Tutari Gönderi tutari, gönderilecek olan tutarin belirlenmesine yönelik bir numaradir. Gönderi tutari, örnegin sayisal bir dizilimi içermektedir. Tarih/Saat Tarih/saat, islemin üretilmis oldugu tarih/saattir. Tarih/saat, örnegin islem bilgisinin (A) gönderilmis oldugu zamandir. Hesap Bilgisi Yönetim Cihazi (120) Hesap bilgisi yönetim cihazi (120), hesap bilgisinin (B) yönetilmesine yönelik bir cihazdir. Hesap bilgisi yönetim cihazinin (120) örnegin bir sunucu cihaz seklinde olmasi mümkündür. Hesap bilgisi yönetim cihazi (120), islem bilgisi yönetim cihazina (110) örnegin bir ag üzerinden baglanmaktadir. Ag örnekleri, Internet ve bir intranet (dâhili ag) seklindedir. Hesap Bilgisi (B) Hesap bilgisi (B), bir hesap ile bakiye arasindaki iliskinin belirlenmesine yönelik bilgidir. Sekil 1C, hesap bilgisine (B) ait bir örnektir. Sekil 1C"de gösterildigi gibi, hesap bilgisi (B) bir hesap numarasini, bir bakiyeyi ve bir son güncelleme tarih/saatini içermektedir. Bu veri ögeleri, örnegin birbiriyle bir tablo formatinda iliskilendirilerek depolanabilmektedir. Daha belirgin bir ifadeyle, bu veriler tablodaki ayni bir satirda, her biri farkli bir sütunda yer alacak biçimde depolanabilmektedir. Bu veriler yalnizca örnektir ve hesap bilgisinin (B) yukaridakilerden baska veri ögelerine yer vermesi de mümkündür. Hesap Numarasi Hesap numarasi, bir hesabin belirlenmesine yönelik bir numaradir. Hesap numarasi, örnegin sayisal bir dizilimi ve bir karakter dizilimini içermektedir. Bakiye Bakiye, hesabin sahip bulundugu para tutarinin belirlenmesine yönelik bilgidir. Bakiye, örnegin sayisal bir dizilimi içermektedir. Son Güncelleme Tarih/Saati Son güncelleme tarih/saati, hesap bilgisinin (B) en son güncellenmis oldugu tarih ve Para Bilgisi Yönetim Cihazi (130) Para bilgisi yönetim cihazi (130), para bilgisinin (C) yönetilmesine yönelik bir cihazdir. Para bilgisi yönetim cihazinin (130) örnegin bir sunucu cihaz seklinde olmasi mümkündür. Para bilgisi yönetim cihazi (130), islem bilgisi yönetim cihazina (110) örnegin bir ag üzerinden baglanmaktadir. Para bilgisi yönetim cihazi (130), hesap bilgisi yönetim cihazina (120) örnegin bir ag üzerinden baglanabilmekte veya baglanmayabilmektedir. Ag örnekleri, Internet ve bir intranet seklindedir. Para Bilgisi (C) Para bilgisi (C), paranin yönetilmesine yönelik bilgidir. Sekil 1D, para bilgisine (C) ait bir örnektir. Sekil 1D"de gösterildigi gibi, para bilgisi (C) bir para numarasini, bir para tipini, bir para degerini, bir hesap numarasini ve bir son güncelleme tarih/saatini içermektedir. Bu veri ögeleri, örnegin birbiriyle bir tablo formatinda iliskilendirilerek depolanabilmektedir. Daha belirgin bir ifadeyle, bu veri ögeleri tablodaki ayni bir satirda, her biri farkli bir sütunda yer alacak biçimde depolanabilmektedir. Bu veri ögeleri yalnizca örnektir ve para bilgisinin (C) yukaridakilerden baska veri ögelerine yer vermesi de mümkündür. Ayrica, para degerine para bilgisinde (C) yer verilmeyebilmektedir. Para Numarasi Para numarasi, paranin belirlenmesine yönelik bir numaradir. Yukarida ifade edildigi gibi, mevcut uygulamada bütün paralara bir para numarasi atanmaktadir. Para Tipi Para tipi, paranin tipinin belirlenmesine yönelik bilgidir. Para tipi Japon Yenini, ABD Dolarini, Avroyu, Çin Yuanini ve belirli bir bölgede, sirkette ve benzerlerinde bir degisim degerine sahip olan puanlari içermektedir. Yalnizca bir para tipinin yönetildigi durumda, para tipine para bilgisinde yer verilmeyebilmektedir. Para numarasinin para tipini belirleyebilen bilgi olmasi durumunda (mesela, para tipinin (Yen) belirlenmesine yönelik bilginin "Yen1111" veya "1111Yen" örneklerinde oldugu gibi para numarasinin basina veya sonuna söz konusu para numarasinin bir parçasi olarak dâhil edilmesi durumunda), para tipine para bilgisinde yer verilmesine gerek yoktur. Para Deg eri Para degeri, bir paranin degerinin belirlenmesine yönelik bilgidir. Örnegin, iki para biriminin basildigini ve 1 para numarasinin birinci para birimine ve 2 para numarasinin ikinci para birimine atandigini varsayalim. Bu durumda, Japon Yeni (para tipi) ve 500 (para degeri) bilgilerinin para numarasi 1 ile iliskili olarak depolanmasi halinde, 1 seklindeki para numarasina sahip olan para, 500 Yen degerine sahiptir. ABD Dolari (para tipi) ve 100 (para degeri) bilgilerinin para numarasi 2 ile iliskili olarak depolanmasi halinde, 2 seklindeki para numarasina sahip olan para, 100 ABD Dolari degerine sahiptir. Hesap Numarasi Hesap numarasi, para numarasinin belirledigi paranin sahibi olan kullanicinin hesap numarasidir. Para numarasi, örnegin sayisal bir dizilimi ve bir karakter dizilimini içermektedir. Son Güncelleme Tarih/Saati Son güncelleme tarih/saati, para bilgisinin (C) en son güncellenmis oldugu tarih/saattir. Kullanici Terminalleri (210 ve 220) Bir dizi kullanici terminali (210 ve 220), islem bilgisi yönetim cihazina (110) örnegin bir ag üzerinden baglanmaktadir. Kullanici terminallerinin (210 ve 220) örnekleri akilli telefon, dizüstü bilgisayar ve masaüstü bilgisayar seklindedir. Ag örnekleri, Internet ve bir intranet sekIindedir. Islem bilgisi yönetim cihazi (110), kullanici terminallerine (210 ve 220) yönelik bir ara yüz seklinde islev göstermektedir. Islem bilgisi yönetim cihazi (110) olmadan, hesap bilgisi yönetim cihazi (120) ve para bilgisi yönetim cihazinin (130) kullanici terminalleriyle (210 ve 220) veri iletimi/veri alma eylemlerini gerçeklestirmesi mümkün degildir. Kullanici terminallerinden (210 ve 220) gelen talepler, islem bilgisi yönetim cihazi (110) tarafindan alinmaktadir. Kullanici terminallerinden (210 ve 220) gelen taIepIere bagli olarak, islem bilgisi yönetim cihazi (110) hesap bilgisi yönetim cihazi (120) ve para bilgisi yönetim cihazina (130) talepler göndermektedir. Hesap bilgisi yönetim cihazi (120) ve para bilgisi yönetim cihazindan (130) gelen yanitlar, islem bilgisi yönetim cihazi (110) tarafindan alinmaktadir. Daha sonra bu yanitlara bagli olarak, islem bilgisi yönetim cihazi (110) iIgiIi yanitlari kullanici terminallerine (210 ve 220) göndermektedir. Uygulama 1'e Uygun Para Yönetim Sistemine (100) Ait Çalisma Örnegi Sekil 1E, Uygulama 1'e uygun para yönetim sistemine ait bir çalisma örnegini tasvir eden bir diyagramdir. Simdi, Uygulama 1'e uygun para yönetim sistemine (100) ait çalisma örnegi Sekil 1E'e atifta bulunularak açiklanacaktir. Asagidaki örnekte; kullanici terminaline (210) ait bir kullanicinin hesap numarasinin 1 oldugu, kullanici terminaline (210) ait diger bir kullanicinin hesap numarasinin 2 oldugu ve kullanici terminalinden (210) gelen gönderi talebine göre, 1 hesap numarasindan 2 hesap numarasina 500 Yen gönderildigi varsayilmaktadir. Ilk olarak, islem bilgisi yönetim cihazi (110) kullanici terminalinden (210) birinci islem bilgisini (a1) almaktadir. Birinci islem bilgisi (a1), islem bilgisinin (A) bir örnegidir. Birinci islem bilgisi (a1), örnegin bir gönderi talebini ve talebi üreten bir hesabi içermektedir. Mevcut uygulamada, birinci islem bilgisinin (a1)gönderi talebi oldugu varsayilmaktadir. Daha sonra, hesap bilgisi yönetim cihazi (120), islem bilgisi yönetim cihazindan (110) ikinci islem bilgisini (a2) almaktadir. Ikinci islem bilgisi (a2), islem bilgisinin (A) bir örnegidir. Ikinci islem bilgisi (a2), örnegin bir hesap bilgisi güncelleme talebini veya bir hesap bilgisi teyit talebini içermektedir. Ikinci islem bilgisinin (a2) hesap bilgisi güncelleme talebi seklinde olmasi durumunda, hesap bilgisi yönetim cihazi (120), ikinci islem bilgisini (a2) aldiktan sonra hesap bilgisini (B) güncellemektedir. Böylece, örnegin SEKIL 1G'de gösterildigi gibi, hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan hesap bilgisi (B), güncelleme öncesindeki veriden güncelleme sonrasindaki veriye dönüsmektedir. Ikinci islem bilgisinin (a2) hesap bilgisi teyit talebi seklinde olmasi durumunda, hesap bilgisi yönetim cihazi (120), ikinci islem bilgisini (a2) aldiktan sonra hesap bilgisini (B) teyit etmekte ve örnegin, gönderi tutarindan az olmayan bir bakiyenin hesapta tutulmakta olup olmadigini teyit etmektedir. Daha sonra, islem bilgisi yönetim cihazi (110), hesap bilgisi yönetim cihazindan (120) üçüncü islem bilgisini (a3) almaktadir. Üçüncü islem bilgisi (a3), islem bilgisinin (A) bir örnegidir. Üçüncü islem bilgisi (a3), örnegin bir hesap bilgisi güncelleme yanitini ve bir hesap bilgisi teyit yanitini içermektedir. Hesap bilgisi güncelleme yaniti örnegin, hesap bilgisinin dogru biçimde güncellenmis olup olmadigini gösteren bir yanittir. Hesap bilgisi teyit yaniti, gönderi tutarindan az olmayan bir bakiyenin hesapta tutulmakta olup olmadigini gösteren bir teyit sonucunu belirtecek olan bir yanittir. Daha sonra, para bilgisi yönetim cihazi (130), islem bilgisi yönetim cihazindan (110) dördüncü islem bilgisini (a4) almaktadir. Dördüncü islem bilgisi (a4), islem bilgisinin (A) bir örnegidir. Dördüncü islem bilgisi (a4), örnegin bir para bilgisi güncelleme talebini veya bir para bilgisi teyit talebini içermektedir. Dördüncü islem bilgisinin (a4) para bilgisi güncelleme talebi seklinde olmasi durumunda, para bilgisi yönetim cihazi (130), dördüncü islem bilgisini (a4) aldiktan sonra para bilgisini (C) güncellemektedir. Böylece, örnegin SEKIL 1H"de gösterildigi gibi, para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan para bilgisi (C), güncelleme öncesindeki veriden güncelleme sonrasindaki veriye dönüsmektedir. Dördüncü islem bilgisinin (a4) para bilgisi teyit talebi seklinde olmasi durumunda, para bilgisi yönetim cihazi (130), dördüncü islem bilgisini (a4) aldiktan sonra para bilgisini (C) teyit etmekte ve örnegin, gönderi kaynagina ait kullanicinin hesap numarasiyla iliskilendirilmis paranin mevcut olup olmadigini teyit etmektedir. Daha sonra, islem bilgisi yönetim cihazi (110), para bilgisi yönetim cihazindan (130) besinci islem bilgisini (a5) almaktadir. Besinci islem bilgisi (a5), islem bilgisinin (A) bir örnegidir. Besinci islem bilgisi (a5), örnegin bir para bilgisi güncelleme yanitini ve bir para bilgisi teyit yanitini içermektedir. Para bilgisi güncelleme yaniti örnegin, para bilgisinin dogru biçimde güncellenmis olup olmadigini gösteren bir yanittir. Para bilgisi teyit yaniti, gönderi kaynagina ait kullanicinin hesap numarasiyla iliskilendirilmis paranin mevcut olup olmadigini gösteren bir teyit sonucunu belirtecek olan bir yanittir. Daha sonra, islem bilgisi yönetim cihazi (110), kullanici terminaline (210) altinci islem bilgisini (a6) göndermektedir. Altinci islem bilgisi (a6), islem bilgisinin (A) bir örnegidir. Altinci islem bilgisi (a6), bir gönderi yanitini ve bir talebi üreten hesap yanitini içermektedir. Mevcut uygulamada, altinci islem bilgisinin (a6) gönderi yaniti seklinde oldugu varsayilmaktadir. Gönderi yaniti, örneginin gönderinin dogru biçimde gerçeklestirilip gerçeklestirilmedigini gösteren bir yanittir. Daha sonra, islem bilgisi yönetim cihazi (110), birinci ila altinci islem bilgisini söz konusu islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolamaktadir. Böylece, örnegin SEKIL 1F'de gösterildigi gibi, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisi (A), depolama öncesindeki veriden depolama sonrasindaki veriye dönüsmektedir. Adim 8108 ve 8109 Daha sonra, hesap bilgisi yönetim cihazi (120) islem bilgisi yönetim cihazindan (110) birinci ila altinci islem bilgisini almakta ve bu veriyi söz konusu hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolamaktadir. Böylece, örnegin SEKIL 1F"de gösterildigi gibi, hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan islem bilgisi (A), depolama öncesindeki veriden depolama sonrasindaki veriye dönüsmektedir. Adim 8102 sonrasinda hesap bilgisinin (B) güncellenmesi yerine hesap bilgisinin (B) teyidinin gerçeklestirilmesi durumunda, hesap bilgisi yönetim cihazi (120) islem bilgisi yönetim cihazindan (110) birinci ila altinci islem bilgisini aldiktan sonra hesap bilgisini (B) güncellemektedir. Böylece, örnegin SEKIL 1G'de gösterildigi gibi, hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan hesap bilgisi (B), güncelleme öncesindeki veriden güncelleme sonrasindaki veriye dönüsmektedir. Adim 8110 ve 8111 Daha sonra, para bilgisi yönetim cihazi (130) islem bilgisi yönetim cihazindan (110) birinci ila altinci islem bilgisini almakta ve bu veriyi söz konusu para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolamaktadir. Böylece, örnegin SEKIL 1H"de gösterildigi gibi, para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan islem bilgisi (A), güncelleme öncesindeki veriden güncelleme sonrasindaki veriye dönüsmektedir. Adim 8104 sonrasinda para bilgisinin (C) güncellenmesi yerine para bilgisinin (C) teyidinin gerçeklestirilmesi durumunda, para bilgisi yönetim cihazi (130) islem bilgisi yönetim cihazindan (110) birinci ila altinci islem bilgisini aldiktan sonra para bilgisini (C) güncellemektedir. Böylece, örnegin SEKIL 1H'de gösterildigi gibi, para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan para bilgisi (C), güncelleme öncesindeki veriden güncelleme sonrasindaki veriye dönüsmektedir. Mevcut uygulamada, islem bilgisinin (A) islem bilgisi yönetim cihazi (110) (adim 8107), (adim 8110) seklindeki siralamaya göre depolandigi varsayilmakla birlikte, islem degistirilmesi mümkündür. Yukarida açiklandigi gibi, islem bilgisinin (A) kullanilmasi durumunda, hesap bilgisi (B) ve para bilgisindeki (C) degisikliklere dair dogru bir geçmisin takip edilmesi mümkün olmakta ve sonuç olarak, hesap bilgisi (B) ve para bilgisindeki (C) kuraldisi degisiklikler saptanabilmekte ve kuraldisi olarak degistirilen hesap bilgisi (B) ve para bilgisi (C) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Öte yandan hesap bilgisi (B) ve para bilgisi (C) kullanilarak, islem bilgisindeki (A) kuraldisi bir degisikligin saptanmasi ve kuraldisi olarak degistirilen islem bilgisinin (A) dogru içerige tekrar kavusturulmasi mümkün degildir. Dolayisiyla mevcut uygulamada, islem bilgisi (A) yalnizca islem bilgisi yönetim cihazinda (110) degil, ayni zamanda hesap bilgisi yönetim cihazi (120) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) da depolanmaktadir. Böylece, islem bilgisi yönetim cihazi (110), hesap bilgisi yönetim cihazi (120) ve para bilgisi yönetim cihazi (130) içinden birinde depolanan islem bilgisinin (A) kuraldisi olarak degistirilmesi durumunda bile, bu kuraldisi durum geri kalan iki cihazda depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak saptanabilmekte ve kuraldisi olarak degistirilen islem bilgisi (A) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Örnegin, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisinin (A) kuraldisi olarak degistirilmesi durumunda, hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan islem bilgisi (A) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisi (A) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Dolayisiyla mevcut uygulamaya göre islem bilgisi (A), hesap bilgisi (B) ve para bilgisi (C) içinden hangisinin kuraldisi olarak degistirildigine bakilmaksizin, bu kuraldisi durum saptanabilmekte ve kuraldisi olarak degistirilen bilgi dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Örnegin, hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan hesap bilgisinin (B) kuraldisi olarak degistirilmesi durumunda, islem bilgisi yönetim cihazi (110), hesap bilgisi yönetim cihazi (120) ve para bilgisi yönetim cihazi (130) içinden en az birinde depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak, kuraldisi olarak degistirilen hesap bilgisi (B) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Ayrica, yukarida ifade edildigi gibi, örnegin islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisinin (A) kuraldisi olarak degistirilmesi durumunda, hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan islem bilgisi (A) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisi (A) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Ayrica, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisinin (A) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan para bilgisinin (C) kuraldisi olarak degistirilmesi durumunda, hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan islem bilgisi (A) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisi (A) dogru içerige tekrar kavusturulabilmekte ve hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan islem bilgisi (A) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan islem bilgisi (A) (veya islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan dogru içerige tekrar kavusturulmus islem bilgisi (A)) içinden en az biri kullanilarak, para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan para bilgisi (C) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Böylece mevcut uygulama uyarinca, güvenlik anlaminda mükemmel derecede basarili olan ve yönetim hedeflerinde kurallara uygun parayi içeren para yönetim sistemi (100) temin edilebilmektedir. Uygulama 2'ye Uygun Para Yönetim Sistemi (400) Sekil 2A, Uygulama 2'ye uygun bir para yönetim sistemine ait bir konfigürasyon örnegini tasvir eden bir diyagramdir. Sekil 2A'da gösterildigi gibi, Uygulama 2'ye uygun para yönetim sisteminde (400) islem bilgisi yönetim cihazi (110), hesap bilgisi yönetim cihazi (120) ve para bilgisi yönetim cihazinin (130) her biri sirasiyla bir elektronik imza elektronik imza cihazlarini (340 ve 350) içermektedir. Uygulama 2'de, bu elektronik imza cihazlari (310 ila 350) kullanilarak olusturulan elektronik imzalar, Uygulama 1'dekinden farkli olan islem bilgisine (A) ilistirilmektedir. Elektronik imzanin, örnegin bir karma (hash) fonksiyonu kullanilarak hesaplanan bir karma deger seklinde olmasi mümkündür. Elektronik imza cihazlarinin (310 ila 350) kurcalamaya karsi korumali olmasi tercih edilen bir durumdur. Islem bilgisine (A) bir elektronik imzanin ilistirilmesi durumunda, islem bilgisine (A) ilistirilen elektronik imzanin dogrulanmasi yoluyla, islem bilgisinin (A) kuraldisi olarak degistirilmis olup olmadigi saptanabilmektedir. Böylece, islem bilgisi yönetim cihazi (110), hesap bilgisi yönetim cihazi (120) ve para bilgisi yönetim cihazi (130) içinden iki cihazdaki islem bilgisinin (A) kuraldisi olarak degistirilmesi durumunda bile, bu iki cihazdaki kuraldisi olarak degistirilmis islem bilgisi (A), geri kalan tek cihazdaki islem bilgisi (A) kullanilarak geri kazanilabilmektedir. Örnegin, islem bilgisinin (A) islem bilgisi yönetim cihazi (110) ve hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) kuraldisi olarak degistirildigi varsayilmaktadir. Bu durumda, karsilik gelen islem bilgisine (A) atanmis elektronik imzalarin dogrulanmasi yoluyla, islem bilgisi yönetim cihazi (110) ve hesap bilgisi yönetim cihazindaki (120) kuraldisi degisiklik saptanabilmektedir. Öte yandan para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan islem bilgisiyle (A) ilgili olarak, bu islem bilgisine (A) ilistirilen elektronik imzanin dogrulanmasinin temel alinmasi yoluyla, herhangi bir kuraldisi degisikligin yapilmamis oldugu belirlenebilmektedir. Dolayisiyla, para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak, islem bilgisi yönetim cihazi (110) ve hesap bilgisi yönetim cihazindaki (120) islem bilgisi (A) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Elektronik imza cihazlari (310 ila 350), bir elektronik imzanin olusturulmasi ve dogrulanmasi eylemlerini gerçeklestirmeye yönelik cihazlardir. Bir elektronik imzanin olusturulmasi ve dogrulanmasina yönelik yöntemler konusunda belirli bir sinirlama mevcut degildir. Bu yöntemler açik anahtarli bir kriptosistemle uygulanabilmekle birlikte, gizli anahtarli bir kriptosistemle uygulanmalari da mümkündür. Uygulama 2'de, açik anahtarli bir kriptosistemin kullanildigi varsayilmaktadir. Sekil 28, elektronik imzalarin ilistirildigi islem bilgisine (A) ait bir örnegi gösteren bir tablodur. Mevcut uygulamada, Sekil 2B'de gösterildigi gibi, her bir islem bilgisine (A) bir elektronik imza ilistirilmektedir. n"inci islem bilgisine (A), n'inci bir elektronik imza ilistirilmektedir. Burada n, 1 veya daha büyük bir tamsayidir. Her bir islem bilgisine (A) ilistirilen elektronik imza, her bir islem bilgisini (A) gönderen bir cihaza ait bir kriptografik anahtar kullanilarak olusturulmaktadir. Örnegin, yukarida ifade edilen birinci islem bilgisine (a1) ilistirilen elektronik imza, kullanici terminaline (210) ait bir kriptografik anahtar kullanilarak olusturulmaktadir. Ikinci, dördüncü ve altinci islem bilgilerine (a2, a4 ve a6) ilistirilen elektronik imzalar, islem bilgisi yönetim cihazina (110) ait bir kriptografik anahtar kullanilarak olusturulmaktadir. Üçüncü islem bilgisine (a3) ilistirilen elektronik imza, hesap bilgisi yönetim cihazina (120) ait bir kriptografik anahtar kullanilarak olusturulmaktadir. Besinci islem bilgisine (a5) ilistirilen elektronik imza, para bilgisi yönetim cihazina (130) ait bir kriptografik anahtar kullanilarak olusturulmaktadir. Kullanici terminaline (210) ait kriptografik anahtar, örnegin söz konusu kullanici terminalini (210) çalistiracak veya bu terminalin sahibi olacak bir kullaniciya ait bir kriptografik anahtar seklinde olabilmektedir. Her bir cihazin kriptografik anahtari, örnegin mevcut uygulamada her bir cihazin sahibi olacak veya bu cihazi tahsis edecek bir operatöre ait bir kriptografik anahtar seklinde olabilmektedir. Mevcut uygulama uyarinca, yukarida açiklandigi gibi, islem bilgisi yönetim cihazi (110), hesap bilgisi yönetim cihazi (120) ve para bilgisi yönetim cihazi (130) içinden iki cihazdaki islem bilgisinin (A) kuraldisi olarak degistirilmesi durumunda bile, bu iki cihazdaki kuraldisi olarak degistirilmis islem bilgisi (A), geri kalan tek cihazdaki islem bilgisi (A) kullanilarak geri kazanilabilmektedir. Dolayisiyla, yalnizca en az bir cihazda depolanan islem bilgisinin (A) içeriginin saglam olmasi durumunda, hesap bilgisi (B) ve para bilgisi (C) dâhil olmak üzere bütün bilgilerin dogru içerige tekrar kavusturulmasi mümkün olmaktadir. Örnegin islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisi (A) disindaki bütün bilgilerin kuraldisi olarak degistirilmis oldugu varsayilmakta, yani hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan hesap bilgisi (B) ile islem bilgisinin (A) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan para bilgisi (C) ile islem bilgisinin (A) kuraldisi olarak degistirilmis oldugu varsayilmaktadir. Bu gibi bir durumda bile, islem bilgisine (A) ilistirilen elektronik imza kullanilarak, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisinin (A) dogru içerige sahip oldugu ve hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan islem bilgisinin (A) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan islem bilgisinin (A) kuraldisi olarak degistirilmis oldugu belirlenebilmektedir. Dolayisiyla, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak, geri kalan iki cihazda depolanan islem bilgisi (A) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Ayrica, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak (veya ilaveten, hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan dogru biçimde geri kazanilmis islem bilgisi (A) kullanilarak), hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan hesap bilgisinin (B) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan para bilgisinin (C) kuraldisi olarak degistirilmis oldugu saptanabilmektedir. Daha sonra, islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolanan islem bilgisi (A) kullanilarak (veya ilaveten, hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan dogru biçimde geri kazanilmis islem bilgisi (A) kullanilarak), hesap bilgisi yönetim cihazinda (120) depolanan hesap bilgisi (B) ve para bilgisi yönetim cihazinda (130) depolanan para bilgisi (C) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Uygulama 3'e Uygun Para Yönetim Sistemi Uygulama 3"e uygun bir para yönetim sisteminde n"inci elektronik imza, n'inci islem bilgisi (A) ve Uygulama 2'ye uygun para yönetim sistemindekinden (100) farkli olan (n- 1)'inci elektronik imza kullanilarak olusturulmaktadir. Ayrica Uygulama 3"e uygun para yönetim sisteminde, n"inci islem bilgisine (A) ilistirilen n'inci elektronik imza, n"inci islem bilgisi (A) ve (n-1)"inci elektronik imza kullanilarak olusturulan elektronik imzanin, Uygulama 2'ye uygun para yönetim sistemindekinden farkli olan n"inci elektronik imzayla karsilastirilmasi yoluyla dogrulanmaktadir. Burada "n-1" n eksi 1 anlamina, yani n'nin 1 eksigi olan bir sayi anlamina gelmektedir. Uygulama 3"te, üçüncü islem bilgisine (a3) ilistirilen üçüncü elektronik imza, örnegin üçüncü islem bilgisi (a3) ve ikinci elektronik imza kullanilarak olusturulabilmektedir. Ayrica, üçüncü islem bilgisine (a3) ilistirilen üçüncü elektronik imza, üçüncü islem bilgisi (a3) ve ikinci elektronik imza kullanilarak olusturulan elektronik imzanin, örnegin üçüncü islem bilgisine (a3) ilistirilen üçüncü elektronik imzayla karsilastirilmasi yoluyla dogrulanabilmektedir. Mevcut uygulamaya göre, Sekil 3"te gösterildigi gibi, dördüncü elektronik imza (#3), dördüncü islem bilgisi (a4) (#1) ve üçüncü elektronik imza (#2) kullanilarak olusturulmaktadir. Örnegin dördüncü elektronik imza (#3); dördüncü islem bilgisinin (a4) (#1), üçüncü elektronik imzanin (#2) ve islem bilgisi yönetim cihazina (110) ait kriptografik anahtarin kullanildigi önceden belirlenmis bir aritmetik islemin yapilmasi yoluyla olusturulabilmektedir. Ayrica, dördüncü elektronik imza (#3) dördüncü islem bilgisi (a4) (#1) ve üçüncü elektronik imza (#2) kullanilarak dogrulanabilmektedir. Örnegin dördüncü islem bilgisinin (#1), üçüncü elektronik imzanin (#2) ve islem bilgisi yönetim cihazina (110) ait kriptografik anahtarin kullanildigi önceden belirlenmis bir aritmetik islemin yapilmasi yoluyla, dogrulamaya yönelik bir elektronik imza olusturulmakta ve dogrulamaya yönelik bu imzanin dördüncü islem bilgisine (a4) ilistirilen dördüncü elektronik imzayla (#3) eslesmesi durumunda, dördüncü islem bilgisine (a4) dogru bir elektronik imzanin ilistirilmis oldugu belirlenmektedir. Önceden belirlenmis aritmetik islem örnegin, bir karma fonksiyonunun kullanildigi bir hesaplama seklinde olabilmektedir. O'inci elektronik imzanin, baslangiç degeri olarak önceden belirlenmis bir deger oldugu varsayilmaktadir. Mevcut uygulamaya göre, n"inci elektronik imzanin degistirilmesi için (n-1)"inci elektronik imzanin degistirilmesi gerekmekte, (n-1)"inci elektronik imzanin degistirilmesi için (n-2)"inci elektronik imzanin degistirilmesi gerekmekte, bu iliski birinci elektronik imzaya kadar devam etmekte ve sonuç olarak, birinci elektronik imza degistirilmedigi sürece n"inci elektronik imza degistirilememektedir. Dolayisiyla, islem bilgisinde (A) kuraldisi bir degisikligin meydana gelme olasiligi azaltilabilmektedir. Mevcut uygulamanin söz konusu oldugu durumda, n'inci elektronik imzanin dogrulanmasi için (n-1)"inci elektronik imza gereklidir. Dolayisiyla, Sekil 1E'de gösterilen yukarida ifade edilen örnekte, birinci elektronik imzayi belirleyebilen bilginin, örnegin birinci elektronik imzanin ilistirildigi birinci islem bilgisinin (a1), ikinci islem bilgisiyle (a2) birlikte gönderilmesi tercih edilmektedir. Böylece hesap bilgisi yönetim cihazi (120), ikinci elektronik imzanin dogrulanmasi için gerekli olan birinci elektronik imzayi hizli bir biçimde kullanabilmektedir. Ayni tarzda, mevcut uygulamada, üçüncü elektronik imzayi belirleyebilen bilginin, örnegin üçüncü elektronik imzanin ilistirildigi üçüncü islem bilgisinin (a3), dördüncü islem bilgisiyle (a4) birlikte gönderilmesi tercih edilmektedir. Böylece para bilgisi yönetim cihazi (130), dördüncü elektronik imzanin dogrulanmasi için gerekli olan üçüncü elektronik imzayi hizli bir biçimde kullanabilmektedir. Ayni tarzda, mevcut uygulamada, besinci elektronik imzayi belirleyebilen bilginin, örnegin besinci elektronik imzanin ilistirildigi besinci islem bilgisinin (a5), altinci islem bilgisiyle (a6) birlikte gönderilmesi tercih edilmektedir. Böylece kullanici terminali (210), altinci elektronik imzanin dogrulanmasi için gerekli olan besinci elektronik imzayi hizli bir biçimde kullanabilmektedir. Birinci elektronik imzanin dogrulanmasi için O'inci elektronik imza gerekli olmakla birlikte, O'inci elektronik imza bir baslangiç degeridir. Dolayisiyla, islem bilgisi yönetim cihazinin (110) bu degeri önceden depolamasi halinde, söz konusu islem bilgisi yönetim cihazi (110) birinci elektronik imzanin dogrulanmasi için gerekli olan O'inci elektronik imzayi, söz konusu O'inci elektronik imzayi belirleyebilen bilgi birinci islem bilgisiyle birlikte gönderilmese bile hizli bir biçimde kullanabilmektedir. Ayrica, üçüncü elektronik imzanin dogrulanmasi için ikinci elektronik imza gerekli olmakla birlikte, ikinci elektronik imza islem bilgisi yönetim cihazi (110) tarafindan ilistirilen bir elektronik imzadir. Dolayisiyla, islem bilgisi yönetim cihazinin (110) ikinci elektronik imzayi olusturmasi ve bu imzayi söz konusu islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolamasi halinde, söz konusu islem bilgisi yönetim cihazi (110) üçüncü elektronik imzanin dogrulanmasi için gerekli olan ikinci elektronik imzayi, söz konusu ikinci elektronik imzayi belirleyebilen bilgi (örnegin ikinci islem bilgisi (a2)) üçüncü islem bilgisiyle birlikte gönderilmese bile hizli bir biçimde kullanabilmektedir. Ayrica, besinci elektronik imzanin dogrulanmasi için dördüncü elektronik imza gerekli olmakla birlikte, dördüncü elektronik imza islem bilgisi yönetim cihazi (110) tarafindan ilistirilen bir elektronik imzadir. Dolayisiyla, islem bilgisi yönetim cihazinin (110) dördüncü elektronik imzayi olusturmasi ve bu imzayi söz konusu islem bilgisi yönetim cihazinda (110) depolamasi halinde, söz konusu islem bilgisi yönetim cihazi (110) besinci elektronik imzanin dogrulanmasi için gerekli olan dördüncü elektronik imzayi, söz konusu dördüncü elektronik imzayi belirleyebilen bilgi (örnegin dördüncü islem bilgisi (a4)) besinci islem bilgisiyle birlikte gönderilmese bile hizli bir biçimde kullanabilmektedir. Uygulama 4'e Uygun Para Yönetim Sistemi Sekil 4, elektronik imzalarin ilistirildigi hesap bilgisine (B) ait bir örnegi gösteren bir tablodur. Sekil 4"te gösterildigi gibi, Uygulama 4'e uygun para yönetim sisteminde, Uygulama 1'e uygun para yönetim sistemindekinden (100) farkli olan hesap bilgisine (B) elektronik imzalar ilistirilmektedir. Hesap bilgisine (B) ilistirilen her bir elektronik imza, elektronik imzanin ilistirildigi hesap bilgisi (B) ve hesap bilgisi yönetim cihazina (120) ait bir kriptografik anahtar kullanilarak olusturulabilmektedir. Örnegin hesap numarasi 2 ile belirlenen hesap bilgisinin (B) söz konusu oldugu durumda, hesap numarasi 2 ile belirlenen hesap bilgisine (B) ilistirilen elektronik imza, hesap numarasi 2 ile belirlenen hesap bilgisinin (B) ve hesap bilgisi yönetim cihazina (120) ait kriptografik anahtarin kullanildigi önceden belirlenmis bir aritmetik islem yapilarak hesaplanabilmektedir. Önceden belirlenmis aritmetik islem örnegin, bir karma fonksiyonunun kullanildigi bir hesaplama seklinde olabilmektedir. Yukarida ifade edildigi gibi, islem bilgisi (A) kullanilarak hesap bilgisindeki (B) kuraldisi bir degisiklik saptanabilmekte ve hesap bilgisi (B) geri kazanilabilmektedir. Öte yandan kuraldisi degisikligin islem bilgisi (A) kullanilarak saptanmasi durumunda, hesap bilgisinin (B) degisiklik geçmisi birinci islem bilgisinden (A) hareketle kontrol edilmelidir. Örnegin, birinci islem bilgisinden 100"üncü islem bilgisine kadar islem bilgisinin mevcut olmasi halinde, hesap bilgisinin (B) birinci islem bilgisinden itibaren dogru olarak degistirilmis olup olmadigi kontrol edilmelidir. Dolayisiyla, çok sayida islemin yapilmis oldugu durumda, yani örnegin çok sayida para gönderisinin yapilmis doldugu durumda, hesap bilgisinin (B) kuraldisi olarak degistirilmis olup olmadiginin belirlenmesi için çok büyük bir islem hacmine gereksinim duyulmakta, bu ise kuraldisi bir degisikligin saptanmasini geciktirebilmektedir. Ayrica kuraldisi bir degisikligin saptanabilmesi için çok büyük bir islem hacmine gereksinim duyulmasi halinde, islem bilgisi (A) kullanilarak hesap bilgisine (B) yönelik kuraldisi degisiklik saptama prosesinin sik gerçeklestirilmesi zorlasmaktadir. Dolayisiyla mevcut uygulamada, hesap bilgisine (B) bir elektronik imza ilistirilmektedir. Böylece islem bilgisi (A) kullanilmasa bile, hesap bilgisine (B) ilistirilen elektronik imzanin dogrulanmasi yoluyla, hesap bilgisinin (B) kuraldisi olarak degistirilmis olup olmadigi saptanabilmekte ve sonuçta, hesap bilgisinin (B) kuraldisi olarak degistirilmis olmasi halinde bu kuraldisi degisiklik hizli bir biçimde saptanabilmektedir. Kuraldisi degisiklik saptandiktan sonra, islem bilgisi (A) kullanilarak hesap bilgisi (B) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Uygulama 5'e Uygun Para Yönetim Sistemi Sekil 5, elektronik imzalarin ilistirildigi para bilgisine (C) ait bir örnegi gösteren bir tablodur. Sekil 5"te gösterildigi gibi, Uygulama 5'e uygun para yönetim sisteminde, Uygulama 1'e uygun para yönetim sistemindekinden (100) farkli olan para bilgisine (C) elektronik imzalar ilistirilmektedir. Para bilgisine (C) ilistirilen her bir elektronik imza, elektronik imzanin ilistirildigi para bilgisi (C) ve para bilgisi yönetim cihazina (130) ait bir kriptografik anahtar kullanilarak olusturulabilmektedir. Örnegin para numarasi 3 ile belirlenen para bilgisinin (C) söz konusu oldugu durumda, para numarasi 3 ile belirlenen para bilgisine (C) ilistirilen elektronik imza, para numarasi 3 ile belirlenen para bilgisinin (C) ve para bilgisi yönetim cihazina (130) ait kriptografik anahtarin kullanildigi önceden belirlenmis bir aritmetik islem yapilarak hesaplanabilmektedir. Önceden belirlenmis aritmetik islem örnegin, bir karma fonksiyonunun kullanildigi bir hesaplama seklinde olabilmektedir. Mevcut uygulama uyarinca, tipki Uygulama 4"te açiklanan hesap bilgisine (B) elektronik imza ilistirilmesi durumunda oldugu gibi, para bilgisinde (C) yapilan kuraldisi bir degisiklik islem bilgisi (A) kullanilmadan hizla saptanabilmekte ve para bilgisinde (C) yapilan kuraldisi bir degisikligin saptanmasi halinde, islem bilgisi (A) kullanilarak para bilgisi (C) dogru içerige tekrar kavusturulabilmektedir. Uygulama 6'ya Uygun Para Yönetim Sistemi Sekil 6, bir elektronik imza cihazina (310) ait bir konfigürasyon örnegini gösteren bir tablodur. Sekil 6"da gösterildigi gibi, elektronik imza cihazinin (310) kriptografik anahtari yetkiyle iliskili olarak depolayabilmesi ve kriptografik anahtar kullanilan proses tipleri içinden yalnizca yetkiye karsilik gelen proses tipini çalistirabilmesi tercih edilmektedir. Yetki içeriginin farkli olmasi disinda, elektronik imza cihazlarinin (320 ila 350) bu elektronik imza cihaziyla (310) ayni tarzda yapilandirilmasi mümkündür. Uygulama 2"de, elektronik imza cihazlarinin (310 ila 350) açik anahtarli bir kriptosistemi temel alarak elektronik imzalar olusturdugu ve dogruladigi varsayilmaktadir. Öte yandan açik anahtarli kriptosistemin söz konusu oldugu durumda, bir açik anahtar ve bir gizli anahtar kullanilmaktadir ve açik anahtar çok uzundur (örnegin 2048 bit). Oysa gizli anahtarli kriptosistemin söz konusu oldugu durumda, sifreleme ve dogrulama gizli bir anahtar kullanilarak gerçeklestirilmektedir (örnegin 256 bit). Baska bir deyisle, gizli anahtarli kriptosistemin söz konusu oldugu durumda, uzun bir açik anahtara gereksinim duyulmamakta ve elektronik imza olusturma, ilistirme ve dogrulama süresi azaltilabilmektedir. Ne var ki gizli anahtarli kriptosistem kullanilmasinin dezavantajli bir yönü, kriptografik anahtarin (gizli anahtarin) bir dizi elektronik imza cihazi tarafindan paylasilmasinin gerekli olusudur. Bu, belirli bir kriptografik anahtar kullanilarak olusturulan bir elektronik imzanin yalnizca dogrulamasini gerçeklestiren bir elektronik imza cihazinin bile bu kriptografik anahtari kullanilarak elektronik imza olusturabilecegi anlamina gelmekte olup bu ise bir güvenlik sorunudur. Mesela yukaridaki örnekte, islem bilgisi yönetim cihazi (110) sadece söz konusu islem bilgisi yönetim cihazina (110) ait kriptografik anahtara degil, ayni zamanda kullanici terminallerine (210 ve 220), hesap bilgisi yönetim cihazina (120) ve para bilgisi yönetim cihazina (130) ait kriptografik anahtarlara da sahip bulunmaktadir. Burada islem bilgisi yönetim cihazinda para bilgisi yönetim cihazina (130) ait kriptografik anahtarlar sadece elektronik imzalarin dogrulanmasi için kullanilmaktadir. Yine de islem bilgisi yönetim cihazinin para bilgisi yönetim cihazina (130) ait kriptografik anahtarlari kullanarak bir elektronik imzayi olusturmasi mümkün olabilecektir. Baska bir deyisle islem bilgisi yönetim para bilgisi yönetim cihazi (130) gibi gösterilmesi mümkün olabilecektir. Dolayisiyla mevcut uygulamada, elektronik imza cihazlari (310 ila 350) gizli anahtarli kriptosistem kullanmakta ve elektronik imza cihazlari (310 ila 350) kriptografik anahtarlari (gizli anahtarlari) paylasmaktadir. Öte yandan mevcut uygulamada, güvenlik sorunlarinin önlenmesi bakimindan, paylasilan bir dizi kriptografik anahtarin (gizli anahtarin) her birine yetki atanmakta ve böylece, elektronik imza cihazlarinda (310 ila 350), paylasilan bir dizi kriptografik anahtarin (gizli anahtarin) her biri yalnizca, atanan yetkiye karsilik gelen islemlerde kullanilabilmektedir. Bu yolla, bir yandan güvenlik temin edilirken, bir yandan da elektronik imzalarin olusturulmasi, ilistirilmesi ve dogrulanmasi için gerekli süre azaltilabilmektedir. Örnegin Sekil 6"da gösterildigi gibi, islem bilgisi yönetim cihazinin (110) elektronik imza cihazi (310) yalnizca söz konusu islem bilgisi yönetim cihazinin (110) kriptografik anahtarina degil, ayni zamanda kullanici terminallerine (210 ve 220), hesap bilgisi yönetim cihazina (120) ve para bilgisi yönetim cihazina (130) ait kriptografik anahtarlara da sahip bulunmaktadir. Öte yandan, islem bilgisi yönetim cihazinin (110) kriptografik anahtari ilistirme ve dogrulama yetkisine sahip bulunmakta ve diger cihazlarin kriptografik anahtarlari sadece dogrulama yetkisine sahip bulunmaktadir. Bu durumda, islem bilgisi yönetim cihazinin (110) elektronik imza cihazi (310), söz konusu islem bilgisi yönetim cihazinin (110) kriptografik anahtarini kullanarak bir elektronik imzanin olusturulmasi, ilistirilmesi ve dogrulanmasi eylemlerini gerçeklestirebilmekte, ancak diger cihazlarin kriptografik anahtarlarini kullanarak yalnizca bir elektronik imzanin dogrulanmasi eylemini gerçeklestirebilmektedir. Mevcut uygulamada açiklanan elektronik imza cihazi, yani kriptografik anahtari yetkiyle iliskili olarak depolayan ve kriptografik anahtar kullanilan proses tipleri (örnegin elektronik imzanin olusturulmasi ve dogrulanmasi) içinden yalnizca yetkiye karsilik gelen proses tipini çalistiran elektronik imza cihazi (örnegin, kriptografik anahtar (E) ile iliskili olarak depolanan yetkinin sadece bir elektronik imzanin dogrulanmasina yönelik oldugu bir elektronik imza cihazi, bu kriptografik anahtari (E) kullanarak yalnizca bir elektronik imzanin dogrulanmasi islemini çalistirabilmekte, ancak bu kriptografik anahtari (E) kullanarak bir elektronik imzanin olusturulmasi islemini çalistiramamakta; diger yandan, kriptografik anahtar (E) ile iliskili olarak depolanan yetkinin bir elektronik imzanin olusturulmasina ve dogrulanmasina yönelik oldugu bir elektronik imza cihazi, bu kriptografik anahtari (E) kullanarak bir elektronik imzanin hem olusturulmasi hem de dogrulanmasi islemini çalistirabilmektedir) sirasiyla islem bilgisi yönetim cihazinin (110), hesap bilgisi yönetim cihazinin (120), para bilgisi yönetim cihazinin (130) ve elverisli bir biçimde kullanilabilmektedir. Öte yandan bu elektronik imza cihazinin kullanimi paranin yönetilmesine yönelik sistemle sinirli olmayip yukarida açiklanan cihaz ve sistemler disinda, gizli anahtarli kriptosistemlerden yararlanan baska çesitli cihaz ve sistemlerde de genis bir yelpazede kullanilmasi mümkündür. Mevcut bulusun uygulamalari açiklanmis olmakla birlikte, mevcut bulus hiçbir surette yukaridaki açiklamayla sinirlandirilmis degildir. TR TR TR