TR2022011307A1

TR2022011307A1 - CONTRACT DIGITALIZATION, RENTAL PROCESS MANAGEMENT AND PARTIES RISK SCORING SYSTEM

Info

Publication number: TR2022011307A1
Application number: TR2022/011307
Authority: TR
Inventors: Gur Nalcaci İlknur
Original assignee: İlknur Gür Nalçaci
Filing date: 2022-07-08
Publication date: 2024-03-21

Abstract

Buluş, sözleşmelerin uluslararası standartlarla dijital ortama taşınması, kira sürecinin uçtan uca yönetimi ve tarafların risk skorlama sistemi ile ilgilidir.The invention is related to the transfer of contracts to the digital environment with international standards, end-to-end management of the lease process and the risk scoring system of the parties.

Description

TARIFNAME SÖZLESME DIJITALIZASYONU, KIRA SÜREÇ YÖNETIMI VE TARAFLAR RISK SKORLAMA SISTEMI Bulusun Ilgili Oldugu Alan Bulus, sözlesmelerin uluslararasi standartlarla dijital ortama tasinmasi, kira sürecinin uçtan uca yönetimi ve taraflarin risk skorlama sistemi ile ilgilidir. Bulusla ilgili Teknigin Bilinen Durumu (Önceki Teknik) Kira sözlesmesi, satis sözlesmesi, is sözlesmesi gibi sözlesmeler kâgit ortaminda yapilmakta ve arsivlenmektedir. Süreç otomasyonuna katki saglamayan bu süreç takibi için kisiler manuel bir raporlama sistemi olusturmaya çalismaktadir. Kiralama sürecinin asamalarini ele aldigimizda ilgili varlik bulunduktan sonra kiraci ve kiraya veren ya da araci kurum kâgit ortaminda bir sözlesme yapar. Sartlar bu sözlesme içerisinde yer alir ve kâgit ortaminda saklanir. Kâgit sözlesme sadece formalite olarak hazirlanmakta olup, sürecin isleyisini yönlendirmede bir fonksiyonu yoktur. Sözlesme sadece taraflar arasinda kalmaktadir. Sözlesmede kira ile ilgili tutar yazmakta ancak banka üzerinden daha düsük tutar yatirilarak daha düsük vergi ödenmek istenmektedir. Gelir Idaresi Baskanligi7na gerçek tutari yansitan bilgiler iletilmemektedir. Kira süreci basladiginda ise kiraci ve kiraya veren ilgili varlikla ilgili bir karar alinmasi gerektiginde ise telefon üzerinden sözlü ya da yazili anlasmaya varilmaya çalisilmaktadir. Üzerinde anlasildigi düsünülen konu ise ilerde tutarsizliklara sebep olmakta degismez bir kayit tutulmadigi için de durum ispatlanamamaktadir. Kiralama süreçlerinde taraflar genellikle birbirini tanimayan kisilerden olusmaktadir. Taraflar hakkinda herhangi bir objektif kriter bulunmadigi için de taraflar karar verirken kisisel yargilari ile karar vermektedir. Süreç basladiktan sonra ögrenilen bilgiler ise taraflari rahatsiz etmesine ragmen duruma aninda müdahale edilememektedir. Varlik bu süreçte yipranmakta ve taraflarda magduriyet durumlari yasanmaktadir. - Bir varlik için birden fazla talep oldugunda subjektif degerlendirmeye ya da rassal olarak verilen kararlara göre seçim yapilmaktadir ve taraflar birbirini taniyabilecegi objektif kriterler bulunmamaktadir. KKB tarafindan sunulan FINDEKS notu bazi süreçlerde kiraci hakkinda karar verilmekte kullanilsa bile ilgili tarafin sadece bankalardaki durumunu göstermesinden dolayi kira sürecindeki ödeme performansi, davranis durumu hakkinda bilgi vermemektedir. - Taraflar ve varlikla ilgili resmi kurumlar üzerinden bilgi dogrulamasi yapabilen bir sistem olmadigi için yanilsamalara ve kandirmacalara açik bir süreç bulunmaktadir. Örnegin varligin sahibi olmayan biri tarafindan kiraya verilebilecegi gibi, kiralayan kisinin arananlar listesinde olan biri olup olmadigi da teyit edilmemektedir. - Kiraci kiraya veren arasindaki iliskinin davranissal uyumlulugunun notlanabildigi ve sonrasinda raporlanabildigi bir platform bulunmamaktadir. Bu sebeple kira taraflarinin kira sürecindeki davranislari izlenememektedir. - Kira ödemeleri ise genellikle bankalardan, internet bankaciligindan ya da elden yapilmaktadir. Nakit sikisikligi sebebiyle kira gecikmeleri ve ödenememe durumlari olmaktadir. Depozito alimlari da yine elden yapilmaktadir ve geri ödeme ya da ödememe durumlari ve sartlari takip edilememektedir. - Ilgili varlikla ilgili sadece görsel medya üzerinden güncelliginden emin olunmayan kanallar üzerinden bilgi sahibi olunabilmektedir. - Taraflarin kira ile ilgili merak ettikleri sorulara ve sorunlarin çözüm yöntemine bloglar ya da forumlar üzerinden tek tek ulasmaya çalismalari zaman kaybina ve kirli bilgi elde edilmesine sebep olmakta ve dogrudan çikarim yapilamamaktadir. Bulusun Kisa Açiklamasi ve Amaçlari Mevcut bulus yukarida bahsedilen gereksinimleri karsilayan, tüm dezavantajlari ortadan kaldiran ve ilave bazi avantajlar getiren, akilli sözlesmelerle kiralama süreç yönetimi, e-fatura verisi üretimi ve taraflar kira riski skorlama sistemi ile ilgilidir. Kiralama süreci, satis, hizmet alim süreci gibi sözlesmelerin ve mutabakat sürecinin blokzincir teknolojisi isleyis mantigina (her bir anlasma maddesi, hashlenerek kayit altina aliniyor ve bir bloga yaziliyor. Blogun hashi alinip bir sonraki bloga ekleniyor ve süreçler zincirleme bu sekilde devam ediyor) dayali olan akilli kontrat süreci ile bir standarda bagli olarak otomatik isletilebilmesi ve böylelikle istenilen kayitlara elektronik ortamda ve degismezligi kanitlanmis sekilde erisilebilmesi imkaninin sunulmasi böylece kagit ortamda karsilasilan anlasmazliklarin ve kisiye bagimli ilerleyen süreçlerin önüne geçilmesi ve prosedürel sürecin standardize edilmesi ve elektronik ortama tasinmasiyla uzaktan da sürecin isletilebilmesine olanak saglanmasi ve mevcut kiralama, satis, hizmet alim gibi süreçlerin hizlandirilmasi, kagit ortamdaki sözlesme maddelerinin kurallara dönüstürülerek elektronik ortama aktarilmasi ve taraflara karsilikli onay imkaninin sunulmasi, varlik ile ilgili üzerinde karar verilmesi gereken hususlarin dagitik defterler üzerinde kayit altina alindigi ve degismez sekilde saklanabildigi mutabakat protokolünün sunulmasi ile blokzincir üstünde degismez sekilde saklanan kayitlara kisa bir sürede erisimin saglanabilmesi mümkün olmaktadir. Dagitik defterler olarak sözlesmenin taraflari olan kamu kurumlari (Adalet Bakanligi, Gelir Idaresi Baskanligi, Tapu vs.) konumlandirilarak sözlesme bilgileri birer node/veritabani olan bu kurumlarda tutulacak böylelikle bilginin degismezliginin yaninda bu kurumlar tarafindan da erisilebilir ve dogrulanabilir olmasina imkan sunmaktadir. Sözlesmeler uluslararasi standartlarda bir dil (XML (Genisletilebilir Isaretleme Dili) tabanli UBL (Uluslararasi Is Belgeleri dili) vs.) kullanilarak dijital ortama tasinmasi sayesinde gelistirilen sistemin yurtdisinda kullanim uyarlamalari da kolaylikla yapilabilmektedir. Ilgili sözlesmelerden yine uluslararasi standartlara (XML, UBL, vs.)) göre elektronik fatura üretimi saglanabilmektedir. Kiralama süreçleri dahil diger satis, hizmet alimi, ise alim gibi süreçlerin elektronik ortama belli standartlar dahilinde tasinmasi, kâgit ortaminda ilerletilen kayit disi ve takip edilemez sürecin belli standartlarla kayit altina alinmasi ve bu sürecin resmi kurumlar tarafindan bir standart haline getirilmesi ile kiralama süreci ile ilgili dogru bilgiler aktarilmasi ile dogru vergilendirme yapilabilecek böylelikle kayit disiligin önüne geçilecektir. Resmi kurumlarla yapilan entegrasyon sayesinde degismezligi kanitlanabilir verinin ilgili kurumlara aktarimi saglanabilecektir. Bulusun oylama modülü sayesinde kira sürecindeki davranislardan elde edilen taraflarin birbirini oylama imkaninin sunulmasi sayesinde taraflarin süreçteki davranislarinin ölçülebilmesi sayesinde birçok alanda görülen sosyolojik açidan da iyilesmelerin kiralamada da saglanmasi mümkündür. Bulusun skorlama modülü uluslararasi kriterlere, 3.taraf resmi kurum entegrasyonlarindan gelen bilgilere ve beyana dayali olarak alinan bilgiler üzerinden olusan risk skorlari sayesinde ilgili varlik için uygun kiracinin seçilebilmesi, kefil istenmesi ya da ek depozito istenmesi gibi önerilerde bulunan sistemdir. Farkli kaynaktan gelen bilgilerin girdi olarak kullanildigi istatistiksel yöntemler ve makine ögrenmesi yöntemleri üzerinden üretilen kira taraflari risk skoru; kiralama sürecinin tüm taraflarini içerecek sekilde farkli parametre ve agirliklar kullanilarak hesaplanmaktadir. Kira risk skorunun hem emlak hem araç gibi kiralamalarda özellestirmeler yapilarak uyarlanabilmesi mümkündür. Böylece taraflar birbiri hakkinda kiralama sürecine yönelik daha seffaf ve güvenilir bir bilgiye sahip olacaklardir. Yurtdisinda kira skoruna yönelik uygulama ve standartlar bulunmasi bu alandaki ihtiyaci göstermektedir. Ancak mevcuttaki kira risk skorlari incelendiginde sadece kiraciya yönelik bir risk degerlendirmesi bulunmakta ve sadece bir model üzerinden skor üretimi gerçeklestirilmektedir. Bulusta bahsi geçen skorlama ise mesleki, aile, kazanç, sosyolojik risk segmentlerine göre degisen parametre agirliklari kullanarak skorlar üretmektedir. Böylece ilgili taraf karsi tarafi önem verdigi agirliga göre skor derecesini görebilecek ve seçimini buna göre yapabilmektedir. Sunulan skora göre karar destek sistemi için öneriler sunulabilmektedir. Örnegin mesleki riski olan biri için kefil istenmesi, aile bireylerinin sayisina göre depozito oranlarinin farklilasmasi gibi. Türkiye7de hayata geçmis bir skorlama sistemi bulunmamaktadir. Oylama modülü ise taraflarin süreçteki davranis kriterlerine uygunluklari açisindan belirli dönemlerde birbirlerini oylamasina imkân sunmaktadir. Böylelikle taraflarin kira sürecindeki tutumlarina yönelik de bir bilgi de elde edilebilemektedir. Oyunlastirma modülü ile kullanicilara (kiralama taraflarina) görevler atanarak anketlerle veri toplanmakta ve gerçeklestirilen görevler sonucunda puan kazanimi saglanmaktadir. Elde edilen anket verisi ile de ilgili bölge, varlik, çevre ile ilgili sahadan aktif veri toplanmasina imkân sunmaktadir. Bulus üzerindeki ödeme entegrasyonu modülü kira ödemelerinin kredi karti, banka karti, dijital paralarla ödeme imkanini sunmasinin yaninda yapilan ödemelerle ilgili taraflara takip imkâni da sunmaktadir. Böylece taraflarin nakit sikisikligi dolayisiyla gecikmelere sebep olan kira ödemelerinin kolaylastirilmasi amaçlanmaktadir. Kira ödeme entegrasyonu sayesinde ise kiralarin ve depozitolarin kredi karti, banka karti, dijital paralar gibi alternatif yöntemlerle ödenmesi ve platform üzerinden takip edilmesi ve raporlanmasi imkâni sunulmaktadir. Bu modülün çiktisi olan kira ödemeleri verisi ise kira risk skor bilesenine girdi sunmaktadir. Kira süreci asistani modülü olan kiralama derlemleri üzerine kurulu dogal dil isleme tabanli arama motoru ile de kullanicilara süreç ile ilgili aramalari bulus üzerinden dogrudan yaparak amaç odakli sonuçlar elde etmektedir. Bulus üzerindeki 3. Taraf entegrasyon modülü ise farkli kurum ve kuruluslarla entegre olarak bilgi dogrulamasi, bilgi aktarimi(alis-veris) yapilmaktadir. Örnegin sigorta ve finansal kurum entegrasyonlari ile taraflara kiralama ve depozito finansmani ile ilgili farkli altematiflerin de sunulabilmesi saglanir. Diger taraftan bilgi alisina örnek olarak KKB (Kredi Kayit Bürosu) gibi kuruluslardan Findeks skorlarinin alinmasi ve skorlama modülüne girdi olusturmasi saglanir. Bilgi verisi ise yasal sinirlar dahilinde resmi kurumlara sözlesme ve ödeme, fatura gibi verilerin kurumun istedigi formatta çiktisinin sunulmasi saglanir. Mutabakat modülü sayesinde ise taraflarin aldiklari kararlari ve anlastiklari noktalari blokzincir teknolojileri ya da isleyisi mantigiyla ile kayit altina alarak kayitlarin degismezligi kontrol altina alinmakta, geriye dönük olarak alinan kararlarin geçmisine ulasilabilmektedir. Mutabakat modülü üzerinde alinan kararlar sözlesmeye aktarilarak sözlesmenin güncellenmesi saglanmaktadir. Bulus, sözlesmelerin dijital ortama tasinmasi, onaylanmasi ve otomatik olarak islemesinin yaninda kaynaklik ettigi fatura gibi elektronik belgelerin de sözlesme bilgileri üzerinden üretilmesini sagladigi gibi kiralama sürecini uçtan uca ele alan ve farkli teknik bilesenlere sahip modüllerden olusmakta ve kullanicilara mobil ve web ortaminda SaaS olarak sunulabilmektedir. Kiralama konusuna dokunan firmalar ve sunduklari olanaklar asagidaki tabloda karsilastirilmistir. Kiralamada belli asamalarda çözümler sunan asagidaki uygulamalarin hiçbirinde bu kapsamda uçtan uca ve farkli teknik konulari bir arada sunan çözümler bulunmamaktadir. Kiralama sürecine yönelik hizmet veren ulusal ve uluslararasi firmalarin bilgileri asagidaki matris üzerinde karsilastirmali verilmistir. Satirlarda belirtilen bulusun özelliklerine yönelik amaçlar ilgili kurumlar tarafindan farkli yöntemler bulunmaktadir. Özellikler Bulus RentRovi KiraPratik Emlak siteleri My Rental Kira puani/ skoru + - _ _ + Oylama modülü + - - - - Oyunlastirma modülü + - - _ _ Mutabakat modülü + - + - _ Kira Ödemesi + + + - _ Kira süreç yönetim asistani + - - - - Kira Süreç yönetimi + - + - _ Akilli Sözlesme + - - _ _ Sözlesmeden + - - _ _ Fatura üretimi Kiralama sürecini elektronik ortamda yürütülmesine imkân veren bulus, akilli sözlesme modülünün araç kiralama, is sözlesmeleri gibi süreçlere de uyarlanabilmesiyle sanayi ve tarimda da sözlesme ve süreç yönetiminde dijital bir dönüsüm saglayacaktir Bulusu Açiklayan Sekillerin Tanimlari Bulus konusu daha iyi anlasilabilmesi için gerekli olan sekil ve ilgili açiklama asagidaki Sekil l-Bulusun Modülleri Sekil 2- Akilli Kira Asistani Is Akisi Sekil 3-Akilli kontrat ve sözlesme yönetim modülü Sekil 4-Oylama ve oyunlastirma modülü is akisi Sekil 5-Kira Tarafi skorlarinin olusturulmasi is akisi Bulusu Olusturan Unsurlarin/Kisimlarin/Parçalarin Tanimlari 1- Veri Isleme ve Analiz modülü 2-Akilli sözlesme ve süreç yönetim modülü 3- 3.taraf entegrasyon modülü 4-Mutabakat modülü -Puanlama ve oyunlastirma modülü 7-Veri tabani 8-Raporlama modülü Bulusun Ayrintili Açiklamasi Bu detayli açiklamada sadece konunun daha iyi anlasilmasina yönelik olarak ve hiçbir sinirlayici etki olusturmayacak sekilde açiklanmaktadir. Bulus, sözlesmelerin dijital ortama tasinmasi, kaynaklik ettigi diger ticari belgelerin otomatik üretilmesi, kiralama süreç yönetimi, taraflar ve varlik kira riski skorlama sistemi ile Bulusta belirtilen taraflar, kiralama isleminde kiraya veren ve kiralayan kisi/kurum veya kurulustur. Blokzincir, dijital dünyada kimliklendirrne ve yetkilendirrne gibi güvene dayali islemler için kriptolojik tabanli alternatif çözümler sunan, otomatiklestirme saglayarak merkezi yöneticilere duyulan ihtiyaci ortadan kaldiran bir teknoloji olarak hizla yerini almaktadir. Blokzincir, islemlerin makinelerde (nodelar) tutuldugu, tüm kayitlarin farkli kaynaklar tarafindan onaylanarak bloklara yazildigi ve bu bloklarin birbirine zincirlendigi için degistirilemedigi kayitlarin tutuldugu dagitik veri tabanidir. Akilli kontratlar ise blokzincir teknolojisi üzerinde çalisan, islemin taraflarinin tanimlandigi ve hangi durum gerçeklestiginde neyi tetiklemesi gerektigi bir kod ile belirlenmis uygulamalardir. Dünyada finans, tedarik zinciri, saglik gibi pek çok alanlar için blokzincir kullanimina örnek çalismalar hizla artmakta ve bir kismi ürüne dönüsmüs durumdadir. Bulus üzerinde akilli kontratlar için blokzincir teknolojisini kullanarak kiralama sürecinde farkli kullanim senaryolarinin gelistirilmesini saglayan bir tasarim yöntemi kullanilmistir. Akilli kontratlar kiraya veren ve kiracilar arasindaki tüm varliklarin ve islemlerin güvenli, dagitilmis ve paylasilan merkezi olmayan bir platform üzerinde otomatiklestirilmesini saglamaktadir. Bulus farkli konsensüs algoritmalarini (PoW, PoS vb) kullanan blokzincir aglariyla uyumlu olarak gelistirilmistir. Kira Risk Skor modülünün olusturulmasinda banka ödeme bilgilerinin (FINDEKS) yaninda, demografik, sosyo ekonomik, resmi kurumlarla (Içisleri Bakanligi, OFAC, UN, EU, Gelir Idaresi Baskanligi, Tapu Kadastro, SGK vs.) entegrasyon üzerinde yapilan dogrulamalar ve entegrasyonla alinan veriler ile kira sürecindeki davranislarina yönelik bilgilerin ön islemesi yapilarak, veri madenciligi metotlari ve kural bazli agirliklandirrna metodoloj ileri ile taraflara ait risk skorlari üretilmektedir. Bu skorlar belirlenen risk kategorilerine göre (mesleki risk, aile durumu riski, finansal ödeme riski, sosyolojik risk vs.) göre parametre agirliklari ile üretilebilmektedir. Kiralama sürecine yönelik hizmet veren ulusal ve uluslararasi firmalarin bilgileri asagidaki matris üzerinde karsilastirmali verilmistir. Satirlarda belirtilen bulusun özelliklerine yönelik amaçlar ilgili kurumlar tarafindan farkli yöntemler ve teknikler kullanilarak karsilanmaya çalisilsa da birebir ayni çikti sunulmamaktadir. Özellikler Bulus RentRovi KiraPratik Emlak siteleri My Rental Kira puani/ skoru + - - _ + Risk Kategorilerine + - - - _ göre agirliklandirilmis kira skoru Taraflar Oylama + - - - _ Oyunlastirma modülü + - - - _ Blokzincir tabanli + - - - _ mutabakat modülü Farkli kanallardan Kira + + + - _ Ödemesi(kredi karti, dijital para, banka Kira Asistani + - - _ _ Dijital Kira Sözlesmesi + - + - _ Metaverse Platformlari + - - - _ entegrasyonu 3. Taraf Entegrasyonu + - - - - (bilgi dogrulama, veri aktarimi) Sözlesme verileri + - - - - üzerinden uluslararasi standartlara göre fatura üretimi Bulusun Modülleri 1- Veri Isleme ve Analiz modülü 2-Akilli sözlesme ve süreç yönetim modülü 3- 3.taraf entegrasyon modülü (ödeme entegrasyonu, e-fatura entegrasyonu_Özel Entegratör, TCMB, MERNIS, GIB, TKGM vs.) 4-Mutabakat modülü -Puanlama ve oyunlastirma modülü 7-Veri tabani 8-Raporlama modülü Modüllerin Islevleri; Veri isleme ve analiz modülünde (l) tercihen Veri tabanindan (7) alinan verilerin ön isleme ve analizleri yapilarak veri ambarina aktarilir ve analizler gerçeklestirilir. Burada gerçeklesen analizler; belirlenen agirliklara göre özellestirilmis kira taraflari risk ve uyum skorlari, aylara göre davranis analizi, ödeme bilgilerinin listelenmesi, Dogal Dil Destekli kiralama süreci soru ve cevaplarinin sunulmasi, oyunlastirma ve oylama modülünden gelen verilerin görsellestirilerek sunulmasini içermektedir. Akilli sözlesme ve süreç yönetim modülü (2), kira, satis, hizmet alim gibi sözlesmelerin maddelerinin blokzincir akilli kontrat kurallarina dönüstürerek, sartlar gerçeklestiginde kurallarin otomatik çalismasina imkan verir. Ayni zamanda taraflarin elektronik ortamda sözlesmeyi karsilikli onaylamasiyla (dijital imza, elektronik imza, biyometrik imza vs.) sözlesmenin dijital ortama tasinmasini saglar. Sözlesmenin içerigi bloklara alinir onaylanir ve hashlenir. Bir sonraki bloga alinan hash yazilir. Sözlesme maddeleri ise akilli kontratlara dönüstürülür ve ilgili maddeye yönelik bir gerçeklesme oldugunda sistem otomatik devreye girer ya da hatirlatmalar göndererek kullaniciya uyarilar gönderir ve kuralin gerçeklesmesini saglar. Sözlesmeler sistemde degismez sekilde saklanabildigi gibi üzerinde bir degisiklik oldugunda ise geriye yönelik izlenebilmesini saglar. Akilli kontratlarla yapilan kiralamalar kullandigi blokzincir teknolojisi sayesinde Metaverse Platformlari ile de entegre çalisabilir. Yani Metaverse platformlarinda da taraflarin birbirine parsel ada kiralama süreçlerinde de kullanilabilmektedir. Ayni zamanda farkli formatlarda (PDF vs.) çikti sunabilme ve sözlesmenin çiktisi alinabilmesi ve sisteme geri yüklenebilmesi gibi ek özellikleri de içermektedir. Mutabakat modülünde (4), taraflar kiralama ile ilgili süreç basladiktan sonra üzerinde anlasma yapabilecekleri, aldiklari kararlarla ilgili süreçleri karsilikli onay mekanizmasi ile yürütebilecekleri ve yine blokzincir akilli sözlesme kurallari ile kurallarin otomasyonu ve degismezlik kontrolleri saglanabilmektedir. 3.taraf entegrasyon modülü (3), üçüncü taraflarla entegrasyonu saglayan bu modül, uygulamanin dis kaynaklar üzerinden alacagi ve paylasacagi verileri ve ödemenin yapilmasini saglayacak olan bilesenleri içermektedir. Örnek verecek olursak; kontrat kurallarinda kira zam orani TEFE/TÜFE/Enflasyon gibi oranlara göre belirlenmisse 3.taraf entegrasyon modülü (3), bu oranlarin TÜIK sitesinde temin edilmesini içerir, diger taraftan döviz kuruna yönelik bir belirleme yapilmissa kurun TCMB sitesinden entegrasyon yoluyla teminini saglar. Bu modül ilgili taraflarin arananlar listesinde olup olmadiginin kontrolü gibi islevleri sunabilmek için Içisleri Bakanligi, MIT ve yurtdisi istihbarat siteleri ile entegrasyonu saglar, hakkinda dava açilmasi gibi durumlarin kontrolü için Adalet Bakanligi, ile entegrasyon imkâni sunar. Ayni zamanda sözlesme üzerindeki varlik ve kisi bilgilerinin dogrulugunun kontrolü için MERNIS, Tapu Kadastro Genel Müdürlügü gibi kamu kurumlari ile entegrasyon imkâni sunar. 3. taraf entegrasyon modülü ayni zamanda emlak siteleri ve metaverse platformlarina da entegrasyonu saglayarak bu platformalar üzerinden yapilacak kiralamalarin süreç yönetimine de imkân verir. 3.taraf entegrasyon modülü ayni zamanda sistemdeki veriler üzerinden üretilen sözlesme ve fatura verilerinin gerekli sartlar saglanarak resmi kurumlarla paylasilmasina da imkan vermektedir. 3.taraf entegrasyon modülü (3) ile ödeme kuruluslari, dijital para kuruluslari, banka ve BKM (Bankalar arasi Kart Merkezi) gibi entegrasyonlar ile alinmasina ve taraflara aktarimina imkan verir. Kiralama süreci basinda depozito, deprem sigortasi gibi ihtiyaçlar için sigorta firmalari ile entegrasyon saglar. Puanlama ve oyunlastirma modülü (5), bu modül taraflarin birbirine davranis uyumluluguna göre oy vermesini saglar. Oyunlastirrna özelligi ise belirli periyotlarda kisilere anketler ve görev atamalari yapar ve görevler gerçeklestiginde/anketler yanitlandiginda puan kazanmasina olanak verir. Kira asistani modülü (6) ise Türkçe ve Ingilizce dogal dil isleme destekli bir modüldür. Bu modül Kiralama süreçleri ile konu ile ilgili mevzuat ve uzmanlar tarafindan hazirlanan blog yazilari ve makale vs. içerikleri üzerinden dogal dil isleme tekniklerinin kullanilmasi ile soru-cevap ve kelime bazli arama imkâni sunmaktadir. Veritabani modülü (7), SQL ve NoSQL veritabani özelliklerini içerecek sekilde tasarlanmistir. Akilli sözlesme ve süreç yönetim modülü (2), 3.taraf entegrasyon modülü (3), Mutabakat modülünde (4), Puanlama ve oyunlastirma modülü (5), Akilli Kira asistani modülü (6) modülleri üzerinde üretilen veriler format özelliklerine göre SQL ve NoSQL veritabanlarinda veriler saklanir. Raporlama modülü (8), Veri isleme ve Analiz modülünde (l) yapilan çalismalarin görsellestirilmesi ve isterlere uygun raporlar ve grafikler ve risk ve süreç analizlerini anlasilabilir ve yorumlanabilir sekilde sonuçlar olarak sunuldugu son kullaniciya hitap eden modüldür. Bu modül ayni zamanda kullanici arayüzlerinden olusmakta olup kullanici bilgi girislerinin de saglandigi ekranlari da kapsamaktadir. Bulusun sahip oldugu özelliklerle ilgili bazi açiklamalar ise; 1. Sözlesmelerin akilli kontratlara dönüstürülerek dijital ortama tasinmasi ve kira sürecinin otomasyonunu saglamaktadir 2. Üzerinde anlasilan maddelerin blokzincir teknolojileri mantigina uygun olarak kaydinin gerçeklesmesi ve kayitlarin degistirilemez sekilde tutulmasinin saglanmasi, geriye dönük kayitlara ulasilabilmektedir 3. Kira skorunun belirlenen kategorilere göre farkli agirliklar ve parametreler kullanilarak kural tabanli ve istatistiksel yöntemler kullanilarak üretilmesi böylece kiralama süreci ile ilgili istenilen ana özellige göre kira tarafinin objektif olarak degerlendirilebilmesine olanak saglamaktadir 4. Kira derlemi üzerinde dogal dil isleme teknikleri ile kelime (es anlamli, es sesli) arama ile soru cevap seklinde arama yapabilme (akilli kira asistani) sayesinde manuel yapilan aramalardaki süre kaybi ve bilgi kirliliginin yapay zekâ destegi ile azaltilmaktadir . Oylama modülü ile taraflarin davranislarina göre birbirine oy vermesinin saglanmasi böylece taraflarin birbirini oylamasi sayesinde seffaf bir süreç olacak ve kira sürecinde sosyolojik bir iyilesme olacaktir. 6. Oyunlastirma modülü ile anketler üzerinden bilgi toplanarak raporlanmasi. Böylelikle varlik, kisi, çevre bilesenler hakkinda bilgi sahibi olunabilmesi ve uygulamanin diger kullanicilara bilgi sunulabilmektedir. 7. Kiranin ödeme entegrasyonu sayesinde dijital para, kredi karti vs. ödeme araçlari kullanilarak ödenebilmesi böylece kiranin nakit ya da banka hesabi araciligi ile ödenmesi durumunda olusan nakit para saglanamamasi durumu bu sekilde alternatif kanallar sunularak kolaylastirilmaktadir. 8. Kira sürecinde 3. Taraflarla entegrasyon saglanarak bilgi dogrulamasi ve bilgi alis- verisinin yapilmasi. Yetkili merciler üzerinde bilgi dogrulamasi yapilarak güvenilir bir kiralama sürecinin baslatilabilmesinin yaninda skorlama modülü için resmi kurumlardan verinin çekilmesi, sistem üzerinde üretilen e-belgelerin gerekli sartlar altinda 3.taraflara sistem üzerinden iletilebilmesine de imkan sunmaktadir. 9. Sigorta entegrasyonlari ile depozito için farkli olanaklar sunulabilmesi sayesinde amaca özel sigorta ürünleri depozito yükünü azaltmakta ve herhangi bir hasar durumunda her iki tarafa da kolaylik saglamaktadir. . Kiraci skorunun kural tabanli ve istatistiksel yöntemlerle hesaplanmasi ile kiracinin güvenilir olup olmadiginin objektif metrikler kullanilarak raporlanmasini saglamaktadir. ll. Kiraya veren skorunun sürece özgü parametrelerle kural tabanli ve istatistiksel yöntemlerle hesaplanmasi ile varlik sahibinin güvenilir olup olmadiginin objektif metrikler kullanilarak raporlanmasi saglamaktadir. 12. Araci kurumlarla ilgili skorlamanin sürece özgü parametrelerle hesaplanmasi ile araci kurumun güvenirliginin raporlanmasi saglanmaktadir. 13. Varlik ile ilgili skorlamanin sürece özgü parametrelerle hesaplanmasi böylece varlik durumunun taraflar arasinda objektif kriterlere göre kayit altina alinmaktadir. Sekil l7de: Sistemin modülleri ve birbiri ile iliskileri gösterilmektedir. Sekil 2 de; Kullanici ekraninda soru girisinin yapilmasi, Kira süreci derlemeleri, Kelimelerin ve cümlelerin indekslenmesi, Kelimelerin vektörel temsillerin bulunmasi, Soru ve cevaplarin vektörel yakinliklarin bulunmasi, Soru vektörüne en yakin vektöre sahip doküman /cümle cevap olarak belirlenmesi, Kullanici ekranina aktarim saglanmasi islem adimlarini yer almaktadir. Sekil 3 7te: Kullanici rollerin tanimlanmasi, Rollere göre kullanici girisi (kiraci, kiraya veren araci kurum) olmasi, Kisi varlik tanimi yapilmasi, Sözlesme bilgileri girisinin yapilmasi, sigorta tercihlerinin yapilmasi, Sözlesmenin olusturulmasi, Çiktisi alinabilir formatta sözlesme üretimi gerçeklestirilmesi (yazdir yükle), Sözlesme asamasindan sonra sözlesmenin akili kontrat kurallarina dönüstürülmesi, Onaylanan senaryo gerçeklestiginde kurallarin aktive olmasi (bildirim/ otomatik isleyis), Kiraci tarafindan ödemenin elektronik ortamda gerçeklestirilme imkâni sunulmasi, Blokzincir teknolojisi ile kayitlarin degistirilemez sekilde saklanmasi, Bilgilerin raporlama ve grafik üretiminde kullanilmasi Sekil 47te; Kullanici rolüne uygun sorularin ve anketlerin kategorilere göre ayrilmasi, Belli periyotlarda kira tarafinin davranis uyumuna göre oylama hatirlatmasi yapilmasi, Belli periyotlarda semt/ apt./varlik vs. konularda anket sorularinin kullaniciya sorulmasi, Cevaplayan tarafa puan tanimlanmasi,10 Bilgi girisleri, oylarin ve puanlarin veri tabanina aktarimi, Verilerin skorlama ve raporlama modülü için kullanimi Sekil 5 7te; Oylama ve oyunlastirma modülü veri akisinin, 3. Taraf entegrasyon modülü veri akislinin ve sözlesme modülün veri akisinin (ödeme, kisi ve varlik tanimlama bilgilerinin saglanarak veri havuzuna bilgilerin yazilmasi, Veri ön isleme yapilmasi (Veritabanina farkli kaynaklardan gelen veriler kaydedildikten sonra verilerin temizlenmesi; temel istatistiklerinin çikarilmasi, sapmasi yüksek degerlerin ayristirilmasi, bazi degerlerin modelde kullanilma durumuna göre kategorik degiskenlere çevrilmesi) Iliskili verilerin tespit dilmesi (Temel bilesenler analizi (PCA, korelasyon analizleri vs. istatistiksel analizlerle iliskilerin tespit edilmesi), Risk skorunu kategorisinin(finansal risk, aile durum riski, davranis riski vs.) belirlenmesi, Belirlenen kategoriye göre risk skorlama modelinin olusturulmasi (kural tabanli istatistiksel yöntemleri, makine ögrenmesi) (Veriler analiz edildikten sonra özniteliklerin belirlenmesi ve katsayilar hesaplanarak modelde kullanilmasi), Skorlama modelinin sonuçlarinin raporlama modülü üzerinden gösteriminin saglanmasi Yukarida yer alan detayli bilgilerden yola çikarak bulus, akilli sözlesmelerle süreç yönetiminin otomasyonun saglanmasi ve taraflar kira riski skorlama yapan bilgisayar tabanli sistem olup özelligi; Sözlesme (kira, hizmet alim, satis vs.) sartlarinin dijital ortama akilli kurallara dönüstürülerek aktariminin saglanmasi, sartlar gerçeklestiginde kurallarin otomatik çalismasina imkan veren, taraflarin karsilikli onaylamasiyla (dijital imza, e-imza vs.) sözlesmenin elektronik ortama tasinmasini saglayan, sözlesmeyi elektronik ortamda degismezligini saglayacak sekilde arsivleyen, sözlesme bilgileri üzerinden uluslararasi standartlarda fatura üretimini de saglayan ayni zamanda sözlesme bilgileri üzerinden listeleme ve raporlamalar sunmanin yaninda çiktisi alinabilmesi ve sisteme geri yüklenebilmesini saglayan ek özellikleri de içeren Akilli sözlesme ve süreç yönetim Üçüncü taraflarla entegrasyonu saglayan, uygulamanin dis kaynaklar üzerinde veri alisverisinin yaninda ödemenin yapilmasini saglayan bilesenleri içeren, kurumlarla entegre çalisarak kisilerin varlik ve bilgilerinin dogrulugunun kontrolünü, veri alis- verisini saglayan 3.taraf entegrasyon modülü (3), Taraflar kiralama ile ilgili süreç basladiktan sonra üzerinde anlasma yapabilecekleri, aldiklari kararlarla ilgili süreçleri karsilikli onay mekanizmasi ile yürütebildigi ve yine blokzincir akilli sözlesme kurallari ile kurallarin otomasyonu ve degismezlik kontrollerinin saglandigi Mutabakat modülü (4),Akilli sözlesme ve süreç yönetim modülü (2), 3.taraf entegrasyon modülü (3), mutabakat modülü (4) üzerinde üretilen verilerin format özelliklerine göre saklandigi en az bir veritabani modülü (7), Veri tabanindan (7) alinan verilerin ön isleme ve analizleri yapilarak veri ambarina aktarildigi ve analizler gerçeklestirildigi Veri isleme ve analiz modülü (1), Çesitli dillerde (Türkçe ve Ingilizce) dogal dil isleme destekli olan, kiralama süreçleri ile ilgili mevzuat ve uzmanlar tarafindan hazirlanan blog yazilarinin içerigi üzerinden dogal dil isleme tekniklerinin kullanilmasi ile soru-cevap ve kelime bazli arama imkâni sunan akilli kira asistani modülü (6), Farkli kaynaktan gelen bilgilerin girdi olarak kullanildigi istatistiksel yöntemler ve makine ögrenmesi yöntemleri üzerinden farkli risk agirliklarina( finansal risk, aile durum riski vs.) göre üretilen kira taraflari risk puanlarini içeren Risk Skorlama Analizlerini de içeren Veri Analizi ve Raporlama (l) modülü unsurlarini içermesidir. Bulusun tercih edilen diger düzenlemeleri; Taraflarin birbirine davranis uyumluluguna göre oy vermesini saglayan, oyunlastirma özelligi ile belirli periyotlarda kisilere anketler ve görev atamalari yapan ve görevler gerçeklestiginde/anketler yanitlandiginda puan kazanmasina olanak veren puanlama ve oyunlastirma modülü (5), Veri isleme ve analiz modülünde (l) yapilan çalismalarin görsellestirilmesi ve isterlere uygun raporlar ve grafikler, risk ve süreç analizlerin anlasilabilir ve yorumlanabilir sekilde sonuçlar olarak sunuldugu son kullaniciya hitap eden modül olan raporlama Seklindedir. Taraflar ilgili varlik üzerinde kiralama islemi yapmak istediginde portaldan kullanici girisi ile uygulamaya erisim gerçeklestirir. Kiralama islemi araci kurum üzerinden gerçeklestirilebildigi gibi mülk sahibi de kiralama sürecini baslatabilir. Bu farklilik uygulamaya hangi rol ile giris yapildigina göre belirlenir. Sözlesmeye taraf bilgileri tanimlanir. Taraflarin güvenirlilikleri sistem üzerinden 3. Taraf sorgulari ve taraflar kira risk skoru ile belirlenir. Kira risk skoruna göre sistem alinacak depozito, kefil gibi konularda önerilerde bulunur. Kiralama sürecindeki sigorta gereksinimlerine 3. Parti entegrasyonlari sayesinde platform üzerinden erisilebilmektedir. Sözlesme sartlari belirlenir ve elektronik kurallar olarak sözlesmeye aktarilir. Kira zam orani, hasardan sorumlu taraf, sözlesmenin fesih sartlari, depozito tutari, sözlesme yenileme zamani vs. sartlari belirlenir. Belirlenen sartlar arkayüzde akilli kontrat kurallarina çevrilir. Sartlar gerçeklestiginde kurallarin devreye girecegi durumu taraflara bilgi olarak sunulur. Taraf bilgileri ve sözlesme maddelerini de içeren dijital sözlesme olusturulur ve taraflarin onayina sunulur. Onaylanan sözlesme blokzincir teknolojisi mantigi ile bloklara yazilip hashlenerek kayit altina alinir. Sözlesme bilgileri üzerinden liste seklinde raporlar üretilebilecegi gibi sözlesmenin dijital bir ortamda arsivlenen bir kopyasina da erisebilme imkâni sunulmaktadir. Sözlesme HTML, PDF vs. görüntülenebilir formati ise sistem üzerinden görüntülenebilir sekilde sunulur. Düzenlenen kira sözlesmesi ya da diger sözlesmeler (hizmet alim, satis, ise alim vs.) bilgileri üzerinden uluslararasi formatta fatura verisi üretimi de gerçeklesecek olup gerekli sartlar saglandiginda iliskili 3.taraf ile paylasimi gerçeklestirilecektir. Sözlesme onayindan sonra ilgili varlik, mülk üzerinde kira süreci baslamis olur. Bu asamadan sonra oyunlastirrna, ödeme ve oylama modülleri aktive olur. Oylama modülünde taraflar birbirine puan verir ve bu puanlar sonrasinda kira skorunda kullanilmak üzere kayit edilir. Oyunlastirma modülü ise varlik ile ilgili güncel bilgi toplanmasi için kullanicilara anket sorulari sorulmasi ve cevaplarinin kayit altina alinarak raporlama islemlerinde kullanilmasini saglar. Kiralama süreci, sözlesme maddeleri yaptirimlari gibi konularda bilgi erisimi istendiginde ise Akilli kira asistani üzerinde soru cevaplar, kelime aramalari yapay zekâ destegiyle dogal dil isleme teknikleri ile kullanilarak sunulmaktadir. Kiraci kirasini ödemek istediginde ise yine platform üzerinden kredi karti, banka karti, dijital paralarla Ödeme entegrasyonu modülünü kullanarak yapabilmektedir. Yukarida yer alan detayli bilgilere istinaden, bulus sözlesmelerle kiralama süreç yönetimi ve taraflar kira riski skorlama yapan bilgisayar tabanli sistemin çalisma yöntemi olup özelligi; Taraflar ilgili varlik üzerinde kiralama islemi yapmak istediginde portaldan kullanici girisi ile uygulamaya erisim gerçeklestirmesi, Sözlesmeye taraf bilgilerinin tanimlanmasi, Taraflarin güvenirlilikleri sistem üzerinden 3. Taraf sorgulari ve kira risk skoru ile belirlenmesi, Kira risk skoruna göre sistem alinacak güvence bedeli ve güvence durumuna iliskin Kira sürecinde istenen ek teminatla (depozito, kefil gibi konularda) önerilerin sunulmasi, Kiralama sürecindeki sigorta gereksinimlerine (kiralama sürecinde yapilacak olan deprem sigortasi (DASK), depozito yerine kullanilabilmesi önerilecek olan Iyi Hal Sigortasi, vs.) 3. Parti entegrasyonlari sayesinde platform üzerinden kullanicinin erismesi, Sözlesme sartlari belirlenerek maddeler olarak sözlesmeye aktarilmasi, Sözlesmenin taraflar arasinda anlasmaya varilan degisken maddeleri (bir diger deyisle sözlesme sartlarinin örnegin; kira zam orani, hasardan sorumlu taraf, sözlesmenin fesih sartlari, depozito tutari vs. sartlarinin) belirlenmesi, Belirlenen sartlarin arkayüzde akilli kontrat kurallarina çevrilmesi, Sartlar gerçeklestiginde kurallarin devreye girecegi durumunu taraflara bilgi olarak sunulmasi/otomatik olarak tetiklemelerin gerçeklesmesi Taraf bilgileri ve sözlesme maddelerini de içeren dijital sözlesme olusturularak taraflarin onayina sunulmasi, Onaylanan sözlesme blokzincir teknolojisine göre bloklara yazilip sifrelenerek (hashlanerek) degistirilmez sekilde kayit altina alinmasi, Sözlesme onayindan sonra ilgili varlik, mülk üzerinde kira sürecinin baslatilmasi, Kiraci kirasini ödemek istediginde ise yine platform üzerinden kredi karti, banka karti, dijital paralarla ödeme entegrasyonu modülünü (3.taraf entegrasyon modülünü (3)) kullanarak yapmasi Islem adimlarini içeimesidir. Bilgisayar tabanli sistemin çalisma yöntemi olup özelligi; Onaylanan sözlesmenin blokzincir teknolojisine göre bloklara yazilip hashlanerek kayit altina alinmasi islem adimindan sonra; Sözlesmenin uluslararasi formatlarda sistem üzerinde olusturulmasi ve görüntülenmek istendiginde farkli formatlarda sistem üzerinden sunulmasi, Sözlesme bilgileri üzerinden uluslararasi standartlara göre elektronik fatura üretiminin saglanmasi ve gerekli sartlar saglandiginda 3. Taraflarla paylasilabilmesine/entegrasyonla aktarilmasi, Sözlesme onayindan sonra ilgili varlik, mülk üzerinde kira sürecinin baslatilmasi, Bu asamadan sonra oyunlastirma, ödeme ve oylama modülleri aktive olmasi, Oylama modülünde taraflar birbirine puan vermesi ve bu puanlar sonrasinda kira skorunda kullanilmak üzere kayit edilmesi, Oyunlastirma modülü ile varlik ile ilgili güncel bilgi toplanmasi için kullanicilara anket sorulari sorulmasi ve cevaplarinin kayit altina alinarak raporlama islemlerinde kullanilmasinin saglamasi, Kiralama süreci, sözlesme maddeleri yaptirimlari gibi konularda bilgi erisimi istendiginde ise kira asistani üzerinde soru cevaplar, kelime aramalari yapay zekâ destegiyle dogal dil isleme teknikleri ile kullanilarak sunulmasi, 3.taraf entegrasyon modülünü (3), kullanarak kiracinin kirasini ödemek istediginde ise yine platform üzerinden kredi karti, banka karti, dijital paralarla ödemenin gerçeklestirilmesi Islem adimlarini içermesidir. TR TR TR TR TR DESCRIPTION CONTRACT DIGITALIZATION, RENTAL PROCESS MANAGEMENT AND PARTIES RISK SCORING SYSTEM Field of Invention The invention is related to the transfer of contracts to digital environment with international standards, end-to-end management of the rental process and the parties' risk scoring system. Known State of the Art (Prior Art) Contracts such as rental contracts, sales contracts, employment contracts are made and archived on paper. People are trying to create a manual reporting system for this process tracking that does not contribute to process automation. When we consider the stages of the rental process, after the relevant asset is found, the tenant and the lessor or the intermediary institution make a contract on paper. The terms are included in this contract and stored on paper. The paper contract is prepared only as a formality and has no function in directing the process. The contract remains only between the parties. The amount related to the rent is written in the contract, but it is requested to pay lower taxes by depositing a lower amount through the bank. Information reflecting the real amount is not transmitted to the Revenue Administration. When the rental process starts and a decision needs to be made regarding the tenant and the lessor, an oral or written agreement is tried to be reached over the phone. The issue that is thought to be agreed upon causes inconsistencies in the future and since an immutable record is not kept, the situation cannot be proven. In rental processes, the parties usually consist of people who do not know each other. Since there is no objective criterion regarding the parties, the parties make their decisions based on their personal judgments. The information learned after the process has started disturbs the parties, but the situation cannot be intervened immediately. The asset is worn out during this process and the parties experience victimization. - When there is more than one demand for an asset, the selection is made according to subjective evaluation or random decisions, and there are no objective criteria by which the parties can get to know each other. Although the FINDEKS score provided by KKB is used in making decisions about the tenant in some processes, it does not provide information about the payment performance and behavior of the relevant party during the rental process, since it only shows the status of the party in the banks. - Since there is no system that can verify information about the parties and the asset through official institutions, there is a process open to illusions and deception. For example, the asset may be rented by someone who is not the owner, and it is not confirmed whether the person renting it is someone on the wanted list. - There is no platform where the behavioral compatibility of the relationship between the tenant and the lessor can be scored and then reported. For this reason, the behaviors of the parties during the rental process cannot be monitored. - Rent payments are generally made through banks, internet banking or in cash. Due to cash shortages, there are delays and non-payment of rent. Deposit payments are also made in cash and the conditions and conditions of refund or non-payment cannot be monitored. - Information about the relevant asset can only be obtained through visual media, channels whose up-to-dateness is not guaranteed. - When the parties try to reach the questions they are curious about regarding the rent and the solution methods of the problems one by one through blogs or forums, it causes loss of time and obtaining dirty information and direct inferences cannot be made. Brief Description and Objectives of the Invention The present invention relates to the rental process management with smart contracts, e-invoice data generation and parties rental risk scoring system, which meets the above-mentioned requirements, eliminates all disadvantages and brings some additional advantages. The smart contract process, which is based on the blockchain technology logic (each agreement clause is recorded by being hashed and written to a blog. The hash of the blog is taken and added to the next blog and the processes continue in this way in a chain), enables automatic operation in accordance with a standard and thus, the desired records can be accessed electronically and in a proven way, thus preventing disagreements encountered in paper media and processes that are dependent on the person, standardizing the procedural process and enabling the process to be operated remotely by transferring it to electronic media, accelerating existing processes such as leasing, sales, and service procurement, converting contract clauses in paper media into rules and transferring them to electronic media, and providing the parties with the opportunity for mutual approval. By presenting the consensus protocol, where the issues to be decided on regarding the asset are recorded on distributed ledgers and stored immutably, it is possible to access the records stored immutably on the blockchain in a short time. The public institutions that are the parties to the contract (Ministry of Justice, Revenue Administration, Land Registry, etc.) are positioned as distributed ledgers and the contract information will be kept in these institutions, which are nodes/databases, thus providing the opportunity for the information to be accessible and verifiable by these institutions as well as being immutable. Thanks to the transfer of the contracts to a digital environment using a language of international standards (XML (Extensible Markup Language) based UBL (International Business Documents Language), etc.), the developed system can also be easily adapted for use abroad. Electronic invoice production can be provided from relevant contracts according to international standards (XML, UBL, etc.). Transferring other sales, service procurement, and hiring processes including leasing processes to electronic media within certain standards, recording the unregistered and untraceable process carried out in paper media with certain standards and standardizing this process by official institutions, and transferring correct information about the leasing process will enable correct taxation, thus preventing unregisteredness. With the integration with official institutions, it will be possible to transfer data whose immutability can be proven to the relevant institutions. Thanks to the voting module of the invention, thanks to the opportunity to vote on each other obtained from the behaviors in the leasing process, it is possible to provide improvements in many areas in leasing as well. The scoring module of the invention is a system that provides suggestions such as selecting the appropriate tenant for the relevant asset, requesting a guarantor or requesting an additional deposit thanks to the risk scores formed based on information received based on international criteria, information from 3rd party official institution integrations and declarations. The risk score of the parties to the lease, which is produced through statistical methods and machine learning methods where information from different sources is used as input, is calculated using different parameters and weights in a way that will include all parties of the lease process. It is possible to adapt the lease risk score by making customizations in both real estate and vehicle leases. Thus, the parties will have more transparent and reliable information about each other regarding the lease process. The existence of applications and standards for the lease score abroad shows the need in this area. However, when the existing lease risk scores are examined, there is only a risk assessment for the tenant and the score is produced only through a model. The scoring mentioned in the invention produces scores using parameter weights that vary according to occupational, family, income, and sociological risk segments. Thus, the relevant party will be able to see the score level according to the weight it attaches importance to and make its choice accordingly. Suggestions can be made for the decision support system according to the score provided. For example, requesting a guarantor for someone with occupational risk, or differentiating deposit rates according to the number of family members. There is no scoring system implemented in Turkey. The voting module allows the parties to vote on each other at certain periods in terms of their compliance with the behavioral criteria in the process. Thus, information can also be obtained regarding the attitudes of the parties during the rental process. With the gamification module, tasks are assigned to users (rental parties) and data is collected with surveys and points are earned as a result of the tasks performed. The survey data obtained also allows active data collection from the field regarding the relevant region, asset, and environment. The payment integration module on the invention offers the opportunity to pay rent payments with credit cards, bank cards, and digital currencies, as well as the ability to track payments made to the parties. Thus, it is aimed to facilitate rent payments that cause delays due to cash flow problems. Thanks to the rental payment integration, it is possible to pay rents and deposits with alternative methods such as credit cards, bank cards, and digital currencies, and to track and report them on the platform. The output of this module, the rental payment data, provides input to the rental risk score component. The rental process assistant module, which is a natural language processing-based search engine based on rental collections, provides users with search results related to the process directly from the invention and obtains goal-oriented results. The 3rd Party integration module on the invention integrates with different institutions and organizations to verify and transfer information (exchange). For example, with insurance and financial institution integrations, different alternatives regarding leasing and deposit financing can be offered to the parties. On the other hand, as an example of information acquisition, Findeks scores can be obtained from institutions such as KKB (Credit Registry Office) and input can be provided to the scoring module. As for information data, it is ensured that the output of data such as contracts and payments, invoices, etc. is provided to official institutions within legal limits in the format requested by the institution. Thanks to the reconciliation module, the immutability of the records is controlled by recording the decisions taken by the parties and the points they agree on with the blockchain technologies or the logic of the process, and the history of the decisions taken retrospectively can be accessed. The decisions taken on the reconciliation module are transferred to the contract and the contract is updated. The invention, in addition to transferring contracts to digital environment, approving and automatically processing them, also enables the production of electronic documents such as invoices from which it originates, through contract information, and consists of modules with different technical components that handle the rental process end-to-end and can be offered to users as SaaS in mobile and web environments. The companies that touch upon the rental issue and the opportunities they offer are compared in the table below. None of the applications below that offer solutions at certain stages in rental have end-to-end solutions that offer different technical issues together in this context. The information of national and international companies that provide services for the rental process is given comparatively in the matrix below. There are different methods by the relevant institutions for the purposes of the features of the invention specified in the lines. Features Invention RentRovi KiraPratik Emlak sitesi My Rental Rent score/score + - _ _ + Voting module + - - - - Gamification module + - - _ _ Reconciliation module + - + - _ Rent Payment + + + - _ Rental process management assistant + - - - - Rental Process Management + - + - _ Smart Contract + - - _ _ From Contract + - - _ _ Invoice generation The invention, which allows the rental process to be carried out electronically, will provide a digital transformation in contract and process management in industry and agriculture by adapting the smart contract module to processes such as vehicle rental, business contracts. Definitions of Figures Explaining the Invention The figure and the relevant explanation required for a better understanding of the subject of the invention are given below Figure 1- Modules of the Invention Figure 2- Smart Rental Assistant Workflow Figure 3- Smart contract and contract management module Figure 4-Voting and gamification module workflow Figure 5-Generating Lease Party scores workflow Definitions of the Elements/Parts/Pieces Consisting of the Invention 1- Data Processing and Analysis module 2-Smart contract and process management module 3- 3rd party integration module 4-Reconciliation module -Scoring and gamification module 7-Database 8-Reporting module Detailed Description of the Invention This detailed description is explained only for a better understanding of the subject and does not create any limiting effects. The invention is the transfer of contracts to digital media, automatic production of other commercial documents that they originate from, rental process management, parties and asset rental risk scoring system and the parties specified in the invention are the person/institution or organization that rents and the person/institution that rents in the rental transaction. Blockchain is rapidly taking its place as a technology that offers cryptological-based alternative solutions for trust-based transactions such as identification and authorization in the digital world, and eliminates the need for central administrators by providing automation. Blockchain is a distributed database where transactions are kept on machines (nodes), all records are approved by different sources and written into blocks, and these blocks are chained together, and records that cannot be changed are kept. Smart contracts are applications that work on blockchain technology, where the parties to the transaction are defined and what should be triggered when a situation occurs is determined by a code. In the world, examples of blockchain usage for many areas such as finance, supply chain, and health are increasing rapidly and some of them have turned into products. A design method has been used in the invention that enables the development of different usage scenarios in the rental process by using blockchain technology for smart contracts. Smart contracts enable the automation of all assets and transactions between the lessor and tenants on a secure, distributed and shared decentralized platform. The invention has been developed in accordance with blockchain networks that use different consensus algorithms (PoW, PoS, etc.). In the creation of the Rental Risk Score module, in addition to bank payment information (FINDEKS), demographic, socio-economic, official institutions (Ministry of Interior, OFAC, UN, EU, Revenue Administration, Land Registry, SGK etc.) integration verifications and pre-processing of the data obtained with the integration and information regarding their behaviors during the rental process are performed, and risk scores of the parties are produced with data mining methods and rule-based weighting methodologies. These scores can be produced with parameter weights according to the determined risk categories (occupational risk, family situation risk, financial payment risk, sociological risk etc.). Information of national and international companies providing services for the rental process is given comparatively in the matrix below. Although the objectives related to the features of the invention specified in the lines are tried to be met by the relevant institutions using different methods and techniques, exactly the same output is not presented. Features Invention RentRovi KiraPratik Real Estate sites My Rental Rent score / score + - - _ + Weighted rent score according to risk categories + - - - _ Parties Voting + - - - _ Gamification module + - - - _ Blockchain based + - - - _ reconciliation module Rent + + + - _ Payment through different channels (credit card, digital money, bank Rent Assistant + - - _ _ Digital Rental Agreement + - + - _ Metaverse Platforms + - - - _ integration 3rd Party Integration + - - - - (information verification, data transfer) Invoice production according to international standards via contract data + - - - - Bulusun Modules 1- Data Processing and Analysis module 2- Smart contract and process management module 3- 3rd party integration module (payment integration, e-invoice integration_Special Integrator, TCMB, MERNIS, GIB, TKGM etc.) 4-Reconciliation module -Scoring and gamification module 7-Database 8-Reporting module Functions of Modules; In the data processing and analysis module (l), the data obtained from the database (7) is preferably pre-processed and analyzed and transferred to the data warehouse and the analyzes are performed. The analyzes performed here include; customized risk and compliance scores of the renting parties according to the determined weights, behavioral analysis according to months, listing of payment information, presentation of Natural Language Supported rental process questions and answers, visualization and presentation of data from the gamification and voting module. The smart contract and process management module (2) enables the automatic operation of the rules when the conditions are met by converting the articles of contracts such as rent, sale, service procurement into blockchain smart contract rules. At the same time, it ensures that the contract is transferred to the digital environment by the parties' mutual approval of the contract in the electronic environment (digital signature, electronic signature, biometric signature, etc.). The content of the contract is taken into blocks, approved and hashed. The received hash is written to the next block. The contract articles are converted into smart contracts and when there is a realization regarding the relevant article, the system is automatically activated or sends reminders and alerts to the user and ensures that the rule is realized. Contracts can be stored in the system in an unchangeable manner and can be tracked retrospectively when there is a change. Leases made with smart contracts can also work integrated with Metaverse Platforms thanks to the blockchain technology they use. In other words, they can also be used in the processes of parties renting parcels to each other on Metaverse platforms. It also includes additional features such as providing output in different formats (PDF etc.) and being able to print the contract and upload it back to the system. In the reconciliation module (4), the parties can reach an agreement after the rental process has started, they can carry out the processes related to the decisions they have made with a mutual approval mechanism, and automation and immutability controls of the rules can be provided with blockchain smart contract rules. 3rd party integration module (3), this module, which provides integration with third parties, includes the data that the application will receive and share from external sources and the components that will ensure payment. For example; If the rent increase rate in the contract rules is determined according to rates such as TEFE/CPI/Inflation, the 3rd party integration module (3) includes the provision of these rates on the TÜİK website, on the other hand, if a determination is made regarding the exchange rate, it ensures that the rate is obtained through integration from the TCMB website. This module provides integration with the Ministry of Interior, MIT and foreign intelligence sites in order to provide functions such as checking whether the relevant parties are on the wanted list, and offers integration with the Ministry of Justice for situations such as lawsuits being filed against them. It also offers integration with public institutions such as MERNIS and the General Directorate of Land Registry and Cadastre to check the accuracy of the asset and person information on the contract. The 3rd party integration module also provides integration with real estate sites and metaverse platforms, allowing the process management of rentals to be made through these platforms. The 3rd party integration module also allows the contract and invoice data generated from the data in the system to be shared with official institutions by providing the necessary conditions. The 3rd party integration module (3) allows the collection and transfer of payment institutions, digital money institutions, banks and BKM (Interbank Card Center) integrations to the parties. It provides integration with insurance companies for needs such as deposit and earthquake insurance at the beginning of the rental process. The scoring and gamification module (5) allows the parties to vote according to their behavioral compatibility. The gamification feature conducts surveys and task assignments to people at certain periods and allows them to earn points when tasks are completed/surveys are answered. The rental assistant module (6) is a module with Turkish and English natural language processing support. This module offers question-answer and word-based search opportunities by using natural language processing techniques on the contents of blog posts and articles prepared by experts and related legislation on the subject of Leasing processes. Database module (7) is designed to include SQL and NoSQL database features. Data produced on the smart contract and process management module (2), 3rd party integration module (3), Reconciliation module (4), Scoring and gamification module (5), Smart Lease assistant module (6) modules are stored in SQL and NoSQL databases according to the format features. Reporting module (8) is the module that appeals to the end user where the visualization of the studies carried out in the Data Processing and Analysis module (l) and reports and graphs and risk and process analyzes in accordance with the requirements are presented as understandable and interpretable results. This module also consists of user interfaces and includes screens where user information is entered. Some explanations about the features of the invention are as follows; 1. It provides the automation of the rental process by converting contracts into smart contracts and transferring them to the digital environment. 2. It ensures that the agreed-upon items are recorded in accordance with the logic of blockchain technologies and that the records are kept in an unchangeable manner, and retrospective records can be accessed. 3. The rental score is produced using rule-based and statistical methods using different weights and parameters according to the determined categories, thus allowing the rental party to be objectively evaluated according to the desired main feature regarding the rental process. 4. Thanks to the ability to search in the rental collection with natural language processing techniques and in the form of question and answer (smart rental assistant), the loss of time and information pollution in manual searches are reduced with the support of artificial intelligence. With the voting module, the parties will vote for each other according to their behaviors, thus, there will be a transparent process and a sociological improvement in the rental process. 6. Information will be collected and reported through surveys with the gamification module. Thus, information about assets, people, environmental components can be obtained and information can be provided to other users of the application. 7. Thanks to the payment integration of the rent, it can be paid using digital money, credit card, etc. payment tools, thus, the situation of not being able to provide cash when the rent is paid in cash or through a bank account is facilitated by offering alternative channels in this way. 8. Verification of information and exchange of information by providing integration with 3rd parties in the rental process. In addition to the fact that a reliable rental process can be initiated by verifying the information on the authorized bodies, the data can be withdrawn from official institutions for the scoring module and the e-documents produced on the system can be transmitted to 3rd parties under the necessary conditions. 9. Thanks to the different opportunities offered for deposits with insurance integrations, special insurance products reduce the deposit burden and provide convenience to both parties in case of any damage. . The calculation of the tenant score with rule-based and statistical methods ensures that whether the tenant is reliable is reported using objective metrics. ll. The calculation of the lessor score with process-specific parameters ensures that whether the asset owner is reliable is reported using objective metrics. 12. The calculation of the scoring related to brokerage firms with process-specific parameters ensures that the reliability of the brokerage firm is reported. 13. Calculating the scoring related to the asset with process-specific parameters, thus recording the asset status between the parties according to objective criteria. Figure 17: The modules of the system and their relationships with each other are shown. Figure 2 shows the steps of entering questions on the user screen, Rent process compilations, Indexing words and sentences, Finding vectorial representations of words, Finding vectorial closeness of questions and answers, Determining the document/sentence with the closest vector to the question vector as the answer, and transferring to the user screen. Figure 3-7: Definition of user roles, User login according to roles (tenant, brokerage firm that rents), Definition of person entity, Entry of contract information, making insurance preferences, Creation of the contract, Production of contract in printable format (print-upload), Conversion of the contract into smart contract rules after the contract phase, Activation of rules when the approved scenario is realized (notification/automatic operation), Providing the tenant with the opportunity to make the payment electronically, Storage of records in an unchangeable manner with blockchain technology, Use of information in reporting and graphic production. Figure 47; Separation of questions and surveys according to user role into categories, Making voting reminders according to the behavioral compliance of the renting party at certain periods, Asking survey questions to the user about neighborhood/apt./asset etc. at certain periods, Assigning points to the responding party, 10 Information entries, transfer of votes and points to the database, Use of data for scoring and reporting module Figure 5-7; Data flow of the voting and gamification module, data flow of the 3rd party integration module and data flow of the contract module (providing payment, person and asset identification information and writing the information to the data pool), Data pre-processing (cleaning the data after recording the data from different sources to the database; extracting basic statistics, separating the values with high deviation, converting some values to categorical variables depending on whether they are used in the model), Determining the related data (basic component analysis (PCA, correlation analysis, etc., determining the relationships with statistical analyses), Determining the risk score category (financial risk, family status risk, behavioral risk, etc.), Creating the risk scoring model according to the determined category (rule-based statistical methods, machine learning) (After analyzing the data, determining the attributes and calculating the coefficients in the model) Using the scoring model), displaying the results of the scoring model through the reporting module. Based on the detailed information above, the invention is a computer-based system that provides automation of process management with smart contracts and scores rental risks for the parties. It provides the transfer of contract (rental, service procurement, sale etc.) conditions to the digital environment by converting them into smart rules, enables the rules to work automatically when the conditions are met, ensures that the contract is transferred to the electronic environment with the mutual approval of the parties (digital signature, e-signature etc.), archives the contract in a way that ensures its immutability in the electronic environment, provides the production of invoices at international standards based on the contract information, and also provides additional features such as listing and reporting based on the contract information, as well as enabling it to be printed and uploaded back to the system. It provides integration with third parties, includes components that enable the application to exchange data on external sources as well as payment, works in integration with institutions and controls the accuracy of the assets and information of individuals, and enables data exchange. The third party integration module (3), which enables the parties to reach an agreement after the rental process has started, to carry out the processes related to the decisions they have made with a mutual approval mechanism and to ensure the automation and immutability controls of the rules with the blockchain smart contract rules. The smart contract and process management module (2), the third party integration module (3), the agreement module (4), at least one database module (7) where the data produced on it are stored according to the format features. The data processing and analysis module (1), where the data obtained from the database (7) is pre-processed and analyzed and transferred to the data warehouse and the analyzes are performed. It provides question-answer and keyword-based search opportunities by using natural language processing techniques on the content of blog posts prepared by experts and legislation related to rental processes in various languages (Turkish and English). smart rental assistant module (6), Data Analysis and Reporting (l) module elements including Risk Scoring Analyses including risk scores of rental parties produced according to different risk weights (financial risk, family situation risk etc.) through statistical methods and machine learning methods where information from different sources is used as input. Other preferred embodiments of the invention; Scoring and gamification module (5) which allows parties to vote according to their behavioral compatibility, conducts surveys and task assignments to people at certain periods with gamification feature and allows them to earn points when tasks are performed/surveys are answered, Visualization of the studies carried out in the data processing and analysis module (l) and reports and graphics suitable for the requirements, reporting module which appeals to the end user where risk and process analyzes are presented as understandable and interpretable results. When the parties want to make a rental transaction on the relevant asset, they access the application with the user login from the portal. The rental transaction can be carried out through the intermediary institution, and the property owner can also start the rental process. This difference is determined by the role with which the application is entered. The party information to the contract is defined. The reliability of the parties is determined by the 3rd Party queries and the rental risk score of the parties through the system. According to the rental risk score, the system makes suggestions on issues such as the deposit to be taken, the guarantor. Insurance requirements during the rental process can be accessed through the platform thanks to 3rd Party integrations. The contract terms are determined and transferred to the contract as electronic rules. The rent increase rate, the party responsible for the damage, the termination conditions of the contract, the deposit amount, the contract renewal time, etc. are determined. The determined conditions are translated into smart contract rules on the backend. When the conditions are met, the situation that the rules will come into effect is presented to the parties as information. A digital contract including the party information and contract articles is created and presented to the parties for approval. The approved contract is recorded by writing to blocks and hashing with the logic of blockchain technology. While list reports can be produced from the contract information, it is also possible to access a copy of the contract archived in a digital environment. The contract is presented in HTML, PDF, etc. viewable format through the system. Invoice data production in international format will also be realized from the information of the arranged lease contract or other contracts (service purchase, sale, work purchase, etc.) and will be shared with the related 3rd party when the necessary conditions are met. After the contract approval, the rental process on the relevant asset, property starts. After this stage, gamification, payment and voting modules are activated. In the voting module, the parties give points to each other and these points are then recorded to be used in the rental score. The gamification module allows users to be asked survey questions to collect up-to-date information about the asset and their answers to be recorded and used in reporting processes. When information access is requested on topics such as the rental process and contract clause sanctions, questions and answers and word searches are presented on the Smart Rental Assistant using natural language processing techniques with artificial intelligence support. When the tenant wants to pay his rent, he can do so again via the platform using the Payment Integration module with credit card, bank card and digital money. Based on the detailed information above, the invention is the working method of the computer-based system that performs rental process management with contracts and parties' rental risk scoring and its feature is; When the parties want to make a rental transaction on the relevant asset, they must access the application through the user login from the portal. Defining the information of the parties to the contract. Determining the reliability of the parties through the system with 3rd party queries and rental risk score. Providing suggestions regarding the security deposit to be taken by the system according to the rental risk score and the additional collateral requested during the rental process (deposit, guarantor, etc.). Accessing the insurance requirements during the rental process (earthquake insurance (DASK) to be made during the rental process, Good Conduct Insurance to be suggested to be used instead of deposit, etc.) via the platform thanks to 3rd party integrations. Determining the contract terms and transferring them to the contract as articles. The variable articles of the contract agreed upon between the parties (in other words, the contract terms, for example; rent increase rate, party responsible for damage, termination conditions of the contract, deposit (amount etc. conditions), Translating the determined conditions into smart contract rules on the backend, Presenting the situation that the rules will come into effect when the conditions are met to the parties as information/automatically triggering Creating a digital contract including the party information and contract articles and presenting it to the parties for approval, Writing the approved contract to the blocks according to blockchain technology and encrypting (hashing) and recording it in an unchangeable manner, Starting the rental process on the relevant asset, property after the contract approval, When the tenant wants to pay his rent, he/she does it again via the platform using the payment integration module (3rd party integration module (3)). It is the working method of the computer-based system and its feature is; After the process step of recording the approved contract by writing it into blocks and hashing it according to blockchain technology; Creating the contract in international formats on the system and presenting it in different formats when it is desired to be viewed, Ensuring the production of electronic invoices according to international standards based on the contract information and sharing/transferring it with 3rd parties when the necessary conditions are met, Starting the rental process on the relevant asset or property after the contract approval, Activating the gamification, payment and voting modules after this stage, Parties giving points to each other in the voting module and recording these points to be used in the rental score afterwards, Asking survey questions to users in order to collect up-to-date information about the asset with the gamification module and ensuring that their answers are recorded and used in reporting processes, When information access is requested on issues such as the rental process and sanctions of contract articles, Q&A and word searches are performed on the rental assistant with artificial intelligence support. It is presented using natural language processing techniques, and when the tenant wants to pay his rent using the 3rd party integration module (3), it includes the transaction steps of making the payment with credit card, bank card, digital money via the platform.TR TR TR TR TR