TR2021015054A2 - Bi̇yomi̇meti̇k ve anti̇karyojeni̇k özelli̇kli̇ remi̇nerali̇zasyon ajani - Google Patents

Abstract

Buluş, dişte başlangıç aşamasından itibaren oluşan çürüklerin ve dental erozyonun remineralizasyonunda tedavi amaçlı ve çürük oluşmadan önce sağlam diş dokusunun korunmasına yönelik profilaksiyi içeren, diş yapısının korunması, diş hassasiyetinin önlenmesi, antibakteriyel etkinliğin oluşturulması ve arttırılmasında geleneksel olarak kullanılan ürünlerin üretim süreçlerinde katkı maddesi olarak ve /veya yeni ürünlerin içeriğinde bulunacak biyomimetik ve antikaryojenik özellikli remineralizasyon ajanıyla ilgilidir.

Description

TARIFNAME BIYOMIMETIK VE ANTIKARYOJENIK ÖZELLIKLI REMINERALIZASYON AJANI TEKNIK ALAN Bulus, diste baslangiç asamasindan itibaren olusan çürüklerin remineralizasyonunda tedavi amaciyla çürük olusmadan önce saglam dis dokusunun korunmasina yönelik profilaksiyi içeren, dental erozyonun önlenmesinde profilaktik ve erozyonlu dislerde tedavi amaciyla dis hassasiyetinin önlenmesi, agiz ortaminda antibakteriyel etkinligin olusturulmasi ve arttirilmasinda geleneksel olarak kullanilan ürünlerin üretim süreçlerinde katki maddesi olarak ve/veya yeni ürünlerin içeriginde bulunacak biyomimetik ve antikaryojenik özellikli remineralizasyon ajaniyla ilgilidir. ÖNCEKI TEKNIK Dis çürügü dis minesinin karyojenik bakteriler tarafindan üretilen aside maruz kalmasi ile olusmakta; olusan asit mineye nüfuz ederek hidroksiapatit (HA) mineralinin çözünmesine neden olmaktadir.

Agiz hijyeni etkin saglanamayan bireylerde oral floranin degismesi ve plak pH'sinin düsmesi sebebiyle kisa bir sürede çürük (mine demineralizasyonu) olusabilmektedir. Özellikle anterior bölgedeki lezyonlar dislerde estetik problemlere neden olmakla birlikte, zamaninda ve etkin tedavi yöntemleri kullanilarak tedavi edilmediklerinde ilerleyerek kavitasyonlu çürükler halini almaktadir. Hasta tedavi ve takipleri esnasinda öncelikle bu Iezyonlarin olusmasini engellemek, olusmalari durumunda ise detayli muayene ve takip ile en kisa sürede etkin remineralizasyon ajanlariyla tedavilerini gerçeklestirmek gerekir. Dis çürüklerinin tedavisinde çesitli nano boyutlu HA veya kalsiyum fosfat [(Ca3(PO4)2] türevleri ile flor ilaveli ve flor ilavesiz formlarinin kullanilmasi büyük ilgi görmesine ragmen klinik geçerliligi hala ispatlanmamistir. Kalsiyum fosfatlarin düsük çözünürlükte florür iyonlariyla birlikte klinik kullaniminda da zorluklarla karsilasilmaktadir. Agiz hijyeni yetersiz bireylerde sadece florürlü dis macunu kullanimi çürük Iezyonlarin gelisimini önlemede etkisizdir ve ek florür kaynaklari siklikla önerilmektedir. Son yillarda florürlü dis macunlarinin içerisine remineralizasyonu arttirmak için belirli ajanlar eklenmektedir. Yüksek oranda florid içerikli kalay florür, dental erozyonun tedavisinde dis macunlarina ilave edildiginde basarili sonuçlar alinsa da, dislerde renklenmelere sebep vermektedir. Çinko (Zn) ilaveli florürlü dis macunlari dis demineralizasyonunu azaltmalarina karsin oktokalsiyum fosfat ve hidroksiapatitin gelisimini de azaltabilmektedirler. Bu sebeple bu macunlarin kullanimi hala tartismalidir. Diger bir remineralize edici ajan, süt proteininden elde edilen kazein fosfopeptid-amorf kalsiyum fosfattir. Son yapilan arastirmalarda kazeinin baslangiç çürükleri üzerindeki etkinliginin net gözlenmedigi bildirilmistir. Lactobacillus reuteri gibi probiyotiklerin dis çürükleri üzerine etkileri incelenerek probiyotigin bu Iezyonlarda etkisinin olmadigi belirtilmistir. Kalsiyum ve fosfatin remineralizasyon sürecindeki stabilize olmamis formu amorf kalsiyum fosfatlardir (ACP). ACP'in içerisine florür ilave edilmis formu amorf kalsiyum florür fosfattir (ACFP). Bu materyalin remineralizasyon sürecindeki dezavantaji, düsük miktarda stabilizasyona sahip oldugundan bulundugu ortamda kristalin bir faza dönüsebilmesidir. Dönüsüm oldukça hizli gerçeklestiginden, minenin yüzey alti bir önemli dezavantaji da zayif çözünür fazlarinin dis tasi olusum riskini arttirmasidir.

Kristalin kalsiyum ve fosfatlarin farkli versiyonu kalsiyum sodyum fosfosilikatlardir (Biyoaktif Cam) (Novamin, USA). Bu ürün dentin hassasiyeti tedavisinde kullanilmaktadir. Üretici firma baslangiç halindeki çürüklerin remineralizasyonu için etkin bir ürün oldugunu iddia etse de, bunu kanitlayan herhangi bir çalisma yoktur.

BULUSUN KISA AÇIKLAMASI Bulus; "bor elementi, otojen mine/dentin/sement, treonin aminoasit, müsin glikoprotein, fosfoprotein, prolinden zengin proteinler, staterin ve histatin, sistatinler, kathelisinler alfa defensin (tüm gruplar), beta defensin (tüm gruplar), Iaktoferrin, dentin fosfoprotein (DPP), aspartat-serin-serin (8DSS), Iösin, kalsiyum sodyum fosfosilikat, sodyum trimetafosfat (STMP) ve timokinon'dan” en az birini içeren; bu ajanlarla birlikte oktokalsiyum fosfat ve kalsiyum fosfat içerikli seramiklerden" ve/veya “gümüs nanopartiküllerinden, Ag içeren solüsyonlardan/süspansiyonlardan” en az birinin kullanilmasiyla birlikte gelistirilecek olan biyomimetik ve antikaryojenik özellikli remineralizasyon ajaniyla ilgilidir. Tek basina veya katki maddesi olarak dis remineralizasyonu, hassasiyetin giderilmesi ve çürük önleyici olarak kullanilacak agiz gargaralari, dis macunu, dis kremi, sekersiz sakiz, vernik ve pastil gibi formlarin tamamini kapsamaktadir.

Dis çürügü (beyaz nokta lezyonlari da dahil olmak üzere) dis minesinin karyojenik bakteriler tarafindan üretilen aside maruz kalmasi ile olusmakta olup; olusan asit mineye nüfuz ederek hidroksiapatit (HA) mineralinin çözünmesine neden olmaktadir. Dis çürügü baslangiç asamasindayken remineralizasyon ajanlariyla tedavisi gerçeklestirilirse saglam dis dokusu geri kazandirilabilir. Çürügün olusumunda en önemli faktörlerden birisi de agizda bulunan bakterilerdir. Bu sebeple antibakteriyel etkinligi olan ajanlarin kullanilmasi çürük olusumunu engellemede önemli birfaktördür.

Dental erozyon dis sert dokularinda çürük olmaksizin görülen madde kaybidir.

Progresiftir ve geri dönüsümü olmayan bir süreç olarak tanimlanmistir. Intrensek ve ekstrensek asitler dental erozyonun birincil etiyolojik faktörüdür. Bu asitler diyetle ilgili, mesleki veya iç kaynakli olabilir. Erozyonun yüksek sosyoekonomik grupta daha sik görüldügü bildirilmistir. Erozyonun erken tedavisinde risk faktörleri çok iyi belirlenmeli ve koruyucu önlemler alinmalidir. Çürük remineralizasyonunda daha önce kullanilan yöntemlerden biyomimetik ajanlarin diger ajanlara göre daha üstün sonuçlar verdigi gösterilmistir. Çürükten korunmada ve olusmus olan çürügün remineralizasyonunda tükürük oldukça etkilidir.

Bu sebeple bulusta tükürügün içerisindeki maddeler invitro ortamda gelistirilerek ve/veya ayristirilarak çürükten korunmada, dental erozyonda ve remineralizasyonda kullanilacaktir. Tükürük içerisindeki kullanilacak olan maddeler; fosfoprotein, prolinden zengin proteinler, staterin ve histatin, sistatinler, kathelisinler alfa defensin (tüm gruplar), beta defensin (tüm gruplar), Iaktoferrin, dentin fosfoprotein (DPP), aspartat- serin-serin (8DSS), Iösin, kalsiyum sodyum fosfosilikat, sodyum trimetafosfat (STMP), timokinonden en az birini içermektedir.

Dis çürügü olusumunun diger baslica sebeplerinden birisi de agiz ortamindaki pH seviyesinin azalmasidir. Asidle zayiflamis olan mine yüzeyi, diger asinma olaylarinin daha kolay olusmasina izin vermektedir. Ortamdaki asit, yüzey moleküllerini zayiflatarak yüzey tabakasini ortamdan uzaklastirmakta olup dental erozyon olusmasina sebep olmaktadir. Mide müsini, mide içerisindeki asidik pH'yi bazik pH'ya çevirmektedir. Dis çürügünden korunmada ve dis çürügünün remineralizasyonunda mine müsininin etken maddelerinden treonin aminoasit ve müsin glikoprotein'den faydalanilacaktir.

Bilinen en eski yöntemlerden bir digeri de vücut yapisindaki dokulari, kaybolan/zarar gören dokularin iyilesmesi ve onarimi için kullanmaktir. Çürük sebebiyle kaybolan dokunun remineralizasyonu ve saglam dis dokusunun korunmasi amaciyla otojen mine, sement ve dentin dokusu kullanilacaktir. Çürügün olusmasini engellemek amaciyla gelistirilecek olan ajanlara antibakteriyel etkinligi yüksek olan bor ve gümüs katkilari kullanilacaktir. Bu ürünlerin tek baslarina veya farkli kombinasyonlarinin kullanimi önemli bir yenilik saglamaktadir. Gelistirilecek olan ajanlar tek baslarina kullanilmalarinin yani sira etkinliklerinin arttirilmasi amaciyla trikalsiyum fosfat, bifazik kalsiyum fosfat, vb) materyallerden", “grafen ve türevlerinden (grafen oksit, indirgenmis grafen oksit, vb.)" ve/veya “gümüs nanopartiküllerinden, Ag içeren solüsyonlardan/süspansiyonlardan" en az birisi ile birlikte de kullanilabileceklerdir.

BULUSUN DETAYLI AÇIKLAMASI Biyomimetik yollar kullanilarak. kaybedilen mineral dokunun onarilarak remineralizasyonunun saglanmasi, dolayisiyla orijinal dis dokusunun ilk hali ve ilk islevine getirilebilmesi için girisimlerde bulunulmustur. Bu çalismalar dis yüzeyinin remineralizasyon sürecinin anlasilmasinda da katki saglamistir.

Demineralize olmus mine dokusunu onarmak için disin molekül yapisinin biyomimetik maddelerle tedavi edilmesi uzun zamandir üzerinde çalisilmakta olan bir alandir. Hasar görmüs mine dokusunun remineralizasyonunun peptidler gibi biyomimetik bir yapi kilavuzlugunda olusturulmasi önemli klinik etkilere sahiptir.

Bulusta, mine remineralizasyonunda tükürük içerisinde bulunan maddelerden alfa defensin (tüm gruplar), beta defensin (tüm gruplar), Iaktoferrin, dentin fosfoprotein (DPP), aspartat-serin-serin (8DSS), Iösin, kalsiyum sodyum fosfosilikat, sodyum trimetafosfat (STMP) ve timokinonun] en az birisinin kullanilmasi saglanmaktadir. Bu sekilde remineralizasyon etkinligi ve biyouyumlulugu bilinen maddeler biyomimetik yöntemle gelistirilerek kullanilacaktktir.

Bulusumuzda; dis yapilari taklit edilerek, kaybolan mine dokusunun remineralizasyonu amaciyla nano boyutlu otojen mine, dentin ve sement dokulari kullanilmaktadir. Dogal dis yapilarinin kullanilmasinin avantaji yüksek biyouyumluluk ve remineralizasyon saglanirken demineralizasyon asamasinda kaybolan dokunun yerine konulmasidir.

Agiz ortamindaki asidik pH'yi bazik pH'ya çevirmek için ve dental erozyonun önlenmesine yönelik olarak treonin aminoasit ve mucin glycoprotein kullanilmasi planlanmaktadir.

Antikaryojenik özelligin arttirilmasi amaciyla, Ag veya Ag içeren katki malzemesi, ana malzemeye eklenebilecektir. Ana malzemeye yapilacak katkilama için kati hal yöntemi veya yas kimyasal yöntem kullanilabilecek olup; bu yöntemlerden farkli olarak belirlenen katki malzemeleri ana malzeme ile belirli oranlarda karistirilarak direkt olarak da kullanilabilecektir. Antikaryojenik özelligin arttirilmasi amaciyla kullanilabilecek bir diger katki malzemesi de grafen ve grafen oksit, indirgenmis grafen oksit gibi grafen türevleridir.

Ayrica tüm amaçlar için etkinligin arttirilmasinda hidroksiapatit, oktokalsiyum fosfat, trikalsiyum fosfat, bifazik kalsiyum fosfat ve diger kalsiyum fosfat bazli biyoseramiklerden en az birisi kullanilacaktir.

Bulusumuzun bilinen teknikten ayiran teknik etkileri söyledir; Mine, dentin ve sement insan disinin mineralizasyon gösteren tabakalaridir.

Gelisimini tamamlamis mine içindeki organik matriks; kristalitler arasinda uzanan, hidroksiapatit kristalitlerini birbirine yapistirma islevine sahip olan ve böylece minenin yapisini koruyan çok bilesenli bir protein/peptit karisimidir. Mine demineralizasyonu sirasinda (çürük olusumunda) bu yapilar çözünmeye baslar. Bulusa konu ajan, otojen mine, dentin ve sement içerdiginden disin remineralizasyon potansiyeli arttirilmis olunacaktir.

Tükürük, dis yapisinda demineralizasyonu engelleyerek remineralizasyonu desteklemektedir. Tükürük biyolojik olarak yasam boyu 03” ve P043' iyonlarinin rezervuari ve salinimi için önemli bir kaynaktir. Fizyolojik pH'da tükürük, fosfoproteinle stabilize edilmis Gaz* ve PO?' iyonlari ile asiri doygun haldedir. Bu durum mine yüzeyinde mineral eksikligi olan çürük Iezyonlarinda iyon kaynagi olarak kullanilmasini saglamaktadir. Tükürük içerisinde bulunan proteinler de remineralizasyonu desteklemektedir. Bulusumuzda tükürükte var olan proteinler invitro ortamda gelistirilerek remineralizasyon için kullanilmaktadir. Tükürük içerisinde bulunan maddelerin [fosfoprotein, prolinden zengin proteinler, staterin ve histatin, sistatinler, kathelisinler, alfa defensin (tüm gruplar), beta defensin (tüm gruplar), Iaktoferrin, dentin fosfoprotein (DPP), aspartat-serin-serin (8DSS), Iösin, kalsiyum sodyum fosfosilikat, sodyum trimetafosfat (STMP), timokinon] en az birinin eklenmesi ile üretilecek ajanin remineralizasyon kapasitesi artmaktadir.

Hidroksiapatit, agirlik olarak kemik dokusunun %60-70'ini, minenin ise %90'ini temsil eder ve dis minesinin inorganik yapisini olusturan en önemli elementtir. Ayni zamanda insan vücudunun tüm mineralize dokularinin inorganik bilesenidir. Bu kapsamda hidroksiapatit yeni arastirilmaya baslanilan biyomimetik materyaller arasinda yer almaktadir. Minede isigin daginik yansimasini ortadan kaldirarak parlak ve beyaz renginin olusmasini saglar. Kanitlanmis biyo uyumlulugu ile kemik ve dislerin mineral kisminin ana bileseni oldugu için uzun zamandir tip alaninda en çok çalisilan biyomalzemeler arasinda yer almaktadir. Demineralize mine alanlarinin yeniden mineralizasyonu için de çok önemli olan kalsiyum ve fosfat kaynagi olarak görev yapmaktadir.

Hidroksiapatitin kimyasal formülü Ca10(PO4)6(OH)2'dir. Içerigindeki kalsiyum/fosfor (Ca/P) orani 1,67 olan kalsiyum fosfat apatittir. Kristal boyutu yaklasik nanometre (nm) kalinliginda ve 60 nm genisligindedir. Mine kristalizasyonunun baslamasi, konumu, kristal sekli ve yönü genetik kontrol altindadir. Ilk olusan mine kristali oktokalsiyum fosfattir (OCP). Mine kristalitleri mine-dentin sinirinda ince seritler seklinde olusur. Her bir kristal yapi bir birim oktokalsiyum fosfat, iki birim hidroksiapatit yapisindan olusur.

Kalsiyum fosfat bazli biyoseramikler, kemik içerisinde bulunan minerallerle yapi ve kompozisyon açisindan çok benzerdir. Kalsiyum fosfat bazli biyoseramikler, ortopedik kaplamalarda, kemik dokunun onarilmasinda, dis implantlarinda kullanilmaktadirlar. Yüksek biyouyumluluga sahip olup, biyoaktivite ve osteokondüksiyon özellikleri mevcuttur.

Oktokalsiyum fosfat, hidroksiapatit ve kalsiyum fosfat bazli biyoseramikler ana malzemeye yapilacak olan katkilamada kullanilarak, gelistirilecek olan ajanin etkinliginin arttirilmasi amaçlanmaktadir. o Demineralizasyonu önleme potansiyeli Henüz çürük olusumu gerçeklesmemis dis yapisinda gida alimiyla birlikte agiz florasi degismektedir. Agiz pH'sinin düsmesi ile birlikte dis sert dokulari çözünerek demineralizasyon olarak adlandirilan süreçle birlikte dis çürügü olusmaya baslamaktadir. Treonin aminoasit ve müsin glikoproteininin mide musinini olusturma etkisi göz önüne alinarak gelistirilen bulusa konu ajanin kullanilmasi ile agiz pH'si arttirilmaktadir.

Tükürügün en önemli faydalarindan birisi de remineralizasyonu desteklemekle birlikte demineralizasyonu önleme potansiyelidir. Tükürük içerisinde bulunan fosfoprotein, prolinden zengin proteinler, staterin ve histatin, sistatinler, kathelisinler alfa defensin (tüm gruplar), beta defensin (tüm gruplar), laktoferrin, dentin fosfoprotein (DPP), aspartat-serin-serin (8DSS), lösin, kalsiyum sodyum fosfosilikat, sodyum trimetafosfattir (STMP), timokinon maddelerinden en az biri ajana eklenerek saglam dis dokularinin korunmasi amaçlanmaktadir.

- Antikaryojenik özellik Etkin agiz hijyenini saglayamayan bireylerde karyojenik bakteriler fermente olabilen karbonhidratlarin varliginda asit yan ürünleri üretmekte ve pH'i daha da düsürmektedir. pH kritik esigin altina düstügünde minede demineralizasyon meydana gelmekte ve bu durum hizli çürük ilerlemesi ile sonuçlanmaktadir. Agiz hijyenini saglamaya yönelik uygulanan ajanlarin antikaryojenik etkinligi ne kadar yüksekse çürükten korunma sansi da o kadar artmaktadir. Antikaryojenik etkinligin arttirilmasi amaciyla “Ag veya Ag içeren katki malzemesi , grafen ve grafen oksit, indirgenmis grafen oksit gibi grafen türevleri”, “hidroksiapatit, oktokalsiyum fosfat, trikalsiyum fosfat, bifazik kalsiyum fosfat ve diger kalsiyum fosfat bazli biyoseramikler” bulusa konu ajan içerisinde katki malzemesi olarak kullanilacaktir.

Dis çürügü olusmasinin ilk sebebi, karyojenik gidalarin tüketilmesi ile birlikte dis yüzeyinde olusan plaktir. Plak önce glikoprotein esasli pelikila tutunur. Plak, pelikil üzerinde çogalarak mikrokoloniler olusturur. Olusan plak üzerinde agiz içerisindeki mikroorganizmalar çogalmaya baslar. Plak üzerinde gram pozitiften, gram negatife degisen farkli yapilarda 200'den fazla bakteri kolonizasyonu mevcuttur. Bu sebeple agiz hijyenini saglamaya yönelik gelistirilecek ajanlarin etkileri arasinda plak olusumunu engelleme özelligi yer almalidir. Bulusta, kullanilacak olan gümüs ve bor nanopartikülleri ideal bir antiplak ajani olarak görev almaktadir. Bu ajan, supragingival plak ve subgingival plagi azaltan, agiz ekolojisini olumlu etkileyen, dise veya diger plak mikroorganizmalarina mikrobiyal yapismayi önleyen, önceden olusturulmus bakteri kütlelerini bozan, antimikrobiyal aktivite durumunu koruyan ve bu etkinin uzun süre devam etmesini saglayan bir etki saglamaktadir. Agiz ortamindaki antimikrobiyal aktivite sayesinde dis tasi ve agiz kokusunun azalmasi da saglanmaktadir. Ayrica asit ataklar karsisinda meydan gelen dental erozyon sonucunda açiktaki dentin tübüllerinin agizlarini da bir miktar kapatarak dentin hassasiyetinin giderilmesini veya hassasiyetin azaltilmasini saglamaktadir.

GÜMÜS NANOPARTIKÜLLERI Çesitli metaller arasinda gümüs, geçmisten günümüze gram pozitif ve negatif bakterilere, mantarlara, protozoonlara ve antibiyotige dirençli türler dahil olmak üzere bazi virüslere karsi antimikrobiyal ve antibakteriyel aktivitesiyle bilinir. Gümüs bu özelliklerinden dolayi yanik yaralarinin iyilestirilmesinde, tibbi cihazlarda, tekstil kumaslarinda ve su aritici olarak yaygin olarak kullanilmaktadir. Ayrica gümüs nanopartikülleri dis hekimliginde antibakteriyel ajan olarak hareketli protezlerin yapisinda, kompozit dolgu materyallerinde, endodontik tedavide, irrigasyon solüsyonu ve obturasyon materyali olarak, ortodontik tedavide yapistirici malzemelerde, periodontal tedavide yönlendirilmis doku rejenerasyonu için kullanilan membranlarda ve dis implanti tedavilerinde titanyum kaplama üretiminde de kullanilabilmektedir.

Gümüs nanopartiküller (AgNP) düsük konsantrasyonlarda kullanildiginda insan dokularinda toksisite olusturmayip aksine yüksek antibakteriyel etki saglamaktadir.

Gümüs (Ag) metal iyonlarinin pozitif yükleri antibakteriyel aktivite için kritik olup bakterilerin hücre zarinin negatif yükü ile nanopartikülün pozitif yükü arasinda elektrostatik etkiye izin vermektedir. Ag iyonlarinin pozitif yükleri bakteri iyonlarinin negatif yüklerini itmektedir.

AgNP, bakterilerin zar geçirgenligini, solunum zincirini, hücre bölünmesini ve iyon tasinimini önemli ölçüde engelleyebilen zar proteinlerine baglanabilmektedir.

AgNP'ler, bakterilerin hücre zarlarina baglandiktan sonra bakterilere nüfuz ederek bakterilerin transkripsiyonunun, translasyonunun, protein sentezinin ve hücresel isleyisinin bozulmasina yol açmaktadir. DNA'nin kesilmesi veya denatürasyonu ve seker metabolizmasinin bloke edilmesi de AgNP'Ierin antibakteriyel etkisi ile iliskilendirilmistir. Birlikte ele alindiginda, birkaç temel hücresel fonksiyon bozularak, sonuçta bakterilerde hücre nekrozuna ve ölümüne yol açmaktadir. AgNP'Ier mikroorganizmanin dis yüzeyine yapismasini önemli ölçüde azaltarak dis çürüklerinin gelisimini önlemektedir. Bulusta, AgNP*Iünün bahsedilen üstün özellikleri degerlendirilerek hem dis çürügünden koruyucu ajan olarak hem de remineralizasyon ajani olarak gelistirilecek olan ürünlerde kullanilacaktir. Ag katkisi hem Ag nanopartikül olarak, hem de Ag içeren solüsyon/süspansiyon kullanilarak elde edilecektir.

BOR BILESIKLERI Bor islevsellestirilmis nano parçaciklar, malzemelerin mekanik direncini arttirabildigi için ilaçlarda; ayrica antibakteriyel etki potansiyelleri sebebiyle de bazi materyallerde kullanilmaktadir. Dis hekimliginde kullanilan malzemelerin mekanik özelliklerini iyilestirmek ve mineral birikimini indüklemek amaciyla, rezin esasli malzemelerde dolgu maddesi olarak nanomalzemeler eklenmektedir. Literatürde, rezin esasli sealentlarin içerisine bor elementi ilave edilmesi ve remineralizasyon etkinliklerinin degerlendirilmesi ile ilgili çalismalar mevcuttur. Rezin bazli sealentlara ilave edilen bor elementinin, bakterilerin dis yapisina yapismasini engelledigi ve disin remineralizasyonunu arttirdigi belirtilmektedir. Ortodontide bonding esnasinda kullanilan malzemelerin bir kisminda alkil trimetil amonyum bromür bulunmaktadir. Dis hekimliginde rezin bazli yapistiricilarda kullanildiklarinda, fizyolojik çözeltilerde apatit olusturma özelligi kazandirdiklari saptanmistir. Bor, baslangiç asamasindaki dis çürüklerinde remineralize edici bir etki yaratabilen hidroksiapatit olusumunu indükleme yetenegine de sahiptir. Bulus kapsaminda bor, saf halde veya bor nitrür, borik asit, bor oksit gibi, toz, solüsyon veya süspansiyon formunda kullanilacaktir.

OTOJEN MINE/DENTINISEMENT Mine: Mine insan vücudunun en sert dokusudur. Gelisimini tamamlamis minenin, agirlikça %95'i inorganik minerallerden,%5'i organik yapi ve sudan olusur. Inorganik dokunun ana bileseni hidroksiapatitdir. Gelisimini tamamlamis mine 1-2 mm kalinliga sahiptir. Minenin ana bilesiminin hidroksiapatit (HA) olmasi nedeniyle insan vücudundaki en sert doku oldugu ve asinmaya karsi direnç kazandigi düsünülmektedir. Mine, hücresel düzeyde ameloblastlar tarafindan olusturulur (ameoblastlar dis minesini olusturmak için daha sonra mineralize olacak mine proteinlerini saglayan hücrelerdir). Gelisimini tamamlamis mine içindeki organik matriks; kristalitler arasinda uzanan, hidroksiapatit kristalitlerini birbirine yapistirma islevine sahip olan ve böylece minenin yapisini koruyan çok bilesenli bir protein/peptit karisimidir. Bununla birlikte, bu proteinlerin tam bilesimi, yapisi ve biyolojik islevleri hala çözülememistir.

Dentin: Mine ve sement tarafindan kaplanmis olan dentin en büyük hacme sahip dis sert dokusudur. Dentinin inorganik doku orani agirlikça %70, hacimce %50; organik doku orani agirlikça %20, hacimce %30; su orani agirlikça %10, hacimce %20'dir.

Organik yapinin % 93'ü kollajen liflerden olusur, en fazla Tip l kollajen vardir. Dentin, iç yüzeyde epiteliyal bir tabaka olusturan odontoblastlar tarafindan salgilanmaktadir.

Mineye oranla daha az, kemik ve semente oranla ise daha çok hidrokisapatit içermektedir.

Sement: Sement, dis köklerinin dis yüzünü saran, sentezi yasam boyu süren mineralize bir dokudur. Dentin ile siki sekilde baglantili olan bu dokunun sentezi sementoblastlar tarafindan yapilmaktadir. Sementin yapisi. hidroksiapatit. kollajen ve kollajen disi proteinlerden olusmaktadir. Içerik olarak kemik dokusu ile benzer olmasina karsin; damarsiz olusu. minimum veya hiç remodelasyon göstermemesi ve sinirsel uyariminin olmamasi gibi özellikleri ile kemik dokusundan farklilik göstermektedir. Sement yumusak doku atasmaninin yeniden kurulmasinin gerektigi bir bölgedir ve sement matriksi çesitli periodontal hücre tiplerinin etkinliklerini etkileyen birçok büyüme faktörlerinden zengin bir kaynaktir.

Bulusumuzda otojen ürünlerin toz haline getirilerek (dondurup kurutma, grinding vs...) dis yüzeyine direkt veya antikaryojenik etkili diger nanopartiküller ile birlestirilerek uygulanmasi, biyolojik olarak uyumlu ve remineralizasyonu destekleyecek bir yüzey Tükürük, kalsiyum ve fosfat iyonlari içeren biyolojik bir sividir. Tükürükteki kalsiyum ve fosfat iyonlari remineralizasyon süreci için kritik öneme sahiptir ve minenin yüzeyinde mineral birikimini saglamaktadir. Tükürük biyolojik olarak yasam boyu kalsiyum (Ca2+) ve fosfat (P043') iyonlarinin rezervuari ve salinimi için önemli bir kaynaktir. Fizyolojik pH'ta tükürük, fosfoproteinle stabilize edilmis Ca2+ ve P043' iyonlari ile asiri doygun haldedir. Bu durum mine yüzeyinde mineral eksikligi olan çürük Iezyonlarinda iyon kaynagi olarak kullanilmasini saglamaktadir. Tükürük 6,6-7,1 arasinda pH'ya sahiptir.

Tükürügün %99”u sudan olusur ve %1'ini ise salgisal glikoproteinler, enzimler. serum elemanlari, Iipidler gibi makromoleküller, sodyum, klorür, kalsiyum ve fosfat gibi elektrolitler, tiyosiyanat iyonu, tükürük amilaz, mukopolisakkarit, müsin ve Iizozimler gibi organik moleküller olusturur. Tükürügün insan vücudunda birden fazla islevi vardir: Birincisi, bakteri veya yemek artiklarinin agiz ortaminda temizlenmesini saglayarak çürük olusumunu ve agiz kokusunu engellemek; ikincisi, insan tükürügündeki bir amilaz formu olan tükürük amilazi, nisastanin maltoza ve bazen de agizda glikoza hidrolizini katalize etmek; üçüncüsü, tükürükteki Iizozimler ve tiyosiyanat iyonlarinin bakterisit etkisi ile bakterileri öldürerek immün sistemi kuvvetlendirmektir. Ayrica yara iyilesmesi, fiziko-kimyasal ve antimikrobiyal savunmada da önemli rolleri vardir.

Tükürügün en önemli islevlerinden birisi de çürük dokusunun remineralizasyonu ve saglikli dis dokusunun çürük olusumuna karsi korunmasidir. Bulus, tükürügün içerisinde bulunan; fosfoprotein, prolinden zengin proteinler, staterin ve histatin, sistatinler, kathelisinler alfa defensin (tüm gruplar), beta defensin (tüm gruplar), sodyum fosfosilikat, sodyum trimetafosfat (STMP), timokinon maddelerin ayristirilarak vei'veya invitro ortamda gelistirilerek kullanilmasidir.

MUKUS: Mukus epitelyuma yapisan visköz bir sividir. Baslica görevi, mekanik, kimyasal, bakteriyel ve viral etkilere karsi mukozayi korumaktir. Mukus,% 95 su, % 0.5-5 glikoprotein, % 1 mineral tuzlari, % 0.5-1 serbest protein ve az miktarda lipid içeren bir metabolizma ürünüdür. Bu bilesimdeki yüksek molekül agirlikli glikoproteinik bilesige "Müsin" adi verilmektedir. Glikoproteinler % 60-80 oraninda karbonhidrat içerirler. Müsin moleküllerinde yüzlerce oligosakkarit bulunmaktadir ve her bir oligosakkarit 8-10 tane monosakkaritin bir araya gelmesinden olusmaktadir.

Oligosakkaritler hidroksi aminoasit, serin, treonin gibi aminoasitlere kovalent olarak baglanmislardir. Mukusun temel görevi, mide mukozasini asidik mide içerigine ve kimyasal etkilere karsi koruyucu bir örtü olusturmaktir. Bulusta, mide mukusunun treonin aminoasit ve müsin glikoproteininin, asidik pH'dan mide mukozasini koruma etkilerinden faydalanilarak bulusa konu ajanin dis çürügünden veya dental erozyondan koruyucu etkisinden faydalanilmistir. Ayrica çürük olusmus dis yüzeylerinde de remineralizasyonu saglamak amaciyla üretilecek olan materyallere eklenerek kullanilmasi söz konusudur.

HIDROKSIAPATIT Nano-HA daha yüksek Ca2+ iyon salinimi yapmaktadir. Nano-HA'II dis macunlarinin içerisindeki Nano-HA”Ier plak ve bakteri parçalari ile güçlü bir baglanma yetenegine sahiptir. Bu yetenek, proteinlerin baglanabilecegi yüzey alanini önemli ölçüde arttiran nano partiküllerin boyutundan kaynaklanmaktadir. Nano-HA dis hekimliginin restoratif alaninda yaygin olarak kullanilan dental materyallerin iyilestirilmesi ve dis hassasiyetinin giderilmesi için de kullanilmaktadir. Kemiklere kimyasal olarak baglanma, yabanci doku reaksiyonuna yol açmama ve osteoblastlar üzerine etki ederek kemik büyümesini stimüle etme gibi özellikleri mevcuttur. Nano- HA'ler periodontolojide, oral ve maksillofasiyal cerrahide yaygin olarak kullanilmaktadir. Ayrica kemik ile implant arasindaki entegrasyonu ve mükemmel osteoindüktif kapasitesi sebebiyle yillardir implantlarin ana materyali olarak da kullanilmaktadir.

OKTOKALSIYUM FOSFAT Oktokalsiyumfosfat, hidroksiapatit çökelmesi için bir sablon görevi görür.

Hidroksiapatite göre daha az stabildir, daha kolay ve daha hizli olusur. Hidroksiapatit ise daha kararli olan altigen kristallere sahiptir. Mine kristalizasyonunun üç asamasi vardir. Ilk asama; iyonlarin bir kristal halinde gruplanmasini ve kristallesmesini içeren olusumudur. Ikinci asama; oktokalsiyum kristallerinin uzunluk ve genislik olarak büyümesini saglayan asamadir. Üçüncü asama ise bir birim OCP'in, iki birim hidroksiapatit hücresine hidrolizini içerir.

KALSIYUM FOSFAT BAZLI BIYOSERAMIKLER Kalsiyum fosfat bilesigi dis yapisinda bulunan minerallerdendir. Biyoaktif seramikler canli doku ile birlesme saglayan özellige sahiptirler. Ideal bir biyoseramik kemik remodelasyonunu saglamaktadir. Biyoseramikler, saglikli doku olusmaya basladikça biyolojik olarak çözünerek, yeni olusan dokuya yer açmaktadirlar. Kalsiyum esasli seramikler (kalsiyum fosfat, kalsiyum sülfat ve hidroksiapatit gibi) ve biyocamlar iki genel biyoaktif seramik kategorisidir. Hidroksiapatit, oktakalsiyum fosfat, trikalsiyum fosfat, bifazik kalsiyum fosfat vb. kalsiyum fosfat bazli seramikler, implantlarda kullanildiginda ilk üç ayda kemik dokusu olusumu görülmüstür. Kalsiyum fosfat bazli ürünlerin dis hekimliginde dis çürügünün remineralizasyonu ve profilaktik amaçli kullanimlari da mevcuttur.

GRAFEN VE TÜREVLERI Sahip oldugu mekanik, elektronik, termal, biyolojik ve optik özellikler dolayisiyla saglayacaklari avantajlar nedeniyle, çesitli uygulamalarin (uzun ömürlü piller, verimli günes pilleri, korozyon önleme, devre kartlari, ekran panelleri, ...) yani sira medikal uygulamalarda da grafen ve türevlerinin tasarimina ve gelistirilmesine büyük önem verilmektedir. Sayilari özelliklerine ek olarak sahip olduklari biyouyumluluk ve hizli islevsellestirme etkisi nedeniyle grafen ve türevlerinin (grafen oksit, indirgenmis grafen oksit; katkisiz ve çesitli elementlerle katkilanmis olarak) medikal sektörde “doku mühendisligi, moleküler ilaç dagitimi, kanser tedavisi, biyosensör ve biyogörüntüleme" alanlarinda, ayrica kemik onarimi veya organ rejenerasyonu alaninda kullanimlarina yönelik çalismalar yapilmaktadir.

Antibakteriyel etkiyi arttirmak amaciyla, grafen ve türevlerinin genellikle antibakteriyel özellikte bir metal (Ag, Cu. Zn gibi). bir metal oksit (TiOz. ZnO, Fe304 gibi) veya bir metal sülfat ile birlikte kullanimiyla kompozit malzeme eldesine yönelik çalismalar literatürde yer almaktadir.

Grafen ve türevlerinin (grafen oksit, indirgenmis grafen oksit; katkisiz ve çesitli elementlerle katkilanmis olarak), bulusa konu remineralizasyon ajaninda katki olarak kullanilmasi antikaryojenik etki açisindan avantaj saglayacaktir.

Claims (2)

ISTEMLER

1. Çürük remineralizasyonu, dis çürügünden ve dental erozyondan koruyucuyu proflaktik etkili biyomimetik ve antikaryojenik özellikli ajan olup; özelligi; Otojen dentin, Otojen sement, Otojen mine, Fosfoproteinler, Tükürük proteinleri (prolinden zengin proteinler, staterin ve histatin,sistatin,kathelisinler,alfa defensin (tüm gruplar), beta defensin (tüm gruplar),laktoferrin, Dentin fosfoprotein (DPP), Aspartat-serin-serin (8DSS), Kalsiyum sodyum fosfosilikat, Sodyum trimetafosfat (STMP), Timokinon, Treonin aminoasit, Müsin glikoprotein, Antikaryojenik özellik saglayan bor bilesiklerinden en az birini içermesiyle karakterizedir.

2. istem 1'e uygun ajan olup, özelligi; hidroksiapatit içermesiyle karakterizedir. Istem 1'e uygun ajan olup, özelligi; okta kalsiyum fosfat içermesiyle karakterizedir. Istem Te uygun ajan olup, özelligi; kalsiyum fosfat bazli biyoseramik içermesiyle karakterizedir. Istem 1*e uygun ajan olup, özelligi; toz, süspansiyon veya solüsyon formunda gümüs elementi içermesiyle karakterizedir. Istem 1'e uygun ajan olup, özelligi; grafen veya türevlerini (grafen oksit, indirgenmis grafen oksit; katkisiz ve çesitli elementlerle katkilanmis olarak) toz, süspansiyon veya solüsyon formunda içermesiyle karakterizedir.