TARIFNAME UZAKTAN SINAV SISTEMI Teknik Alan Bulus, sinavlarin uzaktan yapilmasina olanak taniyan, derse ait materyallerin, etkinliklerin amaç - kazanim haritasini çikararak ögrencilerin durumlarini tespit eden ve bu analiz çiktilarina göre yeni politikalar öneren bir uzaktan sinav sistemi ile ilgilidir. Teknigin Bilinen Durumu Yapilan her is bir amaç kapsaminda yapilir. Amaçlanan çiktilar gerçeklestiginde ise kisinin belirli kazanimlara sahip olmasi beklenir. Ancak bir amaç ve kazanimlari arasindaki iliskiyi belirlemek veya ölçmek zorlu bir süreçtir. Hedeflenen degerlerin elde edilip edilmedigi, her iki durumda da sebeplerinin neler oldugunu ortaya koymak gerekmektedir. Burada en iyi örnek olusturacak alan egitim programlaridir. Kisilerin yillar boyunca maddi ve manevi emekleri karsiliginda gördükleri egitimin amaçlarina ulasip ulasmadigi toplum için çok önemli bir konudur. Okul öncesi egitimden üniversitelerdeki doktora programlarina kadar egitim sürecinde amaçlanan kazanimlarin elde edilmesi hedeflenmektedir. Burada her dersin, her konunun, her sorunun ve her bilginin bir veya birden fazla amaci ve bu amaca yönelik kazanimlari mevcuttur. Egitim süreci sonunda hedeflenen kazanimlarin ögrencilere kazandirilmasi büyük önem tasimaktadir. Ogrencinin herhangi bir kazanim elde edemedigi durumda ise amaç ve kazanimlari arasindaki iliskiyi incelemek ve bu dogrultuda iyilestirmeler yapmak bir zorunluluk haline gelmistir. Amaç - kazanim analizi yapan sistemler mevcut olup genellikle tek bir alana yönelmis ve genel çikarimlarin yapilmasina müsaade etmemektedir. Bu tür sistemlerde genellikle insani gözlem sonucu yapilan raporlamalar mevcuttur. Ayrica mevcut sistem ve yöntemlerde sektörel bazli özellesmeler görülmekte ve bu nedenle farkli sektörlere uygulanamamaktadir. Diger yandan bu analiz ve raporlamalar geleneksel yöntemler ile saglanmakta ve haliyle sonuçlari da dar bir kapsamdan çikamamaktadir. Kazanim analizi yapilan alanlarin basinda örgün ve uzaktan egitim programlari gelmektedir. Bu egitim programlarinin en önemli unsurlari ise verilen egitimin degerlendirmesi niteliginde olan sinavlardir. Sinavlar hazirlanirken amaç - kazanim iliskisi gözetilmeli ve ögrencilerin basari durumuna etkisi tahmin edilebilir ölçüde olmalidir. Ozellikle bu noktada mevcut uygulamalar yetersiz kalmaktadir. Bunun sonucunda ders metrikleri geregi aslinda çok zor olmayan bir dersten binlerce ögrencinin kalmasi söz konusu olmaktadir. Bu durumun sebebi ise sinav hazirlanirken ögrencilerin geçmis bilgilerinden faydalanilmayarak herkesin ayni kazanimlara sahip oldugu varsayimiyla hazirlanmasidir. Sinavlarin, ögrenci- ders - kazanim kapsaminda hazirlanmasi halinde daha verimli sonuçlar elde edilebilecektir. Kazanim analizi yapan araçlardan biri, TR2017/06518 numarali ve "Okul Öncesi Ögrencilerinin Ogretim Programinda Yer Alan Kazanimlara Erisim Düzeylerini Takip Etme Ve Gelistirme Sistemi" baslikli patente konu olan bulustur. Ilgili bulusta hedef kitle okul öncesi ögrencileri olup alaninda uzman kisiler tarafindan hazirlanan çesitli etkinlikler uygulanarak ögrencilerin bilissel, dil ve motor beceri gibi konulardaki kazanimlari ölçülmektedir. numarali ve "Tracking Learning Objectives For Online Courses" baslikli patente konu olan bulustur. Bu bulusun perspektifinde ise çevrimiçi kurslarin amaçlarindan yola çikarak kursun sonunda ögrencilerin kazanimlarini analiz etmek yer almaktadir. Burada bir dersin hedefleri önceden tanimlanmis olup kurs sonunda kazanimlarla karsilastirma yapilmaktadir. Org'un ve uzaktan egitim programlarinin yani sira sertifikali kurslar, kisisel gelisim programlari, dil ögrenme programlari ve benzer birçok alanda amaç - kazanim iliskisi analizleri yapilmaktadir. Saglik, ekonomi, yerel hizmetler gibi farkli ve bagimsiz sektörlerde yapilan bir isin amacina yönelik kazanimlarinin tespiti ve amaçlar ile kazanimlar arasindaki iliskiyi analiz eden sistemlere ihtiyaç duyulmaktadir. Buradaki temel problemler su sekildedir: - Bilginin gelmis oldugu devasa boyutun insan eli ile artik kontrol edilemiyor olmasi . Disiplinler arasi çalisma faktörün'un daha çok ön plana çikmasi o Dinamik yapida olmayan sistemlerin ortaya çikan yeni durumlari tespit o Amaç - kazanim eslestirmesinin ders, kurs veya orta derecedeki bir alan boyutunda kalip daha alt unsurlara erisememesi (bir dersin sinav, etkinlik, soru gibi unsurlari) o Kisilerin gözlem yaparak amaç ve kazanim arasindaki korelasyonu dogru tespit etme oraninin otomatik sistemlere göre daha düsük olmasi. Egitim sekillerine göre mevcut durumlar: 0 Yüz yüze egitim süreci ve yüz yüze sinav sistemi 0 Günümüzde genel egitim süreci bu sekilde islemektedir. Bu yöntemden kaynakli problemler asagida detaylica anlatilmaktadir. 0 Yüz yüze egitim süreci ve uzaktan sinav sistemi 0 Bu sekildeki bir yöntem günümüz sartlarinda tercih edilmemektedir. o Uzaktan egitim süreci ve yüz yüze sinav sistemi 0 Bazi üniversitelere ait fakülteler bu egitim prosedürünü tercih etmektedir. Ancak egitim sürecinin çok küçük bir parçasidir. o Uzaktan egitim süreci ve uzaktan sinav sistemi 0 Bu model henüz çok sik uygulanan bir model olmamakla beraber yeni süreçte tercih edilecek bir yöntem olacaktir. Günümüzde egitim alaninda karsilasilan bir diger zorluk ise egitim - ögretimin yüz yüze olmasidir. Birçok ülkede ögrenci sayilari milyonlar ile ifade edilmekte ve egitim ortamlarinin kapasitesi maalesef asilmaktadir. Bu durumda egiticiler ögrencilere yeterli derecede vakit ayiramamakta ve egitim programlarinin amaçlarina yönelik kazanimlar gerçeklesememektedir. Ögrencilerin fiziksel olarak egitim kurumunda bulunmak zorunda olmasi ve gerek egitim süreci gerek sinav gibi degerlendirme süreçlerinin fiziki ortamda gerçeklesmesi durumu beraberinde basari oranlarindaki düsüsü getirmektedir. Bunun yani sira yüz yüze egitim programlarinda karsilasilan bazi dezavantajlar sunlardir: 0 Dogal afet durumlarinda egitim süreci kesintilere ugrar (salgin hastalik, deprem 0 Mevsimsel sartlardan dogan zorluklar 0 Kis mevsiminde kar ve buzlanmadan dolayi egitime ara verilmesi 0 Yaz mevsiminde sicak havalardan dolayi Ögrencilerin konsantre olamamasi o Maddi durumdan kaynakli egitim sürecinin disinda kalan ögrencilerin bulunmasi 0 Yapilan sinavlarin ögrenci sayisindaki fazlaliktan dolayi maliyetinin yüksek olmasi o Çevresel kosullardan kaynakli sinavlara giremeyen kisilerin olmasi o Güvenli bir sinav sürecinin saglanamamasi (gözetmen sayisi nedeniyle kopya çekmenin önüne geçilememesi gibi kazanimlarin dogru ölçülmesini engelleyici durumlar) Bütün bu durumlar göz önüne alindiginda gelisen teknolojinin katkilariyla egitim sürecini uzaktan yürütmek gelecegin yeni modelini olusturacaktir. Ayrica 2020 yilinin ilk 6 ayi boyunca bütün dünyada etkisini gösteren Covid-19 pandemisinin egitim sürecine olan etkisi yadsinamayacak seviyededir. Bu çerçevede uzaktan egitim yapmayi ve uzaktan sinav imkâni saglayan sistemler mevcuttur. Ancak yapilan arastirmalarda bu sistemlerin sinav sorularinin sadece çoktan seçmeli soru tipine sahip sinavlarda uygulanabildigi görülmüstür. Günümüzde özellikle üniversite egitim programlarinda çoktan seçmeli soru tipi tercih edilmemektedir. Daha çok ögrencilerin yeteneklerini ölçmek için formülasyona sahip, sekil, grafik ve benzeri semalar içeren, klasik olarak adlandirilan, ögrencilerin cevaplarini metin olarak yazdigi soru tipleri kullanilmaktadir. Mevcut sistemler bu soru tiplerinin çogunu destekleyecek düzeyde degildir. Uzaktan sinav sistemi ile ilgili var olan çalismalardan biri, Türk Patent ve Marka Kurumu'na kayitli TR2018/16504 numarali ve "Güvenligi Arttirilmis Bütünlesik Bir Çevrimiçi Sinav Sistemi ve Yöntemi" baslikli patente konu olan bulustur. Bu bulus, uzaktan egitim alaninda çevrimiçi sinavlarin güvenli bir sekilde yapilabilmesi amaciyla, kopya çekmenin engellenmesini, kopya çekmeyi engelleyen önlemleri asmaya çalisanlarin tespit edilmesini, ögrenci davranisinin analiziyle kopya ihtimalinin belirlenmesini ve tüm bu sürecin raporlanmasini saglayan, güvenligi arttirilmis bütünlesik bir çevrimiçi sinav yöntemi ile ilgilidir. Sinav aninda gerçeklesebilecek sinav kurallari ihlallerini ortadan kaldirmak veya en aza indirmek yönleri ile ön plana çikmaktadir. Söz konusu bulus tamamen sinav aninda gerçeklesebilecek kopya ve benzeri durumlari ortadan kaldirmak üzerine tasarlanmistir. Ornek uygulamalarda her ne kadar farkli tipteki güvenlik önlemlerinden bahsedilmis olsa da bu güvenlik protokollerine erisim saglamak ve üzerinde degisiklik yapmak mümkün oldugu ve merkezi yapilara dayandigi için kesin bir güvenli sistemden söz etmek mümkün degildir. Ozetle, egitim sürecinin bir parçasi olan sinavlarin uzaktan yapilmasi ve amaç - kazanim analizinin çözülmesi, gerekli önemli problemler olarak karsimiza çikmaktadir. Bu tür problemler sadece egitim alani ile sinirli kalmayip birçok sektörde farkli alt alanlarda mevcuttur. Örnegin; saglik kurumlari: On muayene için hastaneye gitme zorunlulugu ve sonuçlarin kisisel düzeyde kalmasi, sertifika ve belge egitimleri: Uygulamali olmayan sinavlarin fiziki ortamlarda gerçeklestirilmesi ve elde edilen kazanimlarin tespit edilememesi veya gözlemsel tespit düzeyinde kalmasi. Sonuç olarak ana teknik problemler su sekilde karsimiza çikmaktadir: 1. Basari degerlendirme sinavlarinin yüz yüze, bir fiziki ortamda (okul, sinav merkezi) bulunma zorunlulugu sartlarinda gerçeklestirilmesi. 2. Sinav sonrasi güvenlik ile ilgili problemlere çözüm bulunamamasi (sinav sonrasi itirazlarin degerlendirilmesinde karsilasilan durumlar). 3. Amaç - kazanim korelasyonunun dogru, yeterli, güvenilir sekilde analiz edilememesi. 4. Ögrencilerin geçmis ders bilgileri baz alinarak bir sinavdaki basari oranlarinin belirlenememesi. Sonuç olarak yukarida anlatilan olumsuzluklardan dolayi ve mevcut çözümlerin konu hakkindaki yetersizligi nedeniyle ilgili teknik alanda bir gelistirme yapilmasi gerekli görülmüstür. Bulusun Amaci Bulus, mevcut durumlardan esinlenerek olusturulup yukarida belirtilen olumsuzluklari çözmeyi amaçlamaktadir. Söz konusu bulus, egitim sürecinin degerlendirme halkasi konumundaki sinavlarin uzaktan yapilmasina olanak tanimakta, derse ait materyallerin, etkinliklerin amaç - kazanim haritasini çikararak ögrencilerin durumlarini tespit etmekte ve bu analiz çiktilarina göre yeni politikalar önermektedir. Uzaktan sinav ve amaç - kazanim analiz sisteminin sagladigi temel avantajlar su sekildedir: 1. Fiziksel mekanda bulunma zorunlulugu ortadan kalkmaktadir. 2. Yüz yüze egitim sistemlerinde maddi ve fiziki kosullardan dolayi egitim süreci disinda kalan kisiler de egitim alarak topluma kazandirilmaktadir. 3. Egitim sürecinin dogal afetlerden dolayi kesintiye ugramasinin önüne geçilmektedir. 4. Yapilan sinavlarin maliyeti çok ciddi oranda düsürmektedir. Bütün egitim süreci (okul öncesi egitimden doktora programlarina kadar) boyunca amaç - kazanim iliskisi haritalari olusturulup, program, ders, konu, etkinlik ve sorularin kazanim oranlari analiz edilerek genel ve kisisel basari oraninin arttirilmasini saglamaktadir. 6. Sahip oldugu dinamik yapisi geregi egitim sürecinin bütün programlarina uygulanabilir durumdadir. Ayrica farkli sektör ve alt alanlarina da kazanim analizleri amaciyla çözümler getirebilmektedir. 7. Uzaktan egitim modellerine geçis sürecine katki saglamaktadir. 8. Sinav hazirlama asamasinda sorulari blockchain (blok zincir) mantigiyla hazirlayarak sinav sonrasi güvenlik tedbirlerini dagitik bir sistem ile saglamaktadir. 9. Sistem, günümüzün ve gelecegin önemli bir teknolojisi olan yapay zekâ teknolojisi tabanli bir yapidadir. Bu sebeple gelisime açiktir ve egitim sistemine çok ciddi faydalar saglamaktadir. Bulus konusu sistem, sinavlarin uzaktan, sorunsuz ve güvenli bir ortamda yapilarak ögrenci basari oranlarinin dogru ve eksiksiz ölçülmesini saglamaktadir. Ayni zamanda egitim programinin hedeflerini temel alan bir kazanim haritasi çikarilarak ögrencilerin hem tekil hem de toplu bir sekilde takip edilerek degerlendirme çiktilari saglamaktadir. Bulus genel kapsam itibariyle yapay zeka tabanli bir sistem olup sinavlarin hazirlanmasi asamasinda soru havuzunda bulunan ve her biri çesitli kazanimlara sahip sorular, ögrencinin geçmis dönemlerdeki ders bilgileri ve mevcut dersin ilgili kazanimlari gibi unsurlar arasinda bir analiz yaparak ilgili ögrencilerin sinav basari durumunu gösteren istatistiki veriler sunmaktadir. Ornegin; matematik dersinde rasyonel sayilar konusunda kazanim elde edemeyen bir ögrencinin fizik dersinde kesirli ifadeler kullanarak çözmek zorunda oldugu sorudaki basarisi düsecektir. Sistem, ögrenci-ders-kazanim iliskisi kurarak sinav hazirlanma asamasinda ögrencilerin seçilen sorular ile sinava tabi tutulmasi durumunda beklenen basari oranlarini açiklayabilmektedir. Sistemin sinav sonrasi güvenlik problemlerine getirmis oldugu çözüm ise sinav hazirlama asamasinda sorularin blok zincir teknolojisi kullanilarak hazirlanmasidir. Bu teknoloji sifrelenmis islem takibini saglayan dagitik yapidaki bir veri tabani sistemidir. Bu teknoloji sayesinde sorular birbiri ile iliskilendirilerek hazirlanmakta, her soru bir digerinin bilgisini tutarak sinav bir bütün halinde korunmaktadir. Böylece sinav sonrasi gelen itirazlar rahatlikla degerlendirilmekte ve kullanicilarin davranislari hiçbir soru isaretine yer birakmadan ortaya çikarilmaktadir. Buradaki en temel özelliklerden ikisi: kontrolün tek bir merkezde olmamasi ve sinavin güvenliginin tek bir kirilma noktasina sahip olmamasidir. Sinavda herhangi bir soruda meydana gelebilecek bir hata, diger sorular tarafindan tutulan kayitlar sayesinde ortaya çikarilmaktadir. Burada kaydedilen veri bir daha degistirilememekte veya silinememektedir. Sistem bu özelligini verilerin biriktirildikleri bloklari ayni bir zincir gibi, birbirlerine sifreleme algoritmalari ile baglayarak saklamasina ve bu zincirin birçok kisiyle dagitik olarak paylasilmasina borçludur. Uzaktan sinav sistemine benzer sekilde sürücü belgesi alinirken ki süreçte uzaktan sinavlar yapilarak kisilerin sürücü yönelimlerinin kazanimlari tespit edilip gelistirilebilir. Saglik alaninda fiziki testler yerine uzaktan testler uygulanarak ön muayene gerçeklestirilebilir ve sistemin analizi sonucu hastanin saglik durumu analiz edilebilir. Bulusun yapisal ve karakteristik özellikleri ve tüm avantajlari asagida verilen sekiller ve bu sekillere atiflar yapilmak suretiyle yazilan detayli açiklama sayesinde daha net olarak anlasilacaktir. Bu nedenle degerlendirmenin de bu sekiller ve detayli açiklama göz önüne alinarak yapilmasi gerekmektedir. Sekillerin Açiklamasi Sekil 1, bulus konusu uzaktan sinav sisteminin blok diyagramidir. Parça Referanslarinin Açiklamasi Sistem sunucusu Yönetici paneli Soru havuzu modülü Sinav hazirlama modülü Sinav güvenlik modülü Ogrenci paneli Sinav arayüzü Kullanici davranis modülü Talep yönetimi modülü . Amaç-kazanim modülü 11. Raporlama modülü 12. Tavsiye modülü 13. Depolama birimi Bulusun Detayli Açiklamasi Bu detayli açiklamada, bulusun tercih edilen yapilanmalari, sadece konunun daha iyi anlasilmasina yönelik olarak ve hiçbir sinirlayici etki olusturmayacak sekilde açiklanmaktadir. Bulus konusu yapay zeka destekli uzaktan sinav sistemi, çevrimiçi olarak yönetici ve kullanicilarin erisebildikleri bir sistem sunucusu (1) üzerinde çalismaktadir. Sistem sunucusu (1) üzerinde yer alan modül, panel, arayüz ve birimler sayesinde sistem fonksiyonel hale gelmektedir. Sistemde 3 farkli yönetici tipi mevcut olup yönetici olarak belirlenen kisiler yönetici paneline (2) eriserek; fakülte, ders, egitimci, ögrenci tanimlama, soru havuzu olusturma, sinav hazirlanma, derse ögrenci atama, sinav ile ilgili kurallari tanimlanma, sinav puanlamasi yapma ve ögrenci notlarini raporlama islemlerini yapabilmektedir. Sistemdeki soru havuzu modülü (3), depolama birimindeki (13) soru bankalarina sorularin eklendigi, soru silme ve güncelleme ile beraber sorulara kazanim ekleme, silme ve güncelleme islemlerinin yapildigi birimdir. Söz konusu modül (3), sorularin farkli soru bankalarinda ve tek bir soru havuzunda tutulmasini saglar. Sinav hazirlama modülü (4) ise egitimcilerin farkli sinav hazirlama yöntemleri (rastgele soru seçme, tek tek soru seçme, tavsiye edilen soru seçme vb.) ve blok zincir yapisiyla sinav sorularini hazirladigi modüldür. Sistemde sinav öncesi, sinav ani ve sinav sonrasi güvenligi sinav güvenlik modülü (5) saglamaktadir. Sorularin hazirlanmasinda kullanilan blok zincir teknolojisi, sifrelenmis islem takibini saglayan dagitik yapidaki bir veri tabani sistemidir. Bu teknoloji sayesinde sorular birbiri ile iliskilendirilerek hazirlanmakta, her soru bir digerinin bilgisini tutarak sinav bir bütün halinde korunmaktadir. Ogrenci paneli (6), ögrenciye görünen sinav arayüz ve bilesenlerinden meydana gelmektedir. Bu panel (6) ile ögrenciler sinav öncesi duyuru ve önemli bilgileri, dönem içerisinde aktif olan ders ve sinavlari ve girdikleri sinavlara ait raporlari görüntüleyebilir. Ogrencilerin sinavlara girdikleri sinav arayüzü (7); . sinav sorularinda birbirinden bagimsiz gezinme imkani verir, - sorunun güncel durumunu gösteren renk ve sayi gösterimi yapar: 0 1. renk görüntülenmeyen sorular 0 3. renk bos birakilan sorular . sayi olarak toplam soru sayisi, cevaplanan soru sayisi, bos birakilan soru - sinava ait her soruyu tek tek görüntüler, - sinava ait toplam süre ve kalan süre bilgisini gösterir, o ögrenciye ait bilgilerin sinav ekraninda görüntülenmesini saglar (ögrenci numarasi, fotograf, bölüm-ders bilgisi vb.). Sistemde yer alan kullanici davranis modülü (8), kullanicinin sistemdeki hareketlerini kayit altina alarak sinavda kopya çekme durumunu tespit etmeyi ve buna yönelik rapor göndermeyi saglar. Modül (8) ayni zamanda oturum açildiktan itibaren kisinin anlik hareketlerini takip eder, tiklama log bilgisini tutar, sinav aninda fotograf çeker, ekranda arka plan soluklastirip ögrenci takibi yapar, kullanicinin ekrandaki hareketlerini analiz eder (telefona bakmasi, yerinden kalkmasi vb.) ve ortam ses dalga bilgisi tutar. Sinav aninda veya sonrasinda ögrenciler talep yönetimi modülü (9) üzerinden herhangi bir konu hakkinda talepte bulunabilir. Kullanicilarin talepleri de takip edebildigi bu modül (9), talep atama, yönlendirme ve talep durumuna göre siniflandirma da yapar. Amaç-kazanim modülü (10), sinavda yer alan soru-konu-derslerin amaci ve bu amaçlarin çiktisini olusturan kazanimlarini içermektedir. Yapay zekâ yöntemleri ile bu amaç ve kazanimlar arasinda analizler gerçeklestirilerek egitim kalitesinin arttirilmasi amaçlanmaktad ir. Sistemde, sinav sonuçlari ve kopya durumunu kullaniciya raporlayan ve sinav puanlarinin görüntülendigi sonuç raporlama modülü (11) yer almaktadir. Ders I ögrenci i' sinav üçlemesinin geçmis verilerini kullanarak sistem yönetici ve kullanicilarina tavsiyelerde bulunan tavsiye modülü (12) ayrica: . sinav hazirlama asamasinda egitimcilere sinav basari durumu hakkinda, 0 sinav sonuçlarina göre kullanicilara gelisimleri hakkinda, 0 sinav sonrasi verilere göre egitimcilere, 0 sinav güvenlik verilerine göre sistem yöneticilerine iyilestirme hakkinda tavsiyede bulunur. Bütün modüllerdeki veri giris çikis hareketlerini içeren ve sisteme ait bütün bilgilerin yerel veri tabaninda depolanmasini saglayan depolama birimi (13), yönetici ve kullanici bilgilerini, sorulari ve soru bankalarini, sinavlari, kullanici davranislarini ve raporlari Sistemin örnek bir akis semasi su sekildedir: Sinav yöneticisi olarak atanan kisi sinava katilacak ögrencileri aktif duruma getirir. Sistem yöneticileri kullanici bilgilerini girerek sinav sistemine giris yapar. Universite, kurumsal yapisi dahilinde bölüm - yetkili gibi atamalari gerçeklestirir. Yetkili kisiler ilgili fakülte veya bölümlerde ögrenci ve egitimcilerin derslere atanmasi, egitimciye sinav hazirlama, gerçeklestirme izni saglamasi gibi islemleri gerçeklestirir. Herhangi bir derse atanan egitimciler aktif olduklari derslere ait soru bankalarini olusturup soru ekler. Egitimci soru bankalarindan meydana gelen soru havuzundan soru seçerek sinavi hazirlar. Egitimci sinava dair süre, kisitlama, açiklama veya soru puanlama gibi islemleri gerçeklestirir. Egitimci sinava girecek ögrencilerin atamasini yapar. Kullanici -genellikle bir ögrencidir-, sistem bilgilerini kullanarak ögrenci paneline giris yapar. Kullanici 0 dönem aktif oldugu derslere ait sinavlarin duyurularini, gerçeklesen ve puanlari açiklanan sinavlara ait puanlarini ve henüz gerçeklesmemis sinavlarin süre, açiklama gibi bilgilerini görüntüleyebilir. Kullanici zamani gelmis sinava baslar ve sinav süresi baslamis olur. Kullanici sinav sorulari arasinda geçis yapabilir. Sorular, bos birakilan soru, cevaplanan soru ve henüz görüntülenmeyen soru olmak 'üzere 'üç farkli renk ile temsil edilerek kullaniciya kolaylik saglanmaktadir. Sinav ekraninda sinav süresi, kalan süre, ögrenciye ait temel bilgiler (fotograf, bölüm, ders, sinav adi vb.) yer almaktadir. Sinava baslarken kullanici, kamera ve konum izni saglamadigi takdirde sinava baslayamamaktadir. Kimlik tanima sistemi mevcuttur. Sinav aninda kullanicinin fotograf, ses ve log bilgileri alinarak kopya durumlari engellenir. Sinavin tamamlanmasi, süresinin dolmasi veya herhangi bir sebeple bitirilmesi durumunda kopya durum bilgisi ve sinavdaki içerik ile ilgili raporlama yapilir. Sinav hazirlama asamasinda öneride bulunularak sinav ve egitim kalitesini gelistirmeye yönelik tavsiye modülü çalistirilir. Sinav sonuçlarina göre kullanicilara gelisimleri hakkinda ve sinav anindaki güvenlik unsurlarina göre sistem yöneticisine öneride bulunur. TR TR TR