TR201918039A2 - Tanı ve uyarı sistemi - Google Patents

Abstract

Buluş özellikle, REM uykusunun ve bu uykuyu bozan hastalıkların tespit edilip kişilere uyaranlar gönderildiği sistem ile ilgilidir.

Description

TARIFNAME Tani ve uyari sistemi Teknik Alan Bulus özellikle, REM (Rapid eye movement - Hizli göz hareketi) uykusunun ve bu uykuyu bozan hastaliklarin tespit edilip kisilere uyaranlar gönderen sistem ile ilgilidir. Teknigin Bilinen Durumu Günümüzde, uyku hastaliklarinin tanisinda kullanilan yöntemin adi polisomnografidir (PSG). PSG hastane de bir laboratuvar odasinda hastaya elektrotlar baglanarak bir gece (en az 6 saat) uyumasi istenen hastadan alinan elektrofizyolojik sinyal kayitlarinin, bilgisayarda bir doktor tarafindan analiz edilerek hastaya tani konmasina yardimci altin standart bir yöntemdir. Bir gece boyunca, uyaniklik ve uyku sirasinda kayitlanan elektrofizyolojik sinyaller sunlardir: Elektroensefalogram (EEG), elektromyogram (EMG; çene, kol ve bacak), elektrooculogram (EOG), elektrokardiyogram (ECG), horlama, oro-nazal hava akimi (lt/s), gögüs ve karin hareketleri (solunum eforu kaydi), oksijen saturasyonu, vücut pozisyonu ve real time-video-görüntü kaydi. Her hastada yapilmamakla beraber, penil tümesans, gastroözafegal reflü ve kan basinci da kayitlanan diger elektrofizyolojik sinyallerdir. PSG yukarida bahsedilen tüm bu kayitlar sayesinde beyindeki uyku evrelerini (NREM- REM) kayit ederken diger vücut sistemlerinin fizyolojisini ve olabilecek patolojilerini de kayit eder. PSG yöntemi hastalarin uzun süren randevulari sonucunda, bir gecelik uyku testinin, çok sayida kablolar ile yapildigi zahmetli bir yöntemdir. Ornek vermek gerekirse, bir kisinin REM uykusu ve REM uykusunu bölen hastaliklarinin tanisi hakkinda bilgi almak için 1 gecelik tüm bu prosedürlerin tamamlanmasi gerekmektedir. Uykuda NREM derin dinlendirici uykuyu, REM ise rüyalarin oldugu dönemi bizlere gösterir. Bu iki önemli uyku dönemi EEG yöntemi ile belirlenir. Ozellikle REM dönemi, hem EEG dalga karakteristikleri hem de bu dönemde vücuttaki tüm iskelet kaslarindaki tonus kaybi ile arastirmacilarda müthis bir merak uyandiran önemli bir uyku evresidir. REM uykusunu çok iyi alamayan bireyler duygusal açidan irritabilite (sinirlilik, tahammül edememe, daha fazla kaygi), dikkatini toplayamama, yeni bilgileri ögrenme güçlügü, geçen günlerdeki bilgileri hatirlama zorlugu yasamaktadir. Yine REM uyku yoksunlugu çeken bireyler karar verme ve çözümleme yeteneginde azalmaya bagli olarak mutsuzluk, bikkinlik, özgüven eksiklikleri ve fiziksel becerilerinde azalma gibi sorunlarla karsi karsiya kalmaktadirlar. REM uykusu yasla birlikte azalmakta olup, yaslilikta nerede ise gereksinim kalmamaktadir (Fizyolojik). REM uykusu yoksunluguna neden olan önemli uyku bozukluklari ise su sekilde siralanmaktadir: Uykuda solunum bozukluklari (Horlama, Primer Obstruktif Sleep Apnea Sendromu (OSAS), Central Sleep Apnea Sendromu (CSA) ), REM davranis bozukluklari, Gündüz Uykululuk, Hipersomnia" Sonuç olarak, yukarida anlatilan olumsuzluklardan dolayi ve mevcut çözümlerin konu hakkindaki yetersizligi nedeniyle ilgili teknik alanda bir gelistirme yapilmasi gerekli kilinmistir. Bulusun Amaci Bulus, mevcut durumlardan esinlenerek olusturulup yukarida belirtilen olumsuzluklari çözmeyi amaçlamaktadir. Bulusun ana amaci, REM uykusu ve bu uykuyu bölen rahatsizliklarin varligini tespit edip bunlari önlemek ve tedavi etmektir. Bulusun diger bir amaci, REM ile ilgili bulunan sorunlari kisiye, titresimlerle uyaranlar göndererek çözmektir. Yukarida anlatilan amaçlari yerine getirmek üzere bulus, REM uykusunun ve bu uykuyu bozan hastaliklarin tespit edilmesi durumunda kisilere uyaranlar gönderen sistem olup; kisinin kas tonusu genligindeki degisiklik verilerini alan ve ileten elektrot, kas verilerini elektrotlardan alip isleyerek grove based shield araciligi ile aktaran grove kart, grove base shield araciligi ile grove karttan aktarilan kas verilerini alip takip eden mikrodenetleyici, kas verilerini mikrodenetleyiciden alip isleyerek REM süresini ve sikligini tespit eden yazilim modülü ve yazilim modülünün REM yoksunlugu tespit etmesi durumunda komut gönderdigi ve bu komutu alarak titresimler ile kisiye subkortikal uyarilar gönderen titresim motoru içermektedir. Bulusun yapisal ve karakteristik özellikleri ve tüm avantajlari asagida verilen sekiller ve bu sekillere atiflar yapilmak suretiyle yazilan detayli açiklama sayesinde daha net olarak anlasilacaktir ve bu nedenle degerlendirmenin de bu sekiller ve detayli açiklama göz önüne alinarak yapilmasi gerekmektedir. Bulusun Anlasilmasina Yardimci Olacak Sekiller Sekil 1, bulusa konu olan tani ve uyari sisteminin temsili görünümüdür. Parça Referanslarinin Açiklamasi 1. Elektrot 2. Grove based shield 3. Yazilim modülü 4. Grove kart . Mikrodenetleyici 6. Titresim motoru Bulusun Detayli Açiklamasi Bu detayli açiklamada, bulusa konu olan tani ve uyari sisteminin tercih edilen yapilanmalari, sadece konunun daha iyi anlasilmasina yönelik olarak açiklanmaktadir. Sekil 1rde temsili görünümü verilen tani sistemi, temel iskelet kasi nörofizyolojisi mekanizmalarini kullanmaktadir. Eger diaphragma hariç vücuttaki tüm iskelet kaslari, gece boyunca peryodik olarak 90-120 dakikada bir ortaya çikan REM dönemi boyunca gevsiyor ve tonuslari azaliyorsa, bu durum ancak grove kartin (5) grove based shield (2) araciligi ile baglandigi mikrodenetleyici (5), kas tonusunu ölçen en az bir EMG elektrotu (1), EMG sinyallerini kayitlayan yazilim modülü (3) (matlab, python (real time) yazilim programlari) kullanilarak anlasilabilir. Geceden sabaha kas tonusu genliginde meydana gelen azalma yönündeki degisiklikler EMG elektrotlari (1) tarafindan elde edilir. Grove kart (4) bu kas verilerini elektrotlardan ('I) alip isleyerek grove base shield (2) araciligi ile mikrodenetleyiciye (5) iletir. Mikrodenetleyici (5) elde edilen kas hareketlerini takip eder ve yazilim modülü (3) de bu verileri isleyerek REM süresini ve sikligini tespit eder. Böylece hem saglik personeli hem de kisi REM uyku kalitesi hakkinda fikir sahibi olacaktir. Eger yazilim modülü (3), REM yoksunlugunun sebebi apnea veya horlama gibi kisa REM tespit etmesi durumunda, titresim motoruna (6) komut gönderir. Titresim motoru (6) da titresimler ile kisiye subkortikal uyarilar yollayarak kisinin uyanmadan pozisyon degistirmesini saglar. Böylece sebep sleep apnea veya horlama ise bu olaylar titresimler sayesinde azalir. REM yoksunlugunun sebebi hareket bozuklugu oldugunda, yazilim modülü (3) yine REM süre ve sayisinin az oldugunu tespit ederek titresim motoruna (6) komut gönderir ve titresim uyarilari ile kisinin subkortikal olarak REMide bu hareketleri yapmamasi ve kas tonusunun azalmasi saglanir. Gündüz uykululuk sikayeti ile giden santral hipersomnia ve narkolepsia hastalarda ise kisa REMIerden (SOREMPs) sonra ani kas tonusu azalmalari olmaktadir ve narkoleptik birey mutfakta, is yerinde, okulda, oyun sahasinda, caddede, gezi parkinda yere yigilip oturmakta ve hatta yatip uyumaktadir. Gündüz birden bire ortaya çikan bu zamansiz uykululuk durumu yazilim modülü (3) tarafindan tespit edilir ve titresim motoru (6) araciligi ile titresim uyaranlari kisiye aktarilir. Bu endikasyon da kullanimi oldukça önemlidir. Çünkü: ani ve ne zaman gelecegi bilinmeyen ataklarin erken taninmasina ve önlenmesine neden olmaktadir. TR TR

Claims (1)

1.ISTEMLER o Kisinin kas tonusu genligindeki degisiklik verilerini alan ve ileten elektrot (1), o kas verilerini elektrotlardan (1) alip isleyerek grove based shield (2) araciligi ile aktaran grove kart (4), o grove base shield (2) araciligi ile grove karttan (4) aktarilan kas verilerini alip takip eden mikrodenetleyici (5), - kas verilerini mikrodenetleyiciden (5) alip isleyerek REM süresini ve sikligini tespit eden yazilim modülü (3), REM uykusunun ve bu uykuyu bozan hastaliklarin tespit edilmesi durumunda kisilere uyaranlar gönderen sistem olup, özelligi; o yazilim modülünün (3) REM yoksunlugu tespit etmesi durumunda komut gönderdigi ve bu komutu alarak titresimler ile kisiye subkortikal uyarilar gönderen titresim motoru (6) içermesidir. TR TR