Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarza¬ nia koncentratu proteinowego z nasion gatunków Braissica lub Craimibe albyssinica, zwlaszcza z na¬ sion rzepaku (Brassica napus) rzepy (Brassica campestiris), gorczycy jasnej (Brassica tointa) lub (Sinapsis ailba), gorczycy czarnej (Brassica nigra), (gorczycy brazowej lulb wschodniej (Braslsica jun- cea) uprawianych w umiarkowanych strefach kli¬ matycznych, glównie j«ako uprawy nasion oleistych z uwagi na stosunkowo duza zawartosc oleju.Otrzymany sposobem wedlug wynalazku koncen- trait jest nietoksyczny, praktycznie wolny od gli- kozynolanów, posiada jasne zabarwienie, obojet¬ ny, lagodny aromat oraz duza wartosc odzywcza i nadaje sie do konstuimpcji przez ludzi.W tradycyjnej obróbce nasion gatunków Brassi- ca, glównym celem jestt ekstrakcja oleju. Pozosta^ losc po wytloczeniu oleju tzw. wytloki lufo, gdy olej ekstrahowano rozpus^zaflinifciiem, tzw. srut po¬ ekstrakcyjny mimo wysokiej zawartosci protein mial ograniczone zastosowanie jako pozywienie z uwagi na zawartosc giMkozynólanow, które moga ulegac rozkladowi, na szkodliwe zwiazki o ostrym zapachu. W niektórych czesciach swiata pozosta¬ losc te wykorzystuje sie jedynie jako nawóz do zaorania.Wiadomo jednakze, ze proteiny z nasion gatun¬ ków Brassica posiadaja wysoka wartosc odzywcza i zawieraja wiecej aminokwasów niz odpowiednie proteiny z soji na co wskazuja dane z tablicy 1.Tablica 1 Zawartosc róznych aminokwasów w wolnym od lusek srucie nasion rzepaku i soji (g/16 gN) Podstawowe aminokwasy dzoleucyna Ieucyna lizyna fenyloalanina tyrozyna cystyna metionina treonina walina trypbofan Pozostale aminokwasy nistydyna anganiina kwas asparaginowy kwas glutaiminowy seryna prolina glicyna alanina srut z na¬ sion rze¬ paku 4,4 7,6 6,7 4,2 '2,9 (1,2 Zfi 4,6 ,3 1,4 3,2 6,8 7,2 %2 ,0 6,8 ,4 . 4,8 srut z -soji %2 7,0 6^ 4,5 3,1 0,7' 1,1 4,3 4,3 M 2,4 7,0 £0,2 |16,5 ,0 4,8 3* 3,9 Jak widac, zawartosci szczególnie wartosciowych 912413 91241 4 aminokwasów, to jest cystyny, metiondjny i lizyny sa wieksze w srucie z rzepaku niz w srucie z soi.Wystepujace w nasionach Brassica glikozynola¬ ny jako takie nde sa toksyczne, lecz po irozdroibnie- ntiu nasion ulegaja rozklaidoiwi pod wplywem wil¬ goci i obecnych w nasionach enzymów (myrozy¬ naz).Na ogól myrozynazy dezaktywuje sie przez szyb¬ kie ogrzanie w stanie suchym lmb wilgotnym, przy czym w obecnosci wilgoci ogrzewanie takie musi przebiegac szybko, aby myrozynazy nie mogly w znaczniejszym stopniu rozlozyc obecnych glikozy- nolanów.Jednakze nalezy omiec na uwadze, ze produkt w którym jedynie zdezaktywowano myrozynaze, nie nadaje sie do stosowania jako pozywienie lub karma, gdyz zawsze wystepu/je powazne niebezpie¬ czenstw©, ze myrozynazy zostana wprowadzone z innymi czesciami pozywienia lub karmy lub powstana pod wplywem bakterii jelitowych, roz¬ kladajac sie pózniej w jelicie z wytworzeniem szkodliwych substancji. Dlatego tez nalezy usunac glikozynolany z calego materialu zanim zostanie on zastosowany jako pozywienie. *Próby usuniecia z pozostalosci po oddzieleniu oleju substancji szkodliwych prowadzono od dawna.I tak, SjeliLema (Landwirtschaft Vensuchsstat, 199, Str. 311 — 9), juz w ubieglym wieku odkryl, ze myrozynazy mozna dezaktywowac w obróbce na mokro przy uzyciu wody o temperaturze 72°C lub suchej obróbce termicznej w temperaturze 100— 105°C. Stosowany przez tego autora material byl tylko wytlaczany i zawieral wzglednie duze ilosci oleju.Jednakze jak to wskazano powyzej, nie jest wystarczaijaca jedynie dezaktywacja myrozynaz, lecz nalezy równiez usunac glikozynolany, które jako takie nie sa szkodliwe.Astwood i in. (J. Bdol. Chem. 181, 121 — 9 (1949) podal ze wystepujacy w nasionach rzepaku zwia¬ zek, który powoduje wzrost szkodliwego 1^5-wi- nylo-2^oksazoiidyn-otionu moze wyekstrahowac zim¬ na woda.Allen i Dow. (Soi. Agir. 32, 404 — 10 (1962) stwierdzili jednakze, ze sposób ten nie jest sku¬ teczny natomiast odkryli, ze kilkakrotnie powta¬ rzana ekstrakcja goraca woda o temperaturze 98— 99°C skutecznie usuwa substancje strumotwórcze.Jednoczesnie próby przeprowadzone w Szwecji we wspólpracy z AB Karlshamns Oljefabriker, przez Froliche (Staitens Huisbjursforsok, sart. och medd. nr. 92, Kungl. Lantibrukshogiskoflan Annaler 19, 205 — 7 (1952), Ibid. 20, 105 — 16 (1963), przepro¬ wadzone przy uzyciu 70*/o etanolu i zimnej wody wykazaly, ze srut z nasion rzepaku poddany ob¬ róbce i ogrzewany jak .powyzej nie zawiera w ogó¬ le myrozynazy, ze efcstforakcja zimna woda skutecz¬ nie usuwa izotiocyjamiany i w pewnej mierze rów¬ niez oksazolidynotion, oraz ze zastosowanie 70°/o etanolu daje glównie ten sam efeklt.Jednakze produktu tego, nie mozna bylo przy¬ stosowac do spozycia przez ludzi, gdyz poza tym, ze pozbawienie go toksycznego dzialania bylo nie¬ wystarczajace, nabieral ciemnego zabarwienia w obróbce cieplnej, powodowanego zapewne reakcja¬ mi Maillarda, jak równiez zawieral wszystkie luski i substancje wlókniste nie nadajace sie do kon- sumpcjli.Dlatego tez konieczne bylo wprowadzenie zupel¬ nie nowego sposobu obróbki wysuszonego i oczysz¬ czonego ziarna dla uzyskania nietoksycznego, la¬ godnego w smaku i slabo zabarwionego koncen¬ tratu proteinowego a jednoczesnie uzyskania oleju a co najmniej takiej sarniej jakosci jak przy kon¬ wencjonalnej obróbce, a nawet lepszego.Olej, który jest glównym produktem uzyskiwa¬ nym w dotychczasowej obróbce, jest lejem jadal¬ nym wysokiej klasy o dobrej zdolnosci przecho¬ wywania i malych liczbach utleniania. Jest on jed- .nak czasami troche gorszy z punktu widzenia pro¬ cesu uwodornienia w porównaniu z innymi oleja¬ mi roslinnymi, gdyz wykazuje tendencje do za¬ truwania katalizatora.Przypuszcza sie, ze jest to spowodowane rozpusz¬ czaniem niewielkich ilosci zwiazków siarki w trak¬ cie ekstrakcji oleju, mimo, iz glikozynolany sa nie¬ rozpuszczalne zarówno w oleju jak i heksanie.Pewne prace opisujace próby rozwiazania tego problemu zostaly opublikowane. I tak, Eaopen, Tape i Sims (J. Am. Oil Chem. Soc. 45 (1968 Nr 3) 194 — 6), zaproponowali proces obejmujacy obróbke cieplna na mokro calych naision poprzez zanurze¬ nie ich we wrzacej wodzie, w workach z tkaniny filtracyjnej, w celu dezaktywacji myrozynaz i jed¬ noczesnie obluzowania wlóknistych lusek od miaz¬ szu nasion. Nasiona mielono nastepnie na mokro w mlynku z pionowymi talerzami, miazsz nasion wyciskano, a nastepnie caly material ekstrahowa¬ no kilkakrotnie woda i nastepnie suszono. Luski i miazsz rozdzielano metoda klasyfikacji pneuma¬ tycznej. Frakcje nastepnie ekstrahowano rozpusz¬ czalnikiem z zastosowaniem heksanu w cefliu od¬ zyskania oleju.W sposobie tym dezaktywacje myrozynaz, miele¬ nia nasion i lugowania glikozynolanów prowadzo¬ no na mokro poddajac obróbce material zawiera¬ jacy i miazsz i luski. Dopiero uwolniony od giiko- zynolanów material suszono i na drodze klasyfi¬ kacji pneumatycznej rozdzielano na luski i miazsz, kltóry poddawano ekstrakcji.Sposobem tym z pewnoscia otrzymuje sie olej dobrej jakosci porównywalnej lufo lepszej jakosci niz olej wytwairazny typowymi metodami, lecz od strony ekonomicznej proces jest nieoplacalny.W procesie tym wystepuja duze stiraty materia¬ lowa przy ekstrakcji woda oraz zuzywa sie duze ilosci wody do ekstrakcji co stwarza problemy zwiazane z usuwaniem wody zuzytej w procesie.Trudnosci w klasyfikacji pneumatycznej materialu na frakcje o malej zawartosci protein i duzej za¬ wartosci lusek oraz frakcje miazszu do zastosowan konsumpcyjnych zawierajaca znaczna ilosc protein i mniej lusek, powoduja, ze wydajnosc tego ostat¬ niego produktu koncowego jest mala.Sposobem wedlug wynalazku koncentrat protei¬ nowy z nasion gatunków Braissica lub Gramfoe wy¬ twarza sie przez poddanie suchych nasion obróbce, w której ulegaja one popekaniu i nastepuje oblu¬ zowanie lusek. Przeprowadza sie to w urzadze¬ niu które posiada wyzlobione walce obracajace sie 16 40 45 60 55 605 91241 6 z róznymi szybkosciami, w stosunku 1: 1,2 — 4, przy czym walec wolniejszy obraca sie z szybkos¬ cia 150—500 obrotów na minute. Nastepnie tak przygotowane nasiona rozdziela sie na trzy frakcje a mianowicie na frakcje gruba zlozona z lusek i niekompletnie popekanych nasion, frakcje sred¬ nia zlozona z miazszu i czesci lusek oraz frakcje drobna zlozona z zbyt rozdrobnionych czastek.Frakcje srednia rozdziela sie na miazsz i luski.Miazsz oddzielony od lusek poddaje sie dalszej ob¬ róbce znanym sposobem. Dezaktywacji myirozynazy poddaje sie zatem material wolny od lusek.Dezaktywacje prowadzi sie w stanie wilgotnym, w temperaturze 80—100°C, po czym przeprowa¬ dza sie lugowanie gfMlkozynodanów i innych roz¬ puszczalnych skladników, glównie weglowodanów.Wylugowany material suszy sie, ekstrahuje sie z niego olej na drodze ekstrakcji rozpuszczalniko¬ wej, korzystnie po uprzednim wytloczeniu oleju, po czym z wyekstrahowanego materialu usuwa sie rozpuszczallnik. Czynnosc te przeprowadza sie ostroznie, aby nie uszkodzic protein lub nie do¬ puscic do zabarwienia koncentratu. Wysuszony koncentrat ewentualnie miele sie.Takie prowadzenie procesu okazalo sie mozliwe dzieki nieoczekiwanemu stwierdzeniu, ze pomimo malych wymiarów nasion rzepaku (1000 nasion wa¬ zy 2—5,5 g) przy zawartosci oleju okolo 45%, mozna oddzielic miazsz od lusek jesli nasiona poddaje sie specjalnej obróbce, w której nasiona ulegaja pope¬ kaniu i luski zostana rozluznione a nastepnie usu¬ niete w sposób wysoce efektywny.Dzieki oddzieleniu lusek juz na poczatku proce¬ su osiaga sie szereg korzysci, a mianowicie dalszej obróbce poddaje sie jedynie material jadalny (nie trzeba przerabiac lusek) co zmniejsza ilosc obra¬ bianego materialu o 15—20%, oprócz korzysci wy¬ nikajacej z mniejszego zapotrzebowania na ciecz do lugowania uzyskuje sie równiez zwiekszenie przerobowosci instalacji, to znaczy, ze w instalacji o danej wielkosci mozna przerabiac wiejksze ilasci nasion; nie ma problemów sanitarnych w urzadze¬ niach do rozdrabniania, gdyz w suchym materiale nlie wystepuje rozwój mikroorganizmów.Stwierdzono równiez, ze dzieki oddzieleniu na wstepie lusek otrzymuje sie czysciejsza substancje jadalna i wystepuja znacznie mniejsze straty sub¬ stancji jadalnej z luskmi, niz we wczesniej opisa¬ nych procesach. Wykazano ponadto, ze przez od- luszczenie we wstepnym stadium procesu uzyskuje slie wieksza przerobowosc urzadzen rozdzielczych niz w przypadku rozdzielenia materialu juz wylu¬ gowanego.Sposób ma równiez te zalete, ze powstaja mniej¬ sze .straty zbyt rozdrobnionego materialu (przesie¬ wu) niz w procesach mielenia na mokro w mlyn¬ kach z pionowymi talerzami. Wykazano ponadto mozliwosc pracy w urzadzeniach do ekstrakcji wie¬ lostopniowej przy uzyciu znacznie mniejszego sto¬ sunku wody do lugowania do nasion od tego jaki uwazano dotychczas za dostateczny przy pracy zgodnie z zasada przeplywu przeciwipradowego.Do dezaktywowamia myrozynazy stosuje sie czesc strumienia cieczy lugujacej, która wykorzystuje sie w procesie przeciwpradowym, co stanowi kolejna oszczednosc wody procesowej.Sposób wedlug wynalazku zostal blizej wyjasnio¬ ny ponizej w nawiazaniu do schematu procesowego przedstawionego na rysunku fig. 1.Surowiec to jest nasiona Brassica napus lub Brassdca campestris suszy sie i czysci, nastepnie nasiona poddaje sie obróbce w mlynku rolkowym z wyzlobionymi rolkami obracanymi z róznymi, zmiennymi szybkosciami. Tutaj nastepuje rozluz¬ nienie lusek od miazszu nasion. Material ten prze¬ siewa sie nastepnie w przesiewaczu zaopatrzonym w dwa sita o rozmiarach oczek odpowiednio 1—2 mm i 0,3—0,6 mm uzyskujac trzy frakcje: gruba, srednia i drobna.Gruba frakcje rozdziela sie na stole grawitacyj¬ nym na lupiny i na frakcje stanowiaca nie cal¬ kowicie odluiszczony miazsz. Frakcje te rozdrabnia sie dalej i przesiewa na sicie o rozmiarze oczek o 0,3—0,8 mm. Drobna frakcje z tego przesiewa¬ nia miesza sie z taka sama frakcja z pierwszego przesiewania. Frakcje srednie rozdziela sie znowu na stole grawitacyjnym na luski i czesci jadalne.Luski laczy sie. W ten sposób uzyskuje sie 75— 77% czesci jadalnych, 7—12% frakcji drobnej i 13—16% lusek.Frakcje najdrobniejsze miesza sie i te miesza¬ nine wytlacza sie w prasie slimakowej odzyskujac okolo 9fl% oleju. Frakcje jadalne miesza sie i pod¬ daje sie je nastepnie obróbce cieplnej w celu de- zaktywowania myrozynaz i zmniejszenlia rozpusz¬ czalnosci protein poprzez ich zdenaturowanie. Nie¬ zaleznie od tego, przy obróbce cieplnej nastepuje zmniejszenie ilosci naturalnie wystepujacyh mikro¬ organizmów w surowcu nasiennym. Te operacje przeprowadza sie w pochylonym przenosniku sli¬ makowym umieszczonym w plaszczu parowym. Ja¬ dalny material wprowadza sie do nizszej czesci, w której natychmiast miesza sie z goraca, woda lu¬ gujaca o temperaturze 90^11i5°C z drugiego stop¬ nia procesu. Sredni czas przebywania materialu w przenosniku wynosi 3—10 minut, po czym mie¬ sza sie go z woda lugujaca z drugiego stopnia w pierwszym zbiorniku lugujacym.Lugowanie przeprowadza sie woda przeciwpra- dowo w 2—8 stopniach, w zbiornikach zaopatrzo¬ nych w mieszadla. Jesli zachodzi potrzeba mozna stosowac wiecej stopni. Pomiedzy kazdym stop¬ niem lugowania znajduje sie sito rozdzielajace.Sita zaprojektowane jako poziome stozki obrotowe, do których papke wodna wprowadza sie posrodku.Pod wplywam sily odsrodkowej staly material przesuwany jest w kierunku zewnetrznym, podczas gdy ciecz przechodzi przez material filtracyjny.Czesci stale nasion opadaja do nastepnego zbior¬ nika lugujacego, a ciecz jest przepompowywana przeciiwpradowo do poprzedniego zbiornika luguja¬ cego.Do lugowania stosuje sie 3-^10 krotna ilosc wo¬ dy w stosunku do miazszu nasion, a sredni czas przebywania w kazdym stopniu wynosi 15—00 mi¬ nut. Temperatura lugowania wynosi zazwyczaj 60—80°C. W tej temperaturze efekt lugowania jest lepszy, a jednoczesnie skutecznie zapobiega sie 40 45 50 55 607 91241 8 ewentualnemu rozwojowi obecnych mikroorganii- zmów.Alternatywnie proces -mozna prowadzic w tem¬ peraturze 10—3(0°C, to jest w temperaturze oto¬ czenia, lecz nalezy uwzglednic ryzy/ko rozwoju bak¬ terii. Jesli do wody nie wprowadza sie zadnych dodatków, pH wody lugujacej wynoisd zazwyczaj okolo 5,5—6. Lugowanie mozna równiez przepro¬ wadzic przy nizszym pH dodajac kwasu, co wply¬ wa równiez na opóznianie ewentualnego rozwoju bakterii.Strata suchego materialu czesci jadalnych pod¬ czas lugowania wynosi okolo 17—22%. Strata ole¬ ju przy lugowaniu wynosi okolo 4—9% oleju za¬ wartego w czesciach jadalnych. Strata protein wy¬ nosi okolo 16—20% zawartosci protein w czesciach jadalnych. Zawartosc glikozynolanów zmniejsza sie podczas lugowania z okolo 3^3,7% w czesciach jadalnych do ponizej 0,1% w lugowanych czesciach jadalnych.Po ostatniim oddzieleniu wylugowane czesci ja¬ dalne suszy sie na przyklad w suszarce fluidal¬ nej. Temperatura powietrza wyplywajacego z su¬ szarki wynosi okolo 50—7i0°C. Wilgotnosc mate¬ rialu podawanego do suszarki wynosi 45—55% a po wysuszeniu wynosi do 3—7%.Wysuszony material jadalny platkuje sie wstep¬ nie mlynku rolkowym, po czym wyttlacza sie w prasie slimakowej. Wytlacza sie tyle oleju, aby jego zawartosc zmniejszyla z 60% do 15^20%.Drobne czastki, 'które przedostaja isie z olejem od¬ dziela sie metoda sedymentacji i po filtracji za¬ wraca sie do prasy.Pozostalosc z prasy ekstrahuje sie nastepnie heksanonem w normalnej instalacji do ekstrakcji oleju. Po ekstrakcji uzyskuje sie olej oraz kon¬ centrat proteinowy. Z proteinowego koncentratu rozpuszczalnik odpedza sie w odparowainiku rzu¬ towym lub parowym tak, aby nie nastapilo uszko¬ dzenie protein lufo ich zabarwienie na ciemno.W koncowym etapie obróbki proteinowy koncen¬ trat ewentualnie miele sie w mlynku.Drobne czesci z sekcji odluszczania zawieraja okolo 40—50% oleju. Ekstrahuje sie je w oddziel¬ nej prasie slimakowej uzyskujac zawartosc tlusz¬ czu w drobnych czastkach 7—10%. Oleje z róznych stopni prasowania i z ekstrakcji rozpuszczalniko¬ wej miesza sie.Wode lugujaca, która zawiera 2—0% suchych isubsitancji, w tym glikozynolany, odparowuje sie w odlparowalniku do zawartosci suchej masy 25— 60%. Odparowana wode kondensuje sie i ewen¬ tualnie z powrotem stosuje jako swdeza wode w procesie lugowania. Zawartosc wilgoci w koncen¬ tracie pochodzacym z wody lugujacej obniza sie nastepnie w suszarce do okolo 10%.Suszeniu, ewentualnie mozna poddac polaczony material skladajacy sie z koncentratu pochodzacego z wody lugujacej, frakcji lusek i frakcji drob¬ nych po prasowaniu lufo dowolny z tych materia¬ lów. Przy polaczeniu wszyisjtfclLch tych frakcji uzy¬ skuje sie wsadowa miazge o zawaortosci protein okolo 20—&5% i zawairtosci tluszczu okolo 10—15%.Proteinowy koncentrat zawiera okolo 64—67% protein w przeliczeniu na sucha substancje, okolo 0,5—1% tluszczu i ponizej 04% glikozynolanów.Produkt jest pozbawiony smaku i zapachu oraz ma lekko zóltawe zabarwienie.Przyklad I. W instalacji doswiadczalnej za- projektowanej na przerób surowca w ilosci okolo 150 kg na godzine (3,6 ton na dobe) poddano ob¬ róbce w sposób ciagly nasiona Brasisica napus po¬ chodzenia szwedzkiego (rzepak ozimy). Proces pro¬ wadzono w aparaturze, która schematycznie prtzed- io stawiono na rysunku fig. 3. Oznaczenia cyfrowe podane w tekscie odnosza sie do tego rysunku.Nasiona podawane z szybkoscia 150 kg/godzine rozdrabniano w mlynku walcowym 1 z wyzlobio¬ nymi rolkami przy odleglosci pomiedzy rolkami 0,9 mm. Rolki obracaly sie z szybkoscia odpowied¬ nio 350 i 500 obrotów/minute. Rozdrobniony ma¬ terial przesiewano nastepnie w dwustopniowymi przesiewaczu wtilbracyjnym 2. Gruiba frakcje to jest frakcje pozostajaca na grubym sicie wprowadzano na stól grawitacyjny 3, na którym rozdzielano ja na luski i zanieczyszczona frakcje jadalna miazszu to jest frakcje zawierajaca niewystarczajaco roz¬ drobniony material. Frakcje miazszowa (rozdrabnia¬ no ponownie w mlynku rolkowym 4 przy odleglo- sci pomiedzy rolkami 0,65 mim, przy czym rolki obracaly sie z szybkoscia odpowiednio 200 i 500 obrotów/minute.Ponownie rozdrobniony material przesiewano w pojedynczym przesiewaczu wibracyjnym 5. Gruba frakcje z tego pnzesiewacza dodano do sredniej frakcji z przesiewacza 2. Srednia frakcje podawa¬ no na stól grawitacyjny 6, gdzie nastepowalo usu¬ wanie obluzowanych lusek. Oczyszczony miazsz w ilosci 77,1% wyjsciowej ilosci nasion przesylano do etapu dezajktywacji 10.Frakcje drobne z przesiewacza 2 i 5 ogrzewano w wirniku 7 i ekstrahowano olej przez wytloczenie w prasie slimakowej 8. Pozostalosc z prasy wyno¬ sila 4,4% pierwotnie wprowadzanej ilosci nasion 40 i zawierala 7,5% tluszczu.W procesie odluszczania uzyskano nastepujace wydajnosci.Luski ze istolu grawitacyjnego 3 1,4 kg/godzline = = 7,6% pierwotnej ilosci nasion 45 Luski ze stolu grawitacyjnego 6 12,3 kg/godzine = = 8,2% pierwotnej ilosci nasion Suma usunietych lusek 23,7 kg/godzine = 15,8% pierwotnej ilosci nasion Drobna frakcja z przesiewacza 2 3,2 kg/godzine = 50 = 2,1% pierwotnej ilosci nasion Drobna frakcja z przesiewacza 5 7,4 kg/godzdne = = 4,9% pienrwotnej ilasci nasion Suma frakcji drobnych 10,6 kg/godzine = 2,7% pierwotnej ilosci nasion 55 ilosc oleju wyekstrahowanego z drobnych frakcji 4,0 kg/godzine = 2,7% pierwotnej ilosci na¬ sion Pozostalosc z prasy 6,6 kg/godzine = 4,4% pier¬ wotnej ilosci nasion 60 Czysta frakcja jadalna ze stolu grawitacyjnego 6 115,7 kg/godzine = 77,1% pierwotnej ilosci nasion .Stopien dezaktywacji 10 skladal sie z naczynia z plaszczem grzejnym, wyposazonego w przenosnik 85 srubowy. Na wlocie, frakcje miazszu od razu mie-9 91241 szano z woda do lugowania z drugiego stopnia lu¬ gowania 12B, która wpierw ogrzano swieza para do temperatury 110^115°C. Naczynie ogrzewano goraca woda o temperaturze 110—IIS^C w plasz¬ czu. Niewielka ilosc swiezej pary wdmuchiwano równiez do dolnej czesci naczynia. Do lugowania dodawano co najmniej tyle wody lugujacej, aby material byl calkowicie wilgotny i zeby utrzy¬ mac odpowiedni poziom cieczy w naczyniu.Temperatura materialu w trakcie dezaktywacji wynosila 95—100°C. Sredni czais przebywania ma¬ terialu w naczyniu wynosil 6 minut, po czym ma¬ terial opuszczal naczynie i opadal na dól do zbior¬ nika pierwszego stopnia lugowania HA. Podda¬ wany obróbce cieplnej material jadalny lugowano nastepnie w sposób ciagly przeciwpradowo woda w 5 stopniach 11—15 (n. = 15 na fig. 3).Kazdy stopien lugowania skladal sie ze zbiorni¬ ka do lugowania (HA—15A) i przynaleznego do niego siita wirujacego (*1B—15B). Material lugo¬ wano przecietnie przez okres 1 godziny w kazdym zbiorniku, to jest w sumie 5 godzin, po czym ciecz lugujaca oddzielano w kolejnym sicie wiru¬ jacym, a material przesylano do. nastepnego etapu.Do ostatniego zbiornika lugujacego 15A wprowa¬ dzano swieza wode w ilosci trzykrotnej w sto¬ sunku do wprowadzanego materialu jadalnego, to jest okolo 350 l/godzine, po czym wode te wyko¬ rzystywano zgodnie z zasada przeciwpradu we wczesniejszych stopniach lugowania.Przecietna temperatuira lugowania wynosila 65°C.W tej temperaturze nie nastepowal podczas lugo¬ wania rozwój mikroorganliizmów. Po pierwszym stopniu lugowania HA, 11B ciecz lugujaca odpro¬ wadzano, przepompowujac ja najpierw do odpa- irowalnika 19, w którym nastepowalo odparowanie cieczy do zawartosci cial stalych 47,5°/o a nastep¬ nie podawano ja do suszarki 20, w której material suszono do wilgotnosci 9,7°/o.Wylugowany woda material z ostatniego stopnia 40 15A odwirowywano od cieczy na sicie wirujacym 15B, po czym przesylano do suszarki fluidalnej 21, w której suszono go goracym powietrzem w tem¬ peraturze 60°C, tak aby uzyskac pnzeciejtna zawar¬ tosc cial stalych 95,5°/o.Zawartosc glikozynolanów w wylugowanym i wysuszonym materiale wynosila 0,02 w przelicze¬ niu na sucha mase to jest 0,4*/o wyjsciowej ilosci w nasionach lufo 0,5*/o wyjsciowej ilosci miazszu.Po wysuszeniu zdezaktywowanego i wylugowa¬ nego materialu otrzymano 77,8*/o czesci jadalnych, to znaczy, ze wydajnosc wyniosla 90,0 kg/godzine.Wysuszony material lekko platkowano w mlyn¬ ku rolkowym 22 i w sposób ciagly przenoszono do prasy slimakowej 24 zaopatrzonej w wirnik 23.Przed wprowadzeniem do prasy, w której wytla¬ czano material, ogrzewano do temperatury 6(5— —70°C.Pozostalosc z prasy zawierala 17,4% oleju. Ozna¬ cza to, ze w tym stopniu wytlacza sie okolo 85*/o oleju. Jakosc wytlaczanego oleju byla bardzo do¬ bra, o liczbie nadtlenkowej 0,6 milirównowazników na gram. Wytloki kruszono na male czesci w roz¬ drabniam:e 25 i ekstrahowano heksanem to jest lekka nafta 63/80S o temperaturze wrzenia 64— 70°C, w ekstraktorze 26, w którym zawartosc oleju w koncentracie umniejszala sie do l,0'/o. Reszte roz¬ puszczalnika usuwano w zmodyfikowanym odpa- rowalniku 27, w dwóch stopniach odpowiednio w temperaturze 60—64°C i 90—100°C przy uzyciu pary i azotu.Zastosowanie zmodyfikowanego odparowalnlika eliminuje efekt spiekania. Nastepnie koncentrat ¦mielono w celu uzyskania homogenicznego pro¬ duktu. Otnzyimano produkt o lekko zóltawym za¬ barwieniu, lagodnym aromacie i pozbawiony za¬ pachu.Koncentrat zawieral 66,8°/o protein w przelicze¬ niu na sucha mase o wtiflgotnosci 8%. Zawartosc Tablica 2 Bilans materialowy i dane analityczne dla przykladu I Material ~1 Nasiona Luski Frakcja drobna dej pochodzacy z wytlocze¬ nia frakcji drobnej Pozostalosc po wytlaczaniu frakcji drobnej Oczyszczony miazsz 1 Woda lugujaca Suchy material z wody po lugowaniu Wylugowany material jadalny Olej po ekstrakcji heksanem | Koncentrat | Wydajnosc kg/godzine 2 150 23,7 ,7 4,1 6,6 115,7 283,5 26,4 90,0 52,1 36,9 1 Wilgotnosc 3 6,0 ,7 ,5 — 9,1 ,0 91,6 9,7 4,5 — 3,0 | dej °/o wagc 4 45,5 ,5 44,0 100.— 8,3 52,3 21,4 60,9 100 1,0 Proteiny wy w przeli 6 24,6 17,7 2i5,0 — 142,5 125,8 23,9 126,4 l— 66,8 | Wlókno czeniu na su 6 " 7,5 33,4 7,7 <— \12jQ 2,5 0,6 3,0 — 7,5 | GHikozy- 1 nolany cna mase 7 3,3 1,0 3,0 — ,0 3,7 17,2 0,2 1— 0,0611 91241 12 wlókna wynosila tylko 6,9%, wydajnosc i inne dane analityczne przedstawiono w tablicy 2.P ,r z y k l a d II. Postepowano analogicznie jak w przykladzie I, z tym, ze stosowano uproszczony proces odluszczania, w którymi nie wykorzystywa¬ no stolu grawitacyjnego 3, mlynka rolkowego 4 i przesliewacza 5 przedstawionych na rysunku — fig. 3.Do instalacji wprowadzano szwedzki rzepak ozi¬ my w sposób ciagly z szybkoscia 125 kg na godzi¬ ne.Nasiona poddano obróbce w mlynku rolkowym 1. Wyzlobione rolki ustawiano w odleglosci 0,75 mm i obracano z szybkoscia odpowiednio 350 i 500 obro¬ tów na mliinute. Popekany material przesiano w przesiewaczu 2 zaopatrzonym w takie same sita jak w przykladzie I.Gruba frakcje to jest frakcje pozostajaca na górnym sicie zawracano do mlynka rolkowego w celu ponownego obrabiania razem z surowcem.Srednia frakcje pozostajaca na dolnym sicie przeniesiono na stól grawitacyjny 45, na którym rozdzielano ja na luski i zasadniczo czysta frakcje jadalna. Drobne frakcje wytloczono, tak jak w przykladzie I w celu wyekstrahowania glównej czesci oleju. Oczyszczony material jadalny prze¬ niesiono do stopnia dezaktywacji 10, po czym pod¬ dano go obróbce takiej jak w pnzykladzie I. Wy- Parzyklad III. W celu przedstawienia wplywu temperatury na sprawnosc lugowania, proces pro¬ wadzono w instalacji takiej jak w przykladzie I, lecz temperature zbiornika obnizono do tempera¬ tury otoczenia.Okazalo sie, ze w celu osiagniecia zmniejszenia zawartosci glikozynolanów w lugowanym materiale do takiej samej wartosci jak w przykladzie I lu¬ gowanie nalezy przeprowadzic w 6 stopniach (11— 16).J drugiej strony, obnizenie temperatury spowo¬ dowalo zmniejszenie strat suchego materialu przy lugowaniu woda, a zatem wydajnosc wzrosla do ,9°/o. Koncentrat zawieral 64,0°/o protein. Wydaj¬ nosci i wyniki analiz przedstawiono w tablicy 4.W tej temperaturze zwiejkszylo sie niebezpie¬ czenstwo rozwoju mikroorganizmów. Rozwojowi ich sprzyja równiez dluzszy czas lugowania, a zatem przy wyborze temperatury lugowania nalezy roz¬ wazyc zwiazane z tym ryzyko.Przyklad IV. W przykladzie tym wykazano, ze proces mozna równiez prowadzic przy zmniej¬ szonej wartosci stosunku nasion do wody, jak na przyklad 1: 10. Ten sposób postepowania mozna stosowac, gdy dostepne jest obfite zródlo taniej wody i nie wystepuja problemy zanieczyszczania otoczenia przez wode odpadowa.Instalacje doswiadczalna prowadzono tak jak w Tablica 3 Bilans materialowy i wyniki analiz dla przykladu II Material i Nasiona Luski Frakcja drobna Olej pochodzacy z wytlocze¬ nia frakcji drobnej Pozostalosc po wytlaczaniu frakcji drobnej Oczyszczony miazsz Woda lugujaca Suchy material z wody po lugowaniu Wylugowany material jadalny Olej po ekstrakcji heksanem Koncentrat Wydajnosc kg/godzine ~ 2 126 16,9 13,6 4,5 9,1 94,5 231,5 21,5 73,6 42,6 ,3 Wilgotnosc 3 6,0 11,8 ,5 — 8,2 ,0 91,6 9,9 4,5 — 8,0 Odej Proteiny ' Wlókno Giikozy- 1 nolany °/o wagowy w przeliczeniu na sucha mase 4 45,5 9,3 41,0 100 9,0 52,2 21,2 ©0,7 100 1,0 *4,6 16,5 125,2 — 38,8 ,7 23,9 26,3 — 66,3 6 7,5 38,0 6,9 — ,5 2,5 3,0 '¦— 7,9 7 3,3 0,9 3,0 i— 4,6 3,7 17,1 0,02 u- 0,06 | dajnosci i wyniki analiz przedstawiono w tablicy 3.Porównanie tych wyników z wynikami uzyska¬ nymi wedlug przykladu I wskazuje, ze wydajnosc jest troche mniejsza. Przepustowosc instalacji jest .równiez troche mniejsza, co w pewnej mierze skompensowane jest uproszazenieim aparatury i zmniejszeniem zuzycia energii. Jednakze uzysku¬ je sie produkt o takiej samej czystosci, a zatem proces mozna traktowac jako kompromisowe roz¬ wiazanie pomiedzy wydajnoscia, nakladem inwe¬ stycyjnym na aparature i sprawnoscia. 55 60 pnzykladzie I. Lecz lugowanie przeprowadzano w forzech stopniach przy stosunku nasion do wody 1 : 10, stosujac wode o temperaturze otoczenia.Otrzymano wydajnosci w przyblizeniu takie same jak w przykladzie III. Otrzymano 26,2°/o koncen¬ tratu proteinowego z nasion rzepaku. Zawartosc glikozynolanów byla mala i wynosila 0,06°/o w przeliczeniu na sucha mase.Przyklad V. Postepowano tak jak oipisano w przykladzie I, az do etapu lugowania. Lugowa¬ nie przeprowadzono w czterech stopniach przy91241 13 14 Bilans materialowy Tablica 4 i dane analityczne dla przykladu III Material 1 Nasiona Luski Frakcja drobna Olej pochodzacy z wytlocze¬ nia frakcji drobnej Pozostalosc po wytlaczaniu frakcji drobnej Oczyszczony miazsz Woda lugujaca Suchy material z wody po lugowaniu Wylugowany material jadalny Olej po ekstrakcji heksanem Koncentrat Wydajnosc kg/godzine 2 150 23,7 ,7 4,1 6,6 116,7 289,7 2(1,5 94,7 . 54,7 38,9 Wilgotnosc % 3 6,0 ,7 ,5 *— 9,1 ,0 93,3 9,8 4,5 <— 8,0 Odej Piroteiny Wlókno Glikozy- nolany % wagowy w przeliczaniu na sucha mase 1 4 45,5 ,5 44,0 , llOO 8,3 52,3 13,2 60,7 100 0,9 124,6 17,7 125,0 '— 42,5 ,8 27,9 ,4 — .64,0 6 7,5 33,4 7,7 — ^2,6 2,5 2,9 »— 7,3 7 | 3,3 1,0 3,0 — ,0 3,7 Bl,2 0,02 - — 0,04 | uzyciu goracej wody o temperaturze 65°C, przy stosunku nasion do wody 1: 5 i czasie lugowania w kazdym stopniu wynoszacym 1 godzine.Po trzecim stopniu lugowania w sposób ciagly pobierano próbki i poddawano je dalszej obróbce w skali laboratoryjnej, w celu okreslenia wplywu skrócenia czasu procesu.Po lugowaniu w czterech stopniach otrzymano koncentrat proteinowy z wydajnoscia 25,1% o za¬ wartosci glikozynolanów 0,04%.Po trzech stopniach lugowania zawartosc gliko¬ zynolanów wynosila 0,08%. Obliczono, ze powin¬ no sie bylo uzyskac mniej wiecej taka sama wy¬ dajnosc lecz z o kilka dziesiatych mniejsza zawar¬ toscia protein w koncenibracie.Przyklad VI. W celu ustalenia wplywu cza¬ su na wyniki lugowania instalacje prowadzono tak jak w przykladzie I przy stosunku nasion do wody 1 : 3 lecz stosujac zimne lugowanie, to jest w tem¬ peraturze otoczenia.Czas lugowania na danym stopniu wynosil 1 go¬ dzine, 40 minut i 20 minut. Uzyskano nastepujace zawartosci glikozynolanów w koncentracie wyrazo¬ ne w % wagowych suchej substancji: Liczba stopni 6 7 0,05 Gzas minuty 40 0,07 0,03 60 0,04 Przyklad VII. Wplyw czasu na dezaktywacje badano w oddzielnych próbach, w których zmie¬ niano czas od 1,5 do 20 minut, natomiast pozostale parametry,, takie jak temperatura i ilosc wody, utrzymywano na stalym poziomie. Badania prze¬ prowadzono na .materiale z pierwszego stopnia lu¬ gowania, gdyz tu wystepuja najwieksze straty, pnzy czym okreslano .straty ogólne.Aktywnosc myrozynazy i wskaznika rozpuszczal¬ nosci azotu (NSI) okreslono w materiale opuszcza¬ jacym stopien dezaktywacji, natomiast straty su¬ chego materialu i protein okreslono po pierwszym stopniu lugowania. Uzyskano nastepujace wyniki: 40 45 90 55 60 65 Czas mi¬ nuty 1,5 3 6 Ho fcO Procent wyjscio- • wy aktyw¬ nosci my¬ rozynazy P 0 0 0 0 NSI tya 17 13,5 ttl 9,5 8,5 Procent wagowy Strat isoichej substancji 19 17 16 13 12,5 Procent wagowy Sftrat protein 17 12 11 ,5 Przyklad VIII. Proces przeprowadzono przy uzyciu nasion jarej rzepy (Brassica caimpestiriis).Rozdrabnianie i odluszczanie przeprowadzono uproszczonym sposobem podanym w przykla¬ dzie II. # Rolki w mlynku rolkowym ustawiono na odleg¬ losc 0,6 mm i obracano z szybkoscia odpowiednio 150 i 500 obrotów/minute. Oczyszczony material ja¬ dalny ze stopnia dezaktywacji 10 poddano obrób¬ ce takiej jak w przykladzie I. Wydajnosc i wyniki analiz przedstawiono w tablicy 5.Jak to wskazuje bilans materialowy otrzymano lusek wiecej niz z ozimego rzepaku (B, napus), lecz wydajnosc koncentratu zalezy bardziej od niniejszej zawartosci oleju w nasionach.Przyklad IX. Nasiona szwedzkiej gorczycy jasnej (Brassica hinta) zwanej równiez (Sinapis aiiba) poddano obróbce w instalacji doswiadczal¬ nej wedlug uproszczonego sposobu odluszczania wedlug przykladu II. Odluszczanie przebiegalo lat¬ wo z duza wydajnoscia, gdyz drobna frakcja zu-91241 16 Tablica 5 Bilans materialowy i wyniki analiz dla pnzykladu VIII Material i Nasiona Luski Frakcja drobna Olej pochodzacy z wytlocze¬ nia frakcji drobnej Poizostalosc po wytlaczaniu frakcji drobnej Oczyszczony miazsz Woda lugujaca Suchy material z wody po lugowaniu Wylugowany material jadalny Olej po ekstrakcji heksanem Koncentrat Wydajnosc kg/godzine 2 150 32,7 7,8 2,6 ,3 109,5 276,5 26,1 86,1 46,8 38,6 Wilgotnosc % 3 ,9 ,0. 7,1 — 11,3 4,5 91,5 9,8 4,5 — 8,0 Olej ¦Proteiny Wlókno Olikozy- nolany % wagowy w przeliczeniu na sucha mase 1 4 42,8 19,9 41,6 100 9,6 49,0 19,8 57,3 100 0,9 6 24,9 18,7 24,7 — 38,7 26,5 22,3 127,7 » — 65,4 6 8,1 28,0 7,4 — 12,9 2,7 3,3 *— 7,5 7 2,8 1,3 3,7 — 4,2 3,2 14,4 0,02 — 0,05 pelnie nie zawierala lusek i mozna ja bylo zbierac ze stolu grawitacyjnego razem z materialem ja¬ dalnym.Proces prowadzono nastepnie tak jak w przy¬ kladzie I, lecz stosujac szesc stopni lugowania, gdy zawartosc glikozynolanów (5,9% suchej sub¬ stancji) w nasionach gorczycy jest znacznie wiek¬ sza niz w rzepaku.Uzyskano nastepujace wydajnosci: 20,8% lusek, 79,2% miazszu, 20,1% straty lugowania (sucha sub¬ stancja po lugowaniu woda), 28,6% ekstrahowane¬ go oleju) z wytlaczania i ekstrakcji rozpuszczalni¬ kowej), 31,2% koncentratu proteinowego, 64,5% za¬ wartosci protein, 0,06% zawartosci glikozynolanów.Przyklad X. W instalacji doswiadczalnej przeprowadzono równiez próby z nasionami brazo- ' wej gorczycy (Brassica juncea) i czarnej gorczycy (Brassica nigra). We wszystkich przypadkach pro¬ ces przebiegal z powodzeniem i dobra wydajnoscia.Przyklad XI. Modrak (Orambe abyssinica), który jest silnie spokrewniony z gatunkami Bras¬ sica i miedzy innymi odznacza si£ tyim, ze w jego oleju wystepuje duzo kwasu erukowego oraz, ze zawarte w nasieniu glikozynoiamy sa tego samego rodzaju co w rzepaku, stanowi potencjonaina upra¬ we nasion oleistych budzaca wielkie zaintereso¬ wanie przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych.Nasiona tego gatunku poddano obróbce w insta¬ lacji doswiadczalnej.Stwierdzono, ze chociaz nasiona wygladaja tro¬ che inaczej i miedzy innymi maja bardziej poro¬ wate lupiny (strak), mozna je równiez z korzyscia poddawac obróbce w instalacjach opisanego typu.Z uwagi na duza zawartosc gMkozynolanów w na¬ sionach konieczne jest zastosowanie wiekszej licz¬ by stopni lugowania. W próbkach uzyskano wy¬ dajnosci wedlug nastepujacego bilansu materialo¬ wego. 40 45 50 55 W konkluzji nalezy zwrócic uwage na fakt, ze sposobem wedlug wynalazku otrzymuje sie czys¬ ciejszy koncentrat proteinowy (65—67%) i z wiek¬ sza wydajnoscia niz to dotychczas bylo mozliwe, a oprócz tego uzyskuje sie olbrzymie korzysci eko¬ nomiczne wynikajace z wiekszej przepustowosci danej instalacji tylko z tego powodu, ze obróbce poddaje sie odpowiedni material to jest miazsz na¬ sion (frakcja jadalna).Ponadto proces ten jest nadzwyczaj ekonomicz¬ ny z uwagi na zuzycie wody, poniewaz luguje sie tylko material jadaikiy; przy lugowaniu mozna sto¬ sowac duzy stosunek nasion do wody; lugowanie przeprowadza sie w procesie przeciwpradowym a ciecz lugujaca stosuje sie równiez w etapie dezaktywizacji.Próby z proteinowym koncentratem rzepaku wy¬ twarzanym wedlug wynalazku, przeprowadzane na zwierzetach wykazaly, ze posiada on wyjatkowo duza wartosc odzywcza.I tak, proteinowy koncentrat rzepaku (RPC) ma wairtosc PER (wskaznik przyswajainosci protein) 2,8—3,0 w porównaniu z wartoscia 2,5 dla kazeiny oraz wartosc NPU (wykorzystanie protein) 77—79, co czesciowo zalezy od idealnego skladu amino¬ kwasów i czesciowo od tego, ze glikozynolany sa tak skutecznie usuwane w tym procesie.W badaniach toksycznych na szczurach nie stwierdzono zadnych zmian patologicznych testo¬ wych zwierzat, któire karmiono w ciagu 3 miesie¬ cy RPC jako jedynym zródlem protein.Na rysunku fig. 2 wykazano przyrost wagi szczu¬ rów karmionych odpowiednio RPC i kazeina. Na tej samej figurze przedstawiono wplyw obróbki przeciwtoksycznej przedstawiajac wzrost wagi szczurów karmionych odtluszczona, ale nie podda¬ na obróbce przeciwitoksycznej maczka z nasion rzepaku. \*¦ 91241 17 18 Tablica 6 Bilans materialowy i wyniki analiz dla przykladu XI Material i Nasiona Luski Frakcja drobna Olej wytloczony z frakcji drobnej Poizostalosc po wytlaczaniu frakcji drobnej Oczyszczony miazsz Woda lugujaca Suchy material z wody po lugowaniu Wylugowany material jadalny Olej po ekstrakcji heksanem Koncentrat Wydajnosc kg/godzdne 2 125 34,8 4,0 86,3 213,3 66,5 ,6 ,0 , Wilgotnosc •/o 3 6,5 11,5 6,5 — 3,8 91,0 4,5 — 8,0 Olej Proteiny Wlókno Glikozy- nolany •/o wagowy w przeliczeniu na sucha mase 4 "~ ,3 3,2 33,3 100 47,8 56,7 100 0,9 | 19,5 4,2 21,7 — ,1 26,3 — 40,0 | 6 16,3 61,2 18,5 — 3,0 . 3,8 — 8,5 7 ,0 2,6 4,6 — ,9 0,02 — 0,05 1 PL PL PL PLThe present invention relates to a process for the production of a protein concentrate from seeds of the species Braissica or Craimibe albyssinica, in particular rapeseed (Brassica napus), turnip (Brassica campestiris), light mustard (Brassica tointa) or (Sinapsis ailba), black mustard (Brassica nigra). ), (Eastern brown mustard (Braslsica juncea) grown in temperate climatic zones, mainly as the cultivation of oilseeds due to the relatively high content of oil. The concentrate obtained by the method according to the invention is non-toxic, practically carbon-free - coinolates, has a light color, neutral, mild aroma and high nutritional value and is suitable for human constitution. In the traditional treatment of seeds of Brassica species, the main purpose is to extract the oil. when the oil was extracted with dissolved acid, the so-called extraction meal, despite its high protein content, was of limited use as a pose. rises due to the content of giMcosinolates, which can decompose into harmful compounds with a pungent smell. In some parts of the world this residue is only used as a fertilizer for plowing, but it is known that Brassica seed proteins have a high nutritional value and contain more amino acids than the corresponding soybean proteins as shown in Table 1 Table 1 Content of various amino acids in the husk-free meal of rapeseed and soybean (g / 16 gN) Basic amino acids dzoleucine Ieucine lysine phenylalanine tyrosine cystine methionine threonine valine trypbophan Other amino acids nistidine anganiine pacakin aspartic acid sutraine sutinic acid sutraine 4.4 7.6 6.7 4.2 '2.9 (1.2 Zfi 4.6, 3 1.4 3.2 6.8 7.2% 2, 0 6.8, 4.4. 8 soybean shots% 2 7.0 6 ^ 4.5 3.1 0.7 '1.1 4.3 4.3 M 2.4 7.0 £ 0.2 | 16.5.0 4, 8 3 * 3.9 As you can see, the contents of particularly valuable 912413 91241 4 amino acids, i.e. cystine, methionide and lysine, are greater in rape feed than in soybean feed. These are toxic, but when the seeds are irritated, they decompose under the influence of moisture and enzymes present in the seeds (myrosinase). In general, myrosinases are deactivated by quick heating in a dry, wet state, but in the presence of moisture such heating must be rapid, so that the myrosinases cannot further degrade the glycosinolates present. However, it should be avoided that a product in which only myrosinase has been deactivated is not suitable for use as food or feed, as there is always a serious risk to it. It is possible that the myrosinases are introduced with other parts of the diet or feed, or are formed under the influence of intestinal bacteria, and then decompose in the intestine to produce harmful substances. Therefore, glycosinolates should be removed from all material before it is used as a food. * Attempts to remove harmful substances from the residue after oil separation have been carried out for a long time, so SjeliLema (Landwirtschaft Vensuchsstat, 199, pp. 311 - 9) discovered already in the last century that myrosinase can be deactivated in wet treatment with water at a temperature of 72 ° C or by dry heat treatment at 100-105 ° C. The material used by this author was only extruded and contained relatively large amounts of oil. However, as indicated above, it is not sufficient to simply deactivate myrosinases, but also to remove glycosinolates, which are not harmful as such. Asod et al. (J. Bdol. Chem. 181, 121-9 (1949) reported that a compound found in rapeseed which causes the growth of the harmful 1-5-vinyl-2-oxazoidin-otion can be extracted in cold water. and Dow. (Soi. Agir. 32, 404-10 (1962), however, found the process ineffective, and found that repeated extraction with hot water at 98-99 ° C was effective in removing the streamliners. Simultaneously, trials were carried out in Sweden in collaboration with AB Karlshamns Oljefabriker, by Froliche (Staitens Huisbjursforsok, sart. Och medd. Nr. 92, Kungl. Lantibrukshogiskoflan Annaler 19, 205 - 7 (1952), Ibid. 20, 105 - 16 (1963) , carried out with 70% ethanol and cold water showed that the rapeseed feed treated and heated as above did not contain myrosinase at all, that the cold water effect was effective in removing isothiocyanates and to some extent also the oxazolidinothione, and that the use of 70% ethanol gives mainly the same e However, this product could not be used for human consumption because, in addition to being inadequately deprived of its toxic effect, it acquired a dark color upon heat treatment, possibly caused by Maillard reactions, and contained all the hulls. and fibrous materials unsuitable for consumption. Therefore, it was necessary to introduce a completely new method of treating dried and purified grains to obtain a non-toxic, mild-tasting and weakly colored protein concentrate and at the same time to obtain an oil and thus least of the same quality as conventional treatment, and even better. Oil, which is the main product of the treatment so far, is a high quality edible funnel with good storage capacity and low oxidation numbers. However, it is sometimes slightly inferior to the hydrogenation process compared to other vegetable oils, as it tends to poison the catalyst. It is presumed that this is due to the dissolution of small amounts of sulfur compounds during the course of the process. The extraction of the oil, although the glycosinolates are insoluble in both oil and hexane. Some work describing an attempt to solve this problem has been published. Thus, Eaopen, Tape and Sims (J. Am. Oil Chem. Soc. 45 (1968 No. 3) 194-6) have proposed a process involving wet heat treatment of whole naision by immersing them in boiling water in bags of filter cloth in order to deactivate myrosinases and at the same time loosen the fibrous scales from the pulp of the seeds. The seeds were then wet ground in a mill with vertical discs, the pulp of the seeds was squeezed out, then the whole material was extracted several times with water and then dried. The husk and the pulp were separated by the method of pneumatic classification. The fractions were then solvent extracted with hexane in oil recovery cephal. In this process, inactivation of myrosinases, grinding of seeds and leaching of glycosinolates were carried out by wet treating the material containing the pulp and the husks. Only the material freed from giicosinolates was dried and separated into hulls and flesh by means of pneumatic classification, which were then extracted. In this way good quality oil of comparable or better quality than the oil produced by conventional methods is obtained, but from the economic point of view the process is unprofitable. In this process, large material stirats occur during the extraction of water and large amounts of water are used for extraction, which creates problems related to the removal of water used in the process. Difficulties in the pneumatic classification of the material into fractions with low protein content and high husk value and fractions of pulp for consumption applications containing a significant amount of protein and less husk, make the yield of the latter end product low. According to the invention, prothein concentrate from seeds of Braissica or Gramfoe species is prepared by subjecting dry seeds to treatment, in which they break and the misfire occurs the use of shells. This is carried out in a device that has grooved rollers rotating at different speeds, in a ratio of 1: 1.2-4, the slower roller rotating at 150-500 revolutions per minute. minute. Then, the seeds prepared in this way are divided into three fractions, namely coarse fractions composed of hulls and incompletely cracked seeds, average fractions composed of flesh and parts of the husk, and a fine fraction composed of too fragmented particles. The average fraction is divided into flesh and husk. The pulp, separated from the scales, is further processed in a known manner. Thus, the deactivation of myirosinase is carried out on the husk-free material. Deactivation is carried out in a moist state at a temperature of 80-100 ° C, followed by leaching of gf-dicosinase and other soluble components, mainly carbohydrates. The leached material is dried and extracted. the oil is extracted therefrom by solvent extraction, preferably after prior pressing of the oil, and then the solvent is removed from the extracted material. This operation is carried out carefully so as not to damage the proteins or to color the concentrate. The dried concentrate is eventually ground. This process was made possible thanks to the unexpected finding that despite the small size of rape seeds (1000 seeds weighing 2-5.5 g) with an oil content of about 45%, it is possible to separate the flesh from the husk if the seeds are subjected to special treatment in which the seeds break and the husk is loosened and then removed in a highly efficient manner. By separating the husk at the beginning of the process, a number of advantages are obtained, namely that only the edible material is further processed (not the husk must be processed) which reduces the amount of processed material by 15-20%, apart from the benefit of a lower demand for leaching liquid, it is also possible to increase the processing capacity of the installation, i.e. that in a given size of an installation, larger amounts of seeds can be processed ; There are no sanitary problems in the grinding equipment, as the growth of microorganisms occurs in the dry material. It has also been found that the initial separation of the scales results in cleaner edible material and significantly lower losses of the edible substance with the flakes than previously described. ¬ some processes. Moreover, it has been shown that by delamination in the initial stage of the process, the processability of the switchgear devices is much greater than in the case of separating the already hatching material. The method also has the advantage that there are smaller losses of too fragmented material (screening) than in wet milling processes in vertical disc mills. Moreover, the possibility of working in multi-stage extraction devices with the use of a much lower ratio of leaching water to seeds than what was previously considered to be sufficient when working in accordance with the anti-steam flow principle. To deactivate myrosinase, a part of the leaching liquid stream is used, which uses in the counter-current process, which is another saving of process water. The method according to the invention is explained in more detail below with reference to the process diagram shown in Fig. 1. The raw material, i.e. Brassica napus or Brassdca campestris seeds, is dried and cleaned, then the seeds are subjected to Roll mill treatment with embossed rollers rotated at different and variable speeds. Here there is a loosening of the scales from the flesh of the seeds. This material is then screened in a screen equipped with two sieves with mesh sizes of 1-2 mm and 0.3-0.6 mm, respectively, to obtain three fractions: coarse, medium and fine. The coarse fractions are separated on a gravity table on lupine and fractions constituting the incompletely deluded flesh. These fractions are further comminuted and sieved on a sieve with a mesh size of 0.3-0.8 mm. The fine fractions from this sieving are mixed with the same fraction from the first sieving. The middle fractions are separated again on the gravity table into husks and edible parts. The husks are combined. In this way, 75-77% of edible parts, 7-12% of fines and 13-16% of husks are obtained. The finest fractions are mixed and the mixture is extruded in a screw press, recovering about 9% of oil. The edible fractions are mixed and then heat treated to deactivate the myrosinases and reduce the solubility of the proteins by denaturing them. Regardless of this, the heat treatment reduces the amount of naturally occurring microorganisms in the seed material. These operations are carried out in an inclined conveyor in a steam jacket. The edible material is introduced into the lower part, where it is immediately mixed with the hot, flowing water at a temperature of 90-115 ° C from the second stage of the process. The average residence time of the material in the conveyor is 3-10 minutes, after which it is mixed with the second-stage leaching water in the first leaching tank. Leaching is carried out with counter-flood water in 2-8 degrees, in tanks equipped with agitators. . If necessary, more steps can be used. Between each stage of leaching there is a separating sieve. The sieves are designed as horizontal rotary cones into which the water slurry is introduced in the center. Due to centrifugal force, the solid material is moved outwards, while the liquid passes through the filter material. Parts of the seeds constantly fall down. to the next leaching tank, and the liquid is pumped countercurrently to the previous leaching tank. 3 to 10 times the amount of water for the seed flesh is used for leaching, and the average residence time for each stage is 15-00 ml. ¬ nut. The leaching temperature is usually 60-80 ° C. At this temperature, the leaching effect is better and at the same time the possible growth of the microorganisms present is effectively prevented. Alternatively, the process can be carried out at a temperature of 10-3 (0 ° C, i.e. but the risk of bacterial growth must be taken into account. If no additives are added to the water, the pH of the leaching water is usually around 5.5-6. Leaching can also be carried out at a lower pH by adding acid, which affects Also for delaying possible bacterial growth. The loss of dry food material during leaching is about 17-22%. The loss of oil on leaching is about 4-9% of the oil contained in the edible parts. The loss of protein is about 16%. -20% protein content in edible parts The glycosinolate content decreases during leaching from about 3 to 3.7% in edible parts to less than 0.1% in leached edible parts. for example in a fluid bed dryer. The temperature of the air flowing out of the dryer is about 50 ° -7 ° C. The moisture content of the material fed to the dryer is 45-55% and after drying it is up to 3-7%. The dried edible material is pre-flaked with a roller mill and then extruded in a screw press. The amount of oil is extruded so that its content is reduced from 60% to 15-20%. The fine particles that enter and pass with the oil are separated by sedimentation and, after filtration, returned to the press. The remainder of the press is then extracted with hexanone. in a normal oil extraction plant. After extraction, an oil and a protein concentrate are obtained. From the protein concentrate, the solvent is stripped off in a flash or steam evaporator so that the proteins are not damaged or colored dark. At the end of the processing, the protein concentrate is optionally ground in a grinder. The fines from the degreasing section contain about 40 —50% oil. They are extracted in a separate screw press to obtain a fat content in fine particles of 7-10%. The oils of the various compression stages and the solvent extraction are mixed. The leaching water, which contains 2 to 0% of dry content, including glycosinolates, is evaporated in the evaporator to a dry matter content of 25-60%. The evaporated water is condensed and possibly reused as water odor in the leaching process. The moisture content of the concentrate from the leaching water is then reduced to about 10% in the dryer. Drying, or alternatively, the combined material consisting of concentrate derived from the leaching water, a husk fraction and a fine fraction can be pressed after loosely pressing any of these materials. May. When all these fractions are combined, a batch pulp is obtained with a protein content of about 20-5% and a fat content of about 10-15%. The protein concentrate contains about 64-67% of proteins in terms of dry substances, about 0.5-1%. fat and less than 04% glycosinolates. The product is tasteless and odorless and has a slightly yellowish color. Example I. In an experimental installation designed to process the raw material in the amount of about 150 kg per hour (3.6 tons per day) was processed continuously, seeds of Brasisica napus of Swedish origin (winter oilseed rape). The process was carried out in an apparatus which is schematically presented in Fig. 3. The numerals given in the text refer to this drawing. The seeds fed at a rate of 150 kg / hour were ground in a roller mill 1 with embossed rollers at a distance of between rollers 0.9 mm. The rollers rotated at 350 and 500 rpm, respectively. The disintegrated material was then screened in a two-stage dampening screen 2. Coarse fractions, ie the fractions remaining on the coarse sieve, were fed to the gravity table 3, where they were separated into hulls and impure edible flesh fractions, i.e. fractions containing insufficiently finely divided material. The pulp fractions (re-ground in a roller mill 4 at a distance between the rollers of 0.65 mm, the rollers rotating at a speed of 200 and 500 rpm, respectively. The re-ground material was screened in a single vibrating screen 5. Coarse fractions with this slicer was added to the average fraction from the screen 2. The average fraction was fed to the gravity table 6, where the loosened husk was removed. The cleaned pulp in an amount of 77.1% of the original amount of seeds was sent to the de-activation stage 10. Fine fractions from the screen 2 and 5 was heated in rotor 7 and the oil was extracted by extrusion in a screw press 8. The residue from the press was 4.4% of the originally introduced amount of seeds 40 and contained 7.5% fat. The following yields were obtained in the de-icing process. 3 1.4 kg / hour line = = 7.6% of the original amount of seeds 45 Hulls from the gravity table 6 12.3 kg / hour = = 8.2% of the original amount of seeds Total us lifted hulls 23.7 kg / hour = 15.8% of the original amount of seeds Fine fraction from the sifter 2 3.2 kg / hour = 50 = 2.1% of the original amount of seeds Fine fraction from the sieve 5 7.4 kg / hour = = 4.9% of the original amount of seeds Total fine fractions 10.6 kg / hour = 2.7% of the original amount of seeds 55 amount of oil extracted from the fine fractions 4.0 kg / hour = 2.7% of the original amount of seeds Remaining from the press 6.6 kg / hour = 4.4% of the original amount of seeds 60 Pure edible fraction from the gravity table 6 115.7 kg / hour = 77.1% of the original amount of seeds. equipped with an 85-screw conveyor. At the inlet, the pulp fractions were immediately mixed with leaching water from the second leaching stage 12B, which had first been heated with fresh steam to a temperature of 110 ° 115 ° C. The vessel was heated with hot water at 110 ° -10 ° C in the mantle. A small amount of fresh steam was also blown into the bottom of the vessel. At least enough leaching water was added to the leaching to keep the material completely moist and to maintain an appropriate level of liquid in the vessel. The temperature of the material during deactivation was 95-100 ° C. The average residence time of the material in the vessel was 6 minutes, after which the material exited the vessel and fell down into the first stage HA leaching vessel. The heat-treated edible material was then continuously countercurrently leached water at 5 stages 11-15 (n = 15 in Fig. 3). Each degree of leaching consisted of a leaching tank (HA-15A) and belonging to the rotating force (* 1B — 15B). The material was lengthened for an average of 1 hour in each tank, ie a total of 5 hours, after which the leaching liquid was separated in a successive spinning sieve and the material was sent to. Three times the amount of fresh water introduced into the edible feed, i.e. about 350 liters / hour, was introduced into the last 15A leach tank, after which the water was used in accordance with the counter-current principle in the earlier stages of the leaching. the leaching temperature was 65 ° C. At this temperature, no growth of microorganisms occurred during the leaching. After the first leaching stage HA, 11B, the leaching liquid was discharged by first pumping into an evaporator 19 where the liquid was evaporated to a solids content of 47.5% and then fed to a dryer 20 where the material was dried. to a humidity of 9.7% / o. The leached water, the material from the last stage 40 15A was centrifuged from the liquid on a 15B rotating sieve, and then sent to a fluid bed dryer 21, where it was dried with hot air at 60 ° C, so as to obtain The ultimate solids content was 95.5% per cent. The glycosinolate content in the leached and dried material was 0.02 per dry weight, that is 0.4 per cent of the original amount in seeds or 0.5 per cent. After drying the deactivated and leached material, 77.8% of edible parts were obtained, i.e. the yield was 90.0 kg / hour. The dried material was lightly flaked in a roller mill 22 and continuously transferred to auger press 24 provided with a rotor 23. Before entering the press, where the material was stamped, it was heated to a temperature of 6 (5-70 ° C. The remainder of the press contained 17.4% oil. This means that about 85% of the oil is extruded to this extent. The quality of the extracted oil was very good, with a peroxide value of 0.6 meq per gram. The pomace was crushed into small parts in a grind: 25 and extracted with hexane, i.e. light kerosene 63 / 80S with a boiling point of 64-70 ° C, in an extractor 26, in which the content of oil in the concentrate decreased to 1.0%. . The rest of the solvent was removed in the modified evaporator 27 at two stages at 60-64 ° C and 90-100 ° C, respectively, using steam and nitrogen. The use of a modified vaporizer eliminates the sintering effect. The concentrate was then milled to obtain a homogeneous product. The product was slightly yellowish in color, with a mild aroma and odorless. The concentrate contained 66.8% of protein, based on a dry mass of 8% moisture. Contents Table 2 Material balance and analytical data for example I Material ~ 1 Seed Hulls Fine fraction derived from fine fraction extrusion Residue after fine fraction extrusion Purified pulp 1 Leaching water Dry material from leaching water Leached edible material Oil after hexane extraction | Concentrate | Capacity kg / hour 2 150 23.7, 7 4.1 6.6 115.7 283.5 26.4 90.0 52.1 36.9 1 Moisture 3 6.0, 7, 5 - 9.1, 0 91.6 9.7 4.5 - 3.0 | dej ° / o weightc 4 45.5, 5 44.0 100. 8.3 52.3 21.4 60.9 100 1.0 Proteins in the band 6 24.6 17.7 2 and 5.0 - 142, 5 125.8 23.9 126.4 L - 66.8 µm Fibers per su 6 "7.5 33.4 7.7 <- \ 12jQ 2.5 0.6 3.0 - 7.5 | GHycosides - 1 nolates per weight 7 3.3 1.0 3.0 - , 0 3.7 17.2 0.2 1—0.0611 91241 12 fibers was only 6.9%, the yield and other analytical data are presented in Table 2.P, Example II. that a simplified degreasing process was used, which did not use a gravity table 3, a roller mill 4 and a screen 5 shown in Fig. 3. Swedish oilseed rape was fed into the plant continuously at a rate of 125 kg per hour The seeds were processed in a roller mill 1. Grained rolls were set at a distance of 0.75 mm and rotated at 350 and 500 revolutions per millinute, respectively. The cracked material was screened in a screen 2 equipped with the same screens as in Example I. Coarse fractions that is, the fraction remaining on the upper sieve was returned to the roller mill for reworking with the raw material. the lower sieve was transferred to a gravity table 45 where it was separated into husks and substantially pure edible fractions. Fine fractions were extruded as in example 1 to extract the major part of the oil. The cleaned edible material was transferred to a deactivation stage of 10, and then treated as in Example I. EXAMPLE III. In order to demonstrate the effect of temperature on the leaching efficiency, the process was carried out in an installation such as in Example 1, but the tank temperature was lowered to ambient temperature. It turned out that in order to achieve a reduction in the glycosinolate content in the leaching material to the same value as in For example 1, the loosening should be carried out at 6 stages (11-16). On the other hand, the lowering of the temperature reduced the loss of dry material on water leaching, and thus the yield increased to .9%. The concentrate contained 64.0% of protein. The yields and the results of the analyzes are shown in Table 4. At this temperature, the risk of microbial growth increased. Their development is also favored by longer leaching times, so when selecting the leaching temperature, the associated risks should be considered. Example IV. In this example, it has been shown that the process can also be operated with a reduced seed to water ratio, such as, for example, 1: 10. This procedure can be used when an abundant source of cheap water is available and there are no problems with contamination of the environment by waste water. The experimental installations were carried out as in Table 3 Material balance and analysis results for example II Material and seeds Shells Fine fraction Oil from the extrusion of the fine fraction Remainder after the extrusion of the fine fraction Purified pulp Leaching water Dry material from leaching water Leached edible material Oil after extraction with hexane Concentrate Efficiency kg / hour ~ 2 126 16.9 13.6 4.5 9.1 94.5 231.5 21.5 73.6 42.6, 3 Moisture 3 6.0 11.8, 5 - 8.2. 0 91.6 9.9 4.5 - 8.0 Protein Separation 'Giicozy fiber - 1 nolans% / weight in dry matter 4 45.5 9.3 41.0 100 9.0 52 , 2 21.2 © 0.7 100 1.0 * 4.6 16.5 125.2 - 38.8, 7 23.9 26.3 - 66.3 6 7.5 38.0 6.9 - , 5 2,5 3,0 '¦— 7.9 7 3.3 0.9 3.0 i— 4.6 3.7 17.1 0.02 u- 0.06 | The efficiency and the results of the analyzes are presented in Table 3. A comparison of these results with the results obtained according to example I shows that the efficiency is slightly lower. The capacity of the installation is also slightly lower, which to some extent is compensated by the simplification of the equipment and the reduction of energy consumption. However, a product of the same purity is obtained, and thus the process can be viewed as a compromise between performance, investment in equipment and efficiency. 55 60 pnzykladzie I. But the leaching was carried out in three degrees with a seed to water ratio of 1: 10, using water at ambient temperature. The yields were approximately the same as in example III. 26.2% percent of protein concentrate from rapeseed was obtained. The glycosinolate content was low, 0.06% based on dry weight. Example 5 The procedure was as described in example I up to the leaching step. The leaching was carried out in four stages at 91 241 13 14 Material balance Table 4 and analytical data for example III Material 1 Seed Husk Fine fraction Oil from fine fraction extrusion Residue after fine fraction extrusion Purified pulp Leaching water Dry material from leaching water Leached edible material Oil after extraction with hexane Concentrate Efficiency kg / hour 2 150 23.7, 7 4.1 6.6 116.7 289.7 2 (1.5 94.7. 54.7 38.9 Moisture% 3 6, 0, 7, 5 * - 9.1, 0 93.3 9.8 4.5 <- 8.0 Pyrotein sub Fiber Glycosinolates% weight in dry weight 1 4 45.5, 5 44.0, IIOO 8.3 52.3 13.2 60.7 100 0.9 124.6 17.7 125.0 '- 42.5, 8 27.9, 4 - .64.0 6 7.5 33.4 7.7 - ^ 2.6 2.5 2.9 »- 7.3 7 | 3.3 1.0 3.0 -. 0 3.7 Bl, 2 0.02 - - 0.04 | with hot water at a temperature of 65 ° C, with a seed to water ratio of 1: 5 and a leaching time of 1 hour each. After the third stage of leaching, samples were taken continuously and subjected to further treatment on a laboratory scale in order to determine the effect of shortening the process time. After leaching in four stages, a protein concentrate was obtained with a yield of 25.1% with a glycosinolate content of 0.04%. After three stages of leaching, the content of glycosinolates was 0.08% . It was calculated that it should have obtained about the same yield, but with a few tenths less protein content in the concen trate. Example VI. In order to determine the effect of time on the leaching results, the installations were carried out as in Example 1 with a seed to water ratio of 1: 3, but using cold leaching, i.e. at ambient temperature. The leaching time at a given stage was 1 hour, 40 minutes and 20 minutes. The following contents of glycosinolates in the concentrate, expressed as% by weight of dry substance, were obtained: Number of degrees 6 7 0.05 Hour minutes 40 0.07 0.03 60 0.04 Example VII. The effect of time on deactivations was investigated in separate trials in which the time was varied from 1.5 to 20 minutes, while other parameters, such as temperature and water quantity, were kept constant. The research was carried out on materials from the first stage of loosening, because the losses are the highest here, and the total losses were determined. The material and proteins were determined after the first stage of leaching. The following results were obtained: 40 45 90 55 60 65 Minute time 1.5 3 6 Ho fCO Percentage of initial myrosinose activity P 0 0 0 0 NSI tya 17 13.5 ttl 9.5 8.5 Weight percent Loss of soft matter 19 17 16 13 12.5 Weight percent Protein loss 17 12 11.5 Example VIII. The process was carried out with the use of spring turnips (Brassica caimpestiriis). Grinding and de-icing were carried out by the simplified method given in Example II. The rolls in the roller mill were set to a distance of 0.6 mm and rotated at 150 and 500 rpm, respectively. The purified edible material with the degree of deactivation 10 was subjected to the treatment as in Example I. The yield and the results of the analyzes are presented in Table 5. As the material balance shows, more husk was obtained than from winter rape (B, napus), but the concentrate yield depends on more than the present oil content of the seeds. Example IX. Seeds of Swedish light mustard (Brassica hinta), also known as (Sinapis aiiba), were treated in an experimental plant according to the simplified degreasing method according to example 2. The degreasing was easy with high efficiency, because the fine fraction of the tear-91241 16 Table 5 Material balance and analysis results for Example VIII Material and Husk seeds Fine fraction Oil from the extrusion of the fine fraction Lysity after the extrusion of the fine fraction Purified pulp Dry water material from leaching water Leached edible material Oil after extraction with hexane Concentrate Efficiency kg / hour 2 150 32.7 7.8 2.6, 3 109.5 276.5 26.1 86.1 46.8 38.6 Moisture% 3, 9, 0. 7.1 - 11.3 4.5 91.5 9.8 4.5 - 8.0 Oil ¦Proteins Fiber Olycosinolates% weight on a dry basis 1 4 42.8 19.9 41.6 100 9 , 6 49.0 19.8 57.3 100 0.9 6 24.9 18.7 24.7 - 38.7 26.5 22.3 127.7 »- 65.4 6 8.1 28.0 7.4 - 12.9 2.7 3.3 * - 7.5 7 2.8 1.3 3.7 - 4.2 3.2 14.4 0.02 - 0.05 it could be collected from the gravity table along with the crude material. The process was then carried out as in example I, but using six stages of leaching when the content of glycosinolates (5.9% dry substance) in the mustard seeds was significantly old. The following yields were obtained: 20.8% husk, 79.2% pulp, 20.1% leaching loss (dry substance after leaching water), 28.6% extracted oil) from the extraction and extraction), 31.2% protein concentrate, 64.5% protein content, 0.06% glycosinolate content. Brassica juncea) and black mustard (Brassica nigra). In all cases the process was successful and the yield was good. Example XI. Blueberry (Orambe abyssinica), which is closely related to the Brassica species and is characterized, among others, by the fact that its oil contains a lot of erucic acid and that the glycosin content in the seed is of the same type as in the oilseed rape, is a potential for cultivating The seeds of this species have been treated in an experimental plant. It has been found that although the seeds look a little different and, among other things, have more porous lupines (slices), they can be It is also advantageously treated in plants of the type described. Due to the high content of g-mosinolates in the seeds, it is necessary to use a greater number of leaching steps. In the samples, the yields were obtained according to the following material balance. 40 45 50 55 In conclusion, attention should be paid to the fact that the method according to the invention produces a cleaner protein concentrate (65-67%) and with a higher yield than was previously possible, and in addition, enormous economic benefits are obtained. resulting from the higher throughput of a given plant only because a suitable material is processed, i.e. the seed pulp (edible fraction). Moreover, the process is extremely economical in terms of water consumption, since only the jadaiki material is leached; for leaching, a high seed to water ratio can be used; the leaching is performed in an anti-current process and the leaching liquid is also used in the deactivation stage. Tests with the rape protein concentrate according to the invention, carried out on animals, have shown that it has an exceptionally high nutritional value. PER value (protein digestibility) 2.8-3.0 compared to 2.5 for casein and NPU value (protein utilization) 77-79, which is partly due to the ideal amino acid composition and partly to the fact that glycosinolates are so effectively removed by this process. In toxic studies in rats, no pathological changes were found in the test animals that were fed within 3 months of RPC as the sole source of protein. Figure 2 shows weight gain in rats fed appropriately. RPC and casein. The same figure shows the effect of the antitoxic treatment showing the weight gain of rats fed with defatted but not treated antitoxically rape seed flour. \ * ¦ 91241 17 18 Table 6 Material balance and analysis results for example XI Material and seeds Shells Fine fraction Oil extruded from the fine fraction Poisolity after extrusion of the fine fraction Purified pulp Leaching water Dry material from leaching water Leached edible material Oil after extraction with hexane Concentrate Capacity kg / hour 2 125 34.8 4.0 86.3 213.3 66.5, 6, 0, Moisture • / r 3 6.5 11.5 6.5 - 3.8 91.0 4.5 - 8.0 Oil Proteins Fiber Glycosinolates • / weight in dry basis 4 "~, 3 3.2 33.3 100 47.8 56.7 100 0.9 | 19.5 4.2 21, 7 -, 1 26.3 - 40.0 | 6 16.3 61.2 18.5 - 3.0. 3.8 - 8.5 7, 0 2.6 4.6 -. 9 0.02 - 0.05 1 PL PL PL PL