Uprawniony z patentu: Badische Anilin und Soda-Fabrik Aktiengesell- schaft, Ludwigshafen (Republika Federalna Niemiec) Srodek chwastobójczy Przedmiotem wynalazku jest srodek chwastobój¬ czy zawierajacy nowe podstawione 1,2,4-oksadiazo^ lidyno-3,5-diony o dobrym dzialaniu chwastobój¬ czym.Wiadomo, ze podstawione 1,2,4-oksadiazolidyno- 3,5-diony, na przyklad 4-(3'-chlorofenylo)-2-metylo- -l,2,4-oksadiazolidyno-3,5-dion, posiadaja dzialanie chwastobójcze (brytyjski opis patentowy nr 1168 721, francuski opis patentowy nr 1 512 127). Dzialanie ich nie jest jednak zadowalajace, poniewaz niepozada¬ ne rosliny nie ulegaja dostatecznemu uszkodzeniu.Stwierdzono, ze podstawione 1,2,4-oksadiazolidyno- -3,5-diony o wzorze ogólnym 1, w którym R ozna¬ cza grupe alkilowa o 1—8 atomach wegla, ewen¬ tualnie jedno- lub wielopodstawiona atomem chloru grupe alkenylowa o 3—8 atomach wegla, grupe al- kinylowa o 4—8 atomach wegla lub grupe alkilowa jednopierscieniowa, dwupierscieiiiowa lub wielopier¬ scieniowa o 5—14 atomach wegla, podstawiona ewentualnie grupa etynylowa, posiadaja dobre dzia¬ lanie chwastobójcze.Dzialanie uwidacznia sie szczególnie w stosunku do roslin: Poa lamnua, Alopecurus myosaroides, Echinochloa, Crus-Galii, Lamdum amplexicaule i Si- napis arvensis przy stosowaniu 0,5 kg — 3 kg sub¬ stancji czynnej na hektar w zaleznosci od stoso¬ wania przed lub po wzejsciu. Substancje czynne nadaja sie, na przyklad do stosowania do zboza, kukurydzy, sorgo lub orzeszków ziemnych. 10 15 20 25 30 Z Srodki chwastobójcze wedlug wynalazku stosowa¬ no w zwykly sposób, a mianowicie przez naniesie¬ nie substancji czynnej na liscie roslin lub do gleby.Nizej podane przyklady ilustruja sposób stoso¬ wania srodków wedlug wynalazku w charakterze srodków chwastobójczych. W przykladach ilustro¬ wano równiez dzialanie tych srodków w porówna¬ niu ze znanym 4-(3'-chlorofenylo)-2-metylo-l,2,4- -oksadiazoMdyno-3,5-dionem (wg brytyjskiego opisu patentowego nr 1168 721).Na wstepie w tablicy 1 zestawiono wykaz przy¬ kladowych substancji czynnych w srodkach wedlug wynalazku, wraz z podaniem ich charakterystyki.Przyklad I. W cieplarni zasiano w donicz¬ kach, zawierajacych gliniasta, piaszczysta ziemie, nasiona Zea mays, Triticum aestivum Hordeum vul- gare, Oryza sativa, Gossypium hirsutum, Poa an- nua, Alopecurus myosuroides, Echinochloa crus-galli, Lamium amplexicaule i Sinapis arvensis. Nastep¬ nie potraktowano ziemie 2 kg substancji czynnej na hektar 4-(3'-III-rzedowy butylokarbamoilooksy- fenylo)2-metylo-l,2,4-oksazolidyno-3,5-dionem ozna¬ czonej jako substancja I i dla porównania 2 kg substancji czynnej na hektar 4-(3/,-chlorofenylo)-2- -metylo-1,2,4-oksazolidyno-3,5-dionem, oznaczonej jako substancja II. Obie substancje zdyspergowano w 500 litrach wody na hektar. Po 4—5 tygodniach wykazaly rosliny hodowlane ¦traktowane substancja I w porównaniu z traktowanymi substancja II rów- 817213 81721 4 Tablica 1 ni; m Podstawione 4-(3'-karbomoilooksyfenylo)-2-metylo- -l,2,4-oksadiazolidyno-3,5-diony o wzorze ogólnym 1 R metyloizopropylo- butylo-(2)- 2-metylo-propy- lo-(l)- Ill-rzedowy bu- tylo 1,3-dwumetylo^ butylo-(l)- 1-metylo-cyklo- pentylo-(l)- 1-chloro-butylo- (2)- allilo- 2-winylo-pro- pylo-(2)- butyn-(l)-ylo-(3) 2-etynylo-pro- pylo(2)- 4,7-metano-dn- danylo—(2)- cytklododecylo- l-etynylo-cyklo- |heksylo-(l)- Wzór sumaryczny wzór struk¬ turalny 2 C13H15N805 C14H17N305 C14H17N305 C14H17N305 C^H^NjA C16H19N3Ofi C14H16N305 C13H13N305 C15H17N305 C14H13N305 C15H15N305 C^H^NjA C^H^NjA C18H10N3O5 ciezar czastecz¬ kowy . — 293,3 307,3 307,3 307,3 335,4 333,4 341,8 291,3 319,3 303,3 317,3 385,4 417,5 357,4 tempera¬ tura topnie¬ nia °C 114—116 136—138 122 115—117 113—115 75—77 85—87 120—122 90—92 gesta ciecz gesta ciecz 100—102 135 (z roz¬ kladem) 160—162 gesta ciecz nie dobra tolerancje. Substancja I natomiast wy¬ kazala silniejsze dzialanie chwastobójcze.Wyniki zebrane sa w tablicy 2. jako substancja II i dziala sarniej chwastobójczo na wszelkie chwasty od substancji II.Wyniki podano w tablicy 3: Tabl Zea mays Triticum aestivum Hordeum vulgare Oryza sativa Gossypium hirsutum Poa annua Alopecurus myosuroides Echinochloa crus-galli Lamium amplexicaule Sinapis arvensis Lca 2 substanc. i-i 0 0 5 5 5 100 100 95 100 100 a czynna II 0 0 5 5 5 100 65 55 65 75 | Tablica 3 0*=bez szkody 100 f= calkowite uszkodzenie Przyklad II. Rosliny: Triticum aestivum, Hor¬ deum vulgare, Zea mays, Lamium amplexicaule, Sinapis airvensis, Poa annua, Alopecurus myosuroi¬ des i Echinochla crus-galli po osiagnieciu wyso¬ kosci wzrostu 4—18 cm traktowano po 1,5 kg sub¬ stancji na hektar zdyspergowanych w 500 litrach wody.Jako substancje I stosowano 4-(3/-III-rzedowy- -butylokarbamoiloksyfenylo)2-metylo-l,2,4-oksadia- zolidyno-3,5-dion oznaczonej jako I i dla porówna^ nia 4-(3'-chlorofenylo)-2-metylo-l,2,4-oksazolidyno- -3,5-dion jako substancje II. Po 3—4 tygodniach stwierdzono, ze substancja I wykazuje równie dobra wybiórczosc w stosunku do roslin hodowlanych 40 45 50 55 [Triticum aestivum Hordeum vulgare Zea mays Lamium amplexicaule Sinapis arvensis Poa annua Alopercurus myosuroides Echinochloa crus-galli substancja czynna 0 0 0 100 100 100 100 95 II 0 0 0 70 80 65 60 60 65 01= bez szkody 100 = uszkodzenie zupelne Przyklad III. Poletko doswiadczalne, na któ¬ rym zasiano Sinapis arvensis, Chenopodium album, Uirtica urens, Stellaria media, Matricaria chamomil- la, Galinsoga parviflora, Poa annua i Alopecurus myosuroides traktowano tego samego dnia 4-(3'-III- -rzedowy butylokarbamoilooksyfenylo)-2-metylo- -l,2,4-oksadiazolidyno-3,5-dionem. Stosowano ilosc 5 kg substancji czynnej na hektar, zdyspergowanej w 500 litrach wody na hektar. Po 4—5 tygodniach wszystkie rosliny ulegly zniszczeniu.Przyklada IV. Pole uzytkowe, na którym wy¬ rosly Sinapis aryensis, Galinsoga parvi£Lora, Cheno¬ podium album, Matricaria chamomilla, Avena fa- tua, Poa 'annua traktowano substancja I w postaci 4-(3'-III-rzedowy butylo-karbamoilooksyfenylo)-2- metylo-l,2,4-oksadiiazoMdyno-3,5-dionu i dla porów-81721 nania substancja II, w postaci 4-(3'-chlorofenylo)- -2-me1ylo-l,2,4-oksazolidyno-3,5-dionu.W momencie spryskiwania rosliny osiagnely wy¬ sokosc wzrostu 3—8 cm. Stosowano 5 kg substancji czynnej na hektar, zdyspergowanej w 500 litrach wody na hektar. Po kilku dniach mozna bylo stwierdzic, ze chwasty traktowane substancja I by¬ ly bardziej uszkodzone, niz rosliny traktowane sub¬ stancja II. Po 4 tygodniach prawie wszystkie rosliny ulegly zniszczeniu.Biologicznie odpowiednio czynne jak substancja I sa: 4-(3'-izopropylo-karbamoiloksyfenylo)2-metylo-l,2,4- -oksazolidyno-3,5-dion, 4-(3'-izobutylo-karbamoiloksyfenylo)2-metylo-l,2,4- -oksazolidyno-3,5-dion, 4-(3'-buitylo-)2(-karbamoiloksyfenylo)-2-metylo- -l,2,4-oksadiazolidyno-3,5-dion. 4-(3/-2-etyleno-propylo) 2(-karbamoiloksyfenylo)2- -metylo-l,2,4-oksazolidyno-3,5-dion. 4-(3'-allilo-karbamoilooksy-fenylo)2-metylo-l,2,4- -oksazolidyno-3,5^dion 4- (3'-l-chloro-butylo)2(-karbamoiloksy-fenylo)-2- -metylo-l,2,4-oksaizolidyno-3,5-dion 4-(3'-etylo-cykloheksylo-) 1(-karbamoiloksy-fenylo-2- -metylo-l,2,4-oksazoazolidyno-3,5-dion. 4-(3'-l-metylo-cyklopentylo-) 1(-karbamoilooksy- -fenylo)-2-metylo-l,2,4-oksadiazolidyno-3,5-dion i ']" 4-(3'-cyklododecylo-karbamoilooksy-fenylo) -2-me- tylo-l,2,4-oksadiazolidyno-3,5-dion.Przyklad V. Miesza sie 90 czesci wagowych zwiazku I z 10 czesciami wagowymi N-metylo-a- -pirolidonu i otrzymuje roztwór nadajacy sie do stosowania w postaci bardzo drobnych kropel.Przyklad VI. 20 czesci wagowych zwiazku I rozpuszcza sie w mieszaninie, skladajacej sie z 80 czesci wagowych ksylenu, 10 czesci wagowych pro¬ duktu addycyjnego z 8—10 moli tlenku etylenu i 1 mola N-monoetanoloamidu kwasu olejowego, 5 czesci wagowych soli wapniowej kwasu dodecylo- benzenosulfonowego i 5 czesci wagowych produktu addycyjnego z 40 moli tlenku etylenu i 1' mola oleju rycynowego. Przez wylanie i rozpylanie roztworu w 100 000 czesciach wagowych wody otrzymuje sie dyspersje, zawierajaca 0,02% wagowych scbstancji czynnej.Przyklad VII. 20 czesci wagowych zwiazku I rozpuszcza sie w mieszaninie, skladajacej sie z 40 czesci wagowych cykloheksanonu, 30 czesci wago¬ wych izobutanolu, 20 czesci wagowych produktu addycyjnego z 7 moli tlenku etylenu i 1 mola izo- oktylofenolu i 10 czesci wagowych produktu addy¬ cyjnego z 40 moli tlenku etylenu i 1 mola oleju rycynowego. Przez wylanie i rozpylenie roztworu w 100 000 czesciach wagowych wody, otrzymuje sie wodna dyspersje, zawierajaca 0,02% wagowych 5 substancji czynnej.Przyklad VIII. 20 czesci wagowych zwiazku I rozpuszcza sie w mieszaninie, skladajacej sie z 25 czesci wagowych cykloheksanolu, 65 czesci wago¬ wych frakcji oleju mineralnego o temperaturze 10 wrzenia 210—280°C i 10 czesci wagowych produktu addycyjnego z 40 moli tlenku etylenu i 1 mola oleju rycynowego. Przez wylanie i rozpylenie roztworu w 100 000 czesciach wagowych wody, otrzymuje sie wodna dyspersje, zawierajaca 0,02% wagowych 15 substancji czynnej.Przyklad IX. 20 czesci wagowych substancji czynnej I miesza sie dokladnie i miele w mlynie mlotowym z 3 czesciami wagowymi soli sodowej kwasu dwuazobutyloniaftaleno-a-sulfonowego, 17 cze- 20 sciami wagowym^ soli sodowej kwasu ligninosul- fónowego z lugów posulfitowych i 60 czesciami wagowymi ^sproszkowanego zelu kwasu krzemowe¬ go. Przez rozpylenie mieszaniny w 20 000 czesciach wagowych wody, otrzymuje sie ciecz do spryski- 25 wania, zawierajaca 0,1% wagowych substancji czyn¬ nej.Przyklad X. 3 czesci wagowe zwiazku I mie¬ sza jsie dokladnie z 97 czesciami wagowymi drobno¬ ziarnistego kaolinu. Otrzymuje sie w ten sposób 30 srodek do opylania, zawierajacy 3% wagowe sub¬ stancji1 czynnej.Przyklad XI. 30 czesci wagowych zwiazku I miesza sie dokladnie z mieszanina, skladajaca sie z 92 czesci wagowych sproszkowanego zelu kwasu 35 krzemowego i 8 czesci wagowych oleju parafino¬ wego rozpylonego na powierzchni tego zelu kwasu krzemowego. Otrzymuje sie w ten sposób preparat substancji czynnej o dobrej przyczepnosci. 40 PL PLThe right holder of the patent: Badische Anilin und Soda-Fabrik Aktiengesellschaft, Ludwigshafen (Federal Republic of Germany) Herbicide The subject of the invention is a herbicide containing new substituted 1,2,4-oxadiazo-lidin-3,5-diones with good effect. It is known that substituted 1,2,4-oxadiazolidine-3,5-diones, for example 4- (3'-chlorophenyl) -2-methyl-1,2,4-oxadiazolidine-3,5- dione, have a herbicidal effect (British Patent No. 1,168,721, French Patent No. 1,512,127). Their action, however, is not satisfactory, as the undesirable plants are not sufficiently damaged. It was found that the substituted 1,2,4-oxadiazolidine-3,5-diones of the general formula I, in which R is an alkyl group of 1 - 8 carbon atoms, optionally a mono- or multi-substituted alkenyl group with 3 - 8 carbon atoms, an alkynyl group with 4 - 8 carbon atoms or a single-ring, double-ring or multi-ring alkyl group with 5 - 14 carbon atoms, optionally substituted with ethynyl group, have good herbicidal activity. The effect is especially visible on plants: Poa lamnua, Alopecurus myosaroides, Echinochloa, Crus-Gaul, Lamdum amplexicaule and Si- inscription arvensis when using 0.5 kg - 3 kg of sub ¬ active content per hectare, depending on pre- or post-emergence application. The active compounds are suitable, for example, for application to cereals, maize, sorghum or peanuts. The herbicides according to the invention are applied in the usual way, namely by applying the active ingredient to plant leaves or to the soil. The following examples illustrate the application of the compositions according to the invention as herbicides. The examples also illustrate the action of these agents in comparison with the known 4- (3'-chlorophenyl) -2-methyl-1,2,4-oxadiazimdine-3,5-dione (according to British patent specification No. 1,168,721 In the introduction, Table 1 summarizes the list of examples of active ingredients in the compositions according to the invention, together with their characteristics. Example I. In a greenhouse, seeds of Zea mays, Triticum aestivum Hordeum vul were sown in a greenhouse in a greenhouse. - gare, Oryza sativa, Gossypium hirsutum, Poa annua, Alopecurus myosuroides, Echinochloa crus-galli, Lamium amplexicaule and Sinapis arvensis. The soil was then treated with 2 kg of active ingredient per hectare of 4- (3'-tertiary butylcarbamoyloxyphenyl) 2-methyl-1,2,4-oxazolidine-3,5-dione, designated as substance I, and for comparison 2 kg of active ingredient per hectare of 4- (3, - chlorophenyl) -2-methyl-1,2,4-oxazolidine-3,5-dione designated as substance II. Both substances were dispersed in 500 liters of water per hectare. After 4-5 weeks, they showed the cultivated plants treated with substance I in comparison with those treated with substance II equal to 817213 81721 4 Table 1 ni; m Substituted 4- (3'-carbomoyloxy-phenyl) -2-methyl-l, 2,4-oxadiazolidine-3,5-diones of the general formula 1R methylisopropylbutyl- (2) -2-methyl-propyl- (l) - Tertiary butyl 1,3-dimethyl-butyl- (1) - 1-methyl-cyclopentyl- (1) - 1-chloro-butyl- (2) - allyl-2-vinyl- propyl- (2) - butyn- (l) -yl- (3) 2-ethynyl-propyl (2) - 4,7-methane-dn-danyl- (2) - cytcododecyl-l-ethynyl- cyclo- | hexyl- (l) - Summary formula structural formula 2 C13H15N805 C14H17N305 C14H17N305 C14H17N305 C ^ H ^ NjA C16H19N3Ofi C14H16N305 C13H13N305 C15H17N305 C ^ H13N305 C15H13N305 C15H13N305 C15H13N305 C15H13N305 C15H13N305 C15H13N305 C18 - 293.3 307.3 307.3 307.3 335.4 333.4 341.8 291.3 319.3 303.3 317.3 385.4 417.5 357.4 melting point ° C 114-116 136-138 122 115-117 113-115 75-77 85-87 120-122 90-92 solid liquid solid liquid 100-102 135 (with decomposition) 160-162 solid liquid not well tolerated. Substance I, on the other hand, showed a stronger herbicidal action. The results are summarized in Table 2 as substance II and has a herbicidal effect on all weeds by substance II. The results are given in Table 3: Table Zea mays Triticum aestivum Hordeum vulgare Oryza sativa Gossypium hirsutum Poa annua Alopecurus myosuroides Echinochloa crus-galli Lamium amplexicaule Sinapis arvensis Lca 2 substances. i-i 0 0 5 5 5 100 100 95 100 100 a active II 0 0 5 5 5 100 65 55 65 75 | Table 3 0 * = no damage 100 f = total damage Example II. Plants: Triticum aestivum, Hordeum vulgare, Zea mays, Lamium amplexicaule, Sinapis airvensis, Poa annua, Alopecurus myosurois and Echinochla crus-galli, after reaching a height of 4-18 cm, were treated with 1.5 kg of the substance per hectare dispersed in 500 liters of water. The substances I used were 4- (3 / -III-tier-butylcarbamoyloxyphenyl) 2-methyl-1,2,4-oxadiazolidine-3,5-dione marked as I and for comparison 4- (3'-chlorophenyl) -2-methyl-1,2,4-oxazolidine-3,5-dione as substances II. After 3-4 weeks, it was found that substance I showed an equally good selectivity against cultivated plants 40 45 50 55 [Triticum aestivum Hordeum vulgare Zea mays Lamium amplexicaule Sinapis arvensis Poa annua Alopercurus myosuroides Echinochloa crus-galli active substance 0 0 0 100 100 100 95 II 0 0 0 70 80 65 60 60 65 01 = no damage 100 = complete damage Example III. The test plot on which Sinapis arvensis, Chenopodium album, Uirtica urens, Stellaria media, Matricaria chamomilla, Galinsoga parviflora, Poa annua and Alopecurus myosuroides were sown were treated on the same day with 4- (3'-third-row butylcarbamoyl) oxyphenyl) 2-methyl-l, 2,4-oxadiazolidine-3,5-dione. The amount used was 5 kg of active ingredient per hectare, dispersed in 500 liters of water per hectare. After 4-5 weeks, all the plants were destroyed. EXAMPLE IV. The field of application on which Sinapis aryensis, Galinsoga parvi Lora, Chenodium album, Matricaria chamomilla, Avena fatua, Poa 'annua grew, the substance I was treated in the form of 4- (3'-III-order butyl-carbamoyloxy-phenyl) -2-methyl-1,2,4-oxadiiazoMdine-3,5-dione and for comparison substance II, in the form of 4- (3'-chlorophenyl) -2-methyl-1,2,4-oxazolidine -3,5-dione. At the time of spraying, the plants reached a growth height of 3-8 cm. 5 kg of active ingredient per hectare were used, dispersed in 500 liters of water per hectare. After a few days it was found that the weeds treated with substance I were more damaged than the plants treated with substance II. After 4 weeks, almost all the plants were destroyed. Biologically correspondingly active as substance I sa: 4- (3'-isopropyl-carbamoyloxyphenyl) 2-methyl-1,2,4-oxazolidine-3,5-dione, 4- (3 '-isobutyl-carbamoyloxyphenyl) 2-methyl-1,2,4-oxazolidine-3,5-dione, 4- (3'-buityl-) 2 (-carbamoyloxyphenyl) -2-methyl-1,2,4 -oxadiazolidine-3,5-dione. 4- (3 / -2-ethylene-propyl) 2 (-carbamoyloxyphenyl) 2-methyl-1,2,4-oxazolidine-3,5-dione. 4- (3'-allyl-carbamoyloxy-phenyl) 2-methyl-1,2,4-oxazolidine-3,5-dione 4- (3'-1-chloro-butyl) 2 (-carbamoyloxy-phenyl) - 2-methyl-1,2,4-oxaisolidine-3,5-dione 4- (3'-ethyl-cyclohexyl-) 1 (-carbamoyloxy-phenyl-2-methyl-1,2,4-oxazoazolidine-3 , 5-dione. 4- (3'-1-methyl-cyclopentyl-) 1 (-carbamoyloxy-phenyl) -2-methyl-1,2,4-oxadiazolidine-3,5-dione and '] "4- (3'-cyclododecyl-carbamoyloxy-phenyl) -2-methyl-1,2,4-oxadiazolidine-3,5-dione. Example 5 Mix 90 parts by weight of compound I with 10 parts by weight of N-methyl-a - -pyrrolidone and a solution suitable for use in the form of very fine drops is obtained. Example VI 20 parts by weight of the compound I are dissolved in a mixture consisting of 80 parts by weight of xylene and 10 parts by weight of an additive with 8-10 moles of oxide of ethylene and 1 mole of oleic acid N-monoethanolamide, 5 parts by weight of calcium dodecylbenzenesulfonic acid and 5 parts by weight of an additive with 40 moles of ethylene oxide and 1 'mole and castor oil. By pouring the solution into 100,000 parts by weight of water and spraying it, a dispersion is obtained containing 0.02% by weight of the active ingredient. Example VII. 20 parts by weight of the compound I are dissolved in a mixture consisting of 40 parts by weight of cyclohexanone, 30 parts by weight of isobutanol, 20 parts by weight of an additive with 7 moles of ethylene oxide and 1 mole of isooctylphenol and 10 parts by weight of an additive with 40 moles of ethylene oxide and 1 mole of castor oil. By pouring and spraying the solution in 100,000 parts by weight of water, an aqueous dispersion is obtained containing 0.02% by weight of the active ingredient. Example VIII. 20 parts by weight of the compound I are dissolved in a mixture consisting of 25 parts by weight of cyclohexanol, 65 parts by weight of a mineral oil fraction with a boiling point of 210-280 ° C and 10 parts by weight of an additive with 40 moles of ethylene oxide and 1 mole of oil castor. By pouring the solution into 100,000 parts by weight of water and spraying it onto it, an aqueous dispersion is obtained containing 0.02% by weight of the active ingredient. Example IX. 20 parts by weight of the active ingredient I are thoroughly mixed and ground in a hammer mill with 3 parts by weight of sodium diazobutylnaphthalene-a-sulfonic acid, 17 parts by weight of sodium lignosulfonic acid from sulphite liquors and 60 parts by weight of powdered gel silicic acid. By spraying the mixture into 20,000 parts by weight of water, a spray liquor is obtained containing 0.1% by weight of the active ingredient. Example X. 3 parts by weight of compound I are mixed with exactly 97 parts by weight of fine-grained kaolin. This gives a dust with 3% by weight of active ingredient. Example XI. 30 parts by weight of compound I are thoroughly mixed with a mixture consisting of 92 parts by weight of powdered silicic acid gel and 8 parts by weight of paraffin oil sprayed on the surface of this silicic acid gel. A formulation of an active ingredient with good adhesion is thus obtained. 40 PL PL