Pierwszenstwo: 13.10.1970 Niemiecka Republika Demokratyczna Zgloszenie ogloszono: 30.04.1973 Opis patentowy opublikowano: 20.01.1975 73995 KI. 42t2,7/00 MKP Gile 7/00 Twórca wynalazku: Klaus Stephan Uprawniony z patentu tymczasowego: VEB Kombinat Robotron, Rade- berg (Niemiecka Republika Demokratyczna) Uklad sterujacy do wybierania przynajmniej dwóch przewodów informacyjnych w pamieci macierzowej Przedmiotem wynalazku jest uklad sterujacy do wybierania przynajmniej dwóch przewodów infor¬ macyjnych w pamieci (macierzowej.Znane sa uklady w których kazdemu kanalowi informacyjnemu jest przyporzadkowany jeden uklad sterujacy. Niekorzystna cecha tych ukladów jest to, ze dla n kanalów informacyjnych potrze¬ ba n ukladów sterujacych, przez co tracona moc jest n-krotnie Wieksza niz niezbedna dla jednego kanalu informacyjnego.Proponowano juz stosowanie dla n kanalów in¬ formacyjnych jednego wspólnego ukladu steruja¬ cego, który na macierz diodowa kanalów informa¬ cyjnych podaje n-krotny prad sumacyjny, przy czym selekcyjny obwód pradowy wybiera zadany kanal. Osiagnieto przy tym teoretycznie minimal¬ na ilosc lacznilkóW (krzyzowych, jednak za niedo-. godnosc trzeba uwazac to, ze musza byc stosowane laczniki krzyzowe o n-krotnej mocy przelaczania lub przy przenoszeniu w stosunku u = 1, laczniki krzyzowe o n-krotnych pradach.Pad nazwa lacznika krzyzowego rozumie sie przy tym w dwuwymiarowych ukladach sterujacych lacznik krzyzowo-kolumnowy lub w ukladach ste¬ rujacych wielowymiarowych lacznik plaszczyzno¬ wy. Szczególnie istotna wada dla pamieci szybkiej jest przy tym, to, ze n-krotne prady w przewodach prowadzacych do przewodów informacyjnych po¬ garszaja sterowanie. Wada tych ukladów jest rów¬ niez to, ze moc strat nie moze byc mniejsza niz 10 15 25 30 w przypadku, gdy dla kazdego kanalu informacyj¬ nego przewidziany jest oddzielny uklad sterujacy.Celem wynalazku jest unikniecie stosowania laczników, które musza przelaczac n-krotne prady oraz zmniejszenie kosztu sterowania n kanalów in¬ formacyjnych, na przyklad dwóch.Wynalazek ma za zadanie stworzenie, przy uwzglednieniu znanych ukladów sterujacych, ta¬ kiego ukladu sterujacego, który nadaje sie do wy¬ bierania przynajmniej dwóch kanalów informacyj¬ nych wspólnego pola adresowego. Nalezy przy tym dazyc do osiagniecia malej mocy strat i malego kosztu laczników oraz do zastosowania laczników krzyzowych na prali tylko w jednym przewodzie.Uklad powinien ponadto charakteryzowac sie duza integracyjnoscia przy równoczesnych korzystnych wlasciwosciach elektrycznych i technologicznych.Zadanie to zostalo wedlug wynalazku rozwiaza¬ ne w pamieci macierzowej w ten sposób, ze dwa przewody informacyjne jednego adresu sa polaczo¬ ne szeregowo, przy czym jeden przewód informa¬ cyjny jest przyporzadkowany n-1-iszemu kanalowi informacyjnemu a drugi przewód jest przyporzad¬ kowany n-temu kanalowi informacyjnemu. Laczni¬ ki krzyzowe dla n-lnszelgo i n-tego kanalu infor¬ macyjnego sa przy tym tak polaczone, ze przynaj¬ mniej przy równoczesnym wysterowaniu przewody informacyjne równiez elektrycznie sa polaczone szeregowo, a czesc laczników krzyzowych jest przy¬ porzadkowana wspólnie n^l-szemu i n-temu kana- 7399573995 lowi informacyjnemu. Pod okresleniem wybieranie, w sensie wynalazku, rozumie sie, ze albo wystero¬ wany jest jeden z przewodów informacyjnych, lub tez wysterowane sa oba te przewody. Dla ukladów, w których maja byc wyibierane wiecej niz dwa przewody informacyjne, trzeba zastosowac odpo¬ wiednio duzo ukladów wedlug wynalazku. Mówiac o szeregowym polaczeniu elektrycznym rozumie sie, ze dostarczany prad przeplywa przez wszyst¬ kie tak polaczone elementy obwodu.Dalsza cecha wynalazku polega na tym, ze przy stosowaniu laczników tranzystorowych na tranzy¬ storach jednego typu, polaczonych w ukladzie o wspólnym emiterze, Wszystkie laczniki krzyzowe sa wspólnie przyporzadkowane n-1-szemu i n-temu kanalowi informacyjnemu. Laczniki krzyzowe po¬ winny przy tym w dowolny sposób byc polaczone elektrycznie szeregowo z pozostalymi elementami laczeniowym^ z ^diodami odsprzegajacymi, uzwoje¬ niami pierwotnymi i wtórnymi transformatorów i z dwoma przewodami informacyjnymi.Kodowanie rozkazów dla obu przewodów infor¬ macyjnych jest przy tym przyporzadkowane obwo¬ dom zasilajacym i lacznikom kanalowym.Dalsza cecha wynalazku jest bipolarne wykona¬ nie ukladu sterujacego. Istnieje przy tym ograni¬ czenie rozkazów, polegajace na tym, ze dla jed¬ nego kierunku pradu, na przyklad dla „czytania", wysterowane sa wspólnie przynajmniej dwa kana¬ ly informacyjne, przyporzadkowane jednemu slowu.W ukladzie wedlug wynalazku przy rozkazie „czy¬ tanie" lacznik kolumnowy odczytu oraz lacznik wierszowy odczytu n-1-szego i n-tego kanalu in¬ formacyjnego sa zastosowane pojedynczo i utwo¬ rzone jest polaczenie szeregowe skladajace sie z opornika ustalajacego wartosc pradu, lacznika wierszowego odczytu, diody odsprzegajacej, n-1- -szego przewodu informacyjnego, n-tego przewodu informacyjnego i lacznika kolumnowego odczytu.Wedlug dalszej cechy wynalazku zastosowana jest sterowana przez obwód zasilajacy macierz laczników tranzystorowych, wykonanych na tran¬ zystorach jednego typu przewodnictwa dla pradów bipolarnych. Wedlug wynalazku wszystkie laczni¬ ki punktów skrzyzowania sa swymi kolektorami polaczone z odpowiednimi kolektorami laczników wierszowych. Laczniki wierszowe sa swymi emi¬ terami polaczone ze wspólnym potencjalem, na przyklad z potencjalem ztiemi. Przewody informa¬ cyjne sa swymi zaciskami polaczone z kolektorami laczników punktów skrzyzowania i z odpowiednimi diodami odsprzegajacymi. Kodowanie rozkazów dla n-1-szeigo lub n-tego kanalu informacyjnego, przed¬ stawionego przez przewody informacyjne, jest przyporzadkowane obydwom zasilajacym i dziala¬ jacym jako przewody kolumnowe wejsciom kana¬ lów.Dalsza cecha wynalazku polega na tym, ze pew¬ na ilosc przewodów informacyjnych jest polaczo¬ na szeregowo a uklad sterujacy jest przeznaczony tylko do wybierania jednego z tej liczby przewo¬ dów informacyjnych.Techniczno-ekonomiczne skutki wynalazku sa nastepujace. Poniewaz wedlug wynalazku przynaj¬ mniej czesc laczników krzyzowych jest wykorzy¬ stywana wspólnie dla n^l-sze!go i dla n-tego kana¬ lu informacyjnego, w porównaniu ze znanymi ukla¬ dami sterujacymi, otrzymuje sie oszczednosc, od 30 do óWo na ilosci laczników krzyzowych przypo- 5 rzadkowanych kazdemu kanalowi informacyjnemu, oraz analogiczne zmniejszenie mocy traconej w lacznikach krzyzowych. W porównaniu ze znanymi ukladami, przy których poszczególnym kanalom informacyjnym przyporzadkowane byly pobierajace !0 duza moc laczniki krzyzowe, moga byc zastosowa¬ ne slabsze mocowo laczniki krzyzowe.Dla konkretnego przypadku dwóch kanalów in¬ formacyjnych, n = 2, czesciowo zmniejszono ilosc laczników krzyzowych. Mozna równiez w ukladzie !5 sterujacym bez transformatorów stosowac takie laczniki krzyzowe, które sa przeznaczone tylko dla pradu informacyjnego. Poniewaz przez indukcyj- nosc doprowadzen przewodzony jest tylko prad in¬ formacyjny, otrzymuje sie dziejki temu prostsze 20 okablowanie.Wynalazek jest dokladniej opisany na podstawie rysunku, na którym fig. 1 przedstawia uklad prze¬ wodów informacyjnych w macierzy rdzeni ferryto¬ wych dwu- i pólwymiarowe, fig. 2 przedstawia 25 przyklad wykonania ukladu laczników wybieraja¬ cych, fig. 3 przedstawia macierz diodowo-tranzy- storowa z zasadniczo równoczesnym sterowaniem dwóch przewodów informacyjnych w jednym kie¬ runku pradu, na przyklad przy odczycie, a fig. 4 30 przedstawia bipolarna macierz tranzystorowa do równoczesnego wybierania dwóch przewodów in¬ formacyjnych z kodowaniem rozkazu w przewo¬ dach kolumnowych.Na fig. 1 przedstawiono dwu- i pólwymiarowa ss macierz rdzeni ferrytowych. Przewody informacyj¬ ne 1 in-1-szego kanalu informacyjnego sa polaczone szeregowo z przewodami informacyjnymi 2. Zazna¬ czone uzwojenia odczytujace kanalów informacyj¬ nych 3, 4 symbolizuja przy tym przyporzadfcowa- 40 nie kanalów informacyjnych, to znaczy przewody informacyjne 1 i uzwojenie odczytujace 3 sa przy¬ porzadkowane n-1-szemu kanalowi informacyjne¬ mu a przewody informacyjne 2 oraz uzwojenie od¬ czytujace 4 sa przyporzadkowane n-temu kanalo- 45 wi informacyjnemu.Przewody 5 przeznaczone sa do adresowania fa¬ zy pradu. Przewody informacyjne 1, 2 tworza po¬ trójne zespoly zacisków. Zacisk 6 jest przy tym przeznaczony do dodatniego zasilania pradowego 50 pi + pi2, zacisk 7 jest przeznaczony do ujemnego zasilania pradowego m2 + m21, a zacisk 8 jest przeznaczony do zasilania pradowego pi + m2 + + p2 + ml z przewodów informacyjnych 1 i 2.Laczniki do sterowania potrójnych zespolów zaci- 55 sków 6, 7, 8 sa przeznaczone tylko dla pradu w przewodach informacyjnych 1 i 2.Zasada sterowania przewodów informacyjnych 1 i 2 charakteryzuje sie ponadto tym, ze dla kaz¬ dego adresu przewody informacyjne 1 n-1-szego 60 kanalu informacyjnego 3 sa polaczone szeregowo z odpowiednimi przewodami informacyjnymi 2 n-tego kanalu informacyjnego 4, przy czym laczni¬ ki krzyzowe n-1-szego i n-tego ukladu steruja- ceigo, przedstawione przez uzwojenia odczytujace «5 kanalów informacyjnych 3, 4, sa tak polaczone, ze73995 6 za. pomoca zacisków 6, 7, 8 nastepuje zgodne z wy¬ borem wysterowanie dwóch przewodów informa¬ cyjnych 1, 2. W szczególnosci przy sterowaniu rów¬ noczesnym, przewody informacyjne 1, 2 sa wystero¬ wane tylko przez zaciski 6, 7, czyli przez przewo- 5 dy informacyjne 1, 2 plynie taki sam prad.W ukladzie przedstawianym na fig. 2 wybieranie wspólnego adresu n-l-szego i n-tego kanalu infor¬ macyjnego nastepuje za pomoca laczników krzyzo¬ wych, laczników wierszowych 9 i laczników ko- 10 lumnowych 10. Lacznik wierszowy wybiera przy tym uzwojenia pierwotne 11 transformatorów wier¬ szowych 12 a lacznik kolumnowy 10 wybiera trzy uzwojenia wtórne 13.Wybieranie zadanego kanalu informacyjnego, n- 15 -il-L3zego lub n-tego, przedstawionych tu przez przewody informacyjne 1, 2, zostaje dokonane przez odpowiednie wysterowanie uzwojen pierwot¬ nych 11 przez obwody zasilajace 14, 15, 16 oraz przez laczniki kanalowe 17, 18,19. 20 Uzwojenia pierwotne 11 i przewody informacyj¬ ne 1, 2 sa w znany sposób odsprzezone przez dio¬ dy 20.(Na fiig. 3 przedstawiono bipolarna macierz dio¬ dowa z zasadniczo równoczesnym sterowaniem 25 dwóch przewodów informacyjnych w jednym kie¬ runku pradu.Uklad sterujacy pracuje z ograniczeniem rozka¬ zu, tak, ze w jednym kierunku pradu, na przyklad przy odczycie, wysterowane sa wspólnie przynaj- 30 mniej dwa kanaly informacyjne, n lub (n-d), które sa przyporzadkowane jednemu slowu. Uklad ste¬ rujacy charakteryzuje sie tym, ze dla kierunku pradu „odczyt" przewidziany jest obwód sterujacy wspólny dla kanalów informacyjnych 1, 2. Obwód 35 ten sklada sie z ustalajacego prad opornika 21 laczników wierszowych 22, diod odsprzegajacych 23 oraz polaczonych z nim szeregowo przewodów in¬ formacyjnych 1, 2 laczników kolumnowych 24.Obwód sterujacy do wybierania przewodów in- *o formacyjnych 1 sklada sie w znany sposób z usta¬ lajacego prad opornika 21, laczników wierszowych zapisu 25, diod sterujacych 26, przewodów infor¬ macyjnych 1, diod odsprzegajacych 27, laczników kolumnowych zapisu 28 oraz opornika koreksyjne- 45 go 33. Obwód sterujacy do wybierania przewodów informacyjnych 2 sklada sie z ustalajacego prad opornika 21, opornika korekcyjnego 33, laczników Wierszowych zapisu 38, diod sterujacych zapisu 39, przewodu informacyjnego 2 oraz laczników kolum- 50 nowych zapisu 40. tNa fig. 4 przedstawiono bipolarna macierz tran¬ zystorowa do wybierania jednego z dwóch lufo równoczesnie dwóch przewodów informacyjnych.Wybieranie zadanego kanalu informacyjnego (n-1) 55 lufo n, przedstawionych przez przewody informa¬ cyjne 1, 2 jest realizowane przez odpowiednie ste¬ rowanie obwodów zasilajacych 14, 15, 16 lufo wejsc kanalowych 29, 30, 31. Wybieranie zadanego adre¬ su nastepuje podobnie jak przy znanych macie- 60 rzach laczników za pomoca laczników wierszo¬ wych 32 i wejsc kanalowych 29, 30, 31, pelniacych role przewodników kolumnowych. Charakterystycz¬ ne jest przy tym to, ze wszystkie tranzystory 35 punktów skrzyzowania sa swymi emiterami 36 po- 65 laczone z odpowiednimi kolektoraimi 37 laczników wierszowych 32 a laczniki wierszowe 32 sa swymi emiterami polaczone ze wspólnym potencjalem, na przyklad z potencjalem ziemi, przy czym przewody informacyjne 1, 2 sa swymi zaciskami 6, J, 8 po¬ laczonez kolektorami 37 laczników 35 punktów skrzyzowania i z odpowiednimi diodami odsprzejga- jacymi 20. Kodowanie rozkazu dla n-l-szego lufo n-tego kanalu informacyjnego, przedstawionych przez przewody informacyjne 1, 2 jest przyporzad¬ kowane obwodom zasilajacym 14, 15, 18 i dziala¬ jacym jako przewody kolumnowe wejsciom kana¬ lowym 29, 30, 31. PL