PL 72 497 Y1 2 Opis wzoru Przedmiotem wzoru uzytkowego jest nóz do kutra misowego. Kutry to maszyny stosowane w przemysle miesnym do dokladnego rozdrabniania i mieszania miesa i produktów miesnych. Szczególnym rodzajem kutrów sa kutry misowe, które zawieraja mise, w obrebie której pracuje szybkoobrotowy zestaw nozy. Praca kutra misowego opiera sie na polaczeniu dwóch ruchów prostopadlych: poziomego misy i pionowego nozy. Ruchomy nóz jako element tnacy dziala na zasadzie klina, a krzywizna noza sprawia, ze proces wbijania klina przebiega plynnie i powo- duje ciecie surowca. Charakterystyczne dla procesu ciecia w pracy kutra misowego jest przemieszanie sie surowca i obroty nozy kutrujacych. Noze te konstrukcyjnie sa ciagle udoskonalane w zakresie doboru rodzaju stali i ksztaltu ostrzy. Ksztalt geometryczny krawedzi tnacej ma bardzo istotny wplyw na jakosc farszów i wedlin kutrowanych. Szeroko stosowane w starych typach urzadzen noze sierpowe daja nie- stety najgorsze farsze homogenizowane i drobnorozdrobnione. Sprawdzaja sie one przede wszystkim jako elementy rozdrabniajace surowiec miesno-tluszczowy, w tym mrozony, w produkcji kielbas suro- wych dojrzewajacych oraz suszonych. Praktykowane noze proste nadaja sie natomiast glównie do roz- drabniania surowców opornych mechanicznie (np. skórki, miesa mrozone). Celowym zatem jest dazenie do opracowania nowych rozwiazan w zakresie ksztaltu noza do kutra misowego, tak aby zwiekszyc wytrzymalosc noza na zuzycie mechaniczne w trakcie pracy i redu- kowac nagrzewanie sie surowca podczas rozdrabniania. Przedmiotem wzoru uzytkowego jest nóz do kutra misowego, majacy forme plaskownika o wypu- klej krawedzi tnacej i wkleslej krawedzi przeciwnej do krawedzi tnacej z wybraniem montazowym prze- znaczonym do mocowania noza do walu obrotowego, przy czym nóz jest przeznaczony do misy w ksztalcie pól-toroidalnym o promieniu (R) plaszczyzny roboczej od 100 do 500 mm, charakteryzujacy sie tym, ze krawedz tnaca zawiera pierwszy lukowaty odcinek rozciagajacy sie od najdalej wysunietego czubka noza o promieniu (R1) którego poczatek pokrywa sie z punktem obrotu noza i który jest nie mniejszy niz odstep (D) równy 2 mm od promienia (R) plaszczyzny roboczej misy i dlugosci (L) od 30 do 100 mm oraz drugi lukowaty odcinek przylegly do pierwszego lukowatego odcinka o promieniu (R2) którego poczatek jest odsuniety od punktu obrotu noza w kierunku do plaszczyzny roboczej misy i z dala od wypuklej krawedzi tnacej tak, ze w punkcie styku pomiedzy pierwszym lukowatym odcinkiem a dru- gim lukowatym odcinkiem styczna (t1) pierwszego lukowatego odcinka jest nachylona do stycznej (t2) drugiego lukowatego odcinka o kat ( ?) w zakresie od 10 do 45 stopni. Korzystnie, krawedz tnaca zawiera trzeci lukowaty odcinek przylegly do drugiego lukowatego od- cinka o promieniu (R3) którego poczatek jest odsuniety od poczatku promienia (R2) drugiego odcinka w kierunku do plaszczyzny roboczej misy i z dala od wypuklej krawedzi tnacej. Przedmiot wzoru uzytkowego zostal przedstawiony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym: Fig. 1 przedstawia przykladowe zastosowanie noza w kutrze do miesa; Fig. 2 przedstawia przekrój przez mise z widocznymi nozami; Fig. 3 przedstawia pojedynczy nóz w widoku z ukosa; Fig. 4 przedstawia pojedynczy nóz w widoku z boku. Nóz 10 wedlug wzoru uzytkowego moze byc stosowany jako jeden z nozy w zestawie 1 nozy krojacych do pracy w misie 2 kutra, jak przedstawiono na Fig. 1. Nóz 10 jest zakladany na wal pedny na którym wykonuje ruch obrotowy w granicach ok 5000 obr/min. Misa 2 z farszem miesnym wykonuje ruch obrotowy wzgledem wlasnej osi pionowej. W wyniku ruchów obrotowych nozy i misy trwa proces rozdrabniania miesa. Nóz 10 jest wykonany z plaskownika ze stali odpowiedniej do kontaktu z zywnoscia. Powinien to byc material odporny na zuzywanie oraz dzialanie sil bocznych w trakcie pracy i charakteryzuje sie duza wytrzymaloscia i odpornoscia na warunki technologiczne. Ponadto, nóz 10 moze miec czesc tnaca po- wleczona róznego typu weglikami, które sa bardziej odporne na dzialanie czynników zewnetrznych i zja- wisk dynamicznych zachodzacych w procesie ciecia i rozdrabniania mies. Misa ma ksztalt pól-toroidalny, o promieniu R plaszczyzny roboczej od 100 do 500 mm. Nóz 10 ma wypukla krawedz tnaca skladajaca sie z co najmniej dwóch lukowatych odcinków 11,12 oraz wklesla krawedz 19 przeciwna do krawedzi tnacej. Wkleslosc krawedzi 19 skutkuje zmniejszeniem masy noza. Ponadto, nóz 10 ma wybranie mon- tazowe 18 przeznaczone do mocowania noza 10 do walu obrotowego. Krawedz tnaca jest zaostrzona jednostronnie lub dwustronnie. PL 72 497 Y1 3 Krawedz tnaca noza zawiera pierwszy lukowaty odcinek 11 rozciagajacy sie od najdalej wysu- nietego czubka noza 17. Odcinek 11 ma promien R1, którego poczatek 14 pokrywa sie z punktem obrotu 14 noza i który jest nie mniejszy niz odstep D (liczony jako odleglosc pomiedzy stycznymi t1 i t0) równy 2 mm od promienia R plaszczyzny roboczej misy 2. Pierwszy odcinek 11 ma dlugosc L od 30 do 100 mm. Odstep d powinien byc mozliwie maly, korzystnie zerowy, a w trakcie pracy noza pod wplywem zuzycia podlega zwiekszaniu sie i powstawaniu szczeliny pomiedzy nozem a misa. Ten pierwszy odci- nek 11 sluzy do przecinania surowca, który trafi pomiedzy ten odcinek 11 a plaszczyzne misy 2. Ponadto, krawedz tnaca noza zawiera drugi lukowaty odcinek 12 przylegly do pierwszego luko- watego odcinka 11. Odcinek 12 ma promien R2, którego poczatek 15 jest odsuniety od punktu obrotu 14 noza w kierunku do plaszczyzny roboczej misy 2 i z dala od wypuklej krawedzi tnacej. Promien R2 jest korzystnie mniejszy od promienia R1. W punkcie styku pomiedzy pierwszym lukowatym odcinkiem 11 a drugim lukowatym odcinkiem 12 styczna t1 pierwszego lukowatego odcinka 11 jest nachylona do stycznej t2 drugiego lukowatego odcinka 12 o kat ? w zakresie od 10 do 45 stopni. Dzieki temu, surowiec znajdujacy sie przed nozem jest swobodnie popychany przez ten drugi lukowaty odcinek w kierunku obracania sie noza tak, ze jedynie czesc surowca trafia pomiedzy pierwszy odcinek 11 a plaszczyzne misy 2, co zmniejsza tarcie pomiedzy surowcem a elementami kutra i nie powoduje nadmiernego wzro- stu temperatury surowca. Ponadto, krawedz tnaca moze zawierac trzeci lukowaty odcinek 13 przylegly do drugiego luko- watego odcinka 12 o promieniu R3, którego poczatek 16 jest odsuniety od poczatku 15 promienia R2 drugiego odcinka 12 w kierunku do plaszczyzny roboczej misy 2 i z dala od wypuklej krawedzi tnacej. Ten odcinek umozliwia zmniejszenie masy noza. Przykladowo, dla misy o promieniu roboczym R równym 300 mm pierwszy lukowaty odcinek 11 moze miec promien R1 równy 299 mm i dlugosc L równa 60 mm, a kat ? moze wynosic 20 stopni. PL PL PL PL PL PL PL