PL 71 922 Y1 2 Opis wzoru W budowie maszyn szerokie zastosowanie maja róznego rodzaju wytloczki a zwlaszcza o profi- lach przestrzennych. Do wytworzenia ich potrzebne jest oprzyrzadowanie. Wytloczki te sa wykonywane zarówno na zimno jak tez na goraco, ulatwiajac otrzymanie wymaganego ksztaltu. Przyrzady te sa w postaci matrycy jak tez i stempli. Matryce i stemple wykonuje sie zwykle ze stali narzedziowej w formie jako odlewy badz odkuwki a nastepnie poddawane obróbce wiórowej. Powyzsza obróbka wiórowa wy- magana jest z powodu dotrzymania zadanej dokladnosci ksztaltu wytloczek. W tym celu uzywa sie róz- nego typu kopiarek jak tez centrów obróbczych. Wada tego typu technologii wytworzenia oprzyrzado- wania do wytloczek jest: ? dlugi cykl produkcyjny, ? wysokie koszty produkcji. Wynika to z potrzeby: ? wykonania modelu w przypadku odlewu badz odkuwki, ? wykonania oprzyrzadowania do modelu i odlewu oraz odkuwki, ? obróbki wiórowej. W niektórych przypadkach istnieje mozliwosc skrócenia cyklu produkcyjnego, poprzez wykonanie bezposrednio matrycy i stempla na kopiarce z wykorzystaniem szablonów badz programu jak to ma miejsce przy centrach obróbczych. Mimo to, operacja ta jest kosztowna z powodu koniecznosci stoso- wania specjalistycznych obrabiarek. Duzym postepem w technologii wytwarzania czesci do maszyn jest zastosowanie techniki laserowej. Wynika to z: ? duzej dokladnosci wykonania, ? krótkiego czasu do wykonania nawet skomplikowanych ksztaltów. Znane i stosowane jest rozwiazanie techniczne narzedzia do giecia materialów wedlug patentu PL226330B1. W tym rozwiazaniu narzedzie do giecia w formie matrycy i stempla sklada sie z ksztaltek, wykrojonych z blach i ze soba polaczonych. Brak w tym rozwiazaniu ustalenia wzajemnego polozenia matrycy i stempla co wplywa negatyw- nie na dokladnosc wykonania wytloczki. Ten problem rozwiazuje opracowany przyrzad do tloczenia wedlug przedmiotowego wzoru uzytkowego. Celem wzoru jest opracowanie konstrukcji przyrzadu do tloczenia profili przestrzennych, który bedzie tani w produkcji, mozliwy do wykonania w krótkim cyklu produkcyjnym i zapewni wymagana dokladnosc wykonania wytloczek. Przyrzad do tloczenia profili przestrzennych charakteryzuje sie tym, ze matryca w obejmach po- siada czopy do skojarzenia z wycieciami stempla. Korzystnie, w obejmach matrycy sa wyciecia do usta- lenia wytloczki. Korzystnie, pomiedzy matryca a wytloczka jest przekladka z miekkiego materialu na przyklad z gumy. Korzystnie, stempel centrowany jest wzgledem matrycy za pomoca sworzni zamoco- wanych w matrycy i prowadzonych w otworach stempla. Zastosowanie rozwiazania konstrukcyjnego przyrzadu do tloczenia profili przestrzennych przyniesie oszczednosci w zakresie kosztów wytworzenia wytloczek. Przedmiot wzoru uzytkowego przedstawiony jest na rysunkach, na których fig. 1 przedstawia wi- dok przestrzenny matrycy, fig. 2 – widok przestrzenny stempla, fig. 3 – przekrój matrycy, fig. 4 – przekrój stempla, fig. 5 – szczegól matrycy w przekroju, fig. 6 – szczegól centrowania matrycy i stempla. Przyrzad do tloczenia profili przestrzennych, którego matryca 1 w obejmach 15 i 16 posiada czopy 22 i 23 do skojarzenia z wycieciami 24 i 25 stempla 2. W obejmie 15 matrycy 1 jest wyciecie 26 oraz w obejmie 16 matrycy 1 jest podobne wyciecie 27 do ustalenia polozenia wytloczki 21 w matrycy 1. Pomiedzy matryca 1 a wytloczka 21 jest przekladka 28 z miekkiego materialu na przyklad z gumy. Stempel 2 centrowany jest wzgledem matrycy 1 za pomoca sworzni 29 zamocowanych w matrycy 1 i prowadzonych w otwo- rach 30 stempla 2. PL PL PL PL PL PL PL EN 71 922 Y1 2 Description of the formula In machine construction, various types of moldings, especially those with spatial profiles, are widely used. You need equipment to produce them. These extrudates are either cold or hot made, making it easier to obtain the required shape. These devices are in the form of a matrix as well as a punch. Dies and punches are usually made of tool steel in a mold as casts or forgings and then machined. The above machining is required in order to keep the prescribed accuracy of the shape of the extrudate. For this purpose, various types of copiers as well as machining centers are used. The disadvantage of this type of technology for producing extrusions is: long production cycle,? high production costs. This is due to the need:? making the model in the case of a casting or forgings,? making tooling for the model, casting and forgings,? machining. In some cases, it is possible to shorten the production cycle by making the matrix and the stamp directly on a copier using templates or a program as is the case at machining centers. Nevertheless, this operation is expensive due to the need to use specialized machine tools. The use of laser technology is a great advance in the technology of manufacturing machine parts. This is due to: ? high accuracy of execution,? short time to make even complex shapes. The technical solution of a tool for bending materials is known and used according to the patent PL226330B1. In this solution, the die and punch bending tool consists of shapes that are punched from sheet metal and joined together. This solution does not establish the mutual position of the die and the punch, which negatively affects the accuracy of the extrudate. This problem is solved by the developed stamping device according to the utility pattern in question. The purpose of the pattern is to develop the structure of the device for embossing spatial profiles, which will be cheap in production, possible to be made in a short production cycle and will ensure the required accuracy of stamping. The device for embossing three-dimensional profiles is characterized by the fact that the matrix in the clamps has pins to be associated with the punch cuts. Preferably, the die clamps have cutouts to accommodate the extrudate. Preferably, there is a spacer made of a soft material such as rubber, between the die and the extrudate. Preferably, the punch is centered with respect to the die by means of pins fixed in the die and guided in the holes of the punch. The use of the constructional solution of the device for embossing spatial profiles will bring savings in terms of the cost of producing the extrudate. The subject of the utility pattern is shown in the drawings, in which Fig. 1 shows a spatial view of the die, Fig. 2 - a spatial view of a punch, Fig. 3 - a die section, Fig. 4 - a punch section, Fig. 5 - a die section in section Fig. 6 shows a detail of the centering of the die and punch. The device for stamping three-dimensional profiles, the die 1 of which in the clamps 15 and 16 has pins 22 and 23 to be associated with the cuts 24 and 25 of the punch 2. In the clamp 15 of the die 1 there is a cutout 26 and in the clamp 16 of the die 1 there is a similar cutout 27 for positioning the extrudates 21 in the die 1. Between the die 1 and the extrudate 21 is a spacer 28 made of a soft material such as rubber. The punch 2 is centered in relation to the die 1 by means of pins 29 fixed in the die 1 and guided in the holes 30 of the punch 2. PL PL PL PL PL PL PL PL