PL 70 898 Y1 2 Opis wzoru Przedmiotem wzoru uzytkowego jest mechanizm awaryjnego sterowania skrzynia biegów, zwlaszcza skrzynia biegów pojazdu bojowego, majacy wspornik bazowy dostosowany do zamocowania do zespolu napedowego pojazdu, w którym osadzony jest obrotowo walek wybieraka polaczony nie- obrotowo z jednej strony z dzwignia wybieraka sprzezona z dzwignia sterujaca, a z drugiej strony z ra- mieniem popychacza sprzezonym ze skrzynia biegów. Celem wzoru uzytkowego bylo dostarczenie mechanizmu awaryjnego sterowania skrzynia bie- gów o prostej i wytrzymalej konstrukcji, który pozwolilby na szybkie i pewne zalaczenie I biegu pojazdu, w przypadku awarii ukladu elektrycznego sterujacego normalna praca skrzyni biegów. Istota wzoru uzytkowego jest opisany na wstepie mechanizm awaryjnego sterowania skrzynia biegów, charakteryzujacy sie tym, ze ramie popychacza jest zasadniczo prostopadle do dzwigni wybie- raka i polaczone w predeterminowanej odleglosci od osi walka wybieraka z popychaczem. Korzystnie popychacz jest zasadniczo równolegly do dzwigni wybieraka, a os przechodzaca przez punkt sprzezenia popychacza z dzwignia sterujaca i punkt sprzezenia dzwigni wybieraka z wo- dzikiem skrzyni biegów jest zasadniczo równolegla do osi walka wybieraka. Korzystnie wspornik bazowy ma ksztalt katownika, którego pionowa scianka wyposazona jest w otwory montazowe do zamocowania mechanizmu do zespolu napedowego pojazdu bojowego, zas do scianki pionowej przyspawane sa od zewnatrz co najmniej dwie obejmy mocujace, pomiedzy którymi osadzona jest tuleja wspierajaca walek wybieraka. Korzystnie popychacz ma forme sztywnego ciegna. Wzór uzytkowy zilustrowano ponizej w przykladzie wykonania i na rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia mechanizm wedlug wzoru uzytkowego w widoku z góry; fig. 2 przedstawia mechanizm wedlug wzoru uzytkowego w widoku z boku; fig. 3 przedstawia mechanizm wedlug wzoru uzytkowego w przekroju plaszczyzna A-A z ry- sunku fig. 1; fig. 4 przedstawia mechanizm wedlug wzoru uzytkowego w przekroju plaszczyzna B-B z ry- sunku fig. 1; a fig. 5 przedstawia mechanizm wedlug wzoru uzytkowego w widoku aksonometrycznym. Pokazany na rysunku mechanizm 1 awaryjnego sterowania skrzynia biegów zawiera profilowany stalowy wspornik bazowy 2 w ksztalcie katownika, którego pionowa scianka wyposazona jest w otwory montazowe 21 sluzace do zamocowania mechanizmu 1 do niepokazanego na rysunku zespolu nape- dowego pojazdu bojowego. Wspornik bazowy 2 jest dodatkowo wzmocniony od wewnatrz zastrza- lem 22 prostopadlym do scianek wspornika 2. Do poziomej (wzgledem rysunku) scianki podporowej 23 wspornika bazowego 2 przyspawane sa od zewnatrz dwie zasadniczo plaskie i równolegle wzgledem siebie obejmy mocujace 3, w których zamocowana jest równolegle do scianki mocujacej 23 i prostopadle do pionowej scianki wspornika 2 tuleja wspierajaca 4. W tulei wspierajacej 4 osadzony jest z mozliwoscia obrotu na dwóch lozyskach kompozyto- wych 41 walek wybieraka 5. W tym celu walek wybieraka 5 zostal wsuniety (por. fig. 3) fragmentem o mniejszej srednicy w lozyska 41 tulei wspierajacej 4 od strony pionowej scianki wspornika bazo- wego 2, a z drugiej strony zablokowany tuleja dystansowa 42. Od strony pionowej scianki wspornika bazowego 2, walek wybieraka 5 polaczony jest nieobrotowo z dzwignia wybieraka 6, zas od strony prze- ciwnej walek wybieraka 5 polaczony jest nieobrotowo z zasadniczo prostopadlym do dzwigni wybie- raka 6 ramieniem popychacza 7. Obrót ramienia popychacza 7 jest zatem przekazywany przez walek wybieraka 5 i powoduje odpowiedni obrót dzwigni wybieraka 6. W pewnej, dobranej dla uzyskania okreslonego przelozenia, odleglosci od osi walka wybieraka 5, ramie popychacza 7 jest przegubowo polaczone z popychaczem 8 w formie sztywnego ciegna zakon- czonego jarzmem widelkowym 81. W przedstawionym przykladzie wykonania parametry dynamiczne mechanizmu 1 zostaly dosto- sowane do wspólpracy ze skrzynia biegów Caterpillar-Alisson X300 (http://www.allisontransmis- sion.com) tak, aby do awaryjnego wybrania I biegu tej skrzyni wystarczylo przemieszczenie dzwigni wy- bieraka 6, za posrednictwem niepokazanej na rysunku dzwigni sterujacej, o srednicy sworznia 10 mm. Przemieszczenie takie wygeneruje na koncu ciegna popychacza 8 sile okolo 93 N, która zostanie prze- kazana przez jarzmo 81 i dalej przez niepokazany na rysunku wodzik do skrzyni biegów, wybiera- jac I bieg. PL 70 898 Y1 3 Na przedstawionym rysunku, celem lepszego zilustrowania wzoru uzytkowego, niektóre jego ce- chy mogly zostac pokazane z przesada lub w pomniejszeniu/powiekszeniu, bez zachowania wlasciwej skali. Przedstawionego przykladu wykonania nie nalezy równiez traktowac jako ograniczajacego zakres ochrony wzoru uzytkowego zdefiniowany w zastrzezeniach ochronnych. Lista odsylaczy numerycznych 1. mechanizm awaryjnego sterowania skrzynia biegów 2. wspornik bazowy 21. otwór montazowy 22. zastrzal 23. scianka podporowa 3. obejma mocujaca 4. tuleja wspierajaca 41. lozysko 42. tuleja dystansowa 5. walek wybieraka 6. dzwignia wybieraka 61. jarzmo 7. ramie popychacza 8. popychacz 81. jarzmo widelkowe PL PLPL 70 898 Y1 2 Description of the model The subject of the utility model is an emergency control mechanism gearbox, in particular a combat vehicle gearbox, having a base support adapted to be attached to the vehicle's drive unit, in which the selector shaft is rotatably mounted, non-rotatably connected on one side with a lever of the selector connected to the control lever and on the other side to the pusher arm connected to the gearbox. The purpose of the utility model was to provide an emergency control mechanism for the gearbox with a simple and durable structure, which would allow for quick and safe engagement of the first gear of the vehicle in the event of failure of the electrical system controlling the normal operation of the gearbox. The essence of the utility model is the first described emergency control mechanism of the gearbox, characterized in that the pusher frame is substantially perpendicular to the selector lever and connected at a predetermined distance from the axis of the selector shaft to the pusher. Preferably, the follower is substantially parallel to the selector lever and the axis passing through the coupling point of the follower to the control lever and the coupling point of the selector lever to the gearbox spool is substantially parallel to the axis of the selector roller. Preferably, the base bracket has the shape of an angle bar, the vertical wall of which is equipped with mounting holes for attaching the mechanism to the power unit of the combat vehicle, and at least two mounting clamps are welded from the outside to the vertical wall, between which the bushing supporting the selector shaft is mounted. Preferably the pusher is in the form of a rigid cable. The utility pattern is illustrated in the following example of embodiment and in the drawing, in which: Fig. 1 shows the mechanism according to the utility pattern in a top view; Fig. 2 is a side view of the utility pattern mechanism; Fig. 3 shows the mechanism according to a utility pattern, in section the plane A-A in Fig. 1; Fig. 4 shows the mechanism according to a utility pattern, in section the plane B-B in Fig. 1; and Fig. 5 shows the mechanism according to the pattern used in an axonometric view. The emergency control mechanism 1 shown in the drawing, the gearbox comprises a profiled steel base bracket 2 in the shape of an angle bracket, the vertical wall of which is provided with mounting holes 21 for fastening the mechanism 1 to a combat vehicle power unit, not shown. The base bracket 2 is additionally strengthened from the inside by a strut 22 perpendicular to the walls of the bracket 2. To the horizontal (as shown in the drawing) supporting wall 23 of the base bracket 2, two substantially flat and parallel to each other fastening clamps 3 are welded in parallel to each other. to the mounting wall 23 and perpendicular to the vertical wall of the support 2 support sleeve 4. In support sleeve 4, the selector shaft 5 is pivoted on two composite bearings 41. For this purpose, the selector shaft 5 has been inserted (see Fig. 3). with a smaller diameter fragment into the bearing 41 of the support sleeve 4 on the vertical side of the base support 2 wall, and on the other side blocked distance sleeve 42. From the vertical side of the base support 2, the selector shaft 5 is connected non-rotatingly with the selector lever 6, and on the side on the opposite side, the selector shaft 5 is connected non-rotatably with the selector arm 6 substantially perpendicular to the selector lever the pusher arm 7. The rotation of the pusher arm 7 is therefore transmitted by the selector shaft 5 and causes the selector lever 6 to rotate accordingly. At a certain distance from the axis of the selector shaft 5, selected to obtain a certain gear 5, the pusher arm 7 is articulated with the pusher 8 in the form a rigid link ended with a fork yoke 81. In the embodiment example shown, the dynamic parameters of the mechanism 1 have been adjusted to work with the Caterpillar-Alisson X300 gearbox (http: //www.allisontransmission.com) so that the emergency selection I For this gearbox, it was enough to move the selector lever 6 by means of a control lever, not shown in the drawing, with a pin diameter of 10 mm. Such a displacement will generate at the end of the push rod 8 a force of about 93 N, which will be transmitted through the yoke 81 and further through the gearbox crosshead, not shown, and selects gear I. EN 70 898 Y1 3 In the presented drawing, in order to better illustrate the utility pattern, some of its features may have been shown exaggerated or reduced / enlarged, without the correct scale. The presented embodiment example should not be considered as limiting the scope of protection of a utility model as defined in the protection claims. List of numerical references 1. emergency control mechanism gearbox 2. base bracket 21. mounting hole 22.stral 23. support wall 3. fastening clamp 4. support sleeve 41. bearing 42. spacer sleeve 5. selector shaft 6. selector lever 61. yoke 7. pusher arm 8. pusher 81. fork yoke PL PL