Pierwszenstwo: Opublikowano: 15.VIII.1969 57788 KI. 5 b, 37/16 MKP E 21 c ,Tffl CIY!T;- HA UjQIfcft2R34.2«ego pGlsiill| blit',r i^wij Wspóltwórcy wynalazku: mgr inz. Wladyslaw Podgórski, dr inz. Kazi¬ mierz Podgórski, mgr inz. Wladyslaw Tabor, mgr inz. Wlodzimierz Sroka Wlasciciel patentu: Kopalnia Rudy Zelaza „Grodzisko" Przedsiebiorstwo Panstwowe Wydrebnione, Grodzisko (Polska) Sposób urabiania zloza oraz urzadzenie do stosowania tego sposobu 1 Przedmiotem wynalazku jest sposób urabiania zloza oraz urzadzenie do stosowania tego sposobu.Wynalazek wykorzystany byc moze w górnictwie przy eksploatacji zlóz systemami ubierkowymi.Nadaje sie szczególnie do urabiania cienkich zlóz i o znacznej twardosci, w których dotychczasowe sposoby kruszenia calizny sa malo wydajne. Mo¬ zliwe jest przy tym wyeliminowanie obudowy gór¬ niczej i obsady ludzkiej z wybierki eksploatacyj¬ nej.Znane dotychczas w górnictwie sposoby urabia¬ nia zlóz, wykorzystuja do odspajania calizny mi¬ neralu uzytecznego energie materialu wybucho¬ wego wzglednie energie mechaniczna poruszajaca organy urabiajace maszyn górniczych. Sposoby te sa pracochlonne i kosztowne.W przypadku eksploatacji cienkich pokladów, konieczna jest pobierka czesci skaly plonnej znaj¬ dujacej sie pod- lub nad zlozem. Skala ta zanie¬ czyszcza zloza, wymaga umieszczenia w pustce poeksploatacyjnej, wzglednie wywiezienia na po¬ wierzchnie. W niskiej furcie, górnik zmieszony jest pracowac w niedogodnej pozycji, co obniza jego wydajnosc. Czynniki te wplywaja ujemnie na eko¬ nomike wybierania cienkich zlóz, utrudniajac po¬ prawe wydajnosci wybierkowej.Celem wynalazku jest podanie sposobu oraz urzadzenia do kruszenia lub poluzowania wzgled¬ nie oslabienia spoistosci wewnetrznej urabianego mineralu uzytecznego z równoczesnym, wyelimi- 10 ii so nowaniem pobierki skaly towarzyszacej, obudowy górniczej oraz obsady ludzkiej na wybierce eksplo¬ atacyjnej.Cel ten zostal osiagniety przez zastosowanie do urabiania zloza promieni laserowych. Sposób ten polega na — wyprzedzajacym posuw -strugozgar- niarki — odspajaniu ceesci calizny mineralu uzy¬ tecznego. Zwieksza to wydajnosc maszyny urabia¬ jacej oraz ogranicza proces Skrawania zloza do minimum. Strugozgarniarka podaje pokruszony urobek na przenosnik zgrzeblowy ulozony wzdluz frontu wybierkowego.Urzadzenie do stosowania tego sposobu posiada w glowicy strugozgarniarki zabudowany promien¬ nik laserowy, który poluzowuje calizne pokladu w plaszczyznie równoleglej do frontu wybierki. W zaleznosci od potrzeby, drugi promiennik umiesz¬ czony przed strugozgarniarka, kruszy skale w pla¬ szczyznach przebiegajacych skosnie do plaszczyzny ostrza organu urabiajacego strugozgarniarki.Wynalazek zostanie blizej objasniony na przy¬ kladzie wykonania przedstawionym na rysunku, na którym przedstawione jest usytuowanie stru¬ gozgarniarki z glowica laserowa w wyrobisku eks¬ ploatacyjnym.W chodniku 1 mieszcza sie mechanizm 2 posuwu strugozgarniarki 3 wzdluz frontu wybierkowego, mechanizm 4 napedu przenosnika do odstawy urobku z wybierki oraz mechanizm 5 przesuwu obu tych urzadzen wzdluz* chodnika 1. 5778857788 W glowicy strugozgarniarki znajduja sie pro¬ mienniki laserowe G i 7, a na ciegnie 8 przesuwu strugozgarniarki dodatkowe promienniki 9 i 10.Dla umozliwienia urobienia koniecznej wysokos¬ ci zloza, glowice laserowe wykonuja w plaszczyz¬ nie urabiania ruch wahadlowy lub posuwisto- -zwrotny w pionie, miedzy stropem i spagiem po¬ kladu. Praca obu par promienników laserowych 6 i 9 oraz 7 i 10 jest tak ze soba zsynchronizowana ze promienie laserowe przecinaja sie w glebi urabianej calizny zloza, zwiekszajac przez to efekt kruszenia. Mozliwe jest stosowanie slabszych pro¬ mienników laserowych o mniejszej mocy wyjscio¬ wej.Po dojsciu strugozgarniarki do chodnika 11, urzadzenie 3 przesuwane jest we wnece 12 wyko¬ nanej wzdluz chodnika. Po przesunieciu urzadze¬ nia" do nowego pola, odbywa sie powrotny rucn strugozgarniarki, w czasie którego promiennik 7 odspaja warstwe zloza wzdluz czola wyrobiska, a promiennik 10 kruszy ja dodatkowo. Z chwila doj¬ scia 'do chodnika 1, urzadzenie przesuwane jest we wnece 13 przy chodniku 1 dla wykonania nastep¬ nego cyklu pracy. Do odstawy urobku w pokla¬ dach cienkich moze byc stosowany przenosnik zgrzeblowy jednolancuchowy 14, lub inny rodzaj transportu.Role promienników laserowych 9 i 10 moga równiez spelnic promienniki 6 i 7, lub centralny promiennik o dwukierunkowym, wzglednie wa¬ chlarzowym dzialaniu umieszczony w glowicy stru¬ gozgarniarki. W przypadku wystarczajacej mocy promienników laserowych 9 i 10 mozna zrezygno¬ wac ze stosowania promienników 6 i 7 umiesz¬ czonych w glowicy strugozgarniarki. PL