Przedmiotem wynalazku niniejszego jest sposób oczyszczania cieczy, np, wód sciekowych, oraz urzadzenie do przepro¬ wadzania tego sposobu- Przy oczyszczaniu wód sciekowych, za¬ wierajacych materialy organiczne, ko¬ rzystne jest stosowanie sposobów biolo¬ gicznych, a to z powodu dzialania orga¬ nizmów zywych, zawartych w tych wodach, umozliwiajacych przemiane szkodliwych zanieczyszczen organicznych w produkty stale i nieszkodliwe.Przeróbke wód sciekowych i podobnych przeprowadza sie w trzech okresach, w których uskutecznia sie wydzielanie sta¬ lych materialów z cieczy, usuwanie tych materialów i ustalanie cieczy- Waznymi czynnikami przy przeróbce wód scieko¬ wych sa zjawiska biochemiczne i biofizycz- ne. Sposób wedlug wynalazku niniejszego polega na stosowaniu filtru, za pomoca którego osiaga sie filtrowanie cieczy tak skuteczne pod wzgledem biochemicznym i biofizycznym, ze utlenianie wód scieko¬ wych, zawierajacych materialy organiczne, i ich napowietrzanie jest nadzwyczaj do¬ kladne, W technice oczyszczania wód scieko¬ wych znane sa dwa sposoby utleniania bio¬ logicznego, a mianowicie utlenianie w fil¬ trze obciekowym i utlenianie dzialaniem bologicznie czynnego mulu, W obu przy¬ padkach rzecza podstawowa jest wytwo¬ rzenie warunków sprzyjajacych rozwojowidrobnoustrojów aerobowych oraz utrzymy¬ wanie tych warunków. Drobnoustroje roz¬ kladajace zanieczyszczenia organiczne po¬ trzebuja dostatecznej ilosci tlenu, dopro¬ wadzanego normalnie z powietrza. Przy stosowaniu filtrów obciekowych tlen jest przeprowadzany przez filtr przez napo¬ wietrzanie. Jezeli scieki poddaje sie dzia¬ laniu biologicznie czynnego mulu, to roz¬ prowadza sie powietrze w cieklych odpad¬ kach przez utrzymywanie cieczy w ruchu, aby ciecz ta stykajac sie wielokrotnie z po¬ wietrzem pochlonela konieczna ilosc tle¬ nil. W obu przypadkach powstaje mul, za¬ wierajacy drobnoustroje, których obecnosc ma wazne znaczenie przy oczyszczaniu wód sciekowych i podobnych.Obieg kolowy biologicznie czynnego mu¬ lu, przeprowadzanego przez wody scieko¬ we, oraz ciagle oddzialywanie powietrza na te wody umozliwiaja zastosowanie do oczyszczania tych wód urzadzenia, które ma stosunkowo male wymiary. Jedna z glównych wad utleniania wód sciekowych za pomoca mulu biologicznie czynnego jest wytwarzanie sie nadzwyczaj wielkich-* ilo¬ sci mulu, poniewaz wydzielanie wody z tego mulu i usuwanie go jest polaczone z trudnosciami. Stosowanie filtrów obcieko¬ wych wymaga natomiast przeprowadzania cieczy przez nieruchoma warstwe utwo¬ rzona z galaretowatej blony biologicznej lub przez wieksza liczbe takich warstw, które wypelniaja przestrzenie pomiedzy czastkami materialu, tworzacego filtr. Mul wydzielany z warstwy filtrujacej w posta¬ ci blony lub platków posiada mniejsza ob¬ jetosc niz mul biologicznie czynny i moze byc latwiej usuniety.Sposób wedlug wynalazku laczy w so¬ bie zalety obu wymienionych sposobów u- tleniania biologicznego, a nawet powieksza te zalety. Równoczesnie mozna zmniejszyc w znacznym stopniu wady znanych spo¬ sobów wzglednie zapobiec calkowicie tym •wadom, a mianowicie koniecznosci stoso¬ wania wielkich ilosci materialu filtrujace¬ go i trudnosci usuwania mulu.W zwiazku z utlenianiem biologicznym ustalono, iz osiaga sie skuteczne napo¬ wietrzanie i oczyszczanie strumieni cieczy zarówno wtedy, gdy ciecz przeplywa je¬ den raz wzdluz prostolinijnej drogi o znacznej dlugosci, jak tez wtedy, gdy przeplywa ona kilkakrotnie wzdluz krót¬ szej drogi. Wyniki oczyszczania sa wiec takie same, gdy przeprowadza sie ciecz kilkakrotnie przez stosunkowo mala ilosc materialu filtrujacego, jak i wtedy, gdy przeprowadza sie ja jeden raz przez wiel¬ ka ilosc tego materialu, jak to sie odbywa w filtrach obciekowych. Sposób wedlug wynalazku polega na zastosowaniu kilka¬ krotnego obiegu kolowego cieczy oczy¬ szczanej lub napowietrzanej przez mate¬ rial oczyszczajacy. Ciecz moze zawierac mul, który zostal wydzielony dzieki obie¬ gowi kolowemu, lub nie zawierac mulu, za¬ leznie od-tego, czy najlepsze oczyszczenie wody osiaga sie przez utrzymywanie w tej wodzie mulu wzglednie jego czastek, czy tez przez wydzielanie tego mulu wzglednie jego czastek.Poszczególne czynnosci przebiegu o- czyszczania wód sciekowych sposobem we¬ dlug wynalazku mozna przeprowadzac w jednym filtrze lub tez stosowac wieksza liczbe filtrów w celu stopniowego oczy¬ szczania odpowiednio do stref biologicz¬ nych normalnego filtru obciekowego. Obieg kolowy mozna regulowac odpowiednio do zapotrzebowania tlenu w danych okresach przeróbki. Przedmiotem wynalazku sa wiec sposoby i urzadzenia umozliwiajace stop- niowo przeprowadzacie procesu oczy^ szczania w obiegu kolowym.Biologiczne urzadzenie filtrujace we¬ dlug wynalazku sklada sie z warstwy cza¬ stek materialu filtrujacego, pomiedzy któ¬ rymi istnieja wolne przestrzenie, i ze zbior¬ nika, do którego doplywa oczyszczana wo¬ da i w którym woda.ta pozostaje podczas — 2 -okresu napowietrzania. Mozna równiez sto¬ sowac wieksza liczbe zespolów, skladaja¬ cych sie z filtru i zbiornika, zaleznie od wymaganego stopnia czystosci wody/ Glównym przeznaczeniem zbiornika jest utrzymywanie w nim wody w ciagu o- kresu czasu, potrzebnego na wykonanie o- biegu kolowego oczyszczonej wody przez warstwe filtrujaca/Zbiornik ten sluzy jed¬ nak równiez do osadzania materialów sta¬ lych, wytwarzajacych sie w postaci plat¬ ków podczas filtrowania, i odprowadzania tych materialów w miare ich gromadzenia sie. Wody oczyszczane doprowadza sie do zbiornika nie stosujac poprzednio osadza¬ nia stalych materialów, aby tym pewniej sie w nim osadzaly.Na rysunku uwidoczniono przyklady wykonania urzadzenia, sluzacego do prze¬ prowadzania sposobu wedlug wynalazku.Fig. 1 przedstawia w rzucie poziomym bio¬ logiczne urzadzenie do filtrowania, fig. 2— w przekroju podluznym, fig. 3 — szczegól -w zwiekszonej podzialce, fig. 4 — odmien¬ ne wykonanie w rzucie poziomym, fig. 5 — dalsze odmienne wykonanie w rzucie po¬ ziomym, fig. 6 — w rzucie poziomym urza¬ dzenie do oczyszczania dwustopniowego* fig. 7 — urzadzenie wedlug fig. 4 w prze¬ kroju wzdluz linii 7 — 7 na fig. 4, fig. 8 — w przekroju wzdluz linii 8 — 8 na fig. 4, fig. 9 — w przekroju wzdluz linii 9 — 9 na fig. 4, fig. 10 — urzadzenie wedlug fig. 5 w przekroju wzdluz linii 10 — 10 na fig- 5f a fig. 11 — w przekroju podluznym u- rzadzenie wedlug fig. 6.Urzadzenie do przeprowadzania sposo¬ bu wedlug wynalazku moze posiadac roz¬ maite ksztalty; w praktyce stosuje sie pew¬ na liczbe zasadniczych odmian wykonania.Wobec tego cechy wynalazku nie stanowi wykonanie pewnych urzadzen, jak zbiorni¬ ka do osadzania, filtru, narzadów do od¬ prowadzania mulu i rozdzielania cieczy, lecz zestawienie tych urzadzen.Sposób wedlug wynalazku polega na tym, iz wode sciekowa doprowadza sie przewodem 13 do zbiornika 10, a z niego, mianowicie najkorzystniej górna warstwe wody, — za pomoca pompy 27 — na war¬ stwe 31 biologicznego materialu filtrujace¬ go, tak iz woda zostaje rozdzielona na gór¬ nej powierzchni warstwy 31. Woda przecie¬ ka przez te warstwe do przestrzeni znaj¬ dujacej sie ponizej, skad przeprowadza sie ja do zbiornika 10. Osiaga sie w ten sposób obieg kolowy wody oczyszczanej pomiedzy zbiornikiem 10 a warstwa filtrujaca 31.Urzadzenie jest oczywiscie zaopatrzone w kanal odplywowy do wody oczyszczonej.Wedlug fig. 1 i 2 zbiornik 10 sklada sie z dna 11 i pionowych scian bocznych. W komorze 12 nagromadzaja sie osadzone czastki stale. Przewód 13 jest polaczony z narzadem rozdzielczym 22, który jest u- mieszczony w srodkowej czesci zbiornika i przeprowadza wode w dól. W ten sposób osiaga sie przeplyw wody na zewnatrz i w góre w kierunku koryta 24, ciagnacego sie wzdluz górnej krawedzi zbiornika 10.Zbiornik jest zaopatrzony w obracajace sie urzadzenie 14 do usuwania czastek stalych, które jest osadzone w lozysku 17 opieraja¬ cym sie na dzwigarach 16. Do pionowego walu 15 urzadzenia 14 przymocowane sa ramiona, zaopatrzone w lopaty 21. Lopaty te przy obrocie urzadzenia 14 przesuwaja czastki stale ku komorze 12.Woda przeplywa do koryta 24 poprzez jego krawedz górna 25, a osadzone mate¬ rialy odprowadza sie bez przerwy lub z przerwami przez przewód 23. Woda plynie z koryta 24 przez przewód 26 do komory ssawczej pompy 27, która jest napedzana za pomoca silnika 28 i która doprowadza wode przez przewód 29 do cylindra 32 me¬ chanizmu rozdzielczego 30, obracajacego sie z mala szybkoscia. Mechanizm ten po¬ siada ramiona 33, do których doplywa wo¬ da z cylindra 32 i które sa zaopatrzone w otwory odplywowe 36. Woda zostaje wiec rozdzielona równomiernie na górnej po- — 3 —wierzchni warstwy filtrujacej 31. Do u- sztywnienia ramion 33 sluzy drazek 35, po¬ laczony za pomoca ciegien 34 z ramiona¬ mi 33.Warstwa 31 fest utworzona ze zwiru, szutru lub kawalków kamieni. Ziarna tych materialów powlekaja sie podczas ruchu galaretowata blona biologiczna, która two¬ rzy w przestrzeniach pomiedzy ziarnami powierzchnie, skierowane w dól; wzdluz tych powierzchni przecieka woda. Woda ta plynac w dól styka sie z powietrzem, znaj¬ dujacym sie w przestrzeniach pomiedzy ziarnkami. Warstwa 31, otoczona scianami 37, jest umieszczona na dnie z listw lub na dnie zaopatrzonym w otwory, a dno to o- piera sie na pochylym dnie 38 filtru oraz na jego scianach 37. Woda dostaje sie do przestrzeni znajdujacej sie nad dnem 38, a nastepnie do przewodu odplywowego 39.Filtr jest wykonany tak, iz w przestrze¬ niach pomiedzy ziarnkami jego materialu, jak tez w przestrzeni znajdujacej sie po¬ nizej warstwy filtrujacej, zawarte jest sta¬ le powietrze.Z przewodu 39 woda plynte przez prze¬ wód 40 z powrotem do zbiornika 10, zaopa¬ trzonego w narzad rozdzielczy 22.Nalezy oczywiscie odprowadzac nad¬ mierne ilosci wody; do tego celu sluzy przewód 41, zaopatrzony w narzad 42, re¬ gulujacy warunki odplywu wody. Narzad ten, zwany hydraulicznym jogiem regulu¬ jacym, jest przedstawiony na fig. 3. Otwór doplywowy tego narzadu znajduje sie na wyzszym poziomie, niz otwór doplywowy przewodu 26, doprowadzajacego wode do pompy 27, a poziom otworu doplywowego narzadu 42 moze byc regulowany za pomo¬ ca nakladanych nan pierscieni 43. Otwór ten znajduje sie równiez ponizej krawedzi 25 koryta 24. W ten sposób koryto 24 za¬ wiera stale odpowiednia ilosc wody, ko¬ nieczna do utrzymania jej w ruchu kolo¬ wym.Pewna ilosc wody, przeplywajacej przez zbiornik 10 i nagromadzajacej sie w tym zbiorniku, jest doprowadzana za po¬ moca pompy 27 do obracajacego sie cylin¬ dra 32, a nastepnie jest rozdzielana na gór¬ nej powierzchni porowatej warstwy filtru¬ jacej 31. Ruch obrotowy mechanizmu 30 o- siaga sie dzialaniem odporu strumieni cie¬ czy, wyplywajacych przez otwory 36.Na fig. 1 i 2 uwidoczniono jeden zespól filtru biologicznego. Mozna jednak stoso¬ wac wieksza liczbe takich zespolów i prze¬ prowadzac sposób wedlug wynalazku wie¬ lostopniowo.Zbiornik 10 sluzy nie tylko do nagro¬ madzania wody, lecz równiez do osadzania czastek stalych. W tym przypadku mul w postaci platków lub lusek jest doprowadza¬ ny za pomoca urzadzenia 14 bez przerwy lub z przerwami do przewodu 23 i odpro¬ wadzany przez ten przewód na zewnatrz urzadzenia. W pewnych warunkach za¬ trzymanie calkowitej ilosci mulu lub pew¬ nej jego czesci w obiegu kolowym moze byc korzystne, poniewaz dzieki temu war¬ stwa filtrujaca nasyca sie biologicznie czyn¬ nymi drobnoustrojami. Oprócz tego latwiej¬ sze jest osadzanie, poniewaz czastki do¬ plywajacego mulu na przemian osadzaja sie i sa porywane przez przeplywajaca wo¬ de sciekowa, co czyni zbednym poprzed¬ nie osadzanie stalych czastek w urzadze¬ niu pomocniczym. Zmniejszaja sie wiec koszty urzadzenia filtrujacego.Utrzymywanie mulu w zespole filtruja¬ cym umozliwia równiez aerobowe oczy¬ szczanie mulu w porowatej warstwie filtru¬ jacej. Próby wykazaly, iz zmniejsza to nie tylko ilosci mulu odprowadzanego osta¬ tecznie, lecz równiez umozliwia szybkie o- sadzanie sie mulu w oddzielnym, ostatnim zbiorniku do osadzania. Zbiornik ten two¬ rzy czesc skladowa urzadzenia filtrujace¬ go. Oprócz tego sklad mulu nie zmienia sie, podczas gdy mul, otrzymywany znanymi sposobami, latwo gnije.Jezeli nie odprowadza sie substancji — 4 —organicznych i mulu, zbiornik 10 sluzy wy¬ lacznie da utrzymywania w nim doplywa-- jacej wody przez okres jej obiegu kolowe¬ go, podczas którego nalezy doprowadzic do wody sciekowej odpowiednia ilosc tle¬ nu, W tym przypadku nadaje sie zbiorni¬ kowi 10 takie wymiary, aby ilosc osadzaja¬ cego sie mulu byla nieznaczna, wówczas mul nie gromadzi sie na dnie zbiornika, a tym samym zmniejsza sie mozliwosc gnicia tego mulu- Sposób wedlug wynalazku wy¬ maga stosowania nieruchomej warstwy po¬ rowatej lub filtru 31, znajdujacego sie ze¬ wnatrz zbiornika 10, gdyz w tym przypad¬ ku osiaga sie pozadane napowietrzanie i u- tlenianie cieklych odpadków. W przeci¬ wienstwie do tego przy stosowaniu mulu napowietrza sie go utrzymujac mul w ru¬ chu, jezeli wody sciekowe przeplywaja przez zbiornik i mieszaja sie w nim z po¬ wietrzem. Sposób wedlug wynalazku od¬ róznia sie równiez tym, iz stosuje sie obieg kolowy wody sciekowej przez biologiczna, aerobowa warstwe filtrujaca, w której od¬ bywa sie napowietrzanie i utlenianie.Sposób wedlug wynalazku daje mozli¬ wosc unikniecia trudnosci i wad istnieja? cych przy stosowaniu znanych filtrów ob- ciekowych, a wiec np. zatykania sie porów i niemilej woni. Osiaga sie to dzieki utrzy¬ mywaniu korzystnych warunków rozwoju drobnoustrojów aerobowych w warstwie 31 i dzieki dzialaniu pluczacemu wielkich ilo¬ sci wód przeplywajacych przez warstwe filtrujaca ze stosunkowo wielka szybkoscia.Ten szybki przeplyw wód ciekowych nie wplywa niekorzystnie na skuteczne dziala¬ nie biologicznej masy galaretowatej, która przylega do czastek warstwy filtrujacej.Przeciwnie dzialanie utleniajace drobno¬ ustrojów aerobowych zostaje znacznie spo¬ tegowane w porównaniu z dzialaniem zna¬ nych filtrów lub biologicznie czynnego mulu.Urzadzenie do wykonywania sposobu wedlug wynalazku jest tansze, jako tez ko¬ szty prowadzenia procesu sa znacznie mniejsze niz przy znanych sposobach. Tak np. wymiary powierzchni warstwy filtru¬ jacej moga byc o polowe mniejsze od wy¬ miarów znanego filtru obciekowego, a gru¬ bosc warstwy 31 moze odpowiadac xh -* Vs grubosci filtru normalnego, W ten spo¬ sób zmniejsza sie ilosc materialu, z którego utworzona jest warstwa 31, do V± — Vq ilo¬ sci normalnej, a wiec i koszty materialu zmniejszaja sie w tym samym stosunku.Zamiast warstw filtrujacych o grubosci 1,80 — 2,50 m wystarczaja warstwy o gru¬ bosci 0,60 — 1,30 m. Przy stosowaniu zna¬ nych sposobów filtrowania szybkosc prze¬ plywu wód sciekowych przez zbiornik i warstwe filtrujaca, tak zwana szybkosc fil¬ trowania, odpowiada w przyblizeniu 225 000 1 dziennie na 1 ar powierzchni fil¬ trujacej, podczas gdy przy sposobie wedlug wynalazku szybkosc filtrowania odpowiada podwójnej podanej szybkosci, a nawet je¬ szcze wiekszej szybkosci. Szybkosc obiegu kolowego wód sciekowych jest niezalezna od szybkosci przeplywu cieczy przez ze¬ spól urzadzen oczyszczajacych. Okazalo sie, ze przy oczyszczaniu wód sciekowych, odplywajacych z domów mieszkalnych i pewnych zakladów przemyslowych, szyb¬ kosc obiegu kolowego odpowiada lub moze odpowiadac 20-krotnej do 60-krotnej szyb¬ kosci filtrowania. Takie szybkosci stanowia wazna ceche wynalazku. Zmiana szybkosci obiegu kolowego w szerokim zakresie u- mozliwia samorzutne dostosowywanie sie dzialania oczyszczajacego do znacznych wahan w ilosci oczyszczanych wód lub ich stezeniu wzglednie do wahan obu tych czynników jednoczesnie. Jest to niemozli¬ we przy stosowaniu znanych sposobów, po:: niewaz pojemnosc filtru zalezy od jego wy¬ miarów, a przy stosowaniu biologicznie czynnego mulu ilosc przeplywajacego po¬ wietrza jest ograniczona.Sposób wedlug wynalazku jest równiez ekonomiczny pod tym wzgledem, ze stosu- - 5 ¦—¦fe: sie malo kosztowne pompy zamiast sto¬ sunkowo kosztownego sprezania powietrza wzglednie mechanicznego mieszania wód sciekowych. Przy grubosci warstwy 31, od¬ powiadajacej Im, odleglosc pomiedzy po¬ ziomem krawedzi 25 i poziomem koryta 24 a otworami 36 jest mniejsza niz 1,60 m.Wystarcza wiec tanio pracujaca pompa 27 o malej sile tloczenia. Zapotrzebowanie e- nergii do napedu urzadzenia filtrujacego w celu przeróbki 5 000 000 1 wody sciekowej odpowiada w przyblizeniu polowie energii koniecznej przy stosowaniu biologicznie czynnego mulu i jest znacznie mniejsze niz zapotrzebowanie energii przy uzyciu zna¬ nych filtrów. Okres obiegu kolowego, pod¬ czas którego wody zostaja oczyszczone, wynosi 4— 6 godzin.Na fig. 1, 2 i 6 przedstawiono zbiorniki i warstwy filtrujace o kolowym przekroju poprzecznym. Do przeprowadzania sposo¬ bu wedlug wynalazku nadaja sie jednak równiez zespoly o ksztaltach odmiennych.Taknp. mozna stosowac zbiorniki o ksztal¬ cie czworokatnym (fig 4 i 5), jak równiez filtry o dowolnym ksztalcie. Przewody do¬ plywowe, odplywowe i przewody sluzace do obiegu kolowego mozna rozmiescic od¬ powiednio do wymagan budowy i ruchu.Jest rzecza jasna, iz nalezy mozliwie uni¬ kac skracania -przeplywu wód sciekowych przez zbiornik 10 umieszczajac odpowied¬ nio przewody doplywowe, i odplywowe. W ogólnosci korzystne jesl stosowanie wiek¬ szej liczby zespolów, poniewaz zapobiega sie w ten sposób skróceniu drogi przeplywu wód sciekowych.Przy wykonaniu urzadzenia wedlug fig. 4f 7, 8 i 9 wody sciekowe doplywaja przez przewód 13 w kierunku strzalek do narza¬ du rozdzielczego 52 pierwszego zbiornika 50 do osadzania* Górna warstwa wody w tym zbiorniku plynie poprzez krawedz 55 do koryta 54, a nastepnie przez rure 56, przewód ssawczy 26, pompe 27 i przewód 29 do obracajacego sie cylindra 32 mecha¬ nizmu rozdzielczego 30. Ramiona 33 dopro¬ wadzaja wode równomiernie na powierzch¬ nie warstwy filtrujacej 31.Woda, która przecieka przez warstwe 31, plynie przewodem 40 do narzadu roz¬ dzielczego 62 zbiornika 60. Górna warstwa wody, nagromadzajacej sie w tym zbiorni¬ ku, przeplywa przez krawedz 65 do kory* ta 64, z którego pewna ilosc wody odprowa? dza sie na zewnatrz przez próg regulujacy 67 i przewód 68. Do nastawiania progu 67 w kierunku pionowym sluza pierscienie 43.Poziom, wyznaczony tymi pierscieniami; reguluje ilosc odplywajacej wody.Pozostala ilosc wody z koryta 6^'prze¬ prowadza sie ponownie w obiegu kolowym przez rure 66 do pompy 27 i warstwy fil¬ trujacej 31.Na dnach 51 i 61 zbiorników 50 i 60 zilajduja sie komory do osadzania sie cza¬ stek stalych. Zbiorniki te sa zaopatrzone w mechanicznie uruchomiane narzady, np. lo¬ paty, przesuwajace czastki stale do komór osadowych. Mul odprowadza sie z kazdego zbiornika przez przewód 23.Urzadzenie wykonane wedlug fig. 5 po¬ siada jeden zbiornik 70, w którym nagro¬ madza sie pewna ilosc wody i który sluzy do osadzania czastek stalych. Wody do¬ plywaja przewodem 13 do narzadu roz¬ dzielczego 72. Górna warstwa wody w zbiorniku 70 plynie przez krawedz 75 db koryta 74, z którego odprowadza sie pew¬ na ilosc wody na zewnatrz przez próg 77 i przewód 78. Pozostala ilosc wody doplywa przez rure 76, przewód ssawczy 26 i pompe 27" do obracajacego sie cylindra 32 mecha¬ nizmu rozdzielczego 30 i zostaje rozdzielo¬ na na górnej powierzchni warstwy filtru¬ jacej 31. Wode, która przecieka przez te warstwe, doprowadza sie za posrednictwem przewodu 40 do narzadu rozdzielczego 72: Przy takim wykonaniu urzadzenia moze nastapic skrócenie przeplywu, mianowicie mala ilosc oczyszczanej wody moze doply¬ wac z przewodu 0w poprzek zbiornika 70 — 6 - —bezposrednio do przewodu 78. Zwykle- prze¬ prowadza sie jednak prawie calkowita ilosc wody najpierw przez warstwe 31 jeden raz lub kilkakrotnie, a nastepnie dopiero do przewodu 78.Na fig. 6 i 11 uwidoczniono urzadzenie skladaj'ace sie z dwóch zespolów. Wody sciekowe, które ewentualnie poddano u- przednio osadzaniu, doplywaja przewodem 13 do narzadu rozdzielczego 22 pierwsze¬ go zbiornika 110, sluzacego do nagromadza¬ nia wody i osadzania czastek stalych. Gór¬ na warstwa wody przeplywa przez krawedz 25 do koryta 24, a z tego koryta przewaz¬ na jej ilosc plynie przez komore 48, -prze¬ wód 26 pompe 27 i przewód 29 do cylindra 32 mechanizmu rozdzielczego 30, po czym zostaje ona rozdzielona równomiernie na górnej powierzchni warstwy 31, tworzacej pierwszy filtr 131. Wode, która przeciekla przez warstwe 31, doprowadza sie wraz ze stalymi czastkami, zawartymi ewentualnie w wodzie, z powrotem do zbiornika 110. W ten sposób osiaga sie kilkakrotny obieg ko¬ lowy wody pomiedzy zbiornikiem 110 a fii- treln 131. Wykonanie tego zespolu odpo¬ wiada wykonaniu zespolu wedlug fig. 1 i 2.Pewna ilosc wody, doprowadzonej do koryta 24, nie plynie bezposrednio do fil¬ tru 131, lecz przy odpowiednio wielkiej ilo¬ sci wody odprowadza sie czesc jej przez próg hydrauliczny 142 do komory 49.Urzadzenie wedlug fig. 6 i 11 posiada drugi zbiornik 210. Górna warstwa wody w tym zbiorniku plynie przez krawedz 25 do koryta 24, a z niego — pewna ilosc wo¬ dy do komory 49. Z komory tej odprowa¬ dza sie wode przez przewód 26, pompe 27 i przewód 29 do mechanizmu rozdzielczego 30 i na górna powierzchnie drugiego filtru 231. Woda, która przeciekla przez ten filtr, plynie przez przewód 40 z powrotem do narzadu rozdzielczego 22 zbiornika 210, o- siaga sie wiec kilkakrotny obieg kolowy wody pomiedzy zbiornikiem 210 a filtrem 231. Zaleznie od ilosci doprowadzanej wo¬ dy sciekowej odprowadza sie pewna jej ilosc przez próg regulujacy 242 i przewód 241 na zewnatrz.Zbiornik 110 i filtr 131 tworza jeden zespól, a zbiornik 210 i filtr 231— drugi zespól urzadzenia. Kazdy zespól pracuje podobnie jak urzadzenie wedlug fig. 1 i 2, z ta róznica, iz zespoly 110, 131 i 210, 231 sa umieszczone jeden za drugim, a woda przeplywa kolejno przez poszczególne cze¬ sci skladowe urzadzenia. Jezeli poziom wody w zbiorniku 110 wystarcza, aby u- mozliwic przeplyw pewnej jej ilosci przez próg 142, to ilosc ta przeplywa do komory 49. Zawartosc tej komory plynie do filtru 231, a z niego — do zbiornika 210. Jezeli poziom wody w% korycie 24 zbiornika 210 znajduje sie na takiej wysokosci, iz pewna jej ilosc moze przeplywac przez próg 242f to ilosc te odprowadza sie na zewnatrz.Urzadzenie wedlug fig. 6 i 11 dziala szczególnie korzystnie, jezeli progi 142 i 242 sa tak wykonane i tak umieszczone, ze¬ by koryto 24 kazdego zbiornika moglo za¬ wierac ilosc wody dostateczna do obiegu kolowego przez odnosny filtr nawet w przypadku, w którym nie doprowadza sie do urzadzenia dalszych ilosci wody scieko¬ wej. W ten sposób zapewniony jest obieg kolowy w kazdym zespole, w którym obieg powstaje równiez przy przeplywaniu wody przez progi. Jezeli wody sciekowe doply¬ waja z dostatecznie wielka szybkoscia, moz¬ na nieco zmniejszyc ilosc wody w obiegu kolowym. Pewna ilosc wody moze przy tym byc przeprowadzana bez kilkakrotnego obiegu kolowego.Z opisu wynika, iz kazdy zespól posiada zbiornik, który sluzy do utrzymywania w zespole pewnej ilosci oczyszczanej wody.Wode te doprowadza sie bezposrednio do zbiornika, mozna jednak stosowac równiez dplyw wody bezposrednio do warstwy fil¬ trujacej. Filtr sklada sie z warstwy poro¬ watej, biologicznie czynnej i dzialajacej u- tleniajaco, oraz narzadów, które doprowa- — 7 —dzaja górna warstwe wody ze zbiornika, a wiec wody, z której czastki stale osadzily sie w nim, i rozdzielaja te wode na górnej powierzchni warstwy filtrujacej. Woda, która przecieka przez te warstwe, porywa ze soba pewne czastki stale, przylegajace do galaretowatej blony warstwy filtruja¬ cej. Wode te, zawierajaca czastki nadajace sie do osadzania, bo biologicznie oczyszczo^ ne i utlenione w warstwie filtrujacej, do¬ prowadza sie z powrotem do zbiornika.Powstaje wiec zamkniety obieg kolowy, który umozliwia wielokrotna przeróbke o- czyszczanej wody i usuwacie stalych cza¬ stek przez osadzanie równoczesnie z biolo¬ gicznym oczyszczaniem i utlenianiem tych czastek lub bezposrednio potem. Materialy, które dzieki filtrowaniu i oczyszczaniu bio¬ logicznemu przemienily sie w substancje stala, nadajaca sie do osadzania, osadzaja sie w zbiorniku; otrzymuje sie wiec w nim. jako górna warstwe, wode oczyszczona, nie zawierajaca tych materialów wzglednie za¬ wierajaca stosunkowo nieznaczne ich ilosci.Wode te mozna doprowadzac do filtru w celu dalszego oczyszczania biologicznego.Osadzone czastki odprowadza sie ze zbior¬ nika bez przerwy lub z przerwami. Przy normalnym przeprowadzaniu sposobu we¬ dlug wynalazku odprowadza sie z urzadze¬ nia ilosc oczyszczonej wody, odpowiada¬ jaca ilosci wody doplywajacej. W filtrze u- trzymuje sie biologiczne dzialanie utlenia¬ jace i oczyszczajace, przy czym ciecz prze- filtrowana zawiera jedynie nieznaczne ilo¬ sci czastek stalych. Urzadzenie wedlug wy¬ nalazku umozliwia stosowanie wielokrotne¬ go obiegu kolowego, az do otrzymania rów¬ nomiernie oczyszczonej wody jako produk¬ tu statecznego. Równomiernosc te osiaga sie odpowiednio do wymagan, poniewaz dzieki obiegowi kolowemu zostaja usunie¬ te lub wyrównane normalnie powstajace wahania w doplywie wód sciekowych. U- mozliwia to oznaczenie z góry liczby obie¬ gów i ilosci wodyr przeplywajacej w obie¬ gu, a wiec i utrzymywanie pozadanego skladu odplywajacej wody i ostatecznego produktu.Wynalazek umozliwia wlasnie te rów¬ nomiernosc, nieosiagalna przy znanych spo¬ sobach.W opisie przedstawiono sposób, który umozliwia calkowite oczyszczanie wód sciekowych i podobnych. Nie ogranicza to jednak wynalazku, poniewaz moze on byc stosowany w zakladach posiadajacych in¬ ne dodatkowe urzadzenia. Wynalazek do¬ tyczy wiec równiez polaczenia opisanego sposobu ze znanymi sposobami oczyszcza¬ nia. PL