PL243762B1 - Hybrydowy magazyn wieloźródłowy - Google Patents

Hybrydowy magazyn wieloźródłowy Download PDF

Info

Publication number
PL243762B1
PL243762B1 PL437043A PL43704321A PL243762B1 PL 243762 B1 PL243762 B1 PL 243762B1 PL 437043 A PL437043 A PL 437043A PL 43704321 A PL43704321 A PL 43704321A PL 243762 B1 PL243762 B1 PL 243762B1
Authority
PL
Poland
Prior art keywords
thermal
phase change
tank
change material
filled
Prior art date
Application number
PL437043A
Other languages
English (en)
Other versions
PL437043A1 (pl
Inventor
Rafał Andrzejczyk
Original Assignee
Politechnika Gdanska
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Application filed by Politechnika Gdanska filed Critical Politechnika Gdanska
Priority to PL437043A priority Critical patent/PL243762B1/pl
Priority to PCT/PL2021/000090 priority patent/WO2022177451A1/en
Priority to EP21926947.9A priority patent/EP4294655A1/en
Publication of PL437043A1 publication Critical patent/PL437043A1/pl
Publication of PL243762B1 publication Critical patent/PL243762B1/pl

Links

Classifications

    • FMECHANICAL ENGINEERING; LIGHTING; HEATING; WEAPONS; BLASTING
    • F28HEAT EXCHANGE IN GENERAL
    • F28DHEAT-EXCHANGE APPARATUS, NOT PROVIDED FOR IN ANOTHER SUBCLASS, IN WHICH THE HEAT-EXCHANGE MEDIA DO NOT COME INTO DIRECT CONTACT
    • F28D20/00Heat storage plants or apparatus in general; Regenerative heat-exchange apparatus not covered by groups F28D17/00 or F28D19/00
    • F28D20/02Heat storage plants or apparatus in general; Regenerative heat-exchange apparatus not covered by groups F28D17/00 or F28D19/00 using latent heat
    • F28D20/021Heat storage plants or apparatus in general; Regenerative heat-exchange apparatus not covered by groups F28D17/00 or F28D19/00 using latent heat the latent heat storage material and the heat-exchanging means being enclosed in one container
    • FMECHANICAL ENGINEERING; LIGHTING; HEATING; WEAPONS; BLASTING
    • F28HEAT EXCHANGE IN GENERAL
    • F28DHEAT-EXCHANGE APPARATUS, NOT PROVIDED FOR IN ANOTHER SUBCLASS, IN WHICH THE HEAT-EXCHANGE MEDIA DO NOT COME INTO DIRECT CONTACT
    • F28D15/00Heat-exchange apparatus with the intermediate heat-transfer medium in closed tubes passing into or through the conduit walls ; Heat-exchange apparatus employing intermediate heat-transfer medium or bodies
    • F28D15/02Heat-exchange apparatus with the intermediate heat-transfer medium in closed tubes passing into or through the conduit walls ; Heat-exchange apparatus employing intermediate heat-transfer medium or bodies in which the medium condenses and evaporates, e.g. heat pipes
    • FMECHANICAL ENGINEERING; LIGHTING; HEATING; WEAPONS; BLASTING
    • F28HEAT EXCHANGE IN GENERAL
    • F28DHEAT-EXCHANGE APPARATUS, NOT PROVIDED FOR IN ANOTHER SUBCLASS, IN WHICH THE HEAT-EXCHANGE MEDIA DO NOT COME INTO DIRECT CONTACT
    • F28D20/00Heat storage plants or apparatus in general; Regenerative heat-exchange apparatus not covered by groups F28D17/00 or F28D19/00
    • F28D2020/0065Details, e.g. particular heat storage tanks, auxiliary members within tanks
    • F28D2020/0078Heat exchanger arrangements
    • FMECHANICAL ENGINEERING; LIGHTING; HEATING; WEAPONS; BLASTING
    • F28HEAT EXCHANGE IN GENERAL
    • F28DHEAT-EXCHANGE APPARATUS, NOT PROVIDED FOR IN ANOTHER SUBCLASS, IN WHICH THE HEAT-EXCHANGE MEDIA DO NOT COME INTO DIRECT CONTACT
    • F28D20/00Heat storage plants or apparatus in general; Regenerative heat-exchange apparatus not covered by groups F28D17/00 or F28D19/00
    • F28D2020/0065Details, e.g. particular heat storage tanks, auxiliary members within tanks
    • F28D2020/0082Multiple tanks arrangements, e.g. adjacent tanks, tank in tank
    • FMECHANICAL ENGINEERING; LIGHTING; HEATING; WEAPONS; BLASTING
    • F28HEAT EXCHANGE IN GENERAL
    • F28DHEAT-EXCHANGE APPARATUS, NOT PROVIDED FOR IN ANOTHER SUBCLASS, IN WHICH THE HEAT-EXCHANGE MEDIA DO NOT COME INTO DIRECT CONTACT
    • F28D21/00Heat-exchange apparatus not covered by any of the groups F28D1/00 - F28D20/00
    • F28D2021/0019Other heat exchangers for particular applications; Heat exchange systems not otherwise provided for
    • F28D2021/008Other heat exchangers for particular applications; Heat exchange systems not otherwise provided for for vehicles
    • YGENERAL TAGGING OF NEW TECHNOLOGICAL DEVELOPMENTS; GENERAL TAGGING OF CROSS-SECTIONAL TECHNOLOGIES SPANNING OVER SEVERAL SECTIONS OF THE IPC; TECHNICAL SUBJECTS COVERED BY FORMER USPC CROSS-REFERENCE ART COLLECTIONS [XRACs] AND DIGESTS
    • Y02TECHNOLOGIES OR APPLICATIONS FOR MITIGATION OR ADAPTATION AGAINST CLIMATE CHANGE
    • Y02EREDUCTION OF GREENHOUSE GAS [GHG] EMISSIONS, RELATED TO ENERGY GENERATION, TRANSMISSION OR DISTRIBUTION
    • Y02E60/00Enabling technologies; Technologies with a potential or indirect contribution to GHG emissions mitigation
    • Y02E60/14Thermal energy storage

Landscapes

  • Engineering & Computer Science (AREA)
  • Physics & Mathematics (AREA)
  • Thermal Sciences (AREA)
  • Mechanical Engineering (AREA)
  • General Engineering & Computer Science (AREA)
  • Air-Conditioning For Vehicles (AREA)
  • Warehouses Or Storage Devices (AREA)

Abstract

Przedmiotem zgłoszenia jest hybrydowy magazyn wieloźródłowy do współpracy z systemem HVAC pojazdu elektrycznego ze zbiornikiem substancji zmiennofazowych PCM, który charakteryzuje się tym, że ma co najmniej trzy zbiorniki wypełnione zmiennofazowymi materiałami PCM, korzystnie o zróżnicowanych właściwościach. Pierwszym zbiornikiem jest zasobnik (1) połączony za pomocą rurek ciepła (6) z co najmniej dwoma zbiornikami, którymi są magazyny termalne (2), a każdy z nich z drugiego końca jest połączony za pomocą wymienników wężownicowych o kształcie helikoidalnym (5), z kolektorem (4) zasilającym wężownice czynnikiem ulegającym skraplaniu/odparowaniu, którym jest czynnik chłodniczy. Każdy magazyn termalny (2) ma co najmniej jedną rurkę ciepła (6) i nie więcej niż jeden »wymiennik wężownicowy o kształcie helikoidalnym (5) Co najmniej dwa magazyny termalne stanowią pojedyncze ogniwo magazynu termalnego (7), natomiast zasobnik (1) korzystnie jest wypełniony materiałem zmiennofazowym, który jest biodegradowalny i ma zakres temperatur przejścia fazowego od -78°C do 150°C, zaś magazyny termalne (2) są wypełnione materiałem zmiennofazowym, który jest biodegradowalny i ma zakres temperatur przejścia fazowego od 0°C do 130°C.

Description

Przedmiotem wynalazku jest hybrydowy magazyn wieloźródłowy do współpracy z systemem HVAC pojazdu elektrycznego. Magazyny energii termalnej są powszechnie stosowane w wielu dziedzinach techniki. Swoje zastosowanie znajdują szczególnie w klimatyzacji i chłodnictwie, czy systemach grzewczych ze względu na możliwość okresowego zagospodarowania „nadmiarowej energii” i wykorzystania jej w późniejszym okresie w momencie zwiększonego jej zapotrzebowania.
W literaturze istnieje wiele możliwych rozwiązań akumulatorów termalnych oraz systemów z nimi współpracujących. Magazyny te generalnie można podzielić na kilka grup: rozwiązania bazujące na wykorzystaniu ciepła: jawnego, ciepła przemiany fazowej oraz ciepła reakcji chemicznych. Układy akumulacyjne w pojazdach elektrycznych wykorzystywane są w celu zmniejszenia zapotrzebowania energetycznego układu HVAC, który może zapewniać komfort termalny tylko kabinie pasażerskiej, tylko pakietom bateryjnym albo kabinie i pakietowi akumulatorów elektrycznych.
Znany jest z opisu zgłoszenia patentowego US 20150241137 A1 modułowy układ magazynujący energię termalną, wykorzystujący substancję zmiennofazową. Magazyn termalny składa się tu z modułów wypełnionych substancją zmiennofazową oraz elementów roboczych dostarczających/odbierających. Moduły te otoczone są płaszczem izolującym. Przepływ ciepła realizowany jest w sposób umożliwiający jego indywidualne dostarczanie/odbieranie do każdego z elementarnych modułów składowych. Rozwiązanie to różni się od proponowanego tym, iż magazyn ten nie ma możliwości cyklicznej współpracy z wieloma źródłami ciepła/chłodu. Regeneracja tego układu może się więc odbywać tylko poprzez bezpośrednią jego współpracę z układem docelowym.
Ze zgłoszenia patentowego US 4203489 A znany jest modułowy system magazynowania energii cieplnej, który składa się ze stosu pojedynczych elementów magazynujących ciepło, przy czym każdy element posiada uszczelniony metalowy pojemnik wypełniony cieczą, taką jak woda, i izolację termiczną pojemnika metalowego na przeciwnych zewnętrznych częściach pojemnika, z przeciwnymi częściami środkowymi pojemnika. Elementy do magazynowania ciepła są ułożone w stos, w taki sposób aby utworzyć rozstawione kanały, ograniczone odsłoniętymi częściami elementów, przy czym każdy kanał jest uformowany między sąsiadującymi elementami do magazynowania ciepła w stosie. Termicznie rozpraszające się warstwy elementów tworzą zewnętrzne ściany stosu, a sąsiednie stosy mogą być oddalone od siebie, tworząc przejście ograniczone termicznie rozpraszającymi ścianami zewnętrznymi pary sąsiednich stosów. Na przykład gorące powietrze z kolektora słonecznego przepływa przez kanały w każdym stosie elementów, aby przenosić ciepło przez odsłonięte ściany pojemnika i szybko podgrzewać ciecz w każdym pojemniku. Ciecz przechowuje przenoszone do niej ciepło, które to ciepło jest powoli i w sposób kontrolowany uwalniane przez rozpraszające ciepło ściany. Chłodniejsze powietrze, które ma być ogrzewane przez system magazynowania ciepła, przepływa przez kanały między sąsiednimi stosami i pobiera ciepło od ścianki stosów.
Ze zgłoszenia patentowego US 2012152511 A1 znany jest magazyn termalny umożliwiający akumulację ciepła/chłodu podczas pracy pojazdu elektrycznego i okresowe odzyskiwanie tej energii dla kontroli komfortu termalnego w kabinie pasażerskiej pojazdu. Substancją stanowiącą masę akumulacyjną jest tu materiał zmiennofazowy umieszczony w specjalnej komorze. Ciepło dostarczane/odbierane jest z materiału zmiennofazowego za pomocą ożebrowanej powierzchni wymiany ciepła. Sam proces ładowania/rozładowania odbywa się poprzez współpracę magazynu termalnego z układem dostarczającym/odbierającym powietrze z/do kabiny pasażerskiej pojazdu. Ponadto twórcy wynalazku zastrzegają specjalny system do optymalizacji pracy układu zapewniającego komfort termalny w kabinie pojazdu elektrycznego współpracującego z proponowanym magazynem termalnym. Rozwiązanie to różni się od proponowanego tym, iż magazyn ten nie ma możliwości cyklicznej współpracy z wieloma źródłami ciepła/chłodu. Regeneracja tego układu może się więc odbywać tylko poprzez bezpośrednią jego współpracę z układem docelowym. Ponadto magazyn ten nie współpracuje bezpośrednio z systemami takimi jak: układ chłodniczy (powietrzna pompa ciepła) czy układ elektryczny. Nie ma też możliwości regeneracji z zewnętrznych źródeł ciepła/chłodu.
Hybrydowy magazyn wieloźródłowy do współpracy z systemem HVAC pojazdu elektrycznego ze zbiornikiem substancji zmiennofazowych PCM według wynalazku, charakteryzuje się tym, że ma co najmniej trzy zbiorniki wypełnione zmiennofazowymi materiałami PCM, korzystnie o zróżnicowanych właściwościach. Pierwszym zbiornikiem jest zasobnik połączony za pomocą rurek ciepła, z co najmniej dwoma zbiornikami, którymi są magazyny termalne, a każdy z nich z drugiego końca jest połączony za pomocą wymienników wężownicowych o kształcie helikoidalnym, z kolektorem zasilającym wężownice czynnikiem ulegającym skraplaniu/odparowaniu, którym jest czynnik chłodniczy. Każdy magazyn termalny ma co najmniej jedną rurkę ciepła i nie więcej niż jeden wymiennik wężownicowy o kształcie helikoidalnym. Co najmniej dwa magazyny termalne stanowią pojedyncze ogniwo magazynu termalnego, natomiast zasobnik korzystnie jest wypełniony materiałem zmiennofazowym, który jest biodegradowalny i ma zakres temperatur przejścia fazowego od -78°C do 150°C, zaś magazyny termalne są wypełnione materiałem zmiennofazowym, który jest biodegradowalny i ma zakres temperatur przejścia fazowego od 0°C do 130°C.
Korzystnie magazyn wieloźródłowy ma jako materiał zmiennofazowy w zasobniku dwutlenek węgla w stanie stałym lub wodę w postaci zawiesiny lodowej, dostarczaną z zewnętrznych źródeł chłodu, korzystnie z chillera chłodniczego.
Korzystnie magazyn wieloźródłowy ma jako materiał zmiennofazowy w magazynie termalnym olej kokosowy rafinowany.
Korzystnie zbiornik jest okresowo pusty i stanowi kanał przepływowy dla dodatkowego czynnika roboczego, zaś wypełnienie materiałem zmiennofazowym w magazynie termalnym podlega regeneracji.
Korzystnie rurka ciepła wypełniona jest czynnikiem ulegającym skraplaniu/odparowaniu, korzystnie acetonem, posiada strukturę kapilarną i podzielona jest na sekcje parowania/skraplania, zaś strukturę kapilarną stanowi siatka dwuwarstwowa wykonana z brązu o wymiarze oczka o przekroju kwadratu 125 μm i grubości drutu 0,08 mm.
Materiały zmiennofazowe zastosowane w wynalazku mają różne właściwości termalne w szczególności temperatury przejścia fazowego oraz ciepło krzepnięcia/topnienia. Przewagą takiego rozwiązania jest możliwość regeneracji magazynu termalnego nie tylko dzięki zasilaniu go bezpośrednio energią elektryczną czy energią pozyskaną z przemian następujących w obiegu chłodniczym, czyli w wymiennikach wężownicowych, ale i ciepłem/chłodem zmagazynowanym w zasobniku.
Konstrukcja pozwalała jednocześnie na okresową akumulację masy PCM (w momencie ładowania docelowego magazynu termalnego ciepłem/chłodem) oraz okresowo również stanowi komorę przepływową dla czynnika dostarczającego/odbierającego ciepło z/do magazynu termalnego. Gdy materiałem zmiennofazowym w zasobniku jest woda w postaci zawiesiny lodowej dającej się „pompować” do zasobnika z zewnętrznych źródeł chłodu np. układu chillerów chłodniczych, daje to możliwość bezpośredniego odprowadzenia wody do układów ściekowych lub do otoczenia nawet w trakcie jazdy pojazdu.
Gdy materiałem zmiennofazowym jest dwutlenek węgla w postaci tzw. suchego lodu, zaletą takiego rozwiązania jest bardzo niska temperatura tego źródła chłodu oraz fakt, iż substancja ta jest całkowicie nieszkodliwa dla człowieka. Co więcej substancja ta przechodzi bezpośrednio ze stanu stałego w gazowy, nie wymaga więc (jak w przypadku zawiesiny lodowej) układu odprowadzania stopionego materiału do otoczenia. Generalnie w proponowanym zasobniku możliwe jest wykorzystanie każdego materiału zmiennofazowego, przyjaznego dla środowiska o odpowiednich parametrach cieplnych. Zasobnik może być wypełniany różnymi materiałami zmiennofazowymi w zależności od zmieniającej się temperatury zewnętrznej (warunki letnie i zimowe), dzięki czemu magazyn hybrydowy jest w stanie pracować cały rok zarówno na potrzeby grzania, jak i chłodzenia systemów znajdujących się w pojeździe elektrycznym.
W momencie kiedy zbiornik nie jest wypełniony materiałem zmiennofazowym (w celu regeneracji wypełnienia PCM w magazynie termalnym), stanowi on kanał przepływowy dla dodatkowego czynnika roboczego, który z założenia ma stanowić czynnik roboczy dla układu chłodzenia/grzania pakietów bateryjnych. W szczególności współpracę taką zakłada się w momencie zwiększonego obciążenia termicznego baterii elektrycznych np. w momencie ładowania pojazdu lub w ruchu miejskim charakteryzującym się zmiennym obciążeniem układu napędowego.
Zaletą magazynu hybrydowego jest również to, że wymiana ciepła pomiędzy zasobnikiem z PCM oraz magazynem termalnym odbywa się bez udziału medium pośredniczącego, za pomocą rurek cieplnych o specjalnej strukturze kapilarnej. W zależności od zastosowanego czynnika roboczego, umożliwia ona prace tego elementu roboczego w odpowiednim zakresie temperatur zarówno przy wspomaganiu cyrkulacji czynnika roboczego siłą grawitacji, jak i w przypadku konieczności przeciwdziałania tej sile. Opisywany element funkcyjny umożliwia zarówno ładowanie, jak i rozładowywanie energii zakumulowanej w wypełnieniu magazynu termalnego. Dodatkową funkcjonalnością rurek ciepła jest zwiększanie jednorodności pola temperatury wewnątrz masy PCM, a więc poprawa efektywności procesu ładowania/rozładowania magazynu podczas jego współdziałania z obiegiem chłodniczym. Ilość rurek ciepła w poszczególnym ogniwie magazynu termalnego jest zależna od własności samego materiału zmiennofazowego oraz średnicy pojedynczego ogniwa termalnego. Współdziałanie magazynu termalnego z obiegiem chłodniczym odbywa się poprzez wężownice helikoidalne o zoptymalizowanej geometrii. Sama wężownica wykonywana z aluminium, stali nierdzewnej lub materiału kompozytowego, czyli mieszanek proszków metalicznych z materiałami wypełniającymi takimi jak tworzywa termoplastyczne, umożliwia zredukowanie nie tylko przestrzeni zajmowanej przez ten element (objętości szkodliwej), ale i jego masy przy jednoczesnym możliwie dużym wzroście oporności elektrycznej. Dla zastosowania właściwego rodzaju materiału kluczowa jest relacja pomiędzy jego opornością elektryczną/gęstością a wytrzymałością na ciśnienie statyczne i dynamiczne. Aluminium zapewnia małą gęstość, dużą wytrzymałość i stosunkowo dobrą obrabialność oraz bardzo wysoki współczynnik przewodzenia ciepła, zaś stal nierdzewna ma dużą wytrzymałość, dobrą obrabialność i dostępność rurek o średnicy ścianki poniżej 0,2 mm, przy jednoczesnej znacznej oporności elektrycznej. Sama wężownica helikoidalna, oprócz pracy w formie „elementu grzewczego” poprzez możliwość jej zasilania prądem elektrycznym (zarówno stałym, jak i zmiennym) współpracuje z obiegiem chłodniczym. Posiada więc kanał przepływowy dla czynnika chłodniczego, który w zależności od potrzeb ulega odparowaniu lub skraplaniu wewnątrz przestrzeni helikoidy i jest doprowadzany/odprowadzany za pomocą zbiorczych kolektorów parowo/cieczowych. Kolektor jest wykonany z jednolitego materiału metalicznego (najlepiej aluminium) o dużej grubości ścianki, tak aby jego oporność elektryczna była pomijalnie mała w stosunku do oporności elektrycznych elementów helikoidalnych (kolektor zasilający ma okresowo bowiem pełnić również funkcję przewodu doprowadzającego energie elektryczną).
Dodatkową cechą hybrydowego magazynu wieloźródłowego jest możliwość jego regeneracji nie tylko poprzez bezpośrednią współpracę z systemami pojazdu (pompą ciepła, pakietem bateryjnym), ale również zewnętrznymi systemami chłodniczymi i grzewczymi. Jest to główna przewaga proponowanego rozwiązania nad innymi tego typu układami, ponieważ pozwala na utrzymanie wysokiej efektywności energetycznej układu współpracującego z magazynem nawet w warunkach rozruchowych, podczas ładowania pakietów bateryjnych, przy wysokich/niskich temperaturach otoczenia, czy zmiennych warunkach obciążenia układu napędowego (teren górski, jazda miejska).
Hybrydowy magazyn wieloźródłowy wypełniony materiałem zmiennofazowym może współpracować nie tylko z systemem HVAC pojazdu, ale i systemami „zewnętrznymi”. W tym w szczególności systemem elektrycznym (regeneracja poprzez bezpośrednie zasilanie energią elektryczną z sieci lub systemu odzysku energii w pojeździe elektrycznym tzw. KERS). Jak również przy większych konstrukcjach silników elektrycznych (stosowanych np. w pojazdach autobusowych) poprzez współpracę z układem chłodzenia silnika elektrycznego.
Poprzez zastosowanie proponowanego rozwiązania możliwe jest zoptymalizowanie pracy układu HVAC oraz zmniejszenie cykli ładowania/rozładowywania akumulatorów elektrycznych. Spodziewanym dodatkowym rezultatem jest również skrócenie samego czasu ładowania pakietów bateryjnych poprzez utrzymanie ich temperatury na właściwym/bezpiecznym poziomie i tym samym zredukowaniu przerw w ładowaniu wynikających z przekroczenia dopuszczalnych temperatur pracy dla ogniw elektrycznych czy innych elementów elektroniki w pojeździe elektrycznym.
Znamienna jest również znaczna ilość cykli ładowania/rozładowywania, łatwa wymiana materiału zmiennofazowego PCM oraz kilkukrotnie niższy koszt produkcji proponowanego magazynu wieloźródłowego w stosunku do akumulatorów elektrycznych. Rozwiązanie bazuje na dobrze znanej technologii nie wymaga zatem opracowania nowych linii technologicznych i jest tania w implementacji nawet w istniejących systemach HVAC. Dzięki zaś rozwijającej się technologii druku 3d możliwa jest łatwa optymalizacja kształtu pojedynczych ogniw magazynu w celu optymalizacji wykorzystania dostępnej przestrzeni roboczej.
Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia schemat hybrydowego magazynu wieloźródłowego, fig. 2 przedstawia budowę wymiennika wężownicowego o kształcie helikoidalnym, fig. 3 przedstawia budowę rurki ciepła, fig. 4 przedstawia widok dwóch magazynów termalnych o ośmiokątnym (referencyjnym) kształcie płaszcza, tworzących pojedyncze ogniwo termalne, na fig. 5 przedstawiony jest przykład wykonania dwóch magazynów termalnych o prostopadłościennym kształcie płaszcza, tworzących pojedyncze ogniwo termalne. Fig. 6 przedstawia przykład wykonania magazynu termalnego o pojemności czterokrotnie większej od pojedynczego magazynu termalnego referencyjnego dla przypadku płaszcza prostopadłościennego i odpowiednio płaszcza walcowego, natomiast fig. 7 ilustruje przykład wykonania magazynu termalnego o pojemności czterokrotnie większej od pojedynczego magazynu termalnego referencyjnego w formie wieloogniwowej. Na fig. 8 przedstawiono przykład wykonania hybrydowego magazynu wieloźródłowego z zasobnikiem do regeneracji zewnętrznym źródłem ciepła/chłodu w postaci materiału zmiennofazowego PCM 1, połączonym rurkami ciepła z ogniwem termalnym złożonym z czterech magazynów termalnych. Na fig. 9 przedstawiono przykład wykonania hybrydowego magazynu wieloźródłowego z zasobnikiem do regeneracji zewnętrznym źródłem ciepła/chłodu w formie płynu roboczego, połączonym rurkami ciepła z ogniwem termalnym złożonym z czterech magazynów termalnych.
Wynalazek ilustrują następujące przykłady wykonania.
Przykła d 1
Hybrydowy magazyn wieloźródłowy, w przykładzie wykonania, jak to przedstawiono na fig. 1, ma pięć zbiorników wypełnionych zmiennofazowymi materiałami PCM. Zasobnik 1 połączony jest za pomocą rurek ciepła 6, z czterema magazynami termalnymi 2, tworzącymi pojedyncze ogniwo termalne 7. Oznaczeniem 3 zaznaczono kierunek wymiany zużytego wypełnienia zasobnika 1. Każdy magazyn termalny 2 z drugiego końca jest połączony za pomocą wymienników wężownicowych o kształcie helikoidalnym 5, z aluminiowym kolektorem 4 zasilającym wężownice czynnikiem ulegającym skraplaniu/odparowaniu, którym jest czynnik chłodniczy, np. R1234yf. Wymiennik wężownicowy helikoidalny 5, jak pokazano na fig. 2, składa się z króćca zasilającego 5b, króćca powrotnego 5c z zaznaczonym na figurze przekrojem kanału przepływowego w zarysie helikoidy 5d. Wężownica 5 wykonana jest z aluminium, albo w innych przykładach realizacji ze stali nierdzewnej lub materiału kompozytowego, czyli mieszanek proszków metalicznych z materiałami wypełniającymi takimi jak tworzywa termoplastyczne.
Każdy magazyn termalny 2 ma jedną rurkę ciepła 6 i jeden wymiennik wężownicowy o kształcie helikoidalnym 5. Każda rurka ciepła 6 jest zbudowana jak to zilustrowano na fig. 3 z sekcji odpowiednio skraplania/odparowania 6a i 6b. Rurka ciepła 6 posiada strukturę kapilarną 6c.
Zasobnik 1 jest wypełniony materiałem zmiennofazowym, którym w przykładzie wykonania jest dwutlenek węgla w stanie stałym, natomiast magazyny termalne 2 wypełnione są olejem kokosowym, o średniej temperaturze przejścia fazowego 25°C i średnim współczynniku przewodzenia ciepła 0,3 W/mK.
Przykład 2
W celu doboru odpowiedniej ilości rurek ciepła 6, w hybrydowym magazynie wieloźródłowym jak go opisano w przykładzie 1, należy założyć określony czas ładowania/rozładowania pojedynczego ogniwa magazynu 7 wypełnionego materiałem zmiennofazowym PCM o określonej masie i cieple przejścia fazowego, co w konsekwencji oznacza oczekiwaną ilość energii do zakumulowania/odebrania. Po przyjęciu oczekiwanego czasu ładowania/rozładowania otrzymamy strumień ciepła, jaki musi zostać przekazany/odebrany z ogniwa magazynu termalnego.
Z drugiej strony dla określonej geometrii rurki ciepła można oszacować całkowity opór cieplny. Wykorzystując ten parametr oraz zakładając temperaturę źródła ciepła/chłodu i przyjmując za temperaturę PCM temperaturę przejścia fazowego można oszacować różnice temperatur stanowiąca siłę napędową procesu wymiany ciepła.
Iloraz wspomnianej różnicy temperatur oraz całkowitego oporu cieplnego dla rurki ciepła 6, daje w konsekwencji również wartość strumienia ciepła, jaki może być przekazany przez pojedynczą rurkę ciepła 6 o określonej geometrii. Jeżeli strumień ten jest mniejszy od strumienia ciepła, jaki musi zostać przekazany/odebrany z ogniwa magazynu termalnego 7, aby mogły zostać spełnione założone na wstępie parametry, należy odpowiednio zwielokrotnić liczbę rurek cieplnych 6.
W przeciwnym razie można założyć, iż wystarczająca będzie jedna rurka ciepła 6, samo zaś tempo wymiany ciepła może być regulowane poprzez zmniejszenie różnicy temperaturowej i/lub modyfikację jej geometrii np. zmniejszenie powierzchni wymiany ciepła kontaktującej się z medium dostarczającym/odbierającym ciepło z/do rurki ciepła 6.
Fig. 4 ilustruje powyższe założenia w następującym przykładzie realizacji, który przedstawia magazyn termalny 2 referencyjny. Pojedyncze ogniwo termalne 7 o ośmiokątnym kształcie płaszcza magazynu termalnego 2 i wymiarach jak poniżej, wypełnione jest olejem kokosowym, o średniej temperaturze przejścia fazowego 25°C i średnim współczynniku przewodzenia ciepła 0,3 W/mK, dla temperatury medium dostarczającego/odbierającego ciepła wyższej/niższej od średniej temperatury przejścia fazowego o 60 k i wykorzystaniu rurki cieplnej 6 charakteryzującej się oporem cielnym nie wyższym niż 3 K/W, możliwa jest realizacja procesu ładowania/rozładowania magazynu termalnego 2 w czasie nie większym niż 4 h i 32 min.
Przykład 3
W przypadku wykorzystania magazynu termalnego 2, o innym kształcie niż ośmiokątny, jak to przedstawiono na fig. 5, w celu osiągnięcia tożsamego czasu ładowania/rozładowania jak w przykładzie 2, należy dobrać tak wymiary poprzecznego przekroju płaszcza, aby jego zarys mógł zostać wpisany w okrąg o średnicy jak dla płaszcza ośmiokątnego.
Przykła d 4
Możliwe jest zwielokrotnienie pojemności cieplnej magazynu termalnego 2, poprzez odpowiednie jego zeskalowane. W tym przykładzie wykonania zaprezentowano magazyn termalny 2, o pojemności czterokrotnie większej w stosunku do prezentowanych powyżej przykładów, co zilustrowano na fig. 6.
Dla uzyskania porównywalnego czasu ładowania/rozładowania należy wykorzystać cztery rurki cieplne 6 o tożsamej konstrukcji (identyczne pod względem geometrycznym i odznaczające się oporem cieplnym nie wyższym niż 3 K/W) rozmieszczone tak, aby ich największa liniowa odległość od ich środków geometrycznych nie była większa niż 40 mm (podwojona średnica ośmiokąta referencyjnego z fig. 4), taka odległość powinna być również zachowana od zarysu ogniwa magazynu termalnego 7.
Przykła d 5
W kolejnym przykładzie wykonania dla osiągnięcia analogicznych warunków jak w przykładzie 2, zastosowano cztery magazyny termalne 2, tworzące dwa ogniwa magazynu termalnego 7, których płaszcz ma przekrój kwadratu, zaś w każdym magazynie termalnym 2 znajduje się po jednej rurce ciepła 6. Przykład jest zilustrowany na fig. 7.
Przykład 6
W kolejnym przykładzie realizacji, przedstawionym na fig. 8, zasobnik 1 jest ładowany „chłodem”, poprzez przekazywanie energii do dwutlenku węgla ulegającemu procesowi resublimacji w zasobniku 1. Zasyp czyli dostarczanie dwutlenku węgla w formie stałej może następować poprzez doprowadzenie tej substancji w formie granulatu poprzez króciec dolotowy/wylotów 8, umieszczony w zasobniku 1.
Elementem przenoszącym energię cielną jest rurka ciepła 6, bądź w innym przykładzie wykonania rurki ciepła 6, wypełnione odpowiednią substancją roboczą, którą jest aceton, ulegającą na przemian procesowi parowania i skraplania. Ruch samego czynnika roboczego wewnątrz rurki/rurek ciepła 6 jest również wspomagany siłami kapilarnymi. W wyniku oddawania energii cieplnej substancja zmiennofazową wypełniająca ogniwo magazynu termalnego 7, którą w przykładzie wykonania jest rafinowany olej kokosowy, ulega procesowi krzepnięcia dając skutek magazynu 1 rozładowywanego.
Przykład 7
Hybrydowy magazyn wieloźródłowy opisany jak w przykładzie 1, z tym że materiałem zmiennofazowym w zbiorniku 1 jest woda w postaci zawiesiny lodowej dostarczana z zewnętrznego chillera chłodniczego. Gdy zasobnik 1 jest okresowo pusty, analogicznie do przykładu 6 w takiej konfiguracji proces ładowania magazynu termalnego 2 „chłodem” jest możliwy poprzez wymuszony przepływ zawiesiny lodowej i/lub samej wody lodowej przez zasobnik 1 (poprzez króciec dolotowy/wylotowy 8), którego konstrukcja umożliwia efektywny odbiór energii, za pośrednictwem rurek ciepła 6, zmagazynowanej w pojedynczym ogniwie magazynu termalnego 7.

Claims (6)

1. Hybrydowy magazyn wieloźródłowy do współpracy z systemem HVAC pojazdu elektrycznego ze zbiornikiem substancji zmiennofazowych PCM, znamienny tym, że ma co najmniej trzy zbiorniki wypełnione zmiennofazowymi materiałami PCM, korzystnie o zróżnicowanych właściwościach, gdzie pierwszym zbiornikiem jest zasobnik (1) połączony za pomocą rurek ciepła (6), z co najmniej dwoma zbiornikami, którymi są magazyny termalne (2), które każdy z nich z drugiego końca jest połączony za pomocą wymienników wężownicowych o kształcie helikoidalnym (5), z kolektorem (4) zasilającym wężownice czynnikiem ulegającym skraplaniu/odparowaniu, którym jest czynnik chłodniczy, a każdy magazyn termalny (2) ma co najmniej jedną rurkę ciepła (6) i nie więcej niż jeden wymiennik wężownicowy o kształcie helikoidalnym (5), zaś co najmniej dwa magazyny termalne (2) stanowią pojedyncze ogniwo magazynu termalnego (7), natomiast zasobnik (1) korzystnie jest wypełniony materiałem zmiennofazowym, który jest biodegradowalny i ma zakres temperatur przejścia fazowego od -78°C do 150°C, zaś magazyny termalne (2) są wypełnione materiałem zmiennofazowym, który jest biodegradowalny i ma zakres temperatur przejścia fazowego od 0°C do 130°C.
2. Magazyn wieloźródłowy według zastrz. 1, znamienny tym, że materiałem zmiennofazowym w zasobniku (1) jest dwutlenek węgla w stanie stałym.
3. Magazyn wieloźródłowy według zastrz. 1, znamienny tym, że materiałem zmiennofazowym w zasobniku (1) jest woda w postaci zawiesiny lodowej, dostarczana z zewnętrznych źródeł chłodu, korzystnie z chillera chłodniczego.
4. Magazyn wieloźródłowy według zastrz. 1, znamienny tym, że materiałem zmiennofazowym w magazynie termalnym (2) jest olej kokosowy rafinowany.
5. Magazyn wieloźródłowy według zastrz. 1, znamienny tym, że zbiornik (1) jest okresowo pusty i stanowi kanał przepływowy dla dodatkowego czynnika roboczego, zaś wypełnienie materiałem zmiennofazowym w magazynie termalnym (2) podlega regeneracji.
6. Magazyn wieloźródłowy według zastrz. 1, znamienny tym, że rurka ciepła (6) wypełniona jest czynnikiem ulegającym skraplaniu/odparowaniu, korzystnie acetonem, posiada strukturę kapilarną (6c) i podzielona jest na sekcje parowania/skraplania (6a, 6b), zaś strukturę kapilarną (6c) stanowi siatka dwuwarstwowa wykonana z brązu o wymiarze oczka o przekroju kwadratu 125 μm i grubości drutu 0,08 mm.
PL437043A 2021-02-18 2021-02-18 Hybrydowy magazyn wieloźródłowy PL243762B1 (pl)

Priority Applications (3)

Application Number Priority Date Filing Date Title
PL437043A PL243762B1 (pl) 2021-02-18 2021-02-18 Hybrydowy magazyn wieloźródłowy
PCT/PL2021/000090 WO2022177451A1 (en) 2021-02-18 2021-12-08 Hybrid multi-source storage
EP21926947.9A EP4294655A1 (en) 2021-02-18 2021-12-08 Hybrid multi-source storage

Applications Claiming Priority (1)

Application Number Priority Date Filing Date Title
PL437043A PL243762B1 (pl) 2021-02-18 2021-02-18 Hybrydowy magazyn wieloźródłowy

Publications (2)

Publication Number Publication Date
PL437043A1 PL437043A1 (pl) 2022-08-22
PL243762B1 true PL243762B1 (pl) 2023-10-09

Family

ID=82931560

Family Applications (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
PL437043A PL243762B1 (pl) 2021-02-18 2021-02-18 Hybrydowy magazyn wieloźródłowy

Country Status (3)

Country Link
EP (1) EP4294655A1 (pl)
PL (1) PL243762B1 (pl)
WO (1) WO2022177451A1 (pl)

Family Cites Families (3)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
US5553662A (en) * 1993-12-10 1996-09-10 Store Heat & Producte Energy, Inc. Plumbed thermal energy storage system
FR3028308B1 (fr) * 2014-11-06 2019-05-03 Fives Dispositif et methode de stockage et de restitution d'energie calorifique
PL419992A1 (pl) * 2016-12-27 2018-07-02 Andrzej Stanisław Habryń Sposób magazynowania energii w pojeździe samochodowym w postaci sprężonego powietrza i energii cieplnej

Also Published As

Publication number Publication date
EP4294655A1 (en) 2023-12-27
WO2022177451A1 (en) 2022-08-25
PL437043A1 (pl) 2022-08-22

Similar Documents

Publication Publication Date Title
Subramanian et al. A technical review on composite phase change material based secondary assisted battery thermal management system for electric vehicles
US10516194B2 (en) Thermal management solution for battery pack
US20120168111A1 (en) Heat transfer system utilizing thermal energy storage materials
CN102803889B (zh) 利用相变材料蓄热和放热的方法和装置
EP0330312A2 (en) Thermal storage method and apparatus
JP2013516742A (ja) 熱伝達流体と相変化材料の組み合わせによる電気化学セルの熱管理法
SE532504C2 (sv) Termisk solfångare för leverans av värme och/eller kyla
JP6612042B2 (ja) 太陽熱蓄熱装置
CN106654430A (zh) 一种基于热管和相变材料的低温下动力电池热管理系统
CN111811017B (zh) 梯级蓄热供热系统及方法
US20140238634A1 (en) Reversible metal hydride thermal energy storage systems, devices, and process for high temperature applications
JP5931086B2 (ja) 太陽熱利用温水器
CN109346795B (zh) 电池模块的散热系统
US11387506B2 (en) Thermal management systems including vapor chambers and phase change materials and vehicles including the same
CN111397409A (zh) 一种航天器用耦合相变材料高散驱比环路热管装置
US20150300693A1 (en) Heat Storage Tank Used In Solar Heat Power System, Solar Heat Dynamo Used Therein And Solar Heat Power System Including The Same
PL243762B1 (pl) Hybrydowy magazyn wieloźródłowy
Duraković et al. PCMs in separate heat storage modules
Pakalka et al. Analysis of possibilities to use phase change materials in heat exchangers-accumulators
CN209515928U (zh) 一种自散热式应急电池组
EP3147618B1 (en) Heat energy accumulator based on solid-liquid phase-change materials, and method for producing the unit
RU2436020C1 (ru) Аккумулятор тепла
US11971221B2 (en) Thermal battery and electricity generation system
CN213019825U (zh) 梯级蓄热供热系统
WO2012085918A2 (en) Apparatuses and methods for thermal energy storage in a direct steam power plant