PL237194B1

PL237194B1 - Mineral feed additive and method for producing the feed additive and its application

Info

Publication number: PL237194B1
Application number: PL422317A
Authority: PL
Inventors: Ewa Sawosz-Chwalibóg; Monika Łukasiewicz; Jan Niemiec; Andrzej Chwalibóg; Andrzej Łozicki; Sławomir Jaworski; Mateusz WIERZBICKI; Jan Jankowski; Ewa Koczywąs; Damian JÓZEFIAK
Original assignee: Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego W Warszawie
Priority date: 2017-07-22
Filing date: 2017-07-22
Publication date: 2021-03-22
Also published as: PL422317A1

Description

Opis wynalazkuDescription of the invention

Przedmiotem wynalazku jest dodatek mineralny do paszy przeznaczonej do żywienia kurcząt oraz sposób wytwarzania takiego dodatku, a także zastosowanie kompleksu nanocząstek Cu z nośnikiem skrobiowym jako dodatku mineralnego do paszy.The subject of the invention is a mineral additive to feed intended for feeding chickens and a method of producing such an additive, as well as the use of a complex of Cu nanoparticles with a starch carrier as a mineral feed additive.

Metale są kluczowym nieorganicznym elementem organicznych molekuł regulujących podstawowe funkcje życiowe organizmu. Zwłaszcza metale o zmiennej wartościowości, poprzez udział w reakcjach utleniania i redukcji, warunkują homeostazę energetyczną, antyoksydacyjną czy immunologiczną organizmu.Metals are a key inorganic component of organic molecules that regulate the body's basic life functions. Especially metals with variable valence, by participating in oxidation and reduction reactions, determine the energy, antioxidant and immunological homeostasis of the organism.

Z opisu polskiego zgłoszenia patentowego nr P.411998 znane jest zastosowanie nanocząstek miedzi jako stymulatora przyrostu masy mięśniowej u kurcząt. Autorzy wspomnianego wynalazku zastosowali suplementację hydrokoloidem nanocząstek miedzi w okresie embriogenezy, wykorzystując technikę in ovo (czyli wstrzykiwania płynu do jaja) i stwierdzili, że suplementacja taka prowadzi do zwiększenia masy ciała oraz przyrostu mięśnia piersiowego u dorosłych ptaków. Zgodnie z cytowanym wynalazkiem koloid miedzi podaje się bezpośrednio do jaja techniką in ovo, co oznacza, że miedź jest stosowana w okresie embriogenezy, przed wylęgnięciem kurcząt. Korzystnie stosowano wodny koloid nanocząstek miedzi o czystości miedzi co najmniej 99.99% i o poziomie zanieczyszczeń biologicznych i/albo chemicznych nie przekraczającym 0,0001% w roztworze. Stosowano nanocząstki miedzi o średnicy od 1 do 100 nm, najkorzystniej o przeciętnej wielkości średnicy 35-40 nm. Technika in ovo jest wysoce kosztowna z uwagi na konieczność wstrzykiwania dodatku do każdego jaja, a także niebezpieczna z uwagi na potencjalną śmiertelność zarodków wskutek mechanicznego uszkodzenia jaja poprzez wprowadzanie igły.From the description of the Polish patent application No. P.411998 the use of copper nanoparticles as a stimulator of muscle mass growth in chickens is known. The authors of the aforementioned invention applied hydrocolloid supplementation of copper nanoparticles during embryogenesis using the in ovo technique (i.e. injecting fluid into the egg) and found that such supplementation leads to weight gain and pectoral muscle gain in adult birds. According to the cited invention, the copper colloid is administered directly to the egg by in ovo technique, which means that the copper is used during the embryogenesis period, before the chickens hatch. Preferably, an aqueous colloid of copper nanoparticles with a copper purity of at least 99.99% and a level of biological and / or chemical impurities not exceeding 0.0001% in the solution was used. Copper nanoparticles with a diameter of 1 to 100 nm were used, most preferably with an average size of 35-40 nm in diameter. The in ovo technique is highly expensive due to the need to inject the additive into each egg, and also dangerous due to the potential embryo mortality due to mechanical damage to the egg by insertion of the needle.

Autorzy wynalazku zgłoszonego pod numerem P.411998 stwierdzili, że miedź w formie nanocząstek, poza wieloma funkcjami jakie pełni w organizmie, charakteryzuje się wysoką skutecznością jako czynnik stymulujący rozwój masy mięśniowej. Stwierdzono, że nanocząstki miedzi poprawiają efektywność odchowu poprzez ograniczenie liczby padnięć, poprawę wskaźników rzeźnych, a zwłaszcza poprawę przyrostu masy ciała i udział najbardziej wartościowych mięśni piersiowych w tuszce. Ponadto ptaki z grupy NanoCu charakteryzowały się lepszą wodochłonnością w mięśniach nóg. Nanocząstki miedzi, podawane w okresie embriogenezy, nie wykazały działania toksycznego, a nawet wpłynęły na zwiększenie stężenia hemoglobiny oraz ceruloplasminy u kurcząt. W badaniach tych jednoznacznie wskazano na fizjologiczne mechanizmy działania Cu stymulujące rozwój mięśni.The authors of the invention submitted under the number P.411998 stated that copper in the form of nanoparticles, apart from many functions it performs in the body, is highly effective as a factor stimulating the development of muscle mass. It was found that copper nanoparticles improve rearing efficiency by reducing the number of deaths, improving the slaughter rates, and in particular improving body weight gain and the share of the most valuable pectoral muscles in the carcass. Moreover, birds from the NanoCu group were characterized by better water absorption in the muscles of the legs. Copper nanoparticles, administered during embryogenesis, showed no toxic effects and even increased the concentration of hemoglobin and ceruloplasmin in chickens. These studies clearly indicated the physiological mechanisms of Cu's action that stimulate muscle development.

W omawianym opisie zgłoszenia P.411998 nanocząstki podawano w formie wstrzykiwania do jaja na początku embriogenezy. Wspomniano wprawdzie, że nanocząstki miedzi można podawać nie tylko poprzez iniekcję do zarodka kury, lecz również z paszą lub wodą, jednak dotychczasowe badania dotyczyły wyłącznie podawania miedzi metodą wstrzykiwania do jaja. Do chwili obecnej nie opisano w literaturze faktu zastosowania nanocząstek miedzi jako składnika paszy dla drobiu.In the discussed description of the application P.411998, nanoparticles were injected into an egg at the beginning of embryogenesis. Although it has been mentioned that copper nanoparticles can be administered not only by injection into chicken embryo, but also with feed or water, the research so far has only focused on the administration of copper by injection into the egg. Until now, the use of copper nanoparticles as a poultry feed component has not been described in the literature.

Nanocząstki Cu są materiałem bardzo pylistym, ponadto powinny być dodawane do paszy lub do premiksu w niewielkiej ilości. Problemem jest więc wprowadzenie ich do paszy bez strat oraz ich równomierne rozprowadzenie w paszy.Cu nanoparticles are very dusty material, moreover, they should be added to the feed or premix in a small amount. The problem is, therefore, to introduce them into the feed without losses and to distribute them evenly throughout the feed.

Celem obecnego wynalazku było opracowanie dodatku mineralnego do paszy zawierającego nanocząstki miedzi.The object of the present invention was to develop a mineral feed supplement containing copper nanoparticles.

Istotą wynalazku jest dodatek mineralny do paszy przeznaczonej do żywienia kurcząt, który stanowi kompleks nanocząstek miedzi z nośnikiem skrobiowym, przy czym nośnik skrobiowy znajduje się w dodatku w ilości od 10 mg do 500 mg na 1 mg metalicznej Cu, a nanocząstki miedzi mają średnicę 10-150 nm.The essence of the invention is a mineral additive to feed intended for feeding chickens, which is a complex of copper nanoparticles with a starch carrier, where the starch carrier is added in an amount from 10 mg to 500 mg per 1 mg of metallic Cu, and copper nanoparticles have a diameter of 10- 150 nm.

Korzystnie przeciętna wielkość średnicy nanocząstki Cu zawiera się w zakresie 35-75 nm.Preferably, the average size of the Cu nanoparticle diameter is in the range 35-75 nm.

Korzystnie jako nośnik skrobiowy stosuje się skrobię spożywczą pszenną, mąkę pszenną, skrobię kukurydzianą, mąkę kukurydzianą. W przypadku, gdy nośnikiem skrobiowym jest mąka pszenna najkorzystniej jest stosować mąkę typ 450. Można stosować także inne mąki, przy czym zasadą jest, że im mniejsza zawartość białka i popiołu, tym mąka jest korzystniejsza.Preferably, wheat food starch, wheat flour, corn starch, corn flour are used as the starch carrier. In the case where the starch carrier is wheat flour, the type 450 flour is most preferably used. Other flours can also be used, the rule being that the lower the protein and ash content, the more preferred the flour.

Korzystnie nośnik skrobiowy dodaje się w ilości od 10 mg do 100 mg na 1 mg Cu.Preferably, the starch carrier is added in an amount of from 10 mg to 100 mg per 1 mg of Cu.

Sposób wytwarzania dodatku mineralnego do paszy przeznaczonej do żywienia kurcząt według wynalazku charakteryzuje się tym, że nośnik skrobiowy w postaci proszku zawiesza się w koloidalnym roztworze nanocząstek Cu, przy czym nośnik skrobiowy stosuje się w ilości od 10 mg do 500 mg na 1 mg metalicznej Cu w postaci nanocząstek.The method of producing a mineral supplement to a feed intended for feeding chickens according to the invention is characterized in that the starch carrier in powder form is suspended in a colloidal solution of Cu nanoparticles, the starch carrier being used in an amount of 10 mg to 500 mg per 1 mg of metallic Cu in forms of nanoparticles.

PL 237 194 B1PL 237 194 B1

Proces zawieszania nanocząstek Cu realizuje się na drodze mieszania wspomaganego działaniem ultradźwięków, a następnie suszy się do uzyskania proszku o zawartości suchej masy nie mniej niż 90%, po czym mieli się.The process of suspending Cu nanoparticles is carried out by means of ultrasound-assisted mixing, and then dried to obtain a powder with a dry matter content of not less than 90%, and then ground.

W procesie korzystnie najpierw mechanicznie miesza się nośnik skrobiowy z koloidem nanocząstek miedzi do uzyskania jednorodnej mieszaniny, a następnie wspomaga się mieszanie ultradźwiękami, korzystnie w czasie od 15 do 45 minut, najkorzystniej przez 45 minut.The process preferably first mechanically mixes the starch carrier with a colloid of copper nanoparticles to obtain a homogeneous mixture, and then assisted mixing by ultrasound, preferably for 15 to 45 minutes, most preferably 45 minutes.

Istotę wynalazku stanowi także zastosowanie kompleksu nanocząstek Cu z nośnikiem skrobiowym, w którym nośnik skrobiowy znajduje się w ilości od 10 mg do 500 mg na 1 m g metalicznej Cu, a nanocząstki miedzi mają średnicę 10-150 nm, jako dodatku do premiksów witaminowo-mineralnych lub mieszanek dla kurcząt, przy czym kompleks miedziowo-skrobiowy stosuje się w ilości od 150,00 do 375,00 mg na 1 kg premiksu w przeliczeniu na miedź.The essence of the invention is also the use of a complex of Cu nanoparticles with a starch carrier, in which the starch carrier is present in an amount from 10 mg to 500 mg per 1 mg of metallic Cu, and copper nanoparticles have a diameter of 10-150 nm, as an additive to vitamin and mineral premixes or mixes for chickens, the copper-starch complex being used in an amount of 150.00 to 375.00 mg per 1 kg of premix, expressed as copper.

Premiks jest stosowany w mieszankach w standardowo przyjętych ilościach, zazwyczaj 0,3%0,5% wag.The premix is used in the blends in standard amounts, typically 0.3% 0.5% by weight.

Zgodnie z obecnym wynalazkiem nanocząstki Cu są funkcjonalizowane skrobią i są połączone słabym wiązaniem ze skrobią. W tej postaci, czyli w postaci kompleksu ze skrobią, są wprowadzane do premiksu mineralno-witaminowego, a następnie wraz z premiksem do mieszanek paszowych dla kur rzeźnych lub bezpośrednio do mieszanek paszowych.According to the present invention, the Cu nanoparticles are functionalized with starch and are bonded weakly to starch. In this form, i.e. in the form of a complex with starch, they are introduced into the mineral-vitamin premix, and then together with the premix for compound feed for slaughter hens or directly into the compound feed.

Dodatek nanocząstek Cu w postaci nanokompleksu z węglowodanami łatwostrawnymi, jak skrobia, zamiast tradycyjnie stosowanych w mieszankach dla zwierząt soli miedzi (jak np. CUSO4), pozwala na znaczące zmniejszenie poziomu zastosowanego dodatku Cu. Poziom Cu spada do poziomu od 10% do 25% stosowanego tradycyjnie poziomu miedzi w mieszankach, co stanowi od 0,75 mg/kg mieszanki do 1,88 mg/kg mieszanki. W przeliczeniu na koncentrację Cu w premiksie mineralno-witaminowym stanowi to od 150 mg/kg do 375 mg/kg premiksu. Proponowane rozwiązanie pozwala na redukcję poziomu miedzi w mieszankach od 75% do 90% obecnie stosowanej koncentracji miedzi w mieszankach.The addition of Cu nanoparticles in the form of a nanocomplex with easily digestible carbohydrates such as starch, instead of the copper salts traditionally used in animal mixtures (such as CUSO4), allows for a significant reduction in the level of the Cu addition used. The Cu level drops to between 10% and 25% of the traditionally used copper level in blends, which is from 0.75 mg / kg blend to 1.88 mg / kg blend. In terms of the concentration of Cu in the mineral and vitamin premix, it amounts to 150 mg / kg to 375 mg / kg of the premix. The proposed solution allows to reduce the level of copper in mixtures from 75% to 90% of the currently used concentration of copper in mixtures.

Sposób według wynalazku, polegający na mieszaniu nośnika skrobiowego z koloidem miedzi, wspomaganym przez działanie ultradźwięków, powoduje proces wymuszonej samoorganizacji nanocząstek miedzi i skrobi i powstanie kompleksów skrobi z miedzią. Tak uzyskany nanododatek Cu można wprowadzać do paszy w dowolny sposób, określony w procedurach postępowania dla dodatków mineralnych do paszy. Nanododatek Cu może być wprowadzany do premiksów witaminowo-mineralnych lub mieszanek dla kurcząt, zwłaszcza brojlerów, w okresie całego tuczu, czyli do mieszanek dla drobiu typu Starter, Grower i Finisher.The method according to the invention, consisting in mixing a starch carrier with a copper colloid, assisted by the action of ultrasound, causes the process of forced self-assembly of copper and starch nanoparticles and the formation of starch-copper complexes. The thus obtained Cu nanoaddition can be introduced into the feed in any manner specified in the operating procedures for mineral feed additives. Cu nano-additive can be introduced into vitamin and mineral premixes or mixes for chickens, especially broilers, during the entire fattening period, i.e. to Starter, Grower and Finisher mixes for poultry.

Nanocząstki miedzi mogą być pozyskane: (i) w postaci proszku o czystości co najmniej 99,9% albo (ii) w postaci koloidu nanocząstek miedzi o czystości 99,9% w ultra czystej wodzie.Copper nanoparticles can be obtained: (i) as a powder with a purity of at least 99.9% or (ii) as a colloid of copper nanoparticles with a purity of 99.9% in ultra pure water.

W przypadku pierwszym proszek miedzi jest zawieszany w wodzie w celu uzyskania koloidu wodnego nanocząstek miedzi. Proszek miedzi jest zawieszany w wodzie poprzez dodawanie nanocząstek miedzi w ilości od 1 mg do 0,1 mg nanocząstek Cu⁰ na 1 l wody, najkorzystniej jest dodawać od 0,10 mg do 0,50 mg, mniej korzystnie od 0,51 mg do 0,70 mg i najmniej korzystnie 0,71 mg - 1 mg. Proces tworzenia koloidu/zawiesiny i zapobiegania tworzeniu agregatów jest wspomagany mieszaniem i działaniem ultradźwięków. W obu przypadkach woda powinna być ultra czysta (rezystancja 18,2 MQ x cm w 25°C), o poziomie zanieczyszczeń biologicznych/chemicznych nie przekraczającym 0,0001% wag. w roztworze oraz pozbawiona obecności jonów pierwiastków. Skuteczność działania nanocząstek miedzi zwiększa się wraz ze zmniejszaniem się wielkości nanocząstek Cu⁰, a najkorzystniejsza wielkość nanocząstek miedzi wynosi do 55 nm.In the first case, copper powder is suspended in water to obtain a water colloid of copper nanoparticles. Copper powder is suspended in water by adding copper nanoparticles in an amount of 1 mg to 0.1 mg of Cu ⁰ nanoparticles per 1 l of water, it is most preferably added from 0.10 mg to 0.50 mg, less preferably from 0.51 mg to 0.70 mg and least preferably 0.71 mg-1 mg. The process of creating a colloid / suspension and preventing the formation of aggregates is assisted by mixing and ultrasound. In both cases, the water should be ultra pure (resistance 18.2 MQ x cm at 25 ° C), with a level of biological / chemical contamination not exceeding 0.0001% by weight. in solution and free of element ions. The effectiveness of copper nanoparticles increases with the decrease in the size of Cu ⁰ nanoparticles, and the most advantageous size of copper nanoparticles is up to 55 nm.

W rozwiązaniu według wynalazku zastosowanie nośnika skrobiowego pozwoliło na uniknięcie trudności związanych z domieszkowaniem mieszanek i trudności w uzyskaniu homogennej mieszanki. Nośnik ten zmniejsza również możliwość adhezji nanocząstek metalu (Cu) do cząstek pozostałych komponentów premiksu lub paszy. Nanocząstka Cu może by absorbowana z przewodu pokarmowego znacznie skuteczniej niż sól miedzi, ponieważ stosunkowo łatwo przechodzi przez błonę komórkową. Nośnik zwiększa absorbcję nanocząstek miedzi z przewodu pokarmowego, co powoduje zmniejszenie wydalania Cu wraz z kałomoczem kur, a tym samym wydalania miedzi do środowiska. Jest to bardzo ważne z punktu widzenia ochrony środowiska, ponieważ absorbcja miedzi, podawanej obecnie na świecie w formie tradycyjnej soli, wynosi 30-40%, a większa jej część jest wydalana do środowiska.In the solution according to the invention, the use of a starch carrier avoids the difficulties of doping the blends and the difficulty of achieving a homogeneous blend. This support also reduces the possibility of adhesion of metal (Cu) nanoparticles to the particles of the remaining premix or feed components. The Cu nanoparticle can be absorbed from the gastrointestinal tract much more efficiently than the copper salt because it passes relatively easily through the cell membrane. The carrier increases the absorption of copper nanoparticles from the gastrointestinal tract, which reduces the excretion of Cu along with hens' faeces, and thus the excretion of copper into the environment. This is very important from the point of view of environmental protection, as the absorption of copper, which is currently administered in the form of traditional salt worldwide, is 30-40%, and most of it is excreted into the environment.

Zaletą prezentowanego rozwiązania jest zmniejszenie koncentracji miedzi w paszy i mieszance mineralno-witaminowej, bez negatywnego wpływu na stan zdrowia, wyniki produkcyjne, wskaźniki rzeźne, koncentrację Cu w mięśniu piersiowym i wybranych tkankach.The advantage of the presented solution is the reduction of the concentration of copper in the feed and the mineral-vitamin mixture, without adversely affecting health, production results, slaughter rates, Cu concentration in the pectoral muscle and selected tissues.

PL 237 194 B1PL 237 194 B1

Wynalazek został bliżej przedstawiony w przykładach. Badania prowadzono w ramach projektu NCBiR BIOSTRATEG1/267659/7/NCBR/2015 „Gutfeed - Innowacyjne żywienie w zrównoważonej produkcji drobiarskiej” (akronim GUTFEED).The invention is illustrated in the examples. The research was carried out under the project NCBiR BIOSTRATEG1 / 267659/7 / NCBR / 2015 "Gutfeed - Innovative nutrition in sustainable poultry production" (acronym GUTFEED).

P r z y k ł a d 1P r z k ł a d 1

Nanocząstki Cu (w postaci proszku) zostały zakupione w Sky Spring Nanomaterials, Inc. USA o czystości 99,8%.Cu nanoparticles (powder form) were purchased from Sky Spring Nanomaterials, Inc. USA with a purity of 99.8%.

Charakterystyka nanocząstek Cu • Kształt - sferyczny, kulisty lub owalny • Średnia wielkość 55 nm (10-150 nm) • Potencjał zeta - 15 mV • pH koloidu 7,1 • stabilność koloidu - dobra • Efekt Tyndalla - rozpraszanie wiązki światła • Zanieczyszczenia ogółem (Fe, Si, P) poniżej 0,01%Characteristics of Cu nanoparticles • Shape - spherical or oval • Average size 55 nm (10-150 nm) • Zeta potential - 15 mV • Colloid pH 7.1 • Colloid stability - good • Tyndall effect - light beam scattering • Total impurities ( Fe, Si, P) less than 0.01%

Proszek nanocząstek Cu zawieszano w wodzie w ilości 1 mg Cu na 1 litr wody w celu uzyskania koloidu wodnego nanocząstek miedzi. Stosowano ultra czystą wodę (rezystancja 18,2 ΜΩ x cm w 25°C), o poziomie zanieczyszczeń biologicznych/chemicznych nie przekraczającym 0,0001% w roztworze oraz pozbawioną obecności jonów pierwiastków. Proces tworzenia koloidu i zapobiegania tworzeniu agregatów był wspomagany mieszaniem i działaniem ultradźwięków.Cu nanoparticle powder was suspended in water in the amount of 1 mg Cu per 1 liter of water in order to obtain a water colloid of copper nanoparticles. Ultra-pure water (resistance 18.2 ΜΩ x cm at 25 ° C) was used, with the level of biological / chemical contamination not exceeding 0.0001% in the solution and devoid of the presence of element ions. The process of colloid formation and the prevention of aggregate formation was assisted by mixing and ultrasound.

Nośnik skrobiowy w postaci skrobi pszennej w ilości 10 mg na 1 litr koloidu wprowadzano i zawieszano w roztworze koloidalnym nanocząstek Cu poprzez wolne mieszanie całego roztworu przez 5 minut. Po wstępnym mieszaniu wprowadzono działanie ultradźwięków przez 45 min., w aparacie Ultron U 509 (Zakład Urządzeń Elektronicznych), w temp. 20-25°C. Uzyskany płynny roztwór koloidalny suszono w temperaturze 105°C aż do uzyskania zawartości wody 9,9%. Wysuszony dodatek mielono w standardowym młynku paszowym, tak aby uzyskać jednorodny proszek.The starch carrier in the form of wheat starch in the amount of 10 mg per 1 liter of colloid was introduced and suspended in the colloidal solution of Cu nanoparticles by slowly mixing the entire solution for 5 minutes. After the initial mixing, ultrasound was applied for 45 minutes in the Ultron U 509 (Electronic Equipment Department), at the temperature of 20-25 ° C. The obtained liquid colloidal solution was dried at 105 ° C until the water content was 9.9%. The dried additive was ground in a standard feed mill to obtain a homogeneous powder.

P r z y k ł a d 2P r z k ł a d 2

W doświadczeniu zastosowano kompleksy nanocząstek miedzi ze skrobią przygotowane zgodnie z Przykładem 1.In the experiment, copper nanoparticle starch complexes prepared according to Example 1 were used.

Kompleks nanoCu-S był dodawany do premiksów mineralno-witaminowych w procesie mieszania, a następnie premiks dodawany był do mieszanki dla kurcząt brojlerów. Skład premiksu przedstawiono w tabeli 1, skład mieszanki paszowej przedstawiono w tabeli 2. Dodatek kompleksu nanoCu-S dodawano do paszy według schematu doświadczenia przedstawionego w tabeli 3.The nanoCu-S complex was added to the mineral and vitamin premixes in the mixing process, and then the premix was added to the mix for broiler chickens. The composition of the premix is presented in Table 1, the composition of the feed mixture is presented in Table 2. The addition of the nanoCu-S complex was added to the feed according to the experiment scheme presented in Table 3.

Kurczęta brojlery 1-dniowe (Ross 308) podzielono losowo na 5 grup po 10 sztuk w grupie i utrzymywano w kojcach grupowych, a następnie umieszczono w indywidualnych klatkach bilansowych, przeznaczonych dla drobiu, gdzie przebywały do 42 doby tuczu. Ptaki miały dostęp do wody i paszy ad libitum. Ilość pobranej paszy oraz oddawanego kału był kontrolowany. Pomieszczenie było wyposażone w kontrolowany system oświetlenia, ogrzewania i wentylacji; temperatura: 33-32°C na początku doświadczenia i obniżana o 2°C co tydzień. Wilgotność wynosiła 60%, dzień świetlny był ustalany na podstawie przyrostów.1-day-old broiler chickens (Ross 308) were randomly divided into 5 groups of 10 per group and kept in group pens, and then placed in individual balance cages for poultry, where they stayed for 42 days of fattening. Birds had access to water and feed ad libitum. The amount of feed ingested and faeces was controlled. The room was equipped with a controlled lighting, heating and ventilation system; temperature: 33-32 ° C at the beginning of the experiment and lowered by 2 ° C every week. Humidity was 60%, the light day was set from the increments.

Przeprowadzone doświadczenie wykazało, że:The conducted experiment showed that:

- nanocząstki miedzi, podane do paszy jako dodatek mineralny w postaci kompleksu nanoCu ze skrobią, nie wpływają negatywnie na stan zdrowia i rozwoju kurcząt brojlerów oraz tempo ich wzrostu. Co więcej, stwierdzono największy przyrost masy ciała w 42 dniu tuczu w grupach, które otrzymywały nanocząstki Cu w ilości zmniejszonej o 75% w porównaniu do grupy kontrolnej oraz w ilości równoważnej grupie kontrolnej;- copper nanoparticles, administered to the feed as a mineral additive in the form of a nanoCu complex with starch, do not adversely affect the health and development of broiler chickens and their growth rate. Moreover, the greatest weight gain was found on the 42nd day of fattening in the groups that received Cu nanoparticles in an amount reduced by 75% compared to the control group and in the amount equivalent to the control group;

- nanocząstki miedzi, podane do paszy jako dodatek mineralny w postaci kompleksu nanoCu ze skrobią wpłynęły na zmniejszenie zużycia paszy określone w 42 dniu tuczu w grupach, które otrzymywały nanocząstki Cu w ilości zmniejszonej o 75% i 25% w porównaniu do grupy kontrolnej oraz w ilości równoważnej grupie kontrolnej;- copper nanoparticles, administered to the feed as a mineral additive in the form of a nanoCu complex with starch, resulted in the reduction of feed consumption determined on the 42nd day of fattening in the groups receiving Cu nanoparticles in the amount reduced by 75% and 25% compared to the control group and in the amount of an equivalent control group;

- analiza rzeźna kurcząt brojlerów wykazała, że nanocząstki miedzi (podane do paszy jako dodatek mineralny w postaci kompleksu nanoCu-S) nie wpłynęły na wydajność rzeźną oraz udział najbardziej wartościowych mięśni piersiowych w tuszce, a także mięśni nóg oraz wątroby, żołądka i serca;- the slaughter analysis of broiler chickens showed that copper nanoparticles (fed as a mineral supplement in the form of nanoCu-S complex) did not affect the slaughter efficiency and the share of the most valuable pectoral muscles in the carcass, as well as the muscles of the legs, liver, stomach and heart;

- nanocząstki miedzi, podane do paszy jako dodatek mineralny w postaci kompleksu nanoCu ze skrobią wpływają na zmniejszenie wydalania Cu w kałomoczu, w największym stopniu w grupie,- copper nanoparticles, administered to the feed as a mineral additive in the form of a nanoCu complex with starch, reduce Cu excretion in faeces, to the greatest extent in the group,

PL 237 194 B1 g dzie poziom miedzi był zmniejszony o 75%. Jednocześnie w grupie tej nie stwierdzono zmian w zakresie wydalania Fe i Zn wraz z kałomoczem;When the copper level was reduced by 75%. At the same time, in this group there were no changes in the excretion of Fe and Zn along with the stool;

- zastosowanie nanocząstek miedzi, podawanych do paszy dla kurcząt, jako dodatek mineralny w postaci kompleksu nanoCu ze skrobią wpłynął korzystnie na współczynnik retencji Cu, a także Fe i Zn w porównaniu do grupy kontrolnej otrzymującej w paszy CuSO4;- the use of copper nanoparticles fed to chicken feed as a mineral supplement in the form of a nanoCu complex with starch had a positive effect on the retention coefficient of Cu, as well as Fe and Zn compared to the control group receiving CuSO4 in the feed;

- nanocząstki miedzi, podane do paszy jako dodatek mineralny w postaci kompleksu nanoCu ze skrobią wpłynęły na niewielkie zwiększenie poziomu Cu w mięśniach, nie stwierdzono zwiększonej akumulacji Cu w wątrobie oraz nerkach. Koncentracja Fe i Zn w mięśniu piersiow ym, wątrobie i nerkach nie była zróżnicowana pod wpływem zastosowania kompleksu nanoCu w mieszankach dla kurcząt.- copper nanoparticles, administered to the feed as a mineral supplement in the form of a nanoCu complex with starch, resulted in a slight increase in Cu levels in the muscles, no increased Cu accumulation in the liver and kidneys was found. Concentration of Fe and Zn in the pectoral muscle, liver and kidney was not differentiated by the use of the nanoCu complex in mixtures for chickens.

Wykazano, że nanocząstki Cu podawane w paszy w postaci kompleksu ze skrobią mogą zastąpić tradycyjnie stosowane w paszy dla kurcząt sole Cu (CuSO4) w ilości o 75% mniejszej bez negatywnego wpływu na wyniki produkcyjne i wartość rzeźną, co więcej wpływają na zwiększenie przyrostu o 7,5%. Wykazano także, że nanocząstki Cu podawane w paszy w postaci kompleksu ze skrobią wpływają na zmniejszenie wydalania Cu w kałomoczu, jak również wpływając na niewielkie zwiększenie akumulacji Cu w mięśniu piersiowym.It has been shown that Cu nanoparticles fed in the feed in the form of a complex with starch can replace the Cu (CuSO4) salts traditionally used in chicken feed in an amount by 75% less without adversely affecting the production results and slaughter value, which also increases the gain by 7 .5%. It has also been shown that Cu nanoparticles administered in the feed in the form of a complex with starch reduce the Cu excretion in faeces, as well as slightly increase Cu accumulation in the pectoral muscle.

Wpływ zmniejszenia udziału miedzi w mieszankach dla kurcząt brojlerów o 75%, 50% i 25% w stosunku do standardowo stosowanego poziomu (grupa kontrolna) na wyniki produkcyjne i wartość rzeźną przedstawiono w tabelach: 4, 5, 6.The impact of reducing the share of copper in mixtures for broiler chickens by 75%, 50% and 25% in relation to the standard level (control group) on the production results and the slaughter value are presented in the tables: 4, 5, 6.

Wpływ zmniejszenia udziału miedzi w mieszankach dla kurcząt brojlerów o 75%, 50% i 25% w stosunku do standardowo stosowanego poziomu (grupa kontrolna) na strawność Cu oraz Fe i Zn, a także koncentrację Cu, Fe i Zn w wybranych tkankach przedstawiono w tabelach 7 i 8.The effect of reducing the share of copper in mixtures for broiler chickens by 75%, 50% and 25% compared to the standard level (control group) on the digestibility of Cu, Fe and Zn, as well as the concentration of Cu, Fe and Zn in selected tissues are presented in tables 7 and 8.

P r z y k ł a d 3P r z k ł a d 3

Badanie wykonano na 960 kurkach genotypu Ross 308 podzielonych losowo na 8 grup, każda w 10 powtórzeniach po 12 sztuk. Ptaki doświadczalne były utrzym ywane w boksach rozmieszczonych równomiernie wzdłuż dwóch linii pojenia w standardowym kurniku. Poza ptakami doświadczalnymi (boksy) na hali produkcyjnej przebywało około 9000 nieseksowanych kurcząt brojlerów w celu zapewnienia warunków jak najbardziej zbliżonych do tych występujących w standardowym cyklu produkcyjnym. Kurczęta rzeźne utrzymywane w boksach otrzymywały jedną z ośmiu sypkich mieszanek pełnoporcjowych - z dodatkiem kompleksu nanocząstek Cu ze skrobią lub CuSO4 według schematu (tabela 4). Kurczęta żywione były mieszankami o składzie przedstawionym w tabeli 5, systemem ad libitum. Wszystkie diety doświadczalne zostały ułożone przez PIAST PASZE Sp. z o.o. i stanowiły pełnoporcjowe mieszanki paszowe dla kurcząt rzeźnych, podzielone na dwa okresy sk armiania. W pierwszym okresie, trwającym od pierwszego do 14 dnia życia zastosowano mieszankę Brojler 1, w drugim okresie od 14 do 35 dnia Brojler 2. Przez cały czas trwania eksperymentu ptaki miały nieograniczony dostęp do paszy i wody (ad libitum). Wszystkie mieszanki paszowe były skarmiane w formie sypkiej.The study was performed on 960 Ross 308 hens, randomly divided into 8 groups, each in 10 replications of 12 pieces. The test birds were housed in boxes evenly spaced along the two water lines in a standard poultry house. In addition to the test birds (boxes), about 9,000 unsexed broiler chickens were kept in the production hall to ensure conditions as close as possible to those in the standard production cycle. Slaughter chickens kept in boxes received one of the eight complete loose mixes - with the addition of a complex of Cu nanoparticles with starch or CuSO4 according to the scheme (Table 4). Chickens were fed with mixtures with the composition presented in Table 5, ad libitum system. All experimental diets were prepared by PIAST PASZE Sp. z o.o. and were complete feed for chickens for fattening, divided into two breeding periods. In the first period, from the first to the 14th day of life, the Brojler 1 mix was used, in the second period from the 14th to the 35th day, Brojler 2 was used. Throughout the experiment the birds had unlimited access to food and water (ad libitum). All compound feeds were fed loose.

Prowadzone doświadczenie wykazało, że:The conducted experiment showed that:

- w całym okresie odchowu kurczęta charakteryzowały dobrym stanem zdrowia. Śmiertelność ptaków we wszystkich grupach była bardzo mała i wynosiła 0,6%, co więcej nie wynikała z zastosowanych czynników doświadczalnych i nie miała wpływu na uzyskane wyniki;- chickens were in good health throughout the rearing period. The mortality of birds in all groups was very low and amounted to 0.6%, what is more, it did not result from the applied experimental factors and did not affect the obtained results;

Tempo wzrostu i rozwoju kurcząt nie różniło się w sposób istotny w poszczególnych grupach - zarówno zmniejszenie poziomu CuSO4 jak też nanoCu o 90%, 70% i 40% poziomu stosowanego standardowo w mieszankach nie wpłynęło na przyrosty masy ciała, jak również na pobranie i zużycie paszy na 1 kg przyrostu;The growth rate and development of chickens did not differ significantly in the individual groups - both the reduction of CuSO4 and nanoCu levels by 90%, 70% and 40% of the standard level used in mixtures did not affect weight gain, as well as feed intake and consumption per 1 kg of growth;

- zmniejszenie poziomu koncentracji Cu poprzez dodatek kompleksu nanoCu o 90% charakteryzowała większa wartość przyrostu dziennego i mniejsze zużycie paszy w porównaniu do zmniejszenia poziomu CuSO4 w mieszankach.- reduction of the Cu concentration level by the addition of the nanoCu complex by 90% was characterized by a higher value of the daily gain and lower feed consumption compared to the reduction of CuSO4 level in the mixtures.

Wykazano, że zmniejszenie poziomu miedzi o 90% w stosunku do standardowo stosowanego (7,5 mg/kg paszy) w mieszankach dla kurcząt brojlerów nie wpływa negatywnie na wskaźniki produkcyjne oraz stan zdrowia i tempo wzrostu kurcząt. Jednak zastosowanie nanocząstek Cu (jako kompleks nanoCu ze skrobią) spowodowało niewielkie zwiększenie przyrostów dziennych oraz zmniejszenie zużycia paszy w porównaniu do grupy o zmniejszonej do 90% podaży CuSO4.It was shown that reducing the level of copper by 90% compared to the standard (7.5 mg / kg feed) in mixtures for broiler chickens does not adversely affect the production rates, health and growth rate of chickens. However, the use of Cu nanoparticles (as a nanoCu complex with starch) resulted in a slight increase in daily weight gain and a reduction in feed consumption compared to the group with a supply of CuSO4 reduced to 90%.

Wyniki doświadczenia wykazały możliwość zmniejszenia poziomu miedzi w mieszankach dla kurcząt brojlerów, co więcej efekt bardziej korzystny obserwowano dla dodatku nanoCu.The results of the experiment showed the possibility of reducing the level of copper in mixtures for broiler chickens, moreover, a more favorable effect was observed for the addition of nanoCu.

PL237 194B1PL237 194B1

Określenie wpływu nanocząstek Cu w porównaniu do CuSO4 (w ilości 10%, 30%, 60% i 100%) zastosowanych w sypkich pełnoporcjowych mieszankach paszowych, na wyniki odchowu kurcząt rzeźnych w 35 dniowym tuczu przedstawiono w tabeli 9.The determination of the influence of Cu nanoparticles in comparison to CuSO4 (in the amount of 10%, 30%, 60% and 100%) used in loose complete feed mixtures on the results of rearing chickens for 35 days of fattening is presented in Table 9.

Proponowany skład premiksu mineralno-witaminowego do stosowania do mieszanek typu Grower oraz Finisher dla kurcząt brojlerów przedstawiono w tabeli 10.The proposed composition of the mineral and vitamin premix for use in Grower and Finisher mixes for broiler chickens is presented in Table 10.

Tabela 1. Skład premiksu standardowego mineralno-witaminowego, zastosowanego w mieszankach dla kurcząt brojlerów w doświadczeniach (Rovimix Broiler Grower, 0,5%, DSM).Table 1. Composition of the vitamin and mineral standard premix used in the broiler chicken mixes in the experiments (Rovimix Broiler Grower, 0.5%, DSM).

Komponent Component Jedn. miary Unit of Measure ilość quantity Witaminy Vitamins Witamina A (octan retinolu) Vitamin A (retinol acetate) lU/kg lU / kg 2 200 000,00 2,200,000.00 Witamina D3 (E671) Vitamin D3 (E671) lU/kg lU / kg 500 000,00 500,000.00 Witamina E (octan di-alfa-tokoferylu Vitamin E (di-alpha-tocopheryl acetate mg/kg mg / kg 10 000,00 10,000.00 Witamina K3 (MNB) Vitamin K3 (MNB) mg/kg mg / kg 500,00 500.00 Witamina B l(monoazotan tiaminy) Vitamin B l (thiamine mononitrate) mg/kg mg / kg 400,00 400.00 Witamina B2 (ryboflawina) Vitamin B2 (riboflavin) mg/kg mg / kg 1 400,00 1,400.00 D-pantotenian wapnia Calcium D-pantothenate mg/kg mg / kg 2 722,44 2,722.44 Witamina B6 (chlorowodorek pirydoksyny) Vitamin B6 (hydrochloride pyridoxine) mg/kg mg / kg 800,00 800.00 Witamina B12 (cyjanokobalamina) Vitamin B12 (cyanocobalamin) mcg/kg mcg / kg 4 000,00 4,000.00 Niacyna (kwas nikotynowy) Niacin (nicotinic acid) mg/kg mg / kg 8 000,00 8,000.00 Kwas foliowy Folic acid mg/kg mg / kg 200,00 200.00 Biotyna Biotin mcg/kg mcg / kg 30 000,00 30,000.00 Chlorek choliny Choline chloride mg/kg mg / kg 60 000,00 60,000.00 Mikroelementy Microelements Miedź* Copper* mg/kg mg / kg w zależności od grupy depending on the group Cynk (tlenek cynku) Zinc (zinc oxide) mg/kg mg / kg 11 000,00 11,000.00 Mangan (tlenek manganu) Manganese (manganese oxide) mg/kg mg / kg 14 000,00 14,000.00 Jod (jodan wapnia) Iodine (calcium iodate) mg/kg mg / kg 120,00 120.00 Selen (selenian sodu) Selenium (sodium selenate) mg/kg mg / kg 70 00 70 00 Żelazo (siarczan żelaza) Iron (iron sulfate) mg/kg mg / kg 9 000 00 9,000 00 Konserwanty Preservatives Kwas cytrynowy Citric acid mg/kg mg / kg 19 00 19 00 Przeciwutleniacze Antioxidants Etoxyquin Etoxyquin mg/kg mg / kg 34 80 34 80 Galusan propylu Propyl gallate mg/kg mg / kg 5 40 5 40 Pozostałe others Wapń Calcium % % 25,07 25.07 Magnez Magnesium % % 0,22 0.22 Nośnik (węglan wapnia) Carrier (calcium carbonate) Skrobia jako nośnik miedzi** Starch as a carrier for copper ** mg/kg mg / kg w zależności od grupy depending on the group

*poziom miedzi różnił się odpowiednio w grupach;* copper levels differed accordingly in the groups;

PL237 194B1PL237 194B1

Przykład 1 i 2: grupa 1 kontrolna - CuSO4 1 500,00 mg/kg; grupa 2 - nanoCu-S (25%) 375 mg/kg; grupa 3 - nanoCu-S (50%) 750,00 mg/kg; grupa 4 - nanoCu-S (75%) 1 125,00 mg/kg; grupa 5 - nanoCu-S (100%) 1 500,00 mg/kgExamples 1 and 2: control group 1 - CuSO4 1,500.00 mg / kg; group 2 - nanoCu-S (25%) 375 mg / kg; group 3 - nanoCu-S (50%) 750.00 mg / kg; group 4 - nanoCu-S (75%) 1,125.00 mg / kg; group 5 - nanoCu-S (100%) 1,500.00 mg / kg

Przykład 3: grupa 1 CuSO4 (100%) 1 500,00 mg/kg; grupa 2 nanoCu-S (100%) 1 500,00 mg/kg; grupa 3 CuSO4 (60%) 900 mg/kg; grupa 4 nanoCu-S (60%) 900 mg/kg; grupa 5 CuSO4 (30%) 450 mg/kg; grupa 6 nanoCu-S (30%) 450 mg/kg; grupa 7 CuSO4 (10%) 150 mg/kg; grupa 8 nanoCu-S (10%) 150 mg/kg **ilość skrobi była 10 razy większa od miedzi i stanowiła odpowiednio w grupachExample 3: CuSO4 group 1 (100%) 1,500.00 mg / kg; group 2 nanoCu-S (100%) 1,500.00 mg / kg; Group 3 CuSO4 (60%) 900 mg / kg; nanoCu-S group 4 (60%) 900 mg / kg; Group 5 CuSO4 (30%) 450 mg / kg; nanoCu-S group 6 (30%) 450 mg / kg; Group 7 CuSO4 (10%) 150 mg / kg; group 8 nanoCu-S (10%) 150 mg / kg ** the amount of starch was 10 times greater than that of copper and it was in the groups

Przykład 1 i 2 grupa 1 skrobia 15000 mg/kg; grupa 2 - skrobia 3750 mg/kg; grupa 3 - skrobia 7500 mg/kg; grupa 4 - skrobia 11250 mg/kg; grupa 5 skrobia 15000 mg/kgExamples 1 and 2 group 1 starch 15,000 mg / kg; group 2 - starch 3750 mg / kg; group 3 - starch 7,500 mg / kg; group 4 - starch 11250 mg / kg; group 5 starch 15,000 mg / kg

Przykład 3 grupa 1 i 2 skrobia 15000 mg/kg; grupa 3 i 4 skrobia 9000 mg/kg; grupa 4 i 5 skrobia 4500 mg/kg; grupa 6 i 7 skrobia 1500 mg/kg.Example 3 groups 1 and 2 starch 15,000 mg / kg; group 3 and 4 starch 9000 mg / kg; group 4 and 5 starch 4500 mg / kg; groups 6 and 7 starch 1500 mg / kg.

Tabela 2. Skład surowcowy oraz wartość pokarmowa mieszanek zastosowanych w doświadczeniach.Table 2. Raw material composition and nutritional value of the mixtures used in the experiments.

Komponent Component Jednostka miary Unit of measure Mieszanka Brojler 1 (1-14 dni) Broiler mix 1 (1-14 days) Mieszanka Brojler 2 (15-35 lub 42 dni) Broiler mix 2 (15-35 or 42 days) Pszenica Wheat % % 45,10 45.10 47,51 47.51 Śruta sojowa 46,8% Soybean meal 46.8% % % 25,65 25.65 22,01 22.01 Kukurydza Maize % % 10,00 10.00 10,00 10.00 Śruta rzepakowa Rapeseed meal % % 10,00 10.00 10,00 10.00 Olej sojowy Soybean oil % % 5,25 5.25 7,38 7.38 Fosforan dwuwapniowy Dicalcium phosphate % % 2,25 2.25 1,54 1.54 Alimet 88% Alimet 88% % % 0,33 0.33 0,27 0.27 L-Lizyna HCL 98 L-Lysine HCL 98 % % 0,24 0.24 0,21 0.21 NaCl NaCl % % 0,21 0.21 0,22 0.22 Kreda pastewna Fodder chalk % % 0,20 0.20 0,32 0.32 Węglan sodu Sodium carbonate % % 0,15 0.15 0,10 0.10 L-Treonina L-Threonine % % 0,14 0.14 0,15 0.15 Premiks mineralno-witaminowy Mineral and vitamin premix % % 0,50 0.50 0,50 0.50 Wartość odżywcza % Nutritional value % Białko ogólne General protein % % 21,50 21.50 20,00 20.00 Tłuszcz surowy⁷ Crude fat ⁷ % % 6,88 6.88 8,99 8.99 Włókno surowe Crude fiber % % 3,45 3.45 3,36 3.36 Wapń Calcium % % 0.85 0.85 0,70 0.70 Lizyna Lysine % % 1,25 1.25 1,13 1.13 Metionina + Cystyna Methionine + Cystine % % 0.99 0.99 0,90 0.90 Energia Metaboliczna Metabolic Energy Kcal/kg Kcal / kg 3000 3000 3181 3181

PL237 194B1PL237 194B1

Tabela 3. Schemat przykładu 2.Table 3. Scheme of example 2.

Grupy Groups 1 - kontrolna 1 - check 2 2 3 3 4 4 5 5 Źródło Cu Source of Cu CuSO₄ CuSO ₄ NanoCu NanoCu NanoCu NanoCu NanoCu NanoCu NanoCu NanoCu Zawartość Cu, mg/kg premiksu Cu content, mg / kg premix 1 500,00 1,500.00 375,00 375.00 750,00 750.00 1125,00 1125.00 1 500,00 1,500.00 Zawartość Cu, % poziomu standardowego* Cu content,% of standard level * 100 100 25 25 50 50 75 75 100 100 Forma Form Proszek CuSO₊ CuSO _{+ powder} Proszek NanoCu Powder NanoCu Proszek NanoCu Powder NanoCu Proszek NanoCu Powder NanoCu Proszek NanoCu Powder NanoCu Dodawany do premiksu Added to premix bez Cu without Cu bez Cu without Cu bez Cu without Cu bez Cu without Cu bez Cu without Cu

Tabela 4. Schemat przykładu 3. Określenie poziomu zastosowania nanocząstek Cu w porównaniu do CuSO4.Table 4. Scheme of Example 3. Determination of the level of application of Cu nanoparticles in comparison to CuSO4.

Grupy Groups 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 Źródło Cu Source of Cu CuSO₄ CuSO ₄ NanoCu NanoCu CuSO₄ CuSO ₄ NanoCu NanoCu CuSO₄ CuSO ₄ NanoCu NanoCu CuSO₄ CuSO ₄ NanoC u NanoC u Zawartość Cu, mg/kg premiksu Content Cu, mg / kg premix 1500,00 1,500.00 1500,00 1,500.00 900,00 900.00 900,00 900.00 450,00 450.00 450,00 450.00 150,00 150.00 150,00 150.00 Zawartość Cu, % poziomu standardowe go* Cu content,% standard go level * 100 100 100 100 60 60 60 60 30 thirty 30 thirty 10 10 10 10 Forma Form Proszek CuSO₄ CuSO _{4 powder} Proszek NanoCu- S Powder NanoCu- S. Proszek CuSO₄ CuSO _{4 powder} Proszek NanoCu- S NanoCu- powder S. Proszek CliSO₄ CliSO _{4 powder} Proszek NanoCuS Powder NanoCuS Proszek CuSO₄ CuSO _{4 powder} Proszek NanoCu -S NanoCu powder -S Dodawany do premiksu Added to premix bez Cu without Cu bez Cu without Cu bez Cu without Cu bez Cu without Cu bez Cu without Cu bez Cu without Cu bez Cu without Cu bez Cu without Cu

* poziom redukcji miedzi w stosunku do grupy kontrolnej, 100% przyjęto poziom stosowany standardowo wpremiksach i mieszankach dla drobiu (7,5 mg/kg paszy)* the level of copper reduction compared to the control group, 100% the level used as standard in premixes and mixes for poultry (7.5 mg / kg feed)

Tabela 5. Wyniki produkcyjne (średnie dzienne przyrosty i zużycie paszy) kurcząt brojlerów, które otrzymywały paszę z dodatkiem nanocząstek Cu zamiast CuSO4 na poziomie 25%, 50% i 75% poziomu stosowanego standardowo w mieszankach.Table 5. Production results (average daily gains and feed consumption) of broiler chickens fed with Cu nanoparticles instead of CuSO4 at the level of 25%, 50% and 75% of the standard levels used in the mixtures.

Badany czynnik Test factor Grupy Groups ANOVA ANOVA kontrolna control NanoCu NanoCu CuSO₄ CuSO ₄ 25%* 25% * 50%* 50% * 75% * 75% * 100%* 100% * SEM SEM P P. Przyrost masy ciała kurcząt (g) Weight gain of chickens (g) • 0 dzień • 0 day 43 43 41 41 43 43 42 42 42 42 0,56 0.56 ns ns • 14 dzień • 14th day 310,3 310.3 336,0 336.0 343,5 343.5 325,0 325.0 324,8 324.8 17,05 17.05 ns ns • 35 dzień • 35th day 2106,6 2106.6 2231,5 2231.5 2067,0 2067.0 2121,3 2121.3 2236,1 2236.1 87,39 87.39 ns ns • 42 dzień • 42 days 2582,3a 2582.3a 2776,3b 2776.3b 2508,3a 2508.3a 2610,6ab 2610.6ab 2697,8ab 2697.8ab 120,59 120.59 0,0034 0.0034 Zużycie paszy (kg) Feed consumption (kg) 1,657 1.657 1,596 1.596 1,637 1.637 1,582 1.582 1,672 1.672 0,012 0.012 ns ns

poziom redukcji miedzi w stosunku do grupy kontrolnej, 100% przyjęto poziom stosowany standardowo w premiksach i mieszankach dla drobiu (7,5 mg/kg paszy)the level of copper reduction in relation to the control group, 100% the level used as standard in premixes and mixes for poultry (7.5 mg / kg of feed)

PL237 194B1PL237 194B1

Tabela 6. Analiza rzeźna kurcząt brojlerów (w 42 dniu), które otrzymywały paszę z dodatkiem nanoczatek Cu zamiast CuSO4 na poziomie 25%, 50% i 75% poziomu stosowanego standardowo w mieszankach.Table 6. Slaughter analysis of broiler chickens (on day 42), which received feed with the addition of Cu nanoclays instead of CuSO4 at the level of 25%, 50% and 75% of the standard level used in the mixtures.

Badany czynnik Test factor Grupy Groups ANOYA ANOYA kontrolna control NanoCu NanoCu 25% * 25% * 50% * 50% * 75% * 75% * 100%* 100% * SEM SEM P P. Wydajność rzeźna % Slaughter efficiency% 76,79 76.79 75,39 75.39 76,26 76.26 75,36 75.36 77,15 77.15 0,84 0.84 ns ns Zawartość % Content% • mięśnie piersiowe • pectoral muscles 34,09 34.09 34,40 34.40 33,72 33.72 33,26 33.26 32,02 32.02 1,54 1.54 ns ns • mięśnie nóg • leg muscles 18,57 18.57 18,57 18.57 20,93 20.93 18,94 18.94 20,85 20.85 1,09 1.09 ns ns • żołądek • stomach 1,57 1.57 1,57 1.57 1,96 1.96 1,59 1.59 1,63 1.63 0,19 0.19 ns ns • wątroba • the liver 1,84 1.84 1,84 1.84 1,96 1.96 2,04 2.04 1,93 1.93 0,12 0.12 ns ns • serce • heart 0,52 0.52 0,52 0.52 0,56 0.56 0,56 0.56 0,56 0.56 0,04 0.04 ns ns

Tabela 7. Zawartość Cu oraz Zn i Fe w kałomoczu oraz współczynnik retencji Cu oraz Zn i Fe u kurcząt brojlerów, które otrzymywały paszę z dodatkiem nanocząstek Cu zamiast CuSO4 na poziomie 25%, 50% i 75% poziomu stosowanego standardowo w mieszankach.Table 7. The content of Cu and Zn and Fe in faeces and the retention coefficient of Cu and Zn and Fe in broiler chickens that received fodder with the addition of Cu nanoparticles instead of CuSO4 at the level of 25%, 50% and 75% of the standard level used in mixtures.

Grupy Groups ANOYA ANOYA kontrolna control nanoCu nanoCu 25%® 25% ® 50%® 50% ® 75% * 75% * 100%® 100% ® SEM SEM P P. Zawartość w kałomoczu mg/kg The content in the stool is mg / kg • Cu • Cu 51^a 51 ^a 28,5” 28.5 " 36,5^C ^C 36.5 44,7^d 44.7 ^d 43,5^d 43.5 ^d 0,809 0.809 0,000 0,000 • Fe • Fe 738^a 738 ^a 749,l^a 749, l ^a 756^a 756 ^a 809^ab 809 ^ab 872,7^b 872.7 ^b 30,16 30.16 0,050 0.050 • Zn • Zn 298,33 298.33 307 307 339 339 297,33 297.33 303,33 303.33 13,35 13.35 0,227 0.227 Współczynnik retencji % Retention rate% • Cu • Cu 33,41 b 33.41 b 36,73a 36.73a 32,68b 32.68b 27,95b 27.95b 40,63a 40.63a 4,16 4.16 0,024 0.024 • Fe • Fe 76,37 76.37 68,4 68.4 75,34 75.34 64,9 64.9 66,51 66.51 3,19 3.19 0,090 0.090 • Zn • Zn 67,7 67.7 55,76 55.76 62,19 62.19 56,03 56.03 60,29 60.29 4,44 4.44 0,359 0.359

* poziom redukcji miedzi w stosunku do grupy kontrolnej, 100% przyjęto poziom stosowany standardowo w premiksach i mieszankach dla drobiu (7,5 mg/kg paszy)* the level of copper reduction compared to the control group, 100% was the level used as standard in premixes and mixes for poultry (7.5 mg / kg feed)

PL237 194 Β1PL237 194 Β1

Tabela 8. Zawartość Cu oraz Zn i Fe w mięśniu piersiowym, wątrobie i nerkach kurcząt brojlerów, które otrzymywały paszę z dodatkiem nanocząstek Cu zamiast CuSO4 na poziomie 25%, 50% i 75% poziomu stosowanego standardowo w mieszankach.Table 8. The content of Cu and Zn and Fe in the breast muscle, liver and kidneys of broiler chickens fed with the addition of Cu nanoparticles instead of CuSO4 at the level of 25%, 50% and 75% of the standard level used in the mixtures.

Grupy Groups Zawartość Cu, Zn i Fe w wybranych tkankach The content of Cu, Zn and Fe in selected tissues Poziom nanoCu w stosunku do poziomu standardowego CuSO4 w grupie kontrolnej (%) The nanoCu level in relation to the standard CuSO4 level in the control group (%) ANOVA ANOVA Kontrola (CuSO₄)Control (CuSO ₄ ) NanoCu NanoCu 100%* 100% * 25% 25% 50% 50% 75% 75% 100% 100% SEM SEM P P. Cu w mięśniu piersiowym Cu in muscle pectoral 1,27 1.27 1,46 1.46 1,48 1.48 1,52 1.52 1,16 1.16 0,164 0.164 0,507 0.507 Fe w mięśniu piersiowym Fe in muscle pectoral 24,20 24.20 23,60 23.60 22,13 22.13 30,46 30.46 22,90 22.90 3,890 3.890 0,589 0.589 Zn w mięśniu piersiowym Zn in muscle pectoral 22,03 22.03 21,40 21.40 20,70 20.70 25,96 25.96 21,93 21.93 7,240 7.240 0,551 0.551 Cu w wątrobie Cu in the liver 16,44 16.44 15,26 15.26 14,33 14.33 15,50 15.50 15,37 15.37 0,904 0.904 0,607 0.607 Fe w wątrobie Fe in the liver 962,67 962.67 839,66 839.66 850,33 850.33 712,33 712.33 1090,39 1090.39 136,3 136.3 0,419 0.419 Zn w wątrobie Zn in the liver 125,66 125.66 126 126 107,67 107.67 120,33 120.33 10.3,86 10.3.86 8,724 8.724 0,302 0.302 Cu w nerkach Cu in the kidneys 14,20 14.20 14,76 14.76 10,43 10.43 17,60 17.60 12,96 12.96 2,570 2.570 0,432 0.432 Fe w nerkach Fe in the kidneys 396,50 396.50 385,67 385.67 353,00 353.00 423,66 423.66 415,66 415.66 64,51 64.51 0,940 0.940 Zn w nerkach Zn in the kidneys 83,25 83.25 84,43 84.43 78,63 78.63 77,13 77.13 83,9 83.9 3,753 3.753 0,596 0.596

Tabela 9. Wyniki produkcyjne (przyrosty, pobranie paszy i zużycie paszy) kurcząt brojlerów, utrzymywanych w warunkach produkcyjnych, które otrzymywały paszę z dodatkiem nanocząstek Cu zamiast CuSO4 na poziomie 100%, 60%, 30% i 10% poziomu stosowanego standardowo w mieszankach.Table 9. Production results (growth, feed intake and feed consumption) of broiler chickens kept under production conditions, fed with Cu nanoparticles instead of CuSO4 at the levels of 100%, 60%, 30% and 10% of the standard levels used in the mixes.

Grupy Groups Prz.yrcst masy ciała, (g) Body weight yrcst, (g) Pobranie pa$zv Download pa $ zv Zużycie p;lszv kg/kg przyrosła Consumption of p; lszv kg / kg increased okres tuczu fattening period okres tuczu fattening period Okres tuczu The fattening period l-Md l-Md 14-35d 14-35d l-35d l-35d 1-14J 1-14J | 14-35(1 | 14-35 (1 l-35d l-35d 1-14J 1-14J 14-35J 14-35J l-35d l-35d 100%* 100% * CuSO* CuSO * 378 378 1589 1589 1961 1961 524 524 | 2467 | 2467 2951 2951 1.39 1.39 1.55 1.55 1.51 1.51 NanoCu NanoCu 381 381 1567 1567 1944 1944 528 528 2446 2446 2934 2934 1,39 1.39 1,56 1.56 1,51 1.51 60% * 60% * CińO* CińO * 382 382 16Π 16Π 1983 1983 530 530 I 2466 And 2466 2957. 2957. 139 139 1.53 1.53 1.49 1.49 NanoCu NanoCu 375 375 1590 1590 1962 1962 532 532 | 2461 | 2461 2955 2955 1,42 1.42 1.55 1.55 1.51 1.51 30% * thirty% * CuSD* CuSD * 367 367 1564 1564 1916 1916 529 529 I 2435 And 2435 2917 2917 1,44 1.44 1.56 1.56 1.52 1.52 NanoCu NanoCu 37S 37S 1587 1587 1954 1954 523 523 I 2457 And 2457 2939 2939 1.40 1.40 1.55 1.55 1,50 1.50 10% * 10% * CuSCU CuSCU 364 364 1550 1550 1911 1911 520 520 2437 2437 2918 2918 1,43 1.43 1,58 1.58 1.53 1.53 NanoCu NanoCu 372 372 1612 1612 1978 1978 508 508 2504 2504 2971 2971 1,37 1.37 1,55 1.55 1,50 1.50 SEM SEM 1.76 1.76 7,97 7.97 9,00 9.00 2,09 2.09 8,95 8.95 9,24 9.24 0,008 0.008 0,003 0.003 0,003 0.003 P P. 0,151 0.151 0,459 0.459 0,392 0.392 0,110 0.110 0,648 0.648 0,834 0.834 0,301 0.301 0,233 0.233 0,219 0.219 Grupy Groups Przyrost masy ciała, (g) Weight gain, (g) Pobranie paszy Feed intake Zużycie paszy kg/kg przyrostu Feed consumption kg / kg gain okres tuczu fattening period okres tuczu fattening period Okres tuczu The fattening period l-14d l-14d 14-3 5d 14-3 5d 1-35J 1-35J 1-14J 1-14J | 14-3Sd | 14-3Sd 1-3 5d 1-3 5d l-14d l-14d 14-35J 14-35J l-35d l-35d 100%* 100% * CuS0₄ CuS0 ₄ 378 378 1589 1589 1961 1961 524 524 2467 2467 2951 2951 1,39 1.39 1.55 1.55 1.51 1.51 NanoCu NanoCu 381 381 1567 1567 1944 1944 528 528 2446 2446 2934 2934 1,39 1.39 1,56 1.56 1,51 1.51 60% * 60% * CuSO₊ CuSO ₊ 382 382 1613 1613 1983 1983 530 530 2466 2466 2952 2952 1.39 1.39 1,53 1.53 1,49 1.49 NanoCu NanoCu 375 375 1590 1590 1962 1962 532 532 2461 2461 2955 2955 1.42 1.42 1,55 1.55 1,51 1.51 30% * thirty% * CuS0₄ CuS0 ₄ 367 367 1564 1564 1916 1916 529 529 2435 2435 2917 2917 1,44 1.44 1.56 1.56 1,52 1.52 NanoCu NanoCu 375 375 1587 1587 1954 1954 523 523 2457 2457 2939 2939 1,40 1.40 1,55 1.55 1,30 1.30 li %* li% * CuSO₄ CuSO ₄ 364 364 1550 1550 1911 1911 520 520 2437 2437 2918 2918 1,43 1.43 1,58 1.58 1,53 1.53 NanoCu NanoCu 372 372 1612 1612 1978 1978 508 508 2504 2504 2971 2971 1,37 1.37 1,55 1.55 1.50 1.50 SEM SEM 1.76 1.76 7,97 7.97 9,00 9.00 2,09 2.09 8,95 8.95 9,24 9.24 0,008 0.008 0,003 0.003 0,003 0.003 P P. 0,151 0.151 0,459 0.459 0,392 0.392 0,110 0.110 0,648 0.648 0,834 0.834 0,301 0.301 0,233 0.233 0,219 0.219

PL237 194B1PL237 194B1

Tabela 10. Proponowany skład premiksu mineralno-witaminowego do stosowania do mieszanek typu Starter, Grower oraz Finisher dla kurcząt brojlerów.Table 10. The proposed composition of the vitamin and mineral premix for use in Starter, Grower and Finisher mixes for broiler chickens.

Komponent Component Jedn. miary Unit of Measure ilość quantity Witaminy Vitamins Witamina A (octan retinolu) Vitamin A (retinol acetate) lU/kg lU / kg 2 200 000,00 2,200,000.00 Witamina D3 (E671) Vitamin D3 (E671) lU/kg lU / kg 500 000,00 500,000.00 Witamina E (octan di-alfa-tokoferylu Vitamin E (di-alpha-tocopheryl acetate mg/kg mg / kg 10 000,00 10,000.00 Witamina K3 (MNB) Vitamin K3 (MNB) mg/kg mg / kg 500,00 500.00 Witamina Bl(monoazotan darniny) Vitamin Bl (turf mononitrate) mg/kg mg / kg 400,00 400.00 Witamina B2 (ryboflawina) Vitamin B2 (riboflavin) mg/kg mg / kg 1 400,00 1,400.00 D-pantotenian wapnia Calcium D-pantothenate mg/kg mg / kg 2 722,44 2,722.44 Witamina B6 (chlorowodorek pirydoksyny) Vitamin B6 (Pyridoxine Hydrochloride) mg/kg mg / kg 800,00 800.00 Witamina B12 (cyjanokobalamina) Vitamin B12 (cyanocobalamin) meg/kg meg / kg 4 000,00 4,000.00 Niacyna (kwas nikotynowy') Niacin (nicotinic acid ') mg/kg mg / kg 8 000,00 8,000.00 Kwas foliowy Folic acid mg/kg mg / kg 200,00 200.00 Bioty na Biots on meg/kg meg / kg 30 000,00 30,000.00 Chlorek choliny Choline chloride mg/kg mg / kg 60 000,00 60,000.00 Mikroelementy Microelements Miedź (NanoCu-S)* Copper (NanoCu-S) * mg/kg mg / kg od 150,00 do 375,00 from 150.00 to 375.00 Cynk (tlenek cynku) Zinc (zinc oxide) mg/kg mg / kg 11 000,00 11,000.00 Mangan (tlenek manganu) Manganese (manganese oxide) mg/kg mg / kg 14 000,00 14,000.00 Jod (jodan wapnia) Iodine (calcium iodate) mg/kg mg / kg 120,00 120.00 Selen (selenian sodu) Selenium (sodium selenate) mg/kg mg / kg 70,00 70.00 Żelazo (siarczan żelaza) Iron (iron sulfate) mg/kg mg / kg 9 000,00 9,000.00 Konserwanty Preservatives Kwas cytrynowy Citric acid mg/kg mg / kg 19,80 19.80 Przeciw utleniacze Antioxidants Etoxyquin Etoxyquin mg/kg mg / kg 34,80 34.80 Galusan propylu Propyl gallate mg/kg mg / kg 5,40 5.40 Pozostałe others Wapń 25,07% Calcium 25.07% Magnez 0,22% Magnesium 0.22% Nośnik (węglan wapnia) Carrier (calcium carbonate)

* nanocząstki Cu(0) skoniugowane ze skrobią, wartość podano w przeliczeniu na miedź.* Cu (0) nanoparticles conjugated with starch, the value was given in terms of copper.

LiteraturaLiterature

1. BrewerG.J. 2007. Iron and coppertoxicity in diseases of aging, particularly atherosclerosis and Alzheimeds disease. Exp Biol Med, 232, 323-335.1. BrewerG.J. 2007. Iron and coppertoxicity in diseases of aging, particularly atherosclerosis and Alzheimeds disease. Exp Biol Med, 232, 323-335.

2. Gomes T., Pereira C.G., Cardoso C., Pinheiro J.P., Cancio L, Bebianno M.J. 2012. Accumulation and toxicity of copper oxide nanoparticles in the digestive gland of Mytilus galloprovincialis. Aquat Toxicol. 15, 118-119.2. Gomes T., Pereira C.G., Cardoso C., Pinheiro J.P., Cancio L, Bebianno M.J. 2012. Accumulation and toxicity of copper oxide nanoparticles in the digestive gland of Mytilus galloprovincialis. Aquat Toxicol. 15, 118-119.

3. Jomova K., Valko M. 2011. Advances in metal-induced oxidative stress and human disease. Toxicology 10, 65.3. Jomova K., Valko M. 2011. Advances in metal-induced oxidative stress and human disease. Toxicology 10, 65.

4. Lelkes P.I., Hahn K.L., Sukovich D.A., Karmiol S., Schmidt D.H. 1998. On the possible role of reactive oxygen species in angiogenesis. Adv Exp Med Biol. 454, 295-310.4. Lelkes P.I., Hahn K.L., Sukovich D.A., Karmiol S., Schmidt D.H. 1998. On the possible role of reactive oxygen species in angiogenesis. Adv Exp Med Biol. 454, 295-310.

PL 237 194 B1PL 237 194 B1

5. Mroczek-Sosnowska N., Batorska M., Łukasiewicz M., Wnuk A., Sawosz E., Jaworski S., Niemiec J. 2013. Effect of nanoparticles of copper and copper sulfate administered in ovo on hematological blood markers of broiler chickens. Ann. Warsaw Univ. of Live Sci., 52, 141-149.5. Mroczek-Sosnowska N., Batorska M., Łukasiewicz M., Wnuk A., Sawosz E., Jaworski S., Niemiec J. 2013. Effect of nanoparticles of copper and copper sulfate administered in ovo on hematological blood markers of broiler chickens. Ann. Warsaw Univ. of Live Sci., 52, 141-149.

6. Pineda, L., Sawosz, R, Vadalasetty, KP., Chwalibog, A. 2013. Effect of copper nanoparticles on metabolic rate and development of chicken embryos. Anim. Feed Sci. Technol., 186, 125-129.6. Pineda, L., Sawosz, R, Vadalasetty, KP., Chwalibog, A. 2013. Effect of copper nanoparticles on metabolic rate and development of chicken embryos. Anim. Feed Sci. Technol., 186, 125-129.

7. Scott, A., Vadalasetty, K.P., Monika Łukasiewicz, M., Jaworski, S., Wierzbicki. M., Chwalibog, A., Sawosz, E. (2017) Effect of different levels of copper nanoparticles and copper sulphate on performance, metabolism and blood biochemical profiles in broiler chicken. Journal of Animal Physiology and Nutrition. DOI: 10.1111/jpn. 12754.7. Scott, A., Vadalasetty, K.P., Monika Łukasiewicz, M., Jaworski, S., Wierzbicki. M., Chwalibog, A., Sawosz, E. (2017) Effect of different levels of copper nanoparticles and copper sulphate on performance, metabolism and blood biochemical profiles in broiler chicken. Journal of Animal Physiology and Nutrition. DOI: 10.1111 / JPN. 12754.

8. Smith D.P., Smith D.G., Curtain C.C., Boas J.F., Pilbrow J.R., Ciccotosto G.D., Lau T-L, Tew D.J., Perez K., Wade J.D., Bush A.I., Drew S.C., Separovic F., Masters C.L., Cappai R., Bamham K.J. 2006. Copper-mediated Amyloid-β Toxicity Is Associated with an Intermolecular Histidine Bridge J. Biol. Chem. 281, 15145-15154.8. Smith DP, Smith DG, Curtain CC, Boas JF, Pilbrow JR, Ciccotosto GD, Lau TL, Tew DJ, Perez K., Wade JD, Bush AI, Drew SC, Separovic F., Masters CL, Cappai R., Bamham KJ 2006. Copper-mediated Amyloid-β Toxicity Is Associated with an Intermolecular Histidine Bridge J. Biol. Chem. 281, 15145-15154.

9. Tsukihara T., Aoyama H., Yamashita E., Tomizaki T., Yamaguchi H., Shinzawa-Itoh K., Nakashima R., Yaono R., Yoshikawa S. 1996. The whole structure of the 13-subunit oxidized cytochrome c oxidase at 2.8 A. Science 272, 1136-44.9. Tsukihara T., Aoyama H., Yamashita E., Tomizaki T., Yamaguchi H., Shinzawa-Itoh K., Nakashima R., Yaono R., Yoshikawa S. 1996. The whole structure of the 13-subunit oxidized cytochrome c oxidase at 2.8 A. Science 272, 1136-44.

10. Turrens J.F. 2003. Mitochondrial formation of reactive oxygen species. J. Physiol. 552, 335-344.10. Turrens J.F. 2003. Mitochondrial formation of reactive oxygen species. J. Physiol. 552, 335-344.

11. Valko M., Morris H., Cronin M.T. 2005. Metals, toxicity and oxidative stress. Curr Med Chem. 12, 1161-208.11. Valko M., Morris H., Cronin M.T. 2005. Metals, toxicity and oxidative stress. Curr Med Chem. 12, 1161-208.

12. Wang J., Rahman M., Duhart H.M., Newport G.D., Patterson T.A., Murdock R.C., Hussain S.M., Schlager J.J., Ali S.F. 2009. Expression changes of dopaminergic system-related genes in PC12 cells induced by manganese, silver, or copper nanoparticles NeuroToxicology 30, 926-933.12. Wang J., Rahman M., Duhart H.M., Newport G.D., Patterson T.A., Murdock R.C., Hussain S.M., Schlager J.J., Ali S.F. 2009. Expression changes of dopaminergic system-related genes in PC12 cells induced by manganese, silver, or copper nanoparticles NeuroToxicology 30, 926-933.

Claims

1. Mineral supplement to feed intended for feeding chickens, containing copper, characterized in that it is a complex of copper nanoparticles with a starch carrier, the starch carrier being in the addition in an amount of 10 mg to 500 mg per 1 mg of metallic Cu, and copper nanoparticles have a diameter of 10-150 nm.

2. An additive according to claim The method of claim 1, characterized in that the average size of the Cu nanoparticle diameter is in the range 35-75 nm.

3. An additive according to claim The process of claim 1, wherein the starch carrier is wheat food starch, wheat flour, corn starch, corn flour.

4. An additive according to claim The process of claim 3, characterized in that the starch carrier is wheat flour of the type 450.

5. An additive according to claim The process of claim 1, wherein the starch carrier is present in an amount from 10 mg to 100 mg per 1 mg of Cu.

6. A method for producing a mineral additive as defined in claim from 1 to 5 for feed intended for feeding chickens, characterized in that the starch carrier in the form of a powder is suspended in a colloidal solution of Cu nanoparticles, the starch carrier being used in an amount of 10 mg to 500 mg per 1 mg of metallic Cu in the form of nanoparticles and the process of suspending Cu nanoparticles is carried out by mixing assisted by ultrasound, and then dried to obtain a powder with a dry matter content of not less than 90% and ground.

7. The method according to p. 6. The process of claim 6, wherein first the starch carrier is mechanically mixed with the copper nanoparticle colloid until a homogeneous mixture is obtained, and then the mixing by ultrasound is assisted, preferably for 15 to 45 minutes, most preferably for 45 minutes.

8. Use of a complex of Cu nanoparticles with a starch carrier according to claim 1, 1, as an additive to vitamin and mineral premixes or mixtures for chickens, wherein the copper-starch complex is used in an amount of 150.00 to 375.00 mg per 1 kg of premix, expressed as copper.