PL234754B1 - Zespół dyszla przyczepy transportowej - Google Patents

Abstract

Przedmiotem zgłoszenia jest zespół dyszla przyczepy transportowej, mający zastosowanie w układach sprzęgowych, umożliwiających połączenie pojazdu samochodowego z przyczepą transportową. Zespół dyszla przyczepy transportowej charakteryzuje się tym, że korpus (3) ma postać podłużnicy o profilu zasadniczo zamkniętym, stanowiącej nieruchomą obudowę dla dyszla (2), który usytuowany jest w niej przesuwnie, przy czym w dyszlu (2) znajdują się co najmniej dwa gniazda (5) mające postać przelotowych otworów wykonanych w przeciwległych ściankach profilu dyszla (2) i usytuowanych względem siebie współosiowo, oraz nierozłącznie połączonych z tymi otworami tulei, korzystnie przyspawanych do przeciwległych ścianek dyszla (2), natomiast w osi gniazd (5) po obu stronach korpusu (3), znajdują się trzpienie blokujące (8, 9) o średnicach Db równych w przybliżeniu średnicom wewnętrznym tulei Dt, gdzie średnica Db1 trzpienia (8) jest mniejsza lub równa średnicy wewnętrznej tulei Dt, a średnica Db2 trzpienia (9) jest większa od średnicy wewnętrznej tulei Dt, przy czym trzpień blokujący (8) połączony jest poprzez łącznik (10) z siłownikami luzującymi (11') a znajdujący się po przeciwległej stronie korpusu (3) trzpień blokujący (9) połączony jest poprzez łącznik (7) z siłownikami luzującymi (11) oraz z siłownikiem dociskowym (4), który to siłownik dociskowy (4) połączony jest z zaworem zwrotno-dławiącym nastawnym (12), natomiast zawór zwrotno-dławiący nastawny (12) jest połączony z zaworem sterującym (13) instalacji pneumatycznej przyczepy."

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest zespół dyszla przyczepy transportowej. Dziedzinę techniki stanowią układy sprzęgowe, umożliwiające połączenie pojazdu samochodowego z przyczepą transportową.

Ze zgłoszenia patentowego PCT/FI1996/000696 znane jest rozwiązanie według wynalazku pt. Układ dyszla holowniczego przyczepy, stosowane w pojazdach przewozowych, zwłaszcza ciężarówkach, przyczepach oraz ich ciągnikach. Wynalazek dotyczy konstrukcji dyszla holowniczego składającej się z dyszla holowniczego, połączonego czopowo z przednią częścią podwozia w sposób obrotowy względem pionowej i poziomej osi i środków do skręcania osi. Środki skręcające osi składają się z kierującej dźwigni umocowanej do dyszla holowniczego w sposób obrotowy względem środkowej linii jego osi pionowej i nośnych ramion przymocowanych jednym końcem do kierującej dźwigni po obu stronach wspomnianej pionowej osi, a drugim końcem do osi po jej obu stronach.

Z polskiego patentu Pat.217140 znany jest dyszel sprzęgowy pojazdu. Rozwiązanie stanowi dyszel będący płaską belką zakończony jest z jednej strony pionowo przegubowym oczkowym zaczepem, a od strony przeciwnej zakończony jest prostokątnym zamkniętym gniazdem, w którym suwliwie osadzone jest gniazdo sworzniowego przegubu, przy czym za gniazdem przegubu w gnieździe licząc od strony zaczepu osadzony jest poosiowo amortyzator lub zespół amortyzatorów. Dyszel przegubem mocowany jest do kabiny i ramy pojazdu w odległości (L) licząc od czoła pojazdu, a jego poziomy wychył ograniczony jest zderzakami przynależnymi ramie lub kabinie pojazdu.

W zgłoszeniu patentowym P. 373542 ujawniony został dyszel do przyczepy rolniczej lub transportowej, zwłaszcza do cysterny lub do wozu asenizacyjnego, który ma korpus zawierający belkę łącznikową zakończoną uchem zaczepowym, na drugim końcu rozwidloną na dwa ramiona w kształcie belek podłużnicowych. Pomiędzy ramionami jest podwieszona na ich bocznych ścianach, półka do posadowienia sprężarki, która to półka jest zamocowana do bocznych ścian korpusu dyszla (D) i wystaje poza dyszel tak, że w położeniu sprzężenia dyszla z zaczepem transportowym sprężarka jest posadowiona na wewnętrznej powierzchni półki, przy czym wał odbioru mocy ciągnika sprzężony z wałem sprężarki znajduje się pod dyszlem (D). W położeniu sprzężenia dyszla (D) z zaczepem rolniczym sprężarka jest posadowiona na zewnętrznej powierzchni półki, a sprzężenie jej wału z wałem odbioru mocy ciągnika znajduje się nad dyszlem.

Z opisu wzoru przemysłowego US D243000 znana jest konstrukcja dyszla naczepy typu „gęsia szyja”, charakteryzująca się tym, że podwójnie łamany dyszel montowany jest na naczepie, za pomocą ramy nośnej, trwale połączonej z konstrukcją platformy ładunkowej naczepy. Do ramy nośnej przytwierdzone są dwie, nierównolegle względem siebie położone ukośnie belki wsporcze, które stanowią dodatkowy element zabezpieczający dla środkowej części szyi dyszla. W przedniej części szyi dyszla zamocowany jest pionowy wspornik w kształcie walca, zakończony elementem zaczepowym sprzęgu kulowego, służący do sprzęgnięcia naczepy z pojazdem holującym. W widoku z góry dyszel ma kształt wydłużonego trapezu równoramiennego. Przedmiotem wzoru użytkowego Ru. 067508 jest natomiast dyszel typu „gęsia szyja”, przystosowany do sprzęgania naczepy z pojazdami holującymi, mający postać wydłużonego, kabłąkowatego wysięgnika z elementami wzmacniającymi, trwale połączonego z konstrukcją platformy ładunkowej naczepy, którego ramię zakończone jest wspornikiem wyposażonym w mechanizm sprzęgający sprzęgu kulowego. Dyszel stanowi zwartą konstrukcję przestrzenną, utworzoną z połączonych ze sobą elementów w postaci bocznych profilowych ścian, górnej ściany i dolnej ściany, przy czym dyszel jest najszerszy u podstawy i zwęża się we wszystkich płaszczyznach, zarówno w osi poziomej jak i pionowej, w kierunku od podstawy do głowicy, w której zamocowany jest prowadzący profil, z umieszczonym wewnątrz ruchomym wspornikiem sprzęgu, zakończonym sprzęgową kulą.

Ze zgłoszenia patentowego P. 319825 znany jest natomiast przestawialny w wysokości dyszel dla przyczep, składający się z korpusu, mocowanego do przyczepy i urządzenia cięgłowego, sprzęganego z ciągnikiem, pomiędzy którym są umieszczone co najmniej dwa zastrzały, tworzące równoległobok, które swoimi końcami są ułożyskowane wychylnie wokół poziomej osi (4a, 4b) lub (5a, 5b). Aby uprościć konstrukcję i zapewnić pewne unieruchomienie urządzenia cięgłowego w żądanym położeniu, zastrzały są aretowalne w jednym z szeregu określonych położeń, które odpowiadają najniższemu i najwyższemu oraz co najmniej jednemu położeniu pośredniemu urządzenia cięgłowego, przez co najmniej jedno urządzenie sprzęgłowe kształtowe, które składa się z elementu łączącego, w postaci trzpienia, osadzalnego w otworze przyjmującym w jednym z zastrzałów (4 lub 5) i urządzenia przytrzymującego, określającego szereg położeń dla elementu łączącego, na drugim zastrzale. Urządzenie przytrzymujące

PL 234 754 B1 jest ukształtowane jako szereg otworów, umieszczonych na wycinku koła lub jako segment w postaci wycinka koła z uzębieniem czołowym.

Znane są również rozwiązania dyszla o regulowanej długości, w przypadku których ruchomy dyszel zamontowany jest przesuwanie w korpusie. Rozwiązania znane ze stanu techniki opierają się jednak o mechaniczne blokady ruchomych elementów, które wymagają od kierowcy opuszczenia kabiny samochodu i ręczne, czasochłonne blokowanie mechanizmów, bądź też zaangażowanie osoby trzeciej. Ponadto niedogodnością rozwiązań znanych ze stanu techniki, jest stosunkowo wysokie ryzyko nieprawidłowego zblokowania ruchomych względem siebie elementów, co w konsekwencji może doprowadzić do luzowania blokady a nawet jej rozłączenia.

Rozwiązanie według wynalazku eliminuje wady i niedogodności związane z zastosowaniem rozwiązań znanych ze stanu techniki.

Istota wynalazku, którym jest zespół dyszla przyczepy transportowej polega na tym, że korpus ma postać podłużnicy o profilu zasadniczo zamkniętym, stanowiącej nieruchomą obudowę dla dyszla, który usytuowany jest w niej przesuwnie, przy czym w dyszlu znajdują się co najmniej dwa gniazda mające postać przelotowych otworów wykonanych w przeciwległych ściankach profilu dyszla i usytuowanych względem siebie współosiowo oraz nierozłącznie połączonych z tymi otworami tulei, korzystnie przyspawanych do przeciwległych ścianek dyszla, natomiast w osi gniazd po obu stronach korpusu, znajdują się trzpienie blokujące o średnicach Db równych w przybliżeniu średnicom wewnętrznym tulei Dt, gdzie średnica Db1 jednego z trzpieni jest mniejsza lub równa średnicy wewnętrznej tulei Dt, a średnica Db2 drugiego trzpienia jest większa od średnicy wewnętrznej tulei Dt, przy czym pierwszy trzpień blokujący połączony jest poprzez łącznik z siłownikami luzującymi a znajdujący się po przeciwległej stronie korpusu drugi trzpień blokujący połączony jest poprzez łącznik z siłownikami luzującymi oraz z siłownikiem dociskowym, który to siłownik dociskowy połączony jest z zaworem zwrotno-dławiącym nastawnym, natomiast zawór zwrotno-dławiący nastawny jest połączony z zaworem sterującym instalacji pneumatycznej przyczepy.

Szczególnie korzystnym jest gdy siłowniki luzujące oraz siłownik dociskowy są siłownikami sprężynowo-membranowymi.

Korzystnym także jest gdy dyszel i korpus wykonane są z profilu, który w przekroju ma kształt zbliżony do wieloboku foremnego, najkorzystniej kwadratu. Także korzystnym jest jak elementy te są wykonane z innych profili, które w przekroju mają kształt zbliżony do prostokąta albo kształt zbliżony do trapezu równoramiennego albo kształt zbliżony do trapezu równoramiennego.

Dodatkowo korzystnym jest gdy w środkowej oraz w tylnej części korpusu znajdują się wzmocnienia do trwałego zamocowania zespołu z ramą przyczepy.

Ponadto korzystnym jest gdy w tylnej części dyszla znajduje się odbojnik zabezpieczający przed wysunięciem dyszla z korpusu, jak również korzystnym jest gdy w przedniej części dyszla znajduje się odbojnik, zabezpieczający przed zbyt mocnym wsunięciem dyszla w korpus.

Szczególnie korzystnym jest gdy zawór sterujący połączony jest nadajnikiem sygnału, który to nadajnik usytuowany jest w kabinie pojazdu samochodowego.

Dodatkowo korzystnym jest, gdy nadajnik sygnału połączony jest z zaworem sterującym bezprzewodowo.

Dzięki zastosowaniu rozwiązania według wynalazku osiągnięto następujące korzyści technicznoużytkowe:

- automatyzacja procesu regulacji długości dyszla,

- skrócenie czasu niezbędnego na podpięcie przyczepy i wyregulowanie długości dyszla,

- wyeliminowanie luzów w układzie pomiędzy przesuwnym dyszlem a jego korpusem,

- ograniczenie ryzyka niewłaściwego zablokowania elementów dyszla z korpusem.

Przedmiot wynalazku w przykładowym lecz nieograniczającym wykonaniu przedstawiono w schemacie na rysunku, gdzie na Fig. 1 zobrazowano układ połączeń poszczególnych elementów konstrukcyjnych zespołu z elementami instalacji pneumatycznej przyczepy. Zespół dyszla w widoku od góry przedstawiono w rzucie prostokątnym na Fig. 2, natomiast na Fig. 3 pokazano przedmiot wynalazku w rzucie perspektywicznym. Skrajne położenia poszczególnych elementów względem siebie zobrazowano na Fig. 4.

W przykładowym wykonaniu, zespół dyszla przyczepy transportowej składa się z ruchomego dyszla 2, który zamontowany jest przesuwnie w korpusie 3, mającym postać podłużnicy o profilu zamkniętym. Zarówno dyszel 2, jak i korpus 3 wykonane są z profilu, który w przekroju poprzecznym ma kształt

PL 234 754 B1 kwadratu. W środkowej oraz w tylnej części korpusu 3 znajdują się wzmocnienia. Korpus 3 przymocowany jest trwale do ramy przyczepy i stanowi obudowę dla dyszla 2. W tylnej części dyszla 2 znajduje się odbojnik 6 zabezpieczający przed wysunięciem dyszla 2 z korpusu 3, natomiast w przedniej części dyszla 2, po obu jego stronach znajdują się odbojniki 1, zabezpieczające przed zbyt mocnym wsunięciem dyszla 2 w korpus 3.

Jak przedstawiono na Fig. 1, rozwiązanie według wynalazku w przykładowym wykonaniu zawiera dyszel 2, który posiada trzy gniazda 5. Gniazda 5 mają postać przelotowych otworów i łączących je tulei. Otwory wykonane w przeciwległych ściankach profilu dyszla 2 usytuowane są względem siebie współosiowo, a ich oś jest prostopadła do osi wzdłużnej dyszla 2. Tuleje łączące poszczególne otwory przyspawane są do przeciwległych ścianek dyszla 2.

W przeciwległych ściankach korpusu 3, wykonane są dwa otwory, po jednym otworze z każdej strony, a średnica tych otworów jest zbliżona do średnicy otworów wykonanych w przesuwnym dyszlu

2. Oś otworów wykonanych w korpusie 3 jest prostopadła do osi wzdłużnej dyszla 2.

W osi gniazd 5, po obu stronach korpusu 3, znajdują się trzpienie blokujące 8 i 9, o średnicach Db równych w przybliżeniu średnicom wewnętrznym tulei Dt, przy czym średnica Dbi trzpienia 8 jest mniejsza lub równa średnicy wewnętrznej tulei Dt, a średnica Db2 trzpienia 9 jest większa od średnicy wewnętrznej tulei Dt. Trzpień blokujący 8 połączony jest poprzez łącznik 10 z dwoma siłownikami luzującymi 11'. Znajdujący się po przeciwległej stronie korpusu 3, trzpień blokujący 9 połączony jest natomiast poprzez łącznik 7 z siłownikami luzującymi 11” oraz z siłownikiem dociskowym 4. Siłowniki luzujące 11' i 11” oraz siłownik dociskowy 4 są siłownikami sprężynowo-membranowymi.

Siłownik dociskowy 4 połączony jest z zaworem zwrotno-dławiącym nastawnym 12, natomiast zawór zwrotno-dławiący nastawny 12 jest połączony z zaworem sterującym 13 instalacji pneumatycznej przyczepy.

Zawór sterujący 13 połączony jest z - nieuwidocznionym na rysunku - nadajnikiem 16 sygnału 14, który to nadajnik 16 usytuowany jest w kabinie pojazdu samochodowego.

W innych przykładach wykonania, nieuwidocznionych na rysunku, dyszel 2 i korpus 3 wykonane są z profilu, który w przekroju ma kształt zbliżony do prostokąta albo kształt zbliżony do trapezu równoramiennego.

Regulacja długości dyszla, czyli zmiana jego długości względem przedniej ściany przyczepy, następuje w sposób częściowo automatyczny. W pozycji pracy dyszla, zespół blokujący z jednej strony korpusu 2 dociska trzpień przy pomocy sprężyn w siłownikach luzujących 11'. Z przeciwległej strony dyszel 2 jest blokowany za pomocą trzpienia 9, który jest dociskany przy pomocy sprężyn w siłownikach luzujących 11” oraz dodatkowo pneumatycznym siłownikiem dociskowym 4. W celu odblokowania układu, sprężone powietrze z instalacji pneumatycznej przyczepy podawane jest przy pomocy zaworu sterującego do siłowników 11' i 11”, które wysuwają trzpienie 8 i 9 z gniazd 5, jednocześnie odcinany jest dopływ powietrza do siłownika dociskającego. Po wysunięciu trzpieni 8 i 9 z gniazd 5, są one utrzymywane w takiej pozycji, która pozwala na swobodne przesunięcie ruchomej części dyszla 2 względem nieruchomego korpusu 3, w celu uzyskania niezbędnej w danym momencie odległości oczka dyszla 2 od przedniej ściany przyczepy. Gdy dyszel 2 znajduje się we właściwej pozycji, przestawia się zawór 13 sterujący przepływem powietrza, co powoduje usunięcie ciśnienia z siłowników 11' i 11” wyciągających trzpienie 8 i 9, dzięki czemu trzpienie 8 i 9, przy pomocy sprężyn siłowników 11' i 11”, zostaną wsunięte przez otwory w korpusie 3 z obu stron do gniazd 5 znajdujących się w dyszlu 2. Jednocześnie powietrze zostaje podane do siłownika dociskającego 4, ale za pośrednictwem zaworu zwrotno-dławiącego 12. Dławienie przepływu powietrza ustawione jest w taki sposób, że maksymalne ciśnienie w komorze siłownika dociskowego 4 uzyskane zostanie po upływie 60-90 sekund. Jest to czas potrzebny na ewentualną korektę położenia wewnętrznej ruchomej części dyszla.

Claims (10)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Zespół dyszla przyczepy transportowej, zawierający dyszel z przelotowymi otworami, korpus z przelotowymi otworami i trzpienie blokujące, gdzie korpus połączony jest z ramą przyczepy a dyszel zakończony elementem sprzęgającym, zamontowany jest przesuwnie względem korpusu, natomiast zablokowanie dyszla względem korpusu polega na wprowadzeniu trzpieni blokujących we współosiowo usytuowane względem siebie otwory korpusu i dyszla, zna

   PL 234 754 B1 mienny tym, że korpus (3) ma postać podłużnicy o profilu zasadniczo zamkniętym, stanowiącej nieruchomą obudowę dla dyszla (2), który usytuowany jest w niej przesuwnie, przy czym w dyszlu (2) znajdują się co najmniej dwa gniazda (5) mające postać przelotowych otworów wykonanych w przeciwległych ściankach profilu dyszla (2) i usytuowanych względem siebie współosiowo, oraz nierozłącznie połączonych z tymi otworami tulei, korzystnie przyspawanych do przeciwległych ścianek dyszla (2), natomiast w osi gniazd (5) po obu stronach korpusu (3), znajdują się trzpienie blokujące (8,9) o średnicach Db równych w przybliżeniu średnicom wewnętrznym tulei Dt, gdzie średnica Dbi trzpienia (8) jest mniejsza lub równa średnicy wewnętrznej tulei Dt, a średnica Db2 trzpienia (9) jest większa od średnicy wewnętrznej tulei Dt, przy czym trzpień blokujący (8) połączony jest poprzez łącznik (10) z siłownikami luzującymi (11') a znajdujący się po przeciwległej stronie korpusu (3) trzpień blokujący (9) połączony jest poprzez łącznik (7) z siłownikami luzującymi (11”) oraz z siłownikiem dociskowym (4), który to siłownik dociskowy (4) połączony jest z zaworem zwrotno-dławiącym nastawnym (12), natomiast zawór zwrotno-dławiący nastawny (12) jest połączony z zaworem sterującym (13) instalacji pneumatycznej przyczepy.
2. 2. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że siłowniki luzujące (11', 11”) oraz siłownik dociskowy (4) są siłownikami sprężynowo-membranowymi.
3. 3. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że dyszel (2) i korpus (3) wykonane są z profilu, który w przekroju ma kształt zbliżony do wieloboku foremnego, korzystnie kwadratu.
4. 4. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że dyszel (2) i korpus (3) wykonane są z profilu, który w przekroju ma kształt zbliżony do prostokąta.
5. 5. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że dyszel (2) i korpus (3) wykonane są z profilu, który w przekroju ma kształt zbliżony do trapezu równoramiennego.
6. 6. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że w środkowej oraz tylnej części korpusu (3) znajdują się wzmocnienia do trwałego zamocowania zespołu z ramą przyczepy.
7. 7. Zespół według zastrz., znamienny tym, że w tylnej części dyszla (2) znajduje się odbojnik (6) zabezpieczający przed wysunięciem dyszla (2) z korpusu (3).
8. 8. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że w przedniej części dyszla (2) znajduje się odbojnik (1) zabezpieczający, przed zbyt mocnym wsunięciem dyszla (2) w korpus (3).
9. 9. Zespół według zastrz. 1, znamienny tym, że zawór sterujący (13) połączony jest nadajnikiem (16) sygnału (14), który to nadajnik (16) usytuowany jest w kabinie pojazdu samochodowego.
10. 10. Zespół według zastrz. 1 albo zastrz. 9, znamienny tym, że nadajnik (16) połączony jest z zaworem sterującym (13) bezprzewodowo.