PL218167B1 - Mineralno-organiczny preparat paszowy i sposób wytwarzania mineralno-organicznego preparatu paszowego - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest mineralno-organiczny preparat paszowy na bazie surowców naturalnych, zawierający składniki roślinne oraz sposób wytwarzania mineralno-organicznego preparatu paszowego, zawierającego niezbędne do wzrostu drobiu składniki mineralno-witaminowe, dostosowane do potrzeb żywieniowych drobiu.

Z opisu patentowego nr PL 209793 znany jest preparat mineralno-organiczny do stosowania jako komponent paszowy w żywieniu zwierząt gospodarskich, który składa się, w częściach wagowych, z 500-600 bentonitu, 71-94 humodetrynitu, 54-72 torfu odmiany wysokiej, 120-128 oleju roślinnego, 53-68 baidelitu, 14-19 dolomitu, 17-23 drożdży selenowych, 26-34 drożdży paszowych, 25-35 fosforanu paszowego oraz 35-45 kredy pastewnej.

Znany ze zgłoszenia patentowego PL 334688 preparat mineralny do pasz, zawiera wagowo: 15,0-42,0% fosforanu jednowapniowego, 10,0-45,0% fosforanu dwuwapniowego, 5,0-12,0% tlenku magnezu, 2,0-8,0% siarczanu magnezu, 1,0-4,0% siarczanu cynku, 0,8-3,0% siarczanu żelazawego, 0,5-2,0% siarczanu miedzi, 0,2-1,2% tlenku cynku, 0,2-1,0% tlenku manganu, 0,02-0,08% siarczanu kobaltu, 0,03-0,09% selenianu sodu, 0,01-0,05% jodanu wapnia, 5,0-16,0% chlorku sodu, 1,0-5,0% węglanu wapnia, 3,0-5,0% drożdży paszowych oraz 0,1-0,5% witaminy E.

Wzrasta w ostatnich latach zapotrzebowanie na preparaty paszowe pozbawione jakichkolwiek dodatków chemicznych, szczególnie syntetycznych co sprzyja wzrostowi wykorzystywania ziół, roślin specjalnych, leczniczych i takich surowców naturalnych jak substancje huminowe, do produkcji naturalnych dodatków paszowych, w tym fitopreparatów.

W polskim zgłoszeniu patentowym nr PL 386149, ujawniono sposób wytwarzania preparatów huminowo-ziołowo-mineralnych, zgodnie z którym miał z węgla brunatnego o wilgotności względnej najkorzystniej 50% i granulacji do 1 mm, zioła suszone takie jak lucerna i wapno tlenkowe - CaO miesza się wstępnie ze sobą w zamkniętej przestrzeni, a następnie zadaje wodą w ilości 0,7 kg/1 kg CaO i nadal miesza z prędkością obrotową 10-15 obr/min, przez czas co najmniej 2 godzin. Stosuje się 8% do 70% masowych węgla brunatnego, od 5% do 60% masowych ziół suszonych i od 20% do 70% masowych CaO. Korzystne jest dosuszanie preparatu w temperaturze pokojowej przez co najmniej 96 godzin. Otrzymany preparat znajduje zastosowanie w hodowli zwierząt, zwłaszcza w żywieniu zwierząt, jako dodatek do pasz.

Z opisu patentowego PL 182963 znany jest dodatek mineralno-tłuszczowy do pasz, który zawiera, w procentach masowych: 5-50 substancji tłuszczowych, 40-70 związków mineralnych, 9,9-25 związków organicznych i 0,01-0,10 przeciwutleniacza. W rozwiązaniu tym substancję tłuszczową stanowią nasycone i nienasycone kwasy tłuszczowe, związkiem mineralnym jest glinokrzemian i/lub dolomit a związkiem organicznym jest humodetrynit i/lub kopalina huminowa.

Pasza dla drobiu, zwłaszcza dla kur niosek, znana z polskiego zgłoszenia nr PL. 386579 oprócz znanych produktów zbożowych, nasion roślin oleistych, produktów pochodzenia zwierzęcego oraz dodatków mineralnych, premiksu, tromixu S, stosowanych w paszach dla kur, zawiera 5-10% masowych humokarbowitu, 5-10% masowych humobentofetu, 1-6% masowych olejów zwierzęcych oraz 1-6% masowych olejów roślinnych.

W intensywnej produkcji drobiarskiej w fermach coraz częściej stosuje się dodatki paszowe z ziół, ekstraktów ziołowych jak i z roślin leczniczych czy specjalnych, o działaniu profilaktycznym, leczniczym, immunomodulacyjnym itd. ustalono, że szczególnie pomaga to w hodowli ptaków utrzymywanych w warunkach działania stresu i obniżonego dobrostanu spowodowanego dużym zagęszczeniem, hałasem, zmianami termicznymi, zanieczyszczeniami powietrza oraz brakiem dostępu do środowiska naturalnego.

Znana jest z polskiego opisu patentowego nr PL 187906 kompozycja odżywcza i biostymulująca dla zwierząt, na bazie surowców roślinnych o działaniu adaptogennym i biostymulującym. Kompozycja zawiera koncentrat ekstraktu jeżówki purpurowej o zawartości 50-70% suchej masy, otrzymany z soku świeżych ziół uprzednio stabilizowanych parami alkoholu i zawierający 1,5-4,0% związków polifenolowych, stosowany w ilości 0,2-7,0 części wagowych, czwartorzędową aminę znaną pod nazwą L-kamityna, będącą chlorowodorkiem kwasu 3-hydroksy-4-betainomasłowego w ilości 0,2-7,0 części wagowych, koncentrat ekstraktu korzenia żeńszenia w ilości 0,1-2,0 części wagowych metioniny, w ilości 0,2-5,0 części wagowych oraz witaminy w częściach wagowych w ilościach: E-0,5-1,0; C-1,0-5,0; B6-0,1-3,0 oraz dwucukry w ilości 40-60 części wagowych, polisacharydy.

PL 218 167 B1

Spośród dostępnych w Polsce dodatków paszowych na bazie surowców ziołowych dla zwierząt wymienić można takie preparaty jak: Herbiplant CN, który jest kompozycją stabilizowanych i standaryzowanych na zawartość składników czynnych wyciągów z Chelidonium majus i Rhizoma curcumae, wzbogaconych we flawonoidy z kurkuminoidami oraz Herbivit stanowiący mieszankę substancji ziołowych, witamin i aminokwasów. Mieszanki ziołowe dla zwierząt gospodarskich dostępne na rynku nie są przeznaczone dla drobiu, ze względu na dużą zawartość źle trawionego włókna. W produkcji drobiarskiej, stosuje się w ograniczonym zakresie z uwagi na cenę i spektrum działania preparaty zawierające chelaty ziołowe i olejki eteryczne oraz preparaty o działaniu immunologicznym na bazie ekstraktu z grejpfruta.

Nie są znane preparaty-dodatki w praktyce żywienia zwierząt monogastrycznych, zwłaszcza drobiu, zawierające gatunki z rodzaju Kalanchoe jak np. Kalanchoe daigermontiana czy Kalanchoe pinnata. Gatunki te są cennymi surowcami roślinnymi o niezwykłych właściwościach leczniczych. Rośliny z rodzaju Kalanchoe odznaczającą się niezwykłymi właściwościami farmakologicznymi m.in. ze względu na działanie bakterio-, grzybobójcze i wirusobójcze [Akinsulire i wsp., 2007; Akinpelu, 2000]. Najbardziej rozpoznanym gatunkiem jest Kalanchoe pinnata, lecz właściwości lecznicze posiadają również K. marmorata, K daigremontiana, K petitiana oraz K erenata [Stelmach, 2008]. Rośliny te od wieków były szeroko stosowane w medycynie ludowej, zwłaszcza w krajach z których się wywodzą (Madagaskar, Nigeria, kraje Ameryki Południowej, Chiny i Indie).

Liście żyworódki pierzastej (K. daigremontiana) zawierają witaminę E, B1 i B2 oraz, mikroi makro elementy tj.: wapń, magnez, sód, potas, cynk, miedź i żelazo, a także związki czynne jak flawonoidy (7 mg/g s.m.), kwasy fenolowe (0,075 mg/g s.m.) czy antocyjany (0,02 mg/g.s.m.). Z kolei liście Kalanchoe pinnata zawierają bufadienolidy, terpenoidy, kwasy tłuszczowe, steroidy, kwasy fenolowe (m.in. kwas kawowy), flawonoidy (kwercetynę, kemferol, luteolinę) [Gaind i wsp., 1972, Yamagishi i wsp.,1989]. Analizy chemiczne rośliny wykazały, że zawiera ona alkaloidy w ilości 1,48 mg/100g, saponiny (1,72 mg/100g), flawonoidy (1,86 mg/100 g) oraz fenole (0,06 mg/100 g), taniny (0,51 mg/100 g), ryboflawinę (0,42 mg/100 g), niacynę (0,02 mg/100 g), witaminę B1 (0,18 mg/100 g), bogata jest w witaminę C (44,03 mg/100 g), a także szereg mikro- i makro elementów tj.: wapń, fosfor, potas, magnez, sód, żelazo, cynk [Okwu i Josiak, 2006],

Gatunki z rodzaju Kalanchoe wykazują właściwości regenerujące, przeciwzapalne, immunostymulujące i przeciwbólowe. Sok z liści, wykazuje działanie biostymulujące i regenerujące oraz bakterio-, wiruso- i grzybobójcze dlatego też znalazły zastosowanie farmakologiczne. Stosowany jest przede wszystkim świeży sok z liści, wyciągi wodne i alkoholowe oraz zmielone liście.

Istotę wynalazku stanowi mineralno-organiczny preparat paszowy, który zawiera od 36 do 52% masowych komponentu roślinnego - fitoproduktu, w postaci soku lub pulpy z roślin z rodzaju Kalanchoe (żyworódki), utrwalonych gliceryną, od 15 do 47% masowych komponentu huminowo - organicznego w postaci alkalicznego ekstraktu zawierającego sole kwasów huminowych oraz lucernę, oraz 17 do 39 masowych nośnika glinokrzemianowego, korzystnie 13-23% masowych wermikulitu i 4-16% masowych bentonitu. Przy czym preparat zawiera żyworódkę pierzastą (Kalanchoe daigermontiana) i/lub Kalanchoe pinnata.

Korzystnie komponent huminowo - organiczny wytworzony jest z 41 do 61% masowych węgla brunatnego humodetrynitowego oraz 15 do 28% masowych suszu z lucerny, poddanych hydratyzacji wapnem palonym CaO, użytym w ilości od 24 do 31% masowych w środowisku wodnym oraz karbonizacji przy użyciu CO2.

Istota sposobu według wynalazku polega na tym, że w pierwszym etapie otrzymuje się komponent roślinny - fitoprodukt z liści z roślin z rodzaju Kalanchoe (żyworódki), które poddaje się obróbce mechanicznej, polegającej na wyciskaniu soku lub przetwarzaniu liści na miazgę. Następnie półpłynną miazgę i/lub sok z liści żyworódki, konserwuje się, korzystnie w procesie ciągłym, gliceryną rafinowaną, korzystnie o czystości 99%, w celu utrzymania właściwości fizykochemicznych i stabilności chemicznej oraz mikrobiologicznej komponentu roślinnego. Przy czym sok utrwala się gliceryną rafinowaną w proporcji minimum 1 część masowa soku na 1 część masową gliceryny, a miazgę roślinną w proporcji minimum 1 część masowa liści na 1 część masową gliceryny. W drugim etapie wytwarza się komponent huminowo - organiczny z węgla brunatnego humodetrynitowego i suszu z lucerny, które to surowce w ilości odpowiednio od 41 do 61% masowych rozdrobnionego węgla brunatnego oraz od 15 do 28% masowych suszu z lucerny poddaje się hydratyzacji tlenkiem wapnia (CaO), uży₃ tym w ilości 24 do 31% masowych w obecności wody, dozowanej w ilości nie mniejszej niż 1 dm³/1 kg użytego CaO. W wyniku hydratyzacji węgla brunatnego powstałym w reakcji wodorotlenkiem wapnia,

PL 218 167 B1 modyfikuje się strukturę kwasów huminowych i uzyskuje alkaliczny produkt zawierający sole wapniowe kwasów huminowych, którym prowadzi się ekstrakcję substancji czynnych z lucerny w temperaturze nie przekraczającej 95°C. W następnym etapie uzyskany w procesie hydratyzacji i ekstrakcji produkt podaje się karbonizacji przy udziale CO2, podczas której zawarty w nim wodorotlenek wapnia

Ca(OH)2 przeprowadza się w węglan (CaCO3) i obniża pH mieszaniny do co najmniej pH = 9.

Korzystnie proces karbonizacji prowadzi się przez co najmniej 3 godziny w zamkniętym reaktorze przy ciągłym mieszaniu masy reakcyjnej i przepływie CO2 w zakresie 0,4-0,5 1/min/kg karbonizowanego produktu.

W kolejnym etapie miesza się 36-52% masowych komponentu roślinnego utrwalonego gliceryną z 15-47%) masowymi alkalicznego ekstraktu zawierającego sole kwasów huminowych oraz lucernę i osadza się mieszaninę na 17 do 39% masowych nośnika glinokrzemianowego, w postaci mieszaniny wermikulitu i bentonitu. Na koniec dosusza się finalny produkt do wilgotności, korzystnie ok. 12% w temperaturze < 35°C. Korzystnie stosuje się nośnik glinokrzemianowy, będący mieszaniną 13-23% wagowych wermikulitu i 4 do 16% wagowych bentonitu.

Mineralno-organiczny preparat paszowy może stanowić uzupełnienie asortymentu znanych standardowych mieszanek paszowych stosowanych w żywieniu drobiu, wpływając korzystnie na poprawę dobro stanu zwierząt i ich ogólną zdrowotność. Zaletą preparatu paszowego jest jego stała forma, pozwalająca na łatwe mieszanie z paszą podstawową przeznaczoną dla drobiu mięsnego i rzeźnego. Zastosowanie preparatu daje takie efekty, jak wzrost odporności drobiu na działanie czynników chorobotwórczych i zmniejszenie wrażliwości na działanie mikroorganizmów patogennych, a w przypadku wystąpienia zachorowań działanie łagodzące przebieg niekorzystnych dla organizmu stanów zapalnych. Preparat przyczyni się do poprawy produkcyjności i zdrowotności drobiu oraz polepszenia cech fizyko-chemicznych i wartości odżywczej produktów pochodzenia drobiowego takich jak jaja i mięso.

P r z y k ł a d I

Mineralno-organiczny preparat paszowy, zawiera 36% masowych komponentu roślinnego - fitoproduktu, w postaci soku z żyworódki pierzastej (Kalanchoe daigermontiana) utrwalonej gliceryną, 47% masowych alkalicznego ekstraktu zawierającego sole kwasów huminowych i lucernę oraz 4% masowych bentonitu i 13% masowych wermikulitu.

P r z y k ł a d II

Mineralno-organiczny preparat paszowy, zawiera 52% masowych soku z Kalanchoe pinnata utrwalonej gliceryną, 21% masowych alkalicznego ekstraktu zawierającego sole kwasów huminowych i lucernę oraz 10% masowych bentonitu i 17% masowych wermikulitu. Przy czym komponent huminowo - organiczny został wytworzony z 41% masowych węgla brunatnego humodetrynitowego oraz 28% masowych suszu z lucerny, poddanych hydratyzacji wapnem palonym CaO, użytym w ilości 31% masowych, w środowisku wodnym oraz karbonizacji przy użyciu CO2.

P r z y k ł a d III

Mineralno-organiczny preparat paszowy, zawiera 45% masowych miazgi z Kalanchoe daigermontiana i Kalanchoe pinnata utrwalonej gliceryną, 24% masowych alkalicznego ekstraktu zawierającego sole kwasów huminowych i lucernę, oraz 12% bentonitu i 19% wermikulitu.

P r z y k ł a d IV

Mineralno-organiczny preparat paszowy, zawiera 45% soku z żyworódki pierzastej (Kalanchoe daigermontiana) utrwalonej gliceryną, 16% masowych alkalicznego ekstraktu zawierającego sole kwasów huminowych i lucernę, oraz 16% bentonitu i 23% wermikulitu.

P r z y k ł a d V

Sposób wytwarzania mineralno-organicznego preparatu paszowego, realizuje się w następujących etapach. W pierwszym etapie 1 kg świeżych liści żyworódki pierzastej (Kalanchoe daigermontiana) płucze się wodą wodociągową. Liście po odsączeniu wody wyciska się w sokowirówce, a otrzymane 0,61 kg (0,58 I) soku konserwuje się w procesie ciągłym 0,6 litrami gliceryny rafinowanej, o czystości 99% gliceryny, którą wprowadza się w sposób ciągły, uzyskuje się 1,3 kg utrwalonego soku.

W drugim etapie wytwarza się komponent huminowo - organiczny z 12 kg rozdrobnionego węgla brunatnego humodetrynitowego i 8 kg suszu z lucerny, które to surowce poddaje się hydratyzacji ₃ przy użyciu 9 kg tlenku wapnia i 10 kg wody, dozowanej w ilości 1 dm³/l kg użytego CaO. W wyniku hydratyzacji węgla brunatnego powstałym w reakcji wodorotlenkiem wapnia, modyfikuje się strukturę kwasów huminowych i uzyskuje się 37 kg alkalicznych soli wapniowych kwasów huminowych o pH=12,23, wilgotności 27% i zawartości CaCO3=10%. Solami wapniowymi kwasów huminowych

PL 218 167 B1 prowadzi się ekstrakcję substancji czynnych z lucerny w temperaturze nie przekraczającej 95°C. W kolejnym etapie uzyskany w procesie hydratyzacji i ekstrakcji produkt po doprowadzeniu do wilgotności 40% przy użyciu 4,65 kg wody wodociągowej poddaje się karbonizacji w celu przeprowadzenia większości obecnych w preparacie form wodorotlenkowych w węglanowe. Proces karbonizacji prowadzi się przez 4 godziny w zamkniętym obrotowym reaktorze przy ciągłym mieszaniu masy reakcyjnej z szybkością 6 obr/min i przepływie CO2 z szybkością 15 l/min. W wyniku procesu karbonizacji uzyskuje się 46,92 kg produktu o wilgotności 34,29%, pH=9,37 i zawartości CaCO3 ⁼ 37,72%.

W kolejnym etapie miesza się w sposób ciągły w reaktorze obrotowym utrwalony gliceryną sok użyty w ilości 52%, z komponentem huminowo - organicznym, użytym w ilości 21%, a następnie osadza się mieszaninę na nośniku zawierającym 17% wermikulitu i 10% bentonitu. Na koniec dosusza się finalny produkt do wilgotności 12% w temperaturze = 35°C.

P r z y k ł a d VI

Mineralno-organiczny preparat paszowy wytwarza się jak w przykładzie I, z tą różnicą, że 1 kg wypłukanych i odsączonych liści Kalanchoe pinnata poddaje się mieleniu w blenderze. Do 1 kg powstałej miazgi wprowadza się ciągle 1 litr gliceryny 99% w wyniku czego powstaje 2,3 kg pulpy.

W drugim etapie natomiast wytwarza się komponent huminowo - organiczny z 46% masowych węgla brunatnego humodetrynitowego oraz 18% masowych suszu z lucerny, które to składniki poddaje się hydratyzacji wapnem palonym CaO, użytym w ilości 30% masowych, w środowisku wodnym oraz karbonizacji przy użyciu CO2. W kolejnym zaś etapie miesza się 36% masowych utrwalonej gliceryną pulpy z liści żyworódki pierzastej z 47% masowymi komponentu huminowo - organicznego, a następnie osadza się mieszaninę na nośniku zawierającym 4% masowe bentonitu i 13% wermikulitu.

P r z y k ł a d VII

Mineralno-organiczny preparat paszowy wytwarza się jak w przykładzie VI, z tą różnicą, że w pierwszym etapie uzyskuje się miazgę z 1 kg liści z obydwu gatunków Kalanchoe (Kalanchoe daigermontiana i Kalanchoe pinnata), a w drugim etapie wytwarza się komponent huminowo - organiczny z 43% masowych węgla brunatnego humodetrynitowego oraz 26% masowych suszu z lucerny, poddanych hydratyzacji wapnem palonym CaO, użytym w ilości 31% masowych, w środowisku wodnym oraz karbonizacji przy użyciu CO2. Natomiast w etapie łączenia komponentów preparatu paszowego, miesza się 52% masowych utrwalonego gliceryną soku z liści żyworodki pierzastej z 21% masowymi komponentu huminowo - organicznego, a następnie osadza się mieszaninę na nośniku zawierającym 10% masowych bentonitu i 17% wermikulitu.

Claims (12)

1. Mineralno-organiczny preparat paszowy, zwłaszcza dla drobiu, zawierający fitoprodukt i komponent huminowo - organiczny, znamienny tym, że zawiera od 36 do 52% masowych fitoproduktu, w postaci soku lub miazgi z roślin z rodzaju żyworódki (Kalanchoe) utrwalonych gliceryną, od 15 do 47% masowych komponentu huminowo - organicznego w postaci alkalicznego ekstraktu zawierającego sole kwasów huminowych i lucernę oraz 17 do 39% nośnika glinokrzemianowego, korzystnie w postaci mieszaniny wermikulitu i bentonitu.

2. Mineralno-organiczny preparat, według zastrz. 1, znamienny tym, że fitoprodukt w postaci soku lub miazgi pozyskiwany jest z żyworódki pierzastej (Kalanchoe daigermontiana) i/lub Kalanchoe pinnata.

3. Mineralno-organiczny preparat, według zastrz. 1, znamienny tym, że komponent huminowo organiczny wytworzony jest z 41 do 61% masowych węgla brunatnego humodetrynitowego oraz 15 do 28% masowych suszu z lucerny, poddanych hydratyzacji wapnem palonym CaO, użytym w ilości od 24 do 31% masowych w środowisku wodnym oraz karbonizacji przy użyciu CO2.

4. Mineralno-organiczny preparat, według zastrz. 1, znamienny tym, że nośnik glinokrzemianowy zawiera 13-23% masowych wermikulitu i 4-16% masowych bentonitu.

5. Sposób wytwarzania mineralno-organicznego preparatu paszowego, zwłaszcza dla drobiu, zawierającego fitoprodukt i komponent huminowo - organiczny, znamienny tym, że fitoprodukt otrzymuje się z liści żyworódki (Kalanchoe) w postaci miazgi i/lub soku, które konserwuje się gliceryną rafinowaną, komponent huminowo - organiczny wytwarza się z węgla brunatnego humodetrynitowego i suszu z lucerny, które to surowce w ilości od 41 do 61% masowych rozdrobnionego węgla brunatnego oraz od 15 do 28% masowych suszu z lucerny poddaje się hydratyzacji tlenkiem wapnia (CaO),

PL 218 167 B1 użytym w ilości 24 do 31% masowych w obecności wody, w następnym etapie uzyskany ekstrakt zawierający związki kwasów huminowych i lucernę podaje się karbonizacji przy udziale CO2, po czym miesza się fitoprodukt i komponent huminowo - organiczny w proporcji 36-52% masowych fitoproduktu z 15-47% masowymi komponentu huminowo - organicznego i osadza się mieszaninę na 17 do 39% masowych nośnika glinokrzemianowego, w postaci wermikulitu i bentonitu.

6. Sposób, według zastrz. 5, znamienny tym, że liście z roślin z rodzaju żyworódki (Kalanchoe) w postaci miazgi i/lub soku, konserwuje się gliceryną rafinowaną o czystości 99%, w proporcji minimum 1 część objętościowa soku na 1 część objętościową gliceryny, a w przypadku miazgi w proporcji minimum 1 część wagowa liści na 1 część objętościową gliceryny.

7. Sposób, według zastrz. 4, znamienny tym, że fitoprodukt w postaci soku i/lub miazgi pozyskuje się z żyworódki pierzastej (Kalanchoe daigermontiana) i/lub z Kalanchoe pinnata.

8. Sposób, według zastrz. 5, znamienny tym, że osadzoną na nośniku mieszaninę dosusza się do wilgotności minimum 12% w temperaturze korzystnie 35°C.

9. Sposób, według zastrz. 5, znamienny tym, że stosuje się nośnik glinokrzemianowy, będący mieszaniną 13-23% masowych wermikulitu i 4-16% masowych bentonitu.

10. Sposób, według zastrz. 5, znamienny tym, że w procesie wytwarzania komponentu huminowo - organicznego hydratyzację tlenkiem wapnia (CaO), prowadzi się w obecności wody, dozowa₃ nej w ilości nie mniejszej niż 1 dm³/1 kg użytego CaO.

11. Sposób, według zastrz. 5, znamienny tym, że w procesie wytwarzania komponentu huminowo - organicznego, karbonizację prowadzi się przez co najmniej 3 godziny w zamkniętym reaktorze przy ciągłym mieszaniu masy reakcyjnej i przepływie CO2 w zakresie 0,4-0,5 l/min/kg karbonizowanego produktu.

12. Sposób, według zastrz. 5, znamienny tym, że ekstrakt zawierający związki kwasów huminowych i lucernę po karbonizacji przy udziale CO2 doprowadza się do pH co najmniej równego 9.