PL186139B1

PL186139B1 - Ciekłokrystaliczna kompozycja detergentowa

Info

Publication number: PL186139B1
Application number: PL97330992A
Authority: PL
Inventors: Georges Yianakopoulos; Genevieve Blandiaux; Myriam Mondin
Original assignee: Colgate Palmolive Co
Priority date: 1996-07-08
Filing date: 1997-06-18
Publication date: 2003-10-31
Also published as: CO4870789A1; AU3489897A; NZ333566A; PL330992A1; ATE237675T1; AR007835A1; MY119082A; AU713448B2; WO1998001530A1; DE69720999D1; US5741770A; BG103077A; EP0912713B1; BG63754B1; EP0912713A1

Abstract

1. Cieklokrystaliczna kompozycja detergentowa, znamienna tym, ze zawiera wagowo: (a) 1% do 36% niejonowego srodka powierzchniowo czynnego zawierajacego grupy tlenku etylenu; (b) 1% do 20% rozpuszczalnej w wodze soli etoksylowanego siarczanu eteru C8 -C1 8 alkilu jako srodka powierzchniowo czynnego albo laurylosiarczanu sodowego; (c) 0,1% do 10% materialu sciernego, którym jest bezpostaciowa krzemionka uwod- niona lub proszek polietylenu; (d) 1% do 30% srodka wspomagajacego powierzchniowo czynnego, majacego al- bo ograniczona zdolnosc, albo brak zdolnosci do rozpuszczania zanieczyszczenia oleistego lub tlustego; (e) 0,6% do 10% nierozpuszczalnego w wodzie zwiazku organicznego wybrane- go z grupy obejmujacej aromaty, olejki eteryczne i nierozpuszczalne w wodzie weglowo- dory ma-jace 8 do 18 atomów wegla; (f) 0,5% do 10% soli magnezu; i (g) reszte stanowi woda, przy czym cieklokrystaliczna kompozycja detergentowa nie zawiera sulfonianowego srodka powierzchniowo czynnego i ma skladowa rzeczywista modulu zespolonego, mierzona w temperaturze pomiedzy 20°C do 40°C, przy naprezeniu równym 0,1% do 5% i czestotliwosci równej 10 radianów/sekunde, równa co najmniej jeden paskal i stanowi jedna faze w temperaturze od 8°C do 43°C. PL PL PL

Description

Przedmiotem niniejszego wynalazku jest ciekłokrystaliczna kompozycja detergentowa zawierająca materiał ścierny. Bardziej właściwie, przedmiotem wynalazku jest ciekła kompozycja detergentowa w stanie ciekłokrystalicznym, która doprowadzona do kontaktu z zanieczyszczeniem oleistym góruje nad innymi ciekłymi kompozycjami detergentowymi zdolnością detergentową i innymi właściwościami fizycznymi.

Ciekle wodne syntetyczne organiczne kompozycje detergentowe są wykorzystywane od dawna do szamponów do włosów dla ludzi i jako detergenty do zmywania naczyń służące do ręcznego zmywania naczyń (w odróżnieniu od zmywania naczyń w zmywarce automatycznej). Ciekłe kompozycje detergentowe są również wykorzystywane jako środki do czyszczenia twardych powierzchni, tak jak płyny z olejkiem sosnowym, do czyszczenia podłóg i ścian. Ostatnio okazały się one przydatne również jako detergenty do prania, najwidoczniej dlatego, że są wygodne w użyciu, są natychmiast rozpuszczalne w wodzie detergentowej, i mogą być wykorzystywane w zastosowaniach do „wstępnego odplamiania” dla ułatwienia usuwania zanieczyszczeń i plam z prania w trakcie następującego potem prania. Ciekłe kompozycje detergentowe zawierają anionowe, kationowe i niejonowe środki powierzchniowo czynne,

186 139 wypełniacze aktywne i środki wspomagające, w tym jako środki wspomagające, materiały lipofilowe, które mogą działać jako rozpuszczalniki do lipofilowych zanieczyszczeń i plam. Rozmaite wymienione ciekłe wodne syntetyczne organiczne kompozycje detergentowe służą do emulgowania materiałów lipofilowych, w tym zanieczyszczeń oleistych, w środowiskach wodnych, takich jak woda detergentowa, przez tworzenie dyspersji micelamych i emulsji.

Chociaż mechanizmem usuwania zanieczyszczeń jest emulgowanie, to dopiero stosunkowo niedawno odkryto, jak wytwarzać mikroemulsje, które są znacznie bardziej skuteczne niż zwykłe emulsje przy usuwaniu materiałów lipofilowych z podłoży. Takie mikroemulsje są opisane w brytyjskim opisie patentowym nr 2190681 i w opisach patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 5075026; 5076954 i 5082584 i 5108643, z których większość odnosi się do mikroemulsji kwaśnych przydatnych do czyszczenia przedmiotów o twardych powierzchniach, takich jak wanny i zlewy, które to mikroemulsje są szczególnie skuteczne przy usuwaniu z nich osadu mydła i kamienia wapiennego. Jednakże, jak w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4919839, mikroemulsje mogą być zasadniczo obojętne, i takie również opisuje się jako skuteczne do mikroemulgowania zanieczyszczeń lipofilowych z podłoży. W opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 419839 opisano delikatną ciekłą kompozycję detergentową mikroemułsyjną do niezbyt wymagających zastosowań, która jest przydatna do zmywania naczyń i usuwania z nich tłustych osadów, zarówno w postaci nierozcieńczonej i rozcieńczonej. Takie kompozycje jako powierzchniowo czynne składniki mikroemulsji zawierają kompleksy anionowych i kationowych środków detergentowych.

Rozmaite odnośne mikroemulsje zawierają środek lipofilowy, którym może być węglowodór, środek powierzchniowo czynny, którym może być detergent (y) anionowy i/lub niejonowy, środek wspomagający powierzchniowo czynny, którym może być niższy eter alkilowy poliglikolu niższego alkilenowego, na przykład eter monometylowy glikolu tripropylenowego, oraz wodę.

Chociaż wytwarzanie i stosowanie kompozycji detergentowych w postaci mikroemulsji znacznie ulepszyło siłę czyszczącą i usuwanie zanieczyszczeń tłustych w porównaniu ze zwykłymi emulsjami, to niniejszy wynalazek ulepsza je jeszcze bardziej, jak również zwiększa zdolność kompozycji detergentowych do przylegania do powierzchni, na które je naniesiono. Tak więc skapująone lub ściekają znacznie mniej niż kompozycje czyszczące o „podobnej” sile czyszczącej, które są w postaci mikroemulsji lub normalnego ciekłego środka detergentowego. Ponadto, ponieważ tworzą one samorzutnie mikroemulsje z zanieczyszczeniem lipofilowym lub materiałem plamy, zasadniczo bez zapotrzebowania na dodanie jakiejś energii, albo cieplnej albo mechanicznej, to są skuteczniejszymi środkami czyszczącymi w temperaturze pokojowej i w temperaturach wyższych lub niższych, które są normalnie wykorzystywane w czynnościach czyszczenia, niż zwykłe ciekłe środki detergentowe, i są również bardziej skuteczne niż kompozycje detergentowe w postaci mikroemulsji.

Niniejsze kompozycje detergentowe ciekłokrystaliczne mogą być albo przezroczyste albo nieco mętne lub mleczne (opalizujące) z wyglądu, ale ich obie postacie są trwałe przy przechowywaniu i ich składniki nie wydzielają się, ani nie stają się nieskuteczne nawet przy przechowywaniu w nieco podwyższonych temperaturach w okresach do sześciu miesięcy i do roku. Obecność środka wspomagającego powierzchniowo czynnego w ciekłokrystalicznych kompozycjach detergentowych pomaga uodpornić takie kompozycje na zamarzanie w niskich temperaturach.

Przedmiotem niniejszego wynalazku jest ciekła kompozycja detergentowa zawierająca materiał ścierny, przydatna w temperaturze pokojowej lub niższej do wstępnej obróbki i czyszczenia materiałów zanieczyszczonych zanieczyszczeniem lipofilowym, jest w postaci ciekłokrystalicznej i zawiera syntetyczne organiczne środki powierzchniowo czynne, środek wspomagający powierzchniowo czynny, rozpuszczalnik do zanieczyszczenia, i wodę.

W ostatnich latach ciekłe środki detergentowe ogólnego zastosowania zostały szeroko przyjęte do czyszczenia powierzchni twardych, na przykład malowanej stolarki i płyt, ścian wyłożonych glazurą, umywalek, wanien, podłóg pokrytych linoleum lub kafelkami, tapet zmywalnych, itd. Takie ciecze ogólnego zastosowania zawierają przezroczyste i nieprzezroczyste

186 139 mieszaniny wodne rozpuszczalnych w wodzie syntetycznych organicznych środków detergentowych i rozpuszczalnych w wodzie soli jako wypełniaczy aktywnych. W celu osiągnięcia skuteczności czyszczenia porównywalnej z kompozycjami czyszczącymi ogólnego zastosowania ziarnistymi lub sproszkowanymi, w cieczach ogólnego zastosowania według dotychczasowej technologii uprzywilejowane było zastosowanie rozpuszczalnych w wodzie nieorganicznych soli fosforanowych jako wypełniaczy aktywnych. Na przykład takie kompozycje zawierające fosforany opisano w opisach patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 2560839; 3234138; 3350319; i brytyjskim opisie patentowym nr 1223739.

Wobec wysiłków ekologów zmierzających do zmniejszenia zawartości fosforanów w wodzie gruntowej, pojawiły się ulepszone ciecze ogólnego zastosowania zawierające zmniejszone stężenia nieorganicznych soli fosforanowych lub soli niefosforanowych jako wypełniaczy aktywnych. Szczególnie przydatna samorzutnie zmętniająca się ciecz tego ostatniego typu jest opisana w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4244840.

Jednakże te ciekłe detergenty ogólnego zastosowania według dotychczasowego stanu techniki zawierające jako wypełniacze aktywne sole lub inny równoważnik, wykazują tendencję do pozostawiania warstewek, plam lub smug na oczyszczonych nie spłukanych powierzchniach, zwłaszcza powierzchniach błyszczących. Tak więc, takie ciecze wymagają dokładnego spłukiwania powierzchni czyszczonych, co jest czasochłonnym zajęciem dla użytkownika.

W celu pokonania wyżej wymienionej wady cieczy ogólnego zastosowania według dotychczasowego stanu techniki, opis patentowy Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4017409 podaje, że powinno się zastosować mieszaninę sulfonianu parafiny i zmniejszone stężenie nieorganicznej soli fosforanowej jako wypełniacza aktywnego. Jednak takie kompozycje nie są całkowicie do przyjęcia z punktu widzenia ochrony środowiska ze względu na zawartość fosforanów. Z drugiej strony, inną alternatywą dla osiągnięcia cieczy ogólnego zastosowania bez fosforanów było zastosowanie większego udziału mieszaniny detergentów anionowych i niejonowych z mniejszymi ilościami eteru glikolu jako rozpuszczalnika i aminy organicznej, jak pokazano w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3935130. I znowu to podejście nie było w pełni zadowalające, a wysokie zawartości organicznych środków detergentowych niezbędne do osiągnięcia czyszczenia powodują pienienie, które z kolei prowadzi do potrzeby dokładnego spłukiwania, które, jak stwierdzono, jest niepożądane dla dzisiejszych konsumentów.

Inne podejście do skomponowania ciekłej kompozycji detergentowej do powierzchni twardych lub ogólnego zastosowania, gdzie jednorodność produktu i przezroczystość są ważne, obejmuje tworzenie mikroemulsji oleju-w-wodzie (o/w), które zawierają jeden lub więcej związków detergentowych powierzchniowo czynnych, rozpuszczalnik nie mieszający się z wodą (typowo rozpuszczalnik węglowodorowy), wodę i „związek wspomagający powierzchniowo czynny” który zapewnia stabilność produktu. Z definicji, mikroemulsja o/w oznacza samorzutnie tworzącą się dyspersję koloidalną cząstek fazy „olejowej” mających wielkość cząstki w zakresie równym 25 do 800 x 10'¹⁰ m w ciągłej fazie wodnej.

Wobec skrajnie drobnej wielkości cząstki zdyspergowanych cząstek fazy olejowej mikroemulsje są przezroczyste dla światła i są klarowne i zazwyczaj wysoce stabilne wobec rozdzielania faz.

Ujawnienia patentowe odnoszące się do zastosowania rozpuszczalników do usuwania tłuszczu w emulsjach o/w obejmująna przykład europejskie zgłoszenia patentowe nr 0137615 i 0137616 - Herbots i in.; europejskie zgłoszenie patentowe nr 0160762 - Johnston i in.; oraz opis patentowy Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4561991 - Herbots i in. Każde z tych ujawnień patentowych również podaje stosowanie co najmniej 5% wagowo rozpuszczalnika do usuwania tłuszczu.

Wiadomo również z brytyjskiego zgłoszenia patentowego nr 2144763A dla Herbotsa i in., opublikowanego 13 marca 1985, że sole magnezu wzmagają wydajność rozpuszczalników do usuwania tłuszczu, takich jak terpeny, w ciekłych kompozycjach detergentowych mikroemulsji o/w. Kompozycje według tego wynalazku opisane przez Herbotsa i in. wymagają, co najmniej 5% mieszaniny rozpuszczalnika do usuwania tłuszczu i soli magnezu, i korzystnie co najmniej 5%

186 139 rozpuszczalnika (który może być mieszaniną nie mieszającego się z wodą rozpuszczalnika niepolamego ze słabo rozpuszczalnym rozpuszczalnikiem nieco polarnym) oraz co najmniej 0,1% soli magnezu.

Poniższe reprezentatywne opisy patentowe według dotychczasowego stanu techniki również odnoszą się do ciekłych detergentowych kompozycji czyszczących w postaci mikroemulsji o/w: opisy patentowe Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4472291 - Rosario; 4540448 - Gauteer i in.; 3723330 - Sheflin i in.

Ciekłe kompozycje detergentowe, które zawierają terpeny takie jak d-limonen, lub inny rozpuszczalnik do usuwania tłuszczu, chociaż nie ujawnione jako będące w postaci mikroemulsji o/w, są przedmiotem następujących reprezentatywnych dokumentów patentowych: europejskie zgłoszenie patentowe nr 0080749; brytyjski opis patentowy nr 1603047; oraz opisy patentowe Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4414128 i 4540505. Na przykład opis patentowy Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4414128 ujawnia szeroko wodną ciekłą kompozycję detergentową, którą charakteryzuje, wagowo:

(a) od 1% do 20% syntetycznego anionowego, niejonowego, amfoterycznego lub obojnaczego środka powierzchniowo czynnego lub ich mieszaniny;

(b) od 0,5% do 10% mono- lub seskwiterpenu lub ich mieszaniny, przy proporcji wagowej (a):(b) leżącej w zakresie równym 5:1 do 1:3; i (c) od 0,5% do 20% rozpuszczalnika polarnego mającego rozpuszczalność w wodzie w temperaturze 15°C w zakresie równym.od 0,2% do 10%. Inne składniki obecne w kompozycjach ujawnionych w tym opisie patentowym obejmują od 0,05% do 10% wagowo mydła metalu alkalicznego, amonowego lub alkanoloamoniowego z kwasem C,₃-Cm tłuszczowym; od 0,5% do 13% wagowo środka maskującego wapń; do 10% wagowo rozpuszczalnika niewodnego, na przykład alkoholi i eterów glikoli; i do 10% wagowo hydrotropów, na przykład mocznika, etanoloamin, soli niższych alkiloarylosulfonianów. Wszystkie kompozycje pokazane w przykładach tego opisu patentowego zawierają względnie duże ilości soli jako detergentowych wypełniaczy aktywnych, które są szkodliwe dla połysku powierzchni.

Opis patentowy Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 5035826 ujawnia kompozycje ciekłokrystaliczne, lecz te kompozycje wykazują stabilność termiczną w ograniczonym zakresie temperatur równym 19°C do 36°C.

Przedmiotem niniejszego wynalazku są ulepszone ciekłokrystaliczne kompozycje detergentowe zawierające materiał ścierny. Kompozycje mają ulepszoną zdolność do szorowania i ulepszone napięcie powierzchniowe, co ulepsza czyszczenie twardych powierzchni, takich jak powierzchnie plastikowe, szkliste i metalowe wykończone na połysk, podłogi malowane na olejno, silniki samochodowe i inne silniki. Bardziej szczegółowo, ulepszone kompozycje czyszczące wykazują dobrą zdolność do szorowania i dobre właściwości usuwania zanieczyszczeń dzięki ulepszonemu napięciu powierzchniowemu i pozostawiają powierzchnie czyszczone błyszczące bez potrzeby lub wymagając tylko minimalnego dodatkowego spłukiwania lub przecierania. Ta ostatnia charakterystyka, której dowodzi mało lub brak widocznych pozostałości na nie spłukanych powierzchniach oczyszczonych, zgodnie z tym pokonuje jedną z wad produktów według dotychczasowego stanu techniki.

Nieoczekiwanie, te pożądane wyniki osiąga się nawet pod nieobecność polifosforanów lub innych soli nieorganicznych lub organicznych jako detergentowych wypełniaczy aktywnych, a także pod zupełną nieobecność lub w zasadzie zupełną nieobecność rozpuszczalnika do usuwania tłuszczu.

W jednym aspekcie przedmiotem niniejszego wynalazku ogólnie jest stabilna, ciekłokrystaliczna kompozycja do czyszczenia twardych powierzchni, szczególnie skuteczna przy usuwaniu zanieczyszczeń oleistych i tłustych. Kompozycja ciekłokrystaliczna zawiera, wagowo:

1% do 20% rozpuszczalnej w wodzie soli etoksylowanego siarczanu eteru C₈_i₈ alkilu jako środka powierzchniowo czynnego, korzystnie soli sodowej, potasowej lub amonowej, lub laurylosiarczanu sodowego (SLS);

186 139

1% do 30% mieszającego się z wodą środka wspomagającego powierzchniowo czynnego mającego albo ograniczoną zdolność albo zasadniczo brak zdolności do rozpuszczania zanieczyszczenia oleistego lub tłustego;

1% do 36% niejonowego środka powierzchniowo czynnego zawierającego grupy tlenku etylenu;

0,5% do 10% soli magnezu, takiej jak heptahydrat siarczanu magnezowego lub chlorek magnezowy;

0,6% do 10% nierozpuszczalnego w wodzie związku organicznego, np. aromatu, olejku eterycznego, lub nierozpuszczalnego w wodzie węglowodoru mającego 8 do 18 atomów węgla;

0,1% do 10% materiału ściernego, którym jest bezpostaciowa krzemionka uwodniona lub proszek polietyneu i resztę stanowi woda, przy czym ciekłokrystaliczna kompozycja detergentowa nie zawiera żadnego sulfonianowego środka powierzchniowo czynnego, i ciekła kompozycja detergentowa ma składową rzeczywistą modułu zespolonego równą lub wyższą niż jeden paskal (1 newton/m kw.), korzystniej wyższą niż 10 paskali, w temperaturze równej 20°C do 40°C przy naprężeniu równym 0,1% do 5%, zmierzonym na reometrze Carr-Med CS i częstotliwości równej 10 radianów/sekundę jest stabilna termicznie i istnieje jako ciekły kryształ w zakresie temperatur od 8°C do 43°C, a nawet korzystniej 4°C do 43°C.

Przedmiotem niniejszego wynalazku jest stabilna, ciekłokrystaliczna kompozycja detergentowa, zawierająca wagowo: 1% do 20% etoksylowanego siarczanu eteru C₈.₁₈ alkilu albo laurylosiarczanu sodowego (SLS) jako środka powierzchniowo czynnego, 1% do 30% środka wspomagającego powierzchniowo czynnego, 1% do 36% etoksylowanego niejonowego środka powierzchniowo czynnego, 0,6% do 10% nierozpuszczalnego w wodzie węglowodoru olejku eterycznego albo aromatu, 0,1% do 10% materiału ściernego i 0,5% do 10% soli magnezu, a resztę stanowi woda, przy czym ciekła kompozycja detergentowa nie zawiera żadnego sulfonianowego środka powierzchniowo czynnego, i ciekła kompozycja detergentowa ma składową rzeczywistą modułu zespolonego równą lub wyższą niż jeden paskal (1 newton/m kw.), korzystniej wyższą niż 10 paskali w temperaturze równej 20°C do 40°C i przy naprężeniu równym 0,1% do 5%, zmierzonym na reometrze Carr-Med CS, i jest stabilna termicznie i istnieje jako ciekły kryształ w zakresie temperatur od 8°C do 43°C, korzystniej 4°C do 43°C.

Zgodnie z niniejszym wynalazkiem rolę węglowodoru nierozpuszczalnego w wodzie może spełniać aromat nierozpuszczalny w wodzie. Typowo w kompozycjach na bazie wody do rozpuszczenia aromatu wymagana jest obecność substancji zwiększających rozpuszczalność, takich jak hydrotropowy niższy alkiloarylosulfonian metalu alkalicznego, trietanoloamina, mocznik, itd., zwłaszcza przy zawartościach aromatu równych 1% lub wyższych, ponieważ aromaty są ogólnie mieszaniną pachnących olejków eterycznych i związków aromatycznych, które ogólnie nie są rozpuszczalne w wodzie.

Stosowane niniejszym i w dołączonych zastrzeżeniach określenie „aromat” jest stosowane w swoim zwykłym znaczeniu odnosząc się do i obejmując dowolną nierozpuszczalną w wodzie substancję zapachową lub mieszaninę substancji, w tym substancje zapachowe naturalne (tj. otrzymane metodą ekstrakcji kwiatu, ziela, kwiatostanu lub rośliny), sztuczne (tj. mieszaniny naturalnych olejków lub składników olejków) oraz wytworzone syntetycznie. Typowo aromaty są złożonymi mieszaninami mieszanek rozmaitych związków organicznych takich jak alkohole, aldehydy, etery, związki aromatyczne i zmiennych ilości olejków eterycznych (na przykład terpenów) takich jak od 0% do 80%, zazwyczaj od 10% do 70% wagowo, przy czym same olejki eteryczne są lotnymi związkami zapachowymi, jak również służą do rozpuszczenia innych składników aromatu.

Dość nieoczekiwanie, chociaż aromat nie jest sam przez się rozpuszczalnikiem do zanieczyszczenia tłustego lub oleistego - nawet chociaż niektóre perfumy mogą w istocie zawierać aż 80% terpenów, które są znane jako dobre rozpuszczalniki tłuszczu - to kompozycje według wynalazku w postaci rozcieńczonej mają zdolność rozpuszczania, aż do 10 lub więcej razy tyle, co waga aromatu, zanieczyszczenia oleistego lub tłustego, które jest usuwane lub poluzowane z twardej powierzchni dzięki działaniu anionowych i niejonowych środków powierzchniowo czynnych, które to zanieczyszczenie jest rozpuszczane w fazie olejowej kompozycji ciekłokrystalicznej.

18(5 139

W niniejszym wynalazku, precyzyjny skład aromatu nie ma szczególnego wpływu na zdolność czyszczącą o tyle, o ile spełnia kryteria niemieszalności z wodą i posiadania przyjemnego zapachu. Oczywiście, zwłaszcza w przypadku kompozycji czyszczących przeznaczonych do stosowania w domu, aromat, jak też inne składniki, powinien być dopuszczalny kosmetycznie, tj. nietrujący, hipoalergiczny, itd.

Węglowodór, taki jak aromat, jest obecny w kompozycji ciekłokrystalicznej w ilości równej od 0,6% do 10% wagowo, korzystnie od 0,8% do 8% wagowo, szczególnie korzystnie od 1% do 6% wagowo. Jeżeli ilość węglowodoru (aromatu) jest mniejsza niż 0,6% wagowo, to utworzenie ciekłego kryształu staje się trudne. Jeżeli węglowodór (aromat) dodaje się w ilościach większych niż 10% wagowo, to koszt rośnie bez jakiejkolwiek dodatkowej korzyści czyszczenia, a w istocie przy pewnym spadku zdolności czyszczącej w takim stopniu, w jakim proporcjonalnie spada całkowita ilość zanieczyszczenia tłustego lub oleistego, która może zostać rozpuszczona w fazie olejowej mikroemulsji.

Ponadto, chociaż lepszą wydajność usuwania tłuszczu osiągnie się dla kompozycji aromatów nie zawierających żadnych rozpuszczalników terpenowych, to wytwórcom aromatów jest oczywiście trudno skomponować dostatecznie tanie kompozycje aromatów do produktów tego typu (tj. produktów typu konsumpcyjnego bardzo wrażliwych na koszt), które zawierają mniej niż 20%, zazwyczaj mniej niż 30% takich rozpuszczalników terpenowych.

Zatem, po prostu ze względów praktycznych, w oparciu o rozważania ekonomiczne, ciekłokrystaliczne kompozycje czyszczące według niniejszego wynalazku mogą często zawierać aż 0,2% do 7% wagowo, w odniesieniu do całkowitej kompozycji, rozpuszczalników terpenowych wprowadzanych tam przez składnik aromatyczny. Jednak nawet kiedy ilość rozpuszczalnika terpenowego w kompozycji czyszczącej jest mniejsza niż 1,5% wagowo, taka jak do 0,6% wagowo lub 0,4% wagowo lub mniej, to kompozycje według wynalazku zapewniają zadowalającą zdolność usuwania tłuszczu i usuwania oleju.

Zamiast aromatu w kompozycji ciekłokrystalicznej, w takich samych uprzednio zdefiniowanych stężeniach, w których stosuje się aromat w kompozycji ciekłokrystalicznej, można zastosować olejek eteryczny lub związek organiczny nierozpuszczalny w wodzie, taki jak nierozpuszczalny w wodzie węglowodór mający 6 do 18 atomów węgla, taki jak parafina lub izoparafina, taki jak isoparH, izodekan, alfa-pinen, beta-pinen, dekanol i terpineol. Korzystnie stosuje się d-limonen, alfa-terpineol, alfa-pinen i beta-pinen oraz ich mieszaniny.

Przydatne olejki eteryczne wybiera się z grupy obejmującej: anetol 20/21 naturalny, olejek anyżowy „china star”, olejek anyżowy „globe brand”, balsam peruwiański, olejek bazyliowy (Indie), olejek pieprzu czarnego, oleożywicę pieprzu czarnego 40/20, Bois de Rose (Brazylia) FOB, płatki bomeolu (Chiny), olejek kamforowy biały, proszek kamforowy syntetyczny techniczny, olejek kanangowy (Jawa), olejek kardamonowy, olejek cynamonowy chiński (Chiny), olejek cedrowy (Chiny) BP, olejek z kory cynamonowca, olejek z liści cynamonowca, olejek cytronelowy, olejek goździkowy, liść goździkowca, kolendrę (Rosja), kumarynę 69°C (Chiny), aldehyd cyklamenowy, tlenek difenylu, etylowanilinę, eukaliptol, olejek eukaliptusowy, Eucalyptus citriodora, olejek kopru włoskiego, olejek bodziszkowy, olejek imbirowy, oleożywicę imbirową (Indie), olejek z białych grejpfrutów, olejek gwąjakowy, balsam gurjun, piperonal, octan izobomylu, izolongifolen, olejek jałowcowy, octan L-mentylu, olejek lawendowy, olejek cytrynowy, olejek lemongrasowy, olejek limetowy destylowany, olejek kubebowy Litsea, longifolen, mentol krystaliczny, keton metylowo-cedrylowy, metylochawikol, salicylan metylu, piżmo ambrowe, piżmo ketonowe, piżmo ksylenowe, olejek muszkatołowy, olejek pomarańczowy, olejek paczulowy, olejek mięty pieprzowej, alkohol fenyloetylowy, olejek z jagód pimentu, olejek z liści pimentu, rozalinę, olejek sandałowy, sandenol, olejek szałwiowy, szałwię muszkatołową, olejek sasafrasowy, olejek mięty zielonej, lawendę wąskolistną, aksamitkę, olejek drzewa herbacianego, wanilinę, olejek wetiwerowy (Jawa), olejek starzęślowy. Niejonowy środek powierzchniowo czynny jest obecny w ilościach równych około 1% do 36%, korzystnie 3% do 24% w odniesieniu do wagi kompozycji ciekłokrystalicznej i zapewnia wyższą skuteczność usuwania zanieczyszczenia oleistego i łagodność wobec skóry ludzkiej. Stosowane w niniejszym wynalazku rozpuszczalne w wodzie etoksylowane niejonowe środki powierzchniowo czynne są dobrze znane w przemyśle

186 139 i obejmują etoksylany pierwszorzędowych alkoholi alifatycznych i etoksylany drugorzędowych alkoholi alifatycznych. Długość łańcucha polietylenoksyłowego może być dostosowana do osiągnięcia pożądanej równowagi między elementami hydrofobowymi i hydrofitowymi. Ogólnie, korzystnym niejonowym środkiem powierzchniowo czynnym jest produkt kondensacji jednego mola wyższego alkoholu tłuszczowego mającego 9 do 11 atomów węgla z 2 do 6 molami grup tlenku etylenu.

Klasa niejonowych środków powierzchniowo czynnych obejmuje produkty kondensacji wyższego alkoholu (na przykład alkanolu zawierającego 8 do 16 atomów węgla w konfiguracji łańcucha prostego lub rozgałęzionego) skondensowanego z 4 do 20 molami tlenku etylenu, na przykład alkoholu laurylowego lub mirystylowego skondensowanego z 16 molami tlenku etylenu (EO), tridekanolu skondensowanego z 6 molami EO, alkoholu mirystylowego skondensowanego z 10 molami EO na mol alkoholu mirystylowego, produkt kondensacji EO z frakcją alkoholu tłuszczowego z orzechów kokosowych zawierającą mieszaninę alkoholi tłuszczowych o łańcuchach alkilowych zmieniających się od 10 do 14 atomów węgla długości, i gdzie kondensat zawiera albo 6 moli EO na mol całkowitego alkoholu albo 9 moli EO na mol alkoholu, oraz etoksylany alkoholu łojowego zawierające 6 EO do 11 EO na mol alkoholu.

Korzystną grupą powyższych niejonowych środków powierzchniowo czynnych są etoksylany Neodol (Shell Co.), które są wyższym alifatycznym alkoholem pierwszorzędowym zawierającym 9-15 atomów węgla, takim jak C₉-C,, alkanol skondensowany z 4 do 10 molami tlenku etylenu (Neodol 91-8 lub Neodol 91-5), Ci₂-C,1 alkanol skondensowany z 6,5 mola tlenku etylenu (Neodol 23-6.5), C₁₂-C_1S alkanol skondensowany z 12 molami tlenku etylenu (Neodol 25-12), C_M-C,5 alkanol skondensowany z 13 molami tlenku etylenu (Neodol 45-13), i tym podobne. Takie etoksamery mają wartość HLB (równowagi hydrofobowo-lipofilowej) równą około 8 do 15 i dają dobre tworzenie emulsji, zaś etoksamery o wartościach HLB poniżej 7 zawierają mniej niż 4 grupy tlenku etylenu i wykazują tendencję do bycia złymi emulgatorami i złymi środkami detergentowymi.

Dodatkowymi zadowalającymi rozpuszczalnymi w wodzie kondensatami alkoholu z tlenkiem etylenu są produkty kondensacji drugorzędowego alkoholu alifatycznego, zawierającego 8 do 18 atomów węgla w konfiguracji łańcucha prostego lub rozgałęzionego skondensowanego z 5 do 30 molami tlenku etylenu. Przykładami dostępnych w handlu niejonowych środków detergentowych powyższego typu są C,,-C_l5 alkanole drugorzędowe skondensowane z albo 9 EO (Tergitol 15-S-9) albo 12 eO (Tergitol 15-S-12) sprzedawane przez Union Carbide.

Etoksylowanym siarczanem eteru alkilu albo SLS jako środkami powierzchniowo czynnymi, które można stosować w środku detergentowym według niniejszego wynalazku, są sole rozpuszczalne w wodzie i obejmują sole trietanoloamonowe, sodowe, potasowe, amonowe oraz etanoloamonowe, sole środków powierzchniowo czynnych etoksylowanych siarczanów eterów C₈-Cn alkilowych, które mają strukturę:

R-(0CHCH₂)_n0S0₃M⁺ w której n oznacza około 0 (jeśli n = 0, to SLS) do około 5, i R oznacza grupę alkilową mającą 8 do 18 atomów węgla, korzystniej 12 do 15 atomów węgla, i naturalne frakcje, na przykład C_u.i₄; C^.,5, aM oznacza kation amonowy lub kation metalu, najkorzystniej sodowy. Etoksylowany siarczan eteru alkilowego jako środek powierzchniowo czynny jest obecny w kompozycji w stężeniu równym około 1% do około 20% wagowo, korzystniej około 2% do około 15% wagowo.

Etoksylowany siarczan eteru alkilowego lub SLS można wytworzyć siarczanując produkt kondensacji tlenku etylenu i C₈.₁₀ alkanolu i zobojętniając powstały produkt. Etoksylowane siarczany eterów alkilowych różnią się między sobą liczbą atomów węgla w alkoholach i liczbą moli tlenku etylenu przereagowanego z jednym molem takiego alkoholu. Korzystne etoksylowane siarczany eterów polietenoksyalkilowych zawierają 12 do 15 atomów węgla w alkoholach i w ich grupach alkilowych, na przykład mirystylo (3 EO) siarczan sodowy.

186 139

Etoksylowane siarczany eterów C8.lg alkilofenylowych zawierające od 2 do 6 moli tlenku etylenu w cząsteczce, są również przydatne do stosowania w kompozycjach według wynalazku. Te środki detergentowe można wytworzyć poddając alkilofenol reakcji z 2 do 6 moli tlenku etylenu i siarczanując i zobojętniając powstały etoksylowany alkilofenol. Stężenie etoksylowanego siarczanu eteru alkilu jako środka powierzchniowo czynnego wynosi 1 do 8% wagowych.

Główną klasą związków, które, jak stwierdzono, dają wysoce przydatne środki wspomagające powierzchniowo czynne w zakresach temperatur rozciągających się od 5°C do 43°C są, na przykład, gliceryna, glikol etylenowy, rozpuszczalne w wodzie glikole polietylenowe mające ciężar cząsteczkowy równy 300 do 1000, glikol polipropylenowy o wzorze HO(CH₃CHCH₂0)_nH, w którym n oznacza liczbę od 2 do 18, mieszaniny glikolu polietylenowego i glikolu polipropylenowego (Synalox) oraz monoetery C,-C₆ alkilowe i monoestry glikolu etylenowego i glikolu propylenowego mające wzory strukturalne R(X)_nOH iR,(X)_nOH, w których R oznacza grupę C,-C₆ alkilową, R, oznacza grupę C2-C4 acylową, X oznacza (OCH₂CH₂) lub (OCH₂(CH₃)CH), zaś n oznacza liczbę od 1 do 4, glikol dietylenowy, glikol trietylenowy, mleczan alkilu, w którym grupa alkilowa ma 1 do 6 atomów węgla, 1-metoksy-2-propanol, l-metoksy-3-propanol, oraz l-metoksy-2-, 3- lub 4-butanol.

Przedstawiciele klasy glikolu propylenowego obejmują glikol dipropylenowy i glikol polipropylenowy mający ciężar cząsteczkowy równy 200 do 1000, na przykład glikol polipropylenowy 400. Innymi zadowalającymi eterami glikoli są eter monobutylowy glikolu etylenowego (butylocelosolw), eter monobutylowy glikolu dietylenowego (butylokarbitol), eter monobutylowy glikolu trietylenowego, eter monobutylowy glikolu mono-, di-, tripropylenowego, eter monobutylowy glikolu tetraetylenowego, eter monometylowy glikolu mono-, di-, tripropylenowego, eter monometylowy glikolu propylenowego, eter monoheksylowy glikolu etylenowego, eter monoheksylowy glikolu dietylenowego, eter tert-butylowy glikolu propylenowego, eter monoetylowy glikolu etylenowego, eter monometylowy glikolu etylenowego, eter monopropylowy glikolu etylenowego, eter monopentylowy glikolu etylenowego, eter monometylowy glikolu dietylenowego, eter monoetylowy glikolu dietylenowego, eter monopropylowy glikolu dietylenowego, eter monopentylowy glikolu dietylenowego, eter monometylowy glikolu trietylenowego, eter monoetylowy glikolu trietylenowego, eter monopropylowy glikolu trietylenowego, eter monopentylowy glikolu trietylenowego, eter monoheksylowy glikolu trietylenowego, eter monoetylowy glikolu mono-, di-,tripropylenowego, eter monopropylowy glikolu mono-, di-, tripropylenowego, eter monopentylowy glikolu mono-, di-, tripropylenowego, eter monoheksylowy glikolu mono-, di-, tripropylenowego, eter monometylowy glikolu mono-, di-, tributylenowego, eter monoetylowy glikolu mono-, di-, tributylenowego, eter monopropylowy glikolu mono-, di-, tributylenowego, eter monobutylowy glikolu mono-, di-, tributylenowego, eter monopentylowy glikolu mono-, di-, tributylenowego oraz eter monoheksylowy glikolu mono-, di-, tributylenowego, monooctan glikolu etylenowego i propionian glikolu dipropylenowego. Korzystnym środkiem wspomagającym powierzchniowo czynnym jest eter n-butylowy glikolu tripropylenowego, ze względu na jego hydrofobowy charakter.

Ilość środka wspomagającego powierzchniowo czynnego i wymagana do stabilizowania kompozycji ciekłokrystalicznych będzie oczywiście zależeć od takich czynników, jak charakterystyka napięcia powierzchniowego środka wspomagającego powierzchniowo czynnego, typ i ilości głównych środków powierzchniowo czynnych i aromatów, oraz typ i ilości jakichkolwiek innych dodatkowych składników, które mogą być obecne w kompozycji, i które mają wpływ na czynniki termodynamiczne wyliczone powyżej. Ogólnie, ilość środka wspomagającego powierzchniowo czynnego stosowanego w kompozycji ciekłokrystalicznej leży w zakresie równym od 1% do 30%, korzystnie od 2% do 20%, szczególnie korzystnie od 3% do 16% wagowo, dając stabilną kompozycję ciekłokrystaliczną dla wyżej opisanych zawartości głównych środków powierzchniowo czynnych i aromatu oraz jakichkolwiek innych dodatkowych składników, jak opisane poniżej.

186 139

Kompozycje ciekłokrystaliczne typu instant zawierają 0,1% do 2,5% wag., korzystniej 0,25 do 2,0% wag. materiału ściernego wybranego z grupy obejmującej bezpostaciową krzemionkę uwodnioną i cząstki proszku polietylenowego oraz ich mieszaniny.

Krzemionka bezpostaciowa (jakość do ust) stosowana do wzmożenia zdolności szorowania żelu ciekłokrystalicznego była dostarczona przez Zeoffin. Średni rozmiar cząstek krzemionki Zeoffin wynosi 8 do 10 pm. Jej gęstość pozorna wynosi 0,32 do 0,37 g/ml.

Stosowana była również bezpostaciowa krzemionka uwodniona z Crosfield o różnych rozmiarach cząstek (9, 15 i 300 pm) i takiej samej gęstości pozornej.

Proszek polietylenowy stosowany w niniejszym wynalazku ma rozmiar cząstek równy około 200 do około 500 pm i gęstość równą 0,91 do 0,99 g/litr, korzystniej 0,94 do 0,96 g/litr.

Poza swoją doskonałą zdolnością ' do szorowania i zdolnością do czyszczenia zanieczyszczeń tłustych i oleistych, kompozycje ciekłokrystaliczne o niskim pH wykazują również wyśmienitą wydajność czyszczenia i usuwania osadu mydła i kamienia wapiennego w stanie nierozcieńczonym, jak również przy używaniu w rozcieńczeniu.

Kompozycja instant zawiera 0,5% do 10% wag., korzystniej 1% do 8% wag. soli magnezu takiej jak chlorek magnezowy i/lub heptahydrat siarczanu magnezowego oraz ich mieszaniny.

Końcowym zasadniczym składnikiem w kompozycji ciekłokrystalicznej według wynalazku mającej ulepszone właściwości napięcia powierzchniowego jest woda. Udział wody w ciekłokrystalicznej kompozycji detergentowej ogólnie leży w zakresie równym 20% do 97%, korzystnie 70% do 97% wagowo.

Kompozycja według niniejszego wynalazku jest w stanie ciekłego kryształu wtedy, kiedy ma strukturę lipotropową, jest przezroczysta lub nieco mętna (opalizująca) lecz nie nieprzejrzysta, i ma składową rzeczywistą modułu zespolonego równą lub wyższą niż 1 paskal (1 newton/m kw.), korzystniej wyższą niż 10 paskali, a najkorzystniej wyższą niż 20 paskali, kiedy mierzono w temperaturze równej 20°C do 40°C, przy częstotliwości równej dziesięć radianów na sekundę i przy naprężeniu równym 0,1% do 5%. Zachowanie reologiczne składników niniejszego wynalazku mierzono w 25°C przy pomocy reometru Carri-Med CS. Przy pomiarze stożek i płytkę stosuje się pod kątem stożka równym 2 stopnie: 0 minut: 0 sekund przy średnicy stożka równej 6,0 cm, szczelinie układu pomiarowego równej 52,0 mikrometra i momencie bezwładności układu pomiarowego równym 17,02 mikro Nm s'*

Wytwarzanie kompozycji ciekłokrystalicznych według wynalazku jest względnie proste, ponieważ wykazują one tendencję do samorzutnego tworzenia się, przy niewielkim zapotrzebowaniu na dodatek energii dla sprzyjania przemianie w stan ciekłokrystaliczny. Jednak dla promowania jednorodności kompozycji normalnie podejmować się będzie mieszanie, i stwierdzono, że pożądane jest najpierw zmieszać środki powierzchniowo czynne i środek wspomagający powierzchniowo czynny z wodą, a następnie domieszać składnik lipofilowy, zazwyczaj węglowodór (ale można również wykorzystywać estry lub mieszaniny węglowodorów i estrów). Nie jest konieczne wykorzystywanie ogrzewania i większość procesów mieszania korzystnie prowadzi się w przybliżeniu w temperaturze pokojowej (20-25°C).

Kompozycje według wynalazku można nanosić na takie powierzchnie nalewając je na nie, nanosząc szmatką lub gąbką, lub rozmaitymi innymi sposobami stykania, ale korzystne jest nanoszenie ich w postaci aerozolu metodą natryskiwania ich na podłoże z rozpylacza lub butelki elastycznej poruszanych naciskiem ręki lub palca. Tak można nanosić na powierzchnie twarde, takie jak naczynia, ściany lub podłogi, z których ma zostać usunięte zanieczyszczenie lipofilowe (zazwyczaj tłuste lub oleiste), albo na tkaniny, takie jak pranie, które uprzednio było zaplamione zanieczyszczeniami lipofilowymi, takimi jak olej silnikowy. Kompozycje według wynalazku można stosować jako środki detergentowe i jako takie można wykorzystywać w taki sam sposób, w jaki normalnie stosuje się ciekłe środki detergentowe wykorzystywane do zmywania naczyń, czyszczenia podłogi i ścian oraz prania, lecz korzystne jest również wykorzystywanie ich jako środki wstępnie odplamiające, w którym to zastosowaniu, jak stwierdzono, są szczególnie przydatne do poluzowania przylegania zanieczyszczeń lipofilowych do podłoży, przez to przyczyniając się do znacznie łatwiejszego czyszczenia przy naniesieniu więcej tych samych kompozycji detergentowych

186 139 według wynalazku lub przez naniesienie innych dostępnych w handlu kompozycji detergentowych w postaci cieczy, kostki lub cząstek stałych.

Rozmaite zalety wynalazku przedstawiono już szczegółowo i nie będą tu powtarzane. Jednakże należy ponownie stwierdzić, że wynalazek wiąże się z ważnym stwierdzeniem, że skuteczne ciekłe kompozycje detergentowe mogą być wytwarzane w stanie ciekłokrystalicznym, i że ponieważ są one w takim stanie, to są szczególnie skuteczne przy usuwaniu zanieczyszczeń lipofilowych z podłoży, jak również są skuteczne przy usuwaniu z podłoży materiałów nie lipofilowych. Takie pożądane właściwości ciekłokrystalicznych kompozycji detergentowych według niniejszego wynalazku czynią je doskonałymi do stosowania jako środki do wstępnego odplamiania i środki detergentowe do usuwania trudnych do usunięcia zanieczyszczeń z podłoży przy czyszczeni rozmaitych powierzchni twardych i miękkich.

Następujące przykłady ilustrują wynalazek, lecz nie ograniczają go. O ile nie wskazano inaczej, to wszysttde części w tych przykładach są wyrażone wagowo, a wszystkie temperatury są w °C.

Przykład 1

Następujące preparaty (% wag.) sporządzono w temperaturze 25°C po prostu mieszając.

NaAEOS - sól sodowa etoksylowanego siarczanu eteru alkilu 91-5 Dobanol - alkohol alifatyczny C₉., etoksylowany 5 molami tlenku etylenu

	A (Odn.)	B	C	D	E
NaAEOS (2EO)	12	12	12	12	12
91-5 Dobanol	3	3	3	3	3
Eter n-butylowy glikolu tripropylenowego	11,25	11,25	11,25	11,25	11,25
d-Limonen	3,75	3,75	3,75	3,75	3,75
MgSO, · 7H₂0	0,98	0,98	0,98	0,98	0,98
Cząstki PE, gęstość 0,95 g/litr, rozmiar cząstek 300-400 gm	-	-	-	-	-
Bezpostaciowa krzemionka uwodniona Zeofinn	-	0,2	0,5	0,8	1
Woda	reszta	reszta	reszta	reszta	reszta
Stabilność termiczna °C	18-36	18-36	18-36	18-36	18-36
Indeks łatwości czyszczenia 10% łoju twardego 10% łoju twardego & 5% miękkiego	-0,41	0	0,12	0,26	0,45
łoju wołowego	-1,5	-1,2	0	0	0,8
Żywność suszona	-0,5	-	-	0	-

	F	G	H	I
1	2	3	4	5
NaAEOS (2EO)	12	12	12	12
91-5 Dobanol	3	3	3	3
Eter n-butylowy glikolu tripropylenowego	11,25	11,25	11,25	11,25

186 139

c.d tabeli

1	2	3	4	5
d-Limonen	3,75	3,75	3,75	3,75
MgSCL · 7H₂0	0,98	0,98	0,98	0,98
Cząstki PE, gęstość 0,95 g/litr, rozmiar cząstek 300-400 pm	1	0,5	0,2	0,8
Bezpostaciowa krzemionka uwodniona Zeofrnn	-	0,5	0,8	0,2
Woda	reszta	reszta	reszta	reszta
Stabilność termiczna °C	18-36	18-36	18-36	18-36
Indeks łatwości czyszczenia 10% łoju twardego 10% łoju twardego & 5% miękkiego	-0,47	-0,19	0,5	0,18
łoju wołowego	-	-	-	-
Żywność suszona	-	-	-	-

Skład preparatu Cif był:

anionowy środek powierzchniowo czynny 2,9% niejonowy środek powierzchniowo czynny 1,4% kalcyt 35% mydło 0,5%

	J	K	L
Laurylosiarczan sodowy	-	12	12
Etoksylowany eter laurylosiarczanu sodowego (2EO)	12	-	-
91-5 Dobanol	8	8	8
Eter n-butylowy glikolu tripropylenowego	11,25	11,25	11,25
d-Limonen	3,75	3,75	3,75
MgS0₄ · 7H₂0	3,5	3,5	3,5
MgCl·, · 6H₂0	3,5	3,5	3,5
Bezpostaciowa krzemionka uwodniona Zeofinn	0,8	0,8	5
Woda	reszta	reszta	reszta
Stabilność termiczna °C	4-43	4-43	4-43
Indeks łatwości czyszczenia 10% łoju twardego	0,2	0,16	0,52
zapieczona żywność	0	0,2	0,064
osad mydła	0,46	0,58	0,60

186 139

Struktury ciekłokrystaliczne J, K, L mają wyśmienite zachowanie wiskoelastyczne. Możemy zatem zawiesić w nich do 5-6% krzemionki bezpostaciowej. Ponadto we wszystkich powyższych przykładach zawierają kwas tłuszczowy z oleju kokosowego jako środek przeciwpieniący.

Test oceny:

Indeks łatwości czyszczenia różnych prototypów obliczano wobec klasycznej śmietanki czyszczącej (Cif) jako odnośnika. Wyniki podano w kategoriach indeksu łatwości czyszczenia:

[1-(liczba ruchów proto) / (liczba ruchów odnośnika)]

Jeżeli liczba ruchów proto = liczba ruchów odnośnika, to indeks wynosi 0 (równoważność czyszczenia między prototypem i odnośnikiem).

Jeżeli liczba ruchów proto > liczba ruchów odnośnika, to indeks charakteryzuje wartość ujemna (im bardziej ujemny indeks, tym mniej wydajny prototyp).

Jeżeli liczba ruchów proto < liczba ruchów odnośnika, to indeks charakteryzuje wartość dodatnia (im bardziej dodatni indeks, tym bardziej wydajny prototyp).

Wynalazek opisano w odniesieniu do jego różnych odmian i postaci, lecz nie powinno się go uważać za ograniczony do nich, ponieważ jest oczywiste, że specjalista mając przed sobą niniejszy opis będzie w stanie wykorzystać substytuty i równoważniki bez odbiegania od wynalazku.

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz.

Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Ciekłokrystaliczna kompozycja detergentowa, znamienna tym, że zawiera wagowo:

(a) 1% do 36% niejonowego środka powierzchniowo czynnego zawierającego grupy tlenku etylenu;

(b) 1% do 20% rozpuszczalnej w wodze soli etoksylowanego siarczanu eteru C₈-C₁₈ alkilu jako środka powierzchniowo czynnego albo laurylosiarczanu sodowego;

(c) 0,1% do 10% materiału ściernego, którym jest bezpostaciowa krzemionka uwodniona lub proszek polietylenu;

(d) 1% do 30% środka wspomagającego powierzchniowo czynnego, mającego albo ograniczoną zdolność, albo brak zdolności do rozpuszczania zanieczyszczenia oleistego lub tłustego;

(e) 0,6% do 10% nierozpuszczalnego w wodzie związku organicznego wybranego z grupy obejmującej aromaty, olejki eteryczne i nierozpuszczalne w wodzie węglowodory mające 8 do 18 atomów węgla;

(f) 0,5% do 10% soli magnezu; i (g) resztę stanowi woda, przy czym ciekłokrystaliczna kompozycja detergentowa nie zawiera sulfonianowego środka powierzchniowo czynnego i ma składową rzeczywistą modułu zespolonego, mierzoną w temperaturze pomiędzy 20°C do 40°C, przy naprężeniu równym 0,1% do 5% i częstotliwości równej 10 radianów/sekundę, równą co najmniej jeden paskal i stanowi jedną fazę w temperaturze od 8°C do 43°C.
2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że niejonowym środkiem powierzchniowo czynnym jest produkt kondensacji jednego mola wyższego alkoholu tłuszczowego mającego 9 do 11 atomów węgla z 2 do 6 molami grup tlenku etylenu.
3. Kompozycja według zastrz. 2, znamienna tym, że rozpuszczalna w wodzie sól etoksylowanego siarczanu eteru C8-C₁₈ alkilu jako środka powierzchniowo czynnego ma kation wybrany z grupy obejmującej sodowy, potasowy i amonowy.
4. Kompozycja według zastrz. 3, znamienna tym, że węglowodór nierozpuszczalny w wodzie jest wybrany z grupy obejmującej d-limonen, alfa-terpineol, alfa-pinen, i beta-pinen oraz ich mieszaniny.
5. Kompozycja według zastrz. 3, znamienna tym, że środkiem wspomagającym powierzchniowo czynnym jest eter n-butylowy glikolu tripropylenowego.