PL171746B1 - Termostatyczny zawór grzejnikowy jednodrogowy - Google Patents

Abstract

Termostatyzzny aawór greejniOowy jennorlroowwy, posiadający dzielony korpus, w którym osadzonejestszczelnie zawieradło obrotowe złożone z trzech wkładek ceramicznych z otworami usytuowanymi równolegle do strumienia cieczy, z których, wkładka środkowa połączona jest z obrotowym pokrętłem umieszczonym na korpusie, a wkładki zewnętrzne osadzone są w korpusie nieobrotowo oraz wyposażony w głowicę termostatyczną z czujnikiem reagującym na zmiany temperatury otoczenia i w popychacz współpracujący z zawieradlem zaworu, znamienny tym, że głowica termostatyczna (8) skojarzona jest z zaworem za pomocą obsady (7) osadzonej i ustalonej w wybranym położeniu na obwodzie jego korpusu (1), a wewnątrz tej obsady (7) umieszczona jest przekładnia zamieniająca ruch liniowy popychacza (12) głowicy termostatycznej (8) na ruch obrotowy wkładki (3) środkowej zawieradła zaworu

Description

Przedmiotem wynalazku jest termostatycznn zawór grzejnikowy jednodimg^own z podwójną regulacją przeptywu cieczn.

Termostatyczne zawory grzejnikowe, stosowane w instalacjach grzewcznch, znane są z szeregu publikacji technicznnch oraz z katalogów firm raj'mpjącnch się ich produkcją. Zawory te posiadają przelotowy korpus z umieszczonnm wewnątrz zawieradłem wzninsownm w postaci grznbka połączonego z pezesuwonm trzpieniem, nsaOznnnm szczelnie w korpusie i ^^laodzącnm na jego zewnątrz. Grznbek jest stale utrznmnwann w pewnej zadanej odległości od gniazda, z którnm współpracuje, za pomocą sprężnun ściskowej umieszczonej wewnątrz korpusu. Na gwintowanej końcówce korpusu zaworu, w której

171 746 umieszczony jest trzpień grzybka, osadzona jest głowica termostatyczna, lub nasadka zaworowa tej głowicy, sterowana zdalnie.

Głowica termostatyczna zawiera czujnik wypełniony cieczą o dużej rozszerzalności objętościowej, reagującą na zmiany temperatury otoczenia. Ciecz, zmieniając swoją objętość, oddziaływuje poprzez mieszek sprężysty na popychacz, który zwiększa, lub zmniejsza nacisk na trzpień zaworu, na którym osadzony jest grzybek. W wyniku tego następuje zmiana położenia grzybka względem gniazda zaworu. Obracając pokrętłem głowicy, ustawia się wielkość przepływu wody przez zawór co wpływa na zmianę temperatury pomieszczenia, w którym zainstalowany jest grzejnik. Wstępne nastawianie przepływu wody przez zawór, realizowane jest za pomocą obrotowej tulei, odpowiednio ukształtowanej lub za pomocą wymiennych przelotowych wkładek.

Z opisu polskiego wynalazku nr P 291 860 znany jest zawór zamykająco-regulacyjny posiadający dzielony korpus, w którym osadzone jest szczelnie zawieradło obrotowe złożone z trzech płaskich wkładek ceramicznych z otworami usytuowanymi równolegle do strumienia cieczy. Wszystkie wkładki ceramiczne zawieradła są pod naciskiem elementu sprężystego, przy czym wkładki zewnętrzne umieszczone są wewnątrz korpusu nieobrotowo, a wkładka środkowa zawieradła sprzęgnięta jest z pokrętłem obrotowym osadzonym na korpusie.

Zasada pracy tego zaworu polega na tym, że ilość transportowanej przez zawór cieczy zależy od wzajemnego położenia przelotowych wkładek ceramicznych. Wielkość szczelin, przez które przepływa ciecz, reguluje się promieniowym przemieszczaniem wkładki środkowej zawieradła względem nieobrotowych wkładek zewnętrznych. W skrajnych położeniach wkładki środkowej następuje albo maksymalny przepływ cieczy przez zawór, albo całkowite zamknięcie przepływu, na skutek przesunięcia otworów wkładki obrotowej w nieprzelotowy obszar wkładek zewnętrznych.

Termostatyczny zawór grzejnikowy jednodrogowy według wynalazku charakteryzuje się tym, że posiada dzielony korpus, w którym osadzone jest szczelnie zawieradło obrotowe złożone z trzech wkładek ceramicznych z otworami usytuowanymi równolegle do strumienia cieczy. Wkładka środkowa zawieradła połączona jest z obrotowym pokrętłem umieszczonym na korpusie, a wkładki zewnętrzne osadzone są w korpusie nieobrotowo. Zawór jest wyposażony w głowicę termostatyczną z czujnikiem reagującym na zmiany temperatury otoczenia i w popychacz współpracujący z zawieradłem. Głowica termostatyczna skojarzona jest z zaworem za pomocą obsady osadzonej i ustalonej w wybranym położeniu na obwodzie korpusu. Wewnątrz tej obsady umieszczona jest przekładnia zamieniająca ruch liniowy popychacza głowicy termostatycznej na ruch obrotowy wkładki środkowej zawieradła zaworu. Przekładnia ta złożona jest z koła zębatego umieszczonego na obwodzie pokrętła zaworu, trzpienia zazębionego z kołem zębatym i współpracującego z popychaczem głowicy termostatycznej oraz z elementu sprężystego korzystnie sprężyny, wprawiającego wkładkę środkową zawieradła w ruch obrotowy.

W innym wykonaniu zaworu przekładnia zamieniająca ruch liniowy popychacza głowicy termostatycznej na ruch obrotowy' wkładki środkowej zawieradła, złożona jest z dzielonej dźwigni osadzonej wahliwie w obsadzie i kontaktującej się z pokrętłem zaworu, elementu sprężystego, korzystnie sprężyny, wprawiającego pokrętło zaworu w ruch obrotowy za pośrednictwem jednej połówki dźwigni oraz suwaka umieszczonego między drugą połówką dźwigni, a popychaczem głowicy termostatycznej.

Między pokrętłem zaworu, a jego korpusem umieszczony jest ogranicznik ruchu obrotowego obsady i pokrętła zaworu. Otwory przelotowe wkładek ceramicznych zawieradła posiadają kształt wycinka koła z wierzchołkiem leżącym w osi obrotu zawieradła. Na obwodzie korpusu umieszczony jest wskaźnik położenia obsady w stosunku do korpusu, przeznaczony do wstępnego nastawiania wielkości przepływu cieczy przez zawór.

171 746

Termostatyczny zawór grzejnikowy według wynalazku posiada szereg zalet technicznych w stosunku do zaworów wzniosowych z zawieradłem grzybkowym. Nie wymaga on stosowania dodatkowych elementów regulacyjnych przeznaczonych do wstępnego nastawiania cieczy, ponieważ regulację tego przepływu realizuje się poprzez kątowe ustawienie obsady głowicy termostatycznej w stosunku do korpusu zaworu. Efektem tego zabiegu jest ustalenie wielkości szczelin w otworach przepływowych wkładek ceramicznych zawieradła. Umieszczony między korpusem zaworu, a pokrętłem wymienny ogranicznik, gwarantuje stabilność tej nastawy. Przyjęty kształt otworów przepływowych zapewnia liniową i stałoprocentową charakterystykę przepływu cieczy, co w tradycyjnych zaworach grzybkowych jest nieosiągalne. Mechanizm zamiany liniowego ruchu popychacza głowicy termostatycznej na obrotowy ruch pokrętła zaworu pozwala na precyzyjne ustawienie przepływu cieczy przez zawór, niezależnie od współczynnika wzmocnienia głowicy termostatycznej .

Przedmiot wynalazku w przykładach wykonania został uwidoczniony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia zawór jednodrogowy w widoku z boku z częściowym przekrojem wzdłużnym A-A oznaczonym na fig. 2, fig. 2 - ten sam zawór w przekroju poprzecznym B-B oznaczonym na fig. 1, fig. 3 - zawór w innym wykonaniu z boku z częściowym przekrojem poprzecznym.

Zawór składa się z dzielonego korpusu 1, wewnątrz którego osadzone jest szczelnie zawieradło obrotowe złożone z trzech płaskich wkładek 2, 3 ceramicznych będących pod naciskiem elementu sprężystego. Dwie zewnętrzne wkładki 2 ceramiczne osadzone są nieobrotowo, natomiast wkładka 3 środkowa jest umieszczona w tulei 4 obrotowej, sprzęgniętej z pokrętłem 5 osadzonym na zewnątrz korpusu 1 zaworu. Wszystkie wkładki 2, 3 ceramiczne posiadają otwory 6 w kształcie wycinka koła o kącie a rozwarcia równym 66°, z wierzchołkiem leżącym w osi obrotu zawieradła. Na jednym z elementów korpusu 1 osadzona jest obrotowo obsada 7 z przymocowaną do niej głowicą termostatyczną 8. Obsada 7 posiada mechanizm ustalający jej położenie w stosunku do korpusu 1 zaworu, złożony z wkręta 9 dociskowego i nie pokazanego na rysunku czopa, przylegającego do korpusu 1. Wewnątrz obsady 7 umieszczone jest pokrętło 5 zaworu, na obwodzie którego znajduje się koło zębate 10. Koło zębate 10 jest zazębione z trzpieniem 11 zębatym osadzonym suwliwie w obsadzie 7, w osi popychacza 12 głowicy termostatycznej 8, stanowiąc przekładnię zamieniającą ruch liniowy popychacza 12 głowicy termostatycznej 8 na ruch obrotowy wkładki 3 środkowej zawieradła. Jedna końcówka trzpienia 11 przylega do popychacza 12 głowicy termostatycznej 8, natomiast druga końcówka opiera się o element sprężysty 13 w postaci sprężyny ściskowej, powodując stały ruch liniowy trzpienia 11 w stronę popychacza 12 głowicy termostatycznej 8, a tym samym stały ruch obrotowy pokrętła 5. Obsada 7 głowicy termostatycznej 8 może być ustawiana na obwodzie korpusu 1 zaworu w całym obszarze obrotu pokrętła 5, uwarunkowanego wielkością rowka 14 obwodowego wykonanego w korpusie 1, w którym porusza się zabierak 15 tulei 4 wkładki 3 środkowej zawieradła. W opisanym przykładzie wykonania zaworu według wynalazku, rowek 14 ten wykonany jest na obwodzie korpusu 1 ograniczonym kątem β równym 90°. Powtarzalność kątowego ustawiania obsady 7 zapewnia wskaźnik 16 w postaci skali naciętej na obwodzie korpusu 1. Wzajemne, kątowe ustawienie obsady 7 i korpusu 1 służy do wstępnej regulacji przepływu cieczy przez otwory 6 wkładek 2, 3 ceramicznych zawieradła. Utworzone w ten sposób szczeliny przepływowe, przepuszczają przez zawór założoną z góry ilość cieczy. Stabilność tej nastawy gwarantuje ogranicznik 17 umieszczony w rowku 14 obwodowym korpusu 1, osłonięty pokrętłem 5. W normalnej eksploatacji zaworu jest on niedostępny dla osób postronnych. Zwiększenie lub zmniejszenie wielkości przepływu cieczy przez zawór zależy od zmian temperatury otoczenia, na które reaguje głowica termostatyczna 8. Poprzez swój popychacz 12 zmienia położenie kątowe pokrętła 5, a wraz z nim wkładki 3 środkowej zawieradła, co z kolei przynosi zmianę wielkości szczelin przepływowych

171 746 w zawieradle powodującą zmniejszanie lub zwiększanie wielkości przepływu cieczy przez zawór.

W innym przykładzie wykonania zaworu, wewnątrz obsady 7 jest umieszczone pokrętło 5 zaworu posiadające profilową końcówkę 18, sprzęgniętą z dzieloną dźwignią 19 jednoramienną, osadzoną wahliwie w obsadzie 7 za pomocą sworznia 20. Jedna połówka dźwigni 19 podparta jest elementem sprężystym 13, w postaci sprężyny skrętowej, powodującym stały ruch obrotowy pokrętła 5 w stronę głowicy termostatycznej 8. O drugą połówkę dźwigni 19 opiera się suwak 21 umieszczony suwliwie w obsadzie 7, który drugim końcem styka się z popychaczem 12 głowicy termostatycznej 8. Suwak 21 dźwignia 19 i element 13 stanowią przekładnię, która zamienia ruch liniowy popychacza 12 głowicy termostatycznej 8 na ruch obrotowy pokrętła 5.

Termostatyczny zawór grzejnikowy według wynalazku jest przeznaczony do stosowania w układach grzewczych centralnego ogrzewania, wymagających regulacji wielkości przepływu wody przez grzejnik.

171 746

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 2,00 zł

Claims (6)

Zastrzeżenia patentowe

1. Termostatyzzny aawór greejniOowy jennorlroowwy, posiaaający dzielony korpus, w którnm osaOrone jest szczelnie rawieraOło obrotowe złożone z trzech wkładek ceramiyrnnyh z otworami psntpowannmi równolegle Oo strumienia cieczn, z którnch, wkładka środkowa połączona jest z obrotowym pokrętłem pmieszczonnm na korpusie, a wkładki zewnętrzne osadzone są w korpusie nieobrotowo oraz wyposażonn w głowicę termostatyczną z czujnikiem reagującnm na zmiann temperatur otoczenia i w popnchacz współpracują^ z zawieradłem zaworu, znamienny tym, że głowica termostatyczna (8) skojarzona jest z zaworem za pomocą obsadn (7) osadzonej i ustalonej w wnbraonm położeniu na obwodzie jego korpusu (l), a wewnątrz tej obsadn (7) umieszczona jest przekładnia zamieniająca ruch liniown popnchacza (12) głowicn termostatycznej (8) na ruch obrotown wkładki (3) środkowej zawieradła zaworu.

2. Termoplastycznn zawór według zastrz 1, znamienny tym, że przekładnia zamieniająca ruch liniown popnchacza (12) głowicn termostatycznej (8) na ruch obrotown wkładki (

3) środkowej zawieradła zaworu, złożona jest z koła zębatego (10) umieszczonego na obwodzie pokrętła (5) zaworu, trzpienia (11) zazębionego z kołem zębatym (10) i współpracującego z popnchaczem (12) głowicn termostatycznej (8) oraz z elementu sprężnstego (13), korznstnie sprężnun, wprawiającego wkładkę (3) środkową zawieradła w ruch obrotown3. Termostatycznn zawór według zastrz. 1, znamienny tym, że przekładnia zamieniająca ruch liniown popnchacza (12) głowicn termostatycznej (8) na ruch obrotown wkładki (3) środkowej zawieradła zaworu, złożona jest z dzielonej dźwigni (19) osadzonej' wahliwie w obsadzie (7) i kontaktującej się z pokrętłem (5) zaworu, elementu sprężnstego (13), korznstnie sprężnnn, wprawiającego pokrętło (5) zaworu w ruch obrotowy za pośrednictwem jednej połówki dźwigni (19) oraz suwaka (21) umieszczonego międzn drugą połówkę dźwigni (19), a popnchaczem (12) głowicn termostatycznej (8).

4. TeemDstatycznn zawór według zastrz. 1, znamienny tym, że międzn pokrętłem (5) zaworu, a jego korpusem (1) umieszczonn jest ogranicznik (17) ruchu obrotowego obsadn (7) i pokrętła (5) zaworu.

5. Teemostatycznn zawór według zastrz. 1, znamienny tym, że otworn (6) przelotowe wkładek (2, 3) ceramicznnch zawieradła posiadają kształt wycinka koła, z wierzchołkiem leżącym w osi obrotu zawieradła.

6. Termostatycznn zawór według zastrz. 1, znamienny tym, że na obwodzie korpusu (1) umieszczonn jest wskaźnik (16) położenia obsadn (7) w stosunku Oo korpusu (1), przeznaczonn do wstępnego nastawiania wielkości przeptywu cieczn przez zawór.