Wynalazek dotyczy urzadzenia rentge¬ nowskiego do zdjec krótkotrwalych. Przy takich zdjeciach niedbednem jest do osia¬ gniecia pomyslnych wyników, azeby pod¬ czas bardzo krótkiego czasu przez lampe rentgenowska przeplywal prad o duzem natezeniu. Jest rzecza wiadoma, ze w urza¬ dzeniach do krótkotrwalych zdjec rentge¬ nowskich mozna wywolac w lampie krótko¬ trwaly prad o znacznem natezeniu przez wyladowanie kondensatora, spowodowane przez podniesienie temperatury wlókna za¬ rowego lampy rentgenowskiej. Napotyka sie iprzytem zawsze na duze trudnosci wsku¬ tek bezwladnosci cieplnej wlókna zarowe¬ go, która uniemozliwia dokonywanie zdjec krótkotrwalych.Urzadzenie wedlug wynalazku umozli¬ wia wyladowywanie kondensatora w ciagu bardzo krótkiego czasu, niezaleznie od bez¬ wladnosci cieplnej wlókna. W tym celu do obwodu pradu wyladowczego wlacza sie wedlug wynalazku iskieroik, wskutek cze¬ go, po naladowaniu kondensatora do odpo¬ wiedniego napiecia, na lakierniku tym po¬ wstaje wyladowanie, które zamyka obwód pradu wyladowczego, przyczem róznica potencjalów elektrod lampy rentgenow¬ skiej zwieksza sie nagle na krótki okres czasu, w ciagu którego kondensator rozla-^dowywa sie przez lampe rentgenowska i ~w fetórym doJconywa 5ie zdjecie.**W innej ^odtiiiante* wykonania urzadze¬ nia wedlug wynalazku zamiast iskiernika stosuje sie elektrode pomocnicza, polaczo¬ na z urzadzeniem do zmiany potencjalów, przyczem zapomoca tego urzadzenia nada¬ je sie elektrodzie pomocniczej tak maly po¬ tencjal, ze w lampie rentgenowskiej nie za¬ chodza wyladowania.Jako elektroda pomocnicza moze sluzyc znana oslona, otaczajaca katode zarowa (urzadzenie, zbierajace promienie rentge¬ nowskie).Elektroda pomocnicza moze byc pola¬ czona elektrycznie z kontaktem przelacz¬ nika, którego inny kontakt jest polaczony z punktem, posiadajacym dodatni poten¬ cjal wzgledem katody. Azeby zapobiec wy¬ ladowaniu kondensatora przez lampe, elek¬ trode pomocnicza laczy sie z katoda lub tez z punktem, którego potencjal jest ujemny wzgledem katody.Wynalazek jest tytulem przykladów blizej wyjasniony na rysunku, na którym przedstawiono dwie jego postacie wykona¬ nia, przyczem fig. 1 przedstawia schema¬ tycznie uklad polaczen jednej odmiany wy¬ konania urzadzenia wedlug wynalazku, fig. 2 zas przedstawia schematycznie lampe rentgenowska, w której miedzy katoda i anoda umieszczona jest elektroda pomoc¬ nicza, której mozna nadawac maly i duzy potencjal.Na fig. 1 cyfra 1 oznaczono uzwojenie pierwotne, zas cyfra 2 — uzwojenie wtórne transformatora. Uzwojenie wtórne polaczo¬ ne jest z anoda lampy prostowniczej 4, któ¬ rej katoda laczy sie z jedna z okladzin kon¬ densatora 5; druga okladzina kondensatora jest uziemiona. Cyfra 6 oznaczony jest iskiernik, którego jeden biegun polaczony jest z kondensatorem 5, drugi zas biegun— z anoda 7 lampy rentgenowskiej. Cyfra 8 oznaczono katode zarowa lampy rentge¬ nowskiej. Katoda ta umieszczona jest we¬ wnatrz oslony 10.Urzadzenie to dziala w sposób nastepu¬ jacy.Po przylaczeniu transformatora do od¬ powiedniego zródla napiecia kondensator 5 naladowuje sie poprzez prostownik 4. Do¬ póki napiecie kondensatora nie jest dosta¬ tecznie wysokie, azeby moglo wywolac przebicie przestrzeni iskrowej iskiernika 6, przez lampe rentgenowska nie bedzie prze¬ plywal prad, nawet wtedy, gdy wlókno za¬ rowe1 uzyska pozadana temperature. Przy okr^sionem napieciu kondensatora prze¬ strzen iskrowa iskierniika 6 zostaje przebi¬ ta i staje sie tern samem przewodzaca, 'wskutek czego przez lampe rentgenowska zacznie przeplywac prad, którego czas trwania oraz natezenie okreslane sa po¬ jemnoscia kondensatora i temperatura wlókma zarowego. Ten przeplyw pradu moze trwac np. 0,05 s^k, natezenie zas moze wynosic np. 500 mA, jezeli pojemnosc kondensatora równa sie 0,25 uF, zas napie¬ cie wynosi 100000 woltów.W urzadzeniu wedlug fig. 2 krótkotrwa¬ ly przeplyw pradu uskutecznia sie zapomo¬ ca zwiekszenia potencjalu oslony 10 kato¬ dy (urzadzenie, zbierajace promienie rent¬ genowskie). Gdy potencjal oslony jest ma¬ ly, wtedy przez lampe prad nie przeplywa.Przy zwiekszaniu potencjalu oslony 10, przez lampe prad zacznie przeplywac, gdy ten potencjal bedzie posiadal pewna okre¬ slona wartosc w stosunku do potencjalu ka¬ tody. Oslona katody odgrywa tu wiec role, zblizona do roli siatki rozrzadezej w lam¬ pach katodowych, uzywanych w telefon j i i telegrafji bezdrutowej. Oslona ta jest po¬ laczona z kontaktem schematycznie przed¬ stawionego przelacznika LI, którego inny kontakt jest polaczony z punktem, (posiada¬ jacym dodatni potencjal wzgledem katody zarowej 8, wskutek czego przy przelacza¬ niu przelacznika 11, oslona katody otrzy- — 2 —muje potencjal dostateczny do wywolania w lampie rentgenowskiej pomiedzy anoda i katoda pradu, rozladowujacego w ciagu krótkiego przeciagu czasu kondensator, przyczem w ciagu tego czasu ma miejsce krótkotrwale wysylanie promieni rentge¬ nowskich. PL