Przedmiotem wynalazkujest sposób wytwarzania nowych reaktywnych oligomerów, zawiera¬ jacych ugrupowania chlorocyklofosfazenowe.Róznorodne ze znanych reaktywnych oligomerów funkcyjnych znalazly juz szerokie zastoso¬ wanie w praktyce, miedzy innymi do syntez polimerów konstrukcyjnych i unikalnych wlasosciach /na pryklad S. Ogata, M. Kakimoto, Y.Imai, Macromolecules, 18, 1985, 851; Z. Jedlinski i wspólpracownicy np. opis patentowy nr 141 794, szeregu srodków famakologicznych /miedzy innymi K. Takemoto, Polymeic Drugs, Acad, Press, New York 1978, 103; J. Pitha, Preprints IUPAC Symposium on Macromolecules, Amherst 1982, str. 380/, a takze w przypadku oligome¬ rów zawierajacych ugrupowania chloroformowe, absorbujce swiatlo w zakresie bliskiego ultrafio¬ letu — do otrzymywania srodków ochronnych przed promieniowaniem slonecznym i innymi typami radiacji /radioprotektory/,/D. Tirrell, D. Bailey, O. Vogl „polymeric Drugs", Acad. Press.New York 1978/.W zaleznosci od typu, ilosci i polozenia grup funkcyjnych poszczególne rodzaje reaktywnych oligomerów zdolne sa do wystepowania w charakterystyczne dla siebie polireakcje, prowadzace do utworzenia regularnych struktur polimerowych, typu blokowych, szczepionych lub usieciowa- nych, zawierajacych odpowiednie /na przyklad poliaminowe, poliglikolowe, itp/ segmenty, z których kazdy nadaje produktowi okreslone wlasciwosci, /na przyklad elastycznosc lub sztywnosc, hydrofilowosc lub hydrofobosc, polarnosc lub niepolarnosc, aktywnosc lub obojetnosc biolo¬ giczna/.Wlasnosci finalnego produktu polimerowego sa kombinacja cech uzytych do jego syntezy reaktywnych oligomerów i moga byc w szerokim zakesie programowane w zaleznosci od potrzeb.[O. Vogl, Polimery, 29, 9, 1983, /1984/]. W niektórych przypadkach, na przyklad w przypadku polimerów sluzacych jako nosniki leków, otrzymanych z reaktywnych oligomerów, niezbedna jest obecnosc okreslonego typu grup funkcyjnych, które moglyby sluzyc do chemicznego zwiazania czasteczek danej substancji leczniczej, na przyklad srodka antynowotworowego oraz róznorod¬ nych substancji pomocniczych [H. Ringsdorf, J. Polymer Sci. 51, 135, /1975/].POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA URZAD PATENTOWY PRL2 148 729 Z tego wzgledu szczególne zainteresowanie wzbudzaja reaktywne oligomery o wysokiej funk- cyjnosci, zdolne do wystepowania w kontrolowane polireakcje, w których zaangazowana bylaby tylko pewna czesc obecnych w niej grup funkcyjnych; przy czym pozostala ich czesc — po zmianie warunków reakcji — sluzyc by mogla do dalszej modyfikacji otrzymanego produktu.Opisane w literaturze reakcje bezposredniej polikondensacji szesciofunkcyjnego heksachloro- cyklotrifosfazenu /P3N3CI6/ z p-difenolami i p-diaminami aromatycznymi /H. R. Allcock, L. A.Alekseenko, i wspólpracownicy Vysokomol. soed, A. 21, 1979, 108/ prowadzily do otrzymania produktów wysokoczasteczkowych, czesciowo usieciowanych to jest zawierajacych znaczna ilosc frakcji nierozpuszczalnych w rozpuszczalnikach organicznych.Ponadto wczesniej opisane /V. V. Kireev, L. A. Alekseenko, Vysokomol. soed. A, 21, 1979, 108/ procesy polikondensacji P3N3CI6 z difenolami w bezwodnych rozpuszczalnikach organi¬ cznych wymagaly stosowania wysokich temperatur /80-200°C/ oraz dlugich czasów reakcji /l0-50 godzin/, przy czym przy prowadzeniu reakcji w temperaturze ponizej 120° konieczne bylo stosowanie w charakterze akceptora chlorowodoru stechiometrycznech ilosci trzeciorzedowych amin, czego wynikiem bylo tworzenie sie znacznych ilosci produktów ubocznych — chlorowodor¬ ków uzytych amin.W literaturze brak jest natomiast danych na temat sposobu otrzymywania w powyzszych rakcjach polikondensacji niskoczasteczkcwych, zawierajacych reaktywne promy chlom oligome¬ rów bis-fosfazenowych.Sposób wytwarzania nowych reaktywnych oligomerów o ogólnym wzorze 1, w którym n oznacza liczbe calkowita od 1 do 5 zwlaszcza n = 1, X oznacza grupe o wzorze -NH- lub -O-, a R oznacza grupe o wzorze 4, grupe o wzorze 5, grupe o wzorze 6 lub grupe o wzorze 7, w którym M oznacza grupe o wzorze -O-, -S-, —SO2-, -CH2-, -C/CH3/2- lub -N=N-polega wedlug wynalazku na tym, ze heksachlorocyklotrifosfazen o wzorze 3 rozpuszczony w bezwodnym tetrahydrofurnie, poddaje sie reakcji z rozpuszczonym w wodzie zwiazkiem o ogólnym wzorze 2, w którym X i R maja wyzej podane znaczenie.Sposobem wedlug wynalazku mozna uzyskac w warunkach normalnych /cisnienie atmosfery¬ czne, temperatura pokojowa/, szybko i z wysoka wydajnoscia nowe, nie opisane w literaturze reaktywne zwiazki bis-cyklofazenowe o wzorze 1, w którym n = 1. Powstawaniu zwiazków o wzorze 1, w którym n = 1, towarzyszy tworzenie sie pewnej ilosci wyzszych homologów o wzorze 1, w którym n = 2-5, oraz pewnej niewielkiej ilosci spirocyklicznych produktów o wzorze 8. Przebieg reakcji przedstawiono na zalaczonym schemacie.Sposobem wedlug wynalazku reakcje korzystnie prowadzi sie w temperaturze 5-25°C, przy stosunku molowym reagentów, zwiazku o wzorze 3 do zwiazku o wzorze 2, wynoszacym od 1:1 do 1: 3 oraz przy uzyciu stechiometrycznie ekwiwalentnej ilosci zasady /NaOH lub KOH/w stosunku do zawartosci grup funkcyjnych /OH lub NH2/ w koreagentach o wzorze 2.W celu ograniczenia zachodzenia procesów ubocznych: hydrolizy chloru fosfazenowego oraz utleniania zwiazków o wzorze 2 wskazane jest ograniczenie mieszalnosci faz poprzez wprowadze¬ nie do fazy wodnej odpowiednich srodków wysalajacych oraz redukujacych.Sposobem wedlug wynalazku korzystne jest stosowanie w charakterze srodka wysalajacego — redukujacego mieszaniny soli NaCl — Na2S20s w ilosci 5-20% wagowych w fazie wodnej. Reakcje prowadzi sie przy intensywnym mieszaniu reagentów w ciagu 1-15 minut, przy czym przy czasie reakcji wynoszacym 1-5 minut glównym produktem procesu polikondensacji sa odpowiednie zwiazki o wzorze 1, w którym n= 1.Sposobem wedlug wynalazku proces polikondensacji korzystnie zatrzymuje sie na pozadanym stadium tworzenia sie niskoczasteczkowych reaktywnych oligomerów stezonego kwasu solnego w ilosci niezbednej do zneutralizowaniu obecnej w ukladzie zasady i nastepnie ¦ wytracenie danego produktu polikondensacji poprzez wylanie mieszaniny porekcyjnej do znacznego nadmiaoi wrza¬ cej wody w trakcie której to operacji nastepuje odparowanie /odestylowanie/przewazajacej czesci obecnego w ukladzie reakcyjnym tetrahydrofuranu. W powyzszych warunkach w fazie wodnej pozostaja resztki rozpuszczalników, sole oraz nadmiar nieprzereagowanego difenou lub diaminy o wzorze 2,a równiez ewentualne uboczne produkty hydrolizy pierscienia fosfazenowego, natomiast produkty polikondensacji o wzorze 1 ulegaja praktycznie ilosciowemu wytraceniu i moga byc latwo oddzielone przez filtracje lub dekantacje.148729 3 W zalaczonej tabeli przedstawiono wplyw czasu trwania procesu polikondensacji oraz ilosci uzytych srodków wysalajaco-redukujacych na wydajnosci i sklad produktów polikondensacji w przypadku reakcji P3N3CI6 z hydrochinonem, przy stosunku molowym reagentów wynoszacym 1:2 i ich koncetracjach w odpowiednich fazach równych po 0,3 mol/l.Tabela Wplyw niektórych parametrów rakcji na wydajnosc i sklad produktów polikondensacji P3N3CI6 z hydrochinonem Nr 1 2 3 4 5 6 t minuty - 5 5 5 5 5 15 Zawartosc srodków wysalajaco redukcyjnych w fazie wodnej % NaCl 5 8 — — 17 5 N2S205 3 — — 3 3 3 Ogólna wydajnosc produktów polikondensacji % /A/ 100 40,3 48,6 67,5 70,2 54,1 Zawartosc frakcjiGlówne skladniki oligomrtów w produkcie % /B/ 94,6 80,5 88,9 96,0 88,4 95,0 frakcji oligomerów I,n=l I,n=l I,n=l I,n=l,2 I,n=l,2 I,n=l,2 Frakcje B stanowiaca oligomery o wzorach 1 i 8 korzystnie jest wyodrebnic z wytraconych goraca woda produktów reakcji A zawierajacych jako zanieczyszczenie czasteczki polimerowe, poprzez ekstrkcje ukladem rozpuszczalników benzen- heksen = 1:1, co praktycznie realizuje sie przez rozpuszczenie wysuszonego produktu reakcji w okreslonej objetosci benzenu i wytracenie do takiej samej objetosci heksanu: frakcja rozpuszczalna sklada sie z oligomerów o wzorach 1,8 i moze byc rozdzielona na poszczególne zwiazki metoda chromatografii kolumnowej na silikazelu.Przy zastosowaniu w charakterze eluentu mieszaniny heksan - benzen uzytych w stosunku od 10:1 do 2:1 jako pierwsza frakcje wymywa sie z kolumny zwiazki o wzorze 1, w którym n= 1.Zawartosc tych zwiazków w mieszaninie poreakcyjnej — w zaleznosci od czasu trwania reakcji polikondensacji oraz typu uzytego komonomeru o wzorze 2 wynosi od 30 do 80%, przy czym najwyzsze ich wydajnosci uzyskuje sie przy zastosowaniu w charakterze komonomeru o wzorze 2 hydrochinonu lub p-fenylenodiaminy /to jest dla R = C6H4/. Zwiazki o wzorze 1, w którym n = 1 sa bezbarwnymi substancjami krystalicznymi, dobrze rozpuszczalnymi w rozpuszczalnikach orga¬ nicznych typu chloroformu, tetrahydrofuranu, acetonu, metanolu, a w przypaduku X = -O- rów¬ niez benzenu.Dzieki obecnosci reaktywnych atomów chloru zwiazki te moga wystepowac w róznorodne reakcje substytucji nukleofilowej z reagentami mono- albo polifunkcyjnymi, typu alkoholanów lub amin: alifatycznych lub aromatycznych.Zwiazki otrzymywane sposobem wedlug wynalazku nie byly dotychczas opisane i w zaleznosci od rodzajuX i R moga stanowic pólprodukty do syntezy lekówi nosników leków, w szczególnosci — srodków antynowotworowych, fotostabilizatorów UV, fotoprzewodników, reaktywnych srod¬ ków opózniajacych palenie sie tworzyw sztucznych, nie pogarszajacych wlasnosci termicznych tych tworzyw oraz róznorodnych kopolimerów segmentowych.Wsród szerokiej gamy mozliwych zastosowan zwiazków o wzorze 1, w którym n=l na szczególna uwage zasluguje mozliwosc uzyskania ich odpowiednich azyrydynylo — pochodnych, które zdolnosc alkilowania DNA, charakterystyczna dla azyrydynylo — cyklotrifosfazenów/J. E.Labarre, Top. Curr. Chem., 102, 1982, 1/ laczylyby z odpowiednim dzialaniem modyfikujacym, zwiazanym z obecnoscia danej grupy mostkujacej pierscienie cyklofasfazenowe, na przyklad pochodzacej z hydrochinonu /H. J. Linford, Chem. — Bid. Interactions, 6, 1973, 14/, p- fenylenodiaminy /T. A. Connors, Chem. Ind. 1980, 447/, lub p, p-dihydroksyazobenzenu/ A.Bukhar, T. A. Connors, et al. J. Natl. Cancer Inst., 50, 1973, 243/.Modyfikacja polegac moze na zwiekszeniu powinowactwa do tkanki nowotworowej /mostki poliaminowe/, nadaniu lipofilnosci /mostki dioksyarylenowe/ — lub zdolnosci ulegania metaboliz-4 148 729 mówi do formy aktywujacej sie dopiero po dotarciu do komórek nowotworowych /mostki zawie¬ rajace pierscienie aromatyczne sprzezone przez grupe azowa, siarczkowa i inne/.Zwiazki o wzorze 1 zmostkowane ukladami sprzezonych pierscieni aromatycznych ze wzgledu na swa zdolnosc absorpcji promieniowania UV w zakresie dlugosci fal zblizonym do swiatla widzialnego sa cennymi pólproduktami do syntez polimerycznych fotostabilizatorów UV /O.Vogl, Polimery 29, 1984, 1983/.Nizej podane pzyklady ilustruja sposób wedlug wynalazku nie ogranczajac jego zakresu.Przyklad I. Do kolby trójszyjnej o pojemnosci 250ml zaopatrzonej we wkraplacz i mie¬ szadlo wprowadzono 1,65 g hydrochinonu /0,015m/, 1,2 g NaOH /0,03m/, 2,5 g NaCl i 1,5 Na2S205 oraz 50 ml H2O i mieszano w temperaturze pokojowej do uzyskania jednorodnego roztworu. Do tego roztworu wkroplono przy intensywnym mieszaniu roztwór 2,6 g /0,0057m/ heksachlorocyklotrifosfozotrienu w 50 ml bezwodnego tetrahydrofuranu. Po 5 minutach inten¬ sywnego mieszania do ukladu reakcyjnego dodano 3 ml stezonego HClaa i calosc wlano do 1000 ml wrzacej wody, zawierajacej okolo 5% NaCl. Wytracony osad oddzielono przez dekantacje i wysuszono pod wysoka próznia w temperaturze pokojowej, otrzymujac 3,7 g /100% wydajnosci teoretycznej/ suchego produktu. Surowy produkt rozpuszczono w 70 ml benzenu i wlano do 70 ml heksanu. Po 24 h zdekantowano r-r znad sladów wytraconego osadu oddestylowano rozpuszczal¬ niki pod próznia, otrzymujac 3,5 g produktu stanowiacego mieszanine oligomerów o wzorze 1/X = 0, R = CeH4, n=l-3/i 8, którego glównym skladnikiem byl zwiazek o wzorze 1, n = .Zwiazek ten wydzielono w czystej postaci motoda chromatografii kolumnowej. Stanowil on pierwsza frakcje wymyta z kolumny napelnionej silikazelem mieszanina rozpuszczalników heksan — benzen /7:1/. Wydajnosc: 1,7 g, tt= 121°C.Wyniki analizy elementarnej: Obliczono dla C6H4O2N6P6CI10: jon molekularny 728; C — 9,82%; H — 0,50%; N — 11,45%; P — 25,37%; Cl — 48,43%. Oznaczono: jon molekularny 728; C — 9,72%; H — 0,47%; N — 11,58%; P — 25,10%; Cl — 48,02%.Przykladll. W warunkach analogicznych do opisanych poprzednio rozpuszczono w 50 ml wody 3,15 g /0,15m/ siarczku /4,4'-dihydroksybifenylu/, 1,2 g /0,03m/ NaOH, oraz 1,5 g Na2S205 i 25 g i NaCl i do tego roztworu wkroplono przy intensywnym mieszaniu roztwór 2,65 g /0,0075 m/ /PNCI2/3 w 25 ml THF. Reakcje prowadzono w temperaturze pokojowej przy inten¬ sywnym mieszaniu przez 5 minut, po czym zatrzymano dalszy proces polikondensacji przez doda¬ nie 3 ml stezonego kwasu solnego i wytacenie produktu goraca woda. Dalszy rozdzial produktów prowadzono analogicznie jak w przykladzie I.Wydajnosc surowego produktu: 4,5 g /96,5% wydajnosci teoretycznej/. Surowy produkt calkowicie rozpuszczal sie w mieszaninie benzen-heksan 1:1 i wedlug TLC-chromatografii cien¬ kowarstwowej stanowil mieszanine oligomerów o wzorze 1, X = 0, R = -C6H4-S-C6H4-, której glównym skladnikiem byl zwiazek o n=l. Zwiazek ten wyodrebniono chromatograficznie w warunkach analogicznych do opisanych poprzednio.Wyniki analizy elementarnej: Obliczono dla C12H8O2N6P6CI6S: jon molekularny 836, C — 17,22%, H — 0,95%, N — 10,04%, P — 22,24%, Cl — 41,86%, S — 3,32%. Oznaczono: jon molekularny 836, C — 16,95%, H — 0,89%, N — 10,12%, P — 22,75%, Cl — 41,37%, S — 4,02%.Przyklad III. Reakcje polikondensacji i rozdzial produktów prowadzono analogicznei jak w przykladach I i II stosujac w charakterze komonomeru o wzorze 2:4,4'-bifenylodiol /2,8 g, 0,0015 m/. Wydajnosc surowego produktu 4,0 g /93,0%/. Zwiazek o wzorze 1, w którym n= 1, X = 0, R = CeH4-C6H4 — wyodrebiono chromatograficznie na kolumnie z silikazelem stosujac eluent benzen-heksan =1:3.Obliczono dla C12H8O2P6H6CI10: jon molekularny 804, C — 17,91%, H — 0,99%, N — 10,44%, P — 23,25%, Cl — 43,53%. Oznaczono: jon molekularny 804, C — 17,67%, H — 0,89%, N — 10,12%, P — 23,44%, Cl — 43,21%.Przyklad IV. Do kolby trójszyjnej 500ml wprowadzono roztwór l,63g /0,015m/ p- fenylenodiaminy, 1,2 g /0,03 m/ NaOH, 12,3 g NaCl oraz 5,7 g Na2S20s w 100 ml wody. Do tego roztworu wkroplono przy intensywnym mieszaniu rotwór 5,25 g /0,015m/ /PNCI2/3 w 100 ml THF. Mieszanie kontynuowano przez 1,5 minut, a nastepnie calosc zawartosci kolby reakcyjnej wlano do 1000 ml goracego 5% r-ru wodnego NaCl. Po zdekantowaniu wody znad wytraconego osadu i wysuszono go pod próznia otrzymano 5,5 g surowego produktu /94,8% wydajnosci148 729 5 teoretycznej'/, stanowiacego mieszanine oligomerów o wzorze 1, w którym X = NH a R = C6H4. z mieszaniny tej wyodrebiono chromatograficznie jako pierwsza frakcje /stosujac jako eluent mie¬ szanine heksan — tetrahydrofuran 10:1 zwiazek on=l. Wydajnosc 1,2 g, tt = 205°C.Analiza elementarna: Obliczono dla CeHeNsPeCl-io: jon molekularny M+ 726, C — 9,92%, H — 0,82%, N — 15,42%, P — 25,62%, Cl — 48,21%. Oznaczono: jon molekularny M+ 726; C — 10,35%, H — 0,95%, N — 15,11%; P — 25,27%; Cl — 47,92%.Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wytwarzania nowych reaktywnych oligomerów zawierajacych ugrupowania chlo- rocyklofosfazenowe, o ogólnym wzorze 1, w którym n oznacza liczbe calkowita od 1 do 5, zwlaszcza n = 1, X oznacza grupe o wzorze -NH- lub -O-, a R oznacza grupe o wzorze 4, grupe o wzorze 5, grupe o wzorze 6 lub grupe o wzorze 7, w którym M oznacza grupe o wzorze -O-, -S-, -SO2-, -CH2-, -C/CH3/2- lub -N=N-, znamienny tym, ze heksachlorocyklotrifosfazen o wzorze 3 rozpuszczony w bezwodnym tetrahydrofuranie , poddaje sie reakcji z rozpuszczonym w wodzie zwiazkiem o ogólnym wzorze 2, w którym X i R maja wyzej podane znaczenie. 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze reakcje prowadzi sie w temperaturze 5-25°C przy stosunku molowym zwiazku o wzorze 3 do zwiazku o wzorze 2 wynoszacym 1:1 do 1:3. 3. Sposób wedlug zastrz, 1 albo 2, znamienny tym, ze reakcje prowadzi sie wobec akceptora chlorowodoru, którym jest wodorotlenek metalu alkalicznego, rozpuszczony w fazie wodnej, wziety w ilosciach stechiometrycznie ekwiwalentnych w stosunku do uzytego do tej reakcji zwiazku o wzorze 2. 4. Sposób wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze reakcje prowadzi sie przy intensywnym mieszaniu faz w ciagu 1-15 minut, przy czym faza wodna zawiera srodek wysalajacy oraz odpo¬ wiedni reduktor, korzystnie Na2S20s. 5. Sposób wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze reakcje polikondensacji zatrzymuje sie na stadium tworzenia sie reaktywnych oligomerówo wzorze 1, poprzez dodanie do ukladu reakcyj¬ nego stezonego kwasu solnego, neutralizujacego uzyty w charakterze akceptora chlorowodoru wodorotlenek metalu alkalicznego.148 729 a a a. w i ci p p— / \ t a n cc, / X N N -X-R-X-P, A—rCI Cl N Cl\ n WZÓR 1 Cl Ci X N N C/x || | /C/ P P H-X-R—X-H WZÓR 2 WZÓR 3 WZÓR U WZÓR5 WZÓR 6 <0M<0 WZÓR 7 Cl ci a ¦i/ e/-"\ * N ,x-r-x^ n'Pxn -X-R-X /Px N ycl WZÓR 8148 729 Cl Cl A n'%n CL W \/Cl P P Cl N NC/ WZÓR 3 + n HX-R-XR WZÓR 2 ¦NaOH ¦NaCl as ci 'A Cl N -X-R-X-p\,P- Cl N Cl -a n WZÓR I Cl, fi A a, ,oi A N N °'\H i ^^X-R-X^. u i/W P Pp P WZÓR 8 Schemat PLThe subject of the invention is a method of producing new reactive oligomers containing chlorocyclophosphazene moieties. Various of the known reactive functional oligomers have already found wide application in practice, among others for the synthesis of engineering polymers and unique properties / for example S. Ogata, M. Kakimoto, Y .Imai, Macromolecules, 18, 1985, 851; Z. Jedlinski et al., E.g., Patent Specification No. 141,794, a number of famacological agents / including K. Takemoto, Polymeic Drugs, Acad, Press, New York 1978, 103; J. Pitha, Preprints IUPAC Symposium on Macromolecules, Amherst 1982, p. 380), and also in the case of oligomers containing chloroform groups, absorbing light in the near ultraviolet range - for the preparation of protective agents against solar radiation and other types of radiation / radioprotectors /, / D. Tirrell, D. Bailey, O. Vogl "polymeric Drugs", Acad. Press.New York 1978 /. Depending on the type, number and position of functional groups, individual types of reactive oligomers are capable of occurring in their characteristic polyreactions, leading to the formation of regular polymer structures, of the block, grafted or cross-linked type, containing suitable (for example polyamine, polyglycol, etc.) segments, each of which gives the product certain properties, / for example elasticity or stiffness, hydrophilicity or hydrophobicity, polarity or non-polarity, activity or biological inertness /. The properties of the final polymer product are a combination of features used for its synthesis of reactive oligomers and can be programmed in a wide range depending on the needs [O. Vogl, Polimery, 29, 9, 1983, / 1984 /]. In some cases, for example in the case of polymers serving as drug carriers, obtained from reactive oligomers, the presence of There are certain types of functional groups that could be used to chemically bind molecules of a given drug substance, for example, an anti-cancer agent and various auxiliary substances [H. Ringsdorf, J. Polymer Sci. 51, 135, /1975/].POLISH PEOPLE'S REPUBLIC PATENT OFFICE PRL2 148 729 For this reason, special interest is aroused by highly functional reactive oligomers, capable of occurring in controlled polyreactions in which only some of the functional groups present in it would be involved ; the remainder of them - after changing the reaction conditions - could be used for further modification of the obtained product. The direct polycondensation reactions of hexachlorocyclotriphosphazene / P3N3Cl6 / with p-diphenols and aromatic p-diamines described in the literature / H. R. Allcock, L. A. Alekseenko, and colleagues Vysokomol. soed, A. 21, 1979, 108 / led to the production of high-molecular, partially cross-linked products, i.e. containing a significant amount of fractions insoluble in organic solvents. Moreover, previously described / V. V. Kireev, L. A. Alekseenko, Vysokomol. soed. A, 21, 1979, 108 (P3N3Cl6 polycondensation processes with diphenols in anhydrous organic solvents required high temperatures (80-200 ° C) and long reaction times (10-50 hours), while the reaction was carried out at a temperature below 120 ° it was necessary to use stoichiometric amounts of tertiary amines as a hydrogen chloride acceptor, which resulted in the formation of significant amounts of by-products - hydrochlorides of the amines used. However, there are no data in the literature on the method of obtaining low-molecular-weight polycondensations containing reactive halom oligome rays in the above reactions. Bis-phosphazene ¬ ters. A method for the preparation of new reactive oligomers of the general formula I, in which n is an integer from 1 to 5, especially n = 1, X is a group of the formula -NH- or -O-, and R is a group of the formula 4, a group of formula 5, a group of formula 6 or a group of formula 7 in which M is a group of formula -O-, -S-, -SO2-, -CH2-, -C / CH According to the invention, 3 / 2- or -N = N-consists in that hexachlorocyclotriphosphazene of formula 3, dissolved in anhydrous tetrahydrofurin, is reacted with a compound of general formula 2 dissolved in water, in which X and R have the above meaning. According to the invention, it is possible to obtain, under normal conditions (atmospheric pressure, room temperature), quickly and with high yield, new, not described in the literature, reactive bis-cyclophazene compounds of formula I, in which n = 1. Formation of compounds of formula I, in which n = 1, accompanied by the formation of some of the higher homologues of formula 1, where n = 2-5, and some small amount of spirocyclic products of formula 8. The course of the reaction is shown in the attached scheme. The reaction according to the invention is preferably carried out at 5 -25 ° C, with the molar ratio of the reagents of the compound of formula 3 to the compound of formula 2 being from 1: 1 to 1: 3 and using a stoichiometrically equivalent amount of base / NaO H or KOH (in relation to the content of the functional groups (OH or NH2) in the coagents of formula 2. In order to limit the occurrence of side processes: hydrolysis of phosphazene chlorine and oxidation of compounds of formula II, it is advisable to limit the miscibility of the phases by introducing appropriate In a method according to the invention, it is preferable to use a salt mixture of NaCl - Na2S2Os in the amount of 5-20% by weight in the aqueous phase as a salting agent - reducing agent. The reactions are carried out with vigorous stirring of the reactants for 1-15 minutes, with the reaction time of 1-5 minutes being the main product of the polycondensation process are the corresponding compounds of formula I, where n = 1. According to the invention, the polycondensation process is preferably stopped at the desired stage of formation of low-molecular reactive oligomers of concentrated hydrochloric acid in the amount necessary to neutralize the base present in the system and then ¦ loss of the given polycondensation product by pouring the correction mixture into a significant excess of boiling water, during which the current evaporation / distillation / most in the tetrahydrofuran reaction system. Under the above conditions, residual solvents, salts and an excess of unreacted diphenone or diamine of the formula II, as well as possible by-products of the phosphazene ring hydrolysis, remain in the aqueous phase, while the polycondensation products of the formula I are practically quantitatively lost and can be easily separated by filtration or decantation. 148729 3 The attached table shows the effect of the duration of the polycondensation process and the amount of salting-reducing agents used on the yield and composition of polycondensation products in the case of the reaction of P3N3Cl6 with hydroquinone, with a molar ratio of the reactants of 1: 2 and their concentrations in the respective phases equal to 0.3 mol / l. Table Influence of some reaction parameters on the efficiency and composition of P3N3CI6 polycondensation products with hydroquinone No. 1 2 3 4 5 6 t minutes - 5 5 5 5 5 15 Content of salting agents in the aqueous phase% NaCl 5 8 - - 17 5 N2S205 3 - - 3 3 3 Overall efficiency of polycondensation products% / A / 100 40.3 48.6 67.5 70.2 54.1 Fraction content Main components of oligomers in the product% / B / 94.6 80.5 88.9 96.0 88.4 95.0 oligomer fraction I , n = I I, n = I I, n = I I, n = I, 2 I, n = I, 2 I, n = I, 2 Fractions B representing oligomers of formulas 1 and 8 are preferably separated from the heat loss water of reaction products A containing polymer particles as impurity, by extraction with a solvent system benzene-hexene = 1: 1, which is practically realized by dissolving the dried reaction product in a specific volume of benzene and precipitating to the same amount of hexane: the soluble fraction consists of oligomers of 1.8 and can be separated into individual compounds by column chromatography on silica gel. When using hexane-benzene mixtures in a ratio of 10: 1 to 2: 1 as eluent, the first fractions are eluted from the column with compounds of formula 1, in which n = 1. The content of these compounds in the reaction mixture - depending on the time The polycondensation reaction and the type of comonomer of formula II used are from 30 to 80%, the highest yields of which are obtained when using hydroquinone or p-phenylenediamine as comonomer of formula II (i.e. for R = C6H4). Compounds of formula I, in which n = 1 are colorless crystalline substances, well soluble in organic solvents such as chloroform, tetrahydrofuran, acetone, methanol, and in the case of X = -O- even benzene. Due to the presence of reactive chlorine atoms these compounds are may occur in various nucleophilic substitution reactions with mono- or polyfunctional reagents, such as aliphatic or aromatic alkoxides or amines. The compounds obtained by the method according to the invention have not been described so far and, depending on the type X and R, they can be intermediates for the synthesis of drugs and drug carriers, in particular - anticancer agents, UV light stabilizers, photoconductors, reactive agents that retard the combustion of plastics, which do not deteriorate the thermal properties of these plastics, and various segmented copolymers. Among the wide range of possible applications of compounds of formula 1, in which n = l is of particular importance their responses certain aziridinyl - derivatives that have DNA alkylation capacity, characteristic of aziridinyl - cyclotriphosphazenes / J. E. Labarre, Top. Curr. Chem., 102, 1982, 1) would be associated with a corresponding modifying effect due to the presence of a given cyclophosphazene ring bridging group, for example derived from hydroquinone / H. J. Linford, Chem. - Bid. Interactions, 6, 1973, 14), p-phenylenediamine (T. A. Connors, Chem. Indium. 1980, 447), or p, p-dihydroxyazobenzene (A. Bukhar, T. A. Connors, et al. J. Natl. Cancer Inst., 50, 1973, 243 /. The modification may consist in increasing the affinity to the tumor tissue (polyamine bridges), imparting lipophilicity (dioxarylene bridges / - or the ability to undergo metabolism - 4 148 729 says that the form activates only after reaching the cells neoplasms / bridges containing aromatic rings linked by azo, sulphide and other groups /. Compounds of formula 1 bridged by systems of conjugated aromatic rings due to their ability to absorb UV radiation in the wavelength range close to visible light and are valuable photostable fields for polymer synthesizers UV (O.Vogl, Polimery 29, 1984, 1983). The examples below illustrate the process of the invention without limiting its scope. Example I. Into a 250 ml three-necked flask equipped with a dropping funnel and a stirrer, 1.65 g of hydroquinone (0.015) were introduced. m /, 1.2 g of NaOH (0.03 m), 2.5 g of NaCl and 1.5 Na2S2O5 and 50 ml of H2O and stirred at room temperature until obtain a homogeneous solution. A solution of 2.6 g (0.0057 m) of hexachlorocyclotriphosphozotriene in 50 ml of anhydrous tetrahydrofuran was added dropwise to this solution with vigorous stirring. After 5 minutes of vigorous stirring, 3 ml of concentrated HCl was added to the reaction system and this was poured into 1000 ml of boiling water containing approximately 5% NaCl. The precipitate was separated by decantation and dried under high vacuum at room temperature, yielding 3.7 g / 100% of theory / of a dry product. The crude product was dissolved in 70 ml of benzene and poured into 70 ml of hexane. After 24 hours, the rr was decanted from the traces of the precipitate, the solvents were distilled under vacuum, obtaining 3.5 g of a product consisting of a mixture of oligomers of the formula 1 / X = 0, R = CeH4, n = 1-3 / and 8, the main component of which was compound of formula 1, n =. This compound was isolated in pure form using column chromatography. It was the first fraction of the hexane-benzene solvent mixture eluted from the column filled with silicazel (7: 1). Yield: 1.7 g, mp = 121 ° C. Results of elemental analysis: Calculated for C6H4O2N6P6Cl10: molecular ion 728; C - 9.82%; H - 0.50%; N - 11.45%; P - 25.37%; Cl - 48.43%. Marked: molecular ion 728; C - 9.72%; H - 0.47%; N - 11.58%; P - 25.10%; Cl - 48.02%. Under conditions analogous to those described previously, 3.15 g (0.15 m) of 4,4'-dihydroxybiphenyl sulfide, 1.2 g (0.03 m) of NaOH, and 1.5 g of Na2S2O5 and 25 g were dissolved in 50 ml of water. NaCl and a solution of 2.65 g (0.0075 m) (PNCI2 / 3 in 25 ml THF) was added dropwise to this solution with vigorous stirring. Reactions were carried out at room temperature for 5 minutes with vigorous stirring, and then the further polycondensation process was stopped by adding 3 ml of concentrated hydrochloric acid and pumping out the product with hot water. Further separation of products was carried out analogously to example 1. Yield of crude product: 4.5 g (96.5% of theory). The crude product was completely soluble in the 1: 1 benzene-hexane mixture and according to TLC-thin layer chromatography it was a mixture of oligomers of formula 1, X = 0, R = -C6H4-S-C6H4-, the main component of which was the compound on = 1 . This compound was chromatographically isolated under conditions analogous to those described previously. Results of elemental analysis: Calculated for C12H8O2N6P6Cl6S: molecular ion 836, C - 17.22%, H - 0.95%, N - 10.04%, P - 22.24% , Cl - 41.86%, S - 3.32%. Determined: molecular ion 836, C - 16.95%, H - 0.89%, N - 10.12%, P - 22.75%, Cl - 41.37%, S - 4.02%. Example III . The polycondensation reactions and the separation of the products were carried out analogously to those in Examples I and II, using as a comonomer of formula 2: 4,4'-biphenyldiol / 2.8 g, 0.0015 m /. Crude yield 4.0 g (93.0%). Compound of formula 1, where n = 1, X = 0, R = CeH4-C6H4 - chromatographed on a silica column using benzene-hexane eluent = 1: 3 Calculated for C12H8O2P6H6Cl10: molecular ion 804, C - 17.91 %, H - 0.99%, N - 10.44%, P - 23.25%, Cl - 43.53%. The following was determined: molecular ion 804, C - 17.67%, H - 0.89%, N - 10.12%, P - 23.44%, Cl - 43.21%. Example IV. A solution of 1.63 g / 0.015 m / p-phenylenediamine, 1.2 g / 0.03 m / NaOH, 12.3 g of NaCl and 5.7 g of Na2S2O in 100 ml of water was introduced into a 500 ml three-neck flask. To this solution was added dropwise, with vigorous stirring, a rotor of 5.25 g (0.015 m) / PNCl2 / 3 in 100 ml of THF. Stirring was continued for 1.5 minutes, then the entire contents of the reaction flask were poured into 1000 mL of hot 5% aqueous NaCl. After decanting the water from the precipitate and drying it under vacuum, 5.5 g of crude product (94.8% of theoretical yield) was obtained, being a mixture of oligomers of formula I, where X = NH and R = C6H4. from this mixture the first fractions were isolated by chromatography (using a hexane-tetrahydrofuran 10: 1 mixture as eluent, the compound n = 1). Yield 1.2 g, mp = 205 ° C. Elemental analysis: Calculated for CeHeNsPeCl-io: molecular ion M + 726, C - 9.92%, H - 0.82%, N - 15.42%, P - 25 , 62%, Cl - 48.21%. Marked: molecular ion M + 726; C - 10.35%, H - 0.95%, N - 15.11%; P - 25.27%; Cl - 47.92%. Claims 1. A method for the preparation of new reactive oligomers containing chlorocyclophosphazene groups, of the general formula 1, in which n is an integer from 1 to 5, especially n = 1, X represents a group of the formula -NH - or -O-, and R represents a group of formula 4, a group of formula 5, a group of formula 6 or a group of formula 7 in which M is a group of formula -O-, -S-, -SO2-, -CH2 -, -C / CH3 / 2- or -N = N-, characterized in that hexachlorocyclotriphosphazene of formula 3, dissolved in anhydrous tetrahydrofuran, is reacted with a compound of general formula 2 dissolved in water, wherein X and R have the above-mentioned importance. 2. The method according to claim The process of claim 1, wherein the reactions are carried out at 5-25 ° C with the molar ratio of the compound of formula 3 to the compound of formula 2 being 1: 1 to 1: 3. 3. The method according to claim 1 or 2, characterized in that the reactions are carried out in the presence of a hydrogen chloride acceptor, which is an alkali metal hydroxide, dissolved in the aqueous phase, taken in stoichiometrically equivalent amounts to the compound of formula 2 used for this reaction. The method according to p. A process as claimed in claim 1 or 2, characterized in that the reactions are carried out under vigorous mixing of the phases for 1-15 minutes, the aqueous phase containing a salting agent and a suitable reducing agent, preferably Na2S2O3. 5. The method according to p. A process according to claim 1 or 2, characterized in that the polycondensation reactions are stopped at the stage of formation of reactive oligomers of formula 1 by adding concentrated hydrochloric acid to the reaction system, neutralizing the alkali metal hydroxide used as a hydrogen chloride acceptor. 148 729 aa a. - / \ tan cc, / XNN -XRXP, A — rCI Cl N Cl \ n FORMULA 1 Cl Ci XNNC / x || | / C / PP HXR — XH PATTERN 2 PATTERN 3 PATTERN U PATTERN 5 PATTERN 6 <0M <0 PATTERN 7 Cl ci a ¦i / e / - "\ * N, xrx ^ n'Pxn -XRX / Px N ycl PATTERN 8148 729 Cl Cl A n '% n CL W \ / Cl PP Cl N NC / MODEL 3 + n HX-R-XR MODEL 2 ¦NaOH ¦NaCl as ci' A Cl N -XRXp \, P- Cl N Cl -an MODEL I Cl, fi A a, oi ANN ° '\ H i ^^ XRX ^. Ui / WP Pp P MODEL 8 Scheme PL