Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania laminatów, a w szczególnosci plyt dekora¬ cyjnych przez prasowanie w podwyzszonej temperaturze arkuszy zawierajacego celuloze nosnika papierowego impregnowanego uprzednio zywicami aminowymi i/lub fenolowo-formaldehy- dowymi z uzyciem jako wewnetrznej warstwy konstrukcyjnej nosnika o zanizonej chlonnosci liniowej wody impregnowanego niskoczasteczkowymi rezolowymi zywicami fenolowymi, ich pochodnymi lub modyfikowanymi, w roztworach wodnych i/lub organicznych korzystnie o pH = 4-5,5.Znane sa sposoby wytwarzania laminatów ozdobnych na podlozu z nosnika papierowego impregnowanego wysokoczasteczkowymi zywicami rezolowymi fenylowo-formaldehydowymi i ich pochodnymi o ciezarze czasteczkowym 400-800 w roztworach organicznych o pH = 7-9.Nosnik papierowy warstwy konstrukcyjnej posiada chlonnosc liniowa wody wedlug metody Klemma-Winklera powyzej 40 mm/10 min, a zawartosc zywicy w takim nosniku miesci sie w granicach 32-38% wagowych przy zawartosci czesci lotnych 5-10% wagowych. Podczas impregna¬ cji nosnika papierowego, zywice wysokoczasteczkowe zajmuja glównie tylko wieksze pory nosnika pomiedzy poszczególnymi wlóknami celulozy.Mozliwosc przenikania zywicy wysokoczasteczkowejprzez otwory kapilarnei kanaliki w glab pojedynczych wlókien celulozy jest znacznie ograniczona, co powoduje, ze chcac utrzymac zalo¬ zona zawartosc zywicy w nosniku, pomimo stosowania nosnika o stosunkowo wysokiej chlon¬ nosci, czesc zywicy musi pozostac na jego powierzchni, powodujac wykruszenie w czasie skladowania.Zmniejszenie ilosci zywicy wysokoczasteczkowej w nosniku papierowym ponizej 32% wagowych powoduje niedokladne przesycenie nosnika, co objawia sie rozwarstwieniem plyt laminatowych po ich wyprasowaniu.W opisie patentowym Republiki Francuskiej nr 2 015 984 opisano sposób wytwarzania lami¬ natów z przeznaczeniem na aparature elektryczna. Papier zawiera nominalna ilosc zywicy 30% wagowych.2 142 677 W opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki Pólnocnej nr 3 429 762 opisano sposób wytwarzania plyt laminatowych foliowanych miedzia o podwójnej impregnacji nosnika do zawar¬ tosci zywicy 63% wagowych.W opisie patentowym PRL nr 133 636 podano sposób wytwarzania tworzyw warstwowych, przy czym dla poprawy ich wlasnosci zastosowano mieszanine zywicy fenolowej z zywicznym odpadem dianowym w ilosci 30-40% masy papieru rdzeniowego. Opis patentowy USA nr 4 288 451 podaje sposób wytwarzania plyt laminatowych ozdobnych, trudnopalnych. Zawartosc zywicy w papierze na rdzen wewnetrzny laminatów wynosi 35%.Celem wynalazku jest usuniecie wad w dotychczasowym sposobie wytwarzania plyt lamina¬ towych przez zmiane technologii impregnacji nosnika podlozowego stanowiacego warstwe kons¬ trukcyjna laminatu. Zmniejszenie zawartosci zywicy niskoczasteczkowej w nosniku ma korzystny wplyw na wytrzymalosc mechaniczna plyt laminatowych, poniewaz parametr ten do pewnej granicy jest odwrotnie proporcjonalny do zawartosci zywicy w nosniku. Zjawisko to mozna wyjasnic dyspergujacym dzialaniem nosnika, który przeksztalca zywice w uklad zorientowanych, cienkich blonek wokól wlókien nosnika. Im wiekszajest ilosc nosnika, tym ciensze sa elementarne i warstwy blonek zywicy.Sposobem wedlug wynalazku wytwarza sie ozdobne plyty laminatowe przez prasowanie w podwyzszonej temperaturze arkuszy papieru nasyconego uprzednio zywicami aminowymi i/lub fenolowo-formaklehydowymi, przy czym nosnik warstwy konstrukcyjnej, wewnetrznej nasycony jest zywica rezolowa, niskoczasteczkowa, fenolowo-formaldehydowa lub modyfikowana w roz¬ tworze wodnym i/lub organicznym o pH = 4-5,5. Jako modyfikatory mozna stosowac znane srodki uplastyczniajace, jak na przyklad alkilofenole, kaprolaktam i inne. Dzieki duzej zdolnosci penetracji takiej zywicy jej zawartosc w papierze wystarczajaca do przesycania warstw wynosi 22-28% wagowych, a jako nosnik warstwy konstrukcyjnej stosuje sie papier o zanizonej chlonnosci liniowej wody wynoszacej wedlug metody Klemma-Winklera20-35 mm/10 min. Zawartosc czesci lotnych w nasyconym papierze wynosi 4,5-8% wagowych, korzystnie 7% wagowych, temperatura prasowania wynosi 125-140°C, a czas prasowania wynosi 2-7 min/l mm grubosci plyt.Zywica fenolowa o masie czasteczkowej okolo 200 przenika wglab pojedynczych wlókienek celulozy, powodujac micelarne nasycenie nosnika. Zwiekszenie zawartosci niskoczasteczkowej zywicy fenolowo-formaldehydowej w nosniku papierowym powyzej 28% wagowych powoduje duze wyplywy w czasie prasowania plyt i zwiazane z tym zwiekszenie ilosci uszkodzen przy rozdzielaniu gotowych plyt laminatowych.Z tego powodu niemozliwe jest stosowanie tradycyjnego papieru o chlonnosci liniowej wody powyzej 40 mm/10 min do nasycania zywica niskoczasteczkowa, gdyz wiazaloby sie to z konie¬ cznoscia zwiekszenia jej zawartosci i wystepowaniem znacznej ilosci braków produkcyjnych.Zmniejszenie zawartosci czesci lotnych w zaimpregnowanym nosniku ponizej 4,5% wagowych powoduje czesciowe utwardzenie zywicy oraz slabe sklejenie poszczególnych warstw nosnika, przez co nastepuje latwe roztwarstwienie plyt laminatowych, a równoczesnie powoduje zmniejsze¬ nie wodoodpornosci i wytrzymalosci mechanicznej.Proces impregnacji prowadzi sie w znany sposób przeciagajac nosnik przez wanne z zywica fenolowa, a nastepnie przez walki odciskajace i tunel suszacy, po czym zaimpregnowany nosnik tnie sie na arkusze. Zawartosc zywicy w nosniku mozna czesciowo regulowac przez ustawienie walków odciskajacych, ale podstawa regulacji ilosci zywicy w nosnikujest chlonnosc liniowa wody papieru, przez co te dwa parametry sa ze soba scisle zwiazane. Wielkoscta informuje orientacyjnie o rodzaju wlókien nosnika, jego zwilzalnosci i wlasnosciach fizyko-mechanicznych, co decyduje o jego przydatnosci do produkcji.Sposób wytwarzania laminatów wedlug wynalazku objasniony jest w przykladach.Przykladl. Przez wanne urzadzenia impregnujacego napelniona niskoczasteczkowarezo¬ lowa zywica fenolowa w roztworze wodnym z dodatkiem 5% acetonu o lepkosci 40-60 s wedlug Kubka Forda nr 4 i pH = 4-5,5, przepuszcza sie przy pomocy walków prowadzacych wstege papieru celulozowego o chlonnosci liniowej wody wedlug metody Klemma-Winklera 20-26 mm /lOmin, która nastepnie przechodzi przez odpowiednio ustawione walki odciskajace i tunel suszacy, ogrzewany strefowo tak, aby uzyskac zawartosc czesci lotnych w nosniku 5-7% wago-142 *77 3 wego, przy zawartosci zywicy 22-25% wagowych. W pierwszej strefie komory suszacej temperatura wynosi okolo 100°C, a w ostatniej okolo 150°C. Predkosc przesuwu nosnika wynosi okolo 30 m/min.Spreparowany tym sposobem nosnik jest ciety nastepnie za pomoca gilotyny na arkusze o okreslo¬ nych wymiarach i ukladany jako warstwa podlozowa razem z arkuszami papieru celulozowego zadrukowanego i niezadrukowanego nasyconego uprzednio zywicami melaminowo-formaldehy- dowymi stanowiacymi warstwe rozdzielajaca i ozdobna. Tak przygotowane wklady rozdzielone stalowymi blachami przekladkowymi o specjalnym wykonczeniu powierzchni wprowadza sie do prasy wielopólkowej i prasuje w temperaturze 130-135°C pod cisnieniem 8,0-9,0 MPa w czasie 3,8 min/mm grubosci plyt. Wklady po zaprasowaniu schladzane sa do temperatury okolo 40°C, po czym sa wyladowywane z prasy i rozdzielane na poszczególne plyty, które po obróbce mechani¬ cznej stanowia gotowy produkt.Wazniejsze wlasnosci mechaniczne otrzymanych laminatów zestawiono w tabeli 1.Tabeta 1 Rodzaj badan Wytrzymalosc na zginanie: — strona ozdobna sciskana — strona ozdobna rozcia¬ gana Naprezenie zrywajace Chlonnosc wody Odpornosc na scieranie Jednostki miary MPa MPa MPa % mg/100 obr Parametry wymagane 80,0 70,0 60,0 8,0 80 uzyskane 255,2 153,2 83,3 3,8 57 P r z y k l a d II. W ten sam sposób jak w przykladzie I przepuszcza sie wstege papieru celulo¬ zowego przez wanne z zywica fenolowo-formaldehydowa o pH=4-5,5 w roztworze wodnym i komore suszaca, lecz papier podlozowy posiada wyzsza chlonnosc liniowa wody wynoszaca 26-32 mm/10 min, oraz ustalona wyzsza zawartosc zywicy w papierze, to jest 25-28% wagowych przy stalych czesciach lotnych 5-7% wagowych.Nasycony i wysuszony w ten sposób nosnik podlozowy tnie sie przy pomocy gilotyny na arkusze o okreslonych wymiarach i ukladajako warstwe podlozowa razem z arkuszami papieru zadrukowa¬ nego i niezadrukowanego nasyconego uprzednio zywicami melaminowo-formadehydowymi sta¬ nowiacymi warstwe rozdzielajaca i ozdobna. Tak przygotowane wklady rozdzielone blachami przekladkowymi o specjalnym wykonczeniu powierzchni sa prasowane w temperaturze równiez 130-135°C pod cisnieniem 8,0-9,0 PMa w czasie 3,8 min/mm grubosci plyt. Wklady po zapraso¬ waniu zostaja schlodzone do temperatury okolo 40°C i sa wyladowywane z prasy i rozdzielone na poszczególne plyty, które nastepnie po obróbce mechanicznej stanowia gotowe plyty ozdobne.Wazniejsze wlasnosci plyt laminatowych przedstawiono w tabeli 2.Tabela 2 Rodzaj badan Wytrzymalosc na zginanie: — strona ozdobna sciskana — strona ozdobna rozciagana Naprezenia zrywajace Chlonnosc wody Jednostki miary MPa MPa MPa % Parametry wymagane 80,0 70,0 60,0 8,0 uzyskane 215,3 139,0 76,3 3,1 Odpornosc na scieranie mg/100obr 80 774 142 677 Zastrzezenie patentowe Sposób wytwarzania laminatów, zwlaszcza plyt ozdobnych, przez prasowanie w podwyzszo¬ nej temperaturze arkuszy zawierajacego celuloze nosnika papierowego impregnowanego uprzed¬ nio zywicami aminowo-formaldehydowymi i/lub fenolowo-formaldehydowymi z uzyciem jako warstwy konstrukcyjnej nosnika papierowego impregnowanego niskoczasteczkowymi, rezolo- wymi zywicami fenolowymi /lub modyfikowanymi w roztworze wodnym o pH = 4-5,5, znamienny tym, ze stosuje sie nosnik warstwy konstrukcyjnej o chlonnosci liniowej wody wedlug metody Klemma-Winklera 20-35 mm/10 min i o zawartosci zywicy 22-28% wagowych, korzystnie 26% wagowych, oraz zawartosci czesci lotnych 4,5-8% wagowych, korzystnie 7% wagowych, przy czym temperatura prasowania wynosi 125-140°C, a czas prasowania wynosi 2-7 min/1 mm grubosci plyty.Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz Cena 130 zl PLThe subject of the invention is a method for the production of laminates, and in particular decorative boards, by pressing at elevated temperature sheets of a cellulose-containing paper carrier previously impregnated with amino and / or phenol-formaldehyde resins, using as the inner construction layer a carrier with low linear absorbency impregnated with low-linear resole water With phenolic resins, their derivatives or modified, in aqueous and / or organic solutions, preferably with a pH = 4-5.5 There are known methods of producing decorative laminates on a paper carrier substrate impregnated with high-molecular phenyl-formaldehyde resole resins and their derivatives with a molecular weight of 400 -800 in organic solutions with a pH = 7-9. The paper carrier of the construction layer has a linear water absorption according to the Klemm-Winkler method over 40 mm / 10 min, and the resin content in such a carrier is within the range of 32-38% by weight with the content of a part and volatile 5-10% by weight. During impregnation of a paper carrier, high molecular weight resins mainly occupy only the larger pores of the carrier between the individual cellulose fibers. The ability of the high molecular weight resin to penetrate through the capillaries and channels in the depths of individual cellulose fibers is significantly reduced, which means that in order to keep the resin contained in the carrier, Despite the use of a relatively high-absorbency carrier, some resin must remain on its surface, causing chipping during storage. Reducing the amount of high-molecular resin in the paper carrier to less than 32% by weight results in imprecise oversaturation of the carrier, which results in delamination of the laminate boards after ironing. French Patent Specification No. 2,015,984 describes a method of producing laminates for use in electrical apparatus. The paper contains a nominal amount of resin of 30% by weight. 2 142 677 US Patent No. 3,429,762 describes a method of producing copper foil laminated laminate boards with double impregnation of the carrier to a resin content of 63% by weight. Polish Patent Specification No. 133,636 a method for the production of laminated materials is given, where in order to improve their properties, a mixture of phenolic resin with resin dian waste in the amount of 30-40% of the core paper weight was used. U.S. Patent No. 4,288,451 describes a method of producing flame retardant decorative laminate panels. The resin content of the paper for the inner core of laminates is 35%. The object of the invention is to overcome the drawbacks of the current method of producing laminate boards by changing the technology of impregnating the substrate carrier constituting the structural layer of the laminate. The reduction of the low molecular weight resin content in the carrier has a favorable effect on the mechanical strength of the laminate boards as this parameter, up to a certain limit, is inversely proportional to the resin content of the carrier. This phenomenon can be explained by the dispersing action of the carrier, which transforms the resins into a pattern of oriented, thin membranes around the fibers of the carrier. The greater the amount of the carrier, the thinner the elementary and resin blanks are. The method according to the invention produces decorative laminate plates by pressing at elevated temperature sheets of paper previously impregnated with amino and / or phenol-formaclehydrate resins, while the carrier of the structural layer, the inner layer is saturated with resin resole, low molecular weight, phenol-formaldehyde or modified in aqueous and / or organic solution, pH 4-5.5. Known plasticizing agents, such as, for example, alkylphenols, caprolactam and others, can be used as modifiers. Due to the high penetration capacity of such a resin, its content in the paper is sufficient for the supersaturation of the layers is 22-28% by weight, and the carrier of the construction layer is paper with a low linear water absorption, according to the Klemm-Winkler method 20-35 mm / 10 min. The volatile content of the saturated paper is 4.5-8% by weight, preferably 7% by weight, the pressing temperature is 125-140 ° C, and the pressing time is 2-7 min / l mm of the plate thickness. Phenolic resin with a molecular weight of about 200 penetrates into the depths of individual cellulose fibers, causing micellar saturation of the carrier. Increasing the content of low molecular weight phenol-formaldehyde resin in the paper carrier above 28% by weight causes large outflows during the pressing of the boards and the associated increase in the amount of damage when separating the finished laminate boards. For this reason, it is impossible to use traditional paper with a linear water absorption of more than 40 mm / 10 minutes to impregnate the low-molecular resin, as it would result in the end of increasing its content and the occurrence of a significant amount of production shortages. Reducing the content of volatile parts in the impregnated carrier below 4.5% by weight causes partial hardening of the resin and poor gluing of the individual layers of the carrier, due to which results in an easy delamination of the laminate boards, and at the same time reduces the water resistance and mechanical strength. The impregnation process is carried out in a known manner by pulling the carrier through a phenolic resin bath, and then through squeezing rolls and a drying tunnel, followed by m the impregnated carrier is cut into sheets. The resin content of the carrier can be partially regulated by the setting of the impression rollers, but the basis for regulating the amount of resin in the carrier is the linear water absorption of the paper, so that the two parameters are closely related. The size gives an indication of the type of fibers of the carrier, its wettability and physical-mechanical properties, which determine its suitability for production. The method of producing laminates according to the invention is explained in the examples. Through the bath of the impregnating device, the low-molecular-resol phenolic resin in an aqueous solution with the addition of 5% acetone with a viscosity of 40-60 s according to the Ford Cup No. 4 and pH = 4-5.5 is passed by means of rollers guiding a web of cellulose paper with linear absorption water according to the Klemm-Winkler method 20-26 mm / 10min, which then passes through properly set pressing rollers and a drying tunnel, heated in zones so as to obtain a volatile matter content in the carrier of 5-7% by weight resin 22-25% by weight. The temperature in the first zone of the drying chamber is about 100 ° C, and in the last zone about 150 ° C. The speed of the carrier is about 30 m / min. The carrier prepared in this way is then cut with a guillotine into sheets of specific dimensions and laid as a base layer together with sheets of printed and unprinted cellulose paper previously saturated with melamine-formaldehyde resins constituting separating and decorative. The inserts prepared in this way, separated by steel sheets with special surface finish, are fed to the multi-shelf press and pressed at the temperature of 130-135 ° C under the pressure of 8.0-9.0 MPa during 3.8 min / mm of the plate thickness. After pressing, the elements are cooled down to a temperature of about 40 ° C, then they are unloaded from the press and separated into individual boards, which after mechanical treatment constitute the finished product. The most important mechanical properties of the obtained laminates are presented in Table 1. Table 1 Type of tests bending: - compressed decorative side - stretched decorative side Tensile stress Water absorption Resistance to abrasion Units of measurement MPa MPa MPa% mg / 100 rpm Required parameters 80.0 70.0 60.0 8.0 80 obtained 255.2 153, 2 83.3 3.8 57 Example II. In the same way as in example 1, the cellulose paper is passed through a phenol-formaldehyde resin bath with a pH of 4-5.5 in an aqueous solution and a drying chamber, but the backing paper has a higher linear water absorption of 26-32 mm. / 10 min, and a predetermined higher resin content in the paper, i.e. 25-28% by weight with volatile solids 5-7% by weight. The saturated and dried substrate carrier is cut with a guillotine into sheets of specific dimensions and arranged as a layer the substrate together with sheets of printed and unprinted paper previously impregnated with melamine-formaldehyde resins, which constitute the separating and decorative layer. The inserts prepared in this way, separated by interleaving sheets with a special surface finish, are pressed at a temperature also of 130-135 ° C under a pressure of 8.0-9.0 PMa for 3.8 min / mm of panel thickness. The elements after pressing are cooled down to a temperature of about 40 ° C and are discharged from the press and separated into individual boards, which then after mechanical treatment constitute finished decorative boards. The most important properties of laminate boards are presented in Table 2. Table 2 Type of tests Bending strength : - decorative compressed side - decorative stretched side Breaking stress Water absorption Units of measurement MPa MPa MPa% Required parameters 80.0 70.0 60.0 8.0 obtained 215.3 139.0 76.3 3.1 Abrasion resistance mg / 100obr 80 774 142 677 Patent claim A method of producing laminates, especially decorative boards, by pressing at elevated temperature sheets of a cellulose-containing paper carrier previously impregnated with amino-formaldehyde and / or phenol-formaldehyde resins using an impregnated paper carrier as a structural layer with low molecular weight resol phenolic resins or modified in an aqueous solution with a pH of 4-5.5, characterized by the use of a structural layer carrier with a linear water absorption according to the Klemm-Winkler method 20-35 mm / 10 min and a resin content of 22-28% by weight, preferably 26% by weight, and a volatile content of 4.5-8% by weight , preferably 7% by weight, the pressing temperature being 125-140 ° C, and the pressing time being 2-7 min / 1 mm of the panel thickness. Printing Workshop UP PRL. Mintage 100 copies Price PLN 130 PL