Przedmiotem wynalazku jest stal konstrukcyjna stopowa do ulepszania cieplnego o wysokich wlasnosciach wytrzymalosciowych, przeznaczona glównie na róznego rodzaju konstrukcje spawane, wyroby ksztaltowane plastycznie na zimno i na goraco oraz obróbke ubytkowa, przy czym wyroby z tej stali moga równiez pracowac w niskich temperaturach do okolo minus 30 C.W znanych stalach konstrukcyjnych nisko- i srednio stopowych do ulepszania cieplnego w celu uzyskania wysokich wlasnosci wytrzymalosciowych konieczne sa dodatki stopowe w stosunkowo duzych ilosciach najczes¬ ciej Cr, Mn, Si, Ti, V, rzadziej Mo, Ni, Al, B oraz róznych pierwiastków z grupy ziem rzadkich, co jest niepozada¬ ne z powodu deficytowosci i wysokich kosztów dodatków stopowych, jak tez trudniejszego procesu wytapiania stali z wieksza iloscia dodatków stopowych.Celem wynalazku jest unikniecie wymienionych utrudnien i kosztów przez obnizenie w stalach konstruk¬ cyjnych do ulepszania cieplnego ilosci dodatków stopowych, przy równoczesnym zapewnieniu im wysokich wlasnosci wytrzymalosciowych i technologicznych, przy czym pozadane jest by wystepowaly one jednolicie w calym przekroju wyrobów i nie zanikaly w niskich temperaturach. Zgodnie z wynalazkiem cel ten spelnia stal konstrukcyjna stopowa do ulepszania cieplnego o wysokich wlasnosciach wytrzymalosciowych i technologicz¬ nych, przydatna tez w niskich temperaturach, skladajaca sie z zelaza, nastepujacych dodatków stopowych poda¬ nych w % wagowych: 0,13-0,17%C, 1,2-1,4%Mn, 1,0-1,2%SI; 0,10-0,20%Cr; 0,10-0,20%Ni; do 0,1% Al oraz P i S do 0,03% i nieuniknionych zanieczyszczen przez to, ze ponadto zawiera 0,003-0,005%B; 0,04-0,05%Ti; 0,001 -0,04%Mg i 0,002-0,004%Ca.Wlasnosci wytrzymalosciowe (Rm, Re) blach, pretów lub innych pólwyrobów z tej stali w stanie ulepszo¬ nym cieplnie sa niespodziewanie wysokie i czesto przekraczaja 1000 MPa, przy równoczesnie dobrej plastycznos¬ ci, spawalnosci, odpornosci na kruche pekanie, oraz przy niewielkim spadku tych wlasnosci w warunkach niskich temperatur. Przy lepszych wlasnosciach technologicznych stal wedlug wynalazku odznacza sie wyzsza wytrzymaloscia w porównaniu z wieloma stalami o wyzszej zawartosci dodatków stopowych a nawet wegla jak np. gatunków 30H, 40H, 30HM i 40HM, dla których Remjn zgodnie z obowiazujacymi normami wynosi odpo¬ wiednio: 750, 800, 750 i 900 MPa.2 138 337 Efektem stosowania stali wedlug wynalazku jest zatem: obnizenie i/lub wyeliminowanie zawartosci deficy¬ towych dodatków stopowych, oszczednosci kosztów wytwarzania, mozliwosc stosowania stali na elementy pra¬ cujace w niskich temperaturach oraz poprawa wskazników nowoczesnosci wyrobów wytwarzanych z tej stali.Przyklad Stal konstrukcyjna stopowa do ulepszania cieplnego wedlug wynalazku zawiera w% wago¬ wych: 0,15C; 1,38Mn; 1,11Si; 0,024P; 0,0121S; 0,16Cr; 0,15Ni; 0,04Cu; 0,095AI; 0#052Ti; 0,004B; 0,003Mg; i 0,004Ca i w postaci grubych pretów 030 byla normalizowana na powietrzu po austenizacji w temperaturze 940-950°C, hartowana w oleju po austenizacji w temperaturze 940-950°C i odpuszczana w trzech zakresach temperatur: 350, 450 i 550°C. Po pobraniu odpowiednich próbek zostaly przeprowadzone badania wlasnosci wytrzymalosciowych i technologicznych. Wyniki jako srednie z kilku próbek pobranych z kazdej partii odpusz¬ czonej w innej temperaturze sa zestawione w tabeli I.Tabela 1 LP^ 1. 2. 3. 4. 5.Wlasnosci mechaniczne Rm - (MPa) Re - (MPa) as (% z(%) Km, l/cm2 +20QC -40°C Temperatura odpuszczania 350° 1300 1160 12-15 55-59 55 15 450° 1045 990 15 62 88 38 550° I 870 I 840 15-19 64-65 90 38 W zaleznosci od temperatury odpuszczania mozna zatem uzyskac stale w trzech grupach wytrzymloscio- wych: I .o Remin. 1000 MPa przy dobrej plastycznosci; ll.o Remin. 900 MOa, równiez o dobrej plastycznosci i odpornosci na niskie temperatury, oraz IN.o Remjn. 800 MPa i bardzo dobrej plastycznosci i odpornosci na niskie temperatury, przy czym wlasnosci te wystepuja prawie jednolicie na calej grubosci pretów.Zastrzezenie patentowe Stal konstrukcyjna stopowa do ulepszania cieplnego o wysokich wlasnosciach wytrzymalosciowych i tech¬ nologicznych, przydatna tez w niskich temperaturach, skladajaca sie z zelaza, nastepujacych dodatków stopo¬ wych podanych w % wagowych: 0,13-0,17%C; 1,2-1,4%Mn; 1,0-1,2%Si; 0,10-0,20%Cr; 0,10-0,20%Ni; do 0,1%AI; oraz P i S po: 0,03%, oraz nieuniknionych zanieczyszczen, znamienna tym, ze ponadto zawiera 0,003-0,005%B; 0,04-0#05%Ti; 0,001 -0,04%Mg i 0,002-0,004%Ca.Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz Cena 130 zl PLThe subject of the invention is structural alloy steel for thermal improvement with high strength properties, intended mainly for various types of welded structures, cold and hot formed products, and machining, while products made of this steel can also work at low temperatures down to about minus 30 CW of known low- and medium-alloy structural steels for thermal improvement in order to obtain high strength properties, alloying elements in relatively large amounts are necessary, most often Cr, Mn, Si, Ti, V, less often Mo, Ni, Al, B and various elements from the group of rare earths, which is undesirable due to the scarcity and high cost of alloying additives, as well as the more difficult process of smelting steel with a greater amount of alloying additives. The aim of the invention is to avoid the above-mentioned difficulties and costs by reducing the amount of alloy additives, while at the same time to ensure their high strength and technological properties, while it is desirable that they appear uniformly throughout the cross-section of products and do not disappear at low temperatures. According to the invention, this objective is fulfilled by a structural alloy steel for quenching and tempering with high strength and technological properties, also suitable at low temperatures, consisting of iron, the following alloying elements in% by weight: 0.13-0.17% C, 1.2-1.4% Mn, 1.0-1.2% SI; 0.10-0.20% Cr; 0.10-0.20% Ni; up to 0.1% Al and P and S up to 0.03% and the inevitable impurities by further containing 0.003-0.005% B; 0.04-0.05% Ti; 0.001 -0.04% Mg and 0.002-0.004% Ca. The strength properties (Rm, Re) of sheets, bars or other semi-finished products of this steel in the quenched state are surprisingly high and often exceed 1000 MPa, with good plasticity at the same time ci, weldability, fracture toughness, and with a slight decrease in these properties in low temperature conditions. With better technological properties, the steel according to the invention is characterized by a higher strength compared to many steels with a higher content of alloying additives and even carbon, such as 30H, 40H, 30HM and 40HM grades, for which Remjn according to the applicable standards is respectively: 750, 800, 750 and 900 MPa. 2 138 337 The effect of using steel according to the invention is therefore: reduction and / or elimination of the content of deficit alloying additives, savings in production costs, the possibility of using steel for elements working at low temperatures and improvement of the modernity of products made of this steel. Example A structural alloyed steel for quenching and tempering according to the invention contains in% by weight: 0.15C; 1.38Mn; 1.11Si; 0.024P; 0.0121S; 0.16 Cr; 0.15Ni; 0.04Cu; 0.095AI; 0 # 052Ti; 0.004B; 0.003Mg; and 0.004Ca and in the form of thick 030 rods was normalized in air after austenization at 940-950 ° C, quenched in oil after austenization at 940-950 ° C and tempered in three temperature ranges: 350, 450 and 550 ° C. After collecting appropriate samples, tests of strength and technological properties were carried out. The results as the mean of several samples taken from each batch tempered at a different temperature are summarized in Table I. Table 1 LP ^ 1. 2. 3. 4. 5. Mechanical properties Rm - (MPa) Re - (MPa) as ( % of (%) Km, l / cm2 + 20QC -40 ° C Tempering temperature 350 ° 1300 1160 12-15 55-59 55 15 450 ° 1045 990 15 62 88 38 550 ° I 870 I 840 15-19 64-65 90 38 Therefore, depending on the tempering temperature, steels can be obtained in three strength groups: I .o Remin. 1000 MPa with good plasticity; ll.o Remin. 900 MOa, also with good plasticity and resistance to low temperatures, and IN. o Remjn. 800 MPa and very good plasticity and resistance to low temperatures, these properties appear almost uniformly over the entire thickness of the rods. Patent claim Alloy structural steel for thermal improvement of high strength and technological properties, also useful at low temperatures, consisting of iron, the following alloying additions given in% by weight: 0.13-0.17% C; 1.2-1.4% Mn; 1.0-1.2% Si; 0.10-0.20% Cr; 0.10-0.20% Ni; up to 0.1% Al; and P and S after: 0.03%, and the inevitable impurities, characterized in that it further comprises 0.003-0.005% B; 0.04-0 # 05% Ti; 0.001 -0.04% Mg and 0.002-0.004% Ca. Printing Studio of the Polish People's Republic. Mintage 100 copies Price PLN 130 PL