Przedmiotem wynalazku jest sposób wydzielania kompleksu lanatozydów A,B,C z wodnych roztwo¬ rów otrzymanych przez ekstrakcje z roslin woda lub rozpuszczalnikami wodno organicznymi i na¬ stepnie usuniecie rozpuszczalnika organicznego. La- natozydy naleza do grupy kardenalidów rodzaju Digitalis. W grupie tej wystepuje caly szereg sub¬ stancji fizjologicznie czynnych jak: digitoksyna, gitoksyna, digitalina, werodoksyna, diginatyna, strospezyd itd. ogólem okolo 40 zwiazków.Z grupy tej najwieksze obecnie zastosowanie w leczeniu chorób serca znajduje lanatozyd C. Wy¬ stepuje on glównie w lisciach naparstnicy welnistej (Digitalis lanata) i naparstnicy purpurowej (Digita¬ lis purpurea). Kardenalidy otrzymuje sie przez wy¬ dzielanie z- wysuszonych lisci naparstnicy na drodze ekstrakcji woda lub rozpuszczalnikami organiczny¬ mi badz rozpuszczalnikami wodno-organicznymi, a uzyskane roztwory nastepnie poddaje sie szere¬ gowi operacji fizykochemicznych.Najczesciej stosowana metoda produkcyjna pole¬ ga na ekstrakcji lisci naparstnicy roztworem wodno- -metanolowym. Ekstrakcje prowadzi sie w ekstrak- torach wielostopniowych. Z ekstraktu wodno-meta- nolowego oddesylowuje sie nastepnie metanol. Pod- .jczas tej operacji z pozostalego roztworu wodnego wydziela sie czesc chlorofilu oraz saponin, które oddziela sie przez odsaczenie lub odwirowanie. W roztworze pozostaja lanatozydy oraz caly szereg towarzyszacych zwiazków balastowych. Wodny eks- 10 ii trakt reekstrahuje sie wielokrotnie, (ponad 10-cio krotnie) rozpuszczalnikami organicznymi np. octa¬ nem etylu.Reekstrakt organiczny oczyszcza sie weglem ak¬ tywnym i zageszcza przez odparowanie czesci roz¬ puszczalnika. Nastepnie miesza sie z woda i pozos¬ tawia na kilka dni w temperaturze pokojowej. W tym czasie nastepuje wypadanie z roztworu krysta¬ licznych lanatozydów, które wydzielaja sie na grani¬ cy faz, woda — octan etylu. Wada tej metody jest koniecznosc uzycia bardzo duzych ilosci rozpusz¬ czalników organicznych do reekstrakcji jak równiez mala wydajnosc koncowa lanatozydów, nie prze¬ kraczajaca z reguly 50% ilosci lanatozydów zawar¬ tych w ekstrakcie.Celem wynalazku bylo opracowanie metody wy¬ dzielania lanatozydów na drodze sorpcyjnej. Mimo, ze znane sa sposoby wydzielania substancji che¬ micznych przy uzyciu syntetycznych zywic sorp¬ cyjnych, to jednak skutecznosc tych metod i moz¬ liwosc praktycznego ich zastosowania zalezy od prawidlowego dobrania sorbentów oraz wlasciwego opracowania warunków sorpcji i desorpcji. Opty¬ malne warunki sorpcyjnego wydzielania substancji zaleza nie tylko od uzytego sorbentu, ale równiez od budowy chemicznej i wlasnosci fizykochemicz¬ nych wydzielanej substancji jak równiez, czesto w stopniu zasadniczym, od substancji balastowych, najczesciej o niezidentyfikowanej budowie. 1380213 138 021 4 Sposobem wedlug wynalazku zanieczyszczone roz¬ twory wodne zawierajace komleks lanatozydów A, B i C przepuszcza sie przez szeregowy uklad ko¬ lumn wypelnionych syntetyczna, makroporowata, niejonowa zywica sorpcyjna o charakterze niepo- larnym lub srednio polarnym. Zasorbowane lana- tozydy desorbuje sie wodnym roztworem acetonu o stezeniu 30—7(/Va lub wodnym roztworem alko¬ holu Ci—C* o stezeniu 50—958/». Zastosowanie do desorpcji tych rozpuszczalników rozcienczonych wo¬ da umozliwia przeprowadzenie desorpcji selektyw¬ nej. Z uzyskanych eluatów odparowuje sie rozpusz¬ czalnik organiczny, korzystnie pod zmniejszonym cisnieniem, a z pozostalosci wodnej ekstrahuje sie lanatozydy mieszanina butanolu i chloroformu wzietych w stosunku 1:3—10. Z reekstraktu odpa¬ rowuje sie z kolei chloroform i butanol dodajac jednoczesnie wode i z oczyszczonego wodnego roz¬ tworu mozna wyodrebnic lanatozydy w znany spo¬ sób, korzystnie przez ekstrakcje octanem etylu.Desorpcje lanatozydów z szeregowego ukladu ko¬ lumn korzystnie jest prowadzic pomijajac prze¬ puszczanie desorbentu przez pierwsza kolumne. Ta¬ ka niezdesorbowana kolumne stosuje sie w nastep¬ nym cyklu jako pierwsza. W przypadku stosowania ukladu wielokolumnowego, korzystnie jest równiez pomijac przy desorpcji kolumne ostatnia, która w nastepnym cyklu stosuje sie jako druga w uk¬ ladzie szeregowym. Jak stwierdzono nieoczekiwa¬ nie na pierwszej kolumnie sorbuja sie glównie za¬ nieczyszczenia, co ulatwia sposób oddzielania glów¬ nego produktu od zanieczyszczen.Sposób wedlug wynalazku pozwala na zwieksze¬ nia wydajnosci lanatozydów w porównaniu do me¬ tod ekstrakcyjnych o 10—40°/o.Przyklad: I. Przez uklad trzech kolumn pra¬ cujacych szeregowo, wypelnionych makroporowatym sorbentem syntetycznym niepolarnym typu Diaion HP-20, po 2000 cm8 w kazdej kolumnie, przepusz¬ czano od góry wodny ekstrakt naparstnicy wel¬ nistej, uzyskany przez odparowanie metanolu z ek¬ straktu wodno-metanolowego i oddzieleniu osadu chlorofilu i saponin. Ekstrakt zawieral 80 mg la- natozydu C w 1 cm*. Przepuszczano go z predkos¬ cia równa 4 objetosci na jedna objetosc sorbentu na godzine. Przez uklad kolumn przepuszczono 15 objetosci ekstraktu. Po tym czasie w wycieku po kolumnie trzeciej stwierdzono obecnosc lanatozydu C w ilosci okolo 5 mg w 1 cm*. Nastepnie kolum¬ ny przemyto woda w ilosci 2 objetosci zloza sor¬ bentu w jednej kolumnie. Po przemyciu sorben¬ tów woda przez uklad kolumn od pierwszej do trzeciej, przepuszczano 50^/trOwy wodny roztwór acetonu z predkoscia równa 2 objetosci na jedna objetosc sorbentu na godzine. Z chwila ukazania sie ciemnego wycieku po kolumnie trzeciej, rozpo¬ czeto odbieranie glównej frakcji lanatozydowej.Ogólem odebrano 2,5 objetosci frakcji glównej.Po odebraniu frakcji glównej przez kolumny przepuszczano wodny roztwór o zawartosci ft0*Yt acetonu. Po przepuszczeniu 3 objetosci tego roz¬ tworu kolumny przemyto woda do zaniku zapachu acetonu. Z odebranej glównej frakcji lanatozydowej oddestylowano aceton pod zmniejszonym cisnie¬ niem. Pozostalosc po oddestylowaniu acetonu re- ekstrahowano rozpuszczalnikiem o zawartosci 90^/t chloroformu i 10% butanolu. Reekstrakcje prowa¬ dzono trzykrotnie stosujac za kazdym razem roz¬ puszczalnik w ilosci 1/2 cieczy reekstrahowanej.Reekstrakty chloroformowo-butanolowe polaczono razem i oddestylowano z nich chloroform pod normalnym cisnieniem a nastepnie po dodaniu 800 cm3 wody oddestylowano butanol pod zmniej¬ szonym cisnieniem. Wodna pozostalosc zmieszano z octanem etylu w stosunku 1: 1 i pozostawiono do krystalizacji. Po uplywie 5 dni oddzielono wydzielone krysztaly kompleksu lanatozydu A,B,C i oczyszczano je dalej znanym sposobem. Uzyskano 52 mg lanatozydu C, co stanowi 65% wydajnosci w stosunku do jego zawartosci w uzytym dó sorp- cji ekstrakcie wodnym.Przyklad II. Przez uklad trzech kolumn pra¬ cujacych szeregowo, wypelnionych sredniopolarnym, makroporowatym sorbentem syntetycznym "typu Amberlit XAD-7, przepuszczano od góry wodny ekstrakt naparstnicy welnistej uzyskany na drodze bezposredniej ekstrakcji lisci naparstnicy woda.Ekstrakt zawieral 35 mg lanatozydu C w 1 cm*.Ekstrakt przepuszczano z predkoscia 3 objetosci na jedna objetosc sorbentu na godzine. Przez uklad kolumn przepuszczono 40 objetosci tego ekstraktu.Nastepnie dwie ostatnie kolumny przemyto woda w ilosci 2 objetosci zloza sorbentu i poddano de¬ sorpcji. Desorpcje lanatozydów przeprowadzano po¬ dobnie jak w przykladzie I z ta róznica, ze zamiast wodnego roztworu acetonu uzyto wodny roztwór metanolu o zawartosci 80% metanolu. Regenera¬ cje sorbentów od zanieczyszczen przeprowadzano rozpuszczalnikiem o zawartosci 95% acetonu i 5°/o wody.Z eluatów odparowywano metanol a pozostalosc wodna reekstrahowano podobnie jak w przykladzie I z ta róznica, ze stosowano rozpuszczalnik o za¬ wartosci 85% chloroformu i 158/* butanolu. Dalej postepowano identycznie jak w przykladzie I. Uzys¬ kano wydajnosc lanatozydu C 70% w stosunku do jego ilosci w ekstrakcie wodnym.Przyklad III. W przykladzie uzyto wodny ekstrakt naparstnicy uzyskany przez odparowanie metanolu z estraktu wodno-metanolowego, podob¬ nie jak w przykladzie L Zawieral on 74 mg lana¬ tozydu C w 1 cm*. Sorpcje lanatozydów przepro¬ wadzono przepuszczajac ten ekstrakt przez kolum¬ ny wypelnione makroporowatym sorbentem nie¬ polarnym typu Amberlit XAD-4. Przez uklad ko¬ lumn przepuszczono 20 objetosci ekstraktu. Po odmyciu kolumn woda, desorpcje prowadzono po¬ dobnie jak w przykladzie I z ta róznica, ze uzyto wodny roztwór etanolu zawierajacy 75% alkoholu etylowego. Nastepnie postepowano identycznie jak w przykladzie I. Uzyskano wydajnosc lanatozydu C 61% w stosunku do jego zawartosci w uzytym ekstrakcie.Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wydzielania kompleksów lanatozydów -A,BC z roztworów wodnych otrzymanych przez ekstrakcje z roslin woda lub rozpuszczalnikami wodno organicznymi i usuniecie rozpuszczalnika ii 205 13$ 021 6 organicznego, znamienny tym, ze roztwory te prze¬ puszcza sie przez szeregowy uklad kolumn wypel¬ nionych syntetyczna, makroporowata, niejonowa zywica sorpcyjna o charakterze niepolarnym lub sredniopolarnym, zasorbowane lanatozydy desorbuje sie wodnym roztworem acetonu o stezeniu 30—70% lub wodnym roztworem alkoholu Ci—C3 o stezeniu 50—95%, z uzyskanych eluatów odparowuje roz¬ puszczalnik organiczny a pozostalosc ^woan^ ekstra¬ huje mieszanina butanolu i chloroformu wzietych w stosunku 1: 3—10, po czym odparowuje rozpusz¬ czalnik organiczny dodajac wode i z oczyszczonego wodnego roztworu wyodrebnia sie lanatozydy w /nany sposób. 2. Sposób wedlug zastrz. i, znamienny tym, ze ro7puszczalnik organiczny odparowuje sie pod zmniejszonym cisnieniem. 3. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze po zasorbowaniu lanatozydów desorpcji poddaje sie kolumny z pominieciem pierwszej, która w nas« tepnym cyklu stosuje sie ponownie jako pierwsza w szeregu. 4. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze desorpcji poddaje sie kolumny z pominieciem pierwszej i ostatniej, przy czym w nastepnym cy¬ klu pierwsza kolumne stosuje sie ponownie jako pierwsza a ostatnia jako druga w ukladzie szere¬ gowym kolumn. s 10 PLThe subject of the invention is a method of separating the complex of lanatosides A, B, C from aqueous solutions obtained by extracting plants from plants with water or with aqueous organic solvents and stepwise removal of the organic solvent. Latinosides belong to the group of cardenalides of the genus Digitalis. In this group there is a whole range of physiologically active substances, such as: digitoxin, gitoxin, digitalin, verodoxin, diginatin, strospezid, etc., in total about 40 compounds. Of this group, the most commonly used in the treatment of heart diseases is lanatoside C. in the leaves of foxglove (Digitalis lanata) and purple foxglove (Digita¬ lis purpurea). Cardenalides are obtained by isolating dried foxglove leaves by extraction with water or with organic solvents or with water-organic solvents, and the resulting solutions are then subjected to a series of physicochemical operations. The most common method of production is the extraction of digitalis leaves. with a water-methanol solution. The extraction is carried out in multi-stage extractors. The methanol is then distilled off from the water-methanol extract. During this operation, some of the chlorophyll and saponins are separated from the remaining aqueous solution and are separated by filtration or centrifugation. Lanatosides and a number of accompanying ballast compounds remain in solution. The aqueous extract is reextracted several times (more than 10 times) with organic solvents, for example with ethyl acetate. The organic reextract is purified with active carbon and concentrated by evaporating some of the solvent. It is then mixed with water and left for a few days at room temperature. During this time, there is a loss of crystalline lanatosides from the solution, which separate at the interface of the phases, water-ethyl acetate. The disadvantage of this method is the necessity to use very large amounts of organic solvents for re-extraction as well as a low final yield of lanatosides, usually not exceeding 50% of the amount of lanatosides contained in the extract. The aim of the invention was to develop a method for the separation of lanatosides by sorption . Although there are known methods of separating chemical substances with the use of synthetic sorption resins, the effectiveness of these methods and the possibility of their practical application depend on the correct selection of sorbents and the proper development of sorption and desorption conditions. Optimal conditions for the sorptive separation of substances depend not only on the sorbent used, but also on the chemical structure and physicochemical properties of the substance released, as well as, often to a great extent, on ballast substances, usually of unidentified structure. 1380213 138 021 4 According to the method of the invention, contaminated aqueous solutions containing a complex of lanatosides A, B and C are passed through a series of columns filled with a synthetic, macroporous, non-ionic sorption resin of a non-polar or semi-polar nature. The absorbed lanatosides are desorbed with an aqueous acetone solution of 30-7 (/ Va or an aqueous solution of a C1-C * alcohol with a concentration of 50-958%. The use of these solvents diluted with water for desorption) enables selective desorption to be carried out The organic solvent is evaporated from the eluates obtained, preferably under reduced pressure, and the lanatosides, a mixture of butanol and chloroform taken in a ratio of 1: 3 to 10, are extracted from the residual water, and chloroform and butanol are evaporated from the reextract while adding water and water. After the purified aqueous solution, the lanatosides can be isolated in a known manner, preferably by extraction with ethyl acetate. The desorption of the lanatosides from the serial array of columns is preferably carried out without passing the desorbent through the first column. Such an undesorbed column is used as follows. in the first cycle In the case of using a multi-column system, it is preferable to omit the pattern as well the last column, which is used as the second in the next cycle in series. As it was found unexpectedly, mainly impurities are sorbed on the first column, which facilitates the separation of the main product from impurities. The method according to the invention allows for an increase in the yield of lanatosides compared to the extraction methods by 10-40%. Example: I. Through a system of three columns operating in series, filled with a macroporous synthetic nonpolar sorbent of the Diaion HP-20 type, 2000 cm3 in each column, an aqueous extract of foxglove, obtained by evaporating methanol from the extracts, was passed from the top. ¬ methanol-water extract and separation of the precipitate of chlorophyll and saponins. The extract contained 80 mg of Latinoside C per cm *. It was passed at a rate of 4 volumes per one volume of sorbent per hour. 15 volumes of extract were passed through the column system. After this time lanatoside C was found in the effluent after the third column in an amount of about 5 mg per cm *. The columns were then washed with 2 volumes of sorbent bed in one column. After washing the sorbents with water through the first to third column system, a 50% strength aqueous acetone solution was passed at a rate of 2 volumes per one volume of sorbent per hour. As soon as the dark effluent appeared after the third column, the main lanatoside fraction was collected. A total of 2.5 volumes of the main fraction were collected. After the main fraction was collected, an aqueous solution with an acetone phth content was passed through the columns. After 3 volumes of this solution had passed through, the column was washed with water until the acetone odor disappeared. From the main lanatoside fraction collected, acetone was distilled off under reduced pressure. The residue after distilling off the acetone was re-extracted with a solvent containing 90% of chloroform and 10% of butanol. The reextractions were carried out three times, each time using a solvent in the amount of 1/2 of the re-extracted liquid. The chloroform-butanol reextracts were combined and chloroform was distilled from them under normal pressure, and then, after adding 800 cm3 of water, butanol was distilled off under reduced pressure. The aqueous residue was mixed with ethyl acetate in a 1: 1 ratio and allowed to crystallize. After 5 days, the separated crystals of the A, B, C lanatoside complex were separated and further purified by a known method. 52 mg of lanatoside C was obtained, which is 65% of the yield in relation to its content in the aqueous extract used for sorption. Example II. Through a series of three columns working in series, filled with a medium-polarity macroporous synthetic sorbent "Amberlite XAD-7 type," an aqueous extract of foxglove obtained by direct extraction of digitalis leaves with water was passed from above. The extract contained 35 mg of lanatoside C per 1 cm *. 40 volumes of this extract were passed through the column arrangement. The last two columns were then washed with 2 volumes of sorbent bed with water and subjected to desorption. Desorption of lanatosides was carried out similarly as in example I from the difference was that instead of an aqueous solution of acetone, an aqueous solution of methanol containing 80% of methanol was used. Regeneration of sorbents from impurities was carried out with a solvent containing 95% of acetone and 5% of water. Methanol was evaporated from the eluates and the remaining water was reextracted as in the example And with the difference that a solvent with a content of Ci 85% chloroform and 158% butanol. The next steps were the same as in Example I. The yield of lanatoside C was 70% in relation to its amount in the aqueous extract. Example III. The example used was an aqueous digitalis extract obtained by evaporating methanol from a water-methanol ester, similar to that of Example L. It contained 74 mg of lanatoside C per cc. Sorptions of lanatosides were carried out by passing this extract through columns filled with a macroporous non-polar sorbent of the Amberlite XAD-4 type. 20 volumes of extract were passed through the column system. After washing the columns with water, the desorption was carried out in a similar manner as in Example 1, with the difference that an aqueous ethanol solution containing 75% ethyl alcohol was used. Then the procedure was the same as in example I. The yield of lanatoside C was 61% in relation to its content in the extract used. Patent claims 1. Method of separating lanatoside -A, BC complexes from aqueous solutions obtained by extracting plants with water or aqueous organic solvents and removing of organic solvent, characterized in that these solutions are passed through a series of columns filled with synthetic, macroporous, non-ionic sorption resin of a non-polar or medium-polar nature, sorbed lanatosides are desorbed with an aqueous solution of acetone with a concentration of 30- 70% or an aqueous solution of C1-C3 alcohol at a concentration of 50-95%, the organic solvent is evaporated from the eluates obtained, and the residue is extracted with a mixture of butanol and chloroform taken in the ratio 1: 3-10, and then the dissolution is evaporated organic solvent by adding water, lanatosides are isolated in the same way from the purified aqueous solution. 2. The method according to claim and, characterized in that the organic solvent is evaporated under reduced pressure. 3. The method according to p. The column according to claim 1, characterized in that after the sorption of the lanatosides, the columns are desorbed, omitting the first one, which in our next cycle is again used first in the series. 4. The method according to p. A method according to claim 1, characterized in that the columns are desorbed omitting the first and the last, and in the next cycle the first column is reused first and the last column is second in a series of columns. p 10 PL