Opis patentowy opublikowano: 31.12.(1984 121410 Tnl PI s liii. Wl.' F04C 5/00 F04B 43/12 F04B 45/08 Twórcy wynalazku: Mieczyslaw Korzynski, Barbara Dul-Korzynska, Andrzej Baranowski, Jerzy Nowak Uprawniony z patentu; Politechnika Rzeszowska im.Idacego Lukasiewicza, Rzeszów (Polska) Pompa lub sprezarka wyporowa rotacyjna Przedmietern wynalazku jest pompa lub spre¬ zarka wyporowa rotacyjna do plynów i gaizów.Znane sa pompy i sprezarki wyporowe rotacyj¬ ne dzialajace na zasadzie zmian objetosci zacho¬ dzacych w przestrzeni ssawnej i tlocznej ich kor¬ pusu. Stale oddzielenie tych dwóch przestrzeni od siebie zapewniaja odpowiednio uksztaltowane tloki lub lopatki obrotowe. Praca elementów roboczych tych urzadizen polega na okresowym i równoczes¬ nym wywolywaniu zmian objetosci w przestrzeni ssawnej i tlocznej korpusu i na transporcie cieczy luib gazu z jednej przestrzeni do drugiej.Znana miedzy innymi z publikacji „Poradnik inzyniera" tom II str. 117Ó sprezarka z wirujacym tlokiem, posiada walcowy tlok osadzony mimosro- dowo, który obraca sie w walcowym cylindrze sprezarki. Plyitka uszczelniajaca umieszczona prze¬ suwnie w kadlubie cylindra jest dociskana do tlo- ka za pomoca sprezyn. Sprezany czynnik zostaje zasysany przez otwór ssawny do przestrzeni za¬ wartej miedzy plytka uszczelniajaca, a Linia styku tloka z cylindrem. Sprezanie rozpoczyna sie z chwila gdy tlok minie otwór ssawny i trwa do chwili przekroczenia cisnienia tloczenia. Wtedy otwiera sie zawór tloczny i czynnik zostaje wtlo¬ czony do przewodu tlocznego. Jednoczesnie ze sprezaniem i wytlaczaniem nastepuje zasysanie czynnika.Pompy i sprezarki przytoczone wyzej wymaga¬ ja bardzo wysokiej dokladnosci wykonania, a przy 10 15 ao 25 30 tym wykazuja znaczny spadek sprawnosci na sku¬ tek szybkiego zuzycia niektórych czesci oraz duze straty spowodowane tarciem i nieszczelnoscia. Z uwagi na rozwiazania wymagajace tarcia elemen¬ tów roboczych pompowana ciecz powinna miec wlasnosci smarne dla zapewnienia poprawnej i dlugotrwalej pracy. W przypadku sprezarek do gazu, smarowanie jest niejednokrotnie szkodliwe dla tloczonego medium.Celem wynalazku jest opracowanie pompy lub sprezarki rotacyjnej do cieczy i gazu, nie wyka¬ zujacej wad spotykanych w znanych pompach i sprezarkach.Istota wynalazku polega na tym, ze w komorze profilowej nieruchomego korupsu ulozyskowany jest obrotowo walek mimosrodowy z osadzonym obrotowo na jego czesci mimosrodowej profilo¬ wym tlokiem, a pomiedzy tlokiem i korpusem znaj¬ duje sie elastyczna profilowa przepona. Jest ona osa¬ dzona swoimi brzegami i specjalna przegroda w kor¬ pusie, tworzac tym samym szczelna komore robocza pompy. Komora ta polaczona jest na zewnatrz poprzez korpus otworem ssacym i tloczacym. Ruch obroto¬ wy walka mimoisrodowego powoduje obiegowy ruch rotacyjny tloka o amplitudzie kolowej two¬ rzac wewnatrz komory roboczej zmienne przestrze¬ nie: ssawna i tloczna oddzielone od siebie przegro¬ da przepony i linia styku zewnetrznej powierzchni tloka z wewnetrzna powierzchnia korpusu. Ksztalt wewnetrznej powierzchni obwodowej korpusoi od- 121 4103 121 410 4 powiada ksztaltowi zewnetrznej powiierzchni ob¬ wodowej tloka. Róznica srednic komory rofooczej korpusu i tloka wraz z gruboscia profilowej prze¬ pony nie przekracza podwójnej wartosci mimosro- dowosci walka, na którym osadzony jest tlok.Pompa lub sprezarka wedlug wynalazku chara¬ kteryzuje sie prostota budowy, a pr,zy tym jest urzarzeniem uniwersalnym przeznaczonym zarów¬ no do tloczenia cieczy jak i sprezania gazów. Nie posiada ona metalowych czesci tracych slizgowo azybko zuzywajacych "sie w zwiazku z czym jej zywotnosc i sprawnosc jest bardzo duza. Posiada latwosc regulacji wydajnosci poprzez zmiane ilos¬ ci oibrotów walka, a poprzez zmiane kierunku ob¬ rotów walka moze przesylac medium w jedna lub druga strone. Zastosowanie elastycznej przepony oddzielajacej od siebie metalowe czesci powoduje, ze pompa lub sprezarka pracuje bardzo cicho.Przedmiot wynalazku jest blizej pokazany w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia pompe lufo sprezarke w prze¬ kroju poprzecznym w plaszczyznie B—B,fig. 2 — w przekroju podluznym w plaszczyznie A—A.Korpus 1 pompy lub sprezarki dzielony w pla¬ szczyznie podluznej posiada wewnatrz ksztalt ko¬ lowy o odpowiednim profilu. Obie czesci korpusu 1 polaczone sa ze soba przy pomocy kilku srub 2 i nakretek 3. Do obu czól korpusu 1 przymocowa¬ ne sa plyty 4 i 5 boczne, w których osadzony jest obrotowo na lozyskach 6 i 7 walek 8 mimosrodo- wy. Na mimosrodowej czesci walka 8 osadzony jest poprzez lozyska 9 toczne tlok 10 o profilu ze¬ wnetrznym odpowiadajacym ksztaltowi wnetrza korpusu 1. Tlok 10 sklada sie z dwóch oddzielnych czesci polaczonych ze soba przy pomocy srub 11, przy czym linia podzialu tloka 10 biegnie w pla¬ szczyznie poprzecznej.Wewnatrz komory pompy lub sprezarki utwo- rtzonej przez korpus 1 plyty boczne 4 i 5 oraz tlok 10 osadzona jest elastyczna profilowa przepona 12.Brzegi przepony 12 zamocowane sa pomiedzy ply¬ tami 4 i 5 a korpusem 1, przegroda 13 przepony 12 zamocowana jest w specjalnym gniezdzie korpusu 1 wykonanym na styku obu czesci, natomiast wy¬ step 14 przepony 12 zamocowany jest pomiedzy obu czesciami tloka 10. Tak osadzona przepona 12 tworzy szczelna komore robocza, do której pro¬ wadza dwa otwory 15 i 16 wykonane w obu cze¬ sciach korpusu 1.Obrót walka 8 mimosrodowego powoduje rota¬ cyjny ruch tloka 10, który obiega wnetrze komory korpusu 1 wytwarzajac równoczesnie przestrzen ssawna i tloczna. Przy ruchu tloka 10"w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara tloczone medium zasysane bedzie poprzez otwór 15, a wy¬ plywac bedzie otworem 16 wyposazonym w za¬ wór 17. Przy zastosowaniu odpowiedniego ukladu zaworów i zmiane kierunku obrotów walka 8 mi¬ mosrodowego, pompa moze przesylac medium w jedna lufo druga strone. Wydajnosc urzadzenia moze byc regulowana przez zmiane liczby obrotów walka 8 mimosrodowego lub odpowiednie dlawie¬ nie. PLThe patent description was published: December 31 (1984 121410 Tnl PI s liii. Wl. 'F04C 5/00 F04B 43/12 F04B 45/08 Inventors: Mieczyslaw Korzynski, Barbara Dul-Korzynska, Andrzej Baranowski, Jerzy Nowak Authorized by the patent; Politechnika Rzeszowska im.Idacy Lukasiewicza, Rzeszów (Poland) Rotary displacement pump or compressor The subject matter of the invention is a rotary displacement pump or compressor for liquids and gases. Rotary displacement compressors and pumps are known, operating on the principle of volume changes in the suction space These two spaces are permanently separated from each other by appropriately shaped pistons or rotating blades. The operation of the working elements of these devices consists in periodical and simultaneous induction of volume changes in the suction and discharge space of the body and in the transport of liquid or gas from one space to another. Known, inter alia, from the publication "Poradnik inzyniera", volume II p. 117 O, a compressor with a rotating piston, An eccentric mounted alike piston which rotates in a cylindrical compressor cylinder. A sealing plate slidably located in the cylinder body is pressed against the plunger by means of springs. The compressed medium is sucked through the suction opening into the space between the sealing plate and the contact line of the piston with the cylinder. Compression begins as soon as the piston has passed the suction opening and continues until the discharge pressure is exceeded. Then the discharge valve opens and the refrigerant is pumped into the discharge line. Simultaneously with the compression and discharge, the fluid is sucked in. The pumps and compressors mentioned above require a very high precision of workmanship, and at 10-15 even they show a significant decrease in efficiency due to the rapid wear of some parts and large losses due to friction and leakage. Due to the solutions requiring friction of working elements, the pumped liquid should have lubricating properties to ensure correct and long-lasting operation. In the case of gas compressors, lubrication is often detrimental to the fluid handled. The object of the invention is to provide a pump or rotary compressor for liquid and gas, which does not exhibit the drawbacks of known pumps and compressors. The essence of the invention is that it is stationary in the profile chamber. In the corpus, an eccentric roller is rotatably mounted with a profile piston rotatably mounted on its eccentric part, and a flexible profile diaphragm is located between the piston and the body. It is seated by its edges and a special partition in the body, thus creating a tight working chamber of the pump. This chamber is connected to the outside through the body with a suction and discharge opening. The rotational movement of the eccentric roller causes the circular rotary motion of the piston with a circular amplitude, creating variable spaces inside the working chamber: a suction and discharge zone separated from one another, the diaphragm partition and the contact line of the piston's external surface with the internal body surface. The shape of the inner peripheral surface of the body and the outer peripheral surface corresponds to that of the outer peripheral surface of the piston. The difference in the diameter of the body and the piston's swelling chamber together with the thickness of the profile diaphragm does not exceed twice the eccentricity value of the cylinder on which the piston is mounted. The pump or compressor, according to the invention, is characterized by simplicity of construction, and it is a universal device designed for both for pumping liquids and compressing gases. It does not have metal parts that are slippery and wear out, therefore its life and efficiency are very long. It has the ability to easily adjust its capacity by changing the number of rotations of the roller, and by changing the direction of rotation, the combat can send the medium to one or the other The use of a flexible diaphragm separating the metal parts from each other causes the pump or compressor to run very quietly. The subject of the invention is shown more closely in the example of the drawing, in which Fig. 1 shows the pump or compressor in cross section in the plane B-B , Fig. 2 is a longitudinal section in the plane A-A. The pump or compressor casing 1 divided in the longitudinal plane has a circular shape with a suitable profile inside. Both parts of the casing 1 are connected to each other by a number of screws 2 and nuts 3. The side plates 4 and 5 are attached to both sides of the body 1, in which the eccentric roller 8 is rotatably mounted on bearings 6 and 7. a piston 10 with an external profile corresponding to the shape of the interior of the body 1 is mounted through the middle part of the shaft 8 through the rolling bearings. The piston 10 consists of two separate parts connected to each other by means of screws 11, with the dividing line of the piston 10 running along the plane. A flexible profile diaphragm 12 is mounted inside the pump or compressor chamber formed by the body 1, the side plates 4 and 5 and the piston 10. The edges of the diaphragm 12 are fastened between the plates 4 and 5 and the body 1, the diaphragm 13 is fastened to the diaphragm 12 in a special seat of the body 1 made at the junction of both parts, while the tongue 14 of the diaphragm 12 is fixed between both parts of the piston 10. The diaphragm 12 seated in this way forms a sealed working chamber, to which two openings 15 and 16 are made in both parts against body 1. The rotation of the eccentric roller 8 causes the rotational movement of the piston 10, which circulates inside the chamber of the body 1, creating a suction and discharge space at the same time. When the piston 10 "is moved counterclockwise, the pumped medium will be sucked in through the opening 15, and it will flow out through the opening 16 equipped with a valve 17. If the appropriate valve system is used and the direction of rotation is changed, the 8-mm cylinder pump is can convey the medium in one or the other direction. The performance of the device can be adjusted by varying the number of revolutions of the eccentric roller or by appropriate choking.